घरावास-निद्देस
१७१.
दुक्खं गहब्बतं साधु,
संविभज्जञ्च भोजनं।
अ-हासो अत्थ-लोभेसु,
अत्थ-ब्यापत्ति अब्यथो॥
१७२.
योध सीतञ्च उण्हञ्च,
तिणा भिय्यो न मञ्ञति।
करं पुरिस-किच्चानि,
सो सुखा न विहायति॥
१७३.
पण्डितो सील-सम्पन्नो,
सण्हा च पटिभानवा।
निवात-वुत्ति अत्थद्धो,
तादिसो लभते यसं॥
१७४.
उट्ठानको अनलसो,
आपदासु न वेधति।
अच्छिन्नवुत्ति मेधावी,
तादिसो लभते यसं॥
१७५.
सङ्गाहको मित्त-करो,
वदञ्ञू वीत्त-मच्छरो।
नेता वि-नेता अनु-नेता,
तादिसो लभते यसं॥
१७६.
उट्ठानवको सतीमतो,
सुचि-कम्मस्स निसम्मकारिनो।
सञ्ञतस्स धम्म-जीविनो,
अ-प्पमत्तस्स यसोभि-वड्ढति॥
१७७.
द्वेव तात पदाकानि,
यत्थ सब्बं पतिट्ठितं।
अ-लद्धस्स च यो लाभो,
लद्धस्स अनुरक्खणा॥
१७८.
चतुधा विभजे भोगे,
पण्डितो घरमावसं।
एकेन भोगं भुञ्जेय्य,
द्वीहि कम्मं पयोजये।
चतुत्थञ्च निधापेय्य,
आपदासु भविस्सति॥
१७९.
अञ्जनानं खयं दिस्वा,
उपचिकानञ्च आचयं।
मधूनञ्च समाहारं,
पण्डित्तो घरमावसे॥
१८०.
विभवं रक्खतो लद्धं,
परिहानि न विज्जति।
आरक्खम्हि अ-सन्तम्हि,
लद्धं लद्धं विनस्सति॥
१८१.
पञ्ञा नत्थि धनं नत्थि,
यस्स लोके न विन्दति।
पुत्त-दारा न पीयन्ति,
तस्स मित्तं सुखावहं॥
१८२.
चत्तारो च वेदितब्बा,
मित्ता चेव सुहदा च।
उपकारो सुहदोपि,
समान-सुख-दुक्खो च।
अत्थक्खायीनुकम्पको,
तथा मित्तो वेदितब्बो॥
१८३.
भोगा नट्ठेन जिण्णेन,
अ-मितेन च भोजने।
न तिट्ठन्ति चिरं दिस्वा,
तं पण्डितो घरे वसे॥
१८४.
अति-सीतं अति-उण्हं,
अति-सायमिदं अहु।
इति विस्सट्ठ-कम्मन्त्ते,
अत्था अच्चेन्ति माणवे॥
१८५.
न दिवा सुप्प-सीलेन,
रत्तिनट्ठानदेस्सिना।
निच्चं मत्तेन सोण्डेन,
सक्का आवसितुं घरं॥
१८६.
हनन्ति भोगा दुम्मेधं,
नो चे पार-गवेसिनो।
भोग-तण्हाय दुम्मेधो,
हन्ति अञ्ञेव अत्तनं॥
१८७.
दुज्जीवितमजीविम्हा ,
येसं नो न ददामसे।
विज्जमानेसु भोगेसु,
दीपं ना कम्ह मत्तनो॥
१८८.
सट्ठि-वस्स-सहस्सानि ,
परिपुण्णानि सब्बसो।
निरये पच्चमानानं,
कदा अन्तो भविस्सति॥
१८९.
नत्थि अन्तो कुतो अन्तो,
न अन्तो पतिदिस्सति।
तदा हि पकतं पापं,
मम तुय्हञ्चे मारिसा।
१९०.
