नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स।
वेस्सन्तरागीति
[क]
बात्तिंसलक्खणूपेत ,
दातब्बं ददतं वर।
वेस्सन्तरत्त मापादि,
सञ्चरं भवसागरे॥
[ख]
द्वन्दंद्वन्दं सञ्चरन्ती,
जनानन्दे यसोधीरे।
मद्दित्तं समुपागञ्छि,
त्वंपितेन भवण्णवे॥
[ग]
तुम्हंदानि पवक्खामि,
उपत्तिं नन्दिनिं तहिं।
दज्जह्वोवो ममोकासं,
कवयो प्याभिनन्दथ॥
१.
एकनवुतेहितो कप्पे,
विपस्सीनाम नायको।
विनेय्ये तारयंखेमं,
लोके उप्पज्जिचक्खुमा॥
२.
खेमारामम्हि सम्बुद्धो,
मिगदाये मनोरमे।
निस्साय बन्धुमतिंसो,
विहासि नगरंतदा॥
३.
रज्जंधम्मेन कारेसि,
नगरेतम्हि बन्धुमा।
राजातस्स दुवेधीता,
आसुं सब्बङ्गसोभणा॥
४.
एकोहि एकदाराजा,
बन्धुमस्स सुपेसयि।
सहस्सग्घनिकं सोण्ण-
मालञ्चा नग्घ चन्दनं॥
५.
अदासि बन्धुमाराजा,
पिताजेट्ठाय चन्दनं।
सोण्णमालं कनिट्ठाय,
तहिं वियाय धीतुया॥
६.
उभोतापीति चिन्तेसुं,
नत्थत्थोवत तेहिनो।
भग्यवन्तस्स पूजेम,
संपसादेन चेतसा॥
७.
ततोसाचन्दनं चुण्णं-
कारापेत्वान जेट्ठका।
गन्त्वान विहारं सोण्ण,
वण्णंपूजेसि नायकं॥
८.
विकिरित्वा तु सागन्ध,
कुटियं सेसचन्दनं।
एवञ्हि पत्थनं कासि,
बुद्धमाता भवामहं॥
९.
कारेत्वा सोण्णमालंतु,
उरच्छद पसादनं।
पूजेसि हेमवण्णंसा,
भगवन्तं कनिट्ठका॥
१०.
एवम्पि पत्थनंकासि,
इदंमम पसादनं।
सरीरे निच्चला ठातु,
चरन्तिया भवाभवं॥
११.
उभोपि राजकञ्ञाता,
ठत्वान यावता युकं।
उपपज्जिंसु सोवग्गं,
चुतासुख पमोदनं॥
१२.
मनुस्सदेव लोकेसु,
संसरिंसु सुखंदुवे।
एकनवुति कप्पानि,
मुच्चित्वा पायदुक्खतो॥
१३.
कस्सपस्स कालेतासु,
कनिट्ठा किकिराजिनो।
धीता उरच्छदानाम,
हुत्वान परिनिब्बुता॥
१४.
जेट्ठका पन धीतासि,
किकिस्स राजिनो तहिं।
धम्मानाम दमिता सा,
कोमार ब्रह्मचारिनी॥
१५.
ततोच वित्वान सा देव,
मनुस्सेसु पुनप्पुनं।
संसरन्ती महेसीसि,
पूरिन्ददस्स एकदा॥
१६.
रत्तचन्दन लेपेन,
लिम्पित देहिनी हिसा।
कतपुञ्ञ विसेसेन,
नामेन फुस्सतीह्विता॥
१७.
देविन्दो अञ्ञदादिस्वा,
परिक्खीणायुकं वियं।
देविं तं परिवारेन,
महता नेसिनन्दनं॥
१८.
सिरीसयन पिट्ठम्हि,
तंसयाविय माघवा।
ठितो सयनपस्सम्हि,
फुस्सतिं एतदब्रवी॥
१९.
वरेतेदसदस्सामि,
फुस्सतेवरवण्णिके।
त्वंञ्हिइच्छसियेलद्धुं,
लभापेस्सामितेवरे॥
२०.
सुत्वातं फुस्सतीदेवी,
लोमहं सनरूपिनी।
खीणायुतमजानन्ती,
अत्तनो एतदब्रवी॥
२१.
पापंनु त्वयि देविंन्द,
कतंमे अप्पियाथते।
रम्मामे चवनं इच्छं,
मञ्ञेभणंति ईदिसं॥
२२.
नतेभद्दे कतंपापं,
नचमे अप्पियातुवं।
पुञ्ञंतुते परिक्खीणं,
तस्मा ते वंवदामहं॥
२३.
सन्तिके मरणं तुय्हं,
विनाभावो भविस्सति।
पटिग्गण्हाहि मे एते,
वरेदस पवच्छतो॥
२४.
सक्कस्सवचनं सुत्वा,
ञात्वामरण मत्तनो।
वरेसा लद्धुमिच्छन्ती,
देविन्दमेत दब्रवी॥
२५.
इतो चुतासहस्सक्खि,
सीविराजनिवेसने।
महेसी फुस्सतीनाम,
नीलनेत्ता यथामिगी॥
२६.
अस्सं नीलभमुकाहं,
लभेय्यं पुत्तमुत्तमं।
धारेन्ति याचमेगब्भं,
मज्झिमङ्गं अनुन्नतं॥
२७.
पलितान विरूहन्तु,
अलम्बाच पयोरो।
कायेरजो नलिम्पेथ,
वज्झञ्चापि पमोचये॥
२८.
येयाचिता वराभद्दे,
तयादस मयातव।
दिन्नाते तुट्ठचित्तेन,
सब्बेलच्छसि मानुसे॥
२९.
ततोचवित्वान सादेव-
लोका निब्बत्ति इच्छियं।
महेसिया पटिसन्धि-
वसेन मद्दराजिनो॥
३०.
दसमा सच्चयेनेसा,
धीतरं मद्दराजिनी।
हेट्ठासुसेतच्छत्तस्स,
विजायि सेट्ठरूपिनिं॥
३१.
रत्तचन्दन लेपेन,
एसालिम्पि तदेहिनी।
तेनस्सा ब्राह्मणानामं,
अकंसु फुस्सतीइति॥
३२.
सञ्ञाकार दोळारुळ-
मङ्गलादीनि कातुन।
महता परिहारेन,
पोसिंसु खत्तियानियो॥
३३.
मधूरखीर सम्पन्ना,
सिनिद्धपीण योब्बना।
धातियो खत्तियानीतं,
खीरंपायिंसु यापनं॥
३४.
सङ्कमन्तीव वुद्धासा,
अङ्काअङ्कं कराकरं।
राजकञ्ञाच तोसिंसु,
नच्चगीतेहि नाटकी॥
३५.
देवच्छरावरूपेन,
सुभासोळस वस्सिका।
हरन्ती नेत्तरसंसा,
पस्सन्तानंसुखेधिता॥
३६.
सिविरट्ठे तदारज्जं,
सिविराजा जेतुत्तरे।
कारेसिसिञ्चयोनाम,
पुत्तोतस्स महायसो॥
३७.
वयप्पत्तो भिरूपोसि,
देवपुत्तोव सिञ्चयो।
अरोह परिणाहेन,
नानासिब्बेसु कोविदो॥
३८.
सिञ्चयस्स निय्यादेसि,
रज्जंपुत्तस्स अत्तनो।
जीवन्तो पस्सितुंराज-
सिरिंइच्छं महारहं॥
३९.
आनेत्वा मद्दराजस्स,
धीतरं फुस्सतिंतहिं।
सोळसित्थि सहस्सानं,
महेसिंकासि जेट्ठिकं॥
४०.
फुस्सतीसिञ्चयोञ्ञोञ्ञ-
मुखंद्वेपियचक्खुना।
पस्समानावअच्छिंसु,
अञ्ञमञ्ञपियंवदा॥
४१.
अथचिन्ति यदेविन्दो,
दिन्नाफुस्सतियामया।
वरादस तेसुपुत्त-
वरोनहिसमिज्झति॥
४२.
समिज्झा पेसामिएतंति,
अजेय्येभिदसालये।
उपधारित्थतिस्साय,
पुत्तभावारहंमरुं॥
४३.
चवित्वाहुउद्धंगामी ,
बोधिदेवोततोतहिं।
ब्रह्मंगन्त्वासहस्सक्खी,
तस्सतंएतदब्रवी॥
४४.
इतो भो सुगतिंगच्छ,
अनुकम्पाहिमरिस।
सिञ्चयंदेवियंतस्स,
सन्धिं गण्हजुतिन्धर॥
४५.
अञ्ञेपि सट्ठिसहस्स-
देवे चवन धम्मिने।
उपसङ्कम्म सोयाचि,
गच्छह्वो सुगतिंइति॥
४६.
बोधिसत्तोच अञ्ञेच,
साधूति सम्पटिच्छिसुं।
ततोचुता चतेदेवा,
आगुं मानुसकंइमं॥
४७.
फुस्सत्यंहि महासत्तो,
निब्बत्ति पटिसन्धिया।
कुलेस्वञ्ञेच मच्चानं,
निब्बत्तिंसु विसुंविसुं॥
४८.
कुच्छिङ्गते महासत्ते,
देवी दो हळिनीअहु।
दातुकामा महादानं,
विसज्जिय बुहुंधनं॥
४९.
राजमन्दिरद्वारम्हि,
वेमज्झेनगरस्सच।
चतुद्वारेसुछद्दान-
सालायो देय्यपूरिता॥
५०.
कारापेत्वान छस्सत-
सहस्सानि दिनेदिने।
विसज्जित्वान सब्बेसं,
इच्छन्ती आसिदातवे॥
५१.
उत्वातं कारणंराजा,
पक्कोसाविय ब्राह्मणे।
निमित्त पाठकेपुच्छि,
किं भविस्सतीतिञातवे॥
५२.
जानाम नो महाराज,
गतोकुच्छिम्हि देविया।
हेहित्य भिरतोदाने,
एवंवदिंसु ब्राह्मणा॥
५३.
ब्राह्मणानं वचोसुत्वा,
नरिन्दो तुट्ठमानसो।
दानंअदासि छद्दान-
सालायो सुट्ठुमाविय॥
५४.
पटिसन्धिग्गहणम्हा,
बोधिसत्तस्स विञ्ञुनो।
पट्ठायण्णव वेगोव,
लाभोळारो अनप्पको॥
५५.
पण्णाकारं पहिणिंसु,
राजिनो जम्बुमण्डले।
बोधिसत्ता नुभावेन,
नानारट्ठिन्दखत्तिया॥
५६.
परिहारं पवच्छेसि,
महेसिं पटिसन्धिनिं।
राजासुखं वसापेसि,
कारेसिइच्छितिच्छितं॥
५७.
बुद्धङ्कुरानुभावेन,
जनासुं मोदमानसा।
कालेवस्सतिमेघोपि,
सुभिक्खोसमयोअहु॥
५८.
सद्धिंपुत्तेन जुण्हाय,
किळन्तियावमातुया।
महन्तीरतिसब्बेसं,
जनानंविपुलातहिं॥
५९.
गब्भंहि धारेन्तीदेवी,
दसमासम्हिपूरिते।
नगरंदट्ठु कामासि,
तदारोचेसिराजिनो॥
६०.
साधुभद्देति वत्वान,
पुरंदेव पुरंविय।
राजा अलङ्करापेसि,
देविया पितिवड्ढनं॥
६१.
आरोपिय ततोदेविं,
विचित्तं लक्खिकंरथं।
पदक्खिणं कारापेसि,
नगरं सब्बलङ्कतं॥
६२.
वेस्सानं वीथियामज्झे,
ठानाठानं पथापथं।
चलिंसु कम्मजावाता,
चरन्तियाव देविया॥
६३.
उत्वामच्चापवत्तिंतं,
रञ्ञोरोचिंसुसीघसो।
सुतिगेहंकारापेसि,
तंवीथियंवसिञ्चयो॥
६४.
