कल्पान्तरे विश्वासटिप्पन्यः

Sec, 19: Settlement of the countryside

विश्वास-प्रस्तुतिः - 01

01 भूतपूर्वं अभूतपूर्वं वा जनपदं परदेशापवाहनेन स्वदेशाभिष्यन्दवमनेन वा निवेशयेत्

मूलम् - 01

विश्वास-प्रस्तुतिः - 02

02 शूद्रकर्षकप्रायं कुलशतावरं पञ्चकुलशतपरं ग्रामं क्रोशद्विक्रोशसीमानं अन्योन्यारक्षं निवेशयेत्

मूलम् - 02

विश्वास-प्रस्तुतिः - 03

03 नलीशैलवनभृष्टिदरीसेतुबन्धशमीशाल्मलीक्षीरवृक्षान् अन्तेषु सीम्नां स्थापयेत्

मूलम् - 03

विश्वास-प्रस्तुतिः - 04

04 अष्टशतग्राम्या मध्ये स्थानीयं, चतुह्शतग्राम्या द्रोणमुखं, द्विशतग्राम्याः कार्वटिकं, दशग्रामीसङ्ग्रहेण सङ्ग्रहं स्थापयेत्

मूलम् - 04

विश्वास-प्रस्तुतिः - 05

05 अन्तेष्वन्तपालदुर्गाणि जनपदद्वाराण्यन्तपालाधिष्ठितानि स्थापयेत्

मूलम् - 05

05 अन्तेष्वन्तपालदुर्गाणि जनपदद्वाराण्यन्तपालाधिष्ठितानि स्थापयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 06

06 तेषां अन्तराणि वागुरिकशबरपुलिन्दचण्डालारण्यचरा रक्षेयुः

मूलम् - 06

06 तेषां अन्तराणि वागुरिकशबरपुलिन्दचण्डालारण्यचरा रक्षेयुः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 07

07a ऋत्विग्।आचार्यपुरोहितश्रोत्रियेभ्यो ब्रह्मदेयान्यदण्डकराण्यभिरूपदायादकानि प्रयच्छेत्
07b अध्यक्षसङ्ख्यायकादिभ्यो गोपस्थानिकानीकस्थचिकित्सकाश्वदमकजङ्घाकारिकेभ्यश्च विक्रयाधानवर्जानि

मूलम् - 07

विश्वास-प्रस्तुतिः - 08

08 करदेभ्यः कृतक्षेत्राण्यैकपुरुषिकाणि प्रयच्छेत्

मूलम् - 08

08 करदेभ्यः कृतक्षेत्राण्यैकपुरुषिकाणि प्रयच्छेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 09

09 अकृतानि कर्तृभ्यो नादेयानि

मूलम् - 09

09 अकृतानि कर्तृभ्यो नादेयानि

विश्वास-प्रस्तुतिः - 10

10 अकृषतां आछिद्यान्येभ्यः प्रयच्छेत्

मूलम् - 10

10 अकृषतां आछिद्यान्येभ्यः प्रयच्छेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 11

11 ग्रामभृतकवैदेहका वा कृषेयुः

मूलम् - 11

11 ग्रामभृतकवैदेहका वा कृषेयुः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 12

12 अकृषन्तो वाऽवहीनं दद्युः

मूलम् - 12

12 अकृषन्तो वाऽवहीनं दद्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 13

13 धान्यपशुहिरण्यैश्च एतान् अनुगृह्णीयात्

मूलम् - 13

13 धान्यपशुहिरण्यैश्च एतान् अनुगृह्णीयात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 14

14 तान्यनु सुखेन दद्युः

मूलम् - 14

14 तान्यनु सुखेन दद्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 15

15 अनुग्रहपरिहारौ च एतेब्भ्यः कोशवृद्धिकरौ दद्यात्, कोश उपघातकौ वर्जयेत्

मूलम् - 15

15 अनुग्रहपरिहारौ च एतेब्भ्यः कोशवृद्धिकरौ दद्यात्, कोश उपघातकौ वर्जयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 16

16 अल्पकोशो हि राजा पौरजानपदान् एव ग्रसते

मूलम् - 16

16 अल्पकोशो हि राजा पौरजानपदान् एव ग्रसते

विश्वास-प्रस्तुतिः - 17

17 निवेशसमकालं यथाऽऽगतकं वा परिहारं दद्यात्

मूलम् - 17

17 निवेशसमकालं यथाऽऽगतकं वा परिहारं दद्यात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 18

18 निवृत्तपरिहारान् पिता इवानुगृह्णीयात्

मूलम् - 18

18 निवृत्तपरिहारान् पिता इवानुगृह्णीयात्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 19

19 आकरकर्मान्तद्रव्यहस्तिवनव्रजवणिक्पथप्रचारान् वारिस्थलपथपण्यपत्तनानि च निवेशयेत्

मूलम् - 19

विश्वास-प्रस्तुतिः - 20

20 सह उदकं आहार्य उदकं वा सेतुं बन्धयेत्

मूलम् - 20

20 सह उदकं आहार्य उदकं वा सेतुं बन्धयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 21

