२. दुकनिपातो
१. पठमवग्गो
१. उत्तरत्थेरगाथा
१२१.
‘‘नत्थि कोचि भवो निच्चो, सङ्खारा वापि सस्सता।
उप्पज्जन्ति च ते खन्धा, चवन्ति अपरापरं॥
१२२.
‘‘एतमादीनं ञत्वा, भवेनम्हि अनत्थिको।
निस्सटो सब्बकामेहि, पत्तो मे आसवक्खयो’’ति॥
इत्थं सुदं आयस्मा उत्तरो थेरो गाथायो अभासित्थाति।
२. पिण्डोलभारद्वाजत्थेरगाथा
१२३.
‘‘नयिदं अनयेन जीवितं, नाहारो हदयस्स सन्तिको।
आहारट्ठितिको समुस्सयो, इति दिस्वान चरामि एसनं॥
१२४.
‘‘पङ्कोति हि नं पवेदयुं, यायं वन्दनपूजना कुलेसु।
सुखुमं सल्लं दुरुब्बहं, सक्कारो कापुरिसेन दुज्जहो’’ति॥
इत्थं सुदं आयस्मा पिण्डोलभारद्वाजो थेरो गाथायो अभासित्थाति।
३. वल्लियत्थेरगाथा
१२५.
‘‘मक्कटो पञ्चद्वारायं, कुटिकायं पसक्किय।
द्वारेन अनुपरियेति, घट्टयन्तो मुहुं मुहुं॥
१२६.
‘‘तिट्ठ मक्कट मा धावि, न हि ते तं यथा पुरे।
निग्गहीतोसि पञ्ञाय, नेव दूरं गमिस्सती’’ति॥
… वल्लियो थेरो…।
४. गङ्गातीरियत्थेरगाथा
१२७.
‘‘तिण्णं मे तालपत्तानं, गङ्गातीरे कुटी कता।
छवसित्तोव मे पत्तो, पंसुकूलञ्च चीवरं॥
१२८.
‘‘द्विन्नं अन्तरवस्सानं, एका वाचा मे भासिता।
ततिये अन्तरवस्सम्हि, तमोखन्धो [तमोक्खन्धो (सी॰ स्या॰)] पदालितो’’ति॥
… गङ्गातीरियो थेरो…।
५. अजिनत्थेरगाथा
१२९.
‘‘अपि चे होति तेविज्जो, मच्चुहायी अनासवो।
अप्पञ्ञातोति नं बाला, अवजानन्ति अजानता॥
१३०.
‘‘यो च खो अन्नपानस्स, लाभी होतीध पुग्गलो।
पापधम्मोपि चे होति, सो नेसं होति सक्कतो’’ति॥
… अजिनो थेरो…।
६. मेळजिनत्थेरगाथा
१३१.
‘‘यदाहं धम्ममस्सोसिं, भासमानस्स सत्थुनो।
न कङ्खमभिजानामि, सब्बञ्ञूअपराजिते॥
१३२.
‘‘सत्थवाहे महावीरे, सारथीनं वरुत्तमे।
मग्गे पटिपदायं वा, कङ्खा मय्हं न विज्जती’’ति॥
… मेळजिनो थेरो…।
७. राधत्थेरगाथा
१३३.
[ध॰ प॰ १३ धम्मपदे] ‘‘यथा अगारं दुच्छन्नं, वुट्ठी समतिविज्झति।
एवं अभावितं चित्तं, रागो समतिविज्झति॥
१३४.
[ध॰ प॰ १४ धम्मपदे] ‘‘यथा अगारं सुच्छन्नं, वुड्ढी न समतिविज्झति।
एवं सुभावितं चित्तं, रागो न समतिविज्झती’’ति॥
… राधो थेरो…।
८. सुराधत्थेरगाथा
१३५.
‘‘खीणा हि मय्हं जाति, वुसितं जिनसासनम्।
पहीनो जालसङ्खातो, भवनेत्ति समूहता॥
१३६.
‘‘यस्सत्थाय पब्बजितो, अगारस्मानगारियम्।
सो मे अत्थो अनुप्पत्तो, सब्बसंयोजनक्खयो’’ति॥
… सुराधो थेरो…।
९. गोतमत्थेरगाथा
१३७.
