कल्पान्तरे विश्वासटिप्पन्यः

Superintendent of gold in the RorkShop

विश्वास-प्रस्तुतिः - 01

01 सुवर्णाध्यक्षः सुवर्णरजतकर्मान्तानां असम्बन्धावेशनचतुःशालां एकद्वारां अक्षशालां कारयेत्

मूलम् - 01

विश्वास-प्रस्तुतिः - 02

02 विशिखामध्ये सौवर्णिकं शिल्पवन्तं अभिजातं प्रात्ययिकं च स्थापयेत्

मूलम् - 02

02 विशिखामध्ये सौवर्णिकं शिल्पवन्तं अभिजातं प्रात्ययिकं च स्थापयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 03

03 जाम्बूनदं शातकुम्भं हाटकं वैणवं शृङ्गशुक्तिजं जातरूपं रसविद्धं आकर उद्गतं च सुवर्णम्

मूलम् - 03

विश्वास-प्रस्तुतिः - 04

04 किञ्जल्कवर्णं मृदु स्निग्धं अनादि भ्राजिष्णु च श्रेष्ठं, रक्तपीतकं मध्यमं, रक्तं अवरम्

मूलम् - 04

विश्वास-प्रस्तुतिः - 05

05 श्रेष्ठानां पाण्डु श्वेतं चाप्राप्तकम्

मूलम् - 05

05 श्रेष्ठानां पाण्डु श्वेतं चाप्राप्तकम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 06

06 तद् येनाप्राप्तकं तच्चतुर्गुणेन सीसेन शोधयेत्

मूलम् - 06

06 तद् येनाप्राप्तकं तच्चतुर्गुणेन सीसेन शोधयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 07

07 सीसान्वयेन भिद्यमानं शुष्कपटलैर्ध्मापयेत्

मूलम् - 07

07 सीसान्वयेन भिद्यमानं शुष्कपटलैर्ध्मापयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 08

08 रूक्षत्वाद् भिद्यमानं तैलगोमये निषेचयेत्

मूलम् - 08

08 रूक्षत्वाद् भिद्यमानं तैलगोमये निषेचयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 09

09 आकर उद्गतं सीसान्वयेन भिद्यमानं पाकपत्त्राणि कृत्वा गण्डिकासु कुट्टयेत्, कदलीवज्रकन्दकल्के वा निषेचयेत्

मूलम् - 09

विश्वास-प्रस्तुतिः - 10

10 तुत्थ उद्गतं गौडिकं काम्बुकं चाक्रवालिकं च रूप्यम्

मूलम् - 10

10 तुत्थ उद्गतं गौडिकं काम्बुकं चाक्रवालिकं च रूप्यम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 11

11 श्वेतं स्निग्धं मृदु च श्रेष्ठम्

मूलम् - 11

11 श्वेतं स्निग्धं मृदु च श्रेष्ठम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 12

12 विपर्यये स्फोटनं च दुष्टम्

मूलम् - 12

12 विपर्यये स्फोटनं च दुष्टम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 13

13 तत्सीसचतुर्भागेन शोधयेत्

मूलम् - 13

13 तत्सीसचतुर्भागेन शोधयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 14

14 उद्गतचूलिकं अच्छं भ्राजिष्णु दधिवर्णं च शुद्धम्

मूलम् - 14

14 उद्गतचूलिकं अच्छं भ्राजिष्णु दधिवर्णं च शुद्धम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 15

15 शुद्धस्य एको हारिद्रस्य सुवर्णो वर्णकः

मूलम् - 15

15 शुद्धस्य एको हारिद्रस्य सुवर्णो वर्णकः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 16

16 ततः शुल्बकाकण्य्।उत्तरापसारिता आचतुःसीमान्ताद् इति षोडश वर्णकाः

मूलम् - 16

16 ततः शुल्बकाकण्य्।उत्तरापसारिता आचतुःसीमान्ताद् इति षोडश वर्णकाः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 17

17 सुवर्णं पूर्वं निकष्य पश्चाद् वर्णिकां निकषयेत्

मूलम् - 17

17 सुवर्णं पूर्वं निकष्य पश्चाद् वर्णिकां निकषयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 18

18 समरागलेखं अनिम्न उन्नते देशे निकषितं, परिमृदितं परिलीढं नखान्तराद् वा गैरिकेणावचूर्णितं उपधिं विद्यात्

मूलम् - 18

विश्वास-प्रस्तुतिः - 19

19 जातिहिङ्गुलुकेन पुष्पकासीसेन वा गोमूत्रभावितेन दिग्धेनाग्रहस्तेन संस्पृष्टं सुवर्णं श्वेतीभवति

मूलम् - 19

विश्वास-प्रस्तुतिः - 20

20 स-केसरः स्निग्धो मृदुर्भाजिष्णुश्च निकषरागः श्रेष्ठः

मूलम् - 20

20 स-केसरः स्निग्धो मृदुर्भाजिष्णुश्च निकषरागः श्रेष्ठः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 21

