विश्वास-प्रस्तुतिः - १
अथ तृतीयः सर्गः ।
अथ जातु पुरन्दरः सुधर्मामधितिष्ठन् सह सप्तभिर्दिगीशैः ।
अविजेयमनुक्षणोपचित्या विमतं वृत्रममन्त्रयद् विजेतुम् ॥ १॥
मूलम् - १
अथ तृतीयः सर्गः ।
अथ जातु पुरन्दरः सुधर्मामधितिष्ठन् सह सप्तभिर्दिगीशैः ।
अविजेयमनुक्षणोपचित्या विमतं वृत्रममन्त्रयद् विजेतुम् ॥ १॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २
चतुरङ्गमिदं महद् बलं नश्चतुरं गन्तुमहो न यत्समीपम् ।
न बल भुजयोः क्रमेत तस्मिन्नवशादञ्जलिबन्धशिक्षितौ यौ ॥ २॥
मूलम् - २
चतुरङ्गमिदं महद् बलं नश्चतुरं गन्तुमहो न यत्समीपम् ।
न बल भुजयोः क्रमेत तस्मिन्नवशादञ्जलिबन्धशिक्षितौ यौ ॥ २॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३
अमृताशनजातिमात्रजेतर्यलमस्त्राणि न तत्र दैवतानि ।
परिवृत्त्य पतेयुरासुराणि प्रबलं यूथपतिं तमेत्य सद्यः ॥ ३॥
मूलम् - ३
अमृताशनजातिमात्रजेतर्यलमस्त्राणि न तत्र दैवतानि ।
परिवृत्त्य पतेयुरासुराणि प्रबलं यूथपतिं तमेत्य सद्यः ॥ ३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४
निकृतिं शरणं वृणीमहे चेन्नियमादापदियं क्षमा तरीतुम् ।
निरृतिं परिपृच्छतामुमर्थं स हि नः पुण्यजनेतु सम्प्रतीतः ॥ ४॥
मूलम् - ४
निकृतिं शरणं वृणीमहे चेन्नियमादापदियं क्षमा तरीतुम् ।
निरृतिं परिपृच्छतामुमर्थं स हि नः पुण्यजनेतु सम्प्रतीतः ॥ ४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५
असुरा हि भवेम युध्यमानाः कपटेनेति यदि त्थितं मतं वः ।
असुरत्वमपोक्षितं चिरान्नः सुरभावादतिगार्हितादमुष्मात् ॥ ५॥
मूलम् - ५
असुरा हि भवेम युध्यमानाः कपटेनेति यदि त्थितं मतं वः ।
असुरत्वमपोक्षितं चिरान्नः सुरभावादतिगार्हितादमुष्मात् ॥ ५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६
स हि सम्प्रति सागरान्तरीपे क्वचिदालम्ब्य निराश्रयं समाधिम् ।
अविशङ्कितमास्थितस्तपस्यां सुखजय्यो यदि रोचते भवभ्द्यः ॥ ६॥
मूलम् - ६
स हि सम्प्रति सागरान्तरीपे क्वचिदालम्ब्य निराश्रयं समाधिम् ।
अविशङ्कितमास्थितस्तपस्यां सुखजय्यो यदि रोचते भवभ्द्यः ॥ ६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७
इति वादिनि वल्लभे सुराणामनुजज्ञुर्हरिदीश्वराः सहर्षम् ।
प्रकृतिर्ह्यपये रुचिः प्रजानां किमुत स्वामिनि तादृशेपि लब्धे ॥ ७॥
मूलम् - ७
इति वादिनि वल्लभे सुराणामनुजज्ञुर्हरिदीश्वराः सहर्षम् ।
प्रकृतिर्ह्यपये रुचिः प्रजानां किमुत स्वामिनि तादृशेपि लब्धे ॥ ७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८
स हि यत्र तपश्चकार वृत्रस्तदनुप्राप्य तपोवनं महेन्द्रः ।
परमेण समाविनोपविष्टं पविना तं विनिपातयाम्बभूव ॥ ८॥
मूलम् - ८
स हि यत्र तपश्चकार वृत्रस्तदनुप्राप्य तपोवनं महेन्द्रः ।
परमेण समाविनोपविष्टं पविना तं विनिपातयाम्बभूव ॥ ८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ९
कृतकृत्यममुं निवर्तमानं कियदप्यप्रतिसन्दधानमेनः ।
विकृता वपुषा विकीर्णकेशी सममेवानुससार वृत्रहत्या ॥ ९॥
मूलम् - ९
कृतकृत्यममुं निवर्तमानं कियदप्यप्रतिसन्दधानमेनः ।
विकृता वपुषा विकीर्णकेशी सममेवानुससार वृत्रहत्या ॥ ९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १०
पुनरेत्य यथापुरं सुधर्मां पुरुहूतः स्तुवतो विसृज्य देवान् ।
अवरोधमभीप्सुरालुलोके विशतीं स्पेन सहैव वृत्रहत्याम् ॥ १०॥
मूलम् - १०
पुनरेत्य यथापुरं सुधर्मां पुरुहूतः स्तुवतो विसृज्य देवान् ।
अवरोधमभीप्सुरालुलोके विशतीं स्पेन सहैव वृत्रहत्याम् ॥ १०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ११
अवकीर्य पविं विकीर्य केशानसमालोच्य च कृत्यमाप्तवर्गैः ।
स तयानुगतः पलायत द्राक् समरेष्वप्रतिमल्लसाहसोऽपि ॥ ११॥
मूलम् - ११
अवकीर्य पविं विकीर्य केशानसमालोच्य च कृत्यमाप्तवर्गैः ।
स तयानुगतः पलायत द्राक् समरेष्वप्रतिमल्लसाहसोऽपि ॥ ११॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १२
