४७ मुक्तकमाला

जनानामस्मिता माया जगत्यस्मिन्निरर्थके ।

हन्तेयं भणितिश्चापि कल्पिता मायया तया ॥ १ ॥

ब्ला ब्लाब्लेति सुपुष्टबस्तरटनं कुर्वन् पुरीचत्वरे

भृत्यश्लाघनदर्पितो बहुमुखो दक्षः स्वनिर्वाचने ।

सर्वान् तोषयते जनान् सुमधुरासत्यैः स्ववित्तार्जने

शूरो विन्दति राजनीतिचतुरः श्रेयः सदास्मिन्युगे ॥ २ ॥

माता क्रन्दत्यधीरा ममशिशुरनघः कुत्र गतवान्

अन्यत्रार्तो जनन्यै त्वविरतमबलो रोदिति शिशुः ।

सर्वे पृष्टा रमण्यायि वद किमिह दृष्टो मम पतिः

कस्मै देवाय भूयान्मम नमनमिदानीं वद सखे ॥ ३ ॥

उपयासि तमसि राधां रजसा लिप्तश्च चरसि गोपालः ।

पुलिनेषु पङ्किलस्त्वं तथापि सत्त्वगुणपूर्णः किम् ॥ ४ ॥

अम्बरावृतपयोधरा स्त्रियः शीलवत्य इति मेनिरे बुधाः ।

अम्बरं तव पयोधरावृतं श्रावणागमनमोहिते निशे ॥ ५ ॥

आषाढस्य प्रथमदिवसे मेघमाश्लिष्टभानुं

पश्यन्वातैर्विपदमतुलां प्राप्य नश्यत्तितिक्षा ।

आकाशस्त्री स्वमुखमभितः कम्बलैर्धूम्रवर्णै

राच्छाद्यैतीत्यनुभवमगां मानसे बेङ्गलूरौ ॥ ६ ॥

“किंवर्षीयः कवे त्वं जरठ वद” “मयास्योत्तरं नोक्तपूर्वम्”

“अस्तु, प्रश्नोऽपरो मे, कविवर कतिकृत्वो धरा कर्मनिष्ठा ।

आ त्वज्जन्मात् स्वमार्गे दिनकरमभितः सञ्चचालेति” “बाढम्,

श्लोकेऽस्मिन्नुच्यमाने गणय शितमते योजितान्यक्षराणि”॥

७ ॥[२०२१]

“मन्दाक्रान्ता तव मतिरहो दुःशकालोचनैर्यत्

त्वं मां ब्रूषे ‘गणय कति सन्त्यक्षराण्यत्र पद्ये

संख्या लब्धा मम खलु वयोब्दे’ष्विति स्यादसत्यम्

त”न्मामेवं वदति गृहिणी मन्दहासान् किरन्ती

तां वच्म्यार्ये निशितधिषणे पञ्चमः पाद एषः’ || ८ ॥ [२०२२]

वाणिज्यं करवावेत्थं भवेत्ते लाभदायकम् ।

स्वीकृत्य मे कामधनं देहि क्रोधदरिद्रताम् ।

स्वीकृत्य मे लोभधनं देहि मोहदरिद्रताम् ।

स्वीकृत्येर्ष्याधनं देव देहि गर्वदरिद्रताम् ॥ ९ ॥