‘‘सुखं सुपन्ति मुनयो, ये इत्थीसु न बज्झरे।
सदा वे रक्खितब्बासु, यासु सच्चं सुदुल्लभं॥
१३८.
‘‘वधं चरिम्ह ते काम, अनणा दानि ते मयम्।
गच्छाम दानि निब्बानं, यत्थ गन्त्वा न सोचती’’ति॥
… गोतमो थेरो…।
१०. वसभत्थेरगाथा
१३९.
‘‘पुब्बे हनति अत्तानं, पच्छा हनति सो परे।
सुहतं हन्ति अत्तानं, वीतंसेनेव पक्खिमा॥
१४०.
‘‘न ब्राह्मणो बहिवण्णो, अन्तो वण्णो हि ब्राह्मणो।
यस्मिं पापानि कम्मानि, स वे कण्हो सुजम्पती’’ति॥
… वसभो थेरो…।
वग्गो पठमो निट्ठितो।
तस्सुद्दानं –
उत्तरो चेव पिण्डोलो, वल्लियो तीरियो इसि।
अजिनो च मेळजिनो, राधो सुराधो गोतमो।
वसभेन इमे होन्ति, दस थेरा महिद्धिकाति॥
२. दुतियवग्गो
१. महाचुन्दत्थेरगाथा
१४१.
‘‘सुस्सूसा सुतवद्धनी, सुतं पञ्ञाय वद्धनम्।
पञ्ञाय अत्थं जानाति, ञातो अत्थो सुखावहो॥
१४२.
‘‘सेवेथ पन्तानि सेनासनानि, चरेय्य संयोजनविप्पमोक्खम्।
सचे रतिं नाधिगच्छेय्य तत्थ, सङ्घे वसे रक्खितत्तो सतिमा’’ति॥
… महाचुन्दो थेरो…।
२. जोतिदासत्थेरगाथा
१४३.
‘‘ये खो ते वेठमिस्सेन [वेघमिस्सेन (सी॰ स्या॰), वे गमिस्सेन, वेखमिस्सेन (क॰)], नानत्तेन च कम्मुना।
मनुस्से उपरुन्धन्ति, फरुसूपक्कमा जना।
तेपि तत्थेव कीरन्ति, न हि कम्मं पनस्सति॥
१४४.
‘‘यं करोति नरो कम्मं, कल्याणं यदि पापकम्।
तस्स तस्सेव दायादो, यं यं कम्मं पकुब्बती’’ति॥
… जोतिदासो थेरो…।
३. हेरञ्ञकानित्थेरगाथा
१४५.
‘‘अच्चयन्ति अहोरत्ता, जीवितं उपरुज्झति।
आयु खीयति मच्चानं, कुन्नदीनंव ओदकं॥
१४६.
‘‘अथ पापानि कम्मानि, करं बालो न बुज्झति।
पच्छास्स कटुकं होति, विपाको हिस्स पापको’’ति॥
… हेरञ्ञकानित्थेरो…।
४. सोममित्तत्थेरगाथा
१४७.
‘‘परित्तं दारुमारुय्ह, यथा सीदे महण्णवे।
एवं कुसीतमागम्म, साधुजीवीपि सीदति।
तस्मा तं परिवज्जेय्य, कुसीतं हीनवीरियं॥
१४८.
‘‘पविवित्तेहि अरियेहि, पहितत्तेहि झायिभि।
निच्चं आरद्धवीरियेहि, पण्डितेहि सहावसे’’ति॥
… सोममित्तो थेरो…।
५. सब्बमित्तत्थेरगाथा
१४९.
‘‘जनो जनम्हि सम्बद्धो [सम्बद्धो (स्या॰ क॰)], जनमेवस्सितो जनो।
जनो जनेन हेठीयति, हेठेति च [बोधियति, बाधेति च (क॰)] जनो जनं॥
१५०.
‘‘को हि तस्स जनेनत्थो, जनेन जनितेन वा।
जनं ओहाय गच्छं तं, हेठयित्वा [बाधयित्वा (क॰)] बहुं जन’’न्ति॥
… सब्बमित्तो थेरो…।
६. महाकाळत्थेरगाथा
१५१.
