चतुत्थ परिच्छेद
दुतिय संगीति
१.
अजातसत्तु पुत्तो तं, घातेत्वा’दायि भद्दको।
रज्जं सोळसवस्सानि, कारेसि मित्तदूभिको॥
२.
उदयभद्द पुत्तो तं, घातेत्वा अनुरुद्धको।
अनुरुद्धस्स पुत्तो तं, घातेत्वा मुण्डनामको॥
३.
मित्तद्दुनो दुम्मतिनो, ते’पि रज्जमकारयुं।
तेसं उभिन्नं रज्जेसु, अट्ठवस्सान’तिक्कमुं॥
४.
मुण्डस्स पुत्तो पितरं, घातेत्वा नागदासको।
चतुवीसतिवस्सानि, रज्जं कारेसि पापको॥
५.
पितुघातकवंसो’य, मीतिकुद्धा’थ नागरा।
नागदासक राजानं, अपनेत्वा समागता॥
६.
सुसुनागोति पञ्ञातं, अमच्चं साधुसम्मतं।
रज्जे समभिसिञ्जिंसु, सब्बेसं हितमानसा॥
७.
सो अट्ठारसवस्सानि, राजा रज्जमकारयि।
काळासो को तस्स पुत्तो, अट्ठवीसति कारयि॥
८.
अतीते दसमे वस्से, काळासोकस्स राजिनो।
सम्बुद्धपरिनिब्बाना, एवं वस्ससतं अहु॥
९.
तदा वेसालिया भिक्खू, अनेका वज्जिपुत्तका।
सिङ्गीलोणं द्वङ्गुलञ्च, तथा गामन्तरम्मि च॥
१०.
आवासा’नुमता’चिण्णं, अमथितं जलोगि च।
निसीदनं अदसकं, जातरूपादिकं इति॥
११.
दसवत्थूनि दीपेसुं, कप्पन्तीति अलज्जीनो।
तं सुत्वान यसत्थेरो, एवं वज्जीसु चारिकं॥
१२.
छळभिञ्ञो बलप्पत्तो, यसो काकण्डकत्रजो।
तं समेतुं सउस्साहो, तत्थागमि’महावनं॥
१३.
ठपेत्वा’पोसथग्गे ते, कंसपातिं सहोधकं।
कहापणादिं सङ्घस्स, देथ’ना’हु उपासके॥
१४.
न कप्पते तं मा देथ, इति थेरो सवारयि।
पटिसारणीयं कम्मं, यसत्थेरस्स ते करुं॥
१५.
याचित्वा अनुदूतं सो, सह तेन पुरं गतो।
अत्तनो धम्मवादित्तं, सञ्ञापेत्वा’ग सागरे॥
१६.
अनुदूतवचो सुत्वा, तमुक्खिपितुमागता।
परिक्खिपिय अट्ठंसु, सरं थेरस्स भिक्खवो॥
१७.
थेरो उग्गम्म नभसा, गन्त्वा कोसम्बियं ततो।
पावेय्यका वन्तिकानं, भिक्खूनं सन्तिकं लहुं॥
१८.
वेसेसि दूतेतु सयं, गन्त्वा’हो गङ्गपब्बतं।
आह सम्भूतत्थेरस्स, तं सब्बं साणवासिनो॥
१९.
पावेय्यका सट्ठिथेरा, असिता’वन्तिकापि च।
महाखीणासवा सब्बे, अहोगङ्गम्हि ओतरुं॥
२०.
भिक्खवो सन्निपतिता, सब्बे तत्थ ततो ततो।
आसुं नवुतिसहस्सानि, मन्तेत्वा अखिला’पि ते॥
२१.
सोरेय्य रेवतत्थेरं, बहुस्सुत मनासवं।
तं कालपमुखं ञत्वा, पस्सितुं निक्खमिंसु तं॥
२२.
थेरो तम्मन्तनं सुत्वा, वेसालिं गन्तुमेव सो।
इच्छन्तो फासुगमनं, ततो निक्खमि तङ्खणं॥
२३.
