०७ शृङ्गारवर्णन-प्रकरणम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शृङ्गारे धनभाजामाजानिक एव मानसो मोदः ।
तस्मिन्नृपतिसभायां पठनीयानीदृशानि पद्यानि ॥ १॥

मूलम्

शृङ्गारे धनभाजामाजानिक एव मानसो मोदः ।
तस्मिन्नृपतिसभायां पठनीयानीदृशानि पद्यानि ॥ १॥

संचारं जडिमा गिरं मधुरिमा गण्डस्थलं स्फीतिमा वक्षोऽपि द्रढिमा त्रिकं च तनिमाप्याक्रान्तमुत्कण्ठते ।
विश्वास-प्रस्तुतिः

ताटङ्कं निभृतेन धारय जहौ बाल्यावलीभृत्तनुं
वक्तुं वै सममेतदक्षि किमभूत्कर्णान्तिकं गन्तुकम् ॥ २ ॥

मूलम्

ताटङ्कं निभृतेन धारय जहौ बाल्यावलीभृत्तनुं
वक्तुं वै सममेतदक्षि किमभूत्कर्णान्तिकं गन्तुकम् ॥ २ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

काञ्ची कांचिदियं चकार जघनन्यस्ता गतेर्मन्दतां
गाढं बद्धमिदं च कञ्चुकमदादुच्छूनतां वक्षसः ।
नेत्रप्राप्तमथाकुलं कलयति श्रोत्रावतंसद्वयं
तत्कोऽयं बत मत्प्रसाधनविधौ सख्यैषमस्त्वत्क्रमः ॥ ३ ॥

मूलम्

काञ्ची कांचिदियं चकार जघनन्यस्ता गतेर्मन्दतां
गाढं बद्धमिदं च कञ्चुकमदादुच्छूनतां वक्षसः ।
नेत्रप्राप्तमथाकुलं कलयति श्रोत्रावतंसद्वयं
तत्कोऽयं बत मत्प्रसाधनविधौ सख्यैषमस्त्वत्क्रमः ॥ ३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

किं परा विनपरापतन्धनाः किं परुन्नरमरुन्नकैतकः ।
मोहरोहणतया भयावहो भाव एष विषमः किमैषमः(?) ॥ ४ ॥

मूलम्

किं परा विनपरापतन्धनाः किं परुन्नरमरुन्नकैतकः ।
मोहरोहणतया भयावहो भाव एष विषमः किमैषमः(?) ॥ ४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सव्रीडस्मितमधुराधरान्तकान्तियत्तिर्यड्यनतरङ्गतावतारः ।
जानीमः समजनि यौवनोपदिष्टैर्मुग्धाया मनसि मनोभवाधिवासः ॥ ५ ॥

मूलम्

सव्रीडस्मितमधुराधरान्तकान्तियत्तिर्यड्यनतरङ्गतावतारः ।
जानीमः समजनि यौवनोपदिष्टैर्मुग्धाया मनसि मनोभवाधिवासः ॥ ५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

देवरुद्भमितोऽङ्गभृन्नजलधेः किं त्वास्यमस्या विधुः
संश्लिष्यैव यदेष मण्डनवशोन्मिश्रान्यमून्युद्गतः ।
कम्बूकण्ठमथामृतं विहसितं शैवालजालं कचा-
न्मुक्ता एव रदात्प्रवालमधरं मीनावुदारे दृशौ ॥ ६ ॥

मूलम्

देवरुद्भमितोऽङ्गभृन्नजलधेः किं त्वास्यमस्या विधुः
संश्लिष्यैव यदेष मण्डनवशोन्मिश्रान्यमून्युद्गतः ।
कम्बूकण्ठमथामृतं विहसितं शैवालजालं कचा-
न्मुक्ता एव रदात्प्रवालमधरं मीनावुदारे दृशौ ॥ ६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अजनि शिशिरशीलं शैवलं सागरे य
च्चिकुरमकृत कामस्तन्वि ते किं न तेन ।
वहति कुटिलमेनं हेतुना केन मूर्धा
वदनविधुरयं चेत्सादरो नादसीयः ॥ ७ ॥