‘‘काळी इत्थी ब्रहती धङ्करूपा, सत्थिञ्च भेत्वा अपरञ्च सत्थिम्।
बाहञ्च भेत्वा अपरञ्च बाहं, सीसञ्च भेत्वा दधिथालकंव।
एसा निसिन्ना अभिसन्दहित्वा॥
१५२.
‘‘यो वे अविद्वा उपधिं करोति, पुनप्पुनं दुक्खमुपेति मन्दो।
तस्मा पजानं उपधिं न कयिरा, माहं पुन भिन्नसिरो सयिस्स’’न्ति [पस्सिस्सन्ति (क॰)]॥
… महाकाळो थेरो…।
७. तिस्सत्थेरगाथा
१५३.
‘‘बहू सपत्ते लभति, मुण्डो सङ्घाटिपारुतो।
लाभी अन्नस्स पानस्स, वत्थस्स सयनस्स च॥
१५४.
‘‘एतमादीनवं ञत्वा, सक्कारेसु महब्भयम्।
अप्पलाभो अनवस्सुतो, सतो भिक्खु परिब्बजे’’ति॥
… तिस्सो थेरो…।
८. किमिलत्थेरगाथा
१५५.
‘‘पाचीनवंसदायम्हि , सक्यपुत्ता सहायका।
पहायानप्पके भोगे, उञ्छापत्तागते रता॥
१५६.
‘‘आरद्धवीरिया पहितत्ता, निच्चं दळ्हपरक्कमा।
रमन्ति धम्मरतिया, हित्वान लोकियं रति’’न्ति॥
… किमिलो [किम्बिलो (सी॰ स्या॰ पी॰)] थेरो…।
९. नन्दत्थेरगाथा
१५७.
‘‘अयोनिसो मनसिकारा, मण्डनं अनुयुञ्जिसम्।
उद्धतो चपलो चासिं, कामरागेन अट्टितो॥
१५८.
‘‘उपायकुसलेनाहं, बुद्धेनादिच्चबन्धुना।
योनिसो पटिपज्जित्वा, भवे चित्तं उदब्बहि’’न्ति॥
… नन्दो थेरो…।
१०. सिरिमत्थेरगाथा
१५९.
‘‘परे च नं पसंसन्ति, अत्ता चे असमाहितो।
मोघं परे पसंसन्ति, अत्ता हि असमाहितो॥
१६०.
‘‘परे च नं गरहन्ति, अत्ता चे सुसमाहितो।
मोघं परे गरहन्ति, अत्ता हि सुसमाहितो’’ति॥
… सिरिमा थेरो…।
वग्गो दुतियो निट्ठितो।
तस्सुद्दानं –
चुन्दो च जोतिदासो च, थेरो हेरञ्ञकानि च।
सोममित्तो सब्बमित्तो, कालो तिस्सो च किमिलो [किम्बिलो (सी॰ स्या॰ पी॰), छन्दलक्खणानुलोमं]।
नन्दो च सिरिमा चेव, दस थेरा महिद्धिकाति॥
३. ततियवग्गो
१. उत्तरत्थेरगाथा
१६१.
‘‘खन्धा मया परिञ्ञाता, तण्हा मे सुसमूहता।
भाविता मम बोज्झङ्गा, पत्तो मे आसवक्खयो॥
१६२.
‘‘सोहं खन्धे परिञ्ञाय, अब्बहित्वान [अब्बुहित्वान (क॰)] जालिनिम्।
भावयित्वान बोज्झङ्गे, निब्बायिस्सं अनासवो’’ति॥
… उत्तरो थेरो…।
२. भद्दजित्थेरगाथा
१६३.
‘‘पनादो नाम सो राजा, यस्स यूपो सुवण्णयो।
तिरियं सोळसुब्बेधो [सोळसपब्बेधो (सी॰ अट्ठ॰), सोळसब्बाणो (?)], उब्भमाहु [उद्धमाहु (सी॰), उच्चमाहु (स्या॰)] सहस्सधा॥
१६४.
‘‘सहस्सकण्डो सतगेण्डु, धजालु हरितामयो।
अनच्चुं तत्थ गन्धब्बा, छसहस्सानि सत्तधा’’ति॥
… भद्दजित्थेरो…।
३. सोभितत्थेरगाथा
१६५.
