०० भिक्खुपातिमोक्खपाळि

॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥
द्वेमातिकापाळि
भिक्खुपातिमोक्खपाळि
पुब्बकरणं-४
सम्मज्जनी पदीपो च, उदकं आसनेन च।
उपोसथस्स एतानि, ‘‘पुब्बकरण’’न्ति वुच्चति॥
पुब्बकिच्चं-५
छन्द, पारिसुद्धि, उतुक्खानं, भिक्खुगणना च ओवादो।
उपोसथस्स एतानि, ‘‘पुब्बकिच्च’’न्ति वुच्चति॥
पत्तकल्लअङ्गा-४
उपोसथो , यावतिका च भिक्खू कम्मप्पत्ता।
सभागापत्तियो च न विज्जन्ति।
वज्जनीया च पुग्गला तस्मिं न होन्ति, ‘‘पत्तकल्ल’’न्ति वुच्चति॥
पुब्बकरणपुब्बकिच्चानि समापेत्वा देसितापत्तिकस्स समग्गस्स भिक्खुसङ्घस्स अनुमतिया पातिमोक्खं उद्दिसितुं आराधनं करोम।

निदानुद्देसो

सुणातु मे भन्ते सङ्घो? अज्जुपोसथो पन्नरसो, यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो उपोसथं करेय्य, पातिमोक्खं उद्दिसेय्य।
किं सङ्घस्स पुब्बकिच्चं? पारिसुद्धिं आयस्मन्तो आरोचेथ, पातिमोक्खं उद्दिसिस्सामि, तं सब्बेव सन्ता साधुकं सुणोम मनसि करोम। यस्स सिया आपत्ति, सो आविकरेय्य, असन्तिया आपत्तिया तुण्ही भवितब्बं, तुण्हीभावेन खो पनायस्मन्ते ‘‘परिसुद्धा’’ति वेदिस्सामि। यथा खो पन पच्चेकपुट्ठस्स वेय्याकरणं होति, एवमेवं एवरूपाय परिसाय यावततियं अनुसावितं होति। यो पन भिक्खु यावततियं अनुसावियमाने सरमानो सन्तिं आपत्तिं नाविकरेय्य, सम्पजानमुसावादस्स होति। सम्पजानमुसावादो खो पनायस्मन्तो अन्तरायिको धम्मो वुत्तो भगवता, तस्मा सरमानेन भिक्खुना आपन्नेन विसुद्धापेक्खेन सन्ती आपत्ति आविकातब्बा, आविकता हिस्स फासु होति।
उद्दिट्ठं खो आयस्मन्तो निदानम्। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
निदानं निट्ठितम्।

पाराजिकुद्देसो

तत्रिमे चत्तारो पाराजिका धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
मेथुनधम्म सिक्खापदम्
१. यो पन भिक्खु भिक्खूनं सिक्खासाजीवसमापन्नो सिक्खं अप्पच्चक्खाय दुब्बल्यं अनाविकत्वा मेथुनं धम्मं पटिसेवेय्य, अन्तमसो तिरच्छानगतायपि, पाराजिको होति असंवासो।
अदिन्नादानसिक्खापदम्
२. यो पन भिक्खु गामा वा अरञ्ञा वा अदिन्नं थेय्यसङ्खातं आदियेय्य, यथारूपे अदिन्नादाने राजानो चोरं गहेत्वा हनेय्युं वा बन्धेय्युं वा पब्बाजेय्युं वा चोरोसि बालोसि मूळ्होसि थेनोसीति, तथारूपं भिक्खु अदिन्नं आदियमानो अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
मनुस्सविग्गहसिक्खापदम्
३. यो पन भिक्खु सञ्चिच्च मनुस्सविग्गहं जीविता वोरोपेय्य, सत्थहारकं वास्स परियेसेय्य, मरणवण्णं वा संवण्णेय्य, मरणाय वा समादपेय्य ‘‘अम्भो पुरिस किं तुय्हिमिना पापकेन दुज्जीवितेन, मतं ते जीविता सेय्यो’’ति, इति चित्तमनो चित्तसङ्कप्पो अनेकपरियायेन मरणवण्णं वा संवण्णेय्य, मरणाय वा समादपेय्य, अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
उत्तरिमनुस्सधम्मसिक्खापदम्
४. यो पन भिक्खु अनभिजानं उत्तरिमनुस्सधम्मं अत्तुपनायिकं अलमरियञाणदस्सनं समुदाचरेय्य ‘‘इति जानामि, इति पस्सामी’’ति, ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा आपन्नो विसुद्धापेक्खो एवं वदेय्य ‘‘अजानमेवं आवुसो अवचं जानामि, अपस्सं पस्सामि, तुच्छं मुसा विलपि’’न्ति, अञ्ञत्र अधिमाना, अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो चत्तारो पाराजिका धम्मा। येसं भिक्खु अञ्ञतरं वा अञ्ञतरं वा आपज्जित्वा न लभति भिक्खूहि सद्धिं संवासं यथा पुरे, तथा पच्छा, पाराजिको होति असंवासो। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
पाराजिकं निट्ठितम्।

