०१ अमैच्चु

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३१

करुवियुम् कालमुम् सॆय्गैयुम् सॆय्युम्
अरुविऩैयुम् माण्डदु अमैच्चु। ६३१

श्री-राम-देशिकः - ६३१

अधिकारः ६४. अमात्यः
उचितः समयः, कार्यसाधिके सैन्यसम्पदौ ।
क्रियाप्रकारस्तच्छ्रैष्ठ्यमिमे मन्त्रिगुणाः स्मृताः ॥ ६३१॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३१

०६३१
Call him minister who best contrives the means,
The time, the mode and the deed.
(P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३१

631. karuviyum, kālamum, ceykaiyum, ceyyum
aruviṉaiyum, māṇṭatu-amaiccu.

631. He is the minister who, finds out the means, the time, the deed and its full accomplishment.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३१

64. அமைச்சு - Ministers

1. கருவியும் காலமும் செய்கையும் செய்யும்
அருவினையும் மாண்டது அமைச்சு.
He is minister who chooses
Right means, time, mode and rare ventures. 631

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३१

631 साधन, काल, उपाय औ’, कार्यसिद्धि दुस्साध्य ।
इनका श्रेष्ठ विधान जो, करता वही अमात्य ॥

श्रीनिवास (क) - ६३१
  1. कॆलसक्कॆ तक्क साधनवन्नू, तक्क कालवन्नू कॆलस माडलु तक्क वॆधानवन्नू, कष्टसाध्यवाद कॆलसवन्नू अरितु विशिष्ट रीतियल्लि माड बल्लवने मन्त्रियु.
मूलम् - ६३१

करुवियुम् कालमुम् सॆय्गैयुम् सॆय्युम्
अरुविऩैयुम् माण्डदु अमैच्चु। ६३१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३२

वऩ्कण् कुडिगात्तल् कऱ्ऱऱिदल् आळ्विऩैयोडु
ऐन्दुडऩ् माण्डदु अमैच्चु। ६३२

श्री-राम-देशिकः - ६३२

सामर्थ्यं यत्नशीलत्वं कुलीनत्वं मनोधृतिः ।
विद्येति पञ्चभिश्चैतैः सहितः सचिवो मतः ॥ ६३२॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३२

०६३२
A minister excels in firmness, protection,
Learning and perseverance, besides the five tactics. *
(V. Ramasamy)

NVK Ashraf notes (en) - ६३२

६३२. (V. Ramasamy) considers that the phrase “ऐन्दुडन्” in this Kural has made this couplet a difficult one to translate. It is not clear if these five tactics are amongst those mentioned in other couplets in this chapter.

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३२

632. vaṉkaṇ, kuṭikāttal, kaṟṟu aṟital, āḷviṉaiyōṭu
aintuṭaṉ māṇṭatu-amaiccu.

632. A minister should have five qualities; tenacity of purpose, birth in a respectable family, welfare of the people, profound learning and perseverance.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३२

2. வன்கண் குடிகாத்தல் கற்றறிதல் ஆள்வினையோடு
ஐந்துடன் மாண்டது அமைச்சு.
With these he guards people, - by his
Knowledge, firmness and manliness. 632

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३२

632 दृढ़ता, कुल-रक्षण तथा, यत्न, सुशिक्षा, ज्ञान ।
पाँच गुणों से युक्त जो, वही अमात्य सुजान ॥

श्रीनिवास (क) - ६३२
  1. मेलिन ऐदु गुणगळॊन्दिगॆ निर्भीत दृष्टि, प्रचारक्षणॆ, निखरवाद ज्ञान, प्रमाणिक प्रयत्न इवुगळन्नु विशिष्टवागि हॊन्दिरुववनु मन्त्रियु.
मूलम् - ६३२

वऩ्कण् कुडिगात्तल् कऱ्ऱऱिदल् आळ्विऩैयोडु
ऐन्दुडऩ् माण्डदु अमैच्चु। ६३२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३३

पिरित्तलुम् पेणिक् कॊळलुम् पिरिन्दार्प्
पॊरुत्तलुम् वल्ल तमैच्चु। ६३३

श्री-राम-देशिकः - ६३३

रिपुपक्षजनत्यक्ता स्वपक्षजनरक्षकः ।
गातानां पुनरानेता भवेत् सचिवसत्तमः ॥ ६३३॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३३

०६३३
An able minister can disunite allies,
Cherish friends and reunite enemies. *
(V.V.S. Aiyar)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३३

633. pirittalum, pēṇikkoḷalum, pirintārp
poruttalum, vallatu-amaiccu.