‘‘सतिमा पञ्ञवा भिक्खु, आरद्धबलवीरियो।
पञ्च कप्पसतानाहं, एकरत्तिं अनुस्सरिं॥
१६६.
‘‘चत्तारो सतिपट्ठाने, सत्त अट्ठ च भावयम्।
पञ्च कप्पसतानाहं, एकरत्तिं अनुस्सरि’’न्ति॥
… सोभितो थेरो…।
४. वल्लियत्थेरगाथा
१६७.
‘‘यं किच्चं दळ्हवीरियेन, यं किच्चं बोद्धुमिच्छता।
करिस्सं नावरज्झिस्सं [नावरुज्झिस्सं (क॰ सी॰ क॰)], पस्स वीरियं परक्कम॥
१६८.
‘‘त्वञ्च मे मग्गमक्खाहि, अञ्जसं अमतोगधम्।
अहं मोनेन मोनिस्सं, गङ्गासोतोव सागर’’न्ति॥
… वल्लियो थेरो…।
५. वीतसोकत्थेरगाथा
१६९.
‘‘केसे मे ओलिखिस्सन्ति, कप्पको उपसङ्कमि।
ततो आदासमादाय, सरीरं पच्चवेक्खिसं॥
१७०.
‘‘तुच्छो कायो अदिस्सित्थ, अन्धकारो तमो ब्यगा।
सब्बे चोळा समुच्छिन्ना, नत्थि दानि पुनब्भवो’’ति॥
… वीतसोको थेरो…।
६. पुण्णमासत्थेरगाथा
१७१.
‘‘पञ्च नीवरणे हित्वा, योगक्खेमस्स पत्तिया।
धम्मादासं गहेत्वान, ञाणदस्सनमत्तनो॥
१७२.
‘‘पच्चवेक्खिं इमं कायं, सब्बं सन्तरबाहिरम्।
अज्झत्तञ्च बहिद्धा च, तुच्छो कायो अदिस्सथा’’ति॥
… पुण्णमासो थेरो…।
७. नन्दकत्थेरगाथा
१७३.
‘‘यथापि भद्दो आजञ्ञो, खलित्वा पतितिट्ठति।
भिय्यो लद्दान संवेगं, अदीनो वहते धुरं॥
१७४.
‘‘एवं दस्सनसम्पन्नं, सम्मासम्बुद्धसावकम्।
आजानीयं मं धारेथ, पुत्तं बुद्धस्स ओरस’’न्ति॥
… नन्दको थेरो…।
८. भरतत्थेरगाथा
१७५.
‘‘एहि नन्दक गच्छाम, उपज्झायस्स सन्तिकम्।
सीहनादं नदिस्साम, बुद्धसेट्ठस्स सम्मुखा॥
१७६.
‘‘याय नो अनुकम्पाय, अम्हे पब्बाजयी मुनि।
सो नो अत्थो अनुप्पत्तो, सब्बसंयोजनक्खयो’’ति॥
… भरतो थेरो…।
९. भारद्वाजत्थेरगाथा
१७७.
‘‘नदन्ति एवं सप्पञ्ञा, सीहाव गिरिगब्भरे।
वीरा विजितसङ्गामा, जेत्वा मारं सवाहनिं [सवाहनं (बहूसु)]॥
१७८.
‘‘सत्था च परिचिण्णो मे, धम्मो सङ्घो च पूजितो।
अहञ्च वित्तो सुमनो, पुत्तं दिस्वा अनासव’’न्ति॥
… भारद्वाजो थेरो…।
१०. कण्हदिन्नत्थेरगाथा
१७९.
‘‘उपासिता सप्पुरिसा, सुता धम्मा अभिण्हसो।
सुत्वान पटिपज्जिस्सं, अञ्जसं अमतोगधं॥
१८०.
