कल्पान्तरे विश्वासटिप्पन्यः

पीडनवर्गः - स्तम्भवर्गः - कोशसङ्गवर्गः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 01

01 दैवपीडनं - अग्निरुदकं व्याधिर्दुर्भिक्षं मरक इति

मूलम् - 01

01 दैवपीडनं - अग्निरुदकं व्याधिर्दुर्भिक्षं मरक इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 02

02 अग्न्य्।उदकयोरग्निपीडनं अप्रतिकार्यं सर्वदाहि च, शक्यापगमनं तार्याबाधं उदकपीडनम् इत्याचार्याः

मूलम् - 02

विश्वास-प्रस्तुतिः - 03

03 न इत् कौटिल्यः

मूलम् - 03

03 न इत् कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 04

04 अग्निर्ग्रामं अर्धग्रामं वा दहति, उदकवेगः तु ग्रामशतप्रवाही इति

मूलम् - 04

04 अग्निर्ग्रामं अर्धग्रामं वा दहति, उदकवेगः तु ग्रामशतप्रवाही इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 05

05 व्याधिदुर्भिक्षयोर्व्याधिः प्रेतव्याधित उपसृष्टपरिचारकव्यायाम उपरोधेन कर्माण्युपहन्ति, दुर्भिक्षं पुनरकर्म उपघाति हिरण्यपशुकरदायि च इत्याचार्याः

मूलम् - 05

विश्वास-प्रस्तुतिः - 06

06 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 06

06 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 07

07 एकदेशपीडनो व्याधिः शक्यप्रतीकारश्च, सर्वदेशपीडनं दुर्भिक्षं प्राणिनां अजीवनाय इति

मूलम् - 07

विश्वास-प्रस्तुतिः - 08

08 तेन मरको व्याख्यातः

मूलम् - 08

08 तेन मरको व्याख्यातः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 09

09 क्षुद्रकमुख्यक्षययोः क्षुद्रकक्षयः कर्मणां अयोगक्षेमं करोति, मुख्यक्षयः कर्मानुष्ठान उपरोधधर्मा इत्याचार्याः

मूलम् - 09

विश्वास-प्रस्तुतिः - 10

10 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 10

10 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 11

11 शक्यः क्षुद्रकक्षयः प्रतिसन्धातुं बाहुल्यात् क्षुद्रकाणां, न मुख्यक्षयः

मूलम् - 11

विश्वास-प्रस्तुतिः - 12

12 सहस्रेषु हि मुख्यो भवत्येको न वा सत्त्वप्रज्ञाऽऽधिक्यात् तद्।आश्रयत्वात् क्षुद्रकाणां इति

मूलम् - 12

विश्वास-प्रस्तुतिः - 13

13 स्वचक्रपरचक्रयोः स्वचक्रं अतिमात्राभ्यां दण्डकराभ्यां पीडयत्यशक्यं च वारयितुं, परचक्रं तु शक्यं प्रैयोद्धुं उपसारेण सन्धिना वा मोक्षयितुम् इत्याचार्याः

मूलम् - 13

विश्वास-प्रस्तुतिः - 14

14 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 14

14 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 15

15 स्वचक्रपीडनं प्रकृतिपुरुषमुख्य उपग्रहविघाताभ्यां शक्यते वारयितुं एकदेशं वा पीडयति, सर्वदेशपीडनं तु परचक्रं विलोपघातदाहविध्वंसनापवाहनैः पीडयति इति

मूलम् - 15

विश्वास-प्रस्तुतिः - 16

16 प्रकृतिराजविवादयोः प्रकॄतिविवादः प्रकृतीनां भेदकः पराभियोगान् आवहति, राजविवादः तु प्रकृतीनां द्विगुणभक्तवेतनपरिहारकरो भवति इत्याचार्याः

मूलम् - 16

विश्वास-प्रस्तुतिः - 17

17 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 17

17 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 18

18 शक्यः प्रकृतिविवादः प्रकृतिमुख्य उपग्रहेण कलहस्थानापनयनेन वा वारयितुम्

मूलम् - 18

विश्वास-प्रस्तुतिः - 19

19 विवदमानाः तु प्रकृतयः परस्परसङ्घर्षेण उपकुर्वन्ति

मूलम् - 19

19 विवदमानाः तु प्रकृतयः परस्परसङ्घर्षेण उपकुर्वन्ति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 20

