पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

{अथ त्रयोविंशत्यधिकद्विशततमो ऽध्यायः}

विश्वास-प्रस्तुतिः

राजधर्माः

पुष्कर उवाच
वक्ष्ये ऽन्तःपुरचिन्तां च धर्माद्याः पुरुषार्थकाः ।
अन्योन्यरक्षया तेषां सेवा कार्या स्त्रिया नृपैः ॥००१॥

मूलम्

राजधर्माः

:न्

[[३१२]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

धर्ममूलो ऽर्थविटपस् तथा कर्मफलो महान् ।
त्रिवर्गपादपस्तत्र रक्षया फलभागं भवेत् ॥००२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कामाधीनाः¹ स्त्रियो राम तदर्थं रत्नसङ्ग्रहः ।
सेव्यास्ता नातिसेव्याश् च भूभुजा विषयैषिणा ॥००३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आहारो मैथुनन्निद्रा सेव्या नाति हि रुग् भवेत् ।
मञ्चाधिकारे² कर्तव्याः स्त्रियः सेव्याः स्वरामिकाः³ ॥००४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दुष्टान्याचरते⁴ या तु नाबिनन्दति तत्कथां ।
ऐक्यं द्विषद्भिर्व्रजति गर्वं वहति चोद्धता ॥००५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चुम्बिता मार्ष्टि वदनं दत्तन्न बहु मन्यते ।
स्वपित्यादौ प्रसुप्तापि तथा पश्चाद्विबुध्यते ॥००६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्पृष्टा धुनोति गात्राणि गात्रञ्च विरुणद्धि या ।
ईषच्छृणोति वाक्यानि प्रियाण्यपि पराङ्मुखी ॥००७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

न पश्यत्यग्रदत्तन्तु जघनञ्च निगूहति ।
दृष्टे विवर्णवदना मित्रेष्वथ पराङ्मुखी⁵ ॥००८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तत्कामितासु च स्त्रीसु मध्यस्थेव च लक्ष्यते ।
ज्ञातमण्डनकालापि न करोति च मण्डनं ॥००९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

या सा विरक्ता तान्त्यक्त्वा सानुरागां स्त्रियम्भजेत्⁶ ।
दृष्ट्वैव हृष्टा भवति वीक्षिते च पराङ्मुखी ॥०१०॥

मूलम्

:न्

[[३१३]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

दृश्यमना तथान्यत्र दृष्टिं क्षिपति चञ्चलां ।
तथाप्युपावर्तयितुं नैव शक्नोत्यशेषतः ॥०११॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विवृणीति तथाङ्गानि स्वस्या गुह्यानि भार्गव ।
गर्हितञ्च तथैवाङ्गं प्रयत्नेन निगूहति ॥०१२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तद्दर्शने च कुरुते बालालिङ्गनचुम्बनं ।
आभाष्यमाणा भवति सत्यवाक्या तथैव च ॥०१३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्पृष्टा पुलकितैर् अङ्गैः स्वेदेनैव च भुज्यते ।
करोति च तथा राम सुलभद्रव्ययाचनं ॥०१४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततः स्वल्पमपि प्राप्य करोति परमां मुदं ।
नामसङ्कीर्तनादेव मुदिता बहु मन्यते ॥०१५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

करजाङ्काङ्कितान्यस्य फलानि प्रेषयत्यपि ।
तत्प्रेषितञ्च हृदये विन्यसत्यपि चादरात् ॥०१६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आलिङ्गनैश् च गात्राणि लिम्पतीवामृतेन या ।
सुप्ते स्वपित्यथादौ च तथा तस्य विबुध्यते ॥०१७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उरू स्पृशति चात्यर्थं सुप्तञ्चैनं विबुध्यते ।
कपित्थचूर्णयोगेन तथा दघ्नः स्रजा तथा ॥०१८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

घृतं सुगन्धि भवति दुग्धैः क्षिप्तैस् तथा यवैः ।
भोज्यस्य कल्पनैवं स्याद्गन्धमुक्तिः प्रदर्श्यते ॥०१९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शौचमाचमनं राम तथैव च विरेचनं ।
भावना चैव पाकश् च बोधनं धूपनन्तथा ॥०२०॥

मूलम्

शौचमाचमनं राम तथैव च विरेचनं ।
भावना चैव पाकश् च बोधनं धूपनन्तथा ॥०२०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वासनञ्चैव निर्दिष्टं कर्माष्टकमिदं स्मृतं ।
कपित्थबिल्वजम्वाम्रकरवीरकपल्लवैः ॥०२१॥

मूलम्

कृत्वोदकन्तु यद्द्रव्यं शौचितं शौचनन्तु तत् ।

[[३१४]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

तेषामभावे शौचन्तु मृगदर्पाम्भसा भवेत् ॥०२२॥

मूलम्

तेषामभावे शौचन्तु मृगदर्पाम्भसा भवेत् ॥०२२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

