೦೬

ಸೂ : ನಕುಲನು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನ ರಾಜರನ್ನೆಲ್ಲ ಗೆದ್ದ. ಗೆದ್ದು ತಂದ ರತ್ನ ಪ್ರಕಾರದಿಂದ ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥ ಕುಬೇರನ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಅಲಕಾಪುರಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಯಿತು.

1. ನಕುಲ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನ ರಾಜರ ಮೇಲೆ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ದಂಡೆತ್ತಿ ಹೋದ. ಮೊದಲು ಮರು, ಯವನ, ನೇಪಾಳ ರೋಹಿತರೆಂಬ
   ರಾಜರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಅವರ ಸಪ್ತಾಂಗವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದ.

ಸಪ್ತಾಂಗ - ಸ್ವಾಮಿ, ಅಮಾತ್ಯ, ಜನಪದ, ದುರ್ಗ, ಕೋಶ, ಸೈನ್ಯ, ಮಿತ್ರ

2. ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ಹೇಮಕ ಸೈರಿಭಕರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಕಳಿಂಗರಾಜರನ್ನು ಸದೆದ. ತ್ರಿಗರ್ತರ, ಶಿಬಿಯ ಸಂತತಿಯನ್ನು ಬಡಿದು ಅವರೆಲ್ಲರ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅವರಿಗೇ ಕೊಟ್ಟು ಚಿನ್ನ ಮತ್ತಿತರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಂಡು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಮುಂದುವರಿದ.

3. ಶ್ರೇಷ್ಠರೆನಿಸಿದ ಚೇಕಿತಾನರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ. ಬರ್ಬರ ತುರುಷ್ಕರನ್ನು ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದ. ಆಭೀರಕರನ್ನೂ ಬಾಹ್ಲಿಕರನ್ನೂ ಸೋಲಿಸಿದ. ಪಾರ್ವತೇಯರನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿದ. ಜೀನರನ್ನೂ ಅಂಬಿಷ್ಠರನ್ನೂ ಸಿಂಧು ಸರಸ್ವತೀ ತೀರದ ರಾಜರುಗಳನ್ನೂ ಅತ್ತಿತ್ತ ಸರಿಯದಂತೆ ತಡೆಗಟ್ಟಿದ.

4. ರಣದ ಸಂಕೇತಗಳಿಂದ ರಣಸಮರ್ಥರನ್ನು ಹಿಂಡಿದ. ಚಾರಣರು, ಖುರಸಾಣರು ಪುಷ್ಕರ ವರನಿವಾಸಿಗಳನ್ನೂ ಬಡಿದ. ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಗಂತದಲ್ಲಿ ಅದಟರಾದ ಅರಸರನ್ನು ಪಟ್ಟಣದವರ ಪಂಚನದಿಯ ಭೂಮಿಯ ರಾಜರನ್ನೂ ಗೆದ್ದ.

5. ಜ್ಯೋತಿಕರನ್ನು ವಣ್ಣಕಟಕರನ್ನೂ ಕೃತಯಾತಿಕರನ್ನು ಸಂವೀರರನ್ನು ಬಡಹಾರರನ್ನು ಅಮಲರಾದ ದ್ವಾರಪಾಲಕರನ್ನು ಘಾತಿಸಿ ಅವರ ಧನರಾಶಿಯನ್ನು ಅಡಕಿಸಿದ. ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದವರನ್ನೂ ಗೆದ್ದು ಅವರಿಂದಲೂ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ.

6. ಸೋದರಮಾವನಾದ ಮದ್ರಾಧಿಪತಿ ಶಲ್ಯನ ಬಳಿಗೆ ಬರಲು ಅವನು ಗೌರವಿಸಿ ಅಖಿಲವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಇತ್ತ. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಕುಲ ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದ . ಮುಂದೆ ಚಪಲರಾದ ಉದ್ಧಟರ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದ. ಅವರುಗಳೂ ಸೋತು ಕಂಡ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು.

ತೀವಿದರು - ತುಂಬಿದರು

7. ಸೇನೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಿತು. ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಕೇವಲ ವಿನೋದವಾಗಿ ಸುವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಿಮಗಿರಿಯ ಮೂಲೆಯವರೆಗೆ ಹೋಗಿ ಸಕಲ ಮ್ಲೇಚ್ಛ ರಾಜರುಗಳನ್ನೂ ಸೋಲಿಸಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಧನವನ್ನು ಒಂಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೇರಿಸಿದ.

