११. भिक्खदायिवग्गो

११. भिक्खदायिवग्गो

१. भिक्खदायकत्थेरअपदानम्

१.
‘‘सुवण्णवण्णं सम्बुद्धं, आहुतीनं पटिग्गहम्।
पवरा [पवना (स्या॰)] अभिनिक्खन्तं, वना निब्बनमागतं [वाना निब्बानमागतं (स्या॰)]॥
२.
‘‘कटच्छुभिक्खं पादासिं, सिद्धत्थस्स महेसिनो।
पञ्ञाय उपसन्तस्स, महावीरस्स तादिनो॥
३.
‘‘पदेनानुपदायन्तं [पदेनानुपदायन्तो (सी॰ स्या॰)], निब्बापेन्ते महाजनम्।
उळारा वित्ति मे जाता, बुद्धे आदिच्चबन्धुने [वित्ति मे पाहुना ताव, बुद्धस्सादिच्चबन्धुनो (स्या॰)]॥
४.
‘‘चतुन्नवुतितो कप्पे, यं दानमददिं तदा।
दुग्गतिं नाभिजानामि, भिक्खादानस्सिदं फलं॥
५.
‘‘सत्तासीतिम्हितो कप्पे, महारेणु सनामका।
सत्तरतनसम्पन्ना, सत्तेते चक्कवत्तिनो॥
६.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो, विमोक्खापि च अट्ठिमे।
छळभिञ्ञा सच्छिकता, कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा भिक्खदायको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
भिक्खदायकत्थेरस्सापदानं पठमम्।

२. ञाणसञ्ञिकत्थेरअपदानम्

७.
‘‘सुवण्णवण्णं सम्बुद्धं, निसभाजानियं यथा।
तिधापभिन्नं मातङ्गं, कुञ्जरंव महेसिनं॥
८.
‘‘ओभासेन्तं दिसा सब्बा, उळुराजंव पूरितम्।
रथियं पटिपज्जन्तं, लोकजेट्ठं अपस्सहं॥
९.
‘‘ञाणे चित्तं पसादेत्वा, पग्गहेत्वान अञ्जलिम्।
पसन्नचित्तो सुमनो, सिद्धत्थमभिवादयिं॥
१०.
‘‘चतुन्नवुतितो कप्पे, यं कम्ममकरिं तदा।
दुग्गतिं नाभिजानामि, ञाणसञ्ञायिदं फलं॥
११.
‘‘तेसत्ततिम्हितो कप्पे, सोळसासुं नरुत्तमा।
सत्तरतनसम्पन्ना, चक्कवत्ती महब्बला॥
१२.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा ञाणसञ्ञिको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
ञाणसञ्ञिकत्थेरस्सापदानं दुतियम्।

३. उप्पलहत्थियत्थेरअपदानम्

१३.
‘‘तिवरायं निवासीहं, अहोसिं मालिको तदा।
अद्दसं विरजं बुद्धं, सिद्धत्थं लोकपूजितं [लोकनायकं (सी॰)]॥
१४.
‘‘पसन्नचित्तो सुमनो, पुप्फहत्थमदासहम्।
यत्थ यत्थुपपज्जामि, तस्स कम्मस्स वाहसा॥
१५.
‘‘अनुभोमि फलं इट्ठं, पुब्बे सुकतमत्तनो।
परिक्खित्तो सुमल्लेहि, पुप्फदानस्सिदं फलं॥
१६.
‘‘चतुन्नवुतितो कप्पे, यं पुप्फमभिरोपयिम्।
दुग्गतिं नाभिजानामि, पुप्फपूजायिदं [बुद्धपूजायिदं (सी॰)] फलं॥
१७.
‘‘चतुन्नवुतुपादाय, ठपेत्वा वत्तमानकम्।
पञ्चराजसता तत्थ, नज्जसमसनामका [नज्जुपमसनामका (सी॰ स्या॰)]॥
१८.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा उप्पलहत्थियो थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
उप्पलहत्थियत्थेरस्सापदानं ततियम्।

४. पदपूजकत्थेरअपदानम्

१९.
‘‘सिद्धत्थस्स भगवतो, जातिपुप्फमदासहम्।
पादेसु सत्त पुप्फानि, हासेनोकिरितानि मे॥
२०.
‘‘तेन कम्मेनहं अज्ज, अभिभोमि नरामरे।
धारेमि अन्तिमं देहं, सम्मासम्बुद्धसासने॥
२१.
‘‘चतुन्नवुतितो कप्पे, यं पुप्फमभिरोपयिम्।
दुग्गतिं नाभिजानामि, पुप्फपूजायिदं फलं॥
२२.
‘‘समन्तगन्धनामासुं, तेरस चक्कवत्तिनो।
इतो पञ्चमके कप्पे, चातुरन्ता जनाधिपा॥
२३.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा पदपूजको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
पदपूजकत्थेरस्सापदानं चतुत्थम्।

