एकादसमो परिच्छेदो
११. रासिसरूपकथा
३८४.
सब्बं सभावसामञ्ञ-विसेसेन यथारहम्।
गतरासिवसेनाथ, अट्ठारसविधं कथं॥
३८५.
फस्सपञ्चकरासी च, झानिन्द्रियमथापरे।
मग्गबलहेतुकम्म-पथलोकियरासयो॥
३८६.
निरवज्जा छ पस्सद्धि-आदिका च सतीमता।
युगनन्धा च समथा, तथा येवापनाति च॥
३८७.
फस्सो च वेदना सञ्ञा, चेतना चित्तमेव च।
फस्सपञ्चकरासीति, पञ्च धम्मा पकासिता॥
३८८.
वितक्को च विचारो च, पीति चेकग्गता तथा।
सुखं दुक्खमुपेक्खाति, सत्त झानङ्गनामका॥
३८९.
सद्धिन्द्रियञ्च वीरियं, सति चेव समाधि च।
पञ्ञा चतुब्बिधा वुत्ता, मनो पञ्चापि वेदना॥
३९०.
जीवितिन्द्रियमेकन्ति, चक्खादीनि च सत्तधा।
बावीसतिन्द्रिया नाम, धम्मा सोळस देसिता॥
३९१.
आदिमग्गे अनञ्ञात-ञ्ञस्सामीतिन्द्रियं भवे।
मज्झे अञ्ञिन्द्रियं अन्ते, अञ्ञाताविन्द्रियन्ति च॥
३९२.
पञ्ञानुत्तरचित्तेसु, होन्ति तीणिन्द्रियानिपि।
तिहेतुकेसु सेसेसु, एकं पञ्ञिन्द्रियं मतं॥
३९३.
सुखं दुक्खिन्द्रियञ्चेव, सोमनस्सिन्द्रियं तथा।
दोमनस्समुपेक्खाति, पञ्चधा वेदना कथा॥
३९४.
रूपारूपवसा द्वेधा, जीवितिन्द्रियमेककम्।
चक्खुसोतघानजिव्हाकायित्थिपुरिसिन्द्रिया॥
३९५.
तत्थ जीवितरूपञ्च, अट्ठेत्थ न तु गय्हरे।
तस्मा नामिन्द्रियानेव, दसपञ्च विनिद्दिसे॥
३९६.
सम्मादिट्ठि च सङ्कप्पो, वायामो विरतित्तयम्।
सम्मासति समाधि च, मिच्छादिट्ठि च धम्मतो॥
३९७.
मग्गङ्गानि नवेतानि, द्वादसापि यतो द्विधा।
सम्मामिच्छाति सङ्कप्पो, वायामो च समाधि च॥
३९८.
लोकपालदुकञ्चेव , हिरोत्तप्पमथापरम्।
अहिरीकमनोत्तप्पं, दुकं लोकविनासकं॥
३९९.
पञ्च सद्धादयो चेति, बलधम्मा नवेरिता।
कण्हसुक्कवसेनापि, पटिपक्खे अकम्पिया॥
४००.
छ हेतू हेतुरासिम्हि,
लोभालोभादिका तिका।
मोमूहे कङ्खितुद्धच्चा,
तत्थ वुत्ताति अट्ठधा॥
४०१.
मिच्छादिट्ठि अभिज्झा च, ब्यापादो विरतित्तयम्।
सम्मादिट्ठिनभिज्झा च, अब्यापादो च चेतना॥
४०२.
दस कम्मपथानेत्थ, वुत्ता विरतिचेतना।
लोकपालविनासाति, वुत्ता लोकदुका द्विधा॥
४०३.
पस्सद्धिआदियुगळा, निरवज्जा छ रासयो।
सति च सम्पजञ्ञञ्च, उपकारदुकं भवे॥
४०४.
युगनन्धदुकं नाम, समथो च विपस्सना।
पग्गहो च अविक्खेपो, समथद्दुकमीरितं॥
४०५.
ये सरूपेन निद्दिट्ठा, चित्तुप्पादेसु तादिना।
ते ठपेत्वावसेसा तु, येवापनकनामका॥
४०६.
छन्दो च अधिमोक्खो च, तत्रमज्झत्तता तथा।
उद्धच्चं मनसिकारो, पञ्चापण्णकनामका॥
४०७.
मानो च थिनमिद्धञ्च, इस्सा मच्छरियं तथा।
कुक्कुच्चमप्पमञ्ञा च, तिस्सो विरतियोपि च॥
४०८.
एते अनियता नाम, एकादस यथारहम्।
ततो च सेसा सब्बेपि, नियताति पकित्तिता॥
४०९.
केचि रासिं न भजन्ति, केचि चानियता यतो।
तस्मा येवापनातेव, धम्मा सोळस देसिता॥
४१०.
सत्ततिंसावसेसा तु, तत्थ तत्थ यथारहम्।
सरूपेनेव निद्दिट्ठा, चित्तुप्पादेसु सब्बथा॥
४११.
देसितानुत्तरुद्धच्चे, नामतो विरतुद्धवा।
तथानुत्तरचित्तेसु, नियतं विरतित्तयं॥
४१२.
चित्तं वितक्को सद्धा च,
हिरोत्तप्पबलद्वयम्।
अलोभो च अदोसो च,
लोभो दोसो च दिट्ठि च॥
४१३.
अहिरीकमनोत्तप्पं,
उद्धच्चं विरतित्तयम्।
सोळसेते यथायोगं,
द्वीसु ठानेसु देसिता॥
४१४.
वेदना तीसु वीरियं, सति च चतुरासिका।
समाधि छसु पञ्ञा च, सत्तट्ठानेसु दीपिता॥
४१५.
एकवीस पनिच्चेते, सविभत्तिकनामका।
सेसा द्वत्तिंसति धम्मा, सब्बेपि अविभत्तिकाति॥
इति चेतसिकविभागे रासिसरूपकथा निट्ठिता।
एकादसमो परिच्छेदो।