‘‘भवरागहतस्स मे सतो, भवरागो पुन मे न विज्जति।
न चाहु न च मे भविस्सति, न च मे एतरहि विज्जती’’ति॥
… कण्हदिन्नो थेरो…।
वग्गो ततियो निट्ठितो।
तस्सुद्दानं –
उत्तरो भद्दजित्थेरो, सोभितो वल्लियो इसि।
वीतसोको च यो थेरो, पुण्णमासो च नन्दको।
भरतो भारद्वाजो च, कण्हदिन्नो महामुनीति॥
४. चतुत्थवग्गो
१. मिगसिरत्थेरगाथा
१८१.
‘‘यतो अहं पब्बजितो, सम्मासम्बुद्धसासने।
विमुच्चमानो उग्गच्छिं, कामधातुं उपच्चगं॥
१८२.
‘‘ब्रह्मुनो पेक्खमानस्स, ततो चित्तं विमुच्चि मे।
अकुप्पा मे विमुत्तीति, सब्बसंयोजनक्खया’’ति॥
… मिगसिरो थेरो…।
२. सिवकत्थेरगाथा
१८३.
‘‘अनिच्चानि गहकानि, तत्थ तत्थ पुनप्पुनम्।
गहकारं [गहकारकं (सी॰ पी॰)] गवेसन्तो, दुक्खा जाति पुनप्पुनं॥
१८४.
‘‘गहकारक दिट्ठोसि, पुन गेहं न काहसि।
सब्बा ते फासुका भग्गा, थूणिका [थूणिरा (पी॰ क॰), धुणिरा (स्या॰)] च विदालिता [पदालिता (सी॰ स्या॰)]।
विमरियादिकतं चित्तं, इधेव विधमिस्सती’’ति॥
… सिवको [सीवको (सी॰)] थेरो…।
३. उपवाणत्थेरगाथा
१८५.
‘‘अरहं सुगतो लोके, वातेहाबाधितो [… बाधितो (क॰)] मुनि।
सचे उण्होदकं अत्थि, मुनिनो देहि ब्राह्मण॥
१८६.
‘‘पूजितो पूजनेय्यानं [पूजनीयानं (सी॰)], सक्करेय्यान सक्कतो।
अपचितोपचेय्यानं [अपचनीयानं (सी॰), अपचिनेय्यानं (स्या॰)], तस्स इच्छामि हातवे’’ति॥
… उपवाणो थेरो…।
४. इसिदिन्नत्थेरगाथा
१८७.
‘‘दिट्ठा मया धम्मधरा उपासका, कामा अनिच्चा इति भासमाना।
सारत्तरत्ता मणिकुण्डलेसु, पुत्तेसु दारेसु च ते अपेक्खा॥
१८८.
‘‘अद्धा न जानन्ति यतोध धम्मं, कामा अनिच्चा इति चापि आहु।
रागञ्च तेसं न बलत्थि छेत्तुं, तस्मा सिता पुत्तदारं धनञ्चा’’ति॥
… इसिदिन्नो थेरो…।
५. सम्बुलकच्चानत्थेरगाथा
१८९.
‘‘देवो च वस्सति देवो च गळगळायति,
एकको चाहं भेरवे बिले विहरामि।
तस्स मय्हं एककस्स भेरवे बिले विहरतो,
नत्थि भयं वा छम्भितत्तं वा लोमहंसो वा॥
१९०.
‘‘धम्मता ममसा यस्स मे, एककस्स भेरवे बिले।
विहरतो नत्थि भयं वा, छम्भितत्तं वा लोमहंसो वा’’ति॥
… सम्बुलकच्चानो [सम्बहुलकच्चानो (क॰)] थेरो…।
६. नितकत्थेरगाथा
१९१.
[उदा॰ ३४ उदानेपि] ‘‘कस्स सेलूपमं चित्तं, ठितं नानुपकम्पति।
विरत्तं रजनीयेसु, कुप्पनीये न कुप्पति।
यस्सेवं भावितं चित्तं, कुतो तं दुक्खमेस्सति॥
१९२.
‘‘मम सेलूपमं चित्तं, ठितं नानुपकम्पति।
विरत्तं रजनीयेसु, कुप्पनीये न कुप्पति।
ममेवं भावितं चित्तं, कुतो मं दुक्खमेस्सती’’ति॥
… नितको [खितको (सी॰ स्या॰)] थेरो…।
७. सोणपोटिरियत्थेरगाथा
१९३.
