१३

Law concerning slaves and labourers

विश्वास-प्रस्तुतिः - 01

01 उदरदासवर्जं आर्यप्राणं अप्राप्तव्यवहारं शूद्रं विक्रयाधानं नयतः स्वजनस्य द्वादशपणो दण्डः, वैश्यं द्विगुणः, क्षत्रियं त्रिगुणः, ब्राह्मणं चतुर्गुणः

मूलम् - 01

01 उदरदासवर्जं आर्यप्राणं अप्राप्तव्यवहारं शूद्रं विक्रयाधानं नयतः स्वजनस्य द्वादशपणो दण्डः, वैश्यं द्विगुणः, क्षत्रियं त्रिगुणः, ब्राह्मणं चतुर्गुणः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 02

02 परजनस्य पूर्वमध्यम उत्तमवधा दण्डाः, क्रेतृश्रोतॄणां च

मूलम् - 02

02 परजनस्य पूर्वमध्यम उत्तमवधा दण्डाः, क्रेतृश्रोतॄणां च

विश्वास-प्रस्तुतिः - 03

03 म्लेच्छानां अदोषः प्रजां विक्रेतुं आधातुं वा

मूलम् - 03

03 म्लेच्छानां अदोषः प्रजां विक्रेतुं आधातुं वा

विश्वास-प्रस्तुतिः - 04

04 न त्वेवार्यस्य दासभावः

मूलम् - 04

04 न त्वेवार्यस्य दासभावः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 05

05 अथवाऽऽर्यं आधाय कुलबन्धन आर्याणां आपदि, निष्क्रयं चाधिगम्य बालं साहाय्यदातारं वा पूर्वं निष्क्रीणीरन्

मूलम् - 05

05 अथवाऽऽर्यं आधाय कुलबन्धन आर्याणां आपदि, निष्क्रयं चाधिगम्य बालं साहाय्यदातारं वा पूर्वं निष्क्रीणीरन्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 06

06 सकृद्।आत्माधाता निष्पतितः सीदेत्, द्विरन्येनाहितकः, सकृद् उभौ परविषयाभिमुखौ

मूलम् - 06

06 सकृद्।आत्माधाता निष्पतितः सीदेत्, द्विरन्येनाहितकः, सकृद् उभौ परविषयाभिमुखौ

विश्वास-प्रस्तुतिः - 07

07 वित्तापहारिणो वा दासस्यार्यभावं अपहरतोऽर्धदण्डः

मूलम् - 07

07 वित्तापहारिणो वा दासस्यार्यभावं अपहरतोऽर्धदण्डः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 08

08 निष्पतितप्रेतव्यसनिनां आधाता मूल्यं भजेत

मूलम् - 08

08 निष्पतितप्रेतव्यसनिनां आधाता मूल्यं भजेत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 09

09 प्रेतविण्मूत्र उच्छिष्टग्राहणं आहितस्य नग्नस्नापनं दण्डप्रेषणं अतिक्रमणं च स्त्रीणां मूल्यनाशकरं, धात्रीपरिचारिकार्धसीतिक उपचारिकाणां च मोक्षकरम्

मूलम् - 09

09 प्रेतविण्मूत्र उच्छिष्टग्राहणं आहितस्य नग्नस्नापनं दण्डप्रेषणं अतिक्रमणं च स्त्रीणां मूल्यनाशकरं, धात्रीपरिचारिकार्धसीतिक उपचारिकाणां च मोक्षकरम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 10

10 सिद्धं उपचारकस्याभिप्रजातस्यापक्रमणम्

मूलम् - 10

10 सिद्धं उपचारकस्याभिप्रजातस्यापक्रमणम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 11

11 धात्रीं आहितिकां वाऽकामां स्ववशां गच्छतः पूर्वः साहसदण्डः, परवशां मध्यमः

मूलम् - 11

11 धात्रीं आहितिकां वाऽकामां स्ववशां गच्छतः पूर्वः साहसदण्डः, परवशां मध्यमः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 12