अपथं तदभीक्ष्णमादृतं यैरपि साक्षादुपदिष्टमादितश्च ।
जहसुः प्रथमं त एव शक्रं प्रकृतीनां प्रभवत्स्वयं स्वभावः ॥ १२॥
मूलम् - १२
अपथं तदभीक्ष्णमादृतं यैरपि साक्षादुपदिष्टमादितश्च ।
जहसुः प्रथमं त एव शक्रं प्रकृतीनां प्रभवत्स्वयं स्वभावः ॥ १२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १३
विपिनाद्विपिनं गिरिं गिरिभ्यो जलराशेर्जलराशिमन्ततश्च ।
जगतो जगदप्ययं प्रधावन्मुमुचे नैव तया धियेव जीवः ॥ १३॥
मूलम् - १३
विपिनाद्विपिनं गिरिं गिरिभ्यो जलराशेर्जलराशिमन्ततश्च ।
जगतो जगदप्ययं प्रधावन्मुमुचे नैव तया धियेव जीवः ॥ १३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १४
निपुणं स पुरन्दरो विलिल्ये सरसि क्वापि सरोजनाळतन्तौ ।
शतशः समुपात्तसप्ततन्तोरवलम्बाय बभूव कोऽपि तन्तुः ॥ १४॥
मूलम् - १४
निपुणं स पुरन्दरो विलिल्ये सरसि क्वापि सरोजनाळतन्तौ ।
शतशः समुपात्तसप्ततन्तोरवलम्बाय बभूव कोऽपि तन्तुः ॥ १४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १५
अवलोक्य तदन्तरं चिकीर्षन् नहुषो नाम नृपोऽधिकारमैन्द्रम् ।
अनियन्तृकताविषादमग्नैरनुमेने कथमप्यमर्त्यलोकैः ॥ १५॥
मूलम् - १५
अवलोक्य तदन्तरं चिकीर्षन् नहुषो नाम नृपोऽधिकारमैन्द्रम् ।
अनियन्तृकताविषादमग्नैरनुमेने कथमप्यमर्त्यलोकैः ॥ १५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १६
अयथावदनुष्ठिताश्वमेधः कियता चैत्र दिवं गतः शुभेन ।
प्रभुतामपि वर्तयन् सुरागां प्रकृतिं स्वां न जहौ तमःप्रधानाम् ॥ १६॥
मूलम् - १६
अयथावदनुष्ठिताश्वमेधः कियता चैत्र दिवं गतः शुभेन ।
प्रभुतामपि वर्तयन् सुरागां प्रकृतिं स्वां न जहौ तमःप्रधानाम् ॥ १६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १७
पृथिवीमनुशासतः पुरा ये रिपवस्तत्य महीभुजो बभूवुः ।
अधुना विषयेष्वसावमीषामशिषद् वारिमुचो न वर्षतेति ॥ १७॥
मूलम् - १७
पृथिवीमनुशासतः पुरा ये रिपवस्तत्य महीभुजो बभूवुः ।
अधुना विषयेष्वसावमीषामशिषद् वारिमुचो न वर्षतेति ॥ १७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १८
अहमस्म्यभिवर्षुकः प्रजानां यजनीयश्च ततोऽहमेव तासाम् ।
क इमे हविषो मखे नराणामिति सर्वानयमाक्षिपत् सुधाशान् ॥ १८॥
मूलम् - १८
अहमस्म्यभिवर्षुकः प्रजानां यजनीयश्च ततोऽहमेव तासाम् ।
क इमे हविषो मखे नराणामिति सर्वानयमाक्षिपत् सुधाशान् ॥ १८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - १९
सवनोपनतं हविः समस्तं मयि संवेदय मद्गृहीतशेषम् ।
प्रतिपादय तस्य तस्य पश्चादिति मूढः प्रशशास हव्यवाहम् ॥ १९॥
मूलम् - १९
सवनोपनतं हविः समस्तं मयि संवेदय मद्गृहीतशेषम् ।
प्रतिपादय तस्य तस्य पश्चादिति मूढः प्रशशास हव्यवाहम् ॥ १९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २०
उदधेः सुरसिन्धुतोयपूर्णादुदपद्यन्त यदद्भुताः पदार्थाः ।
तदियं निपुणं विशोधनीयेत्यखिलं गाङ्गमवाकिरत् स तोयम् ॥ २०॥
मूलम् - २०
उदधेः सुरसिन्धुतोयपूर्णादुदपद्यन्त यदद्भुताः पदार्थाः ।
तदियं निपुणं विशोधनीयेत्यखिलं गाङ्गमवाकिरत् स तोयम् ॥ २०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २१
अवनेर्दिवमागतान् स्वयूथ्यानसकृत् तेषु च शीलितस्वभावान् ।
स हि मूलबलं समग्रहीत् स्वं न विशश्वास निसर्गदैवतानि ॥ २१॥
मूलम् - २१
अवनेर्दिवमागतान् स्वयूथ्यानसकृत् तेषु च शीलितस्वभावान् ।
स हि मूलबलं समग्रहीत् स्वं न विशश्वास निसर्गदैवतानि ॥ २१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २२
बहुभित्तुरगैर्गजैश्च भाव्यं द्युतरून याचत यद्यमी न दद्युः ।
विनिपातयतेति वीतशङ्कं वनपालान् प्रशशास वैधवेयः ॥ २२॥
मूलम् - २२
बहुभित्तुरगैर्गजैश्च भाव्यं द्युतरून याचत यद्यमी न दद्युः ।
विनिपातयतेति वीतशङ्कं वनपालान् प्रशशास वैधवेयः ॥ २२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २३
अवितीर्णफला उपासिता अप्यवनिस्थेन पुरात्मना सुरा ये ।
