तन्त्रसारसङ्ग्रहवु श्रीमदानन्दतीर्थर श्रीनारायणपण्डिताचार्यरु सुमध्वविजय(१५/७८)दल्लि ‘ई तन्त्रसारं सम्प्राप्य न स्यात् पर्याप्तवाञ्छित
५
अन्यादृशकृतियॆनिसिदॆ.
तन्त्रसार ग्रन्थवन्नु आश्रयिसिद यारुताने तन्न इष्टार्थवन्नु पूर्णवागि हॊन्ददिरुवनु? ऎन्दिरुवरु.
स्वतः श्रीमदाचार्यरे
ग्रन्थोSयं पाठमात्रेण सकलाभीष्टसिद्दिदः (४/१६५) ऎन्दु हेळिरुवरु.
‘कलियुगदल्लि मन्त्रगळ शक्ति प्रासवागुत्तदॆ. आदरू श्रीकृष्णमन्त्र, वेदव्यासमन्त्रगळु कलियुगदल्लियू विशेषवागि शक्तियुतगळागिद्दु, सकलकामनॆगळन्नू पूरैसबल्लवु’ ऎन्दिद्दारॆ.
कुण्ठितकलियुगदल्लि मन्त्रगळिगॆ ऐहिकफलगळन्नु नीडुव शक्ति वादरू, नावु तन्त्रसारदल्लि हेळिरुव मन्त्रगळिगॆ आ नियमविल्ल. ऐहिक-पारत्रिक उभयफलगळन्नु नीडुव शक्ति हॊन्दिवॆ. अवुगळ ल्लियू वासिष्णकृष्ण यादवकृष्ण मन्त्रगळादरू उभयफल नीडुवल्लि हॆच्चु शक्तियुतगळागिवॆ.
च
आदरू भगवन्तन अनुग्रहवन्नष्टे बयसि ई मन्त्रगळ जप नडॆदाग उभयफलवु दॊरकुत्तदॆयागि
सकामनॆयिन्द
इल्लि
हेळिरुव
जपक्किन्तलू निष्कामनॆयिन्द माडबेकु.
स कामेभ्यः अमितगुणाः ह्यकामैस्तु कृताः क्रियाः (४/११२)
श्रीमदाचार्यर सर्वमूलग्रन्थगळॆल्लवू तत्वज्ञानवन्नु नीडलॆन्दे प्रवृत्तवागिरुवन्तहवु, तन्त्रसारवू इदक्कॆ हॊरतल्ल. तन्त्रसारदल्लि तत्वज्ञान सिद्धिसलु तन्त्रशास्त्रद उपयोग ऎष्टिदॆ ऎम्बुदन्नु तिळियबहुदागिदॆ. इदन्ने ‘तत्वज्ञानप्रदायकाः, ज्ञानमोक्षप्रदायका, तन्त्रसारसङ्ग्रह सटीका
हरितुष्टिदः’ इत्यादिवाक्यगळिन्द तिळियबहुदागिदॆ.
ईगिन यात्रिकयुगद भ्रमितजनरु तन्त्रशास्त्रदिन्द दूरागि, विज्ञानदल्लि तन्त्रशास्त्रद कॊडुगॆयन्नु तिळियदवरागिद्दारॆ. श्रीमदाचार्यरु ई कृतियल्लि विज्ञानक्कॆ तन्त्रशास्त्रद कॊडुगॆ एनॆम्बुदन्नु सङ्क्षेपवागि तिळिसिद्दारॆ. श्रीमदाचार्यरु तम्म ग्रन्थगळल्लि तिळिसिरुव मानवन मुख्यधैयवाद तत्वज्ञानसम्पादनॆयल्लि तन्त्रशास्त्रवु हेगॆ आवश्य ऎम्बुदन्नु काणबहुदागिदॆ.
श्रीमदाचार्यर कडॆय कृति ऎनिसिदरू सङ्क्षिप्तवादरू निखरवू, शुद्धरूपवू आगि मूडिबन्दिरुवुदु ई कृतिय वैशिष्ट्य.
श्रीमदाचार्यरु भगवन्तनन्नु तिळियबयसुववरु श्रवणादिगळल्लि मात्र तॊडगदॆ यज्ञयागादिकर्मगळन्नू शुद्धरूपदल्लि आचरिसलेबेकु ऎन्दु तिळिसि, अदन्नु तावे प्रायोगिकवागि माडि, इतररिन्द माडिसियू इरुत्तारॆ. गुरुपुत्र वासुदेवन मूलक यागवन्नु माडिसिद्दु दृष्टान्तवागिदॆ. कर्माचरणॆय आवश्यकतॆयन्नु सुमध्वविजयवू तिळिसिदॆ “ब्रह्मवेदननिविष्टचेतसां कर्म तत्र करणान्तरं भवेत्’, इतर आचार्यर (तन्त्रगळ मेलिन?) कृतिगळु गात्रदल्लि बृहत्तादरू शुद्धवागिल्ल. तामसतन्त्रगळिगॆ शरणागिरुव अंशगळन्नु अवुगळल्लि काणबहुदागिदॆ. मत्तॆ कॆलवरदु पूजॆगॆ मात्र सीमितवागिद्दु इतर विषयगळ गोजिगॆ होगदे तॆप्पगागिवॆ.