तत्थसावसमानाव,
विजायिअकुतोभया।
निम्मलंसुसुद्धंपुत्तं,
सुवण्णक्खन्धसन्निभं॥
६५.
अक्खीनिउम्मिलित्वान ,
निक्खन्तोमातु कुच्छितो।
पसन्नप्पियाकारेन,
पस्सित्तमातुयामुखं॥
६६.
अम्म दानं ददिस्सामि,
अत्थिनु किञ्चि तेधनं।
हत्तंसो पसारेत्वान,
इतिब्रवितहिं मुहुं॥
६७.
सुत्वामोदिय तंमाता,
देहिदानं यथिच्छितं।
ताताति तस्सपादासि,
सहस्सत्थविकंतहिं॥
६८.
महोसध वेस्सन्तर-
महासिद्धत्थ जातिसु।
कथेसि मातराबोधि-
ससत्तो जातक्खणेतिसु॥
६९.
अच्छेर मब्भुतंदिस्वा,
जनामोदिं सुतावदे।
अप्फोटेन्तो हसन्ताच,
जयनादं पनादयुं॥
७०.
वेस्सन्तरोति ह्वायिंसु,
नामग्गहण मङ्गलं।
सङ्खता ब्राह्मणातस्स,
जातत्ता वेस्सवीथियं॥
७१.
विजात दिवसेतस्स,
एकाआकासचारिनी।
हत्थिनीहि सब्बसेतं,
एकं कुञ्जरपोसकं॥
७२.
बोधिसत्ता नुभावेन,
आनेत्वा मङ्गलसम्मतं।
थपेत्वान पक्कामि,
हत्थिसालाय साधुकं॥
७३.
उप्पन्नत्तामहासत्तं ,
तस्सकत्वानपच्चयं।
अकंसुनागरानामं,
समग्गापच्चयोइति॥
७४.
तद्दिनेवविजायिंसु,
अमच्चानंकुमारका।
गेहेसुसठिसहस्सा,
महासत्तसजातका॥
७५.
अतिदीघादयोदोसे ,
विवज्जेत्वानसिञ्चयो।
कुमारंचतुस्सठिका,
उपट्ठापेसिधातियो॥
७६.
अलम्बत्थनियोचेता,
भिरूपायोब्बनेठिता।
आसुंमधुरथञ्ञायो,
संसुद्धासेट्ठकोलियो॥
७७.
सुसुसट्ठिसहस्सानं ,
एकेकाधातियोतथा।
बुद्धङ्कुरसजातानं,
उपट्ठापेसिसुंन्दरा॥
७८.
सद्धिं सट्ठिसहस्सेहि,
कुमारेहिमहायसो।
महतापरिवारेन,
संवड्ढिबोधिसत्तवो॥
७६.
राजासतसहस्सग्घ-
निकं सुसुपिळन्धनं।
कारापेत्वाविभूसेसि,
अत्तजंदाननन्दनं॥
८०.
ओमुञ्चित्वानधातीनं ,
तंचतुप्पञ्चवस्सिको।
अदासिसोमहासत्तो,
बोधिं अपेक्खमानसो॥
८१.
पुनतंताहिधातीहि,
दिय्यमानंपिसादरं।
नसोगण्हित्थकुमारो,
दिन्नेसुअनपेखवा॥
८२.
आरोचिंसुपवत्तिंतं ,
रञ्ञोताधातियोतदा।
सुत्वामुदितचित्तेन,
तंसोथोमित्थअत्तजं॥
८३.
पुत्तेनममदिन्नंतं,
ब्रह्मदेय्यंपिळन्धनं।
तुम्हाकंसन्तकंहोतु,
इच्चापिब्रविसिञ्चयो॥
८४.
पुनापरंपिकारेत्वा,
पादासिपुत्तनन्दनो।
पुत्तस्सदातुकामस्स,
सुविचित्तपिळन्धनं॥
८५.
ओमुञ्चित्वानएतंपि ,
धातीनंदासिदायको।
दारकोतुट्ठचित्तेन,
सब्बञ्ञुतप्पियायनो॥
८६.
एवंवुत्त नयेनेव,
नव वारे पिळन्धनं।
दहरोदासि धातीनं,
नाथानाथ परायनो॥
८७.
अट्ठवस्सि ककालेतु,
एवंचिन्तेसि बुद्धिमा।
निसिन्नो सिरिसयनो,
पासादो परिमण्डले॥
८८.
देमिबाहिर दानंव,
नताव मम मानसं।
परितो सेतिएवञ्हि,
अज्झत्तिकंददामहं॥
८९.
सचेमं कोचियाचेय्य,
सीसंस मोळिमुत्तधं।
छिज्ज तं तस्सदज्जेय्यं,
नहेय्यं लीनचेतसो॥
९०.
हदयंमम याचेय्य,
भिन्दित्वा असिनाउरं।
नीहरित्वानतंतस्स,
दज्जेय्यं तुट्ठमानसा॥
९१.
अक्खीनि ममयाचेय्य,
उप्पाटेत्वान तावदे।
सत्थेन तस्सदज्जेय्यं,
सलोहितानि तानिमे॥
९२.
हत्थेपादेचकण्णेच ,
याचेय्यममसाधुकं।
छिन्दित्वा तानिदज्जेय्यं,
तस्सपूरे मनोरथं॥
९३.
मंसंमेकोचियाचेय्य,
सीघंसब्बसरीरतो।
खण्डाखण्डं छिन्दित्वान,
दज्जे मंसं सलोहितं॥
९४.
होहित्वंममदासोति,
वदेय्यकोचिचेतहिं।
सयंआमातिसावेत्वा,
अत्तानंपि ददामहं॥
९५.
तस्सेवं चिन्तयन्तस्स,
कम्पित्थ पथवीमहा।
समन्तागज्जमानायं,
मत्तोव कुञ्जरोवने॥
९६.
मेरुराजो नमित्वान-
भिमुखोव जेतुत्तरं।
नगरं ठासि सेरित-
वेत्तङ्कुरोव तावदे॥
९७.
महीसद्दसन्तासेन ,
मेघोपावस्सि तावदे।
घनवस्संमहाधारं,
गज्जमानो दिसोदिसं॥
९८.
निच्छरिंसु बहूविज्जु-
लतायोच समन्ततो।
इन्दचापा उट्ठहिंसु,
उक्कापातो तदा अहु॥
९९.
अप्फोटेसि तहिंदेव-
राजातुट्ठो सुजम्पति।
साधुसाधूति सावेसि,
महाब्रह्मा कतञ्चली॥
१००.
ब्रह्मलोका तदायाव,
इतोपथवि मण्डला।
अच्छेरं अब्भुतं आसि,
एककोलाहलं महा॥
१०१.
एवंञ्हि नेकब्भूतानि,
जनेत्वान महाजनं।
हासयं सुसुखंवड्ढ-
मानोसोळस वस्सिको॥
१०२.
कुमारो सब्बसिब्बेसु,
कोविदोच पारङ्गतो।
फुल्लसालोव सोभन्तो,
वण्णेन वयसा तदा॥
१०३.
अथस्स दातुकामोव,
रज्जंमन्तिय देविया।
पितासि सिञ्चिराजत्ते,
पुत्तंसोळस वस्सिकं॥
१०४.
मद्दरट्ठे तदामद्द-
राजकुला भिवण्णिनिं।
नेत्वामहे सित्तेमद्दिं-
भिसिञ्चि धम्मचारिनिं॥
१०५.
मद्दीमातुलधीतासा ,
भगिनी मन्दहासिनी।
वेस्सन्तरकुमारस्स,
सेट्ठलक्खणधारिनी॥
१०६.
पुब्बउट्ठायिनी मद्दी,
निच्चं पच्छानिपातिनी।
मनापचारिनी देवी,
किंकार पटिसाविनी॥
१०७.
सोळसित्थि सहस्सातं,
मद्दिंसब्बङ्ग सोभणं।
नच्चवादित गीतेहि,
परिचारिंसु सब्बदा॥
१०८.
वेस्सन्तरो महाराजा,
रज्जेभि सित्तकालतो।
पठाय दानसालायो,
छद्दानं दासिकारिय॥
१०९.
महादानं पवत्तेसि,
विस्सज्जन्तो दिनेदिने।
सम्मोदमानो छस्सत-
सहस्सानि धनानिसो॥
११०.
एवंदाने रमन्तस्स,
महेसीतस्सराजिनो।
पुत्तंविजायिअपर-
भागेमद्दी सुदस्सनं॥
१११.
सम्पटिच्छिंसु विजात-
कालेतं सोण्णसन्नितं।
सोण्ण जालेनतेनस्स,
नामंजालीति वोहरुं॥
११२.
पदसा गमने काले,
पुत्तस्स तस्सजालिनो।
विजायि धीतरंएकं,
नारीनं सेट्ठंसम्मतं॥
११३.
कण्हाजिनेन धीतंतं,
सम्पटिच्छिंसु सादरं।
तेनस्सा धितुयानामं,
कण्हाजिनाति वोहरुं॥
११४.
महता परिवारेन,
वुद्धिंन्वायिंसु तेदुवे।
सयन्ता नच्चगीतेन,
नच्चगीत पबोधना॥
११५.
महासत्तोहि मासस्स,
छक्खत्तुं दानमण्डपे।
ओलोकेसि अलङ्कत-
हत्थिक्खन्ध वरेठितो॥
११६.
तहिं कलिङ्करट्ठम्हि,
दुब्बुट्ठिका भयानका।
सस्सानि नसम्पज्जिंसु,
दुब्भिक्खो समयोअहु॥
११७.
चोरकम्मं अकरिंसु,
असक्कोन्ताव जीवितुं।
जना निगमगामेसु,
विलुम्पन्ति दामरिका॥
११८.
कलिङ्करट्ठं सकलं,
दुब्भिक्खभयपीळितं।
घटे विलोलपारीव,
सङ्खुम्भित्थ अनाथकं॥
११९.
नेगमा जानपदासब्बे,
नागराच समग्गता।
राजङ्गणे उक्कोसिंसु,
दुब्भिक्खभय चोदिता॥
१२०.
तदासुत्वान तंराजा,
सीघंउब्बिग्ग मानसा।
कोयंसद्दोति पुच्छित्थ,
महामच्चे सकन्तिके॥
१२१.
आरोचयिंसु राजानं,
पवत्तिं तंअसेसतो।
राजापि पटिजानासि,
मेघं वस्सापये-इति॥
१२२.
ततोसो पत्थनंकासि,
समादिय उपोसथं।
देवं वस्सापनत्थाय,
सत्ताहंसत्तकारुणो॥
१२३.
नहिएवंपिसोसक्खि ,
वस्सापेतुं नरिस्सरो।
मेघंकलिङ्क रट्ठम्हि,
दुब्बुट्ठिकाव जायहि॥
१२४.
ततोसो सन्निपातेत्वा,
नागरे एतदब्रवी।
वसापेतुं नसक्कोमि,
देवं किं नुकरे-इति॥
१२५.
तदाएवमवोचिंसु ,
नराकलिङ्कराजिनो।
देवं वस्सापनत्थाय,
सुभिक्खकालकामिनो॥
१२६.
सिविरट्ठेमहाराज,
रज्जेधम्मेनयोठितो।
जेतुत्तरेमहावेस्स-
न्तरो सिञ्चयओरसो॥
१२७.
दानेसुभिरतोहेस,
किरमङ्गलकुञ्जरो।
तस्सत्थिपच्चयोनाम,
पवरोसब्बपण्डरो॥
१२८.
गतठानेकुञ्जरस्स ,
तस्सेकन्तेनखत्तिय।
पावस्सिकिरगज्जन्तो,
महामेघोसविज्जुको॥
१२९.
पेसेत्वाब्राह्माणेराज,
याचापेतुंसुपण्डरं।
हत्थिंवट्टतितंतेन,
सीघंपेसेहिब्राह्मणे॥
१३०.
