०९. परामासगोच्छकम्

९. परामासगोच्छकम्
५०. परामासदुकम्
१. पटिच्चवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

१. परामासं धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासं पटिच्च सम्पयुत्तका खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपम्। (१)
२. नोपरामासं धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता महाभूता)। (१)
नोपरामासं धम्मं पटिच्च परामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासे खन्धे पटिच्च परामासो। (२)
नोपरामासं धम्मं पटिच्च परामासो च नोपरामासो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा परामासो च चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…। (३)
३. परामासञ्च नोपरामासञ्च धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धञ्च परामासञ्च पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे च…पे॰… परामासे च महाभूते च पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (१)
१. पच्चयानुलोमम्

२. सङ्ख्यावारो

४. हेतुया पञ्च, आरम्मणे पञ्च (सब्बत्थ पञ्च), विपाके एकं…पे॰… अविगते पञ्च।
अनुलोमम्।
२. पच्चयपच्चनीयम्
१. विभङ्गवारो

नहेतुपच्चयो

५. नोपरामासं धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति नहेतुपच्चया – अहेतुकं नोपरामासं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… अहेतुकपटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता) विचिकिच्छासहगते उद्धच्चसहगते खन्धे पटिच्च विचिकिच्छासहगतो उद्धच्चसहगतो मोहो। (१)

नआरम्मणपच्चयो

६. परामासं धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – परामासं पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (१)
नोपरामासं धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – नोपरामासे खन्धे पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपं; पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता)। (१)
परामासञ्च नोपरामासञ्च धम्मं पटिच्च नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – परामासञ्च सम्पयुत्तके च खन्धे पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (१)
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

७. नहेतुया एकं, नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च, नअनन्तरे तीणि, नसमनन्तरे तीणि, नअञ्ञमञ्ञे तीणि, नउपनिस्सये तीणि, नपुरेजाते पञ्च, नपच्छाजाते पञ्च, नआसेवने पञ्च, नकम्मे तीणि, नविपाके पञ्च, नआहारे एकं, नइन्द्रिये एकं, नझाने एकं, नमग्गे एकं, नसम्पयुत्ते तीणि, नविप्पयुत्ते पञ्च, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्

हेतुदुकम्

८. हेतुपच्चया नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च…पे॰… नविपाके पञ्च…पे॰… नसम्पयुत्ते तीणि, नविप्पयुत्ते पञ्च, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्

नहेतुदुकम्

९. नहेतुपच्चया आरम्मणे एकं, अनन्तरे एकं (सब्बत्थ एकं), अविगते एकम्।
२. सहजातवारो
(सहजातवारोपि पटिच्चवारसदिसो।)
३. पच्चयवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

१०. परामासं धम्मं पच्चया नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासं पच्चया सम्पयुत्तका खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपम्। (१)
नोपरामासं धम्मं पच्चया नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धं पच्चया तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव अज्झत्तिका महाभूता), वत्थुं पच्चया नोपरामासा खन्धा। (१)
नोपरामासं धम्मं पच्चया परामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासे खन्धे पच्चया परामासो, वत्थुं पच्चया परामासो। (२)
नोपरामासं धम्मं पच्चया परामासो च नोपरामासो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धं पच्चया तयो खन्धा परामासो च चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… वत्थुं पच्चया परामासो, महाभूते पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपं, वत्थुं पच्चया परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा। (३)
११. परामासञ्च नोपरामासञ्च धम्मं पच्चया नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – नोपरामासं एकं खन्धञ्च परामासञ्च पच्चया तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे च…पे॰… परामासञ्च सम्पयुत्तके च खन्धे पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपं, परामासञ्च महाभूते च पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपं, परामासञ्च वत्थुञ्च पच्चया नोपरामासा खन्धा (संखित्तं)। (१)
१. पच्चयानुलोमम्

२. सङ्ख्यावारो

१२. हेतुया पञ्च, आरम्मणे पञ्च, अधिपतिया पञ्च (सब्बत्थ पञ्च), विपाके एकं…पे॰… अविगते पञ्च।
२. पच्चयपच्चनीयम्
१. विभङ्गवारो

नहेतुपच्चयो

१३. नोपरामासं धम्मं पच्चया नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति नहेतुपच्चया – अहेतुकं नोपरामासं एकं खन्धं पच्चया तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… अहेतुकपटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता) चक्खायतनं पच्चया चक्खुविञ्ञाणं…पे॰… कायायतनं पच्चया कायविञ्ञाणं, वत्थुं पच्चया अहेतुका नोपरामासा खन्धा; विचिकिच्छासहगते उद्धच्चसहगते खन्धे च वत्थुञ्च पच्चया विचिकिच्छासहगतो उद्धच्चसहगतो मोहो (संखित्तं)।
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

१४. नहेतुया एकं, नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च, नअनन्तरे तीणि…पे॰… नउपनिस्सये तीणि, नपुरेजाते पञ्च, नपच्छाजाते पञ्च , नआसेवने पञ्च, नकम्मे तीणि, नविपाके पञ्च, नआहारे एकं, नइन्द्रिये एकं, नझाने एकं, नमग्गे एकं, नसम्पयुत्ते तीणि, नविप्पयुत्ते पञ्च, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्
१५. हेतुपच्चया नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च (एवं सब्बत्थ कातब्बं)।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्
१६. नहेतुपच्चया आरम्मणे एकं…पे॰… अविगते एकम्।
४. निस्सयवारो
(निस्सयवारो पच्चयवारसदिसो।)
५. संसट्ठवारो
परामासं धम्मं संसट्ठो नोपरामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासं संसट्ठा सम्पयुत्तका खन्धा (एवं पञ्च पञ्हा कातब्बा अरूपेयेव, संसट्ठवारोपि सम्पयुत्तवारोपि एवं कातब्बा)।
७. पञ्हावारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