पातो पातोव निक्खन्त-ट्ठानं तेन महत्तना।
सायं सायमुपेन्तानं, सहजोतियमद्दसुं॥
२४.
तत्थ सम्भूतत्थेरेन, यसत्थेरो नियोजितो।
सद्धम्मसवनन्ते तं, रेवतथेर मुत्तमं॥
२५.
उपेच्च दसवत्थूनि, पुच्छि थेरो पटिक्खिपि।
सुत्वा’धिकरणं तञ्च, निसेधेमाति अब्रवि॥
२६.
पापापि पक्खं पेक्खन्ता, रेवतत्थेर मुत्तमं।
सामणकं परिक्खारं, पटियादिय ते बहुं॥
२७.
सीघं नावाय गन्त्वान, सहजातिसमीपगा।
करोन्ति भत्तविस्सग्गं, भत्तकाले उपट्ठिते॥
२८.
सहजातिं आवसन्तो, साळथेरो विचिन्तिया।
पावेय्यका धम्मवादी, इति पस्सि अनासवो॥
२९.
उपेच्च तं महाब्रह्मा, धम्मे निट्ठाति अब्रवि।
निच्चं धम्मे ठितत्तं सो, अत्तनो तस्स अब्रवि॥
३०.
ते परिक्खारमादाय, रेवतत्थेरमद्दसुं।
थेरो न गण्हि तप्पक्ख-गाही सिस्सं पणामयी॥
३१.
वेसालिं ते ततो गन्त्वा, ततो पुप्फपुरं गता।
वदिंसु काळासोकस्स, नरिन्दस्स अलज्जीनो॥
३२.
सत्थुस्स नो गन्धकुटिं, गोपयन्तो मयं तहिं।
महावनविहारस्मिं, वसाम वज्जीभूमियं॥
३३.
गण्हिस्साम विहार’न्ति, गामवासिकसिक्खवो।
आगच्छन्ति महाराज, मटिसेधय ते इति॥
३४.
राजानं दुग्गहितं ते, कत्वा वेसालिमागमुं।
रेवतत्थेर मूलम्हि, सहजातियमेत्थ तु॥
३५.
भिक्खू सतसहस्सानि, एकादस समागता।
नवुतिञ्च सहस्सानि, अहु तं वत्थु सन्तिया॥
३६.
मूलट्ठेहि विना वत्थु-समनं नेव रोचयि।
थेरो सब्बेपि भिक्खू ते, वेसालिमागमुं ततो॥
३७.
दुग्गहितोव सो राजा, तत्थामच्चे अपेसयि।
मूळा देवानुभावेन, अञ्ञत्थ अगमिंसु ते॥
३८.
पेसेत्वा ते महीपालो, तं रत्तिं सुपिनेनसो।
अपस्सि सकमत्तानं, पक्खित्तं लोहकुम्भियं॥
३९.
अतिभीतो अहु राजा, तमस्सा सेतु मागमा।
भगिनी नन्दथेरी तु, आकासेन अनासवा॥
४०.
भारियं ते कतं कम्मं, धम्मिके’य्ये खमापय।
पक्खो तेसं भवित्वा त्वं, कुरु सासनपग्गहं॥
४१.
एवं कते सोत्थि तुय्हं, हेस्सतीति अपक्कमि।
पसातेयेव वेसालिं, गन्तुं निक्खमि भूपति॥
४२.
गन्त्वा महावनं भिक्खू-सङ्घं सो सन्निपातिय।
सुत्वा उभिन्नं वादञ्च, धम्मपक्खञ्च रोचिय॥
४३.
खमापेत्वा धम्मिके ते, भिक्खू सब्बे महीपति।
अत्तनो धम्मपक्खत्तं, वत्वा तुम्हे यथारुचि॥
४४.
सम्पग्गहं सासनस्स, करोथाति च भासिय।
दत्वा च तेसं आरक्खं, अगमासि सकं पुरं॥
४५.
निच्छेतुं तानि वत्थूनि, सङ्घो सन्निपती तदा।
अनग्गानि तत्थ भस्सानि, सङ्घमज्झे अजायिसुं॥
४६.