सम्पटिच्छियसाधूति,
सुत्वातंतुट्ठमानसो।
राजङ्गणम्हिराजासो,
सन्निपातेसिब्राह्मणे॥
१३१.
गुणवण्णेहिसम्पन्ने ,
विचिनित्वानब्रह्मणे।
अट्ठतेसुराजातेसं,
नेकंदासिपरिब्बयं॥
१३२.
आनेथकुञ्जरंभोन्तो,
वेस्सन्तरस्ससन्तिकं।
गन्त्वायाचिय-एवंते,
राजावत्वानपेसयिं॥
१३३.
ब्राह्माणा अट्ठराजानं,
तेकत्वान पदक्खिणं।
गञ्छिंसु जेतुत्तरं नागं,
नेथुं सब्बङ्गसुन्दरं॥
१३४.
अनुपुब्बेन गन्त्वान,
तेपापुणिंसु ब्राह्मणा।
जेतुत्तरं भुञ्जमाना,
दानसालासु अच्छयुं॥
१३५.
ततोपुण्ण मदिनम्हि,
कत्वासरीरमत्तनो।
तेपंसुमक्खितंआगुं,
पाचीनद्वारमण्डलं॥
१३६.
संयाचिस्सामनागन्ति ,
चिन्तमानावराजिनो।
आगमेन्ताआगमनं,
तत्थअच्छिं सुब्राह्माणा॥
१३७.
दानग्गं ओलेकेय्यन्ति,
तदासुर सभोजनो।
पातोनूत्वा महासत्तो,
अलङ्कारेन लङ्करि॥
१३८.
अलङ्कत हत्थिक्खन्धं,
अरुय्ह अगमाततो।
राजा पुरत्थिमं द्वारं,
परिसाय महन्तिया॥
१३९.
महन्तिं परिसंदिस्वा,
भिता उब्बिग्ग मानसा।
तत्थोकासं नलभिंसु,
याचितुं ब्राह्मणा तहिं॥
१४०.
तम्हा दक्खिणद्वारं ते,
सङ्कमित्वान उन्नते।
पदेसे सेट्ठराजानं,
आगमेसुं ठिता ततो॥
१४१.
ओलोकेत्वान पाचीन-
दारम्हि दानमण्डपे।
हत्थिक्खन्धगतो राजा,
द्वारमा गञ्चिदक्खिणं॥
१४२.
राजानं आगतं दिस्वा,
पसारेत्वान ब्राह्मणा।
हत्थे ‘‘वेस्सन्तरोजेतु’’
तिक्खत्तुं इतिभासिंसु॥
१४३.
जयसद्दं पनादन्ते,
राजादिस्वान ब्राह्मणे।
हत्थिं तेसं ठितठानं,
पाजेसि दानमानसा॥
१४४.
हत्थिक्खन्धे निसिन्नोव,
पसन्नेन मुखेनसो।
म्हितपुब्बं ततोवोच,
गिरेवं हदयङ्गमं॥
१४५.
दक्खिणावट्टसङ्खेन,
बाहुंपग्गय्ह दक्खिण।
पुरतो मम तिट्ठन्ता,
किं मंयाचन्ति ब्राह्मणा॥
१४६.
एवंसीघम वोचिंसु,
पहट्ठा ब्राह्मणा तहिं।
रतनंराज याचाम,
कुञ्जरं सब्बपण्डरं॥
१४७.
इदंसुत्वानसोचिन्ति,
अज्झत्तिकं पिदातवे।
अहमिच्छामितेदानि,
ममं याचन्ति बाहिरं॥
१४८.
इदानि पूरयिस्सामि,
याचन्तानं मनोरथं।
एवंचिन्तियसोभासि ,
हत्थिक्खन्धठितो इति॥
१४९.
देमितं नविकम्पामि,
यंमंयाचन्ति ब्राह्मणा।
केलास सदिसं सेतं,
अलङ्कतं गजुत्तमं॥
१५०.
हत्थिक्खन्धा ततो रुय्ह,
राजा चागाधिमानसो।
ओलोकेसितिक्खत्तुंतं,
कत्वा नागं पदक्खिणं॥
१५१.
गहेत्वा सोण्णभिङ्गारं,
सुगन्धोदक पूरितं।
अह्वायि एथ भोन्तोति,
कुञ्जरंएस दातवे॥
१५२.
गहेत्वा रजतदाम-
सदिसं सेत हत्तिनो।
सोण्डंट्ठपिय हत्थेसु,
ब्राह्मणानं गजिस्सरो॥
१५३.
सालङ्कतं महानागं,
पातेत्वा दक्खिणोदकं।
अदासि सेट्ठदन्तिंतं,
असल्लिनेन चेतसा॥
१५४.
सद्धिं वीसतिलक्खेन,
चतुलक्खानि अग्घति।
अलङ्कारोहि नागस्स,
नानारतनचित्तितो॥
१५५.
अथापिअनग्घा होन्ति,
छळेव अङ्कुसादिसु।
मणयो वारणोचापि,
अनङ्घो सत्तनग्घिका॥
१५६.
यतावुत्त रतनेहि,
सद्धिं अदासि कुञ्जरं।
नागोपियोपि तेनेव,
ततो सब्बञ्ञुतं पियं॥
१५६.
अथापि पञ्चसतानि,
परिचारानि हत्थिनो।
कुलानि हत्थिगोपेहि,
सद्धिं अदासि सादरं॥
१५८.
वेस्सन्तरेन दिन्नम्हि,
सेत मङ्गल कुञ्जरे।
अचेतनापिनादेन्ती,
मेदनी सम्प कम्पथ॥
१५९.
तहिं भीसनकं आसि,
नानं लोमहंसनं।
महन्तो विपुलो घोसो,
खुम्भित्थ सकलं पुरं॥
१६०.
महीसद्दसन्तासेन,
मेघो पावस्सि तावदे।
घनवस्सं महाधारं,
गज्जमानो दिसो दिसं॥
१६१.
निच्छरिंसु बहूविज्जु-
लता योच समन्ततो।
इन्दचापा उट्ठहींसु,
उक्कापातो तदा अहु॥
१६२.
हत्थिं लद्धानते तुट्ठा,
ब्राह्मणा किरदक्खिणा-
द्वारा नगर मज्झेन,
गजक्खन्ध गतानयुं॥
१६३.
महाजनपरिवारे,
गजारुळ्हेट्ठ ब्राह्मणे।
पस्सिं सुनागरा सब्बे,
तदाते एतदब्रवुं॥
१६४.
अम्हाकं कुञ्जरं हम्भो,
आरुळ्हा वो इधागता।
दिन्नोयं केन तुम्हाकं,
कदा लद्धो कुतो-इति॥
१६५.
वेस्सन्तरेन दिन्नो नो,
कथंतुम्हे वदिस्सथ।
नकथेय्याम वित्थारं,
गच्छेम नगरं मयं॥
१६६.
एवंवत्वा निक्खमिंसु,
द्वारेन उत्तरेनते।
चित्तंविलोल मानाव,
नागरानं कलिङ्कजा॥
१६७.
तदाहि नागरा सब्बे,
बोधिसत्तस्स कुज्झिता।
राजद्वारे सन्निपच्च,
उपक्कोसमकंसु ते॥
१६८.
अधम्मेनेवभोन्त्तोनो,
नागं रट्ठस्स पूजितं।
अदावेस्सन्तरोदुट्ठ-
ब्राह्मणानमलङ्कतं॥
१६९.
सङ्खुम्भितचित्ता सब्बे,
ततोनगरवासिनो।
गन्त्वा सिञ्चयराजस्स,
सन्तिकं एवमब्रवुं॥
१७०.
विधमंदेवतेरट्ठं,
पुत्तोवेस्सन्तरोतव।
कतंसोकुञ्जरंदासि,
सिविरट्ठस्सपूजितं॥
१७१.
कथंसो वारणंदासि,
सेतं केलाससन्निभं।
पण्डुकम्पलसञ्छन्नं,
जय भूमि विजनानं॥
१७२.
सचे सो दातुमिच्छेय्य,
अन्नंपाणञ्चभोजनं।
वत्थं सेनासनं सोण्णं,
युत्तंदातुं यथिच्छितं॥
१७३.
सचेत्वं नकरिस्ससि,
सिवीनं वचनंइदं।
मञ्ञेतं सहपुत्तेन,
सिवीहत्थे करिस्सरे॥
१७४.
तज्जमानाहि एवञ्हि,
सुत्वा सिवीहि भासितं।
मञ्ञित्थ सिञ्चयो पुत्तं,
मारेतुं इच्छरेइति॥
१७५.
एवंब्याकासि तेनेव,
सीघंविब्भन्त मानसो।
पुत्तपेम चोदितो सो,
सोकसल्ल समप्पितो॥
१७६.
कामं जनपदो सब्बं,
रट्ठञ्चापि विनस्सतु।
नाहं सिवीनंवचना,
पब्बाजेय्यं ममत्रजं॥
१७७.
कथं हं तम्हि दुब्भेय्यं,
सन्तोसो सुद्धचेतसो।
पुत्तंकथञ्च निद्दोसं,
सत्थेन घातये मम॥
१७८.
सिवयो तस्स सुत्वान,
भासितं पुत्तगिद्धिनो।
अवोचुं विसट्ठा वीत-
भहाएवं यथातथं॥
१७९.
मानं दण्डेन सत्थेन,
नापि सो बन्धनारहो।
पब्बाजेहि वनं रट्ठा,
वङ्के वसतु पब्बते॥
१८०.
तदाचिन्तयि सोराजा,
नयुत्तं पनूदेतवे।
छन्दं हि सिविनं दानि,
ततो वोच सुभासितं॥
१८१.
यथाछन्दं करेय्यामि,
रट्ठ पब्बाजयेथ तं।
एकोकासञ्च याचाम,
रत्तिं सो वसतं इमं॥
१८२.
अमन्तेतु यथाकामं,
कण्हाजिनाय जालिना।
तथाच मद्दिया सद्धिं,
कामेच परिभुञ्जतु॥
१८३.
ततो रत्या विवसाने,
सूरियुग्गमनेसति।
समग्गा सिवयो हुत्वा,
रट्ठा पब्बजयन्तु तं॥
१८४.
पच्चागञ्छुं तदा सब्बे,
सिवयो तुट्ठमानसा।
सम्पटिच्छित्वान साधूति,
वचनं सिविराजिनो॥
१८५.
ततोसो सिञ्चयोएकं,
कत्तारं पुत्तसन्तिकं।
सासनं पेसनत्थाय,
तुरितं एवमब्रवी॥
१८६.
उट्ठेहि कत्ते तरमानो,
गन्त्वा वस्सन्तरं वद।
सिवयो देव तेकुद्धा,
नेगमाच समागता॥
१८७.
अस्मा रत्या विवसाने,
सूरियुग्गमने सति।
समग्गा सिवयो हुत्वा,
रट्ठा पब्बाजयन्तितं॥
१८८.
सकत्ता तरमानोव,
सिविराजेन पेसितो।
उपागमि पुरंरम्मं,
वेस्सन्तर निवेसनं॥
१८९.
तत्थद्दस कुरंसो,
रममानं सके पुरे।
परिकिण्णं अमच्चेहि,
तिदसानंव वासवं॥
१९०.
वन्दित्वा रोदमानोसो,
कत्ता वेस्सन्तरं ब्रवी।
दुक्खं ते वेदयिस्सामि,
मामेकुज्झ रथेसभ॥
१९१.
अस्मारत्या विवसाने,
सूरियुग्गमने सति।
सिवयो देव तेकुद्धा,
रट्ठा पब्बाजयन्तितं॥
१९२.
सुत्वान भासितं एतं,
हसमानो पमोदयं।
एवंपुच्छित्थ कत्तारं,
वेस्सन्तरो सुधीतिमा॥
१९३.
किस्मिं मे सिवयो कुद्धा,
यं नपस्सामि दुक्कटं।
तंमे कत्ते वियाचिक्ख,
कस्मा पब्बाजयन्ति मं॥
१९४.