द्विगुणं त्रिगुणं च निर्दयैस्तान् दनुजैरेव स दण्डयाम्बभूव ॥ २३॥
मूलम् - २३
अवितीर्णफला उपासिता अप्यवनिस्थेन पुरात्मना सुरा ये ।
द्विगुणं त्रिगुणं च निर्दयैस्तान् दनुजैरेव स दण्डयाम्बभूव ॥ २३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २४
अमरैः प्रतिमासमद्यमानं कुलकूटस्थमवेक्ष्य खेदितोऽसौ ।
अवनाय समादिदेश भृत्यान् सितपक्षात्यय एव शीतभानोः ॥ २४॥
मूलम् - २४
अमरैः प्रतिमासमद्यमानं कुलकूटस्थमवेक्ष्य खेदितोऽसौ ।
अवनाय समादिदेश भृत्यान् सितपक्षात्यय एव शीतभानोः ॥ २४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २५
स स मित्रमभूदमुष्य यं यं पुरुहूतो विरुरोध दानवेषु ।
कथयन्ति कथाममुष्य ये ये कुपितोऽयं ज्वलति स्म तेषु तेषु ॥ २५॥
मूलम् - २५
स स मित्रमभूदमुष्य यं यं पुरुहूतो विरुरोध दानवेषु ।
कथयन्ति कथाममुष्य ये ये कुपितोऽयं ज्वलति स्म तेषु तेषु ॥ २५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २६
शयितुं परिवर्तितुं च बिभ्यन्नयनैर्निर्निमिषैः स सर्वगात्रे ।
नयनानि विभज्य निर्जरा मे प्रतिगृह्णान्त्विति सन्दिदेश मूर्खः ॥ २६॥
मूलम् - २६
शयितुं परिवर्तितुं च बिभ्यन्नयनैर्निर्निमिषैः स सर्वगात्रे ।
नयनानि विभज्य निर्जरा मे प्रतिगृह्णान्त्विति सन्दिदेश मूर्खः ॥ २६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २७
मृगपक्षिसरीसृपा मनुष्याः पशवो ये निहतास्त्वयाश्वमेधे ।
त इमे विचरन्ति हन्तुकामा इति तं शश्वदभीषयन्त देवाः ॥ २७॥
मूलम् - २७
मृगपक्षिसरीसृपा मनुष्याः पशवो ये निहतास्त्वयाश्वमेधे ।
त इमे विचरन्ति हन्तुकामा इति तं शश्वदभीषयन्त देवाः ॥ २७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २८
इयमेव शचीति दर्शयन्तो गणिकां कामपि निर्जराः सुराणाम् ।
अतिसन्दधिरे सुखेन मूढं प्रभुता का प्रकृतेरसम्मतस्य ॥ २८॥
मूलम् - २८
इयमेव शचीति दर्शयन्तो गणिकां कामपि निर्जराः सुराणाम् ।
अतिसन्दधिरे सुखेन मूढं प्रभुता का प्रकृतेरसम्मतस्य ॥ २८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - २९
शिबिकामधिरुह्य जातु गच्छन् स महर्षीन् विनियुज्य तत्र धुर्यान् ।
असकृन्निजगाद सर्प सर्पेत्यपि तं कुम्भभवम्तथा भवेति ॥ २९॥
मूलम् - २९
शिबिकामधिरुह्य जातु गच्छन् स महर्षीन् विनियुज्य तत्र धुर्यान् ।
असकृन्निजगाद सर्प सर्पेत्यपि तं कुम्भभवम्तथा भवेति ॥ २९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३०
अशनिर्झसमाप्त एव भोगे पतितो मूर्धनि तस्य शापरूपः ।
अत एव पतन्नपि क्षमायां नहुषो न त्यजति स्म भोगिभावम् ॥ ३०॥
मूलम् - ३०
अशनिर्झसमाप्त एव भोगे पतितो मूर्धनि तस्य शापरूपः ।
अत एव पतन्नपि क्षमायां नहुषो न त्यजति स्म भोगिभावम् ॥ ३०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३१
चिरलुप्तकथे मघोनि तस्मिन्नपि तस्य प्रतिरूपके प्रनष्टे ।
अधिगन्तुमनाः प्रवृत्तिमैन्द्रीं युयुजे योगदृशा गुरुः सुराणाम् ॥ ३१॥
मूलम् - ३१
चिरलुप्तकथे मघोनि तस्मिन्नपि तस्य प्रतिरूपके प्रनष्टे ।
अधिगन्तुमनाः प्रवृत्तिमैन्द्रीं युयुजे योगदृशा गुरुः सुराणाम् ॥ ३१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३२
सरसीरुहनाळतन्तुलीनं सरसि क्वापि समेत्य योगगूढः ।
प्रतिबोधयति स्म देशिकस्तं करणीयं करुणाप्लुतैर्वचोभिः ॥ ३२॥
मूलम् - ३२
सरसीरुहनाळतन्तुलीनं सरसि क्वापि समेत्य योगगूढः ।
प्रतिबोधयति स्म देशिकस्तं करणीयं करुणाप्लुतैर्वचोभिः ॥ ३२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३३
चकितः समयं कियन्तमम्मिन् सरसि स्थास्यसि खेदयन्नमर्त्त्यान् ।
न हि सम्यगनिष्कृतं तदेनः प्रळये प्राकृतिकेऽपि मुञ्चति त्वाम् ॥ ३३॥
मूलम् - ३३
चकितः समयं कियन्तमम्मिन् सरसि स्थास्यसि खेदयन्नमर्त्त्यान् ।
न हि सम्यगनिष्कृतं तदेनः प्रळये प्राकृतिकेऽपि मुञ्चति त्वाम् ॥ ३३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३४
सकलाघनिबर्हणे समाधौ वसतस्तस्य वधे तु कः समाधिः ।