ततो सो रेवतत्थेरो, सावेत्वा सङ्घमज्झगो।
उब्भाहिकाय तं वत्थुं, समेतुं निच्छयं अका॥
४७.
पाचिनकेच चतुरो, चतुरो पावेय्यकेपि च।
उब्भाहिकाय सम्मन्नि, भिक्खू तं वत्थु सन्तिया॥
४८.
सब्बकामी च साळ्हो च, खुज्जसोभितनामको।
वासभगामिको चाति, थेरो पाचिनका इमे॥
४९.
रेवतो साणसम्भूतो,
यसो काकोण्डकत्रजो।
सुमनो चाति चत्तारो,
थेरा पावेय्यका इमे॥
५०.
समेतुं तानि वत्थूनि, अप्पसद्दं अनाकुलं।
अगमुं वालुकारामं, अट्ठत्थेरा अनासवा॥
५१.
दहरेना’जि ते नेत्थ, पञ्ञत्ते आसने सुभे।
निसीदिंसु महाथेरा, महामुनि मतञ्ञुनो॥
५२.
तेसु वत्थूसु एकेकं, कमतो रेवतो महा।
थेरो थेरं सब्बकामिं, पुच्छि पुच्छासु कोविदो॥
५३.
सब्बकामी महाथेरो, तेन पुट्ठो’थ ब्याकरि।
सब्बानि तानि वत्थूनि, न कप्पन्तीति सुत्ततो॥
५४.
निहनित्वा’धिकरणं, तं ते तत्थ यथाक्कमं।
तथेव सङ्घमज्झेपि, पुच्छाविस्सज्जनं करुं॥
५५.
निग्गहं पापभिक्खूनं, दसवत्थुकदीपनं।
तेसं दससहस्सानं, महाथेरो अकंसु ते॥
५६.
सब्बकामी पुथविया, सङ्घत्थेरो तदा अहु।
सो वीसं वस्ससतिको, तदा’सि उपसम्पदा॥
५७.
सब्बकामी च साळ्हो च,
रेवतो खुज्जसोभितो।
यसो काकोण्डकसुतो,
सम्भूतो साणवासिको॥
५८.
थेरा आनन्दत्थेरस्स, एते सद्धिविहारिनो।
वासभगामिको चेव, सुमनो च दुवे पन॥
५९.
थेरा’नुरुद्धत्थेरस्स, एते सद्धिविहारिनो।
अट्ठ थेरा’पि धञ्ञा ते, दिट्ठपुब्बा तथागतं॥
६०.
भिक्खू सतसहस्सानि, द्वादसासुं समागता।
सब्बेसं रेवतत्थेरो, भिक्खूनंपमुखोतदा॥
६१.
ततो सो रेवतत्थेरो, सद्धम्मट्ठितिया चिरं।
कारेतुं धम्मसंगीतिं, सब्बभिक्खुसमूहतो॥
६२.
पभिन्नत्थादिञाणानं, पिटकत्तयधारिनं।
सतानि सत्तभिक्खूनं, अरहन्तानमुच्चिनि॥
६३.
ते सब्बे वालुकारामे, काळासोकेन रक्खिता।
रेवतत्थेरपामोक्खा, अकरुं धम्मसङ्गहं॥
६४.
पुब्बे कतं तथा एव, धम्मं पच्छा च भासितं।
आदाय निट्ठपेसुं तं, एतं मासेहि अट्ठहि॥
६५.
एवं दुतियसंगीतिं, कत्वा तेपि महायसा।
थेरा दोसक्खयं पत्ता, पत्ताकालेन निब्बुतिं॥
६६.
इति परममतीनं पत्तिपत्तब्बकानं,
तिभवहितकरानं लोकनाथेरसानं।
सुमरियमरणं तं सङ्खता सारकत्तं,
परिगणियमसेसं अप्पमत्तो भवेय्याति॥
सुजनप्पसादसंवेगत्थाय कते
महावंसे दुतियसंगीति नाम
चतुत्थो परिच्छेदो।