633. A minister must be able to separate a foe from his ally, befriend allies and reunite separated allies.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३३

3. பிரித்தலும் பேணிக் கொளலும் பிரிந்தார்ப்
பொருத்தலும் வல்லது அமைச்சு.
A minister cherishes friends
Divides foes and the parted blends. 633

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३३

633 फूट डालना शत्रु में, पालन मैत्री-भाव ।
लेना बिछुड़ों को मिला, योग्य आमात्य-स्वभाव ॥

श्रीनिवास (क) - ६३३
  1. हगॆगळिगॆ नॆरवागुववरन्नु दॊरमाडि, तन्नॊडनॆ इरुववरन्नु रक्षिसुत्त तन्निन्द दॊरवादवरन्नु मत्तॆ सेरिसिकॊळ्ळबल्लवने मन्त्रियु.
मूलम् - ६३३

पिरित्तलुम् पेणिक् कॊळलुम् पिरिन्दार्प्
पॊरुत्तलुम् वल्ल तमैच्चु। ६३३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३४

तॆरिदलुम् तेर्न्दु सॆयलुम् ऒरुदलैयाच्
चॊल्ललुम् वल्लदु अमैच्चु। ६३४

श्री-राम-देशिकः - ६३४

सहेतुकं क्रियाकर्ता कर्तव्यार्थविमर्शकः ।
भावाविष्करणे धीरः सचिचश्रेष्ठ उच्यते ॥ ६३४॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३४

०६३४
Call him a minister who comprehends things,
Executes them and directs others. *
(Satguru Subramuniyaswami)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३४

634. teritalum, tērntu ceyalum, orutalaiyāc
collalum vallatu-amaiccu.

634. A minister should study the consequences of an act and carry it successfully by a decisive speech.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३४

4. தெரிதலும் தேர்ந்து செயலும் ஒருதலையாச்
சொல்லலும் வல்லது அமைச்சு.
A minister must sift reflect
Select and say surely one fact. 634

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३४

634 विश्लेषण करता तथा, परख कार्य को साध्य ।
दृढ़ता पूर्वक मंत्रणा, देता योग्य अमात्य ॥

श्रीनिवास (क) - ६३४
  1. माडुव कॆलसगळन्नु चॆन्नागि तिळिदुकॊण्डु, अदक्कॆ बेकाद मार्गगळन्नु आलोचिसि कैकॊण्डु, निष्चयवागि अभिप्रायगळन्नु हेळबल्लवने मन्त्रियु.
मूलम् - ६३४

तॆरिदलुम् तेर्न्दु सॆयलुम् ऒरुदलैयाच्
चॊल्ललुम् वल्लदु अमैच्चु। ६३४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३५

अऱऩऱिन्दु आऩ्ऱमैन्द सॊल्लाऩ्ऎञ् ञाऩ्ऱुन्
दिऱऩऱिन्दाऩ् तेर्चित् तुणै। ६३५

श्री-राम-देशिकः - ६३५

राजधर्मे च निपुणः स्वशास्त्रार्थविशारदः ।
कालोचितमतिः कार्ये भवेत् सचिवसत्तमः ॥ ६३५॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३५

०६३५
A helpful counsellor knows the codes,
Is learned in discourse and ever resourceful.
(P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३५

635. aṟaṉ aṟintu, āṉṟu amainta collāṉ, eññāṉṟum
tiṟaṉ aṟintāṉ, tērccit tuṇai.

635. He is a helpful counselor who is righteous and considerate in his speech, and always knows how to act.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३५

5. அறனறிந்து ஆன்றமைந்த சொல்லான்எஞ் ஞான்றும்
திறனறிந்தான் தேர்ச்சித் துணை.
Have him for help who virtue knows
Right wisdom speaks, ever apt in acts. 635

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३५

635 धर्म जान, संयम सहित, ज्ञानपूर्ण कर बात ।
सदा समझता शक्ति को, साथी है वह ख्यात ॥

श्रीनिवास (क) - ६३५
  1. धर्मवन्नु तिळिदु, पूर्ण ज्ञानदिन्द माताड बल्लवनागि, माडुव कॆलसद मर्मवन्नु अरितवनागियू इरबल्लवने अरसन मन्त्रालोचनॆगॆ सहायकनॆनिसुवनु.
मूलम् - ६३५