१७. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – नोपरामासा हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो; पटिसन्धिक्खणे…पे॰…। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – नोपरामासा हेतू परामासस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – नोपरामासा हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं परामासस्स च चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो। (३)

आरम्मणपच्चयो

१८. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – परामासं आरब्भ परामासो उप्पज्जति। (मूलं कातब्बं) परामासं आरब्भ नोपरामासा खन्धा उप्पज्जन्ति। (मूलं कातब्बं) परामासं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति। (३)
१९. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं कत्वा तं पच्चवेक्खति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ रागो…पे॰… विचिकिच्छा… उद्धच्चं… दोमनस्सं उप्पज्जति; पुब्बे सुचिण्णानि …पे॰… झाना वुट्ठहित्वा झानं…पे॰… अरिया मग्गा वुट्ठहित्वा मग्गं पच्चवेक्खन्ति, फलं पच्चवेक्खन्ति, निब्बानं पच्चवेक्खन्ति। निब्बानं गोत्रभुस्स, वोदानस्स, मग्गस्स, फलस्स, आवज्जनाय आरम्मणपच्चयेन पच्चयो; अरिया नोपरामासे पहीने किलेसे…पे॰… विक्खम्भिते किलेसे…पे॰… पुब्बे…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे अनिच्चतो…पे॰… विपस्सति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ रागो…पे॰… विचिकिच्छा… उद्धच्चं… दोमनस्सं उप्पज्जति; दिब्बेन चक्खुना रूपं पस्सति, दिब्बाय सोतधातुया सद्दं सुणाति। चेतोपरियञाणेन नोपरामासचित्तसमङ्गिस्स चित्तं जानाति, आकासानञ्चायतनं विञ्ञाणञ्चायतनस्स…पे॰… आकिञ्चञ्ञायतनं नेवसञ्ञानासञ्ञायतनस्स…पे॰… रूपायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स…पे॰… फोट्ठब्बायतनं कायविञ्ञाणस्स…पे॰… नोपरामासा खन्धा इद्धिविधञाणस्स, चेतोपरियञाणस्स, पुब्बेनिवासानुस्सतिञाणस्स, यथाकम्मूपगञाणस्स, अनागतंसञाणस्स, आवज्जनाय आरम्मणपच्चयेन पच्चयो। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… तं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ दिट्ठि उप्पज्जति, पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ दिट्ठि उप्पज्जति। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… तं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति, पुब्बे…पे॰… झाना …पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति। (३)
२०. परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – परामासञ्च सम्पयुत्तके च खन्धे आरब्भ परामासो उप्पज्जति… तीणि।

अधिपतिपच्चयो

२१. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – परामासं गरुं कत्वा परामासो उप्पज्जति… तीणि (आरम्मणाधिपतियेव कातब्बा)।
२२. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… तं गरुं कत्वा पच्चवेक्खति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा रागो उप्पज्जति, पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… अरिया मग्गा वुट्ठहित्वा मग्गं गरुं कत्वा…पे॰… फलं गरुं कत्वा…पे॰… निब्बानं गरुं कत्वा…पे॰… निब्बानं गोत्रभुस्स, वोदानस्स, मग्गस्स, फलस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो; चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा रागो उप्पज्जति। सहजाताधिपति – नोपरामासाधिपति सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा दिट्ठि उप्पज्जति। सहजाताधिपति – नोपरामासाधिपति परामासस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… पुब्बे…पे॰… झाना …पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं नोपरामासे खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति। सहजाताधिपति – नोपरामासाधिपति सम्पयुत्तकानं खन्धानं परामासस्स च चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (३)
परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। आरम्मणाधिपति – परामासञ्च सम्पयुत्तके च खन्धे गरुं कत्वा परामासो… तीणि।

अनन्तरपच्चयो

२३. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – पुरिमो पुरिमो परामासो पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमो पुरिमो परामासो पच्छिमानं पच्छिमानं नोपरामासानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो; परामासो वुट्ठानस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमो पुरिमो परामासो पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (३)
२४. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – पुरिमा पुरिमा नोपरामासा खन्धा पच्छिमानं पच्छिमानं नोपरामासानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो…पे॰… अनुलोमं फलसमापत्तिया अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमा पुरिमा नोपरामासा खन्धा पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो; आवज्जना परामासस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमा पुरिमा नोपरामासा खन्धा पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो; आवज्जना परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (३)
२५. परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – पुरिमो पुरिमो परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमो पुरिमो परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा पच्छिमानं पच्छिमानं नोपरामासानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो; परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा वुट्ठानस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) पुरिमो पुरिमो परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा पच्छिमस्स पच्छिमस्स परामासस्स सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (३)

समनन्तरपच्चयादि

२६. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स समनन्तरपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… अञ्ञमञ्ञपच्चयेन पच्चयो… निस्सयपच्चयेन पच्चयो… पञ्च।

उपनिस्सयपच्चयो

२७. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – परामासो परामासस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… तीणि।
२८. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – सद्धं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… समापत्तिं उप्पादेति… मानं जप्पेति… सीलं…पे॰… पञ्ञं… रागं… दोसं… मोहं… मानं… पत्थनं… कायिकं सुखं…पे॰… सेनासनं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… समापत्तिं उप्पादेति… पाणं हनति…पे॰… सङ्घं भिन्दति; सद्धा…पे॰… सेनासनं, सद्धाय…पे॰… पञ्ञाय, रागस्स…पे॰… पत्थनाय… कायिकस्स सुखस्स…पे॰… मग्गस्स, फलसमापत्तिया उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – सद्धं उपनिस्साय दिट्ठिं गण्हाति, सीलं…पे॰… पञ्ञं, रागं…पे॰… पत्थनं, कायिकं सुखं…पे॰… सेनासनं उपनिस्साय दिट्ठिं गण्हाति; सद्धा…पे॰… सेनासनं परामासस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – सद्धं उपनिस्साय दिट्ठिं गण्हाति, सीलं…पे॰… सेनासनं उपनिस्साय दिट्ठिं गण्हाति; सद्धा…पे॰… सेनासनं परामासस्स सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (३)
२९. परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – तीणि उपनिस्सया परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा परामासस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… तीणि।