चरणं परिहृत्य चन्द्रमौलेः शरणं संसरतां यदाविरिञ्चात् ॥ ३४॥
मूलम् - ३४
सकलाघनिबर्हणे समाधौ वसतस्तस्य वधे तु कः समाधिः ।
चरणं परिहृत्य चन्द्रमौलेः शरणं संसरतां यदाविरिञ्चात् ॥ ३४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३५
चर पाशुपतव्रतं चरन् सन्नवनावायतनानि शाम्भवानि ।
अनुयास्यति केवलं न तु त्वामधिकुर्वीत शिवाज्ञया तदेनः ॥ ३५॥
मूलम् - ३५
चर पाशुपतव्रतं चरन् सन्नवनावायतनानि शाम्भवानि ।
अनुयास्यति केवलं न तु त्वामधिकुर्वीत शिवाज्ञया तदेनः ॥ ३५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३६
विशतस्तव यत्र सम्प्रसीदत्यमृतेनेव विशोधितोऽन्तरात्मा ।
करुणावरुणालयो महेशः कलुषं तत्र निवारयिष्यतीति ॥ ३६॥
मूलम् - ३६
विशतस्तव यत्र सम्प्रसीदत्यमृतेनेव विशोधितोऽन्तरात्मा ।
करुणावरुणालयो महेशः कलुषं तत्र निवारयिष्यतीति ॥ ३६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३७
स तथेत्यभिनन्द्य शासनं तत् कलितस्वस्त्ययनश्च देशिकेन ।
अधिरुह्य सुरद्विपं प्रतस्थे विविधान्यायतनानि विश्वमूर्तेः ॥ ३७॥
मूलम् - ३७
स तथेत्यभिनन्द्य शासनं तत् कलितस्वस्त्ययनश्च देशिकेन ।
अधिरुह्य सुरद्विपं प्रतस्थे विविधान्यायतनानि विश्वमूर्तेः ॥ ३७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३८
स गिरीन् हिमशैलकन्दरादीन् सरितो जनुसुताकलिन्दजाद्याः ।
विपिनानि च नैमिशादिमानि व्यचरत् पाशुपतव्रती महेन्द्रः ॥ ३८॥
मूलम् - ३८
स गिरीन् हिमशैलकन्दरादीन् सरितो जनुसुताकलिन्दजाद्याः ।
विपिनानि च नैमिशादिमानि व्यचरत् पाशुपतव्रती महेन्द्रः ॥ ३८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ३९
स तपोवनदर्शमध्युवास प्रयतः सन्निममज्ज तीर्थदर्शम् ।
द्विजवेदमतर्पयद् धनौधैर्व्रतवेदं नियतः समाचचार ॥ ३९॥
मूलम् - ३९
स तपोवनदर्शमध्युवास प्रयतः सन्निममज्ज तीर्थदर्शम् ।
द्विजवेदमतर्पयद् धनौधैर्व्रतवेदं नियतः समाचचार ॥ ३९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४०
त्रिविधान्यपि शाम्भवानि लिङ्गान्ययजद्वस्तुभिरान्तरैश्च बाह्यैः ।
लभते स्म न शान्तिमात्मनोऽयं क्वचिदप्येषु कुतो हि पातकस्य ॥ ४०॥
मूलम् - ४०
त्रिविधान्यपि शाम्भवानि लिङ्गान्ययजद्वस्तुभिरान्तरैश्च बाह्यैः ।
लभते स्म न शान्तिमात्मनोऽयं क्वचिदप्येषु कुतो हि पातकस्य ॥ ४०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४१
स तपांसि बहूनि तप्यमानः कलुषेणानुयतानुतप्यमानः ।
भवबन्धनिराकारिष्णुशाखापवनं नीपवनं समाससाद ॥ ४१॥
मूलम् - ४१
स तपांसि बहूनि तप्यमानः कलुषेणानुयतानुतप्यमानः ।
भवबन्धनिराकारिष्णुशाखापवनं नीपवनं समाससाद ॥ ४१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२
उपहारमनुत्तमं पुरारेरवतंसोत्पलसौरभं हरन्तः ।
अभिजग्मुरिवानिलास्तदीया अतिथिं स्वामिनमागतं चिराय ॥ ४२॥
मूलम् - ४२
उपहारमनुत्तमं पुरारेरवतंसोत्पलसौरभं हरन्तः ।
अभिजग्मुरिवानिलास्तदीया अतिथिं स्वामिनमागतं चिराय ॥ ४२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४३
स कदम्बवनीपरागलेशैः शिवगङ्गोदकशीकरानुविद्धैः ।
पवनोपहृतेः पतिः सुराणां परमां कामपि निर्वृतिं जगाहे ॥ ४३॥
मूलम् - ४३
स कदम्बवनीपरागलेशैः शिवगङ्गोदकशीकरानुविद्धैः ।
पवनोपहृतेः पतिः सुराणां परमां कामपि निर्वृतिं जगाहे ॥ ४३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४४
प्रससाद मनः प्रसेदुरक्षीण्युपजज्ञे बलमुद्बभूव शौर्यम् ।
स हि सन्निचकर्ष यावदित्थं कलुषं विप्रचकर्ष तावदस्य ॥ ४४॥
मूलम् - ४४
प्रससाद मनः प्रसेदुरक्षीण्युपजज्ञे बलमुद्बभूव शौर्यम् ।
स हि सन्निचकर्ष यावदित्थं कलुषं विप्रचकर्ष तावदस्य ॥ ४४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४५
अतिहृष्टमनाः स तैर्निमित्तरनुसन्धाय गिरं पुरोधसस्ताम् ।
परिनिश्चिनुते स्म तत् त्रिलोक्यां परमं धाम हरिः परस्य धाम्नः ॥ ४५॥
मूलम् - ४५
अतिहृष्टमनाः स तैर्निमित्तरनुसन्धाय गिरं पुरोधसस्ताम् ।