सङ्घादिसेसुद्देसो

इमे खो पनायस्मन्तो तेरस सङ्घादिसेसा
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
सुक्कविस्सट्ठिसिक्खापदम्
१. सञ्चेतनिका सुक्कविस्सट्ठि अञ्ञत्र सुपिनन्ता सङ्घादिसेसो।
कायसंसग्गसिक्खापदम्
२. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामेन सद्धिं कायसंसग्गं समापज्जेय्य हत्थग्गाहं वा वेणिग्गाहं वा अञ्ञतरस्स वा अञ्ञतरस्स वा अङ्गस्स परामसनं, सङ्घादिसेसो।
दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदम्
३. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासेय्य यथा तं युवा युवतिं मेथुनुपसंहिताहि, सङ्घादिसेसो।
अत्तकामपारिचरियसिक्खापदम्
४. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामस्स सन्तिके अत्तकामपारिचरियाय वण्णं भासेय्य ‘‘एतदग्गं भगिनि पारिचरियानं या मादिसं सीलवन्तं कल्याणधम्मं ब्रह्मचारिं एतेन धम्मेन परिचरेय्या’’ति मेथुनुपसंहितेन, सङ्घादिसेसो।
सञ्चरित्तसिक्खापदम्
५. यो पन भिक्खु सञ्चरित्तं समापज्जेय्य इत्थिया वा पुरिसमतिं पुरिसस्स वा इत्थिमतिं, जायत्तने वा जारत्तने वा, अन्तमसो तङ्खणिकायपि, सङ्घादिसेसो।
कुटिकारसिक्खापदम्
६. सञ्ञाचिकाय पन भिक्खुना कुटिं कारयमानेन अस्सामिकं अत्तुद्देसं पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो द्वादस विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं सत्तन्तरा, भिक्खू अभिनेतब्बा वत्थुदेसनाय, तेहि भिक्खूहि वत्थु देसेतब्बं अनारम्भं सपरिक्कमनम्। सारम्भे चे भिक्खु वत्थुस्मिं अपरिक्कमने सञ्ञाचिकाय कुटिं कारेय्य, भिक्खू वा अनभिनेय्य वत्थुदेसनाय, पमाणं वा अतिक्कामेय्य, सङ्घादिसेसो।
विहारकारसिक्खापदम्
७. महल्लकं पन भिक्खुना विहारं कारयमानेन सस्सामिकं अत्तुद्देसं भिक्खू अभिनेतब्बा वत्थुदेसनाय, तेहि भिक्खूहि वत्थु देसेतब्बं अनारम्भं सपरिक्कमनम्। सारम्भे चे भिक्खु वत्थुस्मिं अपरिक्कमने महल्लकं विहारं कारेय्य, भिक्खू वा अनभिनेय्य वत्थुदेसनाय, सङ्घादिसेसो।
दुट्ठदोससिक्खापदम्
८. यो पन भिक्खु भिक्खुं दुट्ठो दोसो अप्पतीतो अमूलकेन पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेय्य ‘‘अप्पेव नाम नं इमम्हा ब्रह्मचरिया चावेय्य’’न्ति , ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा अमूलकञ्चेव तं अधिकरणं होति, भिक्खु च दोसं पतिट्ठाति, सङ्घादिसेसो।
अञ्ञभागियसिक्खापदम्
९. यो पन भिक्खु भिक्खुं दुट्ठो दोसो अप्पतीतो अञ्ञभागियस्स अधिकरणस्स किञ्चिदेसं लेसमत्तं उपादाय पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेय्य ‘‘अप्पेव नाम नं इमम्हा ब्रह्मचरिया चावेय्य’’न्ति, ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा अञ्ञभागियञ्चेव तं अधिकरणं होति कोचिदेसो लेसमत्तो उपादिन्नो, भिक्खु च दोसं पतिट्ठाति, सङ्घादिसेसो।
सङ्घभेदसिक्खापदम्
१०. यो पन भिक्खु समग्गस्स सङ्घस्स भेदाय परक्कमेय्य, भेदनसंवत्तनिकं वा अधिकरणं समादाय पग्गय्ह तिट्ठेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा समग्गस्स सङ्घस्स भेदाय परक्कमि, भेदनसंवत्तनिकं वा अधिकरणं समादाय पग्गय्ह अट्ठासि, समेतायस्मा सङ्घेन, समग्गो हि सङ्घो सम्मोदमानो अविवदमानो एकुद्देसो फासु विहरती’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
भेदानुवत्तकसिक्खापदम्
११. तस्सेव खो पन भिक्खुस्स भिक्खू होन्ति अनुवत्तका वग्गवादका एको वा द्वे वा तयो वा, ते एवं वदेय्युं ‘‘मायस्मन्तो एतं भिक्खुं किञ्चि अवचुत्थ, धम्मवादी चेसो भिक्खु, विनयवादी चेसो भिक्खु, अम्हाकञ्चेसो भिक्खु छन्दञ्च रुचिञ्च आदाय वोहरति, जानाति, नो भासति, अम्हाकम्पेतं खमती’’ति, ते भिक्खू भिक्खूहि एवमस्सु वचनीया ‘‘मायस्मन्तो एवं अवचुत्थ, न चेसो भिक्खु धम्मवादी, न चेसो भिक्खु विनयवादी, मायस्मन्तानम्पि सङ्घभेदो रुच्चित्थ, समेतायस्मन्तानं सङ्घेन, समग्गो हि सङ्घो सम्मोदमानो अविवदमानो एकुद्देसो फासु विहरती’’ति , एवञ्च ते भिक्खू भिक्खूहि वुच्चमाना तथेव पग्गण्हेय्युं, ते भिक्खू भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बा तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमाना तं पटिनिस्सज्जेय्युं, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्युं, सङ्घादिसेसो।
दुब्बचसिक्खापदम्
१२. भिक्खु पनेव दुब्बचजातिको होति उद्देसपरियापन्नेसु सिक्खापदेसु भिक्खूहि सहधम्मिकं वुच्चमानो अत्तानं अवचनीयं करोति ‘‘मा मं आयस्मन्तो किञ्चि अवचुत्थ कल्याणं वा पापकं वा, अहम्पायस्मन्ते न किञ्चि वक्खामि कल्याणं वा पापकं वा, विरमथायस्मन्तो मम वचनाया’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा अत्तानं अवचनीयं अकासि, वचनीयमेवायस्मा अत्तानं करोतु, आयस्मापि भिक्खू वदतु सहधम्मेन, भिक्खूपि आयस्मन्तं वक्खन्ति सहधम्मेन, एवं संवद्धा हि तस्स भगवतो परिसा यदिदं अञ्ञमञ्ञवचनेन अञ्ञमञ्ञवुट्ठापनेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय , यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
कुलदूसकसिक्खापदम्
१३. भिक्खु पनेव अञ्ञतरं गामं वा निगमं वा उपनिस्साय विहरति कुलदूसको पापसमाचारो, तस्स खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि च तेन दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘आयस्मा खो कुलदूसको पापसमाचारो, आयस्मतो खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि चायस्मता दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, पक्कमतायस्मा इमम्हा आवासा, अलं ते इध वासेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो ते भिक्खू एवं वदेय्य ‘‘छन्दगामिनो च भिक्खू, दोसगामिनो च भिक्खू, मोहगामिनो च भिक्खू, भयगामिनो च भिक्खू तादिसिकाय आपत्तिया एकच्चं पब्बाजेन्ति, एकच्चं न पब्बाजेन्ती’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा एवं अवच, न च भिक्खू छन्दगामिनो, न च भिक्खू दोसगामिनो, न च भिक्खू मोहगामिनो, न च भिक्खू भयगामिनो, आयस्मा खो कुलदूसको पापसमाचारो, आयस्मतो खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि चायस्मता दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, पक्कमतायस्मा इमम्हा आवासा, अलं ते इध वासेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो तेरस सङ्घादिसेसा धम्मा नव पठमापत्तिका, चत्तारो यावततियका। येसं भिक्खु अञ्ञतरं वा अञ्ञतरं वा आपज्जित्वा यावतीहं जानं पटिच्छादेति, तावतीहं तेन भिक्खुना अकामा परिवत्थब्बम्। परिवुत्थपरिवासेन भिक्खुना उत्तरि छारत्तं भिक्खुमानत्ताय पटिपज्जितब्बं, चिण्णमानत्तो भिक्खु यत्थ सिया वीसतिगणो भिक्खुसङ्घो, तत्थ सो भिक्खु अब्भेतब्बो। एकेनपि चे ऊनो वीसतिगणो भिक्खुसङ्घो तं भिक्खुं अब्भेय्य, सो च भिक्खु अनब्भितो, ते च भिक्खू गारय्हा, अयं तत्थ सामीचि। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
सङ्घादिसेसो निट्ठितो।

अनियतुद्देसो

इमे खो पनायस्मन्तो द्वे अनियता धम्मा
उद्देसं आगच्छन्ति।
पठमअनियतसिक्खापदम्
१. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो पटिच्छन्ने आसने अलंकम्मनिये निसज्जं कप्पेय्य, तमेनं सद्धेय्यवचसा उपासिका दिस्वा तिण्णं धम्मानं अञ्ञतरेन वदेय्य पाराजिकेन वा सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, निसज्जं भिक्खु पटिजानमानो तिण्णं धम्मानं अञ्ञतरेन कारेतब्बो पाराजिकेन वा सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, येन वा सा सद्धेय्यवचसा उपासिका वदेय्य, तेन सो भिक्खु कारेतब्बो, अयं धम्मो अनियतो।
दुतियअनियतसिक्खापदम्
२. न हेव खो पन पटिच्छन्नं आसनं होति नालंकम्मनियं, अलञ्च खो होति मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासितुं, यो पन भिक्खु तथारूपे आसने मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, तमेनं सद्धेय्यवचसा उपासिका दिस्वा द्विन्नं धम्मानं अञ्ञतरेन वदेय्य सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, निसज्जं भिक्खु पटिजानमानो द्विन्नं धम्मानं अञ्ञतरेन कारेतब्बो सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, येन वा सा सद्धेय्यवचसा उपासिका वदेय्य, तेन सो भिक्खु कारेतब्बो, अयम्पि धम्मो अनियतो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो द्वे अनियता धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
अनियतो निट्ठितो।

