विष्णुतत्वविनिर्णयः
॥ श्रीदिग्विजयरामो विजयते ॥
विष्णुतत्वविनिर्णयः
(भेदवादपर्यन्तः)
अनुवादरूपेण समाधेयाः प्रश्न्याः
१) “क्षराक्षरपदाभ्यां जडमप्युपलक्ष्यते’ इति वाक्यार्थं विवृणुत ।
२) “सदागमैक” इत्यत्र एव कारस्य कुतो न पूर्वनिपातः ?
३) ग्रन्थस्यानुबन्धचतुष्टयं प्रतिपादयत ।
४) वेदाप्रामाण्यसाधकयुक्तीः सदृष्टान्तमुदाहरत ।
५) वेदे पुनरुक्तत्वं कथम् ?
६) अनृतत्वादियुक्तीर्निराकुरुत ।
७) “वेदो ऽप्रमाणम् आप्ताप्रणीतवाक्यत्वात्’ इत्यनुमानं खण्टयत ।
८) पुराणादिवचनस्य प्रामाण्यं कथम् ?
९) वाक्यत्वापौरुषेयत्वयोः सामानाधिकरण्यं साधयत ।
१०) “यस्य तौ…" इत्यत्र षष्ठ्याः साधुत्वं समर्थयत ।
११) लोकायतस्यासमयित्वमापादयत ।
१२) धर्माद्यभावमेव विषय इति चार्वाकमतं खण्टयत ।
१३) उदयनमतमनूद्य खण्ड्यत ।
१४) बुद्धादेः सार्वज्यादिकमापाद्य निराकुरुत ।
१५) आर्हतमतमनूय खण्टयत ।
१६) ‘किंच’ इत्यादिनोक्तमावरणप्रक्षयं निराकुरुत ।
१७) ‘धर्मादिकं कस्यचित्प्रत्यक्षं वस्तुत्वात्" इत्यनुमानं निराकुरूत ।
१८) ‘क्षित्यादिकं सकर्तृकं कार्यत्वात्" इत्यनुमानं दूषयत ।
१९) ओपौरुषेयवाक्याङ्गीकारे स्वमते गौरवं प्रतिक्षिपत ।
२०) ‘वेदकर्तुः’ इत्यत्र समासमुपपादयत ।
२९१) वेदत्वं विकल्प्य व्यवस्थापयत ।
२२) वेदलक्षणस्य गूढकतृकवाक्येऽतिव्याप्तिमाशङ्क्य परिहरत ।
२३) ज्ञानप्रामाण्यस्वतस्त्वसाधकानुमानं समन्वयत ।
२४) ‘अपौरुषेयत्वाद्वेदस्य’ प्रामाण्यं च स्वत एव’ इत्यनयोर्वाक्ययोर्विरोधं परिहरत
२५) उदयनमतमपाकुरुत ।
२६) प्रामाण्यग्रहणस्य परतस्त्वेऽप्यनवस्थां परिहरन्मतं दूषयत ।
२७) अप्रमाण्यस्यापि स्वतस्त्वमाक्षिप्य निराकुरुत ।
२८) वर्णानामनित्यत्वमाक्षिपत ?
२९ प्रत्यभिज्ञाया व्यपदेशमात्रा्द्यत्वमाक्षिप्य समाधत्त ।
३०) पदवाक्यस्फोटमाक्षिप्य समाधत्त । १९६
३९) प्रत्यभिज्ञाया भ्रान्तित्वमाक्षिप्य समाधत्त । २०२
३२) प्रत्यभिज्ञाबाधकत्वेनानुमानमाशङ्य निराकुरुत । २०२
३३) सौगतैस्सह वैरोषिकादीनां विवादासम्भवं विवृणुत । २०२-२०३
३४) अस्मन्मते प्रत्यभिज्ञाया अभ्रान्तित्वं कथम् ? २०३
३५) क्षणिकत्वादिनं बौद्धमपाकुरुत । २१०
३६) “पंचस्कन्धेभ्य’ इत्यत्र कथं समासः ?