श्रीमदाचार्यर ई कृतियादरो गात्रदल्लि चिक्कदादरू महत्वदल्लि इतर ग्रन्थगळन्नु मीरि निन्तिदॆ. अष्टल्लदे इदु शुद्ध वैष्णववागिद्दु, शुद्धवैदिकवागिद्दु, शुद्धसात्विकवागिदॆ ऎम्बुदू मत्तॊन्दु
विशेष.
तन्त्रसारग्रन्थवु परमप्रामाणिकवागिद्दु स्वकपोलकल्पितवाद याव अंशवू इदरल्लि नुसुळिल्ल. आचार्यरे तिळिसुवन्तॆ अवर ई ग्रन्थक्कॆ (आधार?) श्रीमहाविष्णुवे रचिसिरुव तन्त्रसार. मुन्नुडि
ई विषदित तन्त्रसारवन्नु ब्रह्मदेवनिगॆ श्रीविष्णु उपदेशिसिरुवनु. अदर सङ्क्षेपरूपवे ई तन्त्रसारसङ्ग्रह, अन्त्यद मङ्गळाचरणॆयल्लि ई अंशवन्नु गमनिसबहुदु.
ब्रह्मणे कथितात् तन्त्रसाराद् उद्घत्य सादरम् । आनन्दतीर्थमुनिना कृतो ग्रन्थोऽयमञ्जसा (४/१६३) हेळुवन्तॆ
2
श्रीमदाचार्यरे
बहुवागि निरूपिसिरुवनु. ई ग्रन्थवादरो सङ्ग्रहवॆनिसिदॆ - तेन्वयं सुगमो मार्गः सुफलश्च
भगवन्तने भगवन्तने तन्त्रसारमार्गवन्नु आ ग्रन्थगळ सारऎष्टन्नु आचरिसिदरॆ कर्तव्य कर्मगळु पूर्तियागुत्तवो अष्टन्नु इल्लि पूर्णवागियू, विधिवत्तागियू निरूपिसल्पट्टिदॆ.
यावतो ह्यननुष्ठाने कर्मपूर्ति न विद्यते । तावत् समस्तं कथितं …..
(३/१५६)
तन्त्रसारसङ्ग्रहद व्याप्ति
आचार्यरु तम्म तन्त्रसारसङ्ग्रहदल्लि तन्त्रशब्दद अर्थवु सरियागि हॊन्दुवन्तॆ निरूपिसि, तन्त्रशास्त्रद वैशिष्ट्यवन्नु ऎत्ति हिडिदिद्दारॆ.
तन्त्रवॆन्दरॆ
तनोति विपुलान् अर्थान् तत्वमन्त्रसमन्वितान् ।
त्राणं च कुरुते यस्मात् तन्त्रमित्यभिधीयते ।
सर्वथर्ा- येन तन्यन्ते त्रायन्ते च भयाज्जनाः ॥
‘तनोति विपुलान् अर्थान्’ ऎम्ब भाग तन्त्रसारग्रन्थव्याप्तिय वैशाल्यवन्नु तिळिसुत्तदॆ.
अष्टमहामन्त्रगळु,
छन्दस्सु, देवतॆ, न्यासगळु, देवता ध्यानश्लोकगळु,
बण्णगळु, आयुधगळु, भुजगळु, ई रीति चिन्तनॆय
फलविशेष, होमादिगळु, पूजादिगळु, पीठपूजॆ, आवाहनविधि, तन्त्रसारसङ्ग्रह सटीका
आवरणपूजॆ, अनुयाग, पुष्पाञ्जलिहोम, तत्वन्यास मातृकान्यास, कलशदेवतॆगळु, अभिषेक-दीक्षाविधि, होमविधि, सङ्ख्यॆ- कुण्डलक्षण, अग्निसंस्कारगळु, होमद्रव्य-समित्तु अवुगळ प्रमाण, दक्षिणॆ इवुगळु.