तहिं कत्ता इदंवोच,
हत्थिदानेन कुज्झरे।
खीयन्ति सिवयो राज,
तस्मा पब्बाजयन्ति तं॥
१९५.
तंसुत्वान महासत्तो,
दानेसु थीरमानसो।
वचनं म्हितपुब्बं सो,
कत्तारं एतदब्रवी॥
१९६.
हदयं चक्खुमहं दज्जं,
बाहुंपि दक्खिणं मम।
हिरञ्ञ मणिसोण्णादिं,
नकिं बाहिरकं धनं॥
१९७.
कामंमंसि वयोसब्बे,
पब्बाजेन्तु हनन्तुवा।
नेवदाना विरमिस्सं,
कामंछिन्दन्तु सत्तधा॥
१९८
ततोसो देवताविट्ठो,
कत्तामग्गम देसयि।
पब्बाजितानं सब्बेसं,
गतपुब्बं पुराणकं॥
१९९.
कोन्तीमाराय तीरेन,
गीरिमा रञ्चरं पति।
येनपब्बाजितायन्ति,
तेनगच्छतु सुब्बतो॥
२००.
तंसुत्वान बोधिसत्तो,
साधूति सम्पटिच्छिय।
एकोकासं नागरानं,
याचेतुं एवमब्रवी॥
२०१.
दानंसत्तसतकंहं ,
कत्तेदज्जं सुवेततो।
परस्वे निक्खमिस्सामि,
रत्तिंदिवं खमन्तुमे॥
२०२.
साधुदेवपवक्खामि,
खमापेतुंनिसादिवं।
नागरानंतिवत्वान,
तदाकत्तापिपक्कमि॥
२०३.
महासत्तोमहायेन-
कुत्तंसकलकम्मिकं।
पक्कोसावियस्वेदानं,
एवंब्याकासिदातवे॥
२०४.
हत्थीअस्सेरतेइत्थी,
दासीदासेचधेनुयो।
पटियादेहित्वंसत्त-
सतेचागायमारिस॥
२०५.
अथोनानप्पकारानि,
अन्नपानानिसब्बसो।
सुरंपि पटियादेहि,
सब्बंदातब्बयुत्तकं॥
२०६.
एवंसोब्याकरित्वान ,
पेमचित्तेनचोदितो।
एकोवमद्दियारम्मं,
पासादमभिरूहथ॥
२०७.
रत्तचन्दन गन्धेहि,
गन्धोदकेहिवासितं।
सोपावेक्खिसिरीगब्भं,
मद्दीदेवीनिवासनं॥
२०८.
मद्दीदिस्वानआयन्तं ,
म्हिताननेनसामिकं।
उट्ठासिआसनासीघं,
रेणुमत्तावकिन्नरी॥
२०९.
उट्ठाहित्वानसामद्दी,
वामहत्थेसु राजिनो।
दक्खिणे नसहत्थेन,
गण्हित्थमन्दहासिनी॥
२१०.
ततोसिरिसयनम्हि ,
नसिन्नंसकसामिकं।
बीजयन्तीवसाट्ठासि,
मद्दीसञ्ञतवासिनी॥
२११.
मद्दिंअङ्केट्ठपेत्वाथ,
गण्हंहत्तेसुदेविया।
मुखंमुखेनकत्वान,
राजामन्दमभासथ॥
२१२.
यंतेसचेमयादिन्नं,
यञ्चतेपेत्तिकंधनं।
सब्बंतंनिदहेय्यासि,
भद्देकोमारपेमिके॥
२१३.
तहिंनवुत्तपुब्बंमे ,
सामिकेनममीदिसं।
कदाचिएत्थकंकालं,
मद्दीएवञ्हिचिन्तयि॥
२१४.
ततो उब्बिग्गचित्तेन,
मद्दीएव मभासथ।
कुहिं देव निदहामि,
तंमे अक्खाहि पुच्छितो॥
२१५.
सीलवन्तेसु दुज्जासि,
दानं मद्दी यथारहं।
नहिदाना परंअत्थि,
पतिट्ठा सब्बपाणिनं॥
२१६.
निधानं नाम एतंव,
धनानं नन्दिवड्ढने।
दानंहि निधि सत्तानं,
एवंब्याकासि खत्तियो॥
२१७.
मद्दीवत्वान साधूति,
ओनमित्वा सिरुत्तमं।
सम्पटिच्छि ततो राजा,
पुनापि एवमब्रवी॥
२१८.
जालिम्हिमद्दिदयेसि,
साधुकण्हाजिनायच।
गारवंनिवातंकासि,
सस्सुयासस्सुरम्हिच॥
२१९.
योहितं पेम चित्तेन,
मयाविप्पवसेन ते।
इच्छे चेभवितुं अत्ता,
सक्कच्चं तंउपट्ठहे॥
२२०.
सचे एवं नभवेय्य,
भत्तारं मादिसं वियं।
परिरे सेहि अञ्ञं त्वं,
माकि स्सित्थो मयाविना॥
२२१.
तदाहि दुम्मुखी मद्दी,
राजान मेव मब्रवी।
दुस्सुतं वत सुणोमि,
ईदिसं किन्नुभाससि॥
२२२.
वियाचिक्खामि मेभ द्दे,
सकलं दानि कारिणं।
हत्थिदानेनकुज्झन्ति,
समग्गा सिवयो मम॥
२२३.
पब्बाजेन्ति ममं तेन,
सिवयो सिविरट्ठतो।
महादानं ददिस्सामि,
सुवे कोमारसङ्गमे॥
२२४.
परस्वे निक्खमिस्सामि,
रट्ठा एकोव सोभणे।
नानाभयेहि संकिण्णम्
वङ्कं गच्छामि पब्बत॥
२२५.
पाणीकतपिये जालिं,
कण्हाजिनञ्च अत्तजं।
तञ्चओहाय गच्छेय्यं,
वसेय्यं एककोवने॥
२२६.
रञ्ञो सुत्वान सङ्कम्पि,
वचनंसोकवड्ढनं।
मालुतेरितपत्तंव,
मद्दीया हदयं तदा॥
२२७.
माममेवमवचुत्थ ,
कम्पेसि हदयं मम।
तत्ततेलेनसित्तंव,
सरिरं राज दय्हते॥
२२८.
नेसधम्मो महाराज,
यं त्वं गच्छेय्य एकको।
अहंपि तेन गच्छामि,
येनगच्छसि खत्तिय॥
२२९.
मरणंवा तया सद्धिं,
जीवितंवा तया विना।
तदेव मरणं सेय्यो,
यञ्चेजीवे तयापिना॥
२३०.
अग्गिं उज्जालयित्वान,
एकजाल समाहितं।
तत्थे वमरणं सेय्यो,
यञ्चे जीवे तया विना॥
२३१.
चरन्ता रञ्ञनागंव,
दुग्गेस्वन्वेत्ति हत्थिनी।
एवंतं अनुगच्छामि,
पुत्तेआदायपच्छतो॥
२३२.
विमंसेतुं तदा राजा,
मानसं मद्दिदेविया।
नानाभयं पकासेन्तो,
एवंब्रवि भयापयं॥
२३३.
वियाचिक्खामि तेसच्चं,
वनम्हि मुदुमानसे।
नानाभयं खरं घोरं,
हेस्मं हदयकम्पनं॥
२३४.
केसरीनाम येभद्दे,
मिगराजा खरस्सरा।
हिं सन्तिं ते ससद्देन,
मिगेतिक्खग्ग दाठिनो॥
२३५.
दीपीब्यग्घाकण्हाच्छाच,
तिक्खग्ग नख धारिनो।
खग्गा वनमहिंसाच,
तिक्खग्गसिङ्गधारिनो॥
२३६.
तिक्खग्ग नख सिङ्गेहि,
एते पोसंपि छिन्दिय।
खण्डाखण्डं करित्वान,
मूलालंविय भक्खरे॥
२३७.
याचयक्खिनियोयक्खा,
बहूमनुस्सखादका।
नरंनारिं गवेसन्ति,
दुम्मुखा खग्गपाणिनो॥
२३८.
अथो अजगरासप्पा,
घोरवीसाच विज्जरे।
विंसाचा रक्खसावाळा,
सज्जुलोहितभोजना॥
१३९.
अञ्ञेपि बहवोसन्ति,
भयाभेस्मकारका।
किंनभायसि एतेसं,
भयानं भयमानसे॥
२४०.
मा ममं त्वं नुगच्छाहि,
गच्छन्तं भयसंयुतं।
वनं इधेव अच्छाहि,
वुत्तेहिसहभीरुके॥
१४१.
त्वेकदासिरिगब्भम्हि,
वसन्ती सहमे सुभे।
सुत्वागवेसिताणङ्के,
किंमे मञ्जारगज्जितं॥
२४२.
त्वेकदाकिंविबोधेसि ,
भेमिभेमीति भासिय।
रत्तियं हि सयन्तं मं,
सुत्वा नुलुङ्कवस्सितं॥
२४३.
त्वेकदा मेघसद्दंहि,
सुत्वादिवा ममन्तिकं।
धावित्वामं परिस्सज्ज,
किं मुच्छिलोमहंसीनी॥
१४४.
एवंभय चञ्चलाय,
सुखुमालाय देविया।
नालंहि वसितुंरञ्ञे,
भेस्मे अवनवासिके॥
२४५.
मद्दीसुत्वान राजस्स,
भासित्तं थीरमानसा।
विसारदेन चित्तेन,
सामिकं एवमब्रवी॥
२४६.
तयिमे पेम चित्तञ्च,
अरञ्ञे भयमानसं।
तयितेसुमहाराज ,
सुतिक्खं पेम चेतसं॥
२४७.
सन्दते सीघसोतंमे,
तयिसागर सन्निभे।
निच्चंपेमोदकंराज,
गङ्गोदकंव सागरे॥
२४८.
मरणंपेमचित्तेन,
जीवितं भय चेतसा।
तदेव मरणंसेय्यो,
यञ्चेतं जीवितंचिरं॥
२४९.
पाकारं ममूरंराज,
कत्वान पुरतोवनं।
नानाभयं निवारेन्ती,
गच्छं हंवेरहिंसिनी॥
२५०.
तयिहं पेमचित्तासिं,
गहेत्त्वा वङ्कपब्बते।
फलाफलंगवेसन्ती,
वसेय्यामि तयासह॥
२५१.
एवंञ्हि सूरभावं सा,
दस्सयित्वान अत्तनो।
हिमवन्त वासिनीव-
राजानं वीतितोसयि॥
२५२.
यदादक्खसिनच्चन्ते,
कुमारे मालधारिने।
कीळन्ते अस्समेरम्मे,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
२५३.
यदादक्खसिगायन्ते ,
अञ्ञोञ्ञमुखदस्सिने।
कुमारेवनगुम्बम्हि,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
२५४.
यदादक्खसिमातङ्गं,
सायंपातंब्रहावने।
असहायंविचरन्तं,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
२५५.
नादंकरेणुसङ्घस्स ,
नदमानस्सपूरतो।
नागस्सवजतोसुत्वा,
नरज्जस्ससरिस्ससि॥
२५६.
मिगंदिस्वानसायन्हं,
पञ्चमालिनमागतं।
किं पूरिसेचनच्चन्ते,
नरज्झस्ससरिस्ससि॥
२५७.
यदासुस्ससिनिग्घोसं ,
सन्दमानायसिन्धुया।
गीतंकिंपुरिसानञ्च,
नरज्जस्ससरिस्ससि॥
२५८.
सरतस्सचसीहस्स,
ब्यग्घस्सच्छस्सदिविनो।
सद्दं सुत्वानखग्गस्स,
नरज्जस्ससरिस्ससि॥
२५९.
यदामोरीहिपरिकिण्णं ,
विचित्रपुच्छपक्खिनं।
मोरंदक्खसिनच्चन्तं,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
२६०.