मूलम्

अजनि शिशिरशीलं शैवलं सागरे य
च्चिकुरमकृत कामस्तन्वि ते किं न तेन ।
वहति कुटिलमेनं हेतुना केन मूर्धा
वदनविधुरयं चेत्सादरो नादसीयः ॥ ७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

उदयति तलिचित्रं मित्रं रतेः कमलद्वयी
कुसुमितनवस्तम्भे रम्भे विधाय तनोरधः ।
तलिति बलति व्योम व्योमाश्रयं च गिरिद्वयं
गिरिपरिसरे कम्बुः कम्बौ कलानिधिमण्डलम् ॥ ८ ॥

मूलम्

उदयति तलिचित्रं मित्रं रतेः कमलद्वयी
कुसुमितनवस्तम्भे रम्भे विधाय तनोरधः ।
तलिति बलति व्योम व्योमाश्रयं च गिरिद्वयं
गिरिपरिसरे कम्बुः कम्बौ कलानिधिमण्डलम् ॥ ८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जलजकमलकुड्मलौ स्तनौ ते तरुणि तनूसरसो रसोर्मिभाजः ।
स्फुटमियमनयोस्तु नाभिनिम्नस्थितनवनालति बालरोमराजिः ॥९॥

मूलम्

जलजकमलकुड्मलौ स्तनौ ते तरुणि तनूसरसो रसोर्मिभाजः ।
स्फुटमियमनयोस्तु नाभिनिम्नस्थितनवनालति बालरोमराजिः ॥९॥

विधौ वदनकैतवादिह तवातिदीप्तोदिते
स्तनाचलतलादपि स्फुटपलायमाना घना ।

विश्वास-प्रस्तुतिः

कृपाभयवशादिवाविशति रोमराजीमिषा-
दियं तिमिरधोरणी किमु गभीरनाभीह्रदम् ॥ १० ॥

मूलम्

कृपाभयवशादिवाविशति रोमराजीमिषा-
दियं तिमिरधोरणी किमु गभीरनाभीह्रदम् ॥ १० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

उन्नयति नामिनिम्नान्मुक्तावलिपाशिरोमराजिनलम् ।
स्मरशरवः स्तनभूधरनिपतत्तरुणाक्षिपक्षिबन्धाय ॥ ११ ॥

मूलम्

उन्नयति नामिनिम्नान्मुक्तावलिपाशिरोमराजिनलम् ।
स्मरशरवः स्तनभूधरनिपतत्तरुणाक्षिपक्षिबन्धाय ॥ ११ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

हृदाश्लेषोदारः परिमृशतु हारः स्तनतटं
नटत्वेतद्गुण्डे कुवलयदृशः कुण्डलमपि ।
स्मितालम्बी संवाहयसि यदि बिम्बाधरदलं
फलं वीटीराग त्वदुपरि न जागर्ति जनुषः ॥ १२ ॥

मूलम्

हृदाश्लेषोदारः परिमृशतु हारः स्तनतटं
नटत्वेतद्गुण्डे कुवलयदृशः कुण्डलमपि ।
स्मितालम्बी संवाहयसि यदि बिम्बाधरदलं
फलं वीटीराग त्वदुपरि न जागर्ति जनुषः ॥ १२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

चित्रं तरुणिमराज्ये समाश्रिता बलिभिरप्यबला ।
किमपरमुरोजशंभुर्जीवातुर्जायते मनोजस्य ॥ १३ ॥

मूलम्

चित्रं तरुणिमराज्ये समाश्रिता बलिभिरप्यबला ।
किमपरमुरोजशंभुर्जीवातुर्जायते मनोजस्य ॥ १३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विसर्पत्कालिन्दीलहरिपरिपाटीपरिमृशा
दृशा दीर्घापाङ्गक्रमणरमणीयं वलितया ।
निरुन्मीलो निलोत्पलदलकलापैन कतिधा
सुधास्निग्धासारखपित इव सद्यः समभवम् ॥ १४ ॥

