२०० दीपदानव्रतं

{अथ द्विशततमो ऽध्यायः}

विश्वास-प्रस्तुतिः

दीपदानव्रतं

अग्न्निर् उवाच
दीपदानव्रतं वक्ष्ये भुक्तिमुक्तिप्रदायकं ।
देवद्विजातिकगृहे दीपदो ऽब्दं स सर्वभाक् ॥००१॥

मूलम्

दीपदानव्रतं

अग्न्निर् उवाच
दीपदानव्रतं वक्ष्ये भुक्तिमुक्तिप्रदायकं ।
देवद्विजातिकगृहे दीपदो ऽब्दं स सर्वभाक् ॥००१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

चतुर्मासं विष्णुलोकी कार्त्तिके स्वर्गलोक्यपि ।
दीपदानात् परं नास्ति न भूतं न भविष्यति ॥००२॥

मूलम्

चतुर्मासं विष्णुलोकी कार्त्तिके स्वर्गलोक्यपि ।
दीपदानात् परं नास्ति न भूतं न भविष्यति ॥००२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

दीपेनायुष्यचक्षुष्मान्दीपाल्लक्ष्मीसुतादिकं ।
सौभाग्यं दीपदः प्राप्य स्वर्गलोके नहीयते ॥००३॥

मूलम्

दीपेनायुष्यचक्षुष्मान्दीपाल्लक्ष्मीसुतादिकं ।
सौभाग्यं दीपदः प्राप्य स्वर्गलोके नहीयते ॥००३॥

विदर्भराजदुहिता ललिता दीपदात्मभाक् ।

[[२३६]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

चारुधर्मक्ष्मापपत्नी शतभार्याधिकाभवत् ॥००४॥

मूलम्

चारुधर्मक्ष्मापपत्नी शतभार्याधिकाभवत् ॥००४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ददौ दीपसहस्रं सा विष्णोरायतने सती ।
पृष्टा सा दीपमाहात्म्यं सपत्नीभ्य उवाच ह ॥००५॥

मूलम्

ददौ दीपसहस्रं सा विष्णोरायतने सती ।
पृष्टा सा दीपमाहात्म्यं सपत्नीभ्य उवाच ह ॥००५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ललितोवाच
सौवीरराजस्य पुरा मैत्रेयो ऽभूत् पुरोहितः ।
तेन चायतनं विष्णोः कारितं देविकातटे ॥००६॥

मूलम्

ललितोवाच
सौवीरराजस्य पुरा मैत्रेयो ऽभूत् पुरोहितः ।
तेन चायतनं विष्णोः कारितं देविकातटे ॥००६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कार्त्तिके दीपकस्तेन दत्तः सम्प्रेरितो मया ।
वक्त्रप्रान्तेन नश्यन्त्या मार्जारस्य तदा भयात् ॥००७॥

मूलम्

कार्त्तिके दीपकस्तेन दत्तः सम्प्रेरितो मया ।
वक्त्रप्रान्तेन नश्यन्त्या मार्जारस्य तदा भयात् ॥००७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

निर्वाणवान् प्रदीप्तो ऽभूद्वर्त्या मूषिकया तदा ।
मृता राजात्मजा जाता राजपत्नी शताधिका ॥००८॥

मूलम्

निर्वाणवान् प्रदीप्तो ऽभूद्वर्त्या मूषिकया तदा ।
मृता राजात्मजा जाता राजपत्नी शताधिका ॥००८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

असङ्कल्पितमप्यस्य प्रेरणं यत् कृतं मया ।
विष्णायतनदीपस्य तस्येदं भुज्यते फलं ॥००९॥

मूलम्

असङ्कल्पितमप्यस्य प्रेरणं यत् कृतं मया ।
विष्णायतनदीपस्य तस्येदं भुज्यते फलं ॥००९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जातिस्मरा ह्य् अतो दीपान् प्रयच्छामि त्वहर् निशं ।
एकदश्यां दीपदो वै विमाने दिवि मोदते ॥०१०॥

