द्वावीसतिमो परिच्छेदो
२२. पकिण्णककथा
८४४.
इत्थं रूपानमुप्पत्तिं, दीपेत्वा दानि वुच्चति।
पवत्तिकोसल्लत्थाय, तत्थेवेतं पकिण्णकं॥
८४५.
दुविधा सन्धियो तत्थ, मिस्सामिस्सविभागतो।
तिविधापि चेकचतु-पञ्चवोकारभेदतो॥
८४६.
रूपमत्ता असञ्ञीनं, नामाभावा अमिस्सिता।
नाममत्ता अरूपीनं, रूपाभावाति च द्विधा॥
८४७.
कामावचरिका चेव, रूपावचरिकाति च।
दुविधा मिस्सिता चेति, भवन्ति च चतुब्बिधा॥
८४८.
एकच्चतुवोकारा च, अमिस्सा पञ्च सन्धियो।
छब्बीसतिविधा मिस्सा, पञ्चवोकारसन्धियो॥
८४९.
इत्थं भूमिप्पभेदेन, एकतिंसविधापि च।
सन्ततिरासिभेदेन, सियुं तिंसविधा कथं॥
८५०.
रूपसन्ततिसीसानं ,
रासयो सत्तवीसति।
वुत्ता कामे वसा तेसं,
सत्तका कामसन्धियो॥
८५१.
वेदनासञ्ञासङ्खार-विञ्ञाणक्खन्धसङ्गहा।
सब्बत्थापि चतस्सोव, नामसन्ततियो सियुं॥
८५२.
इच्चुभिन्नं वसा होन्ति, तत्थेकादसकादयो।
सन्ततिरासयो पुब्बे, विभत्ता सत्तकादयो॥
८५३.
एकादसकदसक-नवट्ठसत्तका सियुम्।
छक्केन सद्धिं विञ्ञेय्या, तस्मा तत्थ छ सङ्गहा॥
८५४.
अट्ठ सन्ततियो होन्ति, रूपलोकेन मिस्सिता।
अट्ठको रासि तत्थेको, तस्मा सन्तति वुच्चति॥
८५५.
जीवितनवको त्वेको, असञ्ञी पटिसन्धियम्।
अरूपीनं चतस्सोपि, नामसन्ततियो सियुं॥
८५६.
इच्चेककचतुक्कानं, वसेन द्वे अमिस्सिता।
अट्ठवीसञ्च मिस्साति, तिंसेव होन्ति सन्धियो॥
८५७.
एकुप्पादनिरोधा च, अमिस्सा तत्थ रासयो।
मिस्सितानं विभागोयं, यथायोगं कथीयति॥
८५८.
उप्पादट्ठितिभङ्गानं, वसा तीणि खणानिपि।
समानानेव नामानं, एकचित्तक्खणं मतं॥
८५९.
तुल्यमुप्पादभङ्गानं, रूपानम्पि खणद्वयम्।
एकूनपञ्ञासमत्तं, ठितिक्खणमुदीरितं॥
८६०.
नामरूपानमुप्पादो, भङ्गोपि हि समो मतो।
दन्धं हि वत्तिकं रूपं, नामं तु लहुवत्तिकं॥
८६१.
तथा हि रूपे तिट्ठन्ते, चित्तुप्पादा तु सोळस।
उप्पज्जित्वा पवत्तित्वा, भिज्जन्ति च लहुं लहुं॥
८६२.
तस्मा हि एकपञ्ञास-खणरूपक्खणं तथा।
सत्तरसचित्तक्खणं, तिखणन्ति च वुच्चति॥
८६३.
चित्तक्खणं हि तिण्णन्नं, तत्थ विञ्ञत्तिकद्वयम्।
लक्खणत्तयरूपं तु, सलक्खणववत्थितं॥
८६४.
तस्मा हित्वा द्वयञ्चेतं, बावीसतिविधम्पि च।
रूपं नाम चतुक्कञ्च, सलक्खणनियामितं॥
८६५.
एकुप्पादनिरोधा च, तत्थ तुल्यक्खणा मता।
अतुल्यक्खणधम्मानं, सिया भेदं यथारहं॥
८६६.
पटिसन्धिक्खणे जातं, तस्मा रूपं ततो परम्।
सत्तरसमचित्तस्स, भङ्गेन सह भिज्जति॥
८६७.
तस्स ठितिक्खणे जातं, रूपम्पि च ततो परम्।
अट्ठारसमचित्तस्स, उप्पादे पन भिज्जति॥
८६८.
तस्स भङ्गक्खणे जातं, रूपम्पि च ततो परम्।
अट्ठारसमचित्तस्स, ठितिकालेसु भिज्जति॥
८६९.