21 अन्येषां वा बध्नतां भूमिमार्गवृक्ष उपकरणानुग्रहं कुर्यात्, पुण्यस्थानारामाणां च

मूलम् - 21

विश्वास-प्रस्तुतिः - 22

22 सम्भूयसेतुबन्धाद् अपक्रामतः कर्मकरबलीवर्दाः कर्म कुर्युः

मूलम् - 22

22 सम्भूयसेतुबन्धाद् अपक्रामतः कर्मकरबलीवर्दाः कर्म कुर्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 23

23 व्ययकर्मणि च भागी स्यात्, न चांशं लभेत

मूलम् - 23

23 व्ययकर्मणि च भागी स्यात्, न चांशं लभेत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 24

24 मत्स्यप्लवहरितपण्यानां सेतुषु राजा स्वाम्यं गच्छेत्

मूलम् - 24

24 मत्स्यप्लवहरितपण्यानां सेतुषु राजा स्वाम्यं गच्छेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 25

25 दासाहितकबन्धून् अशृण्वतो राजा विनयं ग्राहयेत्

मूलम् - 25

25 दासाहितकबन्धून् अशृण्वतो राजा विनयं ग्राहयेत्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 26

26 बालवृद्धव्यसन्य्ऽनाथांश्च राजा बिभृयात्, स्त्रियं अप्रजातां प्रजातायश्च पुत्रान्

मूलम् - 26

विश्वास-प्रस्तुतिः - 27

27 बालद्रव्यं ग्रामवृद्धा वर्धयेयुरा व्यवहारप्रापणात्, देवद्रव्यं च

मूलम् - 27

27 बालद्रव्यं ग्रामवृद्धा वर्धयेयुरा व्यवहारप्रापणात्, देवद्रव्यं च

विश्वास-प्रस्तुतिः - 28

28 अपत्यदारं मातापितरौ भ्रातॄन् अप्राप्तव्यवहारान् भगिनीः कन्या विधवाश्चाबिभ्रतः शक्तिमतो द्वादशपणो दण्डः, अन्यत्र पतितेभ्यः, अन्यत्र मातुः

मूलम् - 28

विश्वास-प्रस्तुतिः - 29

29 पुत्रदारं अप्रतिविधाय प्रव्रजतः पूर्वः साहसदण्डः, स्त्रियं च प्रव्राजयतः

मूलम् - 29

विश्वास-प्रस्तुतिः - 30

30 लुप्तव्यायामः प्रव्रजेद् आपृच्छ्य धर्मस्थान्

मूलम् - 30

30 लुप्तव्यायामः प्रव्रजेद् आपृच्छ्य धर्मस्थान्

विश्वास-प्रस्तुतिः - 31

31 अन्यथा नियम्येत

मूलम् - 31

31 अन्यथा नियम्येत

विश्वास-प्रस्तुतिः - 32

32 वानप्रस्थाद् अन्यः प्रव्रजितभावः, सजाताद् अन्यः सङ्घः, सामुत्थायिकाद् अन्यः समयानुबन्धो वा नास्य जनपदं उपनिविशेत

मूलम् - 32

विश्वास-प्रस्तुतिः - 33

33 न च तत्रारामा विहारार्था वा शालाः स्युः

मूलम् - 33

33 न च तत्रारामा विहारार्था वा शालाः स्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 34

34 नटनर्तकगायनवादकवाग्जीवनकुशीलवा न कर्मविघ्नं कुर्युः

मूलम् - 34

34 नटनर्तकगायनवादकवाग्जीवनकुशीलवा न कर्मविघ्नं कुर्युः

विश्वास-प्रस्तुतिः - 35

35 निराश्रयत्वाद् ग्रामाणां क्षेत्राभिरतत्वाच्च पुरुषाणां कोशविष्टिद्रव्यधान्यरसवृद्धिर्भवति

मूलम् - 35

विश्वास-प्रस्तुतिः - 36

36ab परचक्राटवीग्रस्तं व्याधिदुर्भिक्षपीडितम् ।
36chd देशं परिहरेद् राजा व्ययक्रीडाश्च वारयेत्

मूलम् - 36

विश्वास-प्रस्तुतिः - 37

37ab दण्डविष्टिकराबाधै रक्षेद् उपहतां कृषिम् ।
37chd स्तेनव्यालविषग्राहैर्व्याधिभिश्च पशुव्रजान्

मूलम् - 37

विश्वास-प्रस्तुतिः - 38

38ab वल्लभैः कार्मिकैः स्तेनैरन्तपालैश्च पीडितम् ।
38chd शोधयेत् पशुसङ्घैश्च क्षीयमाणं वणिक्पथम्

मूलम् - 38

विश्वास-प्रस्तुतिः - 39

39ab एवं द्रव्यद्विपवनं सेतुबन्धं अथाकरान् ।
39chd रक्षेत् पूर्वकृतान् राजा नवांश्चाभिप्रवर्तयेत् (इति)

मूलम् - 39