सोहं नून इतो गन्ता,
योनि लद्धान मानुसं।
वदञ्ञू सील-सम्पन्नो,
काहामि कुसलं बहुं॥
१९१.
मा गिज्झे पच्चये मच्चो,
बहु-दोसा हि पच्चया।
चरन्तो पच्चये ञाया,
उभयत्थापि वड्ढति॥
१९२.
अ-लद्धा वित्तं तप्पति,
पुब्बे अ-समुदानितं।
न पुब्बे धनमेसिस्सं,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९३.
कूटवेदी पुरे आसिं,
पिसुणो पिट्ठि-मंसिको।
चण्डो च फरुसो चापि,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९४.
पाणातिपाती पुरे आसिं,
लुद्दो चापि अनरियो।
भूतानं नानुकम्पियं,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९५.
बहूसु वत सन्तीसु,
अनापादासु इत्थिसु।
पर-दारं असेविस्सं,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९६.
बहुम्हि तव सन्तम्हि,
अन्न-पाने उपट्ठिते।
न पुब्बे अददं दानं,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९७.
मातरं पितरञ्चापि,
जिण्णकं गत-योब्बनं।
पहु सन्तो न पोसिस्सं,
इति पच्छानुकप्पति॥
१९८.
आचरियमनुसत्थारं ,
सब्ब-काम-रसाहरं।
पितरं अतिमञ्ञिस्सं,
इति पच्छानुतप्पति॥
१९९.
समणे ब्राह्मणे चापि,
सीलवन्ते बहुस्सुते।
न पुब्बे पयिरुपासिस्सं,
इति पच्छानुतप्पति॥
२००.
साधु होति तपो चिण्णो,
सन्तो च पयिरुपासितो।
न पुब्बेव तपोचिण्णो,
इति पच्छानुतप्पति॥
२०१.
यो च एतानि ठानानि,
योनिसो पटिपज्जति।
करं पुरिस-किच्चानि,
स पच्छा नानुतप्पति॥
२०२.
न साधारण-दारस्स,
न भुञ्जे साधुमेकको।
न सेवे लोकायतिकं,
नेतं पञ्ञाय वड्ढनं॥
२०३.
सीलवा वत्त-सम्पन्नो,
अ-प्पमत्तो विचक्खणो।
निवात्त-वुत्ति अत्थद्धो,
सुरतो सखितो मुदु॥
२०४.
सङ्गहेता च मित्तानं,
संविभागी वीधानवा।
तप्पेय्य अन्न-पानेन,
सदा समण-ब्राह्मणे॥
२०५.
धम्म-कामो सुता-धारो,
भवेय्य परिपुच्छको।
सक्कच्चं पयिरुपासेय्य,
सीलवन्ते बहुस्सुत्ते॥
२०६.
घरमावसमानस्स ,
गहट्ठस्स सकं घरं।
खेमा वुत्ति सिया एवं,
एवं नु अस्स सङ्गहो॥
२०७.
अ-ब्यपज्जो सिया एवं,
सच्च-वादी च माणवो।
अस्मा लोका परं लोकं,
एवं पेच्च न सोचति॥
२०८.
सुखा मत्तेय्यता लोके,
अथो पेत्तेय्यता सुखा।
सुखा सामञ्ञता लोके,
अथो ब्रह्मञ्ञता सुखा॥
२०९.
पथवी वेळुकं पत्तं,
चक्कवाळं सुचिप्फलं।
सिनेरु वम्मिको खुद्दो,
समुद्दो पातिको यथा॥
२१०.
ब्रह्माति माता-पितरो,
पुब्बाचरियाति वुच्चरे।
आहुनेय्या च पुत्तानं,
पजानमनुकम्पका॥
२११.
तस्मा हि ने नमसेय्य,
सक्करेय्य च पण्डितो।
अन्नेन अथो पानेन,
वत्थेन सयनेन च॥