पुरेजातपच्चयो

३०. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणपुरेजातं, वत्थुपुरेजातम्। आरम्मणपुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अनिच्चतो…पे॰… विपस्सति अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ रागो…पे॰… विचिकिच्छा…पे॰… उद्धच्चं…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति; दिब्बेन चक्खुना रूपं पस्सति, दिब्बाय सोतधातुया सद्दं सुणाति। रूपायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स…पे॰… फोट्ठब्बायतनं कायविञ्ञाणस्स…पे॰…। वत्थुपुरेजातं – चक्खायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स…पे॰… कायायतनं कायविञ्ञाणस्स…पे॰… वत्थु नोपरामासानं खन्धानं पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणपुरेजातं, वत्थुपुरेजातम्। आरम्मणपुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ दिट्ठि उप्पज्जति। वत्थुपुरेजातं – वत्थु परामासस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणपुरेजातं, वत्थुपुरेजातम्। आरम्मणपुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति। वत्थुपुरेजातं – वत्थु परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (३)

पच्छाजातासेवनपच्चया

३१. परामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो… तीणि (पच्छाजाता कातब्बा)… आसेवनपच्चयेन पच्चयो… नव।

कम्मपच्चयो

३२. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स कम्मपच्चयेन पच्चयो – सहजाता, नानाक्खणिका। सहजाता – नोपरामासा चेतना सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो; पटिसन्धिक्खणे…पे॰…। नानाक्खणिका – नोपरामासा चेतना विपाकानं खन्धानं कटत्ता च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) नोपरामासा चेतना परामासस्स कम्मपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) नोपरामासा चेतना परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (३)

विपाकपच्चयादि

३३. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स विपाकपच्चयेन पच्चयो… एकं… आहारपच्चयेन पच्चयो… तीणि, इन्द्रियपच्चयेन पच्चयो… तीणि… झानपच्चयेन पच्चयो… तीणि।
परामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स मग्गपच्चयेन पच्चयो – परामासानि मग्गङ्गानि…पे॰… (एवं पञ्च पञ्हा कातब्बा) सम्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो… पञ्च।

विप्पयुत्तपच्चयो

३४. परामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पच्छाजातं (संखित्तं)। (१)
नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातं, पच्छाजातं (संखित्तं)। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। पुरेजातं – वत्थु परामासस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। पुरेजातं – वत्थु परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। (३)
परामासो च नोपरामासो च धम्मा नोपरामासस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पच्छाजातं (संखित्तं)। (१)

अत्थिपच्चयो

३५. परामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पच्छाजातम्। सहजातो – परामासो सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजातो – परामासो पुरेजातस्स इमस्स कायस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (१)
३६. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातं, पच्छाजातं, आहारं, इन्द्रियं (संखित्तं)। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातम्। सहजाता – नोपरामासा खन्धा परामासस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ दिट्ठि उप्पज्जति, वत्थु परामासस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातम्। सहजातो – नोपरामासो एको खन्धो तिण्णन्नं खन्धानं परामासस्स च चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो…पे॰…। पुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति, वत्थु परामासस्स च सम्पयुत्तकानञ्च खन्धानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (३)
३७. परामासो च नोपरामासो च धम्मा नोपरामासस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातं, पच्छाजातं, आहारं , इन्द्रियम्। सहजातो – नोपरामासो एको खन्धो च परामासो च तिण्णन्नं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो…पे॰… द्वे खन्धा च…पे॰… परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा चित्तसमुट्ठानानं रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो; परामासो च महाभूता च चित्तसमुट्ठानानं रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो; परामासो च वत्थु च नोपरामासानं खन्धानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजातो – परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा पुरेजातस्स इमस्स कायस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजातो – परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा कबळीकारो आहारो च इमस्स कायस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजातो – परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा रूपजीवितिन्द्रियञ्च कटत्तारूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (१)
१. पच्चयानुलोमम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

३८. हेतुया तीणि, आरम्मणे नव, अधिपतिया नव, अनन्तरे नव, समनन्तरे नव, सहजाते पञ्च, अञ्ञमञ्ञे पञ्च, निस्सये पञ्च, उपनिस्सये नव, पुरेजाते तीणि, पच्छाजाते तीणि, आसेवने नव, कम्मे तीणि, विपाके एकं, आहारे तीणि, इन्द्रिये तीणि, झाने तीणि, मग्गे पञ्च, सम्पयुत्ते पञ्च, विप्पयुत्ते पञ्च, अत्थिया पञ्च, नत्थिया नव, विगते नव, अविगते पञ्च।
अनुलोमम्।

पच्चनीयुद्धारो

३९. परामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (३)
४०. नोपरामासो धम्मो नोपरामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पुरेजातपच्चयेन पच्चयो… पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो… कम्मपच्चयेन पच्चयो… आहारपच्चयेन पच्चयो … इन्द्रियपच्चयेन पच्चयो। (१)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (२)
नोपरामासो धम्मो परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (३)
४१. परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासो च नोपरामासो च धम्मा नोपरामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो … सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामासो च नोपरामासो च धम्मा परामासस्स च नोपरामासस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (३)
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो
४२. नहेतुया नव, नआरम्मणे नव (सब्बत्थ नव), नोअविगते नव।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्
४३. हेतुपच्चया नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया तीणि, नअनन्तरे तीणि, नसमनन्तरे तीणि, नअञ्ञमञ्ञे एकं, नउपनिस्सये तीणि…पे॰… नमग्गे तीणि, नसम्पयुत्ते एकं, नविप्पयुत्ते तीणि, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्
४४. नहेतुपच्चया आरम्मणे नव, अधिपतिया नव (अनुलोममातिका ) …पे॰… अविगते पञ्च।
परामासदुकं निट्ठितम्।
५१. परामट्ठदुकम्
१-७. पटिच्चवारादि
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