यदादक्खसि हेमन्ते,
पुप्फितेधरणीरुहे।
सुरब्भिसम्पवायन्ते,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
२६१.
यदा हेमन्ति केमासे,
हरितं दक्खसि मेदनिं।
इन्दगोपक सञ्छन्नं,
नरज्जस्स सरिस्ससि॥
१६२.
तदाहिफुस्सतीदेवी,
ठितासि पुत्तसोकिनी।
सीरीपगब्भस्सद्वारम्हि,
विमंसन्तीकथाकथं॥
२६३.
कलुनंपरिदेवित्थ ,
अञ्ञोञ्ञाभासितंगिरं।
सुत्वानफुस्सतीदेवी,
वुत्तस्ससुणिसायच॥
२६४.
विसंमेखादितंसेय्यो,
पब्बताच पपातनं।
मतञ्चरज्जुयाबज्झ,
नत्थत्थोजीवितेनमे॥
२६५.
अज्झायकं दान पतिं,
यसस्सिनं अमच्छरिं।
कस्मा वेस्सरं पुत्तं,
पब्बाजन्ति अदूसकं॥
२६६.
पूजितं पतिरा जूहि,
सब्बलोकहि तेसिनं।
कस्मा वेस्सन्त्तरं वुत्तं,
पब्बाजेन्तिअदूसकं॥
२६७.
कलुनं परि देवित्वा,
अस्सा सेत्वान फुस्सती।
वुत्तञ्च सुणिसं सीघं,
अगा सिञ्चय सन्तिकं॥
२६८.
ततोतं सिञ्चयंदेवी,
विसट्ठा एतदब्रवी।
नानूपायं पकासेन्ती,
विचित्त वाद विञ्ञुनी॥
२६९.
मधूनिव पला तानि,
अम्बावपति ताछमा।
एवंहे स्सतिते रट्ठं,
पब्बाजितेअदूसके॥
२७०.
हंसो निखीण पत्तोव,
पल्लस्मिं अनूदके।
अपविट्ठो अमच्चेहि,
एकोराजाविहिय्यसि॥
२७०.
तन्तंब्रूमि महाराज,
अत्थोतेमा उपच्चगा।
मानंसिवीनंवचना,
पब्बाजेसिअदूसकं॥
१७२.
देवियावचनंसुत्वा ,
धम्मराजाधम्मञ्चरो।
धम्मेनधम्मिकंब्रूसि,
महेसिं पुत्तसोकिनिं॥
२७३.
एसोवेस्सन्तरोभद्दे,
पाणापियतरोहिमे।
तथापिनं पब्बाजेमि,
धम्मसत्थवसानुगो॥
२७४.
सीविरट्ठम्हिपोराण-
राजूनंधम्मतन्तिया।
अहञ्हिपचितिंकुम्मि,
विनयन्तोममोरसं॥
२७५.
रञ्ञोतं वचनंसुत्वा,
खिन्नाहदयकम्पिनी।
पुनसापरिदेवन्ती,
एवंविलविफुस्सती॥
२७६.
यस्सपुब्बेधजग्गानि,
कणिकारावपुप्फिता।
यायन्तमनुयायन्ति,
स्वज्जेकोवगमिस्सति॥
२७७.
इन्दगोपकवण्णाभा ,
गन्धारा पण्डुकम्पला।
यायन्तमनुयायन्ति,
स्वज्जेकोवगमिस्ससि॥
२७८.
योपुब्बेहत्थिनायाति,
सिविकायरथेनच।
स्वज्जवेस्सरोराजा,
कथंगच्छतिपत्थिका॥
२७९.
कथंचन्दनलित्तङ्गो ,
नच्चगीतपबोधनो।
खुराजिनं फरुसञ्च,
खारिकाजञ्चहाहिति॥
२८०.
पवीसन्तो ब्रहारञ्ञं,
कासावं अजिना निवा।
खरं कुस मयं चीरं,
कथं परि दहिस्सति॥
२८१.
कासियानिच धरेत्वा,
खोमको टुम्परानिच।
कुसचीरानि धारेन्ती,
कथंमद्दीकरिस्सति॥
२८२.
वय्हाहि परियायित्वा,
सिविकाय रथेनच,
साकथज्ज अनुज्झङ्गी,
पथं गच्छति पत्थिका॥
२८३.
सुखेधिताहिहिरञ्ञ-
पादुकारुळ्हगामिनी,
साकथज्जसुखानन्दी,
पथंगच्छतिपत्थिका॥
२८४.
गन्त्वाइत्थिसहस्सानं,
पूरतोयाहिमालिनी।
साकथज्जयसानन्दी,
वनंगच्छतिएकिका॥
२८५.
सद्दंसिवायसुत्वाया ,
मुहुंउत्तस्सतेपुरे।
वसन्तीसाब्रहारञ्ञे,
कथं वच्छतिभीरुका॥
२८९.
सद्दंसुत्वानुलुङ्कस्स,
मुहुंउत्तसतेपुरे।
वसन्तीसाब्रहारञ्ञे,
कथंवच्छतिभीरुका॥
२८७.
सकुणीहत पुत्ताव,
सुञ्ञंदिस्वा कुलावकं।
चीरंदुक्खेन झायिस्सं,
सुञ्ञंआगम्मिमंपुरं॥
२८८.
कुरुरी हतछापाव,
सुञ्ञंदिस्वा कुलावकं।
तेनतेन पधाविस्सं,
पियेपुत्तेअपस्सती॥
२८९.
एवंमेविल पन्तिया,
राजपुत्तं अदूसकं।
पब्बाजेसि वनंरट्ठा,
मञ्ञेहिस्सामिजीवितं॥
२९०.
फुस्सत्या लवितंसुत्वा,
सब्बा सिञ्चयरा जिनो।
बाहापग्गय्ह पक्कन्दुं,
सिविकञ्ञा समागता॥
२९१.
पक्कन्दितरवंतासं ,
सुत्वा सोकपमद्दिता।
सिविकञ्ञाच पक्कन्दुं,
वेस्सन्तरनिवेसने॥
२९२.
ओरोधाच कुमाराच,
वेसियाना ब्रह्मणा।
बाहापग्गय्हपक्कन्दुं,
वेस्सन्त्तरनिवेसने॥
२९३.
हत्थारोहाअनीकट्ठा ,
रथिका पत्थिकारका।
बाहापग्गय्ह पक्कन्दुं,
वेस्सन्तर निवेसने॥
२९४.
तस्सारत्या अच्चयेन,
सूरिये उग्गतेसति।
आरोचयिंसु राजानं,
दानग्गं उपगन्तवे॥
२९५.
अथपातोव सोराजा,
न्हत्वाभूसन भूसितो।
दानसाल मुपागञ्छि,
महाजन पुरक्खतो॥
२९६.
दानसालासु दातब्बं,
दिस्वान पटियादितं।
अमच्चेव माणापेसि,
राजाभि तुट्ठमानतो॥
२९७.
वत्तानिवत्थकामानं,
सोण्डानं देथवारुणिं।
भोजनं भोजनत्थिनं,
सम्मदेव पवच्छथ॥
२९८.
येयंयं लद्धुमिच्छन्ति,
तंतंतस्सपवच्छथ।
मायाचके निवारेथ,
दानसालासु आगते॥
२९९.
तदासियं भीसनकं,
तदासि लोमहंसनं।
महादाने पदिन्नम्हि
मेदिनी सम्पकम्पथ॥
३००.
परिदेविंसु वेस्सन्त्त-
रराजं पतितावदे।
पकित्तेत्वान नानप्प-
कारं एवं वणिब्बका॥
३०१.
अम्हेहित्वान वेस्सन्त-
रराजा दानदायको।
अचिरे नेव रट्ठम्हा,
निक्खमिस्सतिकाननं॥
३०२.
सत्तहत्थिसतेदत्वा,
सब्बालङ्कार भूसिते।
एसवेस्सन्तरो सम्हा,
रट्ठम्हा निक्खमिस्सति॥
३०३.
सत्तअस्स सते दत्वा,
सिन्धवे सीघ वाहने।
एस वेस्सन्तरोसम्हा,
रट्ठम्हा निक्खमिस्सति॥
३०४.
रथेसत्तसतेदत्वा ,
सन्नन्धे उस्सितद्धजे।
एस वेस्सन्तरोसम्हा,
रट्ठम्हा निक्खमिस्सति॥
३०५.
सत्तकञ्ञा सतेदत्वा,
सुरूपिनी विभूसिता।
एस वेस्सन्तरोसम्हा,
रट्ठम्हा निक्खमिस्सति॥
३०६.
सत्तधेनु सते दत्वा,
सब्बाकंसु पधारणा।
एसवेस्सन्तरोराजा,
सम्हारट्ठानिरच्छति॥
३०७.
सत्तदासि सते दत्वा,
सत्तदास सतानिच।
एसवेस्सन्तरोराजा,
सम्हारट्ठानिरच्छति॥
३०८.
अथेत्थवत्ततेसद्दो,
तुमुलोभे रवोमहा।
समाकुलं पुरंआसि,
अहोसि लोमहंसनं॥
३०९.
सोदत्वान महादानं,
वेस्सन्तरो अमच्छरी।
पुरक्खतो अमच्चेहि,
अगासकनिवेसनं॥
३१०.
ततोहि मद्दियासद्धिं,
मातापितून सन्तिकं।
वन्दनत्थाय अगञ्छि,
अलङ्कत रथेनसो॥
३११.
वन्दित्वा पितरंबोधि-
सत्तोब्रविकतञ्जली।
एवंआवीकरोन्तोव,
गमिस्समानअञ्जसं॥
३१२.
ममंतात पब्बाजेसि,
यम्हारट्ठा अदूसकं।
सिवीनं वचनत्थेन,
तेनं-गच्छामि काननं॥
३१३.
सुवेअहं महाराज,
सूरियुग्ग मने सति,
निक्खमिस्सामि रट्ठम्हा,
वङ्कं गच्छामि पब्बतं॥
३१४.
वनेवाळ मिगाकिण्णे,
खग्गदीपिनिइसे विते।
अहंपुञ्ञानि करोमि,
तुम्हे पङ्कम्ही सीदथ॥
३१५.
ततोसोतरमानोव,
गन्त्वानमाकुसन्तिकं।
वन्दमानोआरोचित्त,
एवंञ्हिसकमातुया॥
३१६.
अनुजानाहिमंअम्मा,
गच्छामिवङ्कपब्बतं।
वनेपुञ्ञानिकाहामि ,
पब्बज्जाममरुच्चति॥
३१७.
तंसुत्त्वारुण्णमुखेन,
जननीएवमब्रवी।
अनुजानामितंवुत्तं,
पब्बज्जातेसमिज्झभु॥
३१८.
अयञ्हिवुत्त मेमद्दी,
सुण्हा सुखुमवद्धिनी।
अच्छतं सह वुत्तेहि,
किं अरञ्ञेकरिस्सति॥
३१९.
मातुयावचनंसुत्वा ,
वेस्सन्तरो कतञ्जली।
म्हितपुब्बमभा सित्त,
ञापेन्तोअत्तनोमतिं॥
३२०.
नाहंअका मादासंवि,
अरञ्ञंनेतु मुस्सहे।
सचेइच्छ तिअन्वेतु,
सचेनिच्छति अच्छतु॥
३२१.
ततोसुण्हंमहाराजा ,
याचितुंपटिपज्जथ।
माचन्दनसमाचारे,
रजोजल्लंमधारयि॥
३२२.
कासियानिचधारेत्वा,
कुसचीरमधारयि।
दुक्खोवासोअरञ्ञस्मिं,
माहित्वंलक्खणेगमि॥
३२३.
ततो पतिब्बता सुण्हा,
सस्सुरं एवमब्रवी।
नाहं तंसुखमिच्छय्यं,
यंमे वेस्सन्तरं विना॥
३२४.
ततो सुण्हं महाराजा,
दुस्सहानि ब्रहावने।
नानाभयानि ञापेन्तो,
वनं याचि अगन्तवे॥
३२५.