आ
देवालय प्रतिष्ठॆ प्रतिमालक्षण प्रतिमा निर्माणविधि, शिलॆय परीक्षॆ, स्त्रीपुन्नपुंसकशिलॆगळु, देवालयनिर्माणक्कॆ योग्यस्थळ, भूसंशोधनॆ, देवालयनिर्माणरीति, विमानलक्षण प्राकार, मण्टप, पिण्डिका, गलादिप्रमाणगळु, मण्टपविधि, वास्तुपूजॆ, वास्तुदेवतॆ, प्रासादवास्तुदेवतॆगळु, मण्डलगळु, अङ्कुरार्पण, अधिवासनविधि, चक्राब्ब भद्रकादिलक्षण, कलशसङ्ख्यॆ, अदरल्लि हाकबेकाद औषधिगळु, कलशस्थापनक्रम, आवाहिसबेकाद रूपगळु, अभिषेकमन्त्रगळु, प्रतिष्ठापनॆ पूजादिगळु, अन्नसन्तर्पणॆ, उत्सवविधान, अवभतस्नान, जीर्णोद्धार पद्धति, सम्प्रोक्षण.
वराहमन्त्र नृसिंहादि सुमारु ऎप्पत्तनाल्कु मन्त्रगळ उद्धार, धन्वन्तरी होम, होमसङ्ख्यॆ, देवतातारतम्य, ब्रह्मादिगळ गुरुत्व, द्वादशगुरुगळु, सृष्टादिन्यास, यमनियमनादिगळु, नाडिगळु, विशेषनाडिगळु, भक्तिय महिमॆ इत्यादि विषयगळु तन्त्रगळ व्याप्तियल्लि बन्दिरुत्तवॆ.
इदरिन्दागि विपुलवाद तान्त्रिकवस्तुविषयवन्नु तन्नॊडलल्लि इट्टुकॊण्डिद्दु, तन्त्र ऎम्ब तन्त्रशब्दद अर्थवु इल्लि पूर्णवागि मै तळॆदन्तिदॆ.
तत्वमन्त्रसमन्वितान् ऎम्बुदु तन्त्रद इन्नॊन्दु मुख. तत्वज्ञानवन्नु हागू मन्त्रज्ञानवन्नु नीडुवन्तहुदु तन्त्र.
वस्तुतः विचारमाडिदरॆ तत्वज्ञानवन्नु पडॆयुवुदे तन्त्रशास्त्रद मुख्यगुरि. तन्त्रशास्त्रवू तत्त्वज्ञानवे.
मन्त्र, पूजॆ, होमहवनादिगळु, व्रतोपवासगळु तन्त्रशास्त्रदल्लि अडकवागिद्दु तत्वज्ञानेच्चुगळिगॆ इवु साधनगळॆनिसिवॆ. मुन्नुडि तन्त्रशास्त्रवन्नु तिळियद यावनॊब्बनू तत्वज्ञानवन्नु पडॆयलार. तन्त्रशास्त्रदल्लि बित्तरिसिद यज्ञयागादिगळागली, यावुदो ऒन्दु तत्ववन्नु तिळियलॆन्दे आगिदॆ ऎम्बुदन्नु तन्त्रशास्त्र अध्ययनशीलरु तिळियदे इरलाररु.
मन्त्रतन्त्रगळागली
९
श्रीमदाचार्यरु तम्म यावुदे तान्त्रिकविषयवन्नु तिळिसुवाग प्रधानतत्ववाद भगवतत्ववन्नु हेळदे बिट्टिल्ल. तत्वगळागली, तत्वदेवतॆगळागली, पूजॆयागली, पूजाविधानवागली, होमादिगळागली, मन्त्र जपवागली भगवन्तन चिन्तनॆयिल्लदे अवरिन्द निरूपितगळागिल्ल. याव देवतॆयन्नागली कुरितु यज्ञयागादिगळन्नु माडलि आ कर्मवु आयाय देवतॆगळल्लिद्दु शक्ति नीडुव ‘महाशक्ति’ ऎनिसुव भगवन्तनदे ऎन्दु तिळियिरि ऎन्दु अल्लल्लि तिळिसुत्तारॆ.
मन्त्र जपादिगळल्लू भगवन्तनन्नु मरॆयलागदु विमुख न हरेः यदि(४/९९); त्राणं च कुरुते. ई अंशवन्नु मन्त्रविधियन्नु तिळिसुव नाल्कनॆय अध्यायदल्लि काणबहुदागिदॆ. ई भागदल्लिरुव ‘सर्वव्याधिविनाशनं’, ‘कामदो भयनाशनः’, ‘संस्कृतिर्व्याधिनाशनः’, ‘सर्वॆ रोगाः प्रणश्यन्ति’ इत्यादिवाक्यगळु ई तन्त्रशास्त्रदल्लि हेळिरुव यज्ञयागादिगळन्नू, मन्त्रगळ जपहोमादिगळन्नू माडुववरु सकल संसारभयदिन्द निवृत्तरागि सुखिसुवरु ऎन्दु तिळिसुत्तवॆ. इदरिन्दागि तन्त्रपदद अर्थवाद ‘त्राणं च कुरुते’ ऎम्ब अंश ई तन्त्रसारसङ्ग्रहदल्लि हेगॆ मूडिदॆ ऎन्दु तिळियुत्तदॆ.