४५. परामट्ठं धम्मं पटिच्च परामट्ठो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामट्ठं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव अज्झत्तिका महाभूता)।
परामट्ठं धम्मं पटिच्च…पे॰… (परामट्ठदुकं यथा चूळन्तरदुके लोकियदुकं एवं कातब्बं निन्नानाकरणं)।
परामट्ठदुकं निट्ठितम्।
५२. परामाससम्पयुत्तदुकम्
१. पटिच्चवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

४६. परामाससम्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामाससम्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्तं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…। (१)
परामाससम्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्ते खन्धे पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (२)
परामाससम्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्तं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…। (३)
४७. परामासविप्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासविप्पयुत्तं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं …पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… खन्धे पटिच्च वत्थु, वत्थुं पटिच्च खन्धा, एकं महाभूतं…पे॰…। (१)
परामाससम्पयुत्तञ्च परामासविप्पयुत्तञ्च धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्ते खन्धे च महाभूते च पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपं (संखित्तं)। (१)
१. पच्चयानुलोमम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

४८. हेतुया पञ्च, आरम्मणे द्वे, अधिपतिया पञ्च, अनन्तरे द्वे, समनन्तरे द्वे, सहजाते पञ्च, अञ्ञमञ्ञे द्वे, निस्सये पञ्च, उपनिस्सये द्वे, पुरेजाते द्वे, आसेवने द्वे, कम्मे पञ्च, विपाके एकं, आहारे पञ्च…पे॰… मग्गे पञ्च, सम्पयुत्ते द्वे, विप्पयुत्ते पञ्च, अत्थिया पञ्च, नत्थिया द्वे, विगते द्वे, अविगते पञ्च।
अनुलोमम्।
२. पच्चयपच्चनीयम्
१. विभङ्गवारो

नहेतुपच्चयो

४९. परामासविप्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति नहेतुपच्चया – अहेतुकं परामासविप्पयुत्तं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं …पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… अहेतुकपटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता) विचिकिच्छासहगते उद्धच्चसहगते खन्धे पटिच्च विचिकिच्छासहगतो उद्धच्चसहगतो मोहो। (१)

नआरम्मणपच्चयो

५०. परामाससम्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – परामाससम्पयुत्ते खन्धे पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपं (संखित्तं)। (१)
परामासविप्पयुत्तं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – परामासविप्पयुत्ते खन्धे पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपं (याव असञ्ञसत्ता)। (१)
परामाससम्पयुत्तञ्च परामासविप्पयुत्तञ्च धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति नआरम्मणपच्चया – परामाससम्पयुत्ते खन्धे च महाभूते च पटिच्च चित्तसमुट्ठानं रूपं (संखित्तं)। (१)
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

५१. नहेतुया एकं, नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च, नअनन्तरे तीणि, नसमनन्तरे तीणि, नअञ्ञमञ्ञे तीणि, नउपनिस्सये तीणि, नपुरेजाते चत्तारि, नपच्छाजाते पञ्च, नआसेवने पञ्च, नकम्मे द्वे, नविपाके पञ्च, नआहारे एकं, नइन्द्रिये एकं, नझाने एकं, नमग्गे एकं, नसम्पयुत्ते तीणि, नविप्पयुत्ते द्वे, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्
५२. हेतुपच्चया नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया पञ्च (एवं गणेतब्बं)।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्
५३. नहेतुपच्चया आरम्मणे एकं (संखित्तं), अविगते एकम्।
२. सहजातवारो
(सहजातवारोपि पटिच्चवारसदिसो।)
३. पच्चयवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

५४. परामाससम्पयुत्तं धम्मं पच्चया परामाससम्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया… तीणि (पटिच्चवारसदिसो)।
परामासविप्पयुत्तं धम्मं पच्चया परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासविप्पयुत्तं एकं खन्धं पच्चया तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव अज्झत्तिका महाभूता) वत्थुं पच्चया परामासविप्पयुत्ता खन्धा। (१)
परामासविप्पयुत्तं धम्मं पच्चया परामाससम्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – वत्थुं पच्चया परामाससम्पयुत्तका खन्धा। (२)
परामासविप्पयुत्तं धम्मं पच्चया परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – वत्थुं पच्चया परामाससम्पयुत्तका खन्धा, महाभूते पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (३)
५५. परामाससम्पयुत्तञ्च परामासविप्पयुत्तञ्च धम्मं पच्चया परामाससम्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्तं एकं खन्धञ्च वत्थुञ्च पच्चया तयो खन्धा…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…। (१)
परामाससम्पयुत्तञ्च परामासविप्पयुत्तञ्च धम्मं पच्चया परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्ते खन्धे च महाभूते च पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपम्। (२)
परामाससम्पयुत्तञ्च परामासविप्पयुत्तञ्च धम्मं पच्चया परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – परामाससम्पयुत्तं एकं खन्धञ्च वत्थुञ्च पच्चया तयो खन्धा…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… परामाससम्पयुत्ते खन्धे च महाभूते च पच्चया चित्तसमुट्ठानं रूपं (संखित्तं)। (३)
१. पच्चयानुलोमम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