मूलम्

विसर्पत्कालिन्दीलहरिपरिपाटीपरिमृशा
दृशा दीर्घापाङ्गक्रमणरमणीयं वलितया ।
निरुन्मीलो निलोत्पलदलकलापैन कतिधा
सुधास्निग्धासारखपित इव सद्यः समभवम् ॥ १४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रियेक्षितायाः पतिनेत्रपातस्त्रपाभरैर्दूरमपाकृतोऽस्याः ।
रोमाङ्कुरो रङ्कुविलोचनायाः कपोलयोः केन निवारणीयः ॥ १५ ॥

मूलम्

प्रियेक्षितायाः पतिनेत्रपातस्त्रपाभरैर्दूरमपाकृतोऽस्याः ।
रोमाङ्कुरो रङ्कुविलोचनायाः कपोलयोः केन निवारणीयः ॥ १५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्मितमधुरमेत्य निभृतं जनयति यूनोः परस्परप्रणयम् ।
दूती दृगेव चतुरा पैरा तु शङ्काकलङ्काय ॥ १६ ॥

मूलम्

स्मितमधुरमेत्य निभृतं जनयति यूनोः परस्परप्रणयम् ।
दूती दृगेव चतुरा पैरा तु शङ्काकलङ्काय ॥ १६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अन्य इत्यनुपयातयन्त्रणं द्रागुदञ्चितवती विलोचनम् ।
मामवेत्य चकितावृतानना दन्तदष्टरसना मनागभूत् ॥ १७ ॥

मूलम्

अन्य इत्यनुपयातयन्त्रणं द्रागुदञ्चितवती विलोचनम् ।
मामवेत्य चकितावृतानना दन्तदष्टरसना मनागभूत् ॥ १७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रतिनवपुलकाली मण्डिता गण्डपाली
निगदति विनिगूढानन्दहिन्दोलि चेतः ।
सुदति वदति पुण्यैः कस्य धन्यैर्मनोज-
प्रसरमसकृदेतच्चापलं लोचनस्य ॥ १८ ॥

मूलम्

प्रतिनवपुलकाली मण्डिता गण्डपाली
निगदति विनिगूढानन्दहिन्दोलि चेतः ।
सुदति वदति पुण्यैः कस्य धन्यैर्मनोज-
प्रसरमसकृदेतच्चापलं लोचनस्य ॥ १८ ॥

क्षौमेण स्तनतुङ्गमङ्गलघटावाच्छाद्य माद्यत्तरा
सद्यः प्राप्तचिरानवाप्तविषयं यद्गेयमुद्गायसि ।

विश्वास-प्रस्तुतिः

तत्प्रायः परिणीय कामपि रतिं प्राग्जन्मपुण्यार्जिता-
मद्यालम्भि कुतोऽपि तन्वि कुतुकागारे स्मरेणोत्सवः ॥ १९ ॥

मूलम्

तत्प्रायः परिणीय कामपि रतिं प्राग्जन्मपुण्यार्जिता-
मद्यालम्भि कुतोऽपि तन्वि कुतुकागारे स्मरेणोत्सवः ॥ १९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

नैशं किमाचरति वासर एव हृद्यं
नृत्यन्निवैष करभोरु करस्त्वदीयः ।
मेरं सरोजमुखि वञ्जुलकुञ्जपाली-
मालीमिव त्वमनुपश्यति कस्य हेतोः ॥ २० ॥

मूलम्

नैशं किमाचरति वासर एव हृद्यं
नृत्यन्निवैष करभोरु करस्त्वदीयः ।
मेरं सरोजमुखि वञ्जुलकुञ्जपाली-
मालीमिव त्वमनुपश्यति कस्य हेतोः ॥ २० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तव तन्वि तरुणपुण्यादम्बरमणिमकरसंक्रमो जातः ।
अधिवेलि भवति नियमः फलमविलम्बेन कामस्य ॥ २१ ॥

