३५ भूमिका-कल्पः

प्रत्युत्पन्नप्रतिभो नर्मकृतो नर्मगर्भनिर्भेदः ।
1छेदविदूषितवचनो विदूषको नाम विज्ञेयः ।। २५ ।।

तूर्य(प)ति(र्य)स्तु नरः सर्वातोद्यप्रवादने कुशलः ।
2तूरपरिग्रहयुक्तो विज्ञेयस्तौरिको3 नाम ।। २६ ।।

नटनृति (त्तौ) 4धात्वर्थोऽयं भूतं नाटयति लोकवृत्तान्तम् ।
रसभावसत्त्वयुक्तं यस्मात् तस्मान्नटो भवति ।। २७ ।।

5स्तुत्यभिवादनकृतैर्मधुरैर्वाक्यैः सुमङ्गलाचारैः ।
सर्वं स्तौति हि लोकं यस्मात् तस्माद्भवेद्वादी ।। २८ ।।

6भावेभ्यो बहुधाऽस्मिन् रसा(नसौ)वदति नाट्ययोगेषु ।
प्राकृतसंस्कृतपाठ्यो 7नन्दी नामेति स ज्ञेयः ।। २९ ।।

गीतस्य च वाद्यस्य च पाठ्यस्य च नैकभावविहितस्य ।
8शिष्टोपदेशयोगात् सूत्रज्ञः सूत्रधारस्तु ।। ३० ।।

यस्मात् यथोपदिष्टान् रसांश्च भावांश्च सत्त्वसंयुक्तान् ।
भूमि9विकल्पैर्नयति च नाट्यकरः कीर्तितस्तस्मात् ।। ३१ ।।

चतुरातोद्यविधानं 10सर्वस्य तु शास्त्रखे(वे)दविहितस्य ।
11नाट्यस्यान्तं गच्छति तस्माद्वै नायकोऽभिहितः ।। ३२ ।।

नानाप्रकृतिसमुत्थं करोति यः शीर्षकं मुकुटयोगे ।
विविधैर्वेषविशेषैः 12स च (मु)कुटकारस्तु विज्ञेयः ।। ३३ ।।