६१ द्विसट्ठिमपरिच्छेद

द्विसट्ठिमपरिच्छेद

परमण्डलाभिगमनो

१.
अत्तनाभिमतस्सा’सु, जातदेसस्स पत्तिया।
सम्पुण्णमनसङ्कप्पो, दुस्सङ्कपविवज्‍जितो॥
२.
वजिरूपमोरुपञ्‍ञा, बलेन गुरुसन्तिके।
लहुं बहुञ्‍च गण्हन्तो, सिप्पजातमनेक कं॥
३.
जिनागमेसु नेकेसु, कोटिल्‍ला दीसु नीतिसु।
सद्दसत्थे च कावेय्ये, सनिघण्डुक केटुभे॥
४.
नच्‍चगीतेसु सत्थेसु, हत्थिसिप्पादिकेसु च।
धनु खग्गादिनेकेसु, सत्थेसु च विसेसतो॥
५.
पारप्पत्तो विनीतत्तो, पितु रञ्‍ञो समाचरि।
अधिप्पायानुकुलं’व, सदा भत्तिपुरस्सरो॥
६.
तदा सदा दराचार-गुणाराधितमानसो।
पियेन विय मित्तेन, तेन सद्धिं महीपति॥
७.
उय्यानजलकीळादि-सुखं नानप्पकारकं।
अनुभोत्वा सदेसस्मिं, सञ्‍चरन्तो तहिं तहिं॥
८.
एकदासङ्खसेनाधि-पतिना दळ्हभत्तिना।
सरट्ठसीमा रक्खाय, यो जितेन बलीयसा॥
९.
अज्झावुत्थस्स च बलत्थ-लिनमस्स च सन्तिकं।
गामसा’गञ्छि सुत्वान, तमत्थं धजिनीपति॥
१०.
गामं तं साधुकं सज्‍जु, सज्‍जापेत्वा सपुत्तकं।
पच्‍चुग्गन्त्वा महीपालं, पणमित्वा ठितो तदा॥
११.
पिता पुत्तो उभो तस्स, सम्भासिय पियं वचो।
नेकधा’राधिता तेन, तं गामं समुपागगुं॥
१२.
तहिं कतिचि भूपालो, वासरे वीतिनामिय।
सेनापतिं समाहूय, इदं वचनं मब्रवि॥
१३.
पुत्तो मे दानिवयसि, ठितो’ पनयनारहे।
तस्सोपनयनं कातुं, महोपकरणं लहुं॥
१४.
सज्‍जेतब्बन्ति तं सुत्वा, सोपि सेनाधिनायको।
सब्बुपकरणं खिप्पं, मङ्गलत्थं सुसज्‍जयि॥
१५.
सुगन्ध दीपपुप्फादि-वत्थूहि दिवसत्तयं।
पुब्बकारं करित्वान, महन्तं रतनत्तये॥
१६.
वेदिकाचारदक्खेहि, द्विजेहि पुथुवीपति।
सम्पभावानु रूपंव, मङ्गलं तं समापिय॥
१७.
परक्‍कमकुमारेन, तेन सद्धिं समारभि।
वसन्तकीळं महतिं, सामच्‍चो कीळितुं तदा॥
१८.
राजा कित्ति सिरीमेघो-रोहणे वसतो तदा।
सिरीवल्‍लभनामस्स, सभातु मरणम्पि च॥
१९.
माणभरणनामस्स, रज्‍जलाभञ्‍च देविया।
मित्ताय पटिलाभञ्‍च, सिरीवल्‍लभसूनु नो॥
२०.
रोहणागतदूतेहि, सुणित्वा सकभातुनो।
कालक्रियाय सञ्‍जात-सोकवेगं सुदुस्सहं॥
२१.
मित्तायतनयुप्पत्ति पवत्तिं सवणेन तं।
विनेय्य विरतो तम्हा, वसन्तसमयुस्सवा॥
२२.