नखं कुष्ठं घनं मांसी स्पृक्कशैलेयजं जलं ।
तथैव कुङ्कुमं लाक्षा चन्दनागुरुनीरदं¹ ॥०२३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सरलं देवकाष्ठञ्च² कर्पूरं कान्तया सह ।
बालः कुन्दुरुकश् चैव गुग्गुलुः श्रीनिवासकः ॥०२४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सह सर्जरसेनैवं धूपद्रव्यैकविंशतिः ।
धूपद्रव्यगणादस्मादेकविंशाद्यथेच्छया ॥०२५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्वे द्वे द्रव्ये समादाय सर्जभागैर् नियोजयेत् ।
नखपिण्याकमलयैः संयोज्य मधुना तथा ॥०२६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

धूपयोगा भवन्तीह यथावत् स्वेच्छया कृताः ।
त्वचन्नाडीं फलन्तैलं कुङ्कुमं ग्रन्थि प्रवर्तकं³ ॥०२७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शैलेयन्तगरं क्रान्तां चोलङ्कर्पूरमेव च⁴ ।
मांसीं सुराञ्च कुष्ठञ्च स्नानद्रव्याणि निर्दिशेत् ॥०२८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एतेभ्यस्तु समादाय द्रव्यत्रयमथेच्छया ।
मृगदर्पयुतं स्नानं कार्यं कन्दर्पवर्धनं ॥०२९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वङ्मुरानलदैस्तुल्यैर् वालकार्धसमायुतैः ।
स्नानमुत्पलगन्धि स्यात् सतैलं कुङ्कुमायते ॥०३०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जातीपुषसुगन्धि स्यात् तगरार्धेन योजितं ।
सद्ध्यामकं स्याद्वकुलैस्तुल्यगन्धि मनोहरं ॥०३१॥

मूलम्

:न्

[[३१५]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

मञ्जिष्ठातगरं चोलं त्वचं व्यघ्रनखं नक्खं ।
गन्धपत्रञ्च विन्यस्य गन्धतैलं भवेच्छुभं ॥०३२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तैलं निपीडितं राम तिलैः पुष्पाधिवासितैः ।
वासनात् पुष्पसदृशं गन्धेन तु भवेद् ध्रुवं ॥०३३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एलालवङ्गकक्कोलजातीफलनिशाकराः ।
जातीपत्रिकया सार्धं स्वतन्त्रा मुखवासकाः ॥०३४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कर्पूरं कुङ्कुमं कान्ता मृगदर्पं हरेणुकं ।
कक्कोलैलालवङ्गञ्च जातौ कोशकमेव च ॥०३५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वक्पत्रं त्रुटिमुस्तौ च लतां कस्तूरिकं तथा ।
कण्टकानि लवङ्गस्य फलपत्रे च जातितः ॥०३६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कटुकञ्च¹ फलं राम कार्षिकाण्युपकल्पयेत् ।
तच्चूर्णे खदिरं सारं दद्यात्तुर्यं तु वासितं² ॥०३७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सहकाररसेनास्मात् कर्तव्या गुटिकाः शुभाः³ ।
मुख न्यस्ताः सुगन्धास्ता मुखरोगविनाशनाः ॥०३८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पूगं प्रक्षालितं सम्यक् पञ्चपल्लववारिणा ।
शक्त्या तु गुटिकाद्रव्यैर् वासितं मुखवासकं ॥०३९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कटुकं दन्तकाष्ठञ्च गोमूत्रे वासितं त्र्यहं ।
कृतञ्च पूगवद्राम मुखसौगन्धिकारकं ॥०४०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वक्पथ्ययोः समावंशौ शशिभागार्धसंयुतौ ।
नागवल्लीसमो भाति मुखवासो मनोहरः ॥०४१॥

मूलम्

:न्

[[३१६]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं कुर्यात् सदा स्त्रीणां रक्षणं पृथिवीपतिः ।
न चासां विश्वसेज्जातु पुत्रमातुर्विशेषतः ॥०४२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

न स्वपेत् स्त्रीगृहे रात्रौ विश्वासः कृत्रिमो भवेत् ॥४३॥

मूलम्

न स्वपेत् स्त्रीगृहे रात्रौ विश्वासः कृत्रिमो भवेत् ॥४३॥

{इत्य् आग्नेये महाओपुराणे स्त्रीरक्षादिकामशास्त्रं नाम त्रयोविंशत्यधिकद्विशततमो ऽध्यायः ॥ }

मासेनैकेनेति छ॥ , ज॥ च ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
लज्जाधिकारे इति ख॥ , छ॥ च ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
सुवासिका इति क॥ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
द्विष्टान्याचक्षते इति ञ॥ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎
न पश्यत्यग्रदत्तन्त्वित्यादिः, मित्रेष्वथ पराङ्मुखीत्यन्तः
पाठः ज॥ पुस्तके नास्ति ↩︎ ↩︎
स्त्रियं व्रजेदिति घ॥ , ञ॥ च ↩︎ ↩︎