निस्सग्गियपाचित्तिया

इमे खो पनायस्मन्तो तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
कथिनसिक्खापदम्
१. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने दसाहपरमं अतिरेकचीवरं धारेतब्बं, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
उदोसितसिक्खापदम्
२. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने एकरत्तम्पि चे भिक्खु तिचीवरेन विप्पवसेय्य, अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
अकालचीवरसिक्खापदम्
३. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने भिक्खुनो पनेव अकालचीवरं उप्पज्जेय्य, आकङ्खमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बं, पटिग्गहेत्वा खिप्पमेव कारेतब्बं, नो चस्स पारिपूरि, मासपरमं तेन भिक्खुना तं चीवरं निक्खिपितब्बं ऊनस्स पारिपूरिया सतिया पच्चासाय। ततो चे उत्तरि निक्खिपेय्य सतियापि पच्चासाय, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
पुराणचीवरसिक्खापदम्
४. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया पुराणचीवरं धोवापेय्य वा रजापेय्य वा आकोटापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
चीवरपटिग्गहणसिक्खापदम्
५. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया हत्थतो चीवरं पटिग्गण्हेय्य अञ्ञत्र पारिवत्तका, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदम्
६. यो पन भिक्खु अञ्ञातकं गहपतिं वा गहपतानिं वा चीवरं विञ्ञापेय्य अञ्ञत्र समया, निस्सग्गियं पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, अच्छिन्नचीवरो वा होति भिक्खु, नट्ठचीवरो वा, अयं तत्थ समयो।
ततुत्तरिसिक्खापदम्
७. तञ्चे अञ्ञातको गहपति वा गहपतानी वा बहूहि चीवरेहि अभिहट्ठुं पवारेय्य, सन्तरुत्तरपरमं तेन भिक्खुना ततो चीवरं सादितब्बम्। ततो चे उत्तरि सादियेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
पठमउपक्खटसिक्खापदम्
८. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स अञ्ञातकस्स गहपतिस्स वा गहपतानिया वा चीवरचेतापन्नं उपक्खटं होति ‘‘इमिना चीवरचेतापन्नेन चीवरं चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेन अच्छादेस्सामी’’ति, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘साधु वत मं आयस्मा इमिना चीवरचेतापन्नेन एवरूपं वा एवरूपं वा चीवरं चेतापेत्वा अच्छादेही’’ति कल्याणकम्यतं उपादाय, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
दुतियउपक्खटसिक्खापदम्
९. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स उभिन्नं अञ्ञातकानं गहपतीनं वा गहपतानीनं वा पच्चेकचीवरचेतापन्नानि उपक्खटानि होन्ति ‘‘इमेहि मयं पच्चेकचीवरचेतापन्नेहि पच्चेकचीवरानि चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेहि अच्छादेस्सामा’’ति, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘साधु वत मं आयस्मन्तो इमेहि पच्चेकचीवरचेतापन्नेहि एवरूपं वा एवरूपं वा चीवरं चेतापेत्वा अच्छादेथ उभोव सन्ता एकेना’’ति कल्याणकम्यतं उपादाय, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
राजसिक्खापदम्
१०. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स राजा वा राजभोग्गो वा ब्राह्मणो वा गहपतिको वा दूतेन चीवरचेतापन्नं पहिणेय्य ‘‘इमिना चीवरचेतापन्नेन चीवरं चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेन अच्छादेही’’ति। सो चे दूतो तं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एवं वदेय्य ‘‘इदं खो, भन्ते, आयस्मन्तं उद्दिस्स चीवरचेतापन्नं आभतं, पटिग्गण्हातु आयस्मा चीवरचेतापन्न’’न्ति। तेन भिक्खुना सो दूतो एवमस्स वचनीयो ‘‘न खो मयं, आवुसो, चीवरचेतापन्नं पटिग्गण्हाम, चीवरञ्च खो मयं पटिग्गण्हाम कालेन कप्पिय’’न्ति। सो चे दूतो तं भिक्खुं एवं वदेय्य ‘‘अत्थि पनायस्मतो कोचि वेय्यावच्चकरो’’ति। चीवरत्थिकेन, भिक्खवे, भिक्खुना वेय्यावच्चकरो निद्दिसितब्बो आरामिको वा उपासको वा ‘‘एसो खो, आवुसो, भिक्खूनं वेय्यावच्चकरो’’ति। सो चे दूतो तं वेय्यावच्चकरं सञ्ञापेत्वा तं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एवं वदेय्य ‘‘यं खो, भन्ते, आयस्मा वेय्यावच्चकरं निद्दिसि, सञ्ञत्तो सो मया, उपसङ्कमतायस्मा कालेन, चीवरेन तं अच्छादेस्सती’’ति। चीवरत्थिकेन, भिक्खवे, भिक्खुना वेय्यावच्चकरो उपसङ्कमित्वा द्वत्तिक्खत्तुं चोदेतब्बो सारेतब्बो ‘‘अत्थो मे, आवुसो, चीवरेना’’ति, द्वत्तिक्खत्तुं चोदयमानो सारयमानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे अभिनिप्फादेय्य, चतुक्खत्तुं पञ्चक्खत्तुं छक्खत्तुपरमं तुण्हीभूतेन उद्दिस्स ठातब्बं, चतुक्खत्तुं पञ्चक्खत्तुं छक्खत्तुपरमं तुण्हीभूतो उद्दिस्स तिट्ठमानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, इच्चेतं कुसलं, ततो चे उत्तरि वायममानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्। नो चे अभिनिप्फादेय्य, यतस्स चीवरचेतापन्नं आभतं, तत्थ सामं वा गन्तब्बं, दूतो वा पाहेतब्बो ‘‘यं खो तुम्हे आयस्मन्तो भिक्खुं उद्दिस्स चीवरचेतापन्नं पहिणित्थ, न तं तस्स भिक्खुनो किञ्चि अत्थं अनुभोति, युञ्जन्तायस्मन्तो सकं, मा वो सकं विनस्सा’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
कथिनवग्गो पठमो।
कोसियसिक्खापदम्
११. यो पन भिक्खु कोसियमिस्सकं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
सुद्धकाळकसिक्खापदम्
१२. यो पन भिक्खु सुद्धकाळकानं एळकलोमानं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
द्वेभागसिक्खापदम्
१३. नवं पन भिक्खुना सन्थतं कारयमानेन द्वे भागा सुद्धकाळकानं एळकलोमानं आदातब्बा, ततियं ओदातानं, चतुत्थं गोचरियानम्। अनादा चे भिक्खु द्वे भागे सुद्धकाळकानं एळकलोमानं, ततियं ओदातानं, चतुत्थं गोचरियानं, नवं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
छब्बस्ससिक्खापदम्
१४. नवं पन भिक्खुना सन्थतं कारापेत्वा छब्बस्सानि धारेतब्बं, ओरेन चे छन्नं वस्सानं तं सन्थतं विस्सज्जेत्वा वा अविस्सज्जेत्वा वा अञ्ञं नवं सन्थतं कारापेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
निसीदनसन्थतसिक्खापदम्
१५. निसीदनसन्थतं पन भिक्खुना कारयमानेन पुराणसन्थतस्स सामन्ता सुगतविदत्थि आदातब्बा दुब्बण्णकरणाय। अनादा चे भिक्खु पुराणसन्थ तस्स सामन्ता सुगतविदत्थिं, नवं निसीदनसन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
एळकलोमसिक्खापदम्
१६. भिक्खुनो पनेव अद्धानमग्गप्पटिपन्नस्स एळकलोमानि उप्पज्जेय्युं, आकङ्खमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बानि, पटिग्गहेत्वा तियोजनपरमं सहत्था हरितब्बानि असन्ते हारके। ततो चे उत्तरि हरेय्य, असन्तेपि हारके, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
एळकलोमधोवापनसिक्खापदम्
१७. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया एळकलोमानि धोवापेय्य वा रजापेय्य वा विजटापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
रूपियसिक्खापदम्
१८. यो पन भिक्खु जातरूपरजतं उग्गण्हेय्य वा उग्गण्हापेय्य वा उपनिक्खित्तं वा सादियेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
रूपियसंवोहारसिक्खापदम्
१९. यो पन भिक्खु नानप्पकारकं रूपियसंवोहारं समापज्जेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
कयविक्कयसिक्खापदम्
२०. यो पन भिक्खु नानप्पकारकं कयविक्कयं समापज्जेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
कोसियवग्गो दुतियो।
पत्तसिक्खापदम्
२१. दसाहपरमं अतिरेकपत्तो धारेतब्बो, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
ऊनपञ्चबन्धनसिक्खापदम्
२२. यो पन भिक्खु ऊनपञ्चबन्धनेन पत्तेन अञ्ञं नवं पत्तं चेतापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्। तेन भिक्खुना सो पत्तो भिक्खुपरिसाय निस्सज्जितब्बो , यो च तस्सा भिक्खुपरिसाय पत्तपरियन्तो, सो तस्स भिक्खुनो पदातब्बो ‘‘अयं ते भिक्खु पत्तो याव भेदनाय धारेतब्बो’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
भेसज्जसिक्खापदम्
२३. यानि खो पन तानि गिलानानं भिक्खूनं पटिसायनीयानि भेसज्जानि, सेय्यथिदं – सप्पि नवनीतं तेलं मधु फाणितं, तानि पटिग्गहेत्वा सत्ताहपरमं सन्निधिकारकं परिभुञ्जितब्बानि, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
वस्सिकसाटिकसिक्खापदम्
२४. ‘‘मासो सेसो गिम्हान’’न्ति भिक्खुना वस्सिकसाटिकचीवरं परियेसितब्बं, ‘‘अद्धमासो सेसो गिम्हान’’न्ति कत्वा निवासेतब्बम्। ओरेन चे ‘‘मासो सेसो गिम्हान’’न्ति वस्सिकसाटिकचीवरं परियेसेय्य, ओरेन‘‘द्धमासो सेसो गिम्हान’’न्ति कत्वा निवासेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदम्
२५. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्देय्य वा अच्छिन्दापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
सुत्तविञ्ञत्तिसिक्खापदम्
२६. यो पन भिक्खु सामं सुत्तं विञ्ञापेत्वा तन्तवायेहि चीवरं वायापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
महापेसकारसिक्खापदम्
२७. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स अञ्ञातको गहपति वा गहपतानी वा तन्तवायेहि चीवरं वायापेय्य, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो तन्तवाये उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘इदं खो, आवुसो, चीवरं मं उद्दिस्स विय्यति, आयतञ्च करोथ, वित्थतञ्च, अप्पितञ्च, सुवीतञ्च, सुप्पवायितञ्च, सुविलेखितञ्च, सुवितच्छितञ्च करोथ, अप्पेव नाम मयम्पि आयस्मन्तानं किञ्चिमत्तं अनुपदज्जेय्यामा’’ति। एवञ्च सो भिक्खु वत्वा किञ्चिमत्तं अनुपदज्जेय्य अन्तमसो पिण्डपातमत्तम्पि, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
अच्चेकचीवरसिक्खापदम्
२८. दसाहानागतं कत्तिकतेमासिकपुण्णमं भिक्खुनो पनेव अच्चेकचीवरं उप्पज्जेय्य, अच्चेकं मञ्ञमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बं, पटिग्गहेत्वा याव चीवरकालसमयं निक्खिपितब्बम्। ततो चे उत्तरि निक्खिपेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
सासङ्कसिक्खापदम्
२९. उपवस्सं खो पन कत्तिकपुण्णमं यानि खो पन तानि आरञ्ञकानि सेनासनानि सासङ्कसम्मतानि सप्पटिभयानि, तथारूपेसु भिक्खु सेनासनेसु विहरन्तो आकङ्खमानो तिण्णं चीवरानं अञ्ञतरं चीवरं अन्तरघरे निक्खिपेय्य, सिया च तस्स भिक्खुनो कोचिदेव पच्चयो तेन चीवरेन विप्पवासाय, छारत्तपरमं तेन भिक्खुना तेन चीवरेन विप्पवसितब्बम्। ततो चे उत्तरि विप्पवसेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
परिणतसिक्खापदम्
३०. यो पन भिक्खु जानं सङ्घिकं लाभं परिणतं अत्तनो परिणामेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियम्।
पत्तवग्गो ततियो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
निस्सग्गियपाचित्तिया निट्ठिता।

