पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः

रुद्रकोपानलाज्जातो यतो भण्डो महाबलः।
तस्माद्रौद्रस्वभावो हि दानवश्चाभवत्ततः॥३.१२.१॥ 3.4.12.1

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथागच्छन्महातेजाः शुक्रो दैत्यपुरोहितः।
समायाताश्च शतशो दैतेयाः सुमहाबलाः॥३.१२.२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथाहूय मयं भण्डो दैत्यवंश्यादिशिल्पिनम्।
नियुक्तो भृगुपुत्रेण निजगादार्थवद्वचः॥३.१२.३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यत्र स्थित्वा तु दैत्येन्द्रैस्त्रैलोक्यं शासितं पुरा।
तद्गत्वा शोणितपुरं कुरुष्व त्वं यथापुरम्॥३.१२.४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तच्छ्रुत्वा वचनं शिल्पी स गत्वाथ पुरं महत्।
चक्रेऽमरपुरप्रख्यं मनसैवेक्षणेन तु॥३.१२.५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथाभिषिक्तः शुक्रेण दैतेयैश्च महाबलैः।
शुशभे परया लक्ष्म्या तेजसा च समन्वितः॥३.१२.६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हिरण्याय तु यद्दत्तं किरीटं ब्रह्मणा पुरा।
सजीवमविनाश्यं च दैत्येन्द्रैरपि भूषितम्।
दधौ भृगुसुतोत्सृष्टं भण्डो बालार्कसन्निभम्॥३.१२.७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चामरे चन्द्रसङ्काशे सजीवे ब्रह्म निर्मिते।
न रोगो न च दुःखानि सन्दधौ यन्निषेवणात्॥३.१२.८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्यातपत्रं प्रददौ ब्रह्मणैव पुरा कृतम्।
यस्य च्छायानिषण्णास्तु बाध्यन्ते नास्त्रकोटिभिः॥३.१२.९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

धनुश्च विजयं नाम शङ्खं च रिपुघातिनम्।
अन्यान्यपि महार्हाणि भूषणानि प्रदत्तवान्॥३.१२.१०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्य सिंहासनं प्रादादक्षय्यं सूर्यसन्निभम्।
ततः सिंहासनासीनः सर्वाभरणभूषितः।
बभूवातीव तेजस्वी रत्नमुत्तेजितं यथा॥३.१२.११॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बभूवुरथ दैतेयास्तयाष्टौ तु महाबलाः।
इन्द्रशत्रुरमित्रघ्नो विद्युन्माली विभीषणः।
उग्रकर्मोग्रधन्वा च विजयश्रुति पारगः॥३.१२.१२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुमोहिनी कुमुदिनी चित्राङ्गी सुन्दरी तथा।
चतस्रो वनितास्तस्य बभूवुः प्रियदर्शनाः॥३.१२.१३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तमसेवन्त कालज्ञा देवाः सर्वे सवासवाः।
स्यन्दनास्तुरगा नागाः पादाताश्च सहस्रशः॥३.१२.१४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सम्बभूवुर्महाकाया महान्तो जितकाशिनः।
बभूवुर्दानवाः सर्वे भृगुपुत्रमतानुगाः॥३.१२.१५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अर्चयन्तो महादेवमास्थिताः शिवशासने।
बभूवुर्दानवास्तत्र पुत्रपौत्रधनान्विताः।
गृहेगृहे च यज्ञाश्च सम्बभूवुः समन्ततः॥३.१२.१६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ऋचो यजूंषि सामानि मीमांसान्यायकादयः।
प्रवर्तन्ते स्म दैत्यानां भूयः प्रतिगृहं तदा॥३.१२.१७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यथाश्रमेषु मुख्येषु मुनीनां च द्विजन्मनाम्।
तथा यज्ञेषु दैत्यानां बुभुजुर्हव्यभोजिनः॥३.१२.१८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं कृतवतोऽप्यस्य भण्डस्य जितकाशिनः।
षष्टिवर्षसहस्राणि व्यतीतानि क्षणार्धवत्॥३.१२.१९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

