{अथ द्व्यशीतितमो ऽध्यायः}
विश्वास-प्रस्तुतिः
संस्कारदीक्षाकथनं
ईश्वर उवाच
वक्ष्ये संस्कारदीक्षायां विधानं शृणु षण्मुख ।
आवाहयेन्महेशस्य वह्निस्थस्य शिरो हृदि ॥००१॥
मूलम्
संस्कारदीक्षाकथनं
ईश्वर उवाच
वक्ष्ये संस्कारदीक्षायां विधानं शृणु षण्मुख ।
आवाहयेन्महेशस्य वह्निस्थस्य शिरो हृदि ॥००१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
संश्लिष्टौ तौ समभ्यर्च्य सन्तर्प्य हृदयात्मना ।
तयोः सन्निधये दद्यात्तेनैवाहुतिपञ्चकं ॥००२॥
मूलम्
संश्लिष्टौ तौ समभ्यर्च्य सन्तर्प्य हृदयात्मना ।
तयोः सन्निधये दद्यात्तेनैवाहुतिपञ्चकं ॥००२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
कुसुमेनास्त्रलिप्तेन1 ताडयेत्तं हृदा शिशुं ।
प्रस्फुरत्तारकाकारं चैतन्यं तत्र भावयेत् ॥००३॥
मूलम्
कुसुमेनास्त्रलिप्तेन1 ताडयेत्तं हृदा शिशुं ।
प्रस्फुरत्तारकाकारं चैतन्यं तत्र भावयेत् ॥००३॥
:न्
[[२५३]]
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रविश्य तत्र हुङ्कारमुक्तं रेचकयोगतः ।
संहारिण्या तदाकृष्य पूरकेण हृदि न्यसेत् ॥००४॥
मूलम्
प्रविश्य तत्र हुङ्कारमुक्तं रेचकयोगतः ।
संहारिण्या तदाकृष्य पूरकेण हृदि न्यसेत् ॥००४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
ततो वागीश्वरीयौनौ मुद्रयोद्भवसञ्ज्ञया ।
हृत्सम्पुटितमन्त्रेण2 रेचकेन विनिक्षिपेत् ॥००५॥
मूलम्
ततो वागीश्वरीयौनौ मुद्रयोद्भवसञ्ज्ञया ।
हृत्सम्पुटितमन्त्रेण2 रेचकेन विनिक्षिपेत् ॥००५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
ॐ हां हां हां आत्मने नमः3
जाज्वल्यमाने निर्धूमे जुहुयादिष्टसिद्धये ।
अप्रवृद्धे सधूमे तु होमो वह्नौ न सिद्ध्यति ॥००६॥
मूलम्
ॐ हां हां हां आत्मने नमः3
जाज्वल्यमाने निर्धूमे जुहुयादिष्टसिद्धये ।
अप्रवृद्धे सधूमे तु होमो वह्नौ न सिद्ध्यति ॥००६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्निग्धः प्रदक्षिणावर्तः सुगन्धिः शस्यते ऽनलः ।
विपरीतस्फुलिङ्गी च भूमिस्पर्शः प्रशस्यते ॥००७॥
मूलम्
स्निग्धः प्रदक्षिणावर्तः सुगन्धिः शस्यते ऽनलः ।
विपरीतस्फुलिङ्गी च भूमिस्पर्शः प्रशस्यते ॥००७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
इत्येवमादिभिश्चिह्नैर् हुत्वा शिष्यस्य कल्मषं ।
पापभक्षणहोमेन1 दहेद्वा तं भवात्मना ॥००८॥
मूलम्
इत्येवमादिभिश्चिह्नैर् हुत्वा शिष्यस्य कल्मषं ।
पापभक्षणहोमेन1 दहेद्वा तं भवात्मना ॥००८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
द्विजत्वापादनार्थाय तथा रुद्रांशभावने ।
आहारवीजसंशुद्धौ4 गर्भाधानाय संस्थितौ ॥००९॥
मूलम्
द्विजत्वापादनार्थाय तथा रुद्रांशभावने ।
आहारवीजसंशुद्धौ4 गर्भाधानाय संस्थितौ ॥००९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सीमन्ते जन्मतो नामकरणाय च होमयेत् ।
शतानि पञ्च मूलेन वौषडादिदशांशतः ॥०१०॥
मूलम्
सीमन्ते जन्मतो नामकरणाय च होमयेत् ।
शतानि पञ्च मूलेन वौषडादिदशांशतः ॥०१०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
शिथिलीभूतबन्धस्य शक्तावुत्कर्षणं च यत् ।
आत्मनो रुद्रपुत्त्रत्वे गर्भाधानं तदुच्यते ॥०११॥
मूलम्
शिथिलीभूतबन्धस्य शक्तावुत्कर्षणं च यत् ।
आत्मनो रुद्रपुत्त्रत्वे गर्भाधानं तदुच्यते ॥०११॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्वान्तत्र्यात्मगुणव्यक्तिरिह पुंसवनं मतं ।
