२३८. सावत्थियं विहरति। तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो नवो भिक्खु पच्छाभत्तं पिण्डपातपटिक्कन्तो विहारं पविसित्वा अप्पोस्सुक्को तुण्हीभूतो सङ्कसायति, न भिक्खूनं वेय्यावच्चं करोति चीवरकारसमये। अथ खो सम्बहुला भिक्खू येन भगवा तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदिंसु। एकमन्तं निसिन्ना खो ते भिक्खू भगवन्तं एतदवोचुं – ‘‘इध , भन्ते, अञ्ञतरो नवो भिक्खु पच्छाभत्तं पिण्डपातपटिक्कन्तो विहारं पविसित्वा अप्पोस्सुक्को तुण्हीभूतो सङ्कसायति, न भिक्खूनं वेय्यावच्चं करोति चीवरकारसमये’’ति।
अथ खो भगवा अञ्ञतरं भिक्खुं आमन्तेसि – ‘‘एहि त्वं, भिक्खु, मम वचनेन तं भिक्खुं आमन्तेहि ‘सत्था तं, आवुसो, आमन्तेती’’’ति। ‘‘एवं भन्ते’’ति खो सो भिक्खु भगवतो पटिस्सुत्वा येन सो भिक्खु तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा तं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘सत्था तं, आवुसो, आमन्तेती’’ति। ‘‘एवमावुसो’’ति खो सो भिक्खु तस्स भिक्खुनो पटिस्सुत्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि । एकमन्तं निसिन्नं खो तं भिक्खुं भगवा एतदवोच – ‘‘सच्चं किर त्वं, भिक्खु, पच्छाभत्तं पिण्डपातपटिक्कन्तो विहारं पविसित्वा अप्पोस्सुक्को तुण्हीभूतो सङ्कसायसि, न भिक्खूनं वेय्यावच्चं करोसि चीवरकारसमये’’ति? ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, सकं किच्चं करोमी’’ति।
अथ खो भगवा तस्स भिक्खुनो चेतसा चेतोपरिवितक्कमञ्ञाय भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘मा खो तुम्हे, भिक्खवे, एतस्स भिक्खुनो उज्झायित्थ। एसो खो, भिक्खवे, भिक्खु चतुन्नं झानानं आभिचेतसिकानं दिट्ठधम्मसुखविहारानं निकामलाभी अकिच्छलाभी अकसिरलाभी, यस्स चत्थाय कुलपुत्ता सम्मदेव अगारस्मा अनगारियं पब्बजन्ति, तदनुत्तरं ब्रह्मचरियपरियोसानं दिट्ठेव धम्मे सयं अभिञ्ञा सच्छिकत्वा उपसम्पज्ज विहरती’’ति।
इदमवोच भगवा। इदं वत्वान सुगतो अथापरं एतदवोच सत्था –
‘‘नयिदं सिथिलमारब्भ, नयिदं अप्पेन थामसा।
निब्बानं अधिगन्तब्बं, सब्बदुक्खप्पमोचनं॥
‘‘अयञ्च दहरो भिक्खु, अयमुत्तमपुरिसो।
धारेति अन्तिमं देहं, जेत्वा मारं सवाहिनि’’न्ति॥ चतुत्थम्।