सुद्धपाचित्तिया

इमे खो पनायस्मन्तो द्वेनवुति पाचित्तिया
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
मुसावादसिक्खापदम्
१. सम्पजानमुसावादे पाचित्तियम्।
ओमसवादसिक्खापदम्
२. ओमसवादे पाचित्तियम्।
पेसुञ्ञसिक्खापदम्
३. भिक्खुपेसुञ्ञे पाचित्तियम्।
पदसोधम्मसिक्खापदम्
४. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नं पदसो धम्मं वाचेय्य, पाचित्तियम्।
पठमसहसेय्यसिक्खापदम्
५. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नेन उत्तरिदिरत्ततिरत्तं सहसेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
दुतियसहसेय्यसिक्खापदम्
६. यो पन भिक्खु मातुगामेन सहसेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
धम्मदेसनासिक्खापदम्
७. यो पन भिक्खु मातुगामस्स उत्तरिछप्पञ्चवाचाहि धम्मं देसेय्य अञ्ञत्र विञ्ञुना पुरिसविग्गहेन, पाचित्तियम्।
भूतारोचनसिक्खापदम्
८. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नस्स उत्तरिमनुस्सधम्मं आरोचेय्य, भूतस्मिं पाचित्तियम्।
दुट्ठुल्लारोचनसिक्खापदम्
९. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स दुट्ठुल्लं आपत्तिं अनुपसम्पन्नस्स आरोचेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, पाचित्तियम्।
पथवीखणनसिक्खापदम्
१०. यो पन भिक्खु पथविं खणेय्य वा खणापेय्य वा पाचित्तियम्।
मुसावादवग्गो पठमो।
भूतगामसिक्खापदम्
११. भूतगामपातब्यताय पाचित्तियम्।
अञ्ञवादकसिक्खापदम्
१२. अञ्ञवादके, विहेसके पाचित्तियम्।
उज्झापनकसिक्खापदम्
१३. उज्झापनके , खिय्यनके पाचित्तियम्।
पठमसेनासनसिक्खापदम्
१४. यो पन भिक्खु सङ्घिकं मञ्चं वा पीठं वा भिसिं वा कोच्छं वा अज्झोकासे सन्थरित्वा वा सन्थरापेत्वा वा तं पक्कमन्तो नेव उद्धरेय्य, न उद्धरापेय्य, अनापुच्छं वा गच्छेय्य, पाचित्तियम्।
दुतियसेनासनसिक्खापदम्
१५. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे सेय्यं सन्थरित्वा वा सन्थरापेत्वा वा तं पक्कमन्तो नेव उद्धरेय्य, न उद्धरापेय्य, अनापुच्छं वा गच्छेय्य, पाचित्तियम्।
अनुपखज्जसिक्खापदम्
१६. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे जानं पुब्बुपगतं भिक्खुं अनुपखज्ज सेय्यं कप्पेय्य ‘‘यस्स सम्बाधो भविस्सति, सो पक्कमिस्सती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियम्।
निक्कड्ढनसिक्खापदम्
१७. यो पन भिक्खु भिक्खुं कुपितो अनत्तमनो सङ्घिका विहारा निक्कड्ढेय्य वा निक्कड्ढापेय्य वा, पाचित्तियम्।
वेहासकुटिसिक्खापदम्
१८. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे उपरिवेहासकुटिया आहच्चपादकं मञ्चं वा पीठं वा अभिनिसीदेय्य वा अभिनिपज्जेय्य वा, पाचित्तियम्।
महल्लकविहारसिक्खापदम्
१९. महल्लकं पन भिक्खुना विहारं कारयमानेन याव द्वारकोसा अग्गळट्ठपनाय आलोकसन्धिपरिकम्माय द्वत्तिच्छदनस्स परियायं अप्पहरिते ठितेन अधिट्ठातब्बं, ततो चे उत्तरि अप्पहरितेपि ठितो अधिट्ठहेय्य, पाचित्तियम्।
सप्पाणकसिक्खापदम्
२०. यो पन भिक्खु जानं सप्पाणकं उदकं तिणं वा मत्तिकं वा सिञ्चेय्य वा सिञ्चापेय्य वा, पाचित्तियम्।
भूतगामवग्गो दुतियो।
ओवादसिक्खापदम्
२१. यो पन भिक्खु असम्मतो भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तियम्।
अत्थङ्गतसिक्खापदम्
२२. सम्मतोपि चे भिक्खु अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तियम्।
भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदम्
२३. यो पन भिक्खु भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, गिलाना होति भिक्खुनी, अयं तत्थ समयो।
आमिससिक्खापदम्
२४. यो पन भिक्खु एवं वदेय्य ‘‘आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ती’’ति, पाचित्तियम्।
चीवरदानसिक्खापदम्
२५. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं ददेय्य अञ्ञत्र पारिवत्तका, पाचित्तियम्।
चीवरसिब्बनसिक्खापदम्
२६. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं सिब्बेय्य वा सिब्बापेय्य वा, पाचित्तियम्।
संविधानसिक्खापदम्
२७. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि अञ्ञत्र समया, पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, सत्थगमनीयो होति मग्गो, सासङ्कसम्मतो, सप्पटिभयो, अयं तत्थ समयो।
नावाभिरुहनसिक्खापदम्
२८. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहेय्य उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा अञ्ञत्र तिरियं तरणाय, पाचित्तियम्।
परिपाचितसिक्खापदम्
२९. यो पन भिक्खु जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्जेय्य अञ्ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, पाचित्तियम्।
रहोनिसज्जसिक्खापदम्
३०. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
ओवादवग्गो ततियो।
आवसथपिण्डसिक्खापदम्
३१. अगिलानेन भिक्खुना एको आवसथपिण्डो भुञ्जितब्बो। ततो चे उत्तरि भुञ्जेय्य, पाचित्तियम्।
गणभोजनसिक्खापदम्
३२. गणभोजने अञ्ञत्र समया पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, गिलानसमयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अद्धानगमनसमयो, नावाभिरुहनसमयो, महासमयो, समणभत्तसमयो, अयं तत्थ समयो।
परम्परभोजनसिक्खापदम्
३३. परम्परभोजने अञ्ञत्र समया पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, गिलानसमयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अयं तत्थ समयो।
काणमातुसिक्खापदम्
३४. भिक्खुं पनेव कुलं उपगतं पूवेहि वा मन्थेहि वा अभिहट्ठुं पवारेय्य, आकङ्खमानेन भिक्खुना द्वत्तिपत्तपूरा पटिग्गहेतब्बा। ततो चे उत्तरि पटिग्गण्हेय्य, पाचित्तियम्। द्वत्तिपत्तपूरे पटिग्गहेत्वा ततो नीहरित्वा भिक्खूहि सद्धिं संविभजितब्बं, अयं तत्थ सामीचि।
पठमपवारणासिक्खापदम्
३५. यो पन भिक्खु भुत्तावी पवारितो अनतिरित्तं खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियम्।
दुतियपवारणासिक्खापदम्
३६. यो पन भिक्खु भिक्खुं भुत्ताविं पवारितं अनतिरित्तेन खादनीयेन वा भोजनीयेन वा अभिहट्ठुं पवारेय्य ‘‘हन्द भिक्खु खाद वा भुञ्ज वा’’ति जानं आसादनापेक्खो, भुत्तस्मिं पाचित्तियम्।
विकालभोजनसिक्खापदम्
३७. यो पन भिक्खु विकाले खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियम्।