५६. हेतुया नव, आरम्मणे चत्तारि, अधिपतिया नव, अनन्तरे चत्तारि, समनन्तरे चत्तारि, सहजाते नव, अञ्ञमञ्ञे चत्तारि, निस्सये नव, उपनिस्सये चत्तारि, पुरेजाते चत्तारि, आसेवने चत्तारि, कम्मे नव, विपाके एकं, आहारे नव…पे॰… अविगते नव।
अनुलोमम्।
२. पच्चयपच्चनीयम्

१. विभङ्गवारो

५७. परामासविप्पयुत्तं धम्मं पच्चया परामासविप्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति नहेतुपच्चया – अहेतुकं परामासविप्पयुत्तं एकं खन्धं पच्चया तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… अहेतुकपटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव असञ्ञसत्ता) चक्खायतनं पच्चया चक्खुविञ्ञाणं…पे॰… कायायतनं पच्चया कायविञ्ञाणं, वत्थुं पच्चया अहेतुकपरामासविप्पयुत्ता खन्धा; विचिकिच्छासहगते उद्धच्चसहगते खन्धे च वत्थुञ्च पच्चया विचिकिच्छासहगतो उद्धच्चसहगतो मोहो।
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

५८. नहेतुया एकं, नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया नव, नअनन्तरे तीणि, नसमनन्तरे तीणि, नअञ्ञमञ्ञे तीणि, नउपनिस्सये तीणि, नपुरेजाते चत्तारि, नपच्छाजाते नव, नआसेवने नव, नकम्मे चत्तारि, नविपाके नव, नआहारे एकं, नइन्द्रिये एकं, नझाने एकं, नमग्गे एकं, नसम्पयुत्ते तीणि, नविप्पयुत्ते द्वे, नोनत्थिया तीणि, नोविगते तीणि।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्
५९. हेतुपच्चया नआरम्मणे तीणि, नअधिपतिया नव (एवं गणेतब्बं)।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्
६०. नहेतुपच्चया आरम्मणे एकं…पे॰… अविगते एकम्।
४. निस्सयवारो
(निस्सयवारो पच्चयवारसदिसो।)
५. संसट्ठवारो

१-४. पच्चयानुलोमादि

६१. परामाससम्पयुत्तं धम्मं संसट्ठो परामाससम्पयुत्तो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया (संखित्तं)।

सुद्धम्

६२. हेतुया द्वे (सब्बत्थ द्वे), विपाके एकं…पे॰… अविगते द्वे। नहेतुया एकं, नअधिपतिया द्वे, नपुरेजाते द्वे, नपच्छाजाते द्वे, नआसेवने द्वे, नकम्मे द्वे, नविपाके द्वे, नझाने एकं, नमग्गे एकं, नविप्पयुत्ते द्वे।
६. सम्पयुत्तवारो
(एवं इतरे द्वे गणनापि सम्पयुत्तवारापि कातब्बा।)
७. पञ्हावारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

६३. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्ता हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं हेतुपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) परामाससम्पयुत्ता हेतू चित्तसमुट्ठानानं रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) परामाससम्पयुत्ता हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो। (३)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – परामासविप्पयुत्ता हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो; पटिसन्धिक्खणे…पे॰…। (१)

आरम्मणपच्चयो

६४. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – रागं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति; परामाससम्पयुत्ते खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – अरिया परामाससम्पयुत्ते पहीने किलेसे पच्चवेक्खन्ति, पुब्बे समुदाचिण्णे किलेसे जानन्ति, परामाससम्पयुत्ते खन्धे अनिच्चतो…पे॰… विपस्सति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासविप्पयुत्तो रागो…पे॰… विचिकिच्छा…पे॰… उद्धच्चं…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति; चेतोपरियञाणेन परामाससम्पयुत्तचित्तसमङ्गिस्स चित्तं जानाति, परामाससम्पयुत्ता खन्धा चेतोपरियञाणस्स, पुब्बेनिवासानुस्सतिञाणस्स, यथाकम्मूपगञाणस्स, अनागतंसञाणस्स, आवज्जनाय आरम्मणपच्चयेन पच्चयो। (२)
६५. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं कत्वा तं पच्चवेक्खति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासविप्पयुत्तो रागो…पे॰… विचिकिच्छा…पे॰… उद्धच्चं…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति ; पुब्बे सुचिण्णानि…पे॰… झाना…पे॰… अरिया मग्गा वुट्ठहित्वा मग्गं पच्चवेक्खन्ति, फलं…पे॰… निब्बानं…पे॰… निब्बानं गोत्रभुस्स, वोदानस्स, मग्गस्स, फलस्स, आवज्जनाय आरम्मणपच्चयेन पच्चयो; अरिया परामासविप्पयुत्ते पहीने किलेसे…पे॰… विक्खम्भिते किलेसे…पे॰… पुब्बे…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामासविप्पयुत्ते खन्धे अनिच्चतो…पे॰… विपस्सति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासविप्पयुत्तो रागो…पे॰… विचिकिच्छा…पे॰… उद्धच्चं…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति; दिब्बेन चक्खुना रूपं पस्सति, दिब्बाय सोतधातुया सद्दं सुणाति। चेतोपरियञाणेन परामासविप्पयुत्तचित्तसमङ्गिस्स चित्तं जानाति, आकासानञ्चायतनं विञ्ञाणञ्चायतनस्स…पे॰… आकिञ्चञ्ञायतनं नेवसञ्ञानासञ्ञायतनस्स…पे॰… रूपायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स…पे॰… फोट्ठब्बायतनं कायविञ्ञाणस्स…पे॰… परामासविप्पयुत्ता खन्धा इद्धिविधञाणस्स, चेतोपरियञाणस्स, पुब्बेनिवासानुस्सतिञाणस्स, यथाकम्मूपगञाणस्स, अनागतंसञाणस्स, आवज्जनाय आरम्मणपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामासविप्पयुत्ते खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति। तं आरब्भ परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। (२)