तथा दुतियचित्तस्स, उप्पादम्हि समुट्ठितम्।
अट्ठारसमचित्तस्स, भङ्गेन सह भिज्जति॥
८७०.
इति वुत्तनियामेन, सजातिक्खणतो परम्।
ठत्वा एकूनपञ्ञास, खणानि पुन भिज्जति॥
८७१.
तस्मा एकूनपञ्ञास, कलापा सह वत्तरे।
एको जायति एको च, भिज्जतीति च सब्बथा॥
८७२.
एकसन्ततिसम्बन्धा, कलापा सह कम्मजा।
यथानुपुब्बघटिता, एकपञ्ञास लब्भरे॥
८७३.
सत्तवीस पनिच्चेवं, कामे द्वे रूपभूमियम्।
रूपसन्ततिसीसानं, रासयो सत्तकादयो॥
८७४.
एकूनतिंस सब्बेपि, कम्मजाता यथारहम्।
एकपञ्ञास घटिका, पवत्तन्ति खणे खणे॥
८७५.
तत्थ सन्धिक्खणे जातं, सत्तरसमचेतसो।
उप्पादे भिज्जतिच्चेवं, वुत्तो अट्ठकथानयो॥
८७६.
तं नयं पटिबाहित्वा, चित्तेन सह भिज्जति।
चित्तेन सह जातन्ति, वुत्तमाचरियेन हि॥
८७७.
आनापानतक्कचारा , एकुप्पादनिरोधका।
वुत्ता हि यमके कायवचीसङ्खारनामका॥
८७८.
चित्तुप्पादक्खणे जाता, उतु तस्स ठितिक्खणे।
रूपं जनेति तत्थापि, उतु भङ्गक्खणेपि च॥
८७९.
अनुपुब्बक्कमेनेवं, जातं रूपं तथापरम्।
अट्ठारसमउप्पादट्ठितिआदीसु भिज्जति॥
८८०.
इत्थं कलापा घटिता, उतुजाहारजापि च।
एकसन्ततिसम्बन्धा, एकपञ्ञास लब्भरे॥
८८१.
कलापा चित्तजा यस्मा, उप्पादक्खणसम्भूता।
घटिका सह लब्भन्ति, तस्मा सत्तरसेव ते॥
८८२.
सब्बेपि रूपजनका, चित्तुप्पादे यथासकम्।
जनेन्ति ठितिभङ्गेसु, न जनेन्तीति केचना॥
८८३.
कुसलाब्याकतादीनं, एकुप्पादनिरोधता।
धम्मानं यमके वुत्ता, इति पाळि वदन्ति च॥
८८४.
कुसलादिकसम्बन्धा, तत्थ तत्थ हि देसिता।
इति वत्वा पुरे वुत्तं, इच्छन्ताचरिया नयं॥
८८५.
इच्चेवं चतुसम्भूता, रूपसन्ततिरासयो।
रूपानि च कलापा च, एकाबद्धा यथारहं॥
८८६.
सुत्तपवत्तमत्तानं, सम्बुद्धानम्पि पाणिनम्।
याव मरणकालापि, पवत्तन्ति निरन्तरं॥
८८७.
आयुक्खया च मरणं, तथा कम्मक्खया सिया।
उभिन्नं वा खया चाथ, उपच्छेदककम्मुना॥
८८८.
चतुधापि मरन्तस्स, तस्सेवं तु यथारहम्।
सत्तरसचित्तक्खणमत्तसेसम्हि जीविते॥
८८९.
उपरिच्चुतिचित्तस्स , सत्तरसमचेतसो।
ठितिकालमुपादाय, न तु जायति कम्मजं॥
८९०.
तस्सुप्पादक्खणे जातं,
रूपञ्च चुतिया सह।
भिज्जतीति मतो नाम,
ततो होति स पुग्गलो॥
८९१.
चित्तजाहारजञ्चापि, न जायति ततो परम्।
उतुसम्भवरूपं तु, अवसिस्सति वा न वा॥
८९२.
ततो वुत्तनयेनेव, मतसत्तो यथारहम्।
मिस्सामिस्साहि सन्धीहि, पुनदेवोपपज्जति॥
८९३.
ततो वुत्तनयेनेव, एकूनतिंस कम्मजा।
तेसमुट्ठानिका पञ्च, चतुत्तिंस समिस्सिता॥
८९४.
कलापा रासयो होन्ति, सत्तवीसतिभूमिसु।
इति सब्बपकारेन, रूपधम्मा पकासिताति॥
इति रूपविभागे पकिण्णककथा निट्ठिता।
द्वावीसतिमो परिच्छेदो।
निट्ठितो च सब्बथापि रूपविभागो।