यान सन्ति महाराज,
भयानितानि कानने।
सब्बानि हं सहिस्समि,
अनुगच्छामि मेपतिं॥
३२६.
पूरतोहं गमिस्सामि,
ददन्ती भत्थुनो पथं।
उरसा पनुदहित्वान,
कुस नळ वनादयो॥
३२७.
बहूहि वतवरियाहि,
कुमारी विन्दते पतिं।
वेधब्यं कटुकं लोके,
गच्छञ्ञेव रथेसभ॥
३२८.
नानाकारेहि पीळेन्ति,
अनाथंविधवं जना।
अतिवाक्येन भासन्ति,
मित्ताचापि सलोहिता॥
३२९.
नग्गा नदी अनूदका,
नग्गं रट्ठं अराजकं।
इत्थीपि विधवा नग्गा,
यस्सासुंदस भातरो॥
३३०.
धजो रथस्स पञ्ञानं,
धुमो पञ्ञा नमग्गिनो।
राजा रट्ठस्स पञ्ञानं,
भत्ता पञ्ञानमित्थिया॥
३३१.
या दलिद्दस्स पोसस्स,
दलिद्दी भरिया सिया।
अड्ढा अड्ढस्स राजिन्द,
तं वे देवा पसंसरे॥
३३२.
कथं नुतासं हदयं,
सुखरावत इत्थियो।
या सामिके दुक्खितम्हि,
सुखमिच्छन्ति अत्तनो॥
३३३.
अपिसागरपरियन्तं,
बहुवित्तधरंमहिं।
नानारतनपरिपूरं,
निच्छेवेस्सन्तरंविना॥
३३४.
सामिकं अनुगच्छिस्सं,
अहं कासायवासिनी।
धीरत्थुतं निस्सीरिकं,
वेधब्यंयञ्च नारिया॥
३३५.
सुण्हाय भासितं सुत्वा,
सस्सुरो निक्खिपेतवे।
दुवे इधेव नत्तारो,
सुण्हंसो एव मब्रवी॥
३३६.
इमेते दहरापुत्ता,
जालीकण्हाजिना चुभो।
निक्खिप्प लक्खणे गच्छ,
मयंते पोसिसामसे॥
३३७.
पियामे पुत्तका देव,
जाली कण्हाजिना चुभो।
त्यम्हं तत्थ रमेस्सन्ति,
अरञ्ञे जीविसो किनं॥
३३८.
पुत्तेनेत्वान गच्छाम,
द्वेमयं वङ्कपब्बतं,
दक्खमाना वसिस्साम,
एते पमोदमानसा॥
३३९.
सुणमाना वसिस्साम,
गीतञ्च वियभाणिनं।
एतेसं नच्चमानानं,
अरञ्ञे मालधारिनं॥
३४०.
सुण्हाय भासितंसुत्वा,
सस्सुरोखिन्न मानसो।
एवञ्हिसो विलवित्थ,
पटिच्चदारके दुवे॥
३४१.
सालिनं ओदनं भुत्वा,
सुचिं मंसुपसेचनं।
रुक्खफलानि भुञ्जन्ता,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४२.
भुत्वा सतपले कंसे,
सोवण्णे सतराजिते।
रुक्खपत्तेसु भुञ्जन्ता,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४३.
कासियानिच धारेत्वा,
खोम कोटुम्परानिच।
कुसचीरानि धारेन्ता,
कथं काहन्ति दारका॥
३४४.
वय्हाहिपरियायित्वा,
सिविकाय रथेनच।
पत्थिका परिधावन्ता,
कथं काहन्ति दारका॥
३४५.
कुटागारे सयित्वान,
निवाते फुसितग्गले।
सयन्ता रुक्खमूलस्मिं,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४६.
पल्लङ्केसु सयित्वान,
गोनके चित्तसन्थते।
सयन्ता तिणसन्थारे,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४७.
गन्धकेन विलिम्पेत्वा,
अगलुचन्दनेनच।
रजोजल्लानि धारेन्ता,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४८.
चामरी मोर हत्थेहि,
बीजितङ्गा सुखेधिता।
फुट्ठा डंसेहि मकसेहि,
कथंकाहन्ति दारका॥
३४९.
तहिंवंब्रवि राजानं,
विलपन्तं सोकट्टितं।
पटिच्च दारके सुण्हा,
वेस्सन्तरपियञ्जना॥
३५०.
मा देव परिदेवेसि,
माच त्वं विमनोअहु।
यथामयं भविस्साम,
तथा हेस्सन्ति दारका॥
३५१.
एवञ्हि सल्लपन्तानं,
तेसं खत्तियजातिनं।
अञ्ञोञ्ञं विभाता रत्ति,
समुग्गञ्छित्थ सूरियो॥
३५२.
तदानेत्वा ठपयिंसु,
चतुसिन्धवयुञ्जितं।
अलङ्कत रथंराज-
द्वारे मङ्गलसम्मतं॥
३५३.
वन्दित्वा सस्सुरे मद्दी,
आदाय पुत्तके दुवे।
भत्तुनो पुरतो गन्त्वा,
पथमं रथमारुहि॥
३५४.
ततोवेस्सन्तरोमाता-
पितरो अतिवन्दिय।
पदक्खिणञ्च कत्वान,
सीघसो रथमारुहि॥
३५५.
ततो मङ्गलद्वारेन,
रथं पेसेसि लङ्कतं।
तोसापयं महासत्तो,
मद्दिं जालिस्स मातरं॥
३५६.
पथन्तेसु भिवन्दन्ति,
सक्कच्चं बहवो जना।
वेस्सन्तरञ्च मद्दिञ्च,
पस्समाना कतञ्चली॥
३५७.
आपुच्छन्तोच पक्कामि,
गच्छिस्सामीहि पत्थयं।
निदुक्खा सुखिताहोथ,
इतिसो वन्दके जने॥
३५८.
रथे ठितोव सोराजा,
ओवदन्तो अपक्कमि।
दानआदीनि पुञ्ञानि,
करोथाति महाजनं॥
३५९.
गच्छन्ते बोधिसत्तम्हि,
माता एवञ्हि चिन्तयि।
दातुकामोसि मेवुत्तो,
पट्ठाय जातकालतो॥
३६०.
ततोदानं ददोपेतुं,
पुत्तंरतन पूरिते।
पुत्तस्सुभोसु पस्सेसु,
पेसेसि सकटेबहू॥
३६१.
वेस्सन्तरोहि सम्परोहि सम्पत्त-
याचकानं असेसकं।
अट्ठारसवारे दासि,
कायारुळ्हंपिअत्तनो॥
३६२.
नगरा निक्खमन्तम्हि,
वेस्सन्तरेस पेत्तिकं।
नगरं दट्ठुकामोसि,
तदा सङ्कम्पि मेदनी॥
३६३.
तहिं रथप्पमाणम्हि,
ठाने भिज्जिय मेदनी,
परिवत्तित्थ कुलाल-
चक्कंवनगरामुखी॥
३६४.
नगरं ओलोकेत्वान,
नगराभिमुखे रथे,
ठितोमद्दिंपि दक्खेतुं,
एवंसोब्रवि हासयं॥
३६५.
इङ्घ मद्दि निसामेहि,
रम्मरूपंव दिस्सति।
आवासो सिविसेट्ठस्स,
पेत्तिकं भवनं मम॥
३६६.
सहजातअमच्चेच,
निवत्तेत्वा महाजनं।
रथं पाजेसि सो सीघं,
मोदन्तोमद्दियाततो॥
३६७.
अन्वागमिंसु पाजेन्तं,
चत्तारो ब्रह्मणा तहिं।
याचितुं सिन्धवे एते,
मद्दी पस्सित्थ तावदे॥
३६८.
मद्दीपि मन्दसद्देन,
याचका विय आगता।
इत्यारोचेसि भत्तारं,
गण्हन्ती तस्स पिट्ठियं॥
३६९.
साधु भद्देति वत्वान,
रथस्सागमनं अका।
ब्रह्मणा उपगन्त्वान,
याचिंसु सिन्धवे तहिं॥
३७०.
मोदमानोव सोदासि,
ब्रह्मणानं सुसिन्धवे।
ब्रह्मणादाय गञ्छिंसु,
अस्सेसक निवेसनं॥
३७१.
अस्सेसु पन दिन्नेसु,
चत्तारो देवपुत्तका।
रोहिच्चमिगवण्णेन,
रथं वहिय गञ्छिसुं॥
३७२.
देवा रोहिच्चवण्णेन,
वहन्तीति सुबुद्धिमा।
विजानित्वान मद्दिंपि,
ञापेन्तो एवमब्रवी॥
३७३.
इङ्घप्मद्दि निसामेहि,
चित्तरूपंव दिस्सति।
मिगरो हिच्चवण्णेन,
दक्खिणस्सावहन्तिमं॥
३७४.
मद्दीचेवं निच्छारेसि,
गिरं अच्छेररूपिनी।
वेस्सन्तरस्सतेजेन,
रथंवहन्तिदेवता॥
३७५.
आगन्त्वान रथं याचि,
अपरो ब्राह्मणो ततो।
बोधिसत्तोपिसोदासि,
रथं तस्स अनिग्घियं॥
३७६.
सकप्पिये ददन्तम्हि,
मद्दी पहट्ठमानसा।
साधुकारं पवत्तेसि,
सदा मच्छेरहिंसिनी॥
३७७.
दिन्ने रथम्हि अन्तर-
धारियिंसु देवपुत्तका।
सब्बे ते पत्थिका आसुं,
राजामद्दिं तदाब्रवी॥
३७८.
त्वं मद्दि कण्हंगण्हाहि,
लहुएसा कनिट्ठका।
अहं जालिं गहेस्सामि,
गरुको भातिकोहिसो॥
३७९.
राजा कुमारमादाय,
राजपुत्तीच दारिकं।
सम्मोदमाना पक्कामुं,
अञ्ञमञ्ञ पियं वदा॥
३८०.
आगच्छन्ते पटिपथं,
दिस्वान अद्धिकेजने।
एवं पुच्छियगञ्छिंसु,
कुहिं वङ्कतपब्बतो॥
३८१.
कलुणं परिदेवित्वा,
पुच्छिता अद्धिकाजना।
एवं ते पटिवेदेसुं,
दूरेवङ्कतपब्बतो॥
३८२.
मग्गासन्नेसु पस्सन्ता,
दारका फलिने दुमे।
तेसंफलानं हेतुम्हि,
पितरो उपरोदरे॥
३८३.
रोदन्ते दारके दिस्वा,
उब्बिग्गा विपुला दुमा।
यसमेवोनमित्वान,
उपगच्छन्ति दारके॥
३८४.
इदं अच्छेरकं दिस्वा,
मद्दी ससङ्कसन्निभा।
पितिपुण्णेन कायेन,
एवंगायित्थ नन्दना॥
३८५.
अच्छेरं वत लोकस्मिं,
अब्भूतं लोमहंसनं,
वेस्सन्तरस्स तेजेन।
सयमे वोनता दुमा॥
३८६.
संखिपिंसु पथं यक्खा,
अनुकम्पाय दारके।
निक्खन्तदिवसेनेव,
जेतरट्ठमुपागमुं॥
३८७.
एकाहेनेवते तिंस-
योजनानि अतिक्कमुं।
सायन्हे मातुलंनाम,
सम्पत्ता नगरं सुभं॥
३८८.
नगरस्सस्स द्वारम्हि,
सालायं निसिदिं सुते।
खेदं विनोदमानाव,
तोसेन्ता दारके दुवे॥
३८९.
मद्दीपि बोधिसत्तस्स,
रजं पादेसु पुञ्छिय।
सम्बहित्वान पादेच,
विजयन्ती ठिता तदा॥
३९०.
सालाय निक्खमित्वान,
भत्तुचक्खुपथे ठिता।
दिसोदिसं ओलोकेसि,
मद्दी कन्तारखेदिनी॥
३९१.