20 राजविवादः तु पीडन उच्छेदनाय प्रकृतीनां द्विगुणव्यायामसाध्य इति

मूलम् - 20

20 राजविवादः तु पीडन उच्छेदनाय प्रकृतीनां द्विगुणव्यायामसाध्य इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 21

21 देशराजविहारयोर्देशविहारः त्रैकाल्येन कर्मफल उपघातं करोति, राजविहारः तु कारुशिल्पिकुशीलववाग्जीवनरूपाजीवावैदेहक उपकारं करोति इत्याचार्याः

मूलम् - 21

विश्वास-प्रस्तुतिः - 22

22 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 22

22 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 23

23 देशविहारः कर्मश्रमं अवधाऽर्थं अल्पं भक्षयति भक्षयित्वा च भूयः कर्मसु योगं गच्छति, राजविहारः तु स्वयं वल्लभैश्च स्वयङ्ग्राहप्रणयपण्यागारकार्य उपग्रहैः पीडयति इति

मूलम् - 23

विश्वास-प्रस्तुतिः - 24

24 सुभगाकुमारयोः कुमारः स्वयं वल्लभैश्च स्वयङ्ग्राहप्रणयपण्यागारकार्य उपग्रहैः पीडयति, सुभगा विलास उपभोगेन इत्याचार्याः

मूलम् - 24

विश्वास-प्रस्तुतिः - 25

25 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 25

25 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 26

26 शक्यः कुमारो मन्त्रिपुरोहिताभ्यां वारयितुं, न सुभगा बालिश्याद् अनर्थ्यजनसम्योगाच्च इति

मूलम् - 26

विश्वास-प्रस्तुतिः - 27

27 श्रेणीमुख्ययोः श्रेणी बाहुल्याद् अनवग्रहा स्तेयसाहसाभ्यां पीडयति, मुख्यः कार्यानुग्रहविघाताभ्याम् इत्याचार्याः

मूलम् - 27

विश्वास-प्रस्तुतिः - 28

28 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 28

28 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 29

29 सुव्यावर्त्या श्रेणी समानशीलव्यसनत्वात्, श्रेणीमुख्य एकदेश उपग्रहेण वा

मूलम् - 29

29 सुव्यावर्त्या श्रेणी समानशीलव्यसनत्वात्, श्रेणीमुख्य एकदेश उपग्रहेण वा

विश्वास-प्रस्तुतिः - 30

30 स्तम्भयुक्तो मुख्यः परप्राणद्रव्य उपघाताभ्यां पीडयति इति

मूलम् - 30

30 स्तम्भयुक्तो मुख्यः परप्राणद्रव्य उपघाताभ्यां पीडयति इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 31

31 सम्निधातृसमाहर्त्रोः सम्निधाता कृतविदूषणात्ययाभ्यां पीडयति, समाहर्ता करणाधिष्ठितः प्रदिष्टफल उपभोगी भवति इत्याचार्याः

मूलम् - 31

विश्वास-प्रस्तुतिः - 32

32 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 32

32 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 33

33 सम्निधाता कृतावस्थं अन्यैः कोशप्रवेश्यं प्रतिगृह्णाति, समाहर्ता तु पूर्वं अर्थं आत्मनः कृत्वा पश्चाद् राजार्थं करोति प्रणाशयति वा, परस्वादाने च स्वप्रत्ययश्चरति इति

मूलम् - 33

विश्वास-प्रस्तुतिः - 34

34 अन्तपालवैदेहकयोरन्तपालश्चोरप्रसर्गदेयात्यादानाभ्यां वणिक्पथं पीडयति, वैदेहकाः तु पण्य।प्रतिपण्यानुग्रहैः प्रसाधयन्ति इत्याचार्याः