सन्निधिकारकसिक्खापदम्
३८. यो पन भिक्खु सन्निधिकारकं खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियम्।
पणीतभोजनसिक्खापदम्
३९. यानि खो पन तानि पणीतभोजनानि, सेय्यथिदं – सप्पि, नवनीतं, तेलं, मधु, फाणितं, मच्छो, मंसं, खीरं, दधि। यो पन भिक्खु एवरूपानि पणीतभोजनानि अगिलानो अत्तनो अत्थाय विञ्ञापेत्वा भुञ्जेय्य, पाचित्तियम्।
दन्तपोनसिक्खापदम्
४०. यो पन भिक्खु अदिन्नं मुखद्वारं आहारं आहरेय्य अञ्ञत्र उदकदन्तपोना, पाचित्तियम्।
भोजनवग्गो चतुत्थो।
अचेलकसिक्खापदम्
४१. यो पन भिक्खु अचेलकस्स वा परिब्बाजकस्स वा परिब्बाजिकाय वा सहत्था खादनीयं वा भोजनीयं वा ददेय्य, पाचित्तियम्।
उय्योजनसिक्खापदम्
४२. यो पन भिक्खु भिक्खुं ‘‘एहावुसो, गामं वा निगमं वा पिण्डाय पविसिस्सामा’’ति तस्स दापेत्वा वा अदापेत्वा वा उय्योजेय्य ‘‘गच्छावुसो, न मे तया सद्धिं कथा वा निसज्जा वा फासु होति, एककस्स मे कथा वा निसज्जा वा फासु होती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियम्।
सभोजनसिक्खापदम्
४३. यो पन भिक्खु सभोजने कुले अनुपखज्ज निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
रहोपटिच्छन्नसिक्खापदम्
४४. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं रहो पटिच्छन्ने आसने निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
रहोनिसज्जसिक्खापदम्
४५. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
चारित्तसिक्खापदम्
४६. यो पन भिक्खु निमन्तितो सभत्तो समानो सन्तं भिक्खुं अनापुच्छा पुरेभत्तं वा पच्छाभत्तं वा कुलेसु चारित्तं आपज्जेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियम्। तत्थायं समयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अयं तत्थ समयो।
महानामसिक्खापदम्
४७. अगिलानेन भिक्खुना चतुमासप्पच्चयपवारणा सादितब्बा अञ्ञत्र पुनपवारणाय, अञ्ञत्र निच्चपवारणाय। ततो चे उत्तरि सादियेय्य, पाचित्तियम्।
उय्युत्तसेनासिक्खापदम्
४८. यो पन भिक्खु उय्युत्तं सेनं दस्सनाय गच्छेय्य अञ्ञत्र तथारूपप्पच्चया, पाचित्तियम्।
सेनावाससिक्खापदम्
४९. सिया च तस्स भिक्खुनो कोचिदेव पच्चयो सेनं गमनाय, दिरत्ततिरत्तं तेन भिक्खुना सेनाय वसितब्बम्। ततो चे उत्तरि वसेय्य, पाचित्तियम्।
उय्योधिकसिक्खापदम्
५०. दिरत्ततिरत्तं चे भिक्खु सेनाय वसमानो उय्योधिकं वा बलग्गं वा सेनाब्यूहं वा अनीकदस्सनं वा गच्छेय्य, पाचित्तियम्।
अचेलकवग्गो पञ्चमो।
सुरापानसिक्खापदम्
५१. सुरामेरयपाने पाचित्तियम्।
अङ्गुलिपतोदकसिक्खापदम्
५२. अङ्गुलिपतोदके पाचित्तियम्।
हसधम्मसिक्खापदम्
५३. उदके हसधम्मे पाचित्तियम्।
अनादरियसिक्खापदम्
५४. अनादरिये पाचित्तियम्।
भिंसापनसिक्खापदम्
५५. यो पन भिक्खु भिक्खुं भिंसापेय्य, पाचित्तियम्।
जोतिसिक्खापदम्
५६. यो पन भिक्खु अगिलानो विसिब्बनापेक्खो जोतिं समादहेय्य वा समादहापेय्य वा अञ्ञत्र तथारूपप्पच्चया, पाचित्तियम्।
नहानसिक्खापदम्
५७. यो पन भिक्खु ओरेनद्धमासं नहायेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियम्। तत्थायं समयो ‘‘दियड्ढो मासो सेसो गिम्हान’’न्ति ‘‘वस्सानस्स पठमो मासो’’ इच्चेते अड्ढतेय्यमासा उण्हसमयो, परिळाहसमयो, गिलानसमयो, कम्मसमयो, अद्धानगमनसमयो, वातवुट्ठिसमयो, अयं तत्थ समयो।
दुब्बण्णकरणसिक्खापदम्
५८. नवं पन भिक्खुना चीवरलाभेन तिण्णं दुब्बण्णकरणानं अञ्ञतरं दुब्बण्णकरणं आदातब्बं नीलं वा कद्दमं वा काळसामं वा। अनादा चे भिक्खु तिण्णं दुब्बण्णकरणानं अञ्ञतरं दुब्बण्णकरणं नवं चीवरं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियम्।
विकप्पनसिक्खापदम्
५९. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स वा भिक्खुनिया वा सिक्खमानाय वा सामणेरस्स वा सामणेरिया वा सामं चीवरं विकप्पेत्वा अप्पच्चुद्धारणं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियम्।
अपनिधानसिक्खापदम्
६०. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स पत्तं वा चीवरं वा निसीदनं वा सूचिघरं वा कायबन्धनं वा अपनिधेय्य वा अपनिधापेय्य वा अन्तमसो हसापेक्खोपि, पाचित्तियम्।
सुरापानवग्गो छट्ठो।
सञ्चिच्चसिक्खापदम्
६१. यो पन भिक्खु सञ्चिच्च पाणं जीविता वोरोपेय्य, पाचित्तियम्।
सप्पाणकसिक्खापदम्
६२. यो पन भिक्खु जानं सप्पाणकं उदकं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियम्।
उक्कोटनसिक्खापदम्
६३. यो पन भिक्खु जानं यथाधम्मं निहताधिकरणं पुनकम्माय उक्कोटेय्य, पाचित्तियम्।
दुट्ठुल्लसिक्खापदम्
६४. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स जानं दुट्ठुल्लं आपत्तिं पटिच्छादेय्य, पाचित्तियम्।
ऊनवीसतिवस्ससिक्खापदम्
६५. यो पन भिक्खु जानं ऊनवीसतिवस्सं पुग्गलं उपसम्पादेय्य, सो च पुग्गलो अनुपसम्पन्नो, ते च भिक्खू गारय्हा, इदं तस्मिं पाचित्तियम्।
थेय्यसत्थसिक्खापदम्
६६. यो पन भिक्खु जानं थेय्यसत्थेन सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि, पाचित्तियम्।
संविधानसिक्खापदम्
६७. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि, पाचित्तियम्।
अरिट्ठसिक्खापदम्
६८. यो पन भिक्खु एवं वदेय्य ‘‘तथाहं भगवता धम्मं देसितं आजानामि, यथा येमे अन्तरायिका धम्मा वुत्ता भगवता, ते पटिसेवतो नालं अन्तरायाया’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा एवं अवच, मा भगवन्तं अब्भाचिक्खि, न हि साधु भगवतो अब्भक्खानं, न हि भगवा एवं वदेय्य, अनेकपरियायेनावुसो अन्तरायिका धम्मा अन्तरायिका वुत्ता भगवता, अलञ्च पन ते पटिसेवतो अन्तरायाया’’ति। एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय। यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलम्। नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, पाचित्तियम्।
उक्खित्तसम्भोगसिक्खापदम्
६९. यो पन भिक्खु जानं तथावादिना भिक्खुना अकटानुधम्मेन तं दिट्ठिं अप्पटिनिस्सट्ठेन सद्धिं सम्भुञ्जेय्य वा, संवसेय्य वा, सह वा सेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
कण्टकसिक्खापदम्