ई रीतियागि ‘तन्त्र’द निज अर्थवन्नु पूर्णरीतियल्लि निरूपिसि अनुग्रहिसिद श्रीमदाचार्यरु सकल आकजनरिन्द मान्यरागिरुवरु.
ई ग्रन्थक्कॆ पेजावरमठाधीशराद परमपूज्य श्री१०८ विश्वेशतीर्थ श्रीपादङ्गळवरु अनुग्रहवचनवन्नु नीडि आशीर्वदिसिद्दारॆ. अवरिगॆ नन्न हत्तूर्वक प्रणामगळन्नु अर्पिसुत्तेनॆ.
ऎरडनॆयदागि परमपूज्यरू, श्रीराघवेन्द्रस्वामिगळ करुणापात्ररू १०
तन्त्रसारसङ्ग्रह सटीका
आगिरुव श्रीश्रीराघवेन्द्रमठद प्रस्तुत मठाधीशरागिरुव श्री१००८ श्री सुशमीन्द्रतीर्थश्रीपादङ्गळवरु तम्म अनुग्रहवचनवन्नु नीडि आशीर्वदिसिरुवरु. अवर पादकमलगळल्लि भक्तिपूर्वक प्रणामाञ्जलियन्नु अर्पिसुत्तेनॆ.
वसुधेन्द्ररु हागू वरदेन्द्ररु राघवेन्द्र मठद शिष्य सम्पत्तिनल्लिद्द महामहिमोपेतरु. वरदेन्द्रतीर्थरु अनेक वादि प्रतिवादिगळन्नु वाददल्लि सोलिसि दैत दुन्दुभियन्नु मॊळगिसिदवरु. चतुशास्त्र पाण्डित्य पडॆदिद्द वरदेन्द्ररु अनेक ग्रन्थगळन्नु रचिसिरुवरु. अवुगळल्लि तन्त्रसार सङ्ग्रहद टीकॆयू ऒन्दागिदॆ. अपूर्व विषयगळिन्द तुम्बिरुव ई ग्रन्थ तन्त्रसार अवश्य ओदलेबेकाद कृतियागिदॆ. सङ्ग्रह वरदेन्द्र टीकॆ हागू अवश्यवाद विवरणॆगळॊन्दिगॆ संस्कृतदल्लिरुव ई कृतियन्नु प्रप्रथम बारिगॆ मुद्रणवन्नु श्री मठदिन्द मुद्रिसलायितु. जनसामान्यरिगू तलुपि वरदेन्द्रर अनुग्रहवागलि ऎम्ब सदुद्देशदिन्द श्रीमठवु इदन्नु ननगॆ अनुवाद माडलु अनुग्रहिसितु. इदॊन्दु श्रीरायरु हागु वरदेन्द्रर अनुग्रहवॆन्दे नानु भाविसुवॆ.
नानु अनुवाद माडिरुव सटीका तन्त्रसार सङ्ग्रह ग्रन्थवन्नु अधुना पीठदल्लि विराजमानरागिरुव श्री श्री 1008 श्री सुयतीन्द्र तीर्थ श्रीपादरु अवलोकिसि, मॆच्चिगॆ सूचिसिरुवरु इवरिगॆ नन्न साष्टाङ्ग भक्तिपूर्वक नमनगळु.
ई अनुवाद कार्यदल्लि नन्नन्नु तॊडगिसि वरदेन्द्रर हागू श्रीराघवेन्द्रर करुणाकवचवन्नु ननगॆ तॊडिसिद राघवेन्द्र मठद हॆच्चुवरि अधिकारिगळाद सुयमीन्द्राचार्यरिगॆ नन्न कृतज्ञतॆयन्नु सल्लिसुत्तेनॆ.
राघवेन्द्रमठद विद्यापीठद प्रांशुपालरू विद्वांसरू आद श्री वादिराजाचार्यरु मठद कडॆयिन्द बेकाद सामग्रियन्नु ऒदगिसिरुवरु इवरिगॆ नन्न अनन्तानन्त प्रणामगळु.
इति सज्जन विधेय
डा॥ चर्तुवेदि ऎस्. वेदव्यासाचार्