8. ಆರು ಸಾವಿರ ಒಂಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಧನವನ್ನು ಹೊರಿಸಲಾಯಿತು. ಮಿಕ್ಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಾವಿರ ಎತ್ತುಗಳ ಬಂಡಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದರು. ಆರು ಲಕ್ಷ ಕುದುರೆಗಳು ಆರು ಕೋಟಿ ಒಂಟೆಗಳು, ಆನೆಗಳು ಮೃಗ ಪಕ್ಷಿ ಕೋಣ ಕುರಿಯ ಹಿಂಡುಗಳು ಗಣನೆಗೆ ಮೀರಿದವು.

9. ಸೈನ್ಯ ಹಿಂತಿರುಗಿತು. ನಕುಲ ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥಕ್ಕೆ ಬಂದ. ಯುಧಿಷ್ಠಿರನನ್ನು ಕಂಡು ಕಾಲಿಗೆರಗಿದ. ತಾನು ತಂದ ಅಖಿಲ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದ. ಆಗ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ರಾಜನಿಗಾದ ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ಭೀಮಾರ್ಜುನ ನಕುಲ ಸಹದೇವರಿಗೂ ಅಂತಃಪುರದವರಿಗೂ ಆದ ಸಂತೋಷದ ವೈಭವವನ್ನೂ ಏನೆಂದು ವರ್ಣಿಸೋಣ !

10. ಕಳವು, ಸುಳ್ಳು, ಹಾದರ, ವಿರೋಧ, ಜಾರಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಹಿಂಸೆ, ಬಂಧನ, ಕೊಳ್ಳೆಹೊಡೆಯುವುದು, ದಡ್ಡತನದ ಕವಿತೆ, ಅನ್ಯಾಯ, ಅನಾದರ, ಮೋಸ, ವಂಚನೆ, ಹಳಿವು, ತಟವಟ, ಜಾತಿಸಂಕರ, ಕೊಲೆ, ವಿಕಾರ, ಮಾಯೆ ಎಂಬ ಇವೆಲ್ಲ ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವಲ್ಲವೆ ರಾಜ ?

ನೋಡಿ ಸಭಾಪರ್ವ, 1-45

ಈ ಪದ್ಯ ಆಗಲೇ ಮೊದಲನೆಯ ಸಂಧಿಯಲ್ಲಿ 45ನೆಯ ಪದ್ಯವಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಪದ್ಯ ಪುನರುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

11. ಪುನರುಕ್ತಿ ಸಭಾ (1-82)

12.ಧರ್ಮರಾಯನು ರಾಜ್ಯವಾಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಇದು ದ್ವಾಪರ ಯುಗದ ತೆರೆಯನ್ನು ಹೊದೆದುಕೊಂಡ ಕೃತಯುಗವೋ ಎನ್ನುವಂತೆ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಧರ್ಮವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿತು. ಮತ್ತು ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಧರ್ಮವು ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಧರ್ಮವು ತನ್ನ ಎರಡೂ ಪಾದಗಳನ್ನು ಮುರಿದುಕೊಂಡು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು.

13. ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಕುರುಗಳು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಮುದ್ರ .ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ವಿಭೀಷಣನ ಪಟ್ಟಣ. ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಉದಯಾದ್ರಿ
    ಈ ನಡುವೆ ಇರುವ ಭೂಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಜನ ಆಜ್ಞೆಗೆ ಚ್ಯುತಿಯಿಲ್ಲ. ಸಮಸ್ತ ರಾಜರೂ ಅವನ ಆಜ್ಞೆಗೆ ತಲೆಬಾಗಿ
    ಶೇಷ್ಠವಾದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿದರಲ್ಲವೆ ? ಕೃಷ್ಣನು ಒಲಿದವರಿಗೆ ಏನು ತಾನೇ ಅಸಾಧ್ಯವಾದೀತು ?

14. ಮೂರು ಯೋಜನದಗಲ ಸುತ್ತಳತೆಯುಳ್ಳ ಕಣವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದರು. ಕೋಟೆ ಕಟ್ಟಿ ಅಗಳು ತೋಡಿ ಭದ್ರಪಡಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ
    ರತ್ನ ಕಾಂಚನಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಟ್ಟರು. ಅದರ ಪಕ್ಕ ಐದು ಗಾವುದದ ಅಳತೆಯಲ್ಲಿ ಮರದ ತುಂಡುಗಳಿಂದ ಕಟ್ಟಿದ ಬೇಲಿಯ ನಡುವೆ ವಸ್ತ್ರಾವಳಿಯನ್ನೆಲ್ಲ ಒಟ್ಟಿದರು.

ಅಗಳು - ಕಂದಕ, ಸುಯ್ದಾನದಲಿ-ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ
ತಳಿ - ಕಂದಕದ ಬಳಿ ನೆಟ್ಟಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಮರದ ತುಂಡುಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಬೇಲಿ.

15. ಅದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಯೋಜನ ಸುತ್ತುವಳಯದಲ್ಲಿ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿ ನಡುವೆ ಆನೆ ಕುದುರೆ ರಥ ಗೋ,ಮಹಿಷ ಮೊದಲಾದುವುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳ ಮಾಡಿದರು. ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಉತ್ತಮಾಂಗನೆಯರ ವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಭವನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅನಂತರ ಆ ಮಹಾಯಾಗಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಪರಿಕರಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಿದರು.

ಸೈರಿಭ-ಕೋಣ

16. ಸುಣ್ಣ ಬಳಿದು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿದ ನೂರಾರು ಬಾವಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಣ್ಣೆ ತುಪ್ಪ ಜೇನುಗಳನ್ನು ತುಂಬಿದರು. ಬೆಲ್ಲ ಸಕ್ಕರೆ ಮೊದಲಾದ
    ವಸ್ತುಗಳಿಗಾಗಿ ಅನೇಕ ಕೋಟಿ ಕಣಜಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಇನ್ನು ಕಳವೆಯಕ್ಕಿ ಗೋಧಿ ಕಡಲೆ ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಎಷ್ಟು ಯೋಜನಗಳ ವಿಸ್ತಾರದಲ್ಲಿ ರಾಶಿ ಹಾಕಿದ್ದರೆಂಬುದನ್ನು ಯಾರು ತಿಳಿದಾರು ?

ಗುಡ-ಬೆಲ್ಲ

17. ಈ ಎಲ್ಲ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಗಳೂ ಆದಮೇಲೆ ಮಂತ್ರಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸರೂ ಧೌಮ್ಯರೂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಮಹಾರಾಜನಿಗೆ “ಅನಂತವಾಗಿ ದ್ರವ್ಯ ಸಂಗ್ರಹವಾಯಿತು. ಚತುಸ್ಸಾಗರ ಪರ್ಯಂತವಿದ್ದ ರಾಜರುಗಳೆಲ್ಲ ನಿನ್ನ ಆಜ್ಞಾಧೀನರಾದರು. ಈ ರಾಜಸೂಯ
    ಯಾಗಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯಸಮಯವಾಯಿತು. ಬೇಕಾದವರನ್ನೆಲ್ಲ ಕರೆಸು” ಎಂದರು.

18. “ಅರ್ಜುನ ಹೋಗು, ಕಂಸಮಥನನನ್ನು ಬೇಗ ಕರೆದು ತಾ. ಈ ಯಾಗದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯೆಲ್ಲ ಅವನಿಗೆ ಸೇರಿದುದು.
    ನನ್ನ ಜಯಾಭಿವೃದ್ಧಿಗಳೂ ಆಗುಹೋಗುಗಳೂ ಅವನಿಗೆ ಸೇರಿದುದು. ತಡವಾಗಬಾರದು. ಈ ಕ್ಷಣ ಹೊರಡು ಎಂದ ಧರ್ಮರಾಜ.
    ಅರ್ಜುನ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕೂಡಲೇ ಹೊರಟು ಬಂದು ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಕಂಡ.

19. ಅರ್ಜುನ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ದಿಗ್ವಿಜಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ಸಮಸ್ತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ತಂದ ವಿಧಾನವನ್ನೆಲ್ಲ ವಿವರಿಸಿ “ಇನ್ನು ಮುಂದೆ
    ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ನೀನೇ ಬಲ್ಲೆ. ನಿನ್ನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಈ ರಾಜಸೂಯ ಯಾಗ ನೆರವೇರಿದರೆ ನಮ್ಮ ತಂದೆಗೆ ಇಂದ್ರನ ಓಲಗದಲ್ಲಿ ಅವನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.

20. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಯಾದವ ನಾಯಕರನ್ನು ಕರೆಸಿ ಅವರನ್ನು ದ್ವಾರಕೆಯ ಕಾವಲಿಗಿರಿಸಿ. ಸಕಲ ರಕ್ಷಣೆಯ ಭಾರವನ್ನೂ ಬಲದೇವನಿಗೆ
    ವಹಿಸಿದ. ಭಂಡಾರದಿಂದ ಬಗೆ ಬಗೆಯ ಆಭರಣ ವಸ್ತ್ರಾದಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆಸಿ ಬಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೇರಿಸಿದ. ಅನಂತರ ಬಂಧುಗಳೊಡಗೊಡಿ ಅರ್ಜುನನೊಡನೆ ಬಂದ.