जेतियो परिवारिंसु,
दिस्वान असहायिकम्
मद्दिं एवंउग्घोसिंसु,
इत्थी इच्छेररूविनी॥
३९२.
वय्हाहि परियायित्वा,
सिविकाय रथेनच।
साज्ज मद्दीअरञ्ञस्मि,
पत्थिका परिधावति॥
३९३.
अनाथागमनं मद्दिं,
भत्तारा पुत्तकेहिच,
दिस्वागन्त्वाना चिक्खंसु,
जेतिन्दानं खणेन ता॥
३९४.
तं सुत्वा जेतपामोक्खा,
रोदमाना उपागमुं।
वेस्सन्तरस्स पादेस,
निपच्च इति पुच्छिसुं॥
३९५.
किच्चिनु देव कुसलं,
किच्चि देव अनामयं।
किच्चिपिता अरोगोते,
सिवीनञ्च अनामयं।
को ते बलं महाराज,
कोनु ते रथमण्डलं॥
३९६.
अनस्सको अरथको,
दीघमद्धान मागतो।
किच्चामित्तेहि पकतो,
अनुप्पत्तो सिमंदिसं॥
३९७.
अथ वेस्सन्तरोराजा,
आगतहेतुमत्तनो।
ञापेतुं जेतराजूनं,
इमागाथा अभासथ॥
३९८.
कुसलञ्चेव मेसम्म,
अथो सम्म अनामयं।
अथो विभा अरोगोमे,
सिवीनञ्च आनामयं॥
३९९.
अहञ्हिकुञ्जरं दज्जं,
सब्बसेतं गजुत्तमं।
ब्राह्मणानं सालङ्कारं,
खेत्तञ्ञुं रठपूजितं॥
४००.
तस्मिं मे सिवयोकुद्धा,
विभा उपहतोमनो।
अवरुद्धसि मं राजा,
वङ्कंगच्छामिपब्बतं॥
४०१.
तदा ते जेतराजानो,
बलानुप्पदमानसा।
एवं तोसिंसु राजानं,
निक्खन्तं सकरठतो॥
४०२.
स्वागतन्ते महाराज,
अथोतेअदुरागतं।
इस्सरो सिअनुप्पत्तो,
यंइधत्थिपवेदय॥
४०३.
इधेव ताव अच्छस्सु,
जेतरट्ठे रथेसभ।
याव जेता गमिस्सन्ति,
रञ्ञो सन्तिक याचितुं॥
४०४.
तदा वेस्सन्तरो आह,
मावोगमित्थ सन्तिकं।
याचितुं मम पितुस्स,
राजापि तत्थ निस्सरो॥
४०५.
अच्चुग्गताहि सिवयो,
बलग्गाने गमाचये,
तेपअधंसि तुमिच्छन्ति,
राजानं मम कारणा॥
४०६.
सचेएवं महाराज,
सिया जेतुत्तरे पुरे।
इधेवरज्जं कारेहि,
जेतेहि परिवारितो॥
४०७.
इद्धं फितञ्चिदंरट्ठं,
इद्धो जनपदो महा।
मतिं करोहि त्वं देव,
रज्जस्स मनुस्सतितुं॥
४०८.
अलं मे रज्जसुखेन,
पब्बाजितस्स रट्ठतो।
अतुट्ठा सिवयोचासुं,
मञ्चेरज्जेभिसेचय्यूं॥
४०९.
असम्मोदनी यम्पिवोअस्स,
अच्चन्तं ममकारणा।
सिवीहि भण्डनञ्चावि,
विग्गहो मे नरुच्चति॥
४१०.
पटिग्गहितं यं दिन्नं,
सब्बस्स अग्घियं कतं।
अवरुद्धसि मं राजा,
वङ्क गच्छामिपब्बतं॥
४११.
अनेक परियायेन,
जेतराजूहि याचितो।
अनिच्छन्तो पटिक्खीपि,
रज्जं सो जेतरट्ठके॥
४१२.
नगरं अपवीसित्वा,
सालं साणिपरिक्खिपं।
कारेत्वा एकरत्तिंसो,
सयी सपुत्तदारको॥
४१३.
पुब्बण्हसमये भुत्वा,
नानग्गं रसभोजनं।
नूत्वा सो जेतराजूहि,
परिवुतोव निक्खमि॥
४१४.
जेतराजा पन्नरस-
योजनं जेतरट्ठतो।
गन्त्वान वनद्वारम्हि
ठितामग्ग मभासिसुं॥
४१५.
एससेलोमहाराज,
पब्बतो गन्धमादनो।
यत्त त्वं सह पुत्तेहि,
सहभरियाय वच्छसि॥
४१६.
तं जेता अनुसासिंसु,
अस्सुनेत्ता रुदम्मुखा।
इतो गच्छंमहाराज,
उजुं येनुत्तराभिमुखो॥
४१७.
अथ दक्खसि भद्दन्ते,
वेपुल्लंनाम पब्बतं।
नानादुमगणाकिण्णं,
सीतच्छायं मनोरमं॥
४१८.
तमतिक्कमभद्दन्ते ,
अथदक्खसिआपगं।
नदिंकेतुमदिंनाम,
गम्भीरंगिरिगब्भरं॥
४१९.
पुथुलोमच्छआकिण्णं,
सुप्पतित्थंमहोदकं।
थत्तनूत्वापिवित्वाच,
अस्सासेत्वासपुत्तके॥
४२०.
अथदक्खसिभद्दन्ते,
नग्रोधंमधुविप्फलं।
रम्मके सिखरेजातं,
सीतच्छायंमनोरमं॥
४२१.
अथ दक्खसि भद्दन्ते,
नाळिकंनाम पब्बतं।
नानादिज गणाकिण्णं,
सेलं किं पुरिसायुतं॥
४२२.
तस्सउत्तरपुब्बेन,
मुचलिन्दोनामसोसरो।
पुण्डरिकेहिसञ्छन्नो,
सेतसोगन्धिकेहिच॥
४२३.
सोवनं मेघसङ्कासं,
धुवं हरितसद्दलं।
सीहोवा मिसपेक्खीव,
वनसण्डं विगाहय॥
४२४.
तत्थ बिन्दुस्सरा वग्गू,
नानावण्णा बहूदिजा।
कूजन्ति मुपकूजन्ति,
उतुसंपुप्फिते दुमे॥
४२५.
गन्त्वा गिरिविदुग्गानं,
नदीनं पभवानिच।
सो अद्दस पोक्खरणिं,
करञ्च-क कुधायुतं॥
४२६.
पुथुलो मच्छआकिण्णं,
सुप्पतित्थं महोदकं।
समञ्च चतुरं सञ्च,
सादुं अप्पतिगन्धियं॥
४२७.
तस्सा उत्तरपुब्बेन,
पण्णसालं अमापय।
पण्णसालं अमापेत्वा,
उञ्छाचरियाय ईहथ॥
४२८.
एवञ्हि जेतराजानो,
आचिक्खित्वान अञ्जसं।
एकं जेतपुत्तं ब्यत्तं,
आमन्तेसुं सुसिक्खितं॥
४२९.
गच्छन्तेचा गच्छन्तेच,
परिग्गण्हस्सु लुद्धक।
इच्चेवं सञ्ञापेत्वान,
वनद्वारे ठपिं सुतं॥
४३०.
नानाभय विनोदाय,
वेस्सन्तरस्स राजिनो।
आरक्खं ते ठपेत्वान,
आगमिंसु सकंपुरं॥
४३१.
वेस्सन्तरोच गच्छन्तो,
गन्ध मादनपब्बतं।
सपुत्त दारको पत्तो।
विस्समी दिवसं तहिं॥
४३२.
ततोत्तराहि मुखोसो,
गच्छ वेपुल्ल पब्बतं।
पत्वा तप्पाद मग्गेन,
पत्तो केतुमतिं नदिं॥
४३३.
तिस्सा तीरे निसीदित्वा,
मंसंखादिय सुन्दरं।
दिन्नमेकेन लुद्धेन,
नूत्वा पित्वाच विस्समी॥
४३४.
सोण्णसूचिं लुद्धकस्स,
दत्वान सो ततोपरं।
गच्छन्तो दक्खिनिग्रोधं,
पब्बतसिखरे ठितं॥
४३५.
तस्समूले निसीदित्वा,
थोकंफलानि भुञ्जिय।
ततोपरं स गच्छन्तो,
पत्तो नाळिकपब्बतं॥
४३६.
नाळिकं परिहरित्वा,
गच्छन्तो सो महासरं।
मुचलिन्दं उपागञ्छि,
नानाकमल भूसितं॥
४३७.
तस्स पुब्बउत्तरेन,
खुद्दमग्गेन गच्छता।
दिट्ठं ब्रहावनं रम्मं,
फल पुप्फान पूरितं॥
४३८.
तमतिक्कम्म गच्छन्तो,
अनुपुब्बेन खत्थियो।
चतुरंस पोक्खरणिं,
सम्पत्तो, सि महोदकं॥
४३९.
वेस्सन्तरोच मद्दीच,
जालीकण्हाजिना चुभो।
तत्थेव ते विस्समिंसु,
अञ्ञमञ्ञपियंवदा॥
४४०.
आवज्जन्तो तदा सक्को,
पस्सित्थ देवकुञ्जरो।
हिमवन्तं महासत्तं,
पविट्ठंभयभेरवं॥
४४१.
विस्सुकम्मं देवपुत्तं,
पक्कोसापिय सो ततो।
अस्समं मापनत्थाय,
पेसेसि वङ्कपब्बतं॥
४४२.
विस्सुकम्मोपि सो सीघं,
ओतरित्वा देवलोकतो।
वङ्कपब्बत कुच्छिम्हि,
मापेसि अस्समे दुवे॥
४४३.
दुवेच चङ्कमेरत्ति-
दिवा ठानानिमापयि।
पटिरूपेसु ठानेसु,
पुप्फिते फलिते दुमे॥
४४४.
पटियादियित्वा समण-
परिक्खारे असेसतो।
अक्खरानिपि सोकासि,
एवंअस्सम भित्तियं॥
४४५.
पब्बज्जं इच्छमानाचे,
योते इमे गण्हन्तुवे।
पब्बजित्वान अच्छन्तु,
इमम्हिअस्समे सुखं॥
४४६.
एवंलिखित्वान सोदेवो,
अमनुस्सेच भेरवे।
मिगे खगे पलापेत्वा,
सकठान गतो अहु॥
४४७.
सो एकपदिकं मग्गं,
दिस्वा वेस्सन्तरो ततो।
पब्बजितान मावासो,
अयं हेहीति चिन्तिय॥
४४८.
मद्दिं अस्सम द्वारम्हि,
ठपेत्वा पुत्तकेपिच।
अस्समं पविसित्वान,
पस्सित्थ अक्खरानिसो॥
४४९.
इदंसक्केन दिन्नंति,
उत्वा सो तुट्ठमानसो।
पण्णसालं पविसित्थ,
एकको पब्बजेतवे॥
४५०.
तहिं धनुञ्च खग्गञ्च,
अपनेत्वा ससाटके।
ओमुञ्चित्वान सोरत्त-
वाकचीरं निवासयि॥
४५१.
अंसे कत्वान अजिन-
चम्मञ्च सक्कदत्तियं।
गण्हित्थ इसिवेसंसो,
बन्धित्वा जटमण्डलं॥
४५२.
दण्डमादाय निक्खम्म,
पण्णसालाय चङ्कमं।
आरुय्ह उद, नेत्वानं,
चङ्कमी अपरापरं॥
४५३.
ततोसो पुत्तदारानं,
सन्तिकं संवुतिन्द्रियो।
आगञ्छि सट्ठि वस्सोव,
थेरो ओरुय्ह चङ्कमा॥
४५४.
मद्दीदिस्वा महासत्तं,
कलुनं परिदेवयि।
निपच्च तस्स पादेसु,
पुराणानि अनुत्थुनं॥
४५५.