मूलम्

जातिस्मरा ह्य् अतो दीपान् प्रयच्छामि त्वहर् निशं ।
एकदश्यां दीपदो वै विमाने दिवि मोदते ॥०१०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जायते दीपहर्ता तु मूको वा जड एव च ।
अन्धे तमसि दुष्पारे नरके पतते किल ॥०११॥

मूलम्

जायते दीपहर्ता तु मूको वा जड एव च ।
अन्धे तमसि दुष्पारे नरके पतते किल ॥०११॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विक्रोशमानांश् च नरान् यमकिङ्कराहतान् ।
विलापैर् अलमत्रापि किं वो विलपिते फलं ॥०१२॥

मूलम्

विक्रोशमानांश् च नरान् यमकिङ्कराहतान् ।
विलापैर् अलमत्रापि किं वो विलपिते फलं ॥०१२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यदा प्रमादिभिः पूर्वमत्यन्तसमुपेक्षितः ।
जन्तुर्जन्मसहस्रेभ्यो ह्य् एकस्मिन् मानुषो यदि ॥०१३॥

मूलम्

यदा प्रमादिभिः पूर्वमत्यन्तसमुपेक्षितः ।
जन्तुर्जन्मसहस्रेभ्यो ह्य् एकस्मिन् मानुषो यदि ॥०१३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तत्राप्यतिविमूढात्मा किं भोगानभिधावति ।
स्वहितं1 विषयास्वादैः क्रन्दनं तदिहागतं ॥०१४॥

मूलम्

तत्राप्यतिविमूढात्मा किं भोगानभिधावति ।
स्वहितं1 विषयास्वादैः क्रन्दनं तदिहागतं ॥०१४॥

:न्

[[२३७]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

भुज्यते च कृतं पूर्वमेतत् किं वो न चिन्तितं ।
परस्त्रीषु कुचाभ्यङ्गं प्रीतये दुःखदं हि वः ॥०१५॥

मूलम्

भुज्यते च कृतं पूर्वमेतत् किं वो न चिन्तितं ।
परस्त्रीषु कुचाभ्यङ्गं प्रीतये दुःखदं हि वः ॥०१५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मुहूर्तविषयास्वादो ऽनेककोट्यव्ददुःखदः ।
परस्त्रीहारियद्गीतं हा मातः किं विलप्यते ॥०१६॥

मूलम्

मुहूर्तविषयास्वादो ऽनेककोट्यव्ददुःखदः ।
परस्त्रीहारियद्गीतं हा मातः किं विलप्यते ॥०१६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

को ऽतिभारो हरेर्नाम्नि जिह्वया परिकीर्तने ।
वर्तितैले ऽल्पमूल्ये ऽपि यदग्निर्लभ्यते सदा ॥०१७॥

मूलम्

को ऽतिभारो हरेर्नाम्नि जिह्वया परिकीर्तने ।
वर्तितैले ऽल्पमूल्ये ऽपि यदग्निर्लभ्यते सदा ॥०१७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

दानाशक्तैर् हरेर्दीपो हृतस्तद्वो ऽस्ति दुःखदं ।
इदानीं किं विलापेन सहध्वं यदुपागतं ॥०१८॥

मूलम्

दानाशक्तैर् हरेर्दीपो हृतस्तद्वो ऽस्ति दुःखदं ।
इदानीं किं विलापेन सहध्वं यदुपागतं ॥०१८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अग्निर् उवाच
ललितोक्तञ्च ताः श्रुत्वा दीपदानाद्दिवं ययुः ।
तस्माद्दीपप्रदानेन व्रतानामधिकं फलं ॥०१९॥

मूलम्

अग्निर् उवाच
ललितोक्तञ्च ताः श्रुत्वा दीपदानाद्दिवं ययुः ।
तस्माद्दीपप्रदानेन व्रतानामधिकं फलं ॥०१९॥

{इत्य् आग्नेये महापुराणे दीपदानव्रतं नाम द्विशततमो ऽध्यायः ॥ }


  1. हर्षितमिति ख॥ , ग॥ , घ॥ च । दूषितमिति ङ॥ ↩︎ ↩︎