मूलम्

तव तन्वि तरुणपुण्यादम्बरमणिमकरसंक्रमो जातः ।
अधिवेलि भवति नियमः फलमविलम्बेन कामस्य ॥ २१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कालीयैःकुचकाञ्चनाचलचमत्कारः किमुत्सार्यते
कीहक्कुङ्कुमकेसरविषि मुखे कस्तूरिकालेपनम् ।
स्फीतेऽस्मिञ्जघने सरोजवहने किं नीलचोलार्पणं
कस्मै साहसिनि त्वमिच्छसि विधेर्विन्यासमन्यादृशम् ॥ २२ ॥

मूलम्

कालीयैःकुचकाञ्चनाचलचमत्कारः किमुत्सार्यते
कीहक्कुङ्कुमकेसरविषि मुखे कस्तूरिकालेपनम् ।
स्फीतेऽस्मिञ्जघने सरोजवहने किं नीलचोलार्पणं
कस्मै साहसिनि त्वमिच्छसि विधेर्विन्यासमन्यादृशम् ॥ २२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रातः कङ्कण किं कदाप्यसि मयाश्लेषेषु विश्लेषितं
मातः किक्किणि किं कृता कचिदपि त्वं सौरते दूरतः ।
किं मञ्जीर बहिःकृतोऽप्यसि रहस्तातातिपकेरुहा-
संकेताध्वनि बद्धवैरमिव यन्मौखर्यमभ्यस्यथ ॥ २३ ॥

मूलम्

प्रातः कङ्कण किं कदाप्यसि मयाश्लेषेषु विश्लेषितं
मातः किक्किणि किं कृता कचिदपि त्वं सौरते दूरतः ।
किं मञ्जीर बहिःकृतोऽप्यसि रहस्तातातिपकेरुहा-
संकेताध्वनि बद्धवैरमिव यन्मौखर्यमभ्यस्यथ ॥ २३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सविलम्बे वनमालिन्यविलोकनविक्लवस्य नयनस्य ।
अपि केलिगेहदेहलि केवलमवम्बनं त्वमसि ॥ २४॥

मूलम्

सविलम्बे वनमालिन्यविलोकनविक्लवस्य नयनस्य ।
अपि केलिगेहदेहलि केवलमवम्बनं त्वमसि ॥ २४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

केलीसद्मनि पद्मसुन्दरमुखी मन्दाक्षमन्देक्षितं
संप्राप्तेति समीक्ष्य निर्भरतराविर्भूतचेतोभुवा ।
प्रत्युद्गम्य जवादवारितधनाश्लेषालसात्प्रेयसा
पर्यकोपरि कार्यते सुकृतिना पादार्पणानुग्रहम् ॥ २५ ॥

मूलम्

केलीसद्मनि पद्मसुन्दरमुखी मन्दाक्षमन्देक्षितं
संप्राप्तेति समीक्ष्य निर्भरतराविर्भूतचेतोभुवा ।
प्रत्युद्गम्य जवादवारितधनाश्लेषालसात्प्रेयसा
पर्यकोपरि कार्यते सुकृतिना पादार्पणानुग्रहम् ॥ २५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

लजां संमलितामुपेयुषि मयि व्याधूय कम्पच्छला-
त्सद्यः खेदमिषाव्यधायि सुदृशा धैर्याय वार्यञ्जलिः।
भूयो मास्तु वियोगवैशसमिति प्रत्यङ्गमालिङ्गने
मद्गात्रप्रथनोचिता विरचिता रोमाङ्कुरश्रेणयः ॥ २६ ॥

मूलम्

लजां संमलितामुपेयुषि मयि व्याधूय कम्पच्छला-
त्सद्यः खेदमिषाव्यधायि सुदृशा धैर्याय वार्यञ्जलिः।
भूयो मास्तु वियोगवैशसमिति प्रत्यङ्गमालिङ्गने
मद्गात्रप्रथनोचिता विरचिता रोमाङ्कुरश्रेणयः ॥ २६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्व्या तरुपमुपेयुषि प्रियतमे सनीडया निर्गतं
सख्येति अपयापि केलिभवनादेवापयातं बहिः।
गाढाश्लेषनिपीडनानिपतितामालोक्य हारावली
स्थातुं हन्त भिया क्षणं निविलया नीव्यापि न व्यापृतम् ॥ २७ ॥