21 कालिङ्गकः तापीपाषाणो वा मुद्गवर्णो निकषः श्रेष्ठः

मूलम् - 21

21 कालिङ्गकः तापीपाषाणो वा मुद्गवर्णो निकषः श्रेष्ठः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 22

22 समरागी विक्रयक्रयहितः

मूलम् - 22

22 समरागी विक्रयक्रयहितः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 23

23 हस्तिच्छविकः सहरितः प्रतिरागी विक्रयहितः

मूलम् - 23

23 हस्तिच्छविकः सहरितः प्रतिरागी विक्रयहितः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 24

24 स्थिरः परुषो विषमवर्णश्चाप्रतिरागी क्रयहितः

मूलम् - 24

24 स्थिरः परुषो विषमवर्णश्चाप्रतिरागी क्रयहितः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 25

25 छेदश्चिक्कणः समवर्णः श्लक्ष्णो मृदुर्भाजिष्णुश्च श्रेष्ठः

मूलम् - 25

25 छेदश्चिक्कणः समवर्णः श्लक्ष्णो मृदुर्भाजिष्णुश्च श्रेष्ठः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 26

26 तापो बहिर्ऽन्तश्च समः किञ्जल्कवर्णः कुरण्डकपुष्पवर्णो वा श्रेष्ठः

मूलम् - 26

26 तापो बहिर्ऽन्तश्च समः किञ्जल्कवर्णः कुरण्डकपुष्पवर्णो वा श्रेष्ठः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 27

27 श्यावो नीलश्चाप्राप्तकः

मूलम् - 27

27 श्यावो नीलश्चाप्राप्तकः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 28

28 तुलाप्रतिमानं पौतवाध्यक्षे वक्ष्यामः

मूलम् - 28

28 तुलाप्रतिमानं पौतवाध्यक्षे वक्ष्यामः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 29

29 तेन उपदेशेन रूप्यसुवर्णं दद्याद् आददीत च

मूलम् - 29

29 तेन उपदेशेन रूप्यसुवर्णं दद्याद् आददीत च

विश्वास-प्रस्तुतिः - 30

30 अक्षशालां अनायुक्तो न उपगच्छेत्

मूलम् - 30

30 अक्षशालां अनायुक्तो न उपगच्छेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 31

31 अभिगच्छन्न् उच्छेद्यः

मूलम् - 31

31 अभिगच्छन्न् उच्छेद्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 32

32 आयुक्तो वा सरूप्यसुवर्णः तेन एव जीयेत

मूलम् - 32

32 आयुक्तो वा सरूप्यसुवर्णः तेन एव जीयेत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 33

33 विचितवस्त्रहस्तगुह्याः काञ्चनपृषतत्वष्टृतपनीयकारवो ध्मायकचरकपांसुधावकाः प्रविशेयुर्निष्कसेयुश्च

मूलम् - 33

विश्वास-प्रस्तुतिः - 34

34 सर्वं च एषां उपकरणं अनिष्ठिताश्च प्रयोगाः तत्र एवावतिष्ठेरन्

मूलम् - 34

34 सर्वं च एषां उपकरणं अनिष्ठिताश्च प्रयोगाः तत्र एवावतिष्ठेरन्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 35

35 गृहीतं सुवर्णं धृतं च प्रयोगं करणमध्ये दद्यात्

मूलम् - 35

35 गृहीतं सुवर्णं धृतं च प्रयोगं करणमध्ये दद्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 36

36 सायं प्रातश्च लक्षितं कर्तृकारयितृमुद्राभ्यां निदध्यात्

मूलम् - 36

36 सायं प्रातश्च लक्षितं कर्तृकारयितृमुद्राभ्यां निदध्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 37

37 क्षेपणो गुणः क्षुद्रकं इति कर्माणि

मूलम् - 37

37 क्षेपणो गुणः क्षुद्रकं इति कर्माणि

विश्वास-प्रस्तुतिः - 38

38 क्षेपणः काचार्पणादीनि

मूलम् - 38

38 क्षेपणः काचार्पणादीनि

विश्वास-प्रस्तुतिः - 39

39 गुणः सूत्रवानादीनि

मूलम् - 39

39 गुणः सूत्रवानादीनि

विश्वास-प्रस्तुतिः - 40

40 घनं सुषिरं पृषतादियुक्तं क्षुद्रकं इति

मूलम् - 40

40 घनं सुषिरं पृषतादियुक्तं क्षुद्रकं इति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 41

41 अर्पयेत् काचकर्मणः पञ्चभागं काञ्चनं दशभागं कटुमानम्

मूलम् - 41

41 अर्पयेत् काचकर्मणः पञ्चभागं काञ्चनं दशभागं कटुमानम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 42

