शक्तिदेशकालबलाबलज्ञानं - यात्राकालाः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 01

01 विजिगीषुरात्मनः परस्य च बलाबलं शक्तिदेशकालयात्राकालबलसमुद्दानकालपश्चात्कोपक्षयव्ययलाभापदां ज्ञात्वा विशिष्टबलो यायात्, अन्यथाऽऽसीत

मूलम् - 01

01 विजिगीषुरात्मनः परस्य च बलाबलं शक्तिदेशकालयात्राकालबलसमुद्दानकालपश्चात्कोपक्षयव्ययलाभापदां ज्ञात्वा विशिष्टबलो यायात्, अन्यथाऽऽसीत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 02

02 उत्साहप्रभावयोरुत्साहः श्रेयान्

मूलम् - 02

02 उत्साहप्रभावयोरुत्साहः श्रेयान्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 03

03 स्वयं हि राजा शूरो बलवान् अरोगः कृतास्त्रो दण्डद्वितीयोऽपि शक्तः प्रभाववन्तं राजानं जेतुम्

मूलम् - 03

03 स्वयं हि राजा शूरो बलवान् अरोगः कृतास्त्रो दण्डद्वितीयोऽपि शक्तः प्रभाववन्तं राजानं जेतुम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 04

04 अल्पोऽपि चास्य दण्डः तेजसा कृत्यकरो भवति

मूलम् - 04

04 अल्पोऽपि चास्य दण्डः तेजसा कृत्यकरो भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 05

05 निरुत्साहः तु प्रभाववान् राजा विक्रमाभिपन्नो नश्यति इत्याचार्याः

मूलम् - 05

05 निरुत्साहः तु प्रभाववान् राजा विक्रमाभिपन्नो नश्यति इत्याचार्याः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 06

06 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 06

06 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 07

07 प्रभाववान् उत्साहवन्तं राजानं प्रभावेनातिसन्धत्ते तद्विशिष्टं अन्यं राजानं आवाह्य भृत्वा क्रीत्वा प्रवीरपुरुषान्

मूलम् - 07

07 प्रभाववान् उत्साहवन्तं राजानं प्रभावेनातिसन्धत्ते तद्विशिष्टं अन्यं राजानं आवाह्य भृत्वा क्रीत्वा प्रवीरपुरुषान्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 08

08 प्रभूतप्रभावहयहस्तिरथ उपकरणसम्पन्नश्चास्य दण्डः सर्वत्राप्रतिहतश्चरति

मूलम् - 08

08 प्रभूतप्रभावहयहस्तिरथ उपकरणसम्पन्नश्चास्य दण्डः सर्वत्राप्रतिहतश्चरति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 09

09 उत्साहवतश्च प्रभाववन्तो जित्वा क्रीत्वा च स्त्रियो बालाः पङ्गवोऽन्धाश्च पृथिवीं जिग्युरिति

मूलम् - 09

09 उत्साहवतश्च प्रभाववन्तो जित्वा क्रीत्वा च स्त्रियो बालाः पङ्गवोऽन्धाश्च पृथिवीं जिग्युरिति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 10

10 प्रभावमन्त्रयोः प्रभावः श्रेयान्

मूलम् - 10

10 प्रभावमन्त्रयोः प्रभावः श्रेयान्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 11

11 मन्त्रशक्तिसम्पन्नो हि वन्ध्यबुद्धिरप्रभावो भवति

मूलम् - 11

11 मन्त्रशक्तिसम्पन्नो हि वन्ध्यबुद्धिरप्रभावो भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 12

12 मन्त्रकर्म चास्य निश्चितं अप्रभावो गर्भधान्यं अवृष्टिरिव उपहन्ति इत्याचार्याः

मूलम् - 12

12 मन्त्रकर्म चास्य निश्चितं अप्रभावो गर्भधान्यं अवृष्टिरिव उपहन्ति इत्याचार्याः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 13