12 कन्यां आहितिकां वा स्वयं अन्येन वा दुषयतो मूल्यनाशः शुल्कं तद्द्वुगुणश्च दण्डः

मूलम् - 12

12 कन्यां आहितिकां वा स्वयं अन्येन वा दुषयतो मूल्यनाशः शुल्कं तद्द्वुगुणश्च दण्डः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 13

13 आत्मविक्रयिणः प्रजां आर्यां विद्यात्

मूलम् - 13

13 आत्मविक्रयिणः प्रजां आर्यां विद्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 14

14 आत्माधिगतं स्वामिकर्माविरुद्धं लभेत, पित्र्यं च दायम्

मूलम् - 14

14 आत्माधिगतं स्वामिकर्माविरुद्धं लभेत, पित्र्यं च दायम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 15

15 मूल्येन चार्यत्वं गच्छेत्

मूलम् - 15

15 मूल्येन चार्यत्वं गच्छेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 16

16 तेन उदरदासाहितकौ व्याख्यातौ

मूलम् - 16

16 तेन उदरदासाहितकौ व्याख्यातौ

विश्वास-प्रस्तुतिः - 17

17 प्रक्षेपानुरूपश्चास्य निष्क्रयः

मूलम् - 17

17 प्रक्षेपानुरूपश्चास्य निष्क्रयः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 18

18 दण्डप्रणीतः कर्मणा दण्डं उपनयेत्

मूलम् - 18

18 दण्डप्रणीतः कर्मणा दण्डं उपनयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 19

19 आर्यप्राणो ध्वजाहृतः कर्मकालानुरूपेण मूल्यार्धेन वा विमुच्येत

मूलम् - 19

19 आर्यप्राणो ध्वजाहृतः कर्मकालानुरूपेण मूल्यार्धेन वा विमुच्येत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 20

20 गृहेजातदायागतलब्धक्रीतानां अन्यतमं दासं ऊनाष्टवर्षं विबन्धुं अकामं नीचे कर्मणि विदेशे दासीं वा सगर्भां अप्रतिविहितगर्भभर्मण्यां विक्रयाधानं नयतः पूर्वः साहसदण्डः, क्रेतृश्रोतॄणां च

मूलम् - 20

20 गृहेजातदायागतलब्धक्रीतानां अन्यतमं दासं ऊनाष्टवर्षं विबन्धुं अकामं नीचे कर्मणि विदेशे दासीं वा सगर्भां अप्रतिविहितगर्भभर्मण्यां विक्रयाधानं नयतः पूर्वः साहसदण्डः, क्रेतृश्रोतॄणां च

विश्वास-प्रस्तुतिः - 21

21 दासं अनुरूपेण निष्क्रयेणार्यं अकुर्वतो द्वादशपणो दण्डः, संरोधश्चाकरणात्

मूलम् - 21

21 दासं अनुरूपेण निष्क्रयेणार्यं अकुर्वतो द्वादशपणो दण्डः, संरोधश्चाकरणात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 22

22 दासद्रव्यस्य ज्ञातयो दायादाः, तेषां अभावे स्वामी

मूलम् - 22

22 दासद्रव्यस्य ज्ञातयो दायादाः, तेषां अभावे स्वामी

विश्वास-प्रस्तुतिः - 23

23 स्वामिनः स्वस्यां दास्यां जातं समातृकं अदासं विद्यात्

मूलम् - 23

23 स्वामिनः स्वस्यां दास्यां जातं समातृकं अदासं विद्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 24

24 गृह्या चेत् कुटुम्बार्थचिन्तनी माता भ्राता भगिनी चास्या अदासाः स्युः

मूलम् - 24

24 गृह्या चेत् कुटुम्बार्थचिन्तनी माता भ्राता भगिनी चास्या अदासाः स्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 25

25 दासं दासीं वा निष्क्रीय पुनर्विक्रयाधानं नयतो द्वादशपणो दण्डः, अन्यत्र स्वयंवादिभ्यः इति दासकल्पः ।