३७) दिशां परोपाधिनिबन्धनत्वमाक्षिप्य परिहरत । २१५
३८) सामान्यसिद्धिपरिशेषाभ्यां वेदस्यापौरुषेयत्वं कथं सिद्ध्यति ? २३०
३९) ‘अनुमानादीनि धर्मादिषु प्रमाणानि न भवन्ति धर्मादीनां तदगोचरत्वात्" इत्यत्र वैयधिकरण्यमाक्षिप्य परिहरत ।
२३०
४०) वेदस्यापौरुषेयत्वेऽप्रामाण्यमाक्षिप्य निराकुरुत । २३८-२३९
४१) अप्रामाण्यस्य परतस्त्वानङ्गीकारे किं बाधकम् ? २४३
४२) विधि-अहमादिपदघटितानां वेदानामपौरुषेयत्वं कथम् ९ २५२
४३) आप्रलयपर्यन्तं नित्यत्वमाक्षिप्य वेदानां समाधत्त । २७१
४४) वर्णानां नित्यत्वे कदाचिदेवोपलब्धिः कथम् १ अत्र एकेषां मतरीत्या अन्ये तु मतरीत्या समधानमुक्त्वा स्वमतरीत्या उत्तरत । २७९-२८०
४५) कार्ये व्युत्पत्तिं प्रतिपादयतां प्राभाकराणां मतमनुवदत । २९३
४६) सिद्धा्र्थेऽपि व्युत्पत्तिं सदृष्टान्तं प्रतिपादयत । ३०३
४७) कार्यान्विते शक्तिरित्यङ्गीकारे गौरवमुपपादयत । ३०४
४८) कार्यबोधमन्तरेण नैराकांक्ष्यरूपपर्यवसानासम्भवपक्षमाक्षिप्य परिहरत । ३०९-३१०
४९) सूचितां वेदवाक्ययोजनां कुरुत । ३१०
५०) सिद्धपरत्वे वाक्यानामनुवादकत्वमाक्षिप्य परिहरत । ३१४
५१) व्याकरादिप्रामाण्यानङ्गीकारे बाधकं प्रदर्शयत । ३१६
५२) अद्वैतवादिमतमनूद्य निराकुरुत । २३२-३३३
५३) “विमतं सकर्तृकं…" इति मूलं टीकोक्तदिशा व्याख्यात । ३४०
५४) ‘अस्मत्सम्मतकर्तृरहितत्वात्" इत्यस्य कोऽर्थः सविकल्पमुपपादयत । ३४०
५५) प्रतिपक्षानुमानस्य ईश्वरानुमानस्य च सोपाधिकत्वं समर्थयत । ३४८-३४९
५६) विरोषणवैय्यर्थ्यं विकल्प्य निराकुरुत । २४९
५७) सावयवत्वं विकल्प्य खण्टयत । ३४९
५८) भेदस्य प्रत्यक्षसिद्धत्वे कथमद्वैतागमस्याप्रामाण्यम् ? ३५१
५९ भेदवाक्यानामननुवादकत्वं कथम् ! ३५१-३५२
६०) उपजीव्यत्वेन प्रत्यक्षस्य प्राबल्यं समर्थयत । ३६४
६१) साक्ष्यनुभवस्याप्रामाण्ये को दोषः ? ३६९
६२) ‘बहुप्रमाणसंबादश्च…" इति वाक्यं व्याख्यात । ३७०
६३) पञ्चावयवनियतिमपाकुरुत । ४०१-४०२
६४) ‘प्रतिज्ञाहेतुगर्भैव…" इति ब्रह्मतर्कं व्याख्यात । ४०८-४०९
६५) सर्वप्रमाणविरुद्धानामपि प्राबल्याङ्गीकारे किं बाधकम् ? ४६५
६६) संवादस्य वैय्यर्थ्यमाशङ्य परिहरत । १६९
६७) प्रत्यक्षेण भेदप्रतीत्यनुपपत्तिं(अन्योन्याश्रयतां) प्रदर्श्य परिहरत । ४९४
६८) भेदस्य धर्मिस्वरूपत्वेऽनुपपत्तिमाक्षिप्य परिहरत । ४९५
६९) ‘भेदः न धर्मिस्वरूपः धर्मिप्रतीतावप्यप्रतीयमानत्वात्" इत्यनुमानं दूषयत । ५०९-५१०
७०) भेदस्य धर्मिंस्वरूपत्वे ‘पटस्य भेदः" इति प्रतीतेर् गतिं सदृष्टान्तमुपपादयत । ५१०
७१) भेदमङ्गीकृत्य धर्मिस्वरूपत्वविवदमानं प्रति किमुत्तरम् ? ५१८
७२) भेदस्य धर्मिंस्वरूपत्वे संशयाद्यनुपपत्तिमाक्षिप्य परिहरत । ५१९
७३) भेदस्य केवलस्य धर्मिस्वरूपत्वमुत प्रतियोग्यादिघटितस्य इति विकल्पं दूषयत ।५१९-५२०
७४) पटस्य सर्वव्यावृत्ततया प्रतीयमानत्वे युगपज्ज्ञानापत्तिमापाद्य परिहरत । ५३५-५३६
७५) भेदस्य सविशेषाभिन्नत्वं कुतः स्वीकरणीयम् ? ५३६