७०. समणुद्देसोपि चे एवं वदेय्य ‘‘तथाहं भगवता धम्मं देसितं आजानामि, यथा येमे अन्तरायिका धम्मा वुत्ता भगवता, ते पटिसेवतो नालं अन्तरायाया’’ति, सो समणुद्देसो भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मावुसो, समणुद्देस एवं अवच, मा भगवन्तं अब्भाचिक्खि, न हि साधु भगवतो अब्भक्खानं, न हि भगवा एवं वदेय्य, अनेकपरियायेनावुसो, समणुद्देस अन्तरायिका धम्मा अन्तरायिका वुत्ता भगवता, अलञ्च पन ते पटिसेवतो अन्तरायाया’’ति, एवञ्च सो समणुद्देसो भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो समणुद्देसो भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘अज्जतग्गे ते, आवुसो, समणुद्देस न चेव सो भगवा सत्था अपदिसितब्बो, यम्पि चञ्ञे समणुद्देसा लभन्ति भिक्खूहि सद्धिं दिरत्ततिरत्तं सहसेय्यं, सापि ते नत्थि, चर पिरे, विनस्सा’’ति। यो पन भिक्खु जानं तथानासितं समणुद्देसं उपलापेय्य वा, उपट्ठापेय्य वा, सम्भुञ्जेय्य वा, सह वा सेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियम्।
सप्पाणकवग्गो सत्तमो।
सहधम्मिकसिक्खापदम्
७१. यो पन भिक्खु भिक्खूहि सहधम्मिकं वुच्चमानो एवं वदेय्य ‘‘न तावाहं, आवुसो, एतस्मिं सिक्खापदे सिक्खिस्सामि, याव न अञ्ञं भिक्खुं ब्यत्तं विनयधरं परिपुच्छामी’’ति, पाचित्तियम्। सिक्खमानेन, भिक्खवे, भिक्खुना अञ्ञातब्बं परिपुच्छितब्बं परिपञ्हितब्बं, अयं तत्थ सामीचि।
विलेखनसिक्खापदम्
७२. यो पन भिक्खु पातिमोक्खे उद्दिस्समाने एवं वदेय्य ‘‘किं पनिमेहि खुद्दानुखुद्दकेहि सिक्खापदेहि उद्दिट्ठेहि, यावदेव कुक्कुच्चाय विहेसाय विलेखाय संवत्तन्ती’’ति, सिक्खापदविवण्णके पाचित्तियम्।
मोहनसिक्खापदम्
७३. यो पन भिक्खु अन्वद्धमासं पातिमोक्खे उद्दिस्समाने एवं वदेय्य ‘‘इदानेव खो अहं जानामि, अयम्पि किर धम्मो सुत्तागतो सुत्तपरियापन्नो अन्वद्धमासं उद्देसं आगच्छती’’ति। तञ्चे भिक्खुं अञ्ञे भिक्खू जानेय्युं निसिन्नपुब्बं इमिना भिक्खुना द्वत्तिक्खत्तुं पातिमोक्खे उद्दिस्समाने, को पन वादो भिय्यो, न च तस्स भिक्खुनो अञ्ञाणकेन मुत्ति अत्थि, यञ्च तत्थ आपत्तिं आपन्नो, तञ्च यथाधम्मो कारेतब्बो, उत्तरि चस्स मोहो आरोपेतब्बो ‘‘तस्स ते, आवुसो, अलाभा, तस्स ते दुल्लद्धं, यं त्वं पातिमोक्खे उद्दिस्समानेन साधुकं अट्ठिं कत्वा मनसि करोसी’’ति, इदं तस्मिं मोहनके पाचित्तियम्।
पहारसिक्खापदम्
७४. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स कुपितो अनत्तमनो पहारं ददेय्य, पाचित्तियम्।
तलसत्तिकसिक्खापदम्
७५. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स कुपितो अनत्तमनो तलसत्तिकं उग्गिरेय्य, पाचित्तियम्।
अमूलकसिक्खापदम्
७६. यो पन भिक्खु भिक्खुं अमूलकेन सङ्घादिसेसेन अनुद्धंसेय्य, पाचित्तियम्।
सञ्चिच्चसिक्खापदम्
७७. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स सञ्चिच्च कुक्कुच्चं उपदहेय्य ‘‘इतिस्स मुहुत्तम्पि अफासु भविस्सती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियम्।
उपस्सुतिसिक्खापदम्
७८. यो पन भिक्खु भिक्खूनं भण्डनजातानं कलहजातानं विवादापन्नानं उपस्सुतिं तिट्ठेय्य ‘‘यं इमे भणिस्सन्ति, तं सोस्सामी’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियम्।
कम्मप्पटिबाहनसिक्खापदम्
७९. यो पन भिक्खु धम्मिकानं कम्मानं छन्दं दत्वा पच्छा खीयनधम्मं आपज्जेय्य, पाचित्तियम्।
छन्दंअदत्वागमनसिक्खापदम्
८०. यो पन भिक्खु सङ्घे विनिच्छयकथाय वत्तमानाय छन्दं अदत्वा उट्ठायासना पक्कमेय्य, पाचित्तियम्।
दुब्बलसिक्खापदम्
८१. यो पन भिक्खु समग्गेन सङ्घेन चीवरं दत्वा पच्छा खीयनधम्मं आपज्जेय्य ‘‘यथासन्थुतं भिक्खू सङ्घिकं लाभं परिणामेन्ती’’ति, पाचित्तियम्।
परिणामनसिक्खापदम्
८२. यो पन भिक्खु जानं सङ्घिकं लाभं परिणतं पुग्गलस्स परिणामेय्य, पाचित्तियम्।
सहधम्मिकवग्गो अट्ठमो।
अन्तेपुरसिक्खापदम्
८३. यो पन भिक्खु रञ्ञो खत्तियस्स मुद्धाभिसित्तस्स अनिक्खन्तराजके अनिग्गतरतनके पुब्बे अप्पटिसंविदितो इन्दखीलं अतिक्कामेय्य, पाचित्तियम्।
रतनसिक्खापदम्
८४. यो पन भिक्खु रतनं वा रतनसम्मतं वा अञ्ञत्र अज्झारामा वा अज्झावसथा वा उग्गण्हेय्य वा उग्गण्हापेय्य वा, पाचित्तियम्। रतनं वा पन भिक्खुना रतनसम्मतं वा अज्झारामे वा अज्झावसथे वा उग्गहेत्वा वा उग्गहापेत्वा वा निक्खिपितब्बं ‘‘यस्स भविस्सति, सो हरिस्सती’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
विकालगामप्पवेसनसिक्खापदम्
८५. यो पन भिक्खु सन्तं भिक्खुं अनापुच्छाविकाले गामं पविसेय्य अञ्ञत्र तथारूपा अच्चायिका करणीया, पाचित्तियम्।
सूचिघरसिक्खापदम्
८६. यो पन भिक्खु अट्ठिमयं वा दन्तमयं वा विसाणमयं वा सूचिघरं कारापेय्य, भेदनकं पाचित्तियम्।
मञ्चपीठसिक्खापदम्
८७. नवं पन भिक्खुना मञ्चं वा पीठं वा कारयमानेन अट्ठङ्गुलपादकं कारेतब्बं सुगतङ्गुलेन अञ्ञत्र हेट्ठिमाय अटनिया। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियम्।
तूलोनद्धसिक्खापदम्
८८. यो पन भिक्खु मञ्चं वा पीठं वा तूलोनद्धं कारापेय्य, उद्दालनकं पाचित्तियम्।
निसीदनसिक्खापदम्
८९. निसीदनं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिकं कारेतब्बं, तत्रिदं पमाणं, दीघसो द्वे विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं दियड्ढं, दसा विदत्थि। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियम्।
कण्डुप्पटिच्छादिसिक्खापदम्
९०. कण्डुप्पटिच्छादिं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो चतस्सो विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं द्वे विदत्थियो। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियम्।
वस्सिकसाटिकसिक्खापदम्
९१. वस्सिकसाटिकं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो छ विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं अड्ढतेय्या। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियम्।
नन्दसिक्खापदम्
९२. यो पन भिक्खु सुगतचीवरप्पमाणं चीवरं कारापेय्य, अतिरेकं वा, छेदनकं पाचित्तियम्। तत्रिदं सुगतस्स सुगतचीवरप्पमाणं, दीघसो नव विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं छ विदत्थियो, इदं सुगतस्स सुगतचीवरप्पमाणन्ति।
रतनवग्गो नवमो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो द्वेनवुति पाचित्तिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
पाचित्तिया निट्ठिता।