अधिपतिपच्चयो

६६. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – रागं गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति, परामाससम्पयुत्ते खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। सहजाताधिपति – परामाससम्पयुत्ताधिपति सम्पयुत्तकानं खन्धानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – परामाससम्पयुत्ते खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामासविप्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। सहजाताधिपति – परामाससम्पयुत्ताधिपति चित्तसमुट्ठानानं रूपानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स च परामासविप्पयुत्तस्स च धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। सहजाताधिपति – परामाससम्पयुत्ताधिपति सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (३)
६७. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणाधिपति, सहजाताधिपति। आरम्मणाधिपति – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं कत्वा तं गरुं कत्वा पच्चवेक्खति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामासविप्पयुत्तो रागो उप्पज्जति, पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… अरिया मग्गा वुट्ठहित्वा मग्गं गरुं कत्वा…पे॰… फलं…पे॰… निब्बानं…पे॰… निब्बानं गोत्रभुस्स , वोदानस्स, मग्गस्स, फलस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो; चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामासविप्पयुत्ते खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामासविप्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। सहजाताधिपति – परामासविप्पयुत्ताधिपति सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अधिपतिपच्चयेन पच्चयो। आरम्मणाधिपति – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं कत्वा तं गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति, पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामासविप्पयुत्ते खन्धे गरुं कत्वा अस्सादेति अभिनन्दति, तं गरुं कत्वा परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। (२)

अनन्तर-समनन्तरपच्चया

६८. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – पुरिमा पुरिमा परामाससम्पयुत्ता खन्धा पच्छिमानं पच्छिमानं परामाससम्पयुत्तकानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्ता खन्धा वुट्ठानस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (२)
६९. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – पुरिमा पुरिमा परामासविप्पयुत्ता खन्धा पच्छिमानं पच्छिमानं परामासविप्पयुत्तानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो; अनुलोमं…पे॰… फलसमापत्तिया अनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अनन्तरपच्चयेन पच्चयो – आवज्जना परामाससम्पयुत्तकानं खन्धानं अनन्तरपच्चयेन पच्चयो… समनन्तरपच्चयेन पच्चयो। (२)

सहजातपच्चयादि

७०. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स सहजातपच्चयेन पच्चयो… पञ्च… अञ्ञमञ्ञपच्चयेन पच्चयो… द्वे… निस्सयपच्चयेन पच्चयो… सत्त।

उपनिस्सयपच्चयो

७१. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – परामाससम्पयुत्तो रागो… मोहो… पत्थना परामाससम्पयुत्तस्स रागस्स… मोहस्स… पत्थनाय उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – परामाससम्पयुत्तं रागं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… समापत्तिं उप्पादेति, मानं जप्पेति; परामाससम्पयुत्तं मोहं… पत्थनं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… समापत्तिं उप्पादेति, मानं जप्पेति, पाणं हनति…पे॰… सङ्घं भिन्दति; परामाससम्पयुत्तो रागो… मोहो… पत्थना सद्धाय …पे॰… पञ्ञाय, रागस्स… दोसस्स… मोहस्स… मानस्स… पत्थनाय… कायिकस्स सुखस्स…पे॰… फलसमापत्तिया उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (२)
७२. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – सद्धं उपनिस्साय दानं देति …पे॰… समापत्तिं उप्पादेति, मानं जप्पेति; सीलं…पे॰… पञ्ञं, रागं…पे॰… मानं…पे॰… पत्थनं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… समापत्तिं उप्पादेति, पाणं हनति…पे॰… सङ्घं भिन्दति; कायिकं सुखं…पे॰… सेनासनं उपनिस्साय दानं देति…पे॰… सङ्घं भिन्दति; सद्धा…पे॰… पञ्ञा, रागो…पे॰… मानो… पत्थना… कायिकं सुखं…पे॰… सेनासनं सद्धाय…पे॰… पञ्ञाय, रागस्स…पे॰… मानस्स… पत्थनाय… कायिकस्स सुखस्स…पे॰… फलसमापत्तिया उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणूपनिस्सयो, अनन्तरूपनिस्सयो, पकतूपनिस्सयो…पे॰…। पकतूपनिस्सयो – सद्धं उपनिस्साय परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति; सीलं…पे॰… सेनासनं उपनिस्साय परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति; सद्धा…पे॰… सेनासनं परामाससम्पयुत्तस्स रागस्स…पे॰… पत्थनाय उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (२)

पुरेजातपच्चयो

७३. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणपुरेजातं, वत्थुपुरेजातम्। आरम्मणपुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अनिच्चतो…पे॰… विपस्सति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासविप्पयुत्तो रागो…पे॰… विचिकिच्छा…पे॰… उद्धच्चं…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति; दिब्बेन चक्खुना रूपं पस्सति, दिब्बाय सोतधातुया सद्दं सुणाति। रूपायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स…पे॰… फोट्ठब्बायतनं कायविञ्ञाणस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। वत्थुपुरेजातं – चक्खायतनं चक्खुविञ्ञाणस्स …पे॰… कायायतनं कायविञ्ञाणस्स…पे॰… वत्थु परामासविप्पयुत्तानं खन्धानं पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स पुरेजातपच्चयेन पच्चयो – आरम्मणपुरेजातं, वत्थुपुरेजातम्। आरम्मणपुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति। वत्थुपुरेजातं – वत्थु परामाससम्पयुत्तकानं खन्धानं पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (२)

पच्छाजातासेवनपच्चया

७४. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो (संखित्तं)। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो (संखित्तं)। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स आसेवनपच्चयेन पच्चयो… द्वे।