परिनिश्चिनुते स्म तत् त्रिलोक्यां परमं धाम हरिः परस्य धाम्नः ॥ ४५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४६
सकलाद्भुतधाम्नि सीम्नि तस्यां सहसैवायमवाप्लुतो गजेन्द्रात् ।
प्रयतः प्रविवेश काननं तत् सह सर्वैश्च विना तदेकमेनः ॥ ४६॥
मूलम् - ४६
सकलाद्भुतधाम्नि सीम्नि तस्यां सहसैवायमवाप्लुतो गजेन्द्रात् ।
प्रयतः प्रविवेश काननं तत् सह सर्वैश्च विना तदेकमेनः ॥ ४६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४७
स ददर्श फणातपत्रगुप्तान् नकुलानातपतापितानहीनाम् ।
अपि दृप्तचरत्तरक्षुदंष्ट्रामुखकण्डूयितलोचनां कुरङ्गीम् ॥ ४७॥
मूलम् - ४७
स ददर्श फणातपत्रगुप्तान् नकुलानातपतापितानहीनाम् ।
अपि दृप्तचरत्तरक्षुदंष्ट्रामुखकण्डूयितलोचनां कुरङ्गीम् ॥ ४७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४८
स लतां कमपि द्रुमं प्रपन्नां सविधस्थान्यतरूपगूहभीत्या ।
प्रतिसंहृतपल्लवामपश्यत् परिकृष्टामपि कौतुकात् किरातैः ॥ ४८॥
मूलम् - ४८
स लतां कमपि द्रुमं प्रपन्नां सविधस्थान्यतरूपगूहभीत्या ।
प्रतिसंहृतपल्लवामपश्यत् परिकृष्टामपि कौतुकात् किरातैः ॥ ४८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ४९
उपहृत्य चलद्रुमप्रवालान् कदलीरिक्षुलता मृणालिनीश्च ।
नमतः शतशो हरेः समक्षं न विषेहे वनकुञ्जरान् सुरेभः ॥ ४९॥
मूलम् - ४९
उपहृत्य चलद्रुमप्रवालान् कदलीरिक्षुलता मृणालिनीश्च ।
नमतः शतशो हरेः समक्षं न विषेहे वनकुञ्जरान् सुरेभः ॥ ४९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५०
पथि वीक्षितवद्भिरादरेण प्रमथैः पाशुपतैर्महर्षिभिश्च ।
सविधं तपसातिनिर्मलोऽयं समुपानीयत सुन्दरेश्वरस्य ॥ ५०॥
मूलम् - ५०
पथि वीक्षितवद्भिरादरेण प्रमथैः पाशुपतैर्महर्षिभिश्च ।
सविधं तपसातिनिर्मलोऽयं समुपानीयत सुन्दरेश्वरस्य ॥ ५०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५१
अविचिन्त्यमदृष्टमश्रुतं च त्रिषु लोकेष्वपि दिव्यलिङ्गमेतत् ।
विकचैर्नयनोत्पलैर्बिडौजा विचकार प्रथमोपहारहेतोः ॥ ५१॥
मूलम् - ५१
अविचिन्त्यमदृष्टमश्रुतं च त्रिषु लोकेष्वपि दिव्यलिङ्गमेतत् ।
विकचैर्नयनोत्पलैर्बिडौजा विचकार प्रथमोपहारहेतोः ॥ ५१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५२
प्रमदाश्रुपरिप्लुतैस्तदानीं नयनैराचरणाग्रमाललाटम् ।
द्रवतां प्रतिपद्य भक्तियोगाद् ददृशे वारिमयीव तस्य मूर्तिः ॥ ५२॥
मूलम् - ५२
प्रमदाश्रुपरिप्लुतैस्तदानीं नयनैराचरणाग्रमाललाटम् ।
द्रवतां प्रतिपद्य भक्तियोगाद् ददृशे वारिमयीव तस्य मूर्तिः ॥ ५२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५३
अथ दण्डवदानतस्य शम्भौ ददृशे दृष्टिमयी तनुर्मघोनः ।
उपहारकृते पुरो विकीर्णा विकचेन्दीवरमालिकेव दिव्या ॥ ५३॥
मूलम् - ५३
अथ दण्डवदानतस्य शम्भौ ददृशे दृष्टिमयी तनुर्मघोनः ।
उपहारकृते पुरो विकीर्णा विकचेन्दीवरमालिकेव दिव्या ॥ ५३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५४
सगणं सवृषं सनन्दिकेशं ससुतं साम्बमपि प्रभुं तमाद्यम् ।
परिपूजयितुं चकाङ्क्ष शक्रो महतामेव मनोरथोऽपि तावान् ॥ ५४॥
मूलम् - ५४
सगणं सवृषं सनन्दिकेशं ससुतं साम्बमपि प्रभुं तमाद्यम् ।
परिपूजयितुं चकाङ्क्ष शक्रो महतामेव मनोरथोऽपि तावान् ॥ ५४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५५
स्मृतसन्निहितोऽथ विश्वकर्मा सह दिव्येन पुरोधसा तदानीम् ।
शिरसा प्रतिगृह्य भर्तुराज्ञामयतिष्टायतनाय चन्द्रमौलेः ॥ ५५॥
मूलम् - ५५
स्मृतसन्निहितोऽथ विश्वकर्मा सह दिव्येन पुरोधसा तदानीम् ।
शिरसा प्रतिगृह्य भर्तुराज्ञामयतिष्टायतनाय चन्द्रमौलेः ॥ ५५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५६
विधृतं करिभिर्विमानरूपं विपुलं प्राक्प्रतिहारमेकभूमम् ।
शिखरोल्लिखिताम्बरं स शिल्पी विदधे गर्भगृहं शुभे विलग्ने ॥ ५६॥
मूलम् - ५६
विधृतं करिभिर्विमानरूपं विपुलं प्राक्प्रतिहारमेकभूमम् ।