५. मुट्ठिपुप्फियत्थेरअपदानम्

२४.
‘‘सुदस्सनोति नामेन, मालाकारो अहं तदा।
अद्दसं विरजं बुद्धं, लोकजेट्ठं नरासभं॥
२५.
‘‘जातिपुप्फं गहेत्वान, पूजयिं पदुमुत्तरम्।
विसुद्धचक्खु सुमनो, दिब्बचक्खुं समज्झगं॥
२६.
‘‘एतिस्सा पुप्फपूजाय, चित्तस्स पणिधीहि च।
कप्पानं सतसहस्सं, दुग्गतिं नुपपज्जहं॥
२७.
‘‘सोळसासिंसु राजानो, देवुत्तरसनामका।
छत्तिंसम्हि इतो कप्पे, चक्कवत्ती महब्बला॥
२८.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा मुट्ठिपुप्फियो थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
मुट्ठिपुप्फियत्थेरस्सापदानं पञ्चमम्।

६. उदकपूजकत्थेरअपदानम्

२९.
‘‘सुवण्णवण्णं सम्बुद्धं, गच्छन्तं अनिलञ्जसे।
घतासनंव जलितं, आदित्तंव हुतासनं॥
३०.
‘‘पाणिना उदकं गय्ह, आकासे उक्खिपिं अहम्।
सम्पटिच्छि महावीरो, बुद्धो कारुणिको इसि [मयि (स्या॰)]॥
३१.
‘‘अन्तलिक्खे ठितो सत्था, पदुमुत्तरनामको।
मम सङ्कप्पमञ्ञाय, इमं गाथं अभासथ॥
३२.
‘‘‘इमिना दकदानेन, पीतिउप्पादनेन च।
कप्पसतसहस्सम्पि, दुग्गतिं नुपपज्जति’ [नुपपज्जसि (क॰)]॥
३३.
‘‘तेन कम्मेन द्विपदिन्द, लोकजेट्ठ नरासभ।
पत्तोम्हि अचलं ठानं, हित्वा जयपराजयं॥
३४.
‘‘सहस्सराजनामेन , तयो ते चक्कवत्तिनो।
पञ्चसट्ठिकप्पसते, चातुरन्ता जनाधिपा॥
३५.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा उदकपूजको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
उदकपूजकत्थेरस्सापदानं छट्ठम्।

७. नळमालियत्थेरअपदानम्

३६.
‘‘पदुमुत्तरबुद्धस्स, लोकजेट्ठस्स तादिनो।
तिणत्थरे निसिन्नस्स, उपसन्तस्स तादिनो॥
३७.
‘‘नळमालं गहेत्वान, बन्धित्वा [बीजित्वा (क॰)] बीजनिं अहम्।
बुद्धस्स उपनामेसिं, द्विपदिन्दस्स तादिनो॥
३८.
‘‘पटिग्गहेत्वा सब्बञ्ञू, बीजनिं लोकनायको।
मम सङ्कप्पमञ्ञाय, इमं गाथं अभासथ॥
३९.
‘‘‘यथा मे कायो निब्बाति, परिळाहो न विज्जति।
तथेव तिविधग्गीहि, चित्तं तव विमुच्चतु’॥
४०.
‘‘सब्बे देवा समागच्छुं, ये केचि वननिस्सिता।
सोस्साम बुद्धवचनं, हासयन्तञ्च दायकं॥
४१.
‘‘निसिन्नो भगवा तत्थ, देवसङ्घपुरक्खतो।
दायकं सम्पहंसेन्तो, इमा गाथा अभासथ॥
४२.
‘‘‘इमिना बीजनिदानेन, चित्तस्स पणिधीहि च।
सुब्बतो नाम नामेन, चक्कवत्ती भविस्सति॥
४३.
‘‘‘तेन कम्मावसेसेन, सुक्कमूलेन चोदितो।
मालुतो नाम नामेन, चक्कवत्ती भविस्सति’॥
४४.
‘‘‘इमिना बीजनिदानेन, सम्मानविपुलेन च।
कप्पसतसहस्सम्पि, दुग्गतिं नुपपज्जति॥
४५.
‘‘तिंसकप्पसहस्सम्हि, सुब्बता अट्ठतिंस ते।
एकूनतिंससहस्से, अट्ठ मालुतनामका॥
४६.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा नळमालियो थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
नळमालियत्थेरस्सापदानं सत्तमम्।
सत्तमभाणवारम्।