‘‘न ताव सुपितुं होति, रत्ति नक्खत्तमालिनी।
पटिजग्गितुमेवेसा, रत्ति होति विजानता॥
१९४.
‘‘हत्थिक्खन्धावपतितं , कुञ्जरो चे अनुक्कमे।
सङ्गामे मे मतं सेय्यो, यञ्चे जीवे पराजितो’’ति॥
… सोणो पोटिरियो [सेलिस्सरियो (सी॰), पोट्टिरियपुत्तो (स्या॰)] थेरो …।
८. निसभत्थेरगाथा
१९५.
‘‘पञ्च कामगुणे हित्वा, पियरूपे मनोरमे।
सद्धाय घरा निक्खम्म, दुक्खस्सन्तकरो भवे॥
१९६.
‘‘नाभिनन्दामि मरणं, नाभिनन्दामि जीवितम्।
कालञ्च पटिकङ्खामि, सम्पजानो पतिस्सतो’’ति॥
… निसभो थेरो…।
९. उसभत्थेरगाथा
१९७.
‘‘अम्बपल्लवसङ्कासं, अंसे कत्वान चीवरम्।
निसिन्नो हत्थिगीवायं, गामं पिण्डाय पाविसिं॥
१९८.
‘‘हत्थिक्खन्धतो ओरुय्ह, संवेगं अलभिं तदा।
सोहं दित्तो तदा सन्तो, पत्तो मे आसवक्खयो’’ति॥
… उसभो थेरो…।
१०. कप्पटकुरत्थेरगाथा
१९९.
‘‘अयमिति कप्पटो कप्पटकुरो, अच्छाय अतिभरिताय [अतिभरियाय (सी॰ क॰), अच्चं भराय (स्या॰)]।
अमतघटिकायं धम्मकटमत्तो [धम्मकटपत्तो (स्या॰ क॰ अट्ठ॰), धम्मकटमग्गो (सी॰ अट्ठ॰)], कतपदं झानानि ओचेतुं॥
२००.
‘‘मा खो त्वं कप्पट पचालेसि, मा त्वं उपकण्णम्हि ताळेस्सम्।
न हि [न वा (क॰)] त्वं कप्पट मत्तमञ्ञासि, सङ्घमज्झम्हि पचलायमानोति॥
… कप्पटकुरो थेरो…।
वग्गो चतुत्थो निट्ठितो।
तस्सुद्दानं –
मिगसिरो सिवको च, उपवानो च पण्डितो।
इसिदिन्नो च कच्चानो, नितको च महावसी।
पोटिरियपुत्तो निसभो, उसभो कप्पटकुरोति॥
५. पञ्चमवग्गो
१. कुमारकस्सपत्थेरगाथा
२०१.
‘‘अहो बुद्धा अहो धम्मा, अहो नो सत्थु सम्पदा।
यत्थ एतादिसं धम्मं, सावको सच्छिकाहि’’ति॥
२०२.
‘‘असङ्खेय्येसु कप्पेसु, सक्कायाधिगता अहू।
तेसमयं पच्छिमको, चरिमोयं समुस्सयो।
जातिमरणसंसारो, नत्थि दानि पुनब्भवो’’ति॥
… कुमारकस्सपो थेरो…।
२. धम्मपालत्थेरगाथा
२०३.
‘‘यो हवे दहरो भिक्खु, युञ्जति बुद्धसासने।
जागरो स हि सुत्तेसु [पतिसुत्तेसु (सी॰ क॰)], अमोघं तस्स जीवितं॥
२०४.
‘‘तस्मा सद्धञ्च सीलञ्च, पसादं धम्मदस्सनम्।
अनुयुञ्जेथ मेधावी, सरं बुद्धान सासन’’न्ति॥
… धम्मपालो थेरो…।
३. ब्रह्मालित्थेरगाथा
२०५.
‘‘कस्सिन्द्रियानि समथङ्गतानि, अस्सा यथा सारथिना सुदन्ता।
पहीनमानस्स अनासवस्स, देवापि कस्स [तस्स (बहूसु)] पिहयन्ति तादिनो’’ति॥
२०६.