13 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 13

13 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 14

14 मन्त्रशक्तिः श्रेयसी

मूलम् - 14

14 मन्त्रशक्तिः श्रेयसी

विश्वास-प्रस्तुतिः - 15

15 प्रज्ञाशास्त्रचक्षुर्हि राजाऽल्पेनापि प्रयत्नेन मन्त्रं आधातुं शक्तः परान् उत्साहप्रभाववतश्च सामादिभिर्योग उपनिषद्भ्यां चातिसन्धातुम्

मूलम् - 15

15 प्रज्ञाशास्त्रचक्षुर्हि राजाऽल्पेनापि प्रयत्नेन मन्त्रं आधातुं शक्तः परान् उत्साहप्रभाववतश्च सामादिभिर्योग उपनिषद्भ्यां चातिसन्धातुम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 16

16 एवं उत्साहप्रभावमन्त्रशक्तीनां उत्तर उत्तराधिकोऽतिसन्धत्ते

मूलम् - 16

16 एवं उत्साहप्रभावमन्त्रशक्तीनां उत्तर उत्तराधिकोऽतिसन्धत्ते

विश्वास-प्रस्तुतिः - 17

17 देशः पृथिवी

मूलम् - 17

17 देशः पृथिवी

विश्वास-प्रस्तुतिः - 18

18 तस्यां हिमवत्समुद्रान्तरं उदीचीनं योजनसहस्रपरिमाणं तिर्यक् चक्रवर्तिक्षेत्रम्

मूलम् - 18

18 तस्यां हिमवत्समुद्रान्तरं उदीचीनं योजनसहस्रपरिमाणं तिर्यक् चक्रवर्तिक्षेत्रम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 19

19 तत्रारण्यो ग्राम्यः पर्वत औदको भौमः समो विषम इति विशेषाः

मूलम् - 19

19 तत्रारण्यो ग्राम्यः पर्वत औदको भौमः समो विषम इति विशेषाः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 20

20 तेषु यथास्वबलवृद्धिकरं कर्म प्रयुञ्जीत

मूलम् - 20

20 तेषु यथास्वबलवृद्धिकरं कर्म प्रयुञ्जीत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 21

21 यत्रात्मनः सैन्यव्यायामानां भूमिः, अभूमिः परस्य, स उत्तमो देशः, विपरीतोऽधमः, साधारणो मध्यमः

मूलम् - 21

21 यत्रात्मनः सैन्यव्यायामानां भूमिः, अभूमिः परस्य, स उत्तमो देशः, विपरीतोऽधमः, साधारणो मध्यमः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 22

22 कालः शीत उष्णवर्षात्मा

मूलम् - 22

22 कालः शीत उष्णवर्षात्मा

विश्वास-प्रस्तुतिः - 23

23 तस्य रात्रिरहः पक्षो मास ऋतुरयनं संवत्सरो युगं इति विशेषाः

मूलम् - 23

23 तस्य रात्रिरहः पक्षो मास ऋतुरयनं संवत्सरो युगं इति विशेषाः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 24

24 तेषु यथास्वबलवृद्धिकरं कर्मप्रयुञ्जीत

मूलम् - 24

24 तेषु यथास्वबलवृद्धिकरं कर्मप्रयुञ्जीत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 25

25 यत्रात्मनः सैन्यव्यायामानां ऋतुः अनृतुः परस्य, स उत्तमः कालः, विपरीतोऽधमः, साधारणो मध्यमः

मूलम् - 25

25 यत्रात्मनः सैन्यव्यायामानां ऋतुः अनृतुः परस्य, स उत्तमः कालः, विपरीतोऽधमः, साधारणो मध्यमः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 26

26 शक्तिदेशकालानां तु शक्तिः श्रेयसी इत्याचार्याः

मूलम् - 26

26 शक्तिदेशकालानां तु शक्तिः श्रेयसी इत्याचार्याः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 27

27 शक्तिमान् हि निम्नस्थलवतो देशस्य शीत उष्णवर्षवतश्च कालस्य शक्तः प्रतीकारे भवति

