१० १० आनन्दसुत्तम्

४१९. अथ खो वच्छगोत्तो परिब्बाजको येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवता सद्धिं सम्मोदि। सम्मोदनीयं कथं सारणीयं वीतिसारेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो वच्छगोत्तो परिब्बाजको भगवन्तं एतदवोच – ‘‘किं नु खो, भो गोतम, अत्थत्ता’’ति? एवं वुत्ते, भगवा तुण्ही अहोसि। ‘‘किं पन, भो गोतम, नत्थत्ता’’ति? दुतियम्पि खो भगवा तुण्ही अहोसि। अथ खो वच्छगोत्तो परिब्बाजको उट्ठायासना पक्कामि।
अथ खो आयस्मा आनन्दो अचिरपक्कन्ते वच्छगोत्ते परिब्बाजके भगवन्तं एतदवोच – ‘‘किं नु खो, भन्ते, भगवा वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स पञ्हं पुट्ठो न ब्याकासी’’ति? ‘‘अहञ्चानन्द, वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स ‘अत्थत्ता’ति पुट्ठो समानो ‘अत्थत्ता’ति ब्याकरेय्यं, ये ते, आनन्द, समणब्राह्मणा सस्सतवादा तेसमेतं सद्धिं [तेसमेतं लद्धि (सी॰)] अभविस्स। अहञ्चानन्द, वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स ‘नत्थत्ता’ति पुट्ठो समानो ‘नत्थत्ता’ति ब्याकरेय्यं, ये ते, आनन्द, समणब्राह्मणा उच्छेदवादा तेसमेतं सद्धिं अभविस्स। अहञ्चानन्द, वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स ‘अत्थत्ता’ति पुट्ठो समानो ‘अत्थत्ता’ति ब्याकरेय्यं, अपि नु मे तं, आनन्द, अनुलोमं अभविस्स ञाणस्स उप्पादाय – ‘सब्बे धम्मा अनत्ता’’’ति? ‘‘नो हेतं, भन्ते’’। ‘‘अहञ्चानन्द, वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स ‘नत्थत्ता’ति पुट्ठो समानो ‘नत्थत्ता’ति ब्याकरेय्यं , सम्मूळ्हस्स, आनन्द, वच्छगोत्तस्स परिब्बाजकस्स भिय्यो सम्मोहाय अभविस्स – ‘अहुवा मे नून पुब्बे अत्ता, सो एतरहि नत्थी’’’ति। दसमम्।