निवत्तेत्वान तत्थेव, सेनानिं सङ्खनामकं।
पुत्तेन सह सो सङ्ख-त्थलि नामं पुरं गमि॥
२३.
परक्‍कमकुमारेन, तेन सद्धिं तहिं सुखं।
वसतो तस्स भूपस्स, वस्समेकमतिक्‍कमि॥
२४.
माणाभरणभूपस्स , देवी चापि पभावती।
लभित्थ दुतिया कित्ति-सिरी मेघव्हयं सुतं॥
२५.
सुणित्वा तञ्‍च सो अम्हं, वंसो जातो महा’’इति।
अहु कित्तिसिरीमेघो, तदा अत्तमनो भुसं॥
२६.
लंकादीपोपभोगेक-हेतुना महता सता।
असाधारणभूभेन, चोदितो पुञ्‍ञकम्मुना॥
२७.
कुमारो सो’थ पितरा, पियमित्ते वियत्तनि।
करियमानं सस्नेहं, महन्तं चो’पलालनं॥
२८.
सचिवानमनेकेसं, भयभत्ती पुरस्सरं।
क्रियमानमुपट्ठानं, न मञ्‍ञन्तो तिणायपि॥
२९.
लंकादीपमिमं सब्ब मेकच्छत्तो पसोभितं।
खिप्पं कारेतुकामो सो, सयं इति विचिन्तयि॥
३०.
केस अक्खक गीवट्ठि-दाठा पत्तान मेव च।
पदचेत्य महाबोधि-साखानञ्‍चापि सत्थुनो॥
३१.
चतुरासीतिसहस्सानं, धम्मक्खन्धान मेव च।
सम्मासम्बुद्धकप्पानं, आधारत्ता च निच्‍चसो॥
३२.
आकरत्ता च नेकेसं, मणिमुत्तादिवत्थूनं।
सम्मतोपि विसिट्ठोति, दीपोनाति महा अयं॥
३३.
तयो मे पितरो भूपा, मातुलोपि च सब्बथा।
एकच्छत्तेन वत्तेतु, मसमत्था विभज्‍जि’मं॥
३४.
भुञ्‍जन्ता एत्तकेनेव, कतकिच्‍चा मयं इति।
मञ्‍ञन्ता विगतच्छन्दा’भिसेकम्हि कुलोचिते॥
३५.
रट्ठेसके सकेयेव, इस्सेरं सम्पवत्तयुं।
कसिकम्मादिकं गाम-भोजका विय निस्सिता॥
३६.
तेसु कित्तिसिरि मेघं, पेत्तेय्यं मे ठपेत्व ते।
अगमंसु यथाकम्मं, सेसा भूपतयो तयो॥
३७.
मच्‍चानं परमं आयु, वते’दानि परित्तकं।
बालायुवानो वुद्धा च, इमे सत्ता’नुपुब्बसो॥
३८.
पापुणिस्सन्ति मरण-मीति’यं नियमोपि च।
न हेव अस्मिं लोकस्मिं, संविज्‍जति कदाचिपि॥
३९.
तस्मा सरीरके अस्मिं, भङ्गुरे सारवज्‍जिते।
हीळिते सारदस्सीहि, अपेक्खं हित्वा सब्बथा॥
४०.
पिहनिये यसोदेहे, चिरट्ठायिम्हि सब्बदा।
अम्हादिसेहि कत्तब्बो, राजपुत्तेहि आदरो॥
४१.
उम्मग्गजातकादीसु, चारित्तञ्‍चापि भूमिसु।
विहितं बोधिसत्तेन, वीरभावादिनिस्सितं॥
४२.
रामायणभारतादि-लोकियासु कथासुपि।
रामस्स विक्‍कमञ्‍चेव, तस्स रावणघातिनो॥
४३.
दुयोधनादिराजानो, हन्त्वायुद्धे पवत्तितं।
विक्‍कमाति सयञ्‍चेव, पञ्‍चन्‍नं पण्डुसूनूनं॥
४४.