मूलम्

तन्व्या तरुपमुपेयुषि प्रियतमे सनीडया निर्गतं
सख्येति अपयापि केलिभवनादेवापयातं बहिः।
गाढाश्लेषनिपीडनानिपतितामालोक्य हारावली
स्थातुं हन्त भिया क्षणं निविलया नीव्यापि न व्यापृतम् ॥ २७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विश्लेषज्वरवेदनासहनयोः कारुण्यकीर्णात्मना
कापि प्रापितयोः समागमसुखं यूनोमनोजन्मना ।
नैरन्तर्यनिवेदितात्मविशिखव्याजेन सूचीचयैः
संस्यूते वपुषी परस्परगुणैरेकात्मतामापतुः ॥ २८ ॥

मूलम्

विश्लेषज्वरवेदनासहनयोः कारुण्यकीर्णात्मना
कापि प्रापितयोः समागमसुखं यूनोमनोजन्मना ।
नैरन्तर्यनिवेदितात्मविशिखव्याजेन सूचीचयैः
संस्यूते वपुषी परस्परगुणैरेकात्मतामापतुः ॥ २८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अविरतविरुतकपोतीमर्पितरसमावृणोति धनवलनः ।
नवलतिकामतिकातर तरलितमुदिरद्वयीं मुदिरः(१) ॥ २९ ॥

मूलम्

अविरतविरुतकपोतीमर्पितरसमावृणोति धनवलनः ।
नवलतिकामतिकातर तरलितमुदिरद्वयीं मुदिरः(१) ॥ २९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पयोवाहारूढा नटति कदलीकाण्डयुगली
तलित्तत्र न्यञ्चत्तटिनि घटयुग्मं नटयति ।
नयत्यम्भोजन्मन्यमृतमकरन्दौ विनिमय-
न्महच्चित्रं चञ्चत्तिमिरपरिवेषो हिमकरः ॥ ३०॥

मूलम्

पयोवाहारूढा नटति कदलीकाण्डयुगली
तलित्तत्र न्यञ्चत्तटिनि घटयुग्मं नटयति ।
नयत्यम्भोजन्मन्यमृतमकरन्दौ विनिमय-
न्महच्चित्रं चञ्चत्तिमिरपरिवेषो हिमकरः ॥ ३०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पर्याप्ते सुरते विकीर्णचिकुरोद्गीर्णे प्रसूने पुरः
प्रक्षिप्ते कुचकञ्चुके कचिदपव्यस्ते च हारे हृदः ।
खस्ते लूनगुणे नितम्बरसने भन्ने च दोःकरणे
प्रत्येकं निपतन्ति पक्कजहशो दैन्यस्पृशो दृष्टयः ॥ ३१ ॥

मूलम्

पर्याप्ते सुरते विकीर्णचिकुरोद्गीर्णे प्रसूने पुरः
प्रक्षिप्ते कुचकञ्चुके कचिदपव्यस्ते च हारे हृदः ।
खस्ते लूनगुणे नितम्बरसने भन्ने च दोःकरणे
प्रत्येकं निपतन्ति पक्कजहशो दैन्यस्पृशो दृष्टयः ॥ ३१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

नीरागेऽधरपल्लवे कृतवती ताम्बूलरागार्पणं
प्राप्ते निर्गुणतां चकार चिकुरे निर्बन्धतो बन्धनम् ।
निर्वेदात्सुरतावसानसुलभानिर्गन्तुकाम हृदः
कन्दर्प कृपणा रुणद्धि निविलत्यस्ताञ्चलव्याजतः ॥ ३२ ॥

मूलम्

नीरागेऽधरपल्लवे कृतवती ताम्बूलरागार्पणं
प्राप्ते निर्गुणतां चकार चिकुरे निर्बन्धतो बन्धनम् ।
निर्वेदात्सुरतावसानसुलभानिर्गन्तुकाम हृदः
कन्दर्प कृपणा रुणद्धि निविलत्यस्ताञ्चलव्याजतः ॥ ३२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