शिखरोल्लिखिताम्बरं स शिल्पी विदधे गर्भगृहं शुभे विलग्ने ॥ ५६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५७
अतिसुन्दरमर्धमण्डपं च प्रतिहारत्रयभावितान्तरेण ।
महता मणिमण्डपेन सक्तं विदधे विश्वशुभाय विश्वकर्मा ॥ ५७॥
मूलम् - ५७
अतिसुन्दरमर्धमण्डपं च प्रतिहारत्रयभावितान्तरेण ।
महता मणिमण्डपेन सक्तं विदधे विश्वशुभाय विश्वकर्मा ॥ ५७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५८
प्रतिमाः परिवारदेवतानां विविधान्यायतनानि तत्र तासाम् ।
परितः परितोऽपि पञ्च सालानकरोदुन्नतगोपुरोपगूढान् ॥ ५८॥
मूलम् - ५८
प्रतिमाः परिवारदेवतानां विविधान्यायतनानि तत्र तासाम् ।
परितः परितोऽपि पञ्च सालानकरोदुन्नतगोपुरोपगूढान् ॥ ५८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ५९
शुभवास्तुनि शूलपुष्करिण्या रुचिरे रोधसि पश्चिमे स शिल्पी ।
भवनं मणिचित्रितं भवान्या गणनाथम्य च कल्पयाम्बभूव ॥ ५९॥
मूलम् - ५९
शुभवास्तुनि शूलपुष्करिण्या रुचिरे रोधसि पश्चिमे स शिल्पी ।
भवनं मणिचित्रितं भवान्या गणनाथम्य च कल्पयाम्बभूव ॥ ५९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६०
अपरानपि मण्डपप्रभेदानभितश्चोत्सववीथिका विशालाः ।
असृजत् स मरुत्वतोऽनुरूपान् प्रभुताभक्तिविवेकपाटवानाम् ॥ ६०॥
मूलम् - ६०
अपरानपि मण्डपप्रभेदानभितश्चोत्सववीथिका विशालाः ।
असृजत् स मरुत्वतोऽनुरूपान् प्रभुताभक्तिविवेकपाटवानाम् ॥ ६०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६१
प्रहसद्वदनं प्रसन्ननेत्रं द्विभुजं दक्षिणतो धृतोत्पलं च ।
करकोपलवद् घनीभवन्त्या दययेवाकृत विग्रहं स देव्याः ॥ ६१॥
मूलम् - ६१
प्रहसद्वदनं प्रसन्ननेत्रं द्विभुजं दक्षिणतो धृतोत्पलं च ।
करकोपलवद् घनीभवन्त्या दययेवाकृत विग्रहं स देव्याः ॥ ६१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६२
अधिकानि ममेत्यहर्निशं यैर्मघवा शोचति लोचनैः समन्तात् ।
अवलोक्य स विश्वकर्मकर्माण्यलमेतानि किमित्यशोचदेभिः ॥ ६२॥
मूलम् - ६२
अधिकानि ममेत्यहर्निशं यैर्मघवा शोचति लोचनैः समन्तात् ।
अवलोक्य स विश्वकर्मकर्माण्यलमेतानि किमित्यशोचदेभिः ॥ ६२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३
दयितस्य दिदृक्षतेऽपसव्यं वपुरेषा किल वामभागगेति ।
कृतमिङ्गितवेदिना मघोना पदमस्याः किमु दक्षिणेन शम्भुम् ॥ ६३॥
मूलम् - ६३
दयितस्य दिदृक्षतेऽपसव्यं वपुरेषा किल वामभागगेति ।
कृतमिङ्गितवेदिना मघोना पदमस्याः किमु दक्षिणेन शम्भुम् ॥ ६३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६४
अतिचारुमशेषलक्षणाढ्यं ललितं बिम्बमिमं स्वतो विविक्षुम् ।
हरिरर्थयते स्म शक्तिमाद्यां गुरुरावाहयदन्वमंस्त शम्भुः ॥ ६४॥
मूलम् - ६४
अतिचारुमशेषलक्षणाढ्यं ललितं बिम्बमिमं स्वतो विविक्षुम् ।
हरिरर्थयते स्म शक्तिमाद्यां गुरुरावाहयदन्वमंस्त शम्भुः ॥ ६४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६५
अखिलं जगदात्मसम्प्रसूतं परिपुष्णाति दृगेव यत् किलास्याः ।
अभिधामपि मीनलोचनेति व्यदधादिन्द्रपुरोहितस्ततोऽस्याः ॥ ६५॥
मूलम् - ६५
अखिलं जगदात्मसम्प्रसूतं परिपुष्णाति दृगेव यत् किलास्याः ।
अभिधामपि मीनलोचनेति व्यदधादिन्द्रपुरोहितस्ततोऽस्याः ॥ ६५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६६
नियतां कनकारविन्दपूजां दिविजैः कर्तुमना हरिः सरोजैः ।
पवनं प्रजिघाय देवदूतं स्वयमस्नादथ शूलपुष्करिण्याम् ॥ ६६॥
मूलम् - ६६
नियतां कनकारविन्दपूजां दिविजैः कर्तुमना हरिः सरोजैः ।
पवनं प्रजिघाय देवदूतं स्वयमस्नादथ शूलपुष्करिण्याम् ॥ ६६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६७
कृतनित्यविधौ विलम्बमाने शिवमभ्यर्चयितुं क्षणं सुरेशे ।
कमलैरुदभावि जातरूपैः कमलिन्यामतिसौरभैरमुष्याम् ॥ ६७॥
मूलम् - ६७
कृतनित्यविधौ विलम्बमाने शिवमभ्यर्चयितुं क्षणं सुरेशे ।
कमलैरुदभावि जातरूपैः कमलिन्यामतिसौरभैरमुष्याम् ॥ ६७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६८