इतिहासकथायञ्‍च, देवासुररणे पुरा।
दुस्सन्तादिमहीपेहि, कतञ्‍च चरितब्भूतं॥
४५.
उम्मूलितवतो तस्स, नन्दवंसनरिस्सरे।
चारक्‍कद्विजसेट्ठस्स, सुत्वा बुद्धिबलम्पि च॥
४६.
सब्बा नेतानि लोकम्हि, यावज्‍जदिवसा भुवि।
तेसं असन्‍निधानेपि, सुप्पसिद्धिं गतानि हि॥
४७.
सुलद्धं जीवितं तेसं, असाधारणमीदिसं।
चरितातिसयं कत्तुं, समत्था होन्ति ये भुवि॥
४८.
जायित्वा खत्तवंसम्हि, खत्तवीरवरोधितं।
यदिहं न करिस्सामि, मोघा मे जाति हेस्सति॥
४९.
तेसमब्भधिका काल-सम्पदायेव केवलं।
मया ते अधिका किन्तु, पञ्‍ञादीहीति चिन्तिय॥
५०.
पितुराजा च मे’दानि, पच्छिमे वयसिट्ठितो।
यदिदं पेत्तिकं रज्‍जं, मम हत्थगतब्भवे॥
५१.
राजलक्खिव सो पेत-चेतसो मे पमादतो।
यथिच्छितञ्‍चे न भवे, महती जानि मे भुसं॥
५२.
एत्थेव निवसन्तो’हं, चरापिय सके वरे।
परमण्डलवुत्तन्तं, जानेय्यं यदि तत्तनो॥
५३.
रन्धं पच्‍चत्थिकानन्तु, पकासेतुं रथातथं।
अधिप्पायानुरूपं मे, समत्था वा न वाचरा॥
५४.
ये केचि’ध जना सन्ति, सब्बे ते मम सम्मुखा।
बलीयत्तं’व सत्तूनं, कथयन्ति अनेकसो॥
५५.
पच्‍चेकरट्ठसामीहि, पितुभूपेहि तिहिपि।
एकीभूय करित्वान, सत्तक्खत्तुं महाहवं॥
५६.
साधेतुं दुक्‍करं रट्ठं, भवते काकिना कथं।
सिसुना गण्हितुं सक्‍का, खुद्दरज्‍जो पभोगिना॥
५७.
सुकरं मूलभूतस्स, तस्स रज्‍जस्स साधनं।
इति दुच्‍चिन्तंतं तुय्हं, दूरे तब्बमिदं’’इति॥
५८.
कण्णे तत्थसलाकायो, पवेसेन्ता’व नेकसो।
महन्तत्तं कथेन्ते’वं, बहुधा परमण्डले॥
५९.
अजाननं यथाभूतं, वदन्तानं कुबुद्धिनं।
सब्बमेतं वचो जातु, सद्धातब्बं सिया न हि॥
६०.
लेसेनेकेन गन्त्वान, खिप्पं’व परमण्डलं।
सरूपं तत्थ उस्सामि, अहमेवेति चिन्तयि॥
६१.
यदि मे पीतुभूपालो, विञ्‍ञायेतं वितक्‍कितं।
अभिजातस्स पुत्तस्स, वंसजोतिकरस्स मे॥
६२.
गतस्स सत्थु विसय-मनत्थोपि सिया इति।
अनुकम्पाधिया मय्हं, गमनं वारयिस्सति॥
६३.
मनोरथस्स संसिद्धि, सब्बथा मेन हेस्सति।
तस्मा निगुळरूपेन, गमनं भद्दकं इति॥
६४.
लद्धान रत्तियम थेकदिनं खणञ्‍ञू,
सो तादिसं खणमखीणतरोरूपायो।
जानाति नो सकपितागमनं तथातं,
गेहा’भिनिक्खमितथा चतुरो कुमारो॥
सुजनप्पसादसंवेगत्थाय कते महावंसे
परमण्डलाभिगमनो नाम
द्विसट्ठिमो परिच्छेदो।