नीव्यां संयमनं कचे नियमनं श्रोणीतले चासनं
निःश्वासाभ्यसनं मुखे समभवत्प्रत्याहृतिभूषणे ।
ध्यानं प्रेमणि धारणा स्तनतटे तन्व्याः समाधिः प्रिये
निर्वेदादिव किं रतान्तसुलभात्सर्वाङ्गयोगोत्सवः ॥ ३३ ॥

मूलम्

नीव्यां संयमनं कचे नियमनं श्रोणीतले चासनं
निःश्वासाभ्यसनं मुखे समभवत्प्रत्याहृतिभूषणे ।
ध्यानं प्रेमणि धारणा स्तनतटे तन्व्याः समाधिः प्रिये
निर्वेदादिव किं रतान्तसुलभात्सर्वाङ्गयोगोत्सवः ॥ ३३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्वी स्मारानलाङ्गारान्निर्वाणप्रायतां गतान् ।
प्रदीपयति किं कान्ते रतिश्रातेऽश्चलानिलैः ॥ १४ ॥

मूलम्

तन्वी स्मारानलाङ्गारान्निर्वाणप्रायतां गतान् ।
प्रदीपयति किं कान्ते रतिश्रातेऽश्चलानिलैः ॥ १४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्मरसमरपरिश्रमप्रसुप्तं मिथुनमपेतदयः मतिप्रतीकम् ।
परिस्प्रुषति निशावसानवातः प्रकटितमन्मथपक्षपक्षपातः ॥ ३५ ॥

मूलम्

स्मरसमरपरिश्रमप्रसुप्तं मिथुनमपेतदयः मतिप्रतीकम् ।
परिस्प्रुषति निशावसानवातः प्रकटितमन्मथपक्षपक्षपातः ॥ ३५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जालान्तरालमालोक्य बालारुणकरारुणम् ।
शयितं दयितं प्रातः कातराक्षी निरीक्षते ॥ ३६॥

मूलम्

जालान्तरालमालोक्य बालारुणकरारुणम् ।
शयितं दयितं प्रातः कातराक्षी निरीक्षते ॥ ३६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पर्ङ्कात्सहसावंतीर्य विहिता नीवीनवीनस्थितिः
संरुद्धा कबरी कथंचन कुचाभोगोऽञ्चलेनावृतः ।
द्वारस्तम्भतले निलीय निभृतं प्रायस्त्रपाकातर
दूरादुन्नमिताननार्धमसकृत्तन्व्या बहिर्वीक्ष्यते ॥ ३७॥

मूलम्

पर्ङ्कात्सहसावंतीर्य विहिता नीवीनवीनस्थितिः
संरुद्धा कबरी कथंचन कुचाभोगोऽञ्चलेनावृतः ।
द्वारस्तम्भतले निलीय निभृतं प्रायस्त्रपाकातर
दूरादुन्नमिताननार्धमसकृत्तन्व्या बहिर्वीक्ष्यते ॥ ३७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अङ्गाकृष्टिर्व्यथयति नखाङ्गेषु वक्षोजकुम्भा-
वास्यं जृम्भा दशनवसने दन्तदष्टं दुनोति !
यान्त्याः खेदं व्रजति करजश्रेणिषु श्रोणिभागः
प्रातर्याति प्रगुणतरतां वैशनं नैशमस्याः ॥ ३८ ॥

मूलम्

अङ्गाकृष्टिर्व्यथयति नखाङ्गेषु वक्षोजकुम्भा-
वास्यं जृम्भा दशनवसने दन्तदष्टं दुनोति !
यान्त्याः खेदं व्रजति करजश्रेणिषु श्रोणिभागः
प्रातर्याति प्रगुणतरतां वैशनं नैशमस्याः ॥ ३८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

भ्रमान्नामान्यस्या मयि निगदतीन्दीवरदृशः
श्रयन्मन्यौ नव्ये नयनमपसव्येन वलितम् ।
प्रणीयासं धौताञ्जनमहह बन्धूचितमदा-
द्विपन्नाय प्रेम्णे सपदि तिलतोयाञ्जलिमिव ॥ ३९ ॥