वर्धमानमथो दैत्यं तपसा च बलेन च।
हीयमानबलं चेन्द्रं सम्प्रेक्ष्य कमलापतिः॥३.१२.२०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ससर्ज सहसा काञ्चिन्मायां लोकविमोहिनीम्।
तामुवाच ततो मायां देवदेवो जनार्दनः॥३.१२.२१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वं हि सर्वाणि भूतानि मोहयन्ती निजौजसा।
विचरस्व यथाकामं त्वां न ज्ञास्यति कश्चन॥३.१२.२२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वं तु शीघ्रमितो गत्वा भण्डं दैतेयनायकम्।
मोहयित्वाचिरेणैव विषयानुपभोक्ष्यसे॥३.१२.२३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं लब्ध्वा वरं माया तं प्रणम्य जनार्दनम्।
ययाचेऽप्सरसो मुख्याः सहायार्थं तु काश्चन॥३.१२.२४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तया सम्प्रार्थितो भूयः प्रेषयामास काश्चन।
ताभिर्विश्वाचिमुख्याभिः सहिता सा मृगेक्षणा।
प्रययौ मानसस्याग्यं तटमुज्ज्वलभूरुहम्॥३.१२.२५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यत्र क्रीडति दैत्येन्द्रो निजनारीभिरन्वितः।
तत्र सा मृगशावाक्षी मूले चम्पकशाखिनः।
निवासमकरोद्रम्यं गायन्ती मधुरस्वरम्॥३.१२.२६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथागतस्तु दैत्येन्द्रो बलिभिर्भन्त्रिभिर्वृतः।
श्रुत्वा तु वीणानिनदं ददर्श च वराङ्गनाम्॥३.१२.२७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तां दृष्ट्वा चारुसर्वाङ्गीं विद्युल्लेखामिवापराम्।
मायामये महागर्ते पतितो मदनाभिधे॥३.१२.२८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथास्य मन्त्रिणोऽभूवन्त्दृदये स्मरतापि ताः॥३.१२.२९॥
तेन दैतेयनाथेन चिरं सम्प्रर्थिता सती।
तैश्च सम्प्रर्थितास्ताश्च प्रतिशूश्रुवुरञ्जसा॥३.१२.३०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यास्त्वलभ्या महायज्ञैरश्वमेधादिकैरपि।
ता लब्ध्वा मोहिनीमुख्या निर्वृतिं परमां ययुः॥३.१२.३१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विसस्मरुस्तदा वेदांस्तथा देवमुमापतिम्।
विजहुस्ते तथा यज्ञक्रियाश्चान्याः शुभावहाः॥३.१२.३२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अवमानहतश्चासीत्तेषामपि पुरोहितः।
मुहूर्त्तमिव तेषां तु ययावब्दायुतं तदा॥३.१२.३३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मोहितेष्वथ दैत्येषु सर्वे देवाः सवासवाः।
विमुक्तोपद्रवा ब्रह्मन्नामोदं परमं ययुः॥३.१२.३४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कदाचिदथ देवेन्द्रं वीक्ष्य सिंहासने स्थितम्।
सर्वदेवैः परिवृतं नारदो मुनिराययौ॥३.१२.३५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रणम्य मुनिशार्दूलं ज्वलन्तमिव पावकम्।
कृताञ्जलिपुटो भूत्वा देवेशो वाक्यमब्रवीत्॥३.१२.३६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भगवन्सर्वधर्मज्ञ परापरविदां वर।
तत्रैव गमनं ते स्याद्यं धन्यं कर्तुमिच्छसि॥३.१२.३७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भविष्यच्छोभनाकारं तवागमनकारणम्।
त्वद्वाक्यामृतमाकर्ण्य श्रवणानन्दनिर्भरम्।
अशेषदुःखान्युत्तीर्य कृतार्थः स्यां मुनीश्वर॥३.१२.३८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नारद उवाच
अथ सम्मोहितो भण्डो दैत्येन्द्रो विष्णुमायया।
तया विमुक्तो लोकांस्त्रीन्दहेताग्निरिवापरः॥३.१२.३९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अधिकस्तव तेजोभिरस्त्रैर्मायाबलेन च।
तस्य तेजोऽपहारस्तु कर्तव्योऽतिबलस्य तु॥३.१२.४०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विनाराधनतो देव्याः पराशक्तेस्तु वासव।
अशक्योऽन्येन तपसा कल्पकोटिशतैरपि॥३.१२.४१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुरैवोदयतः शत्रोराराधयत बालिशाः।
आराधिता भगवती सा वः श्रेयो विधास्यति॥३.१२.४२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं सम्बोधितस्तेन शक्रो देवगणेश्वरः।
तं मुनिं पूजयामास सर्वदेवैः समन्वितः।