मूलम् - 27

27 शक्तिमान् हि निम्नस्थलवतो देशस्य शीत उष्णवर्षवतश्च कालस्य शक्तः प्रतीकारे भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 28

28 देशः श्रेयान् इत्येके

मूलम् - 28

28 देशः श्रेयान् इत्येके

विश्वास-प्रस्तुतिः - 29

29 स्थलगतो हि श्वा नक्रं विकर्षति, निम्नगतो नक्रः श्वानम् इति

मूलम् - 29

29 स्थलगतो हि श्वा नक्रं विकर्षति, निम्नगतो नक्रः श्वानम् इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 30

30 कालः श्रेयान् इत्येके

मूलम् - 30

30 कालः श्रेयान् इत्येके

विश्वास-प्रस्तुतिः - 31

31 दिवा काकः कौशिकं हन्ति, रात्रौ कौशिकः काकम् इति

मूलम् - 31

31 दिवा काकः कौशिकं हन्ति, रात्रौ कौशिकः काकम् इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 32

32 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 32

32 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 33

33 परस्परसाधका हि शक्तिदेशकालाः

मूलम् - 33

33 परस्परसाधका हि शक्तिदेशकालाः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 34

34 तैरभ्युच्चितः तृतीयं चतुर्थं वा दण्डस्यांशं मूले पार्ष्ण्यां प्रत्यन्ताटवीषु च रक्षा विधाय कार्यसाधनसहं कोशदण्डं चादाय क्षीणपुराणभक्तं अगृहीतनवभक्तं असंस्कृतदुर्गममित्रं वार्षिकं चास्य सस्यं हैमनं च मुष्टिं उपहन्तुं मार्गशीर्षीं यात्रां यायात्

मूलम् - 34

34 तैरभ्युच्चितः तृतीयं चतुर्थं वा दण्डस्यांशं मूले पार्ष्ण्यां प्रत्यन्ताटवीषु च रक्षा विधाय कार्यसाधनसहं कोशदण्डं चादाय क्षीणपुराणभक्तं अगृहीतनवभक्तं असंस्कृतदुर्गममित्रं वार्षिकं चास्य सस्यं हैमनं च मुष्टिं उपहन्तुं मार्गशीर्षीं यात्रां यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 35

35 हैमानं चास्य सस्यं वासन्तिकं च मुष्टिं उपहन्तुं चैत्रीं यात्रां यायात्

मूलम् - 35

35 हैमानं चास्य सस्यं वासन्तिकं च मुष्टिं उपहन्तुं चैत्रीं यात्रां यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 36

36 क्षीणकृणकाष्ठ उदकं असंस्कृतदुर्गममित्रं वासन्तिकं चास्य सस्यं वार्षिकीं च मुष्टिं उपहन्तुं ज्येष्ठामूलीयां यात्रां यायात्

मूलम् - 36

36 क्षीणकृणकाष्ठ उदकं असंस्कृतदुर्गममित्रं वासन्तिकं चास्य सस्यं वार्षिकीं च मुष्टिं उपहन्तुं ज्येष्ठामूलीयां यात्रां यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 37

37 अत्युष्णं अल्पयवस इन्धन उदकं वा देशं हेमन्ते यायात्

मूलम् - 37

37 अत्युष्णं अल्पयवस इन्धन उदकं वा देशं हेमन्ते यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 38

38 तुषारदुर्दिनं अगाधनिम्नप्रायं गहनतृणवृक्षं वा देशं ग्रीष्मे यायात्

मूलम् - 38

38 तुषारदुर्दिनं अगाधनिम्नप्रायं गहनतृणवृक्षं वा देशं ग्रीष्मे यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 39

39 स्वसैन्यव्यायामयोग्यं परस्यायोग्यं वर्षति यायात्

मूलम् - 39

39 स्वसैन्यव्यायामयोग्यं परस्यायोग्यं वर्षति यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 40