मायात्मनोर्विवेकेन ज्ञानं सीमन्तवर्धनं ॥०१२॥
मूलम्
स्वान्तत्र्यात्मगुणव्यक्तिरिह पुंसवनं मतं ।
मायात्मनोर्विवेकेन ज्ञानं सीमन्तवर्धनं ॥०१२॥
:न्
[[२५४]]
विश्वास-प्रस्तुतिः
बोधनं यच्छिवत्वेन शिवत्वार्हस्य नो मतं2 ॥०१३॥
मूलम्
बोधनं यच्छिवत्वेन शिवत्वार्हस्य नो मतं2 ॥०१३॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
संहारमुद्रयात्मानं स्फुरद्वह्निकणोपमं ।
विदधीत समादाय निजे हृदयपङ्कजे ॥०१४॥
मूलम्
संहारमुद्रयात्मानं स्फुरद्वह्निकणोपमं ।
विदधीत समादाय निजे हृदयपङ्कजे ॥०१४॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
ततः कुम्भयोगेन मूलमन्त्रमुदीरयेत् ।
कुर्यात् समवशीभावं तदा च शिवयोर्हृदि ॥०१५॥
मूलम्
ततः कुम्भयोगेन मूलमन्त्रमुदीरयेत् ।
कुर्यात् समवशीभावं तदा च शिवयोर्हृदि ॥०१५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
ब्रह्मादिकारणात्यागक्रमाद्रेचकयोगतः ।
नीत्वा शिवान्तमात्मानमादायोद्भवमुद्रया ॥०१६॥
मूलम्
ब्रह्मादिकारणात्यागक्रमाद्रेचकयोगतः ।
नीत्वा शिवान्तमात्मानमादायोद्भवमुद्रया ॥०१६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
हृत्सम्पुटितमन्त्रेण रेचकेन विधानवित् ।
शिष्यस्य हृदयाम्भोजकर्णिकायां विनिक्षिपेत् ॥०१७॥
मूलम्
हृत्सम्पुटितमन्त्रेण रेचकेन विधानवित् ।
शिष्यस्य हृदयाम्भोजकर्णिकायां विनिक्षिपेत् ॥०१७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पूजां शिवस्य वह्नेश् च गुरुः कुर्यात्तदोचितां ।
प्रणतिञ्चात्मने शिष्यं समयान् श्रावयेत्तथा ॥०१८॥
मूलम्
पूजां शिवस्य वह्नेश् च गुरुः कुर्यात्तदोचितां ।
प्रणतिञ्चात्मने शिष्यं समयान् श्रावयेत्तथा ॥०१८॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
देवं न निन्देच्छास्त्राणि निर्माल्यादि न लङ्घयेत् ।
शिवाग्निगुरुपूजा च कर्तव्या जीवितावधि ॥०१९॥
मूलम्
देवं न निन्देच्छास्त्राणि निर्माल्यादि न लङ्घयेत् ।
शिवाग्निगुरुपूजा च कर्तव्या जीवितावधि ॥०१९॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
बालबालिशवृद्धस्त्रीभोगभुग्व्याधितात्मनां ।
यथाशक्ति ददीतार्थं3 समर्थस्य समग्रकान् ॥०२०॥
मूलम्
बालबालिशवृद्धस्त्रीभोगभुग्व्याधितात्मनां ।
यथाशक्ति ददीतार्थं3 समर्थस्य समग्रकान् ॥०२०॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
भूताङ्गानि जटाभस्मदण्डकौपीनसंयमान् ।
ईशानाद्यैर् हृदाद्यैर् वा परिजप्य यथाक्रमात् ॥०२१॥
मूलम्
भूताङ्गानि जटाभस्मदण्डकौपीनसंयमान् ।
ईशानाद्यैर् हृदाद्यैर् वा परिजप्य यथाक्रमात् ॥०२१॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्वाहान्तसंहितमन्त्रैः पात्रेष्वारोप्य पूर्ववत् ।
सम्पादितद्रुतं हुत्वा स्थण्डिलेशाय दर्शयेत् ॥०२२॥
मूलम्
स्वाहान्तसंहितमन्त्रैः पात्रेष्वारोप्य पूर्ववत् ।
सम्पादितद्रुतं हुत्वा स्थण्डिलेशाय दर्शयेत् ॥०२२॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
रक्षणाय घटाधस्तादारोप्य क्षणमात्रकं ।
शिवादाज्ञां समादाय ददीत यतिने गुरुः ॥०२३॥
मूलम्
रक्षणाय घटाधस्तादारोप्य क्षणमात्रकं ।
शिवादाज्ञां समादाय ददीत यतिने गुरुः ॥०२३॥
:न्
[[२५५]]
विश्वास-प्रस्तुतिः
वह्निहोमागमज्ञानयोग्यः सञ्जायते शिश्रुः ॥०२४॥
मूलम्
वह्निहोमागमज्ञानयोग्यः सञ्जायते शिश्रुः ॥०२४॥
{इत्य् आदिमहापुराणे आग्नेये समयदीक्षाकथनं नाम द्व्यशीतितमो ऽध्यायः ॥ }