[ध॰ प॰ ९४ धम्मपदेपि] ‘‘मय्हिन्द्रियानि समथङ्गतानि, अस्सा यथा सारथिना सुदन्ता।
पहीनमानस्स अनासवस्स, देवापि मय्हं पिहयन्ति तादिनो’’ति॥
… ब्रह्मालि थेरो…।
४. मोघराजत्थेरगाथा
२०७.
‘‘छविपापक चित्तभद्दक, मोघराज सततं समाहितो।
हेमन्तिकसीतकालरत्तियो [हेमन्तिककालरत्तियो (क॰)], भिक्खु त्वंसि कथं करिस्ससि’’॥
२०८.
‘‘सम्पन्नसस्सा मगधा, केवला इति मे सुतम्।
पलालच्छन्नको सेय्यं, यथञ्ञे सुखजीविनो’’ति॥
… मोघराजा थेरो…।
५. विसाखपञ्चालपुत्तत्थेरगाथा
२०९.
‘‘न उक्खिपे नो च परिक्खिपे परे, ओक्खिपे पारगतं न एरये।
न चत्तवण्णं परिसासु ब्याहरे, अनुद्धतो सम्मितभाणि सुब्बतो॥
२१०.
‘‘सुसुखुमनिपुणत्थदस्सिना, मतिकुसलेन निवातवुत्तिना।
संसेवितवुद्धसीलिना, निब्बानं न हि तेन दुल्लभ’’न्ति॥
… विसाखो पञ्चालपुत्तो थेरो …।
६. चूळकत्थेरगाथा
२११.
‘‘नदन्ति मोरा सुसिखा सुपेखुणा, सुनीलगीवा सुमुखा सुगज्जिनो।
सुसद्दला चापि महामही अयं, सुब्यापितम्बु सुवलाहकं नभं॥
२१२.
‘‘सुकल्लरूपो सुमनस्स झायतं [झायितं (स्या॰ क॰)], सुनिक्कमो साधु सुबुद्धसासने।
सुसुक्कसुक्कं निपुणं सुदुद्दसं, फुसाहि तं उत्तममच्चुतं पद’’न्ति॥
… चूळको [चूलको (सी॰ अट्ठ॰)] थेरो…।
७. अनूपमत्थेरगाथा
२१३.
‘‘नन्दमानागतं चित्तं, सूलमारोपमानकम्।
तेन तेनेव वजसि, येन सूलं कलिङ्गरं॥
२१४.
‘‘ताहं चित्तकलिं ब्रूमि, तं ब्रूमि चित्तदुब्भकम्।
सत्था ते दुल्लभो लद्धो, मानत्थे मं नियोजयी’’ति॥
… अनूपमो थेरो…।
८. वज्जितत्थेरगाथा
२१५.
‘‘संसरं दीघमद्धानं, गतीसु परिवत्तिसम्।
अपस्सं अरियसच्चानि, अन्धभूतो [अन्धीभूतो (क॰)] पुथुज्जनो॥
२१६.
‘‘तस्स मे अप्पमत्तस्स, संसारा विनळीकता।
सब्बा गती समुच्छिन्ना, नत्थि दानि पुनब्भवो’’ति॥
… वज्जितो थेरो…।
९. सन्धितत्थेरगाथा
२१७.
‘‘अस्सत्थे हरितोभासे, संविरूळ्हम्हि पादपे।
एकं बुद्धगतं सञ्ञं, अलभित्थं [अलभिं हं (क॰)] पतिस्सतो॥
२१८.
‘‘एकतिंसे इतो कप्पे, यं सञ्ञमलभिं तदा।
तस्सा सञ्ञाय वाहसा, पत्तो मे आसवक्खयो’’ति॥
… सन्धितो थेरो…।
वग्गो पञ्चमो निट्ठितो।
तस्सुद्दानं –
कुमारकस्सपो थेरो, धम्मपालो च ब्रह्मालि।
मोघराजा विसाखो च, चूळको च अनूपमो।
वज्जितो सन्धितो थेरो, किलेसरजवाहनोति॥
दुकनिपातो निट्ठितो।
तत्रुद्दानं –
गाथादुकनिपातम्हि, नवुति चेव अट्ठ च।
थेरा एकूनपञ्ञासं, भासिता नयकोविदाति॥