कम्मपच्चयादि

७५. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स कम्मपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्ता चेतना सम्पयुत्तकानं खन्धानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स कम्मपच्चयेन पच्चयो – सहजाता, नानाक्खणिका। सहजाता – परामाससम्पयुत्ता चेतना चित्तसमुट्ठानानं रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। नानाक्खणिका – परामाससम्पयुत्ता चेतना विपाकानं खन्धानं कटत्ता च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बं) परामाससम्पयुत्ता चेतना सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (३)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स कम्मपच्चयेन पच्चयो – सहजाता, नानाक्खणिका। सहजाता – परामासविप्पयुत्ता चेतना सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो; पटिसन्धिक्खणे…पे॰…। नानाक्खणिका – परामासविप्पयुत्ता चेतना विपाकानं खन्धानं कटत्ता च रूपानं कम्मपच्चयेन पच्चयो। (१)
विपाकपच्चयेन पच्चयो… एकं, आहारपच्चयेन पच्चयो… चत्तारि, इन्द्रियपच्चयेन पच्चयो… चत्तारि, झानपच्चयेन पच्चयो… चत्तारि, मग्गपच्चयेन पच्चयो… चत्तारि, सम्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो… द्वे।

विप्पयुत्तपच्चयो

७६. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पच्छाजातं (संखित्तं)। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातं, पच्छाजातं (संखित्तं)। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। पुरेजातं – वत्थु परामासम्पयुत्तकानं खन्धानं विप्पयुत्तपच्चयेन पच्चयो। (१)

अत्थिपच्चयो

७७. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्तो एको खन्धो तिण्णन्नं खन्धानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो…पे॰… द्वे खन्धा…पे॰…। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्ता खन्धा चित्तसमुट्ठानानं रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (मूलं कातब्बम्।) (२)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स च परामासविप्पयुत्तस्स च धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – परामाससम्पयुत्तो एको खन्धो तिण्णन्नं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो…पे॰… द्वे खन्धा…पे॰…। (३)
७८. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातं, पच्छाजातं, आहारं, इन्द्रियं (संखित्तं)। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पुरेजातं – चक्खुं…पे॰… वत्थुं अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामाससम्पयुत्तो रागो उप्पज्जति, वत्थु परामाससम्पयुत्तकानं खन्धानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (२)
७९. परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पुरेजातम्। सहजातो – परामाससम्पयुत्तो एको खन्धो च वत्थु च तिण्णन्नं खन्धानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो…पे॰… द्वे खन्धा च…पे॰…। (१)
परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो – सहजातं, पच्छाजातं, आहारं, इन्द्रियम्। सहजाता – परामाससम्पयुत्ता खन्धा च महाभूता च चित्तसमुट्ठानानं रूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजाता – परामाससम्पयुत्ता खन्धा च कबळीकारो आहारो च इमस्स कायस्स अत्थिपच्चयेन पच्चयो। पच्छाजाता – परामाससम्पयुत्ता खन्धा च रूपजीवितिन्द्रियञ्च कटत्तारूपानं अत्थिपच्चयेन पच्चयो। (२)
१. पच्चयानुलोमम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

८०. हेतुया चत्तारि, आरम्मणे चत्तारि, अधिपतिया पञ्च, अनन्तरे चत्तारि, समनन्तरे चत्तारि, सहजाते पञ्च, अञ्ञमञ्ञे द्वे, निस्सये सत्त, उपनिस्सये चत्तारि, पुरेजाते द्वे, पच्छाजाते द्वे, आसेवने द्वे, कम्मे चत्तारि, विपाके एकं, आहारे चत्तारि, इन्द्रिये चत्तारि, झाने चत्तारि, मग्गे चत्तारि, सम्पयुत्ते द्वे, विप्पयुत्ते तीणि, अत्थिया सत्त, नत्थिया चत्तारि, विगते चत्तारि, अविगते सत्त।
अनुलोमम्।

पच्चनीयुद्धारो

८१. परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो… कम्मपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामाससम्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स च परामासविप्पयुत्तस्स च धम्मस्स सहजातपच्चयेन पच्चयो। (३)
८२. परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… सहजातपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पुरेजातपच्चयेन पच्चयो… पच्छाजातपच्चयेन पच्चयो… कम्मपच्चयेन पच्चयो… आहारपच्चयेन पच्चयो… इन्द्रियपच्चयेन पच्चयो। (१)
परामासविप्पयुत्तो धम्मो परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… उपनिस्सयपच्चयेन पच्चयो… पुरेजातपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा परामाससम्पयुत्तस्स धम्मस्स सहजातं, पुरेजातम्। (१)
परामाससम्पयुत्तो च परामासविप्पयुत्तो च धम्मा परामासविप्पयुत्तस्स धम्मस्स सहजातं, पच्छाजातं, आहारं, इन्द्रियम्। (२)
२. पच्चयपच्चनीयम्
२. सङ्ख्यावारो

सुद्धम्

८३. नहेतुया सत्त, नआरम्मणे सत्त, नअधिपतिया सत्त, नअनन्तरे सत्त, नसमनन्तरे सत्त, नसहजाते पञ्च, नअञ्ञमञ्ञे पञ्च, ननिस्सये पञ्च, नउपनिस्सये सत्त, नपुरेजाते छ, नपच्छाजाते सत्त (सब्बत्थ सत्त), नमग्गे सत्त, नसम्पयुत्ते पञ्च, नविप्पयुत्ते चत्तारि, नोअत्थिया चत्तारि, नोनत्थिया सत्त, नोविगते सत्त, नोअविगते चत्तारि।
३. पच्चयानुलोमपच्चनीयम्