पाटिदेसनीया

इमे खो पनायस्मन्तो चत्तारो पाटिदेसनीया
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
पठमपाटिदेसनीयसिक्खापदम्
१. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया अन्तरघरं पविट्ठाय हत्थतो खादनीयं वा भोजनीयं वा सहत्था पटिग्गहेत्वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
दुतियपाटिदेसनीयसिक्खापदम्
२. भिक्खू पनेव कुलेसु निमन्तिता भुञ्जन्ति, तत्र चे सा भिक्खुनी वोसासमानरूपा ठिता होति ‘‘इध सूपं देथ, इध ओदनं देथा’’ति। तेहि भिक्खूहि सा भिक्खुनी अपसादेतब्बा ‘‘अपसक्क ताव भगिनि, याव भिक्खू भुञ्जन्ती’’ति। एकस्सपि चे भिक्खुनो न पटिभासेय्य तं भिक्खुनिं अपसादेतुं ‘‘अपसक्क ताव भगिनि, याव भिक्खू भुञ्जन्ती’’ति, पटिदेसेतब्बं तेहि भिक्खूहि ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिम्हा असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमा’’ति।
ततियपाटिदेसनीयसिक्खापदम्
३. यानि खो पन तानि सेक्खसम्मतानि कुलानि, यो पन भिक्खु तथारूपेसु सेक्खसम्मतेसु कुलेसु पुब्बे अनिमन्तितो अगिलानो खादनीयं वा, भोजनीयं वा सहत्था पटिग्गहेत्वा खादेय्य वा, भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
चतुत्थपाटिदेसनीयसिक्खापदम्
४. यानि खो पन तानि आरञ्ञकानि सेनासनानि सासङ्कसम्मतानि सप्पटिभयानि, यो पन भिक्खु तथारूपेसु सेनासनेसु पुब्बे अप्पटिसंविदितं खादनीयं वा, भोजनीयं वा अज्झारामे सहत्था पटिग्गहेत्वा अगिलानो खादेय्य वा, भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो चत्तारो पाटिदेसनीया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
पाटिदेसनीया निट्ठिता।