अऱऩऱिन्दु आऩ्ऱमैन्द सॊल्लाऩ्ऎञ् ञाऩ्ऱुन्
दिऱऩऱिन्दाऩ् तेर्चित् तुणै। ६३५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३६

मदिनुट्पम् नूलोडु उडैयार्क्कु अदिनुट्पम्
यावुळ मुऩ्निऱ् पवै। ६३६

श्री-राम-देशिकः - ६३६

यस्य स्वाभाविकं ज्ञानं शास्त्र्ज्ञानेन सङ्गतम् ।
मन्त्रिणस्तस्य पुरतः किं कुर्युः शत्रुवञ्चनाः ॥ ६३६॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३६

०६३६
What is there too subtle to stand before men
Who add learning to their intelligence? *
(V.V.S. Aiyar)

NVK Ashraf notes (en) - ६३६

६३६. A short and crisp translations of these couplets [but not close to original]: “What can oppose a keen intelligence combined with learning?” - (P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३६

636. matinuṭpam nūlōṭu uṭaiyārkku ati nuṭpam
yā uḷa, muṉ niṟpavai?.

636. To a keen intellect combined with learning no difficulty stands in the way.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३६

6. மதிநுட்பம் நூலோடு உடையார்க்கு அதிநுட்பம்
யாஉள முன்னிற் பவை.
Which subtler brain can stand before
The keen in brain with learned love? 636

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३६

636 शास्त्र जानते जो रहा, सूक्ष्म बुद्धि का भौन ।
उसका करते सामना, सूक्ष्म प्रश्न अति कौन ॥

श्रीनिवास (क) - ६३६
  1. शास्त्र ज्ञानदॊन्दिगॆ स्वाभाविकवाद सूक्ष्म बुद्दियुळ्ळवरिगॆ ऎदुरिसि निल्लबेकादन्थ अति सूक्ष्म विचारगळु यावुविवॆ?
मूलम् - ६३६

मदिनुट्पम् नूलोडु उडैयार्क्कु अदिनुट्पम्
यावुळ मुऩ्निऱ् पवै। ६३६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३७

सॆयऱ्कै अऱिन्दक् कडैत्तुम् उलगत्तु
इयऱ्कै अऱिन्दु सॆयल्। ६३७

श्री-राम-देशिकः - ६३७

नीतिशास्त्रप्रकारेण न युक्तं कार्यसाधनम् ।
देशकालानुरोधेन कार्यसाधनमुत्तमम् ॥ ६३७॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३७

०६३७
Even if well-versed in theory,
Act as per the ways of the world. *
(C. Rajagopalachari)

NVK Ashraf notes (en) - ६३७

६३७. Another abstract translation: “However well-versed in books, be practical” - (P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३७

637. ceyaṟkai aṟintakkaṭaittum, ulakattu
iyaṟkai aṟintu, ceyal!.

637. Even though you know the rules, act in conformity with the world opinion.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३७

7. செயற்கை அறிந்தக் கடைத்தும் உலகத்து
இயற்கை அறிந்து செயல்.
Albeit you know to act from books
Act after knowing world’s outlooks. 637

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३७

637 यद्यपि विधियों का रहा, शास्त्र रीति से ज्ञान ।
फिर भी करना चाहिये, लोकरीति को जान ॥

श्रीनिवास (क) - ६३७
  1. पुस्तक ज्ञानदिन्द कॆलस माडुव बगॆ तिळिदिद्दरू लोकद स्वभाववन्नु तिळिदु कॆलस माडबेकु.
मूलम् - ६३७

सॆयऱ्कै अऱिन्दक् कडैत्तुम् उलगत्तु
इयऱ्कै अऱिन्दु सॆयल्। ६३७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३८

अऱिगॊऩ्ऱु अऱियाऩ् ऎऩिऩुम् उऱुदि
उऴैयिरुन्दाऩ् कूऱल् कडऩ्। ६३८

श्री-राम-देशिकः - ६३८

अश‍ृण्वतः सतां वाक्यं स्वयं तत्त्वमजानतः ।
नृपस्य समये तत्त्वकथनं मन्त्रिलक्षणम् ॥ ६३८॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३८

०६३८
It is a minister’s duty to advise aright
Though the ruler in ignorance may refute wisdom.
(P.S. Sundaram), (J. Narayanaswamy)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३८

638. aṟi koṉṟu, aṟiyāṉ eṉiṉum, uṟuti
uḻaiyiruