२१ प्रश्न-उत्तर

स्मृत्यधिकरणम्

**अ-2, पा-1 - 1. स्मृत्यधिकरणम्
॥ श्रीः ॥
द्वितीयाध्यायः प्रथमपादः

  1. स्मृत्यधिकरणम्**
  2. प्रथमाध्यायार्थस्य अनुवादः कुतः कृतः 2291
  3. यत्पदं वेदसंवेद्यम् इत्यस्य द्वेधा अर्थः कः 2291
  4. विमतयः - इत्यस्य त्रेधा अर्थः कः 2291
  5. साक्षात् पदसार्थक्यं त्रेधा कथमुक्तम् 2291
  6. कुमतय इति केषां पाठः 2293
  7. अतीताध्यायस्य कारणत्वं द्वितीयाध्यायस्य कार्यत्वं च कथमुक्तम् 2296
  8. विमृश्य पक्षप्रतिपक्षाभ्यां - इत्यस्य को अर्थः 2296
  9. विपरीतकार्यकारणभावलक्षणसंगतिः कथं भवति 2296
  10. अविरोध - इत्यत्र समासः कः, कथम् 2296
  11. पादभेदः किं निबन्धनो ऽस्यैव प्राथम्ये किं निमित्तम् 2302
  12. चतुर्विधस्य तस्यादौ इत्यत्र - तस्य इति शब्दस्य त्रेधा अर्थः क उक्तः 2302
  13. अभावस्य चातुर्विध्यं कथमुक्तम् 2302
  14. चतुर्षु पादेषु किं साध्यते 2302
  15. युक्तिविरोधाभाव एव पूर्वं कुत उक्तः 2302
  16. प्रथमाधिकरणे किं क्रियते 2306
  17. तत्रापि च स्मृतेः - इत्यत्र स्मृतेर् इत्यस्य कुत्र अन्वयः, कथम् अन्वयः 2306
  18. युक्तिविरोधपरिहारेऽध्याये कथं स्मृतिविरोधपरिहारः क्रियते इत्यस्य किमुत्तरम् 2307
  19. पाशुपतादिस्मृतेश् चतुःस्वरूपत्वं कथम् 2307
  20. पाशुपतादिस्मृतिविरोधपरिहारस्य प्राथम्यं कुतः 2307
  21. प्रत्येकं चतुरात्मका - इत्यस्य अर्थः कः 2309
  22. सर्वे पादाः - इति सर्वशब्दप्रयोगः कुतः 2309
  23. तदंशाश्च - इत्यस्य अर्थः कः 2309
  24. अध्यायानां पादानाम् अधिकरणानां च विषयव्यवस्था कथमुक्ता 2309
  25. अध्यायादिभेदानुपपत्तिपरिहारः कथमुक्तः 2309
  26. मूर्तीनां वर्णमागमात् - इत्यस्य अर्थः कः 2310
  27. आगमात् - इति शब्दस्य द्वेधा अर्थः कः 2310
  28. पूर्वं वासुदेवादिमूर्तीनाम् उक्तत्वात् पौनरुक्त्यपरिहारः कथम् 2310
  29. एतत्पादाधिकरणपूर्वपक्षसिद्धान्तयुक्तयः काः 2313
  30. स्मृत्यनवकाशदोषप्रसंग - इति चेन्न - इति सूत्रस्य अर्थः कः 2313-4
  31. पाशुपतादिस्मृतिभिः पशुपत्यादीनां जगज्जन्मादिकारणत्वं
    पूर्वपक्षस्य अयुक्तता कथमुक्ता - 2314
  32. सिद्धस्यापि अयुक्तता कथमुक्ता 2314
  33. श्रुतिविरोधेन पाशुपतादिस्मृतीनाम् अप्रामाण्यं वक्तुं न शक्यते इति कथं समर्थितम् 2314
  34. नापि कृत्रिमत्वाकृत्रिमत्वाभ्यां - अस्य विवरणं कार्यम् 2314
  35. पिपीलिकालिपिनिभा श्रुतिः - इत्यस्य अर्थः कः 2314
  36. औदुम्बरीं स्पृष्ट्वा - इति श्रुत्युदाहरणं कुतः कृतम् 2320
  37. औदुम्बरी सर्वा वेष्टयितव्या इत्यस्याः स्मृतेः प्रामाण्यं कथमुक्तम् 2320
  38. विरोधे तु अनपेक्षं स्यात् - इत्यस्य अर्थः कः 2320
  39. पाशुपतादिस्मृतीनां मूलं किम् 2320
  40. स्मृतीनां निरवकाशत्वं कथमुक्तम् 2320
  41. श्रुतीनां सावकाशत्वं कथमुक्तम् 2320
    41.अव्यवस्थितालौकिकशाब्दलक्षणविषयाः - इत्यस्य विग्रहः कथम्, अर्थः कः, दृष्टान्ताः के - 2320-22

42. अशक्याध्ययनानन्तापरिपूर्णवाक्यरूपा - इत्यस्य विग्रहः कथं, अर्थश्च कः - 2320-21
43. श्रुतयः कदा स्वार्थं न प्रतिपादयितुम् ईशन्ते 2323
44. श्रुतीनाम् अर्थनिर्णयः कथं भवति इत्युक्तम् 2323
45. पिपीलिकालिपिनिभा - इत्यस्य श्लोकस्य अर्थः कः, अत्र क उक्तः 2323
46. पाशुपतादिस्मृतिप्रणेतृणाम् आप्तत्वं कथं सिद्धम् 2324
47. सर्वज्ञानां रुद्रादीनां मोहाभावेन रागद्वेषयोरभावेन विप्रलिप्सा निवर्तते इत्यस्य अर्थः कः - 2324
48. उपदेशमात्रेण केषां निश्चयो भवति 2324
49. तेषां ज्ञानानां यथार्थत्वनिश्चयः कथं तत्र दृष्टान्तः कः 2324
50. विप्रलिप्सा केन व्याप्ता 2324
51. स्वोपकारः कुतो न वक्तुं शक्यते 2324-5
52. परोपकारः कुतो वक्तुं न शक्यते 2325
53. विप्रलिप्सानिवारणं कथम् उक्तम् 2325
54. अनभ्यासदशापन्नविषये कथमुक्तम् 2325
55. पाशुपतादिस्मृतीनां सत्प्रतिपक्षता कथमुक्ता 2329
56. विरुद्धयोः साम्यं नास्तीति कुत्र प्रदर्शितम् 2330
57. समयोः प्रमाणयोर् विरोधो नास्तीति कुत्र प्रदर्शितम् 2330
58. सत्प्रतिपक्षता कदा, प्रामाण्यं च कदा उक्तं 2330
59. समूलत्वेन प्रामाण्यावधारणे परतस्त्वपरिहारः कथं 2330
60. समं - इत्यस्य अर्थः कः 2330
61. पशुपत्यादीनां सर्वज्ञता कुतो नास्ति 2332
62. तत्वज्ञानमेव आप्तिः - इत्युक्ते को दोषः 2332
63. शक्यते व्यभिचारत - इत्यस्य कति अर्था उक्ताः 2333

64. सर्वज्ञत्वहेतुना सर्वेषां शास्त्रकाराणाम् आप्तिसाधने को दोषः 2333
65. वस्तुविकल्पप्रसंगः कदा उक्तः 2333
66. स्वाभिमतस्यैव आप्तत्वे को दोषः 2333
67. सर्वज्ञत्वहेतोर् विशेषणे दत्ते को दोषः 2333
68. उपदेशमात्रेण ज्ञानेच्छादीनां कुतो निश्चयो न भवति 2335
69. उपदेशरूपहेतौ पटुकरणकर्तृकत्वरूपविशेषणे दत्ते को दोषः 2335
70. ज्ञानस्य याथार्थ्यं कथं निश्चयीत इत्युक्तम् । तत्र दोषः क उक्तम् 2335
71. विनेयवचनपरम्परया कस्य अवधारणम् उक्तम्, तत्र परिहारः कः 2335
72. सर्वेषाम् आचार्याणां तदीयविषये अभ्यासवत्वे को दोषो ऽभिहितः 2335
73. सर्वेषां स्मृतिप्रणेतृणाम् अविप्रलम्बकत्वे को दोषः 2335
74. प्रयोजनभावनिश्चयः कथमुक्तः 2336
75. विवेकस्य अनवधारणं कुत उक्तम् 2336
76. विप्रलम्भाभावानुमानं कथमुक्तम् 2336
77. प्रमाणान्तरसंवादान् मोहविप्रलिप्सयो निवृत्तिर् इत्यस्य प्रत्यक्षानुमानागमरूपप्रमाणान्तरं नास्ति इति कथमुक्तम् 2341
78. प्रवृत्तिसामर्थ्यं नाम किम् 2344
79. स्वर्गापवर्गलक्षणफलं प्रत्यक्षादिप्रमाणैर् असिद्धम् इति कथमुक्तम् 2344
80. दृष्टार्थफलकस्मृतीनां प्रामाण्यं कुतो वक्तुं न शक्यते इत्युक्तम् 2345
81. इतरेषां चानुपलब्धे इत्यस्य अन्यव्याख्याननिराकरणं कथम् 2346
82. दृष्टप्रयोजने पंचरात्रादिस्मृतीनां फलाभावाद् अप्रामाण्यम् इत्यस्य परिहारः कः 2347
83. अदृष्टार्थानाम् अप्रामाण्यं तत एव हेतुना - उत तेन दृष्टान्तेन
इति विकल्पनिराकरणं कथम् 2349

84. पंचरात्रादिस्मृतिप्रामाण्यविषये प्रतिबन्दीग्रहणम् इति कुतो वक्तुं न शक्यते 2349
85. वक्तृगुणहीनायाः श्रुतेः प्रामाण्यं कथं भवति
2349
86. इतिहासपुराणाभ्यां वेदं समुपबृंहयेत् - इत्यस्य किमुत्तरम् उक्तं,
अन्योन्याश्रयता परिहारः कथमुक्तः 2349
87. वेदोक्तस्याधिकारस्य - इति श्लोकस्य अर्थः कः 2353
88. फलव्यभिचारि प्रमाणं चेति व्याघातः कथमुक्तः 2353
89. लिंगं कथम् अनुमितिकरणम् 2353
90. पंचरात्रादिप्रामाण्ये किम् अनुमानम् उक्तम् 2353
91. कर्म कथं फलजननाय समर्थम् इत्युक्तम् 2353
92. अधिकारादिकम् अस्माभिः कुतो ज्ञातुं न शक्यते 2353
93. क्वचित्फलोपलम्भः कथमुक्तः 2353
94. पुनःफलव्यभिचारस्य वैगुण्यनिमित्ततायां को दोष उक्तः 2353
95. वेदसंवादेनैव पंचरात्रादीनां प्रामाण्यनिर्धारणं कुतः कृतम् 2353
96. पाशुपतादिष्वपि अधिकारादिवैगुण्यकल्पना कुतो कर्तुं न शक्यते 2358
97. मण्डलान्तः प्रवेशेन विप्रत्वं कथमुक्तम् 2359
98. दीक्षाप्रवेशमात्रेण - इति वक्तव्यम् - अस्य विवरणं कार्यम् 2359
99. कापालिकानां - मुद्रिकाष्टकतत्त्वज्ञः - इत्यादेर् विवरणं कार्यम् 2359
100. कालामुखानां - रुद्राक्षकंकणं हस्ते इत्यस्य विवरणं कार्यम् 2359
101. पाशुपतादिस्मृतिषु अपि अधिकारस्य दौर्लभ्यम् उक्तं - इत्यस्य किमुत्तरम् 2360
102. पाशुपतादिस्मृतिषु अपि अधिकरादिवैगुण्यनिमित्तः फलविसंवादः कुतो न वक्तव्यः - 2360
इति स्मृत्यधिकरणम्


न विलक्षणत्वाधिकरणम्

अ-2, पा-1 - न विलक्षणत्वाधिकरणम्
2. न विलक्षणत्वाधिकरणम्

१) वेदवाक्यस्य स्वतः प्रामाण्यं केन प्रमाणेन उक्तम् २३६२
२) वाक्ये दोषाः कथं भवन्ति २३६२
३) वेदप्रामाण्यविषये कति कानि अनुमानानि २३६२
४) वेदस्य नित्यत्वं केनं प्रमाणेन सिद्धम् २३६७
५) वेदनित्यत्वविषये का श्रुतिः २३६८
६) ऋचः सामानि जज्ञिरे इत्यादेः कोऽर्थः २३६८
७) पिपीलिकालिपिः प्रत्यक्षादिषु कीदृशं प्रमाणम् २३७१
८) पिपीलिकालिपेः प्रामाण्यं कथं समर्थनीयम् २३७६
९) पिपीलिकालिपिः प्रमाणम् इत्यत्र प्रमाणशब्दार्थः कः २३७६
१०) श्रुतिः सम्यनुभवसाधनम् अबुद्धिपूर्वकत्वाद् इत्यत्र अबुद्धिपूर्वकत्वं नाम किम् ।
तत्र को दोषः । २३७९
११) प्रमाणबाधितत्वरूपोपाधी साध्यव्यापकत्वादिः कथम् । २३८४
१२) प्रमाणविरुद्धत्वरूपोपाध्यभावेन सत्प्रतिपक्षानुमानानि कति उक्तानि । २३८८
१३) अनाप्तप्रणीतत्वरूपोपाध्यभावेन सत्प्रतिपक्षानुमानं कथम् । २३८९
१४) पंचरात्रादिस्मृतीनां प्रामाण्यं कथम् । २३९१
१५) पंचरात्रादिस्मृतिप्रामाण्यविषये अनुमानं कथमुक्तम् । २३९१
१६) पुराणादिप्रामाण्यविषये वेदमूलत्वं कुत उक्तम् । २३९१
१७) वैदिकेऽर्थे अनुमानस्य अवकाशोऽस्ति वा । २३९७
१८) मीमांसायां युक्तिः कुत अंगीक्रियते । २३९७
१९) वेदस्य युक्तिःक्वचिदपि न उपजीव्या उत क्वचिद् उपजीव्या २३९९

२०) सर्वत्र वेदे मीमांसाया आवश्यकता अस्ति उत न २४०१-०२
२१) युक्तेस् त्रैविध्यं द्वेधा उक्तम् । तत्कथम् २४०३
२२) त्रिविधयुक्तिषु का युक्तिः प्रबला । २४०४
२३) प्रमाणादीनां लक्षणादिकं कुत अत्रोक्तम् २४०६
२४) लक्षणोक्तिः सजातीयविजातीयव्यावृत्तलक्ष्यार्थज्ञानार्थं न सम्भवति
इत्यस्य विवरणं कथम् । २४१०
२५) तच्छिन्होपदर्शननिमित्त पक्षो न युक्त इति कथम् । २४१८
२६) भेदस्य वस्तुस्वरूपत्वाद् इतर भेदज्ञानार्थं लक्षणं कुतोऽङ्गीकरणीयम् २४२४
२७) सजातीयविजातीयनिर्धारणं कथं भवति २४२६
२८) चतुर्धा लक्षणोक्ति समर्थिता तत्सर्वमपि अंगीक्रियते । उत न २४३१
२९) चत्वारि प्रयोजनानि उक्तानि । तानि सर्वाण्यपि सिद्धान्ते अंगीकृतानि उत न २४३१
३०) स्वमते लक्षणं व्यावृत्तं व्यावर्तकम् उत अव्यावृत्तम् २४३६
३१) अवगतं लक्षणं फलहेतु उत अनवगतम् २४३७
३२) सास्नादिमान् गौ इति वाक्यं प्रयुज्य कुतो लक्षणमुच्यते २४३८
३३) अयं गोत्वेन व्यवहर्तव्य सास्त्रादिमत्वाद् इति अनुमानसमर्थनं कथम् २४४४
३४) शास्त्रान्तरसाध्यत्वान् न लक्षणादिकं वक्तव्यम् इत्यस्य किमुत्तरम् २४५२
३५) लक्षणं नाम किं लक्ष्यं नाम किम् २४६३
३६) असाधारणधर्मस्य लक्षणत्वे अव्यापकस्यापि लक्षणत्वापत्तिपरिहारः कथम् २४६४
३७) प्रमाणशब्दे अधिकरणे ल्युट् कुतो न भवति ।
३८) विप्राः प्रमाणम् इति प्रयोगो ऽधिकरणार्थे उत अन्यार्थे २४७१
३९) यथार्थम् इत्यत्र यथाशब्दार्थ- कः २४७४
४०) यथार्थम् इत्यत्र अर्थशब्दार्थः कः २४७५
४१) ज्ञेयानतिक्रमलक्षणस्य गमनादिषु अतिव्याप्तिपरिहारः कथम् २४८३

४२) स्वज्ञेयानतिक्रमार्थे आत्माश्रयान्योन्याश्रयपरिहारः कथम् २४८३
४३) प्रमाणस्य ज्ञेयाव्यभिचारित्वं नाम किम् २४८६
४४) यथावस्थित इत्यत्र विषयसत्वं कदा विवक्षितम् २४९२
४५) ज्ञानयाथार्थ्यं कथं निश्चीयते २४९६
४६) ज्ञानशब्दयोः प्रामाण्यम् एकविधम् उत न २५००
४७) करणभूतेषु प्रमाणेषु मुख्यामुख्यभेदो ऽस्ति न वा २५०२
४८) तन्मुख्यं ज्ञानशब्दयोर् इत्यत्र शब्दशब्दस्य कोऽर्थ २५०२
४९) यथार्था युक्तय इत्यत्र बहुवचनं किमर्थम् २५०४
५०) यथार्था इति प्रयोगः कथमुपपद्यते २५०५
५१) ज्ञानकरणयोर् ज्ञेयतायाम् उपाधित्वं कथं भवति २५०५
५२) ज्ञानस्यैव यथावस्थितज्ञेयविषयीकारित्वाद् अनुप्रमाणेषु अव्याप्तिः कथम् परिहरणीया २५१६
५३) प्रमाणादिविभागः कथम् २५१८
५४) प्रमाणलक्षणस्य काकातालीये अतिव्याप्तिपरिहारः कथम् २५१९
५५) मीमांसाकानां प्रमाणलक्षणं किम । तस्य दोषः कः २५२९
५६) प्राभाकराणां प्रमाणलक्षणं किम् । तस्य दोषः कः २५२९
५७) नैयायिकानां प्रमाणलक्षणं किम् । तस्य दोषः कः २५२९
५८) सौगतानां प्रमाणलक्षणं किम् । तस्य दोषः कः २५२९
५९) जैनानां प्रमाणलक्षणं किम् । तस्य दोषः कः– २५२९
६०) स्मृतेः प्रामाण्याभावः कथं वक्तव्यः २५३२
६१) वाचस्पत्यादिभिः स्मृतेः प्रामाण्यम् अंगीकृतं न वा २५३३
६२) याथार्थ्यम् अर्थानुसारि उत अनुभवानुसारि २५३३
६३) स्वमते स्मृतेः संस्कारमात्रजन्यत्वम् अंगीक्रियते उत न २५३४
६४) स्मृतेः प्रामाण्यं केन प्रमाणेन सिद्धम् २५४४