स्वयमाहरदर्चनाय शम्भोः सुरभीण्यम्बुरुहाणि काञ्चनानि ।
कनकाम्बुजिनीति नाम तस्याः कलयन् विस्मित एष सस्मितश्च ॥ ६८॥
मूलम् - ६८
स्वयमाहरदर्चनाय शम्भोः सुरभीण्यम्बुरुहाणि काञ्चनानि ।
कनकाम्बुजिनीति नाम तस्याः कलयन् विस्मित एष सस्मितश्च ॥ ६८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ६९
क्व नु काञ्चनता क्व सौरभं तद् दिवि सङ्कल्पभवेषु पङ्कजेषु ।
प्रभवत्यखिलं हि निर्जराणां ध्रुवमाध्यासिकतत्तदर्थवन्नः ॥ ६९॥
मूलम् - ६९
क्व नु काञ्चनता क्व सौरभं तद् दिवि सङ्कल्पभवेषु पङ्कजेषु ।
प्रभवत्यखिलं हि निर्जराणां ध्रुवमाध्यासिकतत्तदर्थवन्नः ॥ ६९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७०
सलिलैरतिपावनैस्तदीयैः कमलैरप्यतिसौरभैर्महेन्द्रः ।
परिपूज्य शिवौ गुरुक्तरीत्या प्रणिपातैः परितोषयाम्बभूव ॥ ७०॥
मूलम् - ७०
सलिलैरतिपावनैस्तदीयैः कमलैरप्यतिसौरभैर्महेन्द्रः ।
परिपूज्य शिवौ गुरुक्तरीत्या प्रणिपातैः परितोषयाम्बभूव ॥ ७०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७१
अपि गद्गदया प्रमोदबाष्पैरपि सारोज्झितयातिसम्भ्रमेण ।
पितरौ प्रियकप्रियौ सुरेशः स गिरानर्च वचःपथव्यतीतौ ॥ ७१॥
मूलम् - ७१
अपि गद्गदया प्रमोदबाष्पैरपि सारोज्झितयातिसम्भ्रमेण ।
पितरौ प्रियकप्रियौ सुरेशः स गिरानर्च वचःपथव्यतीतौ ॥ ७१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७२
भुवि सुन्दरमास्पदं तवैतच्छिवलिङ्गं तु ततोऽपि सुन्दरं ते ।
अपि सुन्दरमेव सुन्दराणामभिधानं वचनामृतं त्वदीयम् ॥ ७२॥
मूलम् - ७२
भुवि सुन्दरमास्पदं तवैतच्छिवलिङ्गं तु ततोऽपि सुन्दरं ते ।
अपि सुन्दरमेव सुन्दराणामभिधानं वचनामृतं त्वदीयम् ॥ ७२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७३
समसेविषि मन्दरे हिमाद्रौ कलधौताचलकन्दरेऽपि च त्वाम् ।
विदितन्तु परं न विश्वपारं किमु तत्रैवमसीति कापि शङ्का ॥ ७३॥
मूलम् - ७३
समसेविषि मन्दरे हिमाद्रौ कलधौताचलकन्दरेऽपि च त्वाम् ।
विदितन्तु परं न विश्वपारं किमु तत्रैवमसीति कापि शङ्का ॥ ७३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७४
न मखैर्न जपैर्न होमदानैर्न तपोभिर्विविधैश्च लभ्यते यत् ।
तदिदं तव सन्निधानभाग्यं तरुभिः कैरपि भुज्यते निरीहैः ॥ ७४॥
मूलम् - ७४
न मखैर्न जपैर्न होमदानैर्न तपोभिर्विविधैश्च लभ्यते यत् ।
तदिदं तव सन्निधानभाग्यं तरुभिः कैरपि भुज्यते निरीहैः ॥ ७४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७९
निहता दनुजा जिता त्रिलोकी त्रिदिवे चाधिकृतं ततः किमासीत् ।
इह ये मृगपक्षिणो न हीमानपि नीराज्य विमोक्तुमर्हता मे ॥ ७९॥
मूलम् - ७९
निहता दनुजा जिता त्रिलोकी त्रिदिवे चाधिकृतं ततः किमासीत् ।
इह ये मृगपक्षिणो न हीमानपि नीराज्य विमोक्तुमर्हता मे ॥ ७९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७६
अपवृज्य किमीश! साधयेयं भवदानन्दमवाप्नुयां तदाहम् ।
किमितोऽप्यधिकः स यो ममासावुचितः स्वाम्युपलम्भजः प्रमोदः ॥ ७६॥
मूलम् - ७६
अपवृज्य किमीश! साधयेयं भवदानन्दमवाप्नुयां तदाहम् ।
किमितोऽप्यधिकः स यो ममासावुचितः स्वाम्युपलम्भजः प्रमोदः ॥ ७६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७७
जडमेव जगत् तव स्वमासीदजडाः केचन मादृशोऽपि जीवाः ।
अतिवाङ्ममनसं भवन्तमेव प्रतिपन्नास्तु वयं प्रशासितारम् ॥ ७७॥
मूलम् - ७७
जडमेव जगत् तव स्वमासीदजडाः केचन मादृशोऽपि जीवाः ।
अतिवाङ्ममनसं भवन्तमेव प्रतिपन्नास्तु वयं प्रशासितारम् ॥ ७७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७८
वचनावसरो न लभ्यते नस्त्वयि मीनाक्षि ! शिवाविनाकृतायाम् ।
इति देवि! पृथक् कृतासि किञ्चित् तमिमं मा कुरु मानसेऽपराधम् ॥ ७८॥
मूलम् - ७८
वचनावसरो न लभ्यते नस्त्वयि मीनाक्षि ! शिवाविनाकृतायाम् ।
इति देवि! पृथक् कृतासि किञ्चित् तमिमं मा कुरु मानसेऽपराधम् ॥ ७८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ७९