40 मार्गशीर्षीं तैषीं चान्तरेण दीर्घकालां यात्रां यायात्, चैत्रीं वैशाखीं चान्तरेण मध्यमकालां, ज्येष्ठामूलीयां आषाढीं चान्तरेण ह्रस्वकालां, उपोषिष्यन् व्यसने चतुर्थीम्

मूलम् - 40

40 मार्गशीर्षीं तैषीं चान्तरेण दीर्घकालां यात्रां यायात्, चैत्रीं वैशाखीं चान्तरेण मध्यमकालां, ज्येष्ठामूलीयां आषाढीं चान्तरेण ह्रस्वकालां, उपोषिष्यन् व्यसने चतुर्थीम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 41

41 व्यसनाभियानं विगृह्ययाने व्याख्यातम्

मूलम् - 41

41 व्यसनाभियानं विगृह्ययाने व्याख्यातम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 42

42 प्रायशश्चाचार्याः परव्यसने यातव्यम् इत्युपदिशन्ति

मूलम् - 42

42 प्रायशश्चाचार्याः परव्यसने यातव्यम् इत्युपदिशन्ति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 43

43 शक्त्य्।उदये यातव्यं अनैकान्न्तिकत्वाद् व्यसनानां इति कौटिल्यः

मूलम् - 43

43 शक्त्य्।उदये यातव्यं अनैकान्न्तिकत्वाद् व्यसनानां इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 44

44 यदा वा प्रयातः कर्शयितुं उच्छेतुं वा शक्नुयाद् अमित्रं तदा यायात्

मूलम् - 44

44 यदा वा प्रयातः कर्शयितुं उच्छेतुं वा शक्नुयाद् अमित्रं तदा यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 45

45 अत्युष्ण उपक्षीणे काले हस्तिबलप्रायो यायात्

मूलम् - 45

45 अत्युष्ण उपक्षीणे काले हस्तिबलप्रायो यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 46

46 हस्तिनो ह्यन्तःस्वेदाः कुष्ठिनो भवन्ति

मूलम् - 46

46 हस्तिनो ह्यन्तःस्वेदाः कुष्ठिनो भवन्ति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 47

47 अनवगाहमानाः तोयं अपिबन्तश्चान्तर्ऽवक्षाराच्चान्धीभवन्ति

मूलम् - 47

47 अनवगाहमानाः तोयं अपिबन्तश्चान्तर्ऽवक्षाराच्चान्धीभवन्ति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 48

48 तस्मात् प्रभूत उदके देशे वर्षति च हस्तिबलप्रायो यायात्

मूलम् - 48

48 तस्मात् प्रभूत उदके देशे वर्षति च हस्तिबलप्रायो यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 49

49 विपर्यये खर उष्ट्राश्वबलप्रायो देशं अल्पवर्षपङ्कम्

मूलम् - 49

49 विपर्यये खर उष्ट्राश्वबलप्रायो देशं अल्पवर्षपङ्कम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 50

50 वर्षति मरुप्रायं चतुर्ऽङ्गबलो यायात्

मूलम् - 50

50 वर्षति मरुप्रायं चतुर्ऽङ्गबलो यायात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 51

51 समविषमनिम्नस्थलह्रस्वदीर्घवशेन वाऽध्वनो यात्रां विभजेत्

मूलम् - 51

51 समविषमनिम्नस्थलह्रस्वदीर्घवशेन वाऽध्वनो यात्रां विभजेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 52

52ab सर्वा वा ह्रस्वकालाः स्युर्यातव्याः कार्यलाघवात् ।
52chd दीर्घाः कार्यगुरुत्वाद् वा वर्षावासः परत्र च (इति)

मूलम् - 52

52ab सर्वा वा ह्रस्वकालाः स्युर्यातव्याः कार्यलाघवात् ।
52chd दीर्घाः कार्यगुरुत्वाद् वा वर्षावासः परत्र च (इति)