६५) स्मृतिशब्दस्य पौरुषेयग्रन्थार्थत्वं कया वृत्त्या वक्तव्यम् २५४४
६६) स्मृतिप्रामाण्यविषये अनुमानं किम् २५४४
६७) अप्रामाण्ये प्रयोजकं किम् २५५१
६८) अप्रामाण्यव्यवहारे प्रयोजकं किम् २५५१
६९) विफलत्वं कुत अप्रामाण्यप्रयोजकं न २५५३
७०) तृणादिदर्शनस्य फलं विद्यते उत न २५५३
७१) स्मृतेः फलं वर्तते न वा २५५३-४
७२) परिच्छेदकारि एव प्रमाणम् इत्यस्य कोऽर्थः २५५८
७३) अधिगतार्थविषयकत्वे प्रमाणस्य पिष्टपेषणं नाम किम् २५७०
७४) करणस्य साधकतमत्वं नाम किम् २५७१
७५) निर्दोषाक्षोद्भवमित्यस्य कथं समासः २५७८
७६) प्रत्यक्षस्य निर्दोषाक्षोद्भवत्वे ईश्वरप्रत्यक्षादिषु अव्याप्तिर्
अक्षकार्यक्रियादिषु अतिव्याप्तिपरिहारश्च कथम् २५७८
७७) प्रत्यक्षलक्षणे सुखादौ अतिव्याप्तिपरिहाराय ज्ञानपदम् इत्युक्ते को दोषः २५८२
७८) जन्याजन्यभेदज्ञाने प्रत्यक्षलक्षणं किम् २५८४
७९) ज्ञानगतं साक्षात्कारत्वं किम् औपाधिकम् उत न २५८४
८०) इन्द्रियाणां निर्दोषता कथं ज्ञायते २५८८
८१) ज्ञानयाथार्थ्यं केन सिद्धम् २५८८
८२) इन्द्रियार्थसन्निकर्ष इत्यत्र अर्थशब्दस्य कोऽर्थः २५९२
८३) अर्थशब्दस्य योग्यतापर्यन्तार्थत्वे सन्निकर्षः कुत अंगीकरणीयः २५९३
८४) इन्द्रियस्य प्राप्यकारित्वम् उत अप्राप्यकारित्वम्

८५) सन्निकर्षं त्यक्त्वा योग्यताग्रहणे को दोषः २५९८
८६) अक्षं कतिविधम् २६१५

८७) जडेन्द्रियाणां भौतिकत्वम् उत आहंकारिकत्वम् २६१७
८८) घ्राणादीन्द्रियाणाम् अनुमानैः पार्थिवत्वादिकं कथं वक्तव्यम् २६१७
८९) पार्थिवत्वादिसाधकानुमानानां कुत्र व्यभिचारः २६६५
९०) शुद्धेन्द्रियाणि केषाम्
९१) जडेन्द्रियाणि केषाम्
९२) सर्वेषाम् इन्द्रियाणां निर्दोषत्वम् उत सदोषत्वम् अपि
९३) शुद्धेन्द्रियं कथं सिद्ध्यति २६३२
९४) निर्दोषत्वातिनियमात् तद्बलिष्ठतमं मतम् इत्यस्य कोऽर्थः २६३२
९५) प्राकृतेन्द्रिये भेदः कथम् २६३४
९६) मन अनादिनित्यं स्पर्शरहितद्रव्यत्वाद् इत्यस्य कुत्र व्यभिचारः २६३७
९७) अनुमालक्षणं किम् २६३९
९८) बौद्धानाम् अनुमानांगं किम् २६४३
९९) वैशेषिकानाम् अनुमानांगं किम् २६४३
१००) सांख्यानाम् अनुमा कतिधा २६४३
१०१) पक्षधर्मता अनुमानांगम् उत न २६४८
१०२) क्षधर्मत्वादिपंचरूपोपपन्नम् अनुमानम् इत्यस्य को दोषः २६४९
१०३) स्वमते व्याप्तिद्वैविध्यं केवलव्यतिरेकिनि अंगीकृतम् उत न २६५७
१०४) स्वमते केवलव्यतिरेकिव्यवस्था कथम् २६५४
१०५) कीदृशधर्माणां व्याप्यव्यापकभावः २६५६-७
१०६) कीदृशी व्याप्तिर् अनुमित्युपयोगिनी २६६०
१०७) लिंगपरामर्शो ऽनुमानं परामर्शानुसंधानात्मकं ज्ञानमिति क्रमो ऽंगीक्रियते न वा २६६१
१०८) स्वार्थपरार्थानुमानलक्षणं किम् २६६५
१०९) व्याप्तिवचनं कथं प्रत्ययनांगम् २६६५