गिरिराजकुमारिकामपि स्वं विपिनेष्वद्रिषु चानुवर्तमानाम् ।
भवतीं प्रियकप्रियेऽनुरोद्धुं स्वयमध्यास्त शिवः कदम्बमूलम् ॥ ७९॥
मूलम् - ७९
गिरिराजकुमारिकामपि स्वं विपिनेष्वद्रिषु चानुवर्तमानाम् ।
भवतीं प्रियकप्रियेऽनुरोद्धुं स्वयमध्यास्त शिवः कदम्बमूलम् ॥ ७९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८०
जगतो जगदीश्वरस्य च श्रीर्भवती यद्यपि सर्वतोऽस्ति पूर्णा ।
करुणामयमुत्सहे न हातुं तव मीनाक्षि ! तथापि रूपमेतत् ॥ ८०॥
मूलम् - ८०
जगतो जगदीश्वरस्य च श्रीर्भवती यद्यपि सर्वतोऽस्ति पूर्णा ।
करुणामयमुत्सहे न हातुं तव मीनाक्षि ! तथापि रूपमेतत् ॥ ८०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८१
हरयस्त इमे महावनेऽस्मिन्नयमिन्द्रद्रुरसावपीन्द्रवल्ली ।
मम नामजुषः स्थिता यदेते मम सेवेयमिति प्रतीच्छ मातः! ॥ ८१॥
मूलम् - ८१
हरयस्त इमे महावनेऽस्मिन्नयमिन्द्रद्रुरसावपीन्द्रवल्ली ।
मम नामजुषः स्थिता यदेते मम सेवेयमिति प्रतीच्छ मातः! ॥ ८१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८२
कति सन्तु न वेधसः कतीन्द्रास्तव मीनाक्षि ! तरङ्गितैरपाङ्गैः ।
किमधश्च्यवते मया विना द्यौः कृपणं मां घटयस्व किङ्करेषु ॥ ८२॥
मूलम् - ८२
कति सन्तु न वेधसः कतीन्द्रास्तव मीनाक्षि ! तरङ्गितैरपाङ्गैः ।
किमधश्च्यवते मया विना द्यौः कृपणं मां घटयस्व किङ्करेषु ॥ ८२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८३
व्यगलद् दनुजेषु मत्सरो मे विरराम त्रिदिवोपभोगरागः ।
स्थगिता बहिरेव वृत्रहत्या भवतोरद्य मयि प्रसादलेशात् ॥ ८३॥
मूलम् - ८३
व्यगलद् दनुजेषु मत्सरो मे विरराम त्रिदिवोपभोगरागः ।
स्थगिता बहिरेव वृत्रहत्या भवतोरद्य मयि प्रसादलेशात् ॥ ८३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८४
इति तं प्रणिपत्य संस्तुवन्तं प्रथमं भक्तिमतां पतिं सुराणाम् ।
अनुगृह्य दयोर्मिलैरपाङ्गैरगदिष्टामिदमादिमौ युवानौ ॥ ८४॥
मूलम् - ८४
इति तं प्रणिपत्य संस्तुवन्तं प्रथमं भक्तिमतां पतिं सुराणाम् ।
अनुगृह्य दयोर्मिलैरपाङ्गैरगदिष्टामिदमादिमौ युवानौ ॥ ८४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८५
आद्यस्त्वमेषामसि पार्षदानां कुमारयोश्चाम्यनयोस्तृतीयः ।
जानीवहे ते परमां च भक्तिं विद्राविता सा तव वृत्रहत्या ॥ ८५॥
मूलम् - ८५
आद्यस्त्वमेषामसि पार्षदानां कुमारयोश्चाम्यनयोस्तृतीयः ।
जानीवहे ते परमां च भक्तिं विद्राविता सा तव वृत्रहत्या ॥ ८५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८६
वासन्तिकप्रथमपर्वसु वासव! त्वमित्थं समेत्य सकलैरनुयायिवर्गैः ।
आविश्वपारनगराभिमुखात् प्रयाणादभ्यर्च नौ कनकवारिरुहैरमीभिः ॥ ८६॥
मूलम् - ८६
वासन्तिकप्रथमपर्वसु वासव! त्वमित्थं समेत्य सकलैरनुयायिवर्गैः ।
आविश्वपारनगराभिमुखात् प्रयाणादभ्यर्च नौ कनकवारिरुहैरमीभिः ॥ ८६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८७
इत्युक्ते सति जगदादिदम्पतिभ्या-
मिन्द्रस्तद्गुरुरितरेऽनुयायिनश्च ।
प्रस्थानप्रणतिपरम्पराभिरेता-
वन्योन्याभ्यधिकदयामयौ वितेनुः ॥ ८७॥
मूलम् - ८७
इत्युक्ते सति जगदादिदम्पतिभ्या-
मिन्द्रस्तद्गुरुरितरेऽनुयायिनश्च ।
प्रस्थानप्रणतिपरम्पराभिरेता-
वन्योन्याभ्यधिकदयामयौ वितेनुः ॥ ८७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८८
आमन्त्र्य द्विरदेन्द्रवक्रमसकृत् सम्प्रार्थ्य नन्दीश्वरं
सम्मान्य प्रमथान् निवेद्य सकलं चण्डेश्वरं शाम्भवम् ।
आशीर्भिः प्रतिनन्दितो मुनिगणैरापृच्छ्य वाचस्पतिं
दिव्येन द्विरदेन निर्मलतरो देवः प्रतस्थे पुरीम् ॥ ८८॥
मूलम् - ८८
आमन्त्र्य द्विरदेन्द्रवक्रमसकृत् सम्प्रार्थ्य नन्दीश्वरं
सम्मान्य प्रमथान् निवेद्य सकलं चण्डेश्वरं शाम्भवम् ।
आशीर्भिः प्रतिनन्दितो मुनिगणैरापृच्छ्य वाचस्पतिं
दिव्येन द्विरदेन निर्मलतरो देवः प्रतस्थे पुरीम् ॥ ८८॥
इति महाकविश्रीनीलकण्ठदीक्षितप्रणीते शिवलीलार्णवे तृतीयः सर्गः ।