ततो सा बोधिसत्तेन,
सद्धिं पविसि अस्समं।
गन्त्वा सकपण्णसालं,
इसिवेसग्गहा अहु॥
४५६.
पच्छापुत्तेपि तापस-
कुमारके करिंसुते।
वसिंसु वङ्ककुच्छिम्हि,
चत्तारो खत्तियाजना॥
४५७.
अथमद्दी वरंयाचि,
महासत्तं महाइसिं।
मातुम्हे देवगञ्छित्थ,
फलाफल गवेसनं॥
४५८.
इधपुत्ते गहेत्वान,
वसेय्याथ यथासुखं।
अहमेवा हरिस्सामि,
मूलालेच फलाफले॥
४५९.
एवंवरं याचित्वान,
अरञ्ञतो फलाफलं।
आहरित्वान पोसेसि,
जटिनीसा तयोजने॥
४६०.
बोधिसत्तोपि याचित्त,
वरंमद्दिं सुचारिनिं।
मागच्छ आकालेभद्दे,
पट्ठायितो ममन्तिकं॥
४६१.
इत्थीच ब्रह्मचरिय-
मलंनाम सुमेधसे।
ब्रह्मचारिंहि नासेन्ति,
तस्मा याचामि मंवरं॥
४६२.
सम्पटिच्छित्थ साधूति,
सामद्दी ब्रह्मचारिनी।
सकट्ठाने ते वसिंसु,
भावेन्ता पिय भावनं॥
४६४.
मेत्ताय आनुभावेन,
महेसिस्स तियोजने।
अञ्ञमञ्ञं मेत्तायिंसु,
समन्ता सब्बपाणिनो॥
४६४.
पातोवुट्ठाय मद्दीपि,
उपट्ठापिय पानियं।
परिभोजनियञ्चेव,
मुखोदकञ्च आहरि॥
४६५.
दन्तकट्ठञ्च पादासि,
ततो अस्सममण्डलं।
सम्मजित्वान द्वेपुत्ते,
ठपेत्वा पितुसन्तिके॥
४६६.
खणित्तिं पच्छि मादाय,
अङ्कुसञ्चापि गण्हिय।
वनमूलफलत्थाय,
पावेक्खि एकिकावनं॥
४९७.
सायन्हसमये पच्छिं,
मूलालेहि फलेहिच।
पूरापेत्वान सागञ्छि,
पण्णसालं अरञ्ञतो॥
४६८.
फलपच्छिं निक्खिपेत्वा,
सयं न्हात्वान पुत्तके।
न्हापेत्वाच भुञ्जिंसु,
मोदेन्ता चतुरोजना॥
४६९.
भुत्वा नल्लाप सल्लापं,
कत्वान पुत्तके दुवे।
मद्दीआदाय पावीसि,
सापण्णसालमत्तनो॥
४७०.
एवंवुत्तनियामेन,
चत्तारोखत्तियाजना।
वङ्कपब्बतकुच्छिम्हि,
सत्तमासेवसिंसुते॥
४७१.
तदाकलिङ्गरट्ठम्हि ,
गामम्हिदुन्निविट्ठके।
ब्रह्मणोजूचकोनाम,
भिक्खाचारो अलक्खिको॥
४७२.
कहापणसतंलद्धा,
भिक्खाचारेनब्राह्मणो।
एकब्राह्मणकुलम्हि,
थपेत्वापुनसोगतो॥
४७३.
अनागन्त्वाचिरायन्ते,
जूचकम्हिगहापणं,
खीणंब्राह्मणगेहम्हि,
वलञ्जेत्वाअसेसतो॥
४७४.
चोदेसिगहापणंसो ,
पच्छागन्त्वानजूचको।
कहापणस्सखीणत्ता,
दातुंनासक्खिब्राह्मणो॥
४७५.
धीता तस्स ब्राह्मणस्स,
नामेनामित्ततापना।
युवतीरूपवन्तीच,
जूचकस्सअदंसुतं॥
४७६.
वसित्थदुन्निविट्ठम्हि ,
आदायामित्ततापनं।
दहरिंजिण्णकोपापो,
जूचकोयाचजीवको॥
४७७.
अमित्ततापनासम्मा,
गरुंकत्वानब्राह्मणं।
पटिजग्गतिइन्दंव,
सूजाउट्ठानसीलिनी॥
४७८.
युवानोब्राह्मणाअञ्ञे,
दिस्वानामित्ततापनं।
जायावत्तेनसम्पन्नं,
सदारेइतितज्जरे॥
४७९.
अयंमहल्लकंसम्मा ,
पटिजग्गतिजूचकं।
किं पमज्जथ अम्हाकं,
युवानानंतु वो सतं॥
४८०.
पटिजग्गथनोबाला,
पस्सित्वा मित्ततापनं।
नोचेपटिजग्गेय्याथ,
दण्डेस्सामखरंभुसं॥
४८१.
तज्जिता भरियासब्बा,
पतीहि भयमानसा।
सन्निसिन्ना मन्तलिंसु।
आरब्भामित्ततापनं॥
४८२.
पलापेस्साम अय्यायो,
इमम्हादुन्नि विट्ठतो।
एवंसुखं विहिस्साम,
जूचकस्स पजापतिं॥
४८३.
मन्तयित्वानता एवं,
नदिं उदकहारिया।
समागन्ता उज्झायिंसु,
तित्थे अमित्ततापनं॥
४८४.
अमित्तानुनतेमाता ,
अमित्तोनुनतेपिता।
येसंजिण्णस्सपादंसु,
एवं दहरियं सतिं॥
४८५.
अहितंवततेञ्ञाती,
मन्तयिंसु रहोगता।
येतंजिण्णस्स पादंसु,
एवं दहरियंसतिं॥
४८६.
अमनापवासंवसति ,
जिण्णेनपतिनासह।
यात्वंवससिजिण्णस्स,
मतन्तेजीवितावरं॥
४८७.
नहिनुनतेविन्दिंसु,
मातापिताचसोभणे।
तुय्हत्थायजूचकम्हा,
पतिंअञ्ञंसुयोब्बनं॥
४८८.
दुयिट्ठंतेनवमिया,
अकतंअग्गिहुतकं।
येतंजिण्णस्सपादंसु,
एवंदहरियंसतिं॥
४८९.
समणे ब्राह्मणे सुद्धे,
अक्कोसि ब्राह्मचारिने।
येनतेनदहरीत्वं,
मञ्ञेजिण्णेनसङ्गमी॥
४९०.
नदुक्खंअहिनादट्ठं,
नदुक्खंसत्तियाहतं।
तञ्चदुक्खञ्चतिब्बञ्च,
यंपस्सेजिण्णकंपतिं॥
४९१.
नत्थिखिट्टानत्थिरति ,
जिण्णेनपतिनासह।
नत्थिअल्लापसल्लापो,
जग्घितुंविनसोभति॥
४९२.
यदादहरोदहरी,
मन्तयिंसुरहोगता।
सब्बसोकाविनस्सन्ति,
येकेचिहदयस्सिता॥
४९३.
दहरीत्वंरूपाती,
पुरिसात्वमभिपत्थिता।
गच्छ ञातिकुले अच्छ,
किं जिण्णो रमयिस्सति॥
४९४.
रोदमानावआगञ्छि ,
साघरंपरिभासिता।
ब्राह्मणीहि हिरायन्ती,
घटमादायसीघसो॥
४९५.
रोदन्तिं आगतंजायं,
दिस्वाकिं भोतिरोदिय।
आगच्छ सीतिपुच्छित्थ,
पच्चुग्गच्छं वजूचको॥
४९६.
नतेब्राह्मण गच्छामि,
नदिं उदकहारिया।
थियोमंपरिभासिंसु,
तयाजिण्णेनब्राह्मण॥
४९७.
ब्राह्मण्याभासमानाय,
कथंसुत्वानब्राह्मणो।
तोसेन्तोभरियंरुण्णं,
जिण्णोसोएतदब्रवी॥
४९८.
मामेत्वंअकराकम्मं,
ममेउदकमाहरि।
अहंउदकमाहिस्सं,
माभोतिकुपिताअहु॥
४९९.
नाहंतम्हिकुलेजाता ,
यंत्वंउदकमाहरि।
एवंब्राह्मणजानाहि,
नतेवच्छामिहंघरे॥
५००.
सचेमेदासंदासिं वा,
नानयिस्ससिब्राह्मण।
एवंब्राह्मणजानाहि,
नतेवच्छामसन्तिके॥
५०१.
नत्थिमे सिब्बट्ठानंवा,
धनधञ्ञञ्च ब्रह्मणि।
कुतोतं दासंदासिं वा,
आनयिस्सामि भोतिया,
अहंभोतिं उपट्ठिस्सं,
माभोतिकु पिताअहु॥
५०२.
एहिते अह मक्खिस्सं,
यथामेवचनंसुतं।
एसवेस्सन्तरो राजा,
वङ्केवसति पब्बते॥
५०३.
तंत्वंगन्त्वान याचस्सु,
दासंदासिञ्च ब्रह्मण।
सोतेदस्सति याचितो,
दासंदासिञ्च खत्थियो॥
५०४.
जिण्णोहस्मि दुब्बलो,
दीघोचद्धासु दुग्गमो।
कथंगन्तुं सक्खिस्समि,
उपठिस्सामि तं अहं॥
५०५.
यथाअगन्त्वा सङ्गामं,
अयुद्धोव पराजितो,
एवमेव तुवंब्रह्मे,
अगन्त्वाव पराजितो॥
५०६.
सचेमे दासंदासिं वा,
नानयिस्ससि ब्रह्मण।
एवं ब्रह्मण जानाहि,
नतेवच्छा महंघरे।
अमनापं तेकरिस्सामि,
तंतेदुक्खं भविस्सति॥
५०७.
नक्खत्ते उतुपुप्फेसु,
यदामंदक्खसि लङ्कतं।
अञ्ञेहि सद्धिं रममानं,
तन्तेदुक्खं भविस्सति॥
५०८.
अदस्सनेन मय्हंते,
जिण्णस्स परिदेवतो।
भिय्योवङ्का पलिताच,
बहूहेस्सन्ति ब्रह्मण॥
५०९.
ततो सो ब्रह्मणो भीतो,
ब्रह्मणियाव सानुगो।
अट्टितो कामरागेन,
ब्रह्मणिं एतदब्रवी॥
५१०.
पाथेय्यंमेकरोहित्वं ,
संकुल्यासकलानिच।
मधुपिण्डिकाचसुकतायो,
सत्थु भत्तञ्चब्रह्मणि॥
५११.
आनयिस्सं मेथुनके,
उभोदासकुमारके।
तेतंपरिचरिस्सन्ति,
रत्तिंदिवमतन्दिता॥
५१२.
साखिप्पंपटियादेसि ,
पाथेय्यंमित्ततापना।
पटियादितन्ति आचिक्खि,
ब्रह्मणस्सअलक्खिनो॥
५१३.
गेहेदुब्बलठानंसो,
थिरंकत्वानब्रह्मणो।
भरियायगोपनत्थं,
गुत्तद्वारञ्चसङ्खरि॥
५१४.
दारूनिआहरित्वान,
घटेपूरेसिवारिना।
जायायसुखवासत्थं,
अनिक्खन्तुंचगेहतो॥
५१५.
पच्चक्खेयेव जायाय,
इसिवेसंसमादिय।
पस्सित्वाभरियंएवं,
ओवदेसिसजूचको॥
५१६.
इतोपठायत्वंभद्दे,
विकालेमास्सुनिक्खमि।
ममआगमनायाव,
वसेसिअप्पमत्तका॥
५१७.
इदंवत्वानलग्गित्वा ,
सोपाथेय्यपसिब्बहं।
उपाहनञ्चआरुय्ह,
गण्हीकत्तरदण्डकं॥
५१८.
ततोसोरुण्णमुखेन,
भरियंकत्वापदक्खिणं।
सोचमानो वपक्कामि,
दासके परियेसितुं॥