११०) प्रतिज्ञादिपंचवाक्यानि आवश्यकानि इत्यस्य किमुत्तरम् २६६७
१११) प्रतिज्ञादिवाक्यपंचकनियमाभावे व्याप्तेरपि नियमो न स्याद् इत्यस्य किमुत्तरम् २६७०
११२) हेत्वाभासपंचकपरिहारार्थं प्रतिज्ञादिपंचकनियमोपि न इत्यस्य विवरणं कथम् २६८१
११३) प्रतिज्ञाहेतुभ्याम् उपनयनिगमनयोर् गतार्थता कथम् २६८५
११४) अनुमादोषः नाम कः सः कतिविधः २६८६
११५) विरोधः कतिविधः २६९३
११६) प्रतिज्ञार्थविरोधता दोष उत न २६९६
११७) दृष्टान्तदोषः कुतःपृथगुक्तः २६९६
११८) न्यूनाधिक्ये नाम किम् २७०९
११९) वाचिकत्वं नाम किम् २७०९
१२० ) विरोधासंगती वाचनिके उत न २७०९
१२१) सौपाधिकत्वदोषस्य कुत्र अन्तर्भावः २७१३
१२२) निरुपाधिकः संबन्धः व्याप्तिर् इत्यस्य को दोषः २७१४
१२३) साध्यव्यापकवैलोम्यम् इति कुत उक्तम् २७२३
१२४) साध्यसमव्याप्तस्य उपाधित्वम् इत्यत्र को दोषः २७२७
१२५) विषमव्याप्तस्य उपाधित्वं न सम्भवति इत्यक्ते को दोषः २७३०
१२६) साध्यव्यापकत्वे सति साधनाव्यापकत्वम् उपाधिसामान्यलक्षणमुत विशेषलक्षणम् २७३३
१२७) प्रतिज्ञार्थविरोधादिभेदः कथम् २७५०
१२८) प्रमाणविरोधः कदा अव्याप्त्युपस्थापकः २७५६
१२९) कथाविभागः कः २७६१
१३०) वादलक्षणं किम् २७६४
१३१) जल्पलक्षणं किम् २७६६
१३२) वितण्डालक्षणं किम् २७६७

१३३) वादे केषाम् अधिकारः २७७२
१३४) विद्यापरीक्षा कथं कर्तव्या २७७५
१३५) वितण्डाजल्पयोः फलं किम् २७८२
१३६) वादस्य कदा जल्प नाम भवति २७८५
१३७) सभापत्यादीनां लक्षणं किम् २७९३
१३८) स्वपक्षसाधनपरपक्षदूषणे कुत्र कर्तव्ये २७९६
१३९) स्वविषये प्रथमं किम् प्रमाणं वक्तव्यम् २७९७
१४०. अनुमानादीनां व्यवहारः वादे कथं कर्तव्यः २८०३
१४१. आगमलक्षणं किम २८०९
१४२. वाक्यार्थस्य अनुमानत्वे को दोषः २८११
१४३. प्राभाकरमते कीदृशशब्दस्य अनुमानत्वं तत्र को दोषः २८१६
१४४. अनुभूतिः प्रमाणम् इति प्राभाकरोत्तलक्षणस्य को दोषः २८१८
१४५. स्मृतेः प्रामाण्यं कथम् २८२२
१४६. मनसो ऽतीताद्यर्थविषयकत्वं कथम् २८२८
१४७. स्मृतेर् मानसत्वं कथं सिद्धम् २८३२
**॥ इति न विलक्षणत्वाधिकरणम् ॥

**