मूलम्

भ्रमान्नामान्यस्या मयि निगदतीन्दीवरदृशः
श्रयन्मन्यौ नव्ये नयनमपसव्येन वलितम् ।
प्रणीयासं धौताञ्जनमहह बन्धूचितमदा-
द्विपन्नाय प्रेम्णे सपदि तिलतोयाञ्जलिमिव ॥ ३९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

धन्याहमस्मि यदि नाथ मयापि नाम
तस्या निकामसुभगं सुकृतैरलम्भि ।
कुर्यामनीगतिवारिधुरा कथं ते
शान्ति मनागपरथा विरहव्यथायाः ॥ ४० ॥

मूलम्

धन्याहमस्मि यदि नाथ मयापि नाम
तस्या निकामसुभगं सुकृतैरलम्भि ।
कुर्यामनीगतिवारिधुरा कथं ते
शान्ति मनागपरथा विरहव्यथायाः ॥ ४० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रतिरुद्धेव प्रेम्णा कुपितेन बहिः… कृष्यमाणेव ।
अधिकेलिगेहदेहलि बाला दोलायते कृतिनः ॥४१॥

मूलम्

प्रतिरुद्धेव प्रेम्णा कुपितेन बहिः… कृष्यमाणेव ।
अधिकेलिगेहदेहलि बाला दोलायते कृतिनः ॥४१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कुतस्ते देहलीस्तम्भ संभवस्तपसामयम् ।
कोपना मामनादृत्य यत्त्वां बालावलम्बते ॥ ४२ ॥

मूलम्

कुतस्ते देहलीस्तम्भ संभवस्तपसामयम् ।
कोपना मामनादृत्य यत्त्वां बालावलम्बते ॥ ४२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मानं मानिनि मा विमुञ्च विदुषि ब्रूयाः क एष क्रमो
यद्रागः श्रुतिगामिनोनयनयोरेतादृशो दृश्यते ।
किं चान्यत्कुचशंभुसेवनपरे बन्धः कथं कङंचुके
काञ्चीसनिधिसंगतापि लभते नीवी न मुक्तिं कुतः ॥ ४३ ॥

मूलम्

मानं मानिनि मा विमुञ्च विदुषि ब्रूयाः क एष क्रमो
यद्रागः श्रुतिगामिनोनयनयोरेतादृशो दृश्यते ।
किं चान्यत्कुचशंभुसेवनपरे बन्धः कथं कङंचुके
काञ्चीसनिधिसंगतापि लभते नीवी न मुक्तिं कुतः ॥ ४३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रतिषिद्धनखेन्दुसमयोचिरमुत्सारितहारसङ्गयोः ।
किमुदेति न शंभुशोभयोः स्तनयोरप्यनयोरनुग्रहः ॥ ४४ ॥

मूलम्

प्रतिषिद्धनखेन्दुसमयोचिरमुत्सारितहारसङ्गयोः ।
किमुदेति न शंभुशोभयोः स्तनयोरप्यनयोरनुग्रहः ॥ ४४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तव गुरुतरापराधादपि बाधा गोपकोपना कुत्र ।
नितरामितरासु परं गणिता वनितासु वहति परितापम् ॥ ४५ ॥

मूलम्

तव गुरुतरापराधादपि बाधा गोपकोपना कुत्र ।
नितरामितरासु परं गणिता वनितासु वहति परितापम् ॥ ४५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

निखिलं गोकुलभूषण…..मतिनिर्भरानुरागस्य ।
त्वयि सरुषं यत्परुषं पल्लवयति बल्लवी वचनम् ॥ ४६ ॥

मूलम्

निखिलं गोकुलभूषण…..मतिनिर्भरानुरागस्य ।
त्वयि सरुषं यत्परुषं पल्लवयति बल्लवी वचनम् ॥ ४६ ॥

इति श्रीहरिहरसुभाषिते शृङ्गारवर्णन-प्रकरणम् ॥ ९॥