तपसे कृतसन्नाहो ययौ हैमवतं तटम्॥३.१२.४३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तत्र भागीरथीतीरे सर्वर्तुकुसुमोज्ज्वले।
पराशक्तेर्महापूजां चक्रेऽखिलसुरैः समम्।
इन्द्रप्रस्थमभून्नाम्रा तदाद्यखिलसिद्धिदम्॥३.१२.४४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्मात्मजोपदिष्टेन कुर्वतां विधिना पराम्।
देव्यास्तु महतीं पूजां जपध्यानरतात्मनाम्॥३.१२.४५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उग्रे तपसि संस्थानामनन्या र्पितचेतसाम्।
दशवर्षसहस्राणि दशाहानि च संययुः॥३.१२.४६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मोहितानथ तान्दृष्ट्वा भृगुपुत्रो महामतिः।
भण्डासुरं समभ्येत्य निजगाद पुरोहितः॥३.१२.४७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वामेवाश्रित्य राजेन्द्र सदा दानवसत्तमाः।
निर्भयास्त्रिषु लोकेषु चरन्तीच्छविहारिणः॥३.१२.४८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जातिमात्रं हि भवतो हन्ति सर्वान्सदा हरिः।
तेनैव निर्मिता माया यया सम्मोहितो भवान्॥३.१२.४९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भवन्तं मोहितं दृष्ट्वा रन्ध्र्रान्वेषण तत्परः।
भवतां विजयार्थाय करोतीन्द्रो महत्तपः॥३.१२.५०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यदि तुष्टा जगद्धात्री तस्यैव विजयो भवेत्।
इमां मायामयीं त्यक्त्वा मन्त्रिभिः सहितो भवान्।
गत्वा हैमवतं शैलं परेषां विघ्नमाचर॥३.१२.५१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमुक्तस्तु गुरुणा हित्वा पर्यङ्कमुत्तमम्।
मन्त्रिवृद्धानु पाहूय यथावृत्तान्तमाह सः॥३.१२.५२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तच्छ्रुत्वा नृपतिं प्राह श्रुतवर्मा विमृश्य च।
षष्टिवर्षसहस्राणां राज्यं तव शिवार्पितम्॥३.१२.५३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्मादप्यधिकं वीर गतमासीदनेकशः।
अशक्यप्रतिकार्योऽयं यः कालशिवचोदितः॥३.१२.५४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अशक्यप्रतिकार्योऽयं तदभ्यर्चनतो विना।
काले तु भोगः कर्त्तव्यो दुःखस्य च सुखस्य वा॥३.१२.५५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथाह भीमकर्माख्यो नोपेक्ष्योऽरिर्यथाबलम्।
क्रियाविघ्ने कृतेऽस्माभिर्विजयस्ते भविष्यति॥३.१२.५६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तव युद्धे महाराज परार्थं बलहारिणी।
दत्ता विद्या शिवेनैव तस्मात्ते विजयः सदा॥३.१२.५७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अनुमेने च तद्वाक्यं भण्डो दानवनायकः।
निर्गत्य सहसेनाभिर्ययौ हैमवतं तटम्॥३.१२.५८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तपोविघ्नकरान्दृष्ट्वा दानवाञ्जगदम्बिका।
अलङ्घ्यमकरोदग्रे महाप्राकारमुज्ज्वलम्॥३.१२.५९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तं दृष्ट्वा दानवेन्द्रोऽपि किमेतदिति विस्मितः।
सङ्क्रुद्धो दानवास्त्रेण बभञ्जातिबलेन तु॥३.१२.६०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुनरेव तदग्रेऽभूदलङ्घ्यः सर्वदानवैः।
वायव्यास्त्रेण तं धीरो बभञ्ज च ननाद च॥३.१२.६१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पौनः पुन्येन तद्भस्म प्राभूत्पुनरुपस्थितम्।
एतद्दृष्ट्वा तु दैत्येन्द्रो विषण्मः स्वपुरं ययौ॥३.१२.६२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तां च दृष्ट्वा जगद्धात्रीं दृष्ट्वा प्राकारमुज्ज्वलम्।
भयाद्विव्यथिरे देवा विमुक्तसकलक्रियाः॥३.१२.६३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तानुवाच ततः शक्रो दैत्येन्द्रोऽयमिहागतः।
अशक्यः समरे योद्धुमस्माभिरखिलैरपि॥३.१२.६४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पलायितानामपि नो गतिरन्या न कुत्रचित्।
कुण्डं योजनविस्तारं सम्यक्कृत्वा तु शोभनम्॥३.१२.६५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