८. आसनुपट्ठाहकत्थेरअपदानम्

४७.
‘‘काननं वनमोगय्ह, अप्पसद्दं निराकुलम्।
सीहासनं मया दिन्नं, अत्थदस्सिस्स तादिनो॥
४८.
‘‘मालाहत्थं गहेत्वान, कत्वा च नं पदक्खिणम्।
सत्थारं पयिरुपासित्वा, पक्कामिं उत्तरामुखो॥
४९.
‘‘तेन कम्मेन द्विपदिन्द, लोकजेट्ठ नरासभ।
सन्निब्बापेमि [सन्दिट्ठापेमि (क॰)] अत्तानं, भवा सब्बे समूहता॥
५०.
‘‘अट्ठारसकप्पसते, यं दानमददिं तदा।
दुग्गतिं नाभिजानामि, सीहासनस्सिदं फलं॥
५१.
‘‘इतो सत्तकप्पसते, सन्निब्बापक [सन्निट्ठो नाम (क॰)] खत्तियो।
सत्तरतनसम्पन्नो, चक्कवत्ती महब्बलो॥
५२.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा आसनुपट्ठाहको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
आसनुपट्ठाहकत्थेरस्सापदानं अट्ठमम्।

९. बिळालिदायकत्थेरअपदानम्

५३.
‘‘हिमवन्तस्साविदूरे , वसामि पण्णसन्थरे।
घासेसु गेधमापन्नो, सेय्यसीलो चहं [सेयसीलोवहं (स्या॰ क॰)] तदा॥
५४.
‘‘खणन्तालु [खणमालु (स्या॰)] कलम्बानि, बिळालितक्कलानि च।
कोलं भल्लातकं बिल्लं, आहत्वा पटियादितं॥
५५.
‘‘पदुमुत्तरो लोकविदू, आहुतीनं पटिग्गहो।
मम सङ्कप्पमञ्ञाय, आगच्छि मम सन्तिकं॥
५६.
‘‘उपागतं महानागं, देवदेवं नरासभम्।
बिळालिं पग्गहेत्वान, पत्तम्हि ओकिरिं अहं॥
५७.
‘‘परिभुञ्जि महावीरो, तोसयन्तो ममं तदा।
परिभुञ्जित्वान सब्बञ्ञू, इमं गाथं अभासथ॥
५८.
‘‘‘सकं चित्तं पसादेत्वा, बिळालिं मे अदा तुवम्।
कप्पानं सतसहस्सं, दुग्गतिं नुपपज्जसि’॥
५९.
‘‘चरिमं वत्तते मय्हं, भवा सब्बे समूहता।
धारेमि अन्तिमं देहं, सम्मासम्बुद्धसासने॥
६०.
‘‘चतुपञ्ञासितो कप्पे, सुमेखलियसव्हयो।
सत्तरतनसम्पन्नो, चक्कवत्ती महब्बलो॥
६१.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा बिळालिदायको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
बिळालिदायकत्थेरस्सापदानं नवमम्।

१०. रेणुपूजकत्थेरअपदानम्

६२.
‘‘सुवण्णवण्णं सम्बुद्धं, सतरंसिंव भाणुमम्।
ओभासेन्तं दिसा सब्बा, उळुराजंव पूरितं॥
६३.
‘‘पुरक्खतं सावकेहि, सागरेहेव मेदनिम्।
नागं पग्गय्ह रेणूहि, विपस्सिस्साभिरोपयिं॥
६४.
‘‘एकनवुतितो कप्पे, यं रेणुमभिरोपयिम्।
दुग्गतिं नाभिजानामि, बुद्धपूजायिदं फलं॥
६५.
‘‘पण्णतालीसितो कप्पे, रेणु नामासि खत्तियो।
सत्तरतनसम्पन्नो, चक्कवत्ती महब्बलो॥
६६.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
इत्थं सुदं आयस्मा रेणुपूजको थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।
रेणुपूजकत्थेरस्सापदानं दसमम्।
भिक्खदायिवग्गो एकादसमो।
तस्सुद्दानं –
भिक्खदायी ञाणसञ्ञी, हत्थियो पदपूजको।
मुट्ठिपुप्फी उदकदो, नळमालि उपट्ठको।
बिळालिदायी रेणु च, गाथायो छ च सट्ठि च॥