हेतुदुकम्

८४. हेतुपच्चया नआरम्मणे चत्तारि, नअधिपतिया चत्तारि, नअनन्तरे चत्तारि, नसमनन्तरे चत्तारि, नअञ्ञमञ्ञे द्वे, नउपनिस्सये चत्तारि (सब्बत्थ चत्तारि), नमग्गे चत्तारि, नसम्पयुत्ते द्वे, नविप्पयुत्ते द्वे, नोनत्थिया चत्तारि, नोविगते चत्तारि।
४. पच्चयपच्चनीयानुलोमम्
८५. नहेतुपच्चया आरम्मणे चत्तारि, अधिपतिया पञ्च (अनुलोममातिका कातब्बा)…पे॰… अविगते सत्त।
परामाससम्पयुत्तदुकं निट्ठितम्।
५३. परामासपरामट्ठदुकम्
१. पटिच्चवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

८६. परामासञ्चेव परामट्ठञ्च धम्मं पटिच्च परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासं पटिच्च सम्पयुत्तका खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपम्। (१)
परामट्ठञ्चेव नो च परामासं धम्मं पटिच्च परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामट्ठञ्चेव नो च परामासं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰… पटिसन्धिक्खणे…पे॰… (याव अज्झत्तिका महाभूता)। (१)
परामट्ठञ्चेव नो च परामासं धम्मं पटिच्च परामासो चेव परामट्ठो च धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामट्ठे चेव नो च परामासे खन्धे पटिच्च परामासो। (२)
परामट्ठञ्चेव नो च परामासं धम्मं पटिच्च परामासो चेव परामट्ठो च परामट्ठो चेव नो च परामासो च धम्मा उप्पज्जन्ति हेतुपच्चया – परामट्ठञ्चेव नो च परामासं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा परामासो च चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…। (३)
परामासञ्चेव परामट्ठञ्च परामट्ठञ्चेव नो च परामासञ्च धम्मं पटिच्च परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामट्ठञ्चेव नो च परामासं एकं खन्धञ्च परामासञ्च पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे च…पे॰… (संखित्तं)।
२-६. सहजात-पच्चय-निस्सय-संसट्ठ-सम्पयुत्तवारो
(सब्बे वारा यथा परामासदुकं एवं कातब्बं निन्नानाकरणम्।)
७. पञ्हावारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

८७. परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामट्ठस्स चेव नो च परामासस्स धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – परामट्ठा चेव नो च परामासा हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो; पटिसन्धिक्खणे…पे॰…। (१)
परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामासस्स चेव परामट्ठस्स च धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – परामट्ठा चेव नो च परामासा हेतू परामासस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो। (२)
परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामासस्स चेव परामट्ठस्स च परामट्ठस्स चेव नो च परामासस्स च धम्मस्स हेतुपच्चयेन पच्चयो – परामट्ठा चेव नो च परामासा हेतू सम्पयुत्तकानं खन्धानं परामासस्स च चित्तसमुट्ठानानञ्च रूपानं हेतुपच्चयेन पच्चयो। (३)

आरम्मणपच्चयो

८८. परामासो चेव परामट्ठो च धम्मो परामासस्स चेव परामट्ठस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो… तीणि (आरब्भ कातब्बानि परामासदुकसदिसं)।
८९. परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामट्ठस्स चेव नो च परामासस्स धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं कत्वा तं पच्चवेक्खति, अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ रागो…पे॰… विचिकिच्छा, उद्धच्चं, दोमनस्सं उप्पज्जति, पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… अरिया गोत्रभुं पच्चवेक्खन्ति, वोदानं पच्चवेक्खन्ति, पहीने किलेसे…पे॰… विक्खम्भिते किलेसे…पे॰… पुब्बे…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामट्ठे चेव नो च परामासे खन्धे अनिच्चतो…पे॰… दोमनस्सं उप्पज्जति। दिब्बेन चक्खुना रूपं पस्सति (याव आवज्जना सब्बं कातब्बं)। (१)
परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामासस्स चेव परामट्ठस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामट्ठे चेव नो च परामासे खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ दिट्ठि उप्पज्जति। (२)
परामट्ठो चेव नो च परामासो धम्मो परामासस्स चेव परामट्ठस्स च परामट्ठस्स चेव नो च परामासस्स च धम्मस्स आरम्मणपच्चयेन पच्चयो – दानं…पे॰… सीलं…पे॰… उपोसथकम्मं…पे॰… पुब्बे…पे॰… झाना…पे॰… चक्खुं…पे॰… वत्थुं परामट्ठे चेव नो च परामासे खन्धे अस्सादेति अभिनन्दति, तं आरब्भ परामासो च सम्पयुत्तका च खन्धा उप्पज्जन्ति। (३)
(एवं इतरेपि तीणि आरब्भ कातब्बानि। इमं दुकं परामासदुकसदिसम्। लोकुत्तरं यहिं न लब्भति तहिं न कातब्बम्।)
परामासपरामट्ठदुकं निट्ठितम्।
५४. परामासविप्पयुत्तपरामट्ठदुकम्
१. पटिच्चवारो
१. पच्चयानुलोमम्
१. विभङ्गवारो

हेतुपच्चयो

९०. परामासविप्पयुत्तं परामट्ठं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो परामट्ठो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया – परामासविप्पयुत्तं परामट्ठं एकं खन्धं पटिच्च तयो खन्धा चित्तसमुट्ठानञ्च रूपं…पे॰… द्वे खन्धे…पे॰…।
परामासविप्पयुत्तं अपरामट्ठं धम्मं पटिच्च परामासविप्पयुत्तो अपरामट्ठो धम्मो उप्पज्जति हेतुपच्चया (संखित्तं)।
(यथा चूळन्तरदुके लोकियदुकं एवं कातब्बं निन्नानाकरणम्।)
परामासविप्पयुत्तपरामट्ठदुकं निट्ठितम्।
परामासगोच्छकं निट्ठितम्।