मूलम् - 25

25 दासं दासीं वा निष्क्रीय पुनर्विक्रयाधानं नयतो द्वादशपणो दण्डः, अन्यत्र स्वयंवादिभ्यः इति दासकल्पः ।

विश्वास-प्रस्तुतिः - 26

26 कर्मकरस्य कर्मसम्बन्धं आसन्ना विद्युः

मूलम् - 26

26 कर्मकरस्य कर्मसम्बन्धं आसन्ना विद्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 27

27 यथासम्भाषितं वेतनं लभेत, कर्मकालानुरूपं असम्भाषितवेतनः

मूलम् - 27

27 यथासम्भाषितं वेतनं लभेत, कर्मकालानुरूपं असम्भाषितवेतनः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 28

28 कर्षकः सस्यानां गोपालकः सर्पिषां वैदेहकः पण्यानां आत्मना व्यवहृतानां दशभागं असम्भाषितवेतनो लभेत

मूलम् - 28

28 कर्षकः सस्यानां गोपालकः सर्पिषां वैदेहकः पण्यानां आत्मना व्यवहृतानां दशभागं असम्भाषितवेतनो लभेत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 29

29 सम्भाषितवेतनः तु यथासम्भाषितम्

मूलम् - 29

29 सम्भाषितवेतनः तु यथासम्भाषितम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 30

30 कारुशिल्पिकुशीलवचिकित्सकवाग्जीवनपरिचारकादिराशाकारिकवर्गः तु यथाऽन्यः तद्विधः कुर्याद् यथा वा कुशलाः कल्पयेयुः तथा वेतनं लभेत

मूलम् - 30

30 कारुशिल्पिकुशीलवचिकित्सकवाग्जीवनपरिचारकादिराशाकारिकवर्गः तु यथाऽन्यः तद्विधः कुर्याद् यथा वा कुशलाः कल्पयेयुः तथा वेतनं लभेत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 31

31 साक्षिप्रत्ययं एव स्यात्

मूलम् - 31

31 साक्षिप्रत्ययं एव स्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 32

32 साक्षिणां अभावे यतः कर्म ततोऽनुयुञ्जीत

मूलम् - 32

32 साक्षिणां अभावे यतः कर्म ततोऽनुयुञ्जीत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 33

33 वेतनादाने दशबन्धो दण्डः, षट्पणो वा

मूलम् - 33

33 वेतनादाने दशबन्धो दण्डः, षट्पणो वा

विश्वास-प्रस्तुतिः - 34

34 अपव्ययमाने द्वादशपणो दण्डः, पञ्चबन्धो वा

मूलम् - 34

34 अपव्ययमाने द्वादशपणो दण्डः, पञ्चबन्धो वा

विश्वास-प्रस्तुतिः - 35

35 नदीवेगज्वालास्तेनव्याल उपरुद्धः सर्वस्वपुत्रदारात्मदानेनार्तः त्रातारं आहूय निष्तीर्णः कुशलप्रदिष्टं वेतनं दद्यात्

मूलम् - 35

35 नदीवेगज्वालास्तेनव्याल उपरुद्धः सर्वस्वपुत्रदारात्मदानेनार्तः त्रातारं आहूय निष्तीर्णः कुशलप्रदिष्टं वेतनं दद्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 36

36 तेन सर्वत्रार्तदानानुशया व्याख्याताः

मूलम् - 36

36 तेन सर्वत्रार्तदानानुशया व्याख्याताः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 37

37ab लभेत पुंश्चली भोगं सङ्गमस्य उपलिङ्गनात् ।
37chd अतियाच्ना तु जीयेत दौर्मत्याविनयेन वा (इति)

मूलम् - 37

37ab लभेत पुंश्चली भोगं सङ्गमस्य उपलिङ्गनात् ।
37chd अतियाच्ना तु जीयेत दौर्मत्याविनयेन वा (इति)