सेखिया

इमे खो पनायस्मन्तो सेखिया धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
परिमण्डलसिक्खापदम्
१. परिमण्डलं निवासेस्सामीति सिक्खा करणीया।
२. परिमण्डलं पारुपिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सुप्पटिच्छन्नसिक्खापदम्
३. सुप्पटिच्छन्नो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
४. सुप्पटिच्छन्नो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सुसंवुतसिक्खापदम्
५. सुसंवुतो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
६. सुसंवुतो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
ओक्खित्तचक्खुसिक्खापदम्
७. ओक्खित्तचक्खु अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
८. ओक्खित्तचक्खु अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उक्खित्तकसिक्खापदम्
९. न उक्खित्तकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
१०. न उक्खित्तकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
परिमण्डलवग्गो पठमो।
उज्जग्घिकसिक्खापदम्
११. न उज्जग्घिकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
१२. न उज्जग्घिकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उच्चसद्दसिक्खापदम्
१३. अप्पसद्दो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
१४. अप्पसद्दो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
कायप्पचालकसिक्खापदम्
१५. न कायप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
१६. न कायप्पचालकं अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
बाहुप्पचालकसिक्खापदम्
१७. न बाहुप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
१८. न बाहुप्पचालकं अन्तरघरेनिसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सीसप्पचालकसिक्खापदम्
१९. न सीसप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
२०. न सीसप्पचालकं अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उज्जग्घिकवग्गो दुतियो।
खम्भकतसिक्खापदम्
२१. न खम्भकतो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
२२. न खम्भकतो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
ओगुण्ठितसिक्खापदम्
२३. न ओगुण्ठितो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
२४. न ओगुण्ठितो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उक्कुटिकसिक्खापदम्
२५. न उक्कुटिकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
पल्लत्थिकसिक्खापदम्
२६. न पल्लत्थिकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सक्कच्चपटिग्गहणसिक्खापदम्
२७. सक्कच्चं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
पत्तसञ्ञीपटिग्गहणसिक्खापदम्
२८. पत्तसञ्ञी पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
समसूपकपटिग्गहणसिक्खापदम्
२९. समसूपकं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
समतित्तिकसिक्खापदम्
३०. समतित्तिकं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
खम्भकतवग्गो ततियो।
सक्कच्चभुञ्जनसिक्खापदम्
३१. सक्कच्चं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
पत्तसञ्ञीभुञ्जनसिक्खापदम्
३२. पत्तसञ्ञी पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सपदानसिक्खापदम्
३३. सपदानं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
समसूपकसिक्खापदम्
३४. समसूपकं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
नथूपकतसिक्खापदम्
३५. न थूपकतो ओमद्दित्वा पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
ओदनप्पटिच्छादनसिक्खापदम्
३६. न सूपं वा ब्यञ्जनं वा ओदनेन पटिच्छादेस्सामि भिय्योकम्यतं उपादायाति सिक्खा करणीया।
सूपोदनविञ्ञत्तिसिक्खापदम्
३७. न सूपं वा ओदनं वा अगिलानो अत्तनो अत्थाय विञ्ञापेत्वा भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उज्झानसञ्ञीसिक्खापदम्
३८. न उज्झानसञ्ञी परेसं पत्तं ओलोकेस्सामीति सिक्खा करणीया।
कबळसिक्खापदम्
३९. नातिमहन्तं कबळं करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
आलोपसिक्खापदम्
४०. परिमण्डलं आलोपं करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सक्कच्चवग्गो चतुत्थो।
अनाहटसिक्खापदम्
४१. न अनाहटे कबळे मुखद्वारं विवरिस्सामीति सिक्खा करणीया।
भुञ्जमानसिक्खापदम्
४२. न भुञ्जमानो सब्बहत्थं मुखे पक्खिपिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सकबळसिक्खापदम्
४३. न सकबळेन मुखेन ब्याहरिस्सामीति सिक्खा करणीया।
पिण्डुक्खेपकसिक्खापदम्
४४. न पिण्डुक्खेपकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
कबळावच्छेदकसिक्खापदम्
४५. न कबळावच्छेदकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
अवगण्डकारकसिक्खापदम्
४६. न अवगण्डकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
हत्थनिद्धुनकसिक्खापदम्
४७. न हत्थनिद्धुनकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सित्थावकारकसिक्खापदम्
४८. न सित्थावकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
जिव्हानिच्छारकसिक्खापदम्
४९. न जिव्हानिच्छारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
चपुचपुकारकसिक्खापदम्
५०. न चपुचपुकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
कबळवग्गो पञ्चमो।
सुरुसुरुकारकसिक्खापदम्
५१. न सुरुसुरुकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
हत्थनिल्लेहकसिक्खापदम्
५२. न हत्थनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
पत्तनिल्लेहकसिक्खापदम्
५३. न पत्तनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
ओट्ठनिल्लेहकसिक्खापदम्
५४. न ओट्ठनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
सामिससिक्खापदम्
५५. न सामिसेन हत्थेन पानीयथालकं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
ससित्थकसिक्खापदम्
५६. न ससित्थकं पत्तधोवनं अन्तरघरे छड्डेस्सामीति सिक्खा करणीया।
छत्तपाणिसिक्खापदम्
५७. न छत्तपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
दण्डपाणिसिक्खापदम्
५८. न दण्डपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
सत्थपाणिसिक्खापदम्
५९. न सत्थपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
आवुधपाणिसिक्खापदम्
६०. न आवुधपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
सुरुसुरुवग्गो छट्ठो।
पादुकसिक्खापदम्
६१. न पादुकारुळ्हस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
उपाहनसिक्खापदम्
६२. न उपाहनारुळ्हस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
यानसिक्खापदम्
६३. न यानगतस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
सयनसिक्खापदम्
६४. न सयनगतस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
पल्लत्थिकसिक्खापदम्
६५. न पल्लत्थिकाय निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
वेठितसिक्खापदम्
६६. न वेठितसीसस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
ओगुण्ठितसिक्खापदम्
६७. न ओगुण्ठितसीसस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
छमासिक्खापदम्
६८. न छमायं निसीदित्वा आसने निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
नीचासनसिक्खापदम्
६९. न नीचे आसने निसीदित्वा उच्चे आसने निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
ठितसिक्खापदम्
७०. न ठितो निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
पच्छतोगमनसिक्खापदम्
७१. न पच्छतो गच्छन्तो पुरतो गच्छन्तस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
उप्पथेनगमनसिक्खापदम्
७२. न उप्पथेन गच्छन्तो पथेन गच्छन्तस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
ठितोउच्चारसिक्खापदम्
७३. न ठितो अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
हरितेउच्चारसिक्खापदम्
७४. न हरिते अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा खेळं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
उदकेउच्चारसिक्खापदम्
७५. न उदके अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा खेळं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
पादुकवग्गो सत्तमो।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो सेखिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
सेखिया निट्ठिता।

अधिकरणसमथा

इमे खो पनायस्मन्तो सत्त अधिकरणसमथा
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
उप्पन्नुप्पन्नानं अधिकरणानं समथाय वूपसमाय सम्मुखाविनयो दातब्बो।
सतिविनयो दातब्बो।
अमूळ्हविनयो दातब्बो।
पटिञ्ञाय कारेतब्बम्।
येभुय्यसिका।
तस्सपापियसिका।
तिणवत्थारकोति।
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो सत्त अधिकरणसमथा धम्मा। तत्थायस्मन्ते, पुच्छामि कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
अधिकरणसमथा निट्ठिता।
उद्दिट्ठं खो आयस्मन्तो निदानं,
उद्दिट्ठा चत्तारो पाराजिका धम्मा,
उद्दिट्ठा तेरस सङ्घादिसेसा धम्मा,
उद्दिट्ठा द्वे अनियता धम्मा,
उद्दिट्ठा तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया धम्मा,
उद्दिट्ठा द्वेनवुति पाचित्तिया धम्मा,
उद्दिट्ठा चत्तारो पाटिदेसनीया धम्मा,
उद्दिट्ठा सेखिया धम्मा,
उद्दिट्ठा सत्त अधिकरणसमथा धम्मा, एत्तकं तस्स भगवतो सुत्तागतं सुत्तपरियापन्नं अन्वद्धमासं उद्देसं आगच्छति, तत्थ सब्बेहेव समग्गेहि सम्मोदमानेहि अविवदमानेहि सिक्खितब्बन्ति।
वित्थारुद्देसो पञ्चमो।
भिक्खुपातिमोक्खं निट्ठितम्।
॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