मूलम् - 34

विश्वास-प्रस्तुतिः - 35

35 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 35

35 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 36

36 अन्तपालः पण्यसम्पातानुग्रहेण वर्तयति, वैदेहकाः तु सम्भूय पण्यानां उत्कर्षापकर्षं कुर्वाणाः पणे पणशतं कुम्भे कुम्भशतं इत्याजीवन्ति

मूलम् - 36

विश्वास-प्रस्तुतिः - 37

37 अभिजात उपरुद्धा भूमिः पशुव्रज उपरुद्धा वा इति अभिजात उपरुद्धा भूमिः महाफलाऽप्यायुधीय उपकारिणी न क्षमा मोक्षयितुं व्यसनाबाधभयात्, पशुव्रज उपरुद्धा तु कृषियोग्या क्षमा मोक्षयितुम्

मूलम् - 37

विश्वास-प्रस्तुतिः - 38

38 विवीतं हि क्षेत्रेण बाध्यते इत्याचार्याः

मूलम् - 38

38 विवीतं हि क्षेत्रेण बाध्यते इत्याचार्याः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 39

39 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 39

39 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 40

40 अभिजात उपरुद्धा भूमिरत्यन्तमहा उपकाराऽपि क्षमा मोक्षयितुं व्यसनाबाधभयात्, पशुव्रज उपरुद्धा तु कोशवाहन उपकारिणी न क्षमा मोक्षयितुं, अन्यत्र सस्यवाप उपरोधाद् इति

मूलम् - 40

विश्वास-प्रस्तुतिः - 41

41 प्रतिरोधकाटविकयोः प्रतिरोधका रात्रिसत्त्रचराः शरीराक्रमिणो नित्याः शतसहस्राहपारिणः प्रधानकोपकाश्च व्यवहिताः प्रत्यन्तरारण्यचराश्चाटविकाः प्रकाशा दृस्याश्चरन्ति, एकदेशघातकाश्च इत्याचार्याः

मूलम् - 41

विश्वास-प्रस्तुतिः - 42

42 न इति कौटिल्यः

मूलम् - 42

42 न इति कौटिल्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 43

43 प्रतिरोधकाः प्रमत्तस्यापरहन्ति, अल्पाः कुण्ठाः सुखा ज्ञातुं ग्रहीतुं च, स्वदेशस्थाः प्रभूता विक्रान्ताश्चाटविकाः प्रकाशयोदिनोऽपहर्तारो हन्तारश्च देशानां राजसधर्माण इति

मूलम् - 43

विश्वास-प्रस्तुतिः - 44

44 मृगहस्तिवनयोः मृगाः प्रभूताः प्रभूतमांसचर्म उपकारिणो मन्दग्रासावक्लेशिनः सुनियम्याश्च

मूलम् - 44

विश्वास-प्रस्तुतिः - 45

45 विपरीता हस्तिनो गृह्यमाणा दुष्टाश्च देशविनाशाय इति

मूलम् - 45

45 विपरीता हस्तिनो गृह्यमाणा दुष्टाश्च देशविनाशाय इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 46

46 स्वपरस्थानीय उपकारयोः स्वस्थानीय उपकारो धान्यपशुहिरण्यकुप्य उपकारो जानपदानां आपद्यात्मधारणः

मूलम् - 46

विश्वास-प्रस्तुतिः - 47

47 विपरीतः परस्थानीय उपकारः

मूलम् - 47

47 विपरीतः परस्थानीय उपकारः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 48

48 इति पीडनानि - आभ्यन्तरो मुख्यस्तम्भो बाह्योऽमित्राटवीस्तम्भः इति स्तम्भवर्गह्

मूलम् - 48

विश्वास-प्रस्तुतिः - 49

49 ताभ्यां पीडनैर्यथा उक्तैश्च पीडितः, सक्तो मुख्येषु, परिहार उपहतः, प्रकीर्णो, मिथ्यासंहृतः, सामन्ताटवीहृत इति कोशसङ्गवर्गः

मूलम् - 49

विश्वास-प्रस्तुतिः - 50

50ab पीडनानां अनुत्पत्तावुत्पन्नानां च वारणे ।
50chd यतेत देशवृद्ध्य्ऽर्थं नाशे च स्तम्भसङ्गयोः (इति)

मूलम् - 50