महायागविधानेन प्रणिधाय हुताशनम्।
यजामः परमां शाक्तिं महामासैर्वयं सुराः॥३.१२.६६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्मभूता भविष्यामो भोक्ष्यामो वा त्रिविष्टपम्।
एवमुक्तास्तु ते सर्वेदेवाः सेन्द्रपुरोगमाः॥३.१२.६७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विधिवज्जुहुवुर्मांसान्युत्कृत्योत्कृत्य मन्त्रतः।
हुतेषु सर्वमांसेषु पादेषु च करेषु च॥३.१२.६८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

होतुमिच्छत्सु देवेषु कलेवरमशेषतः।
प्रादुर्बभूव परमन्तेजः पुञ्जो ह्यनुत्तमः॥३.१२.६९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्मध्यतः समुदभूच्चक्राकारमनुत्तमम्।
तन्मध्ये तु महादेवीमुदयार्कसमप्रभाम्॥३.१२.७०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जगदुज्जीवनकरीं ब्रह्मविष्णुशिवात्मिकाम्।
सौन्दर्यसारसीमां तामानन्दरससागराम्॥३.१२.७१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जपाकुसुमसङ्काशां दाडिमीकुसुमाम्बराम्।
सर्वाभरणसंयुक्तां शृङ्गारैकरसालयाम्॥३.१२.७२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कृपातरङ्गितापाङ्गनयनालोककौमुदीम्।
पाशाङ्कुशेक्षुकोदण्डपञ्चबाणलसत्कराम्॥३.१२.७३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तां विलोक्य महादेवीं देवाः सर्वे सवासवाः।
प्रणेमुर्मुदितात्मानो भूयोभूयोऽखिलात्मिकम्॥३.१२.७४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तया विलोकिताः सद्यस्ते सर्वे विगतज्वराः।
सम्पूर्णाङ्गा दृढतरा वज्रदेहा महाबलाः।
तुष्टुवुश्च महादेवीमम्बिकामखिलार्थदाम्॥३.१२.७५॥

मूलम्

इति श्रीब्रह्माण्डमहापुराणे उत्तरभागे हयग्रीवागस्त्यसंवादे ललितोपाख्याने ललिताप्रादुर्भावो नाम द्वादशोऽध्यायः