42 ताम्रपादयुक्तं रूप्यं रूप्यपादयुक्तं वा सुवर्णं संस्कृतकं, तस्माद् रक्षेत्

मूलम् - 42

विश्वास-प्रस्तुतिः - 43

43 पृषतकाचकर्मणः त्रयो हि भागाः परिभाण्डं द्वौ वास्तुकं, चत्वारो वा वास्तुकं त्रयः परिभाण्डम्

मूलम् - 43

विश्वास-प्रस्तुतिः - 44

44 त्वष्टृकर्मणः शुल्बभाण्डं समसुवर्णेन सम्यूहयेत्

मूलम् - 44

44 त्वष्टृकर्मणः शुल्बभाण्डं समसुवर्णेन सम्यूहयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 45

45 रूप्यभाण्डं घनं सुषिरं वा सुवर्णार्धेनावलेपयेत्

मूलम् - 45

45 रूप्यभाण्डं घनं सुषिरं वा सुवर्णार्धेनावलेपयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 46

46 चतुर्भागसुवर्णं वा वालुकाहिङ्गुलुकस्य रसेन चूर्णेन वा वासयेत् ।

मूलम् - 46

46 चतुर्भागसुवर्णं वा वालुकाहिङ्गुलुकस्य रसेन चूर्णेन वा वासयेत् ।

विश्वास-प्रस्तुतिः - 47

47 तपनीयं ज्येष्ठं सुवर्णं सुरागं समसीसातिक्रान्तं पाकपत्त्रपक्वं सैन्धविकया उज्ज्वालितं नीलपीतश्वेतहरितशुकपत्त्रवर्णानां प्रकृतिर्भवति

मूलम् - 47

विश्वास-प्रस्तुतिः - 48

48 तीक्ष्णं चास्य मयूरग्रीवाभं श्वेतभङ्गं चिमिचिमायितं पीतचूर्णितं काकणिकः सुवर्णरागः

मूलम् - 48

विश्वास-प्रस्तुतिः - 49

49 तारं उपशुद्धं वा - अस्थितुत्थे चतुः समसीसे चतुः शुष्कतुत्थे चतुः कपाले त्रिर्गोमये द्विरेवं सप्तदशतुत्थातिक्रान्तं सैन्धविकया उज्ज्वालितम्

मूलम् - 49

विश्वास-प्रस्तुतिः - 50

50 एतस्मात् काकण्य्।उत्तरमाद् विमाषाद् इति सुवर्णे देयं, पश्चाद् रागयोगः, श्वेततारं भवति ।

मूलम् - 50

विश्वास-प्रस्तुतिः - 51

51 त्रयोऽंशाः तपनीयस्य द्वात्रिंशद्भागश्वेततारं ऊर्च्छिताः तत् श्वेतलोहितकं भवति

मूलम् - 51

विश्वास-प्रस्तुतिः - 52

52 ताम्रं पीतकं करोति

मूलम् - 52

52 ताम्रं पीतकं करोति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 53

53 तपनीयं उज्ज्वाल्य रागत्रिभागं दद्यात्, पीतरागं भवति

मूलम् - 53

53 तपनीयं उज्ज्वाल्य रागत्रिभागं दद्यात्, पीतरागं भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 54

54 श्वेततारभागौ द्वावेकः तपनीयस्य मुद्गवर्णं करोति

मूलम् - 54

54 श्वेततारभागौ द्वावेकः तपनीयस्य मुद्गवर्णं करोति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 55

55 कालायसस्यार्धभागाभ्यक्तं कृष्णं भवति

मूलम् - 55

55 कालायसस्यार्धभागाभ्यक्तं कृष्णं भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 56

56 प्रतिलेपिना रसेन द्विगुणाभ्यक्तं तपनीयं शुकपत्त्रवर्णं भवति

मूलम् - 56

56 प्रतिलेपिना रसेन द्विगुणाभ्यक्तं तपनीयं शुकपत्त्रवर्णं भवति

विश्वास-प्रस्तुतिः - 57

57 तस्यारम्भे रागविशेषेषु प्रतिवर्णिकां गृह्णीयात्

मूलम् - 57

57 तस्यारम्भे रागविशेषेषु प्रतिवर्णिकां गृह्णीयात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 58

58 तीक्ष्णताम्रसंस्कारं च बुध्येत

मूलम् - 58

58 तीक्ष्णताम्रसंस्कारं च बुध्येत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 59

59 तस्माद् वज्रमणिमुक्ताप्रवालरूपाणां अपनेयिमानं च रूप्यसुवर्णभाण्डबन्धप्रमाणानि च

मूलम् - 59

विश्वास-प्रस्तुतिः - 60

60ab समरागं समद्वन्द्वं असक्तपृषतं स्थिरम् ।
60chd सुप्रमृष्टं असम्पीतं विभक्तं धारणे सुखम्

मूलम् - 60

विश्वास-प्रस्तुतिः - 61

61ab अभिनीतं प्रभायुक्तं संस्थानं अधुरं समम् ।
61chd मनोनेत्राभिरामं च तपनीयगुणाः स्मृताः (इति)

मूलम् - 61