21. ಧರ್ಮರಾಯ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಎದುರುಗೊಂಡ. ಅವನ ಕಾಲಿಗೆರಗಿದ. “ಭಕ್ತರನ್ನು ಭವಸಾಗರದಿಂದ ಪಾರುಗಾಣಿಸುವುದು ವಿಮುಕ್ತನಾದ ನಿನಗೆ ವಿನೋದವಲ್ಲವೇ ? ಶ್ರುತಿಗಳು ನಿನ್ನ ಪಾದಗಳನ್ನು ಕಾಣಬೇಕೆಂದು ಹುಡುಕಿ ಕಾಣಲಾರದೆ ಮರುಗಿದುವು. ಈಗ ನಿನ್ನ ದರ್ಶನದಿಂದ ನಮ್ಮ ಮನೆ ಸಮಸ್ತ ವೇದ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಅಣಕಿಸುತ್ತವೆ.

ಅಖಿಳಾಮ್ನಾಯ- ಸಮಸ್ತ ವೇದಗಳು

22. ಕೃಷ್ಣನು ನಸುನಗುತ್ತ “ಸಾಕು ಏಳು” ಎಂದು ರಾಜನನ್ನು ಹಿಡಿದೆತ್ತಿ ಅವನನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಅವನ ಕೈ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡೇ ರಾಜಸಭೆಗೆ ಬಿಜಯ ಮಾಡಿಸಿದ. ವ್ಯಾಸ ಧೌಮ್ಯಾಧಿಗಳೂ ಅವನಿಗೆ ಕೈಮುಗಿದು ನಮಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಎಲ್ಲ ಮಂತ್ರಿಗಳೂ ಸಚಿವರುಗಳೂ
    ಆಲೋಚನೆಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದರು.

23. ಮಂತ್ರಾಲೋಚನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದಂತೆ ನಾನಾ ರಾಜರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲು ದೂತರನ್ನು ಕಳಿಸಿದ. ಎಲ್ಲ ಋಷಿಗಳ ಬಳಿಗೆ ಶಿಷ್ಟರನ್ನು ನಿಯಮಿಸಿದ. ಹಸ್ತಿನಾಪುರಿಗೆ ದುರ್ಯೋಧನಾದಿಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲು ನಕುಲನನ್ನು ಕಳಿಸಿದ. ಅನಂತರ ಯಜ್ಞ ಶಾಲೆಯ
    ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ನೆಲದ ಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಅನೇಕ ಬಗೆಯ ಶಿಲ್ಪಿಗಳನ್ನು ಕರೆಸಿದರು.

24. ಮಯನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಪಡೆದು ವಿಶ್ವಕರ್ಮನ ನಯವಿವೇಕವನ್ನೂ ಅನುಸರಿಸಿ, ಶಾಸ್ತ್ರ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ
    ಯಾಗಶಾಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಪತ್ನೀಶಾಲೆ, ಜನವೇದಿ, ಅಂತರ್ವೇದಿ, ಮಖವೇದಿ ಮತ್ತು ಬಹಿರ್ವೇದಿಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಮ್ಮತವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.

ಅಂತರ್ವೇದಿ
ಬಹಿರ್ವೇದಿ
ಜನವೇದಿ
ಮಖವೇದಿ

25. ಬಂಗಾರದ ಮೇಲ್ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು. ಲೋವೆಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಮಣಿಮಯ ಕುಚ್ಚುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು. ಮುಖಮಂಟಪಕ್ಕೆ ಚೌರಿಗಳನ್ನು
    ನವಫಲಾವಳಿಯನ್ನು ತೂಗುಬಿಟ್ಟರು. ನೀಲದ ಕಾಂತಿಯನ್ನು ಹೊರ ಚೆಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದ ನೆಲಗಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದರು. ಚಪ್ಪರದಲ್ಲಿ
    ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಚೌತಿಗೆಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಚಿತ್ರವಿಚಿತ್ರದ ರಚನೆಗಳಿಂದ ಯಜ್ಞಶಾಲೆ ತುಂಬ ಸುಂದರವಾಯಿತು.

ಸೂಸಕ-ಕುಚ್ಚು, ಬಿಂಗಾರಿ-ಚಿನ್ನ
ಚೌತಿಗೆ -ಚೌಕಟ್ಟು
ಲೋವೆ - ಛಾವಣಿಯ ಚೌಕಟ್ಟು

26. ಪಟ್ಟಣದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಯಮುನಾ ನದಿಯ ತೀರದಲ್ಲಿ ರಾಜರುಗಳಿಗೆಲ್ಲ ನವರತ್ನಮಯವಾದ ಅರಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಈ ಹೊಸನಗರ ದೇವೆಂದ್ರನ ನಗರಿಯ ಪ್ರತಿರೂಪದಂತೆ ಭುಜಗೇಶ್ವರನ ಭೋಗಾವತಿಯ ಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಇದು ಮಾದರಿಯಾಯಿತು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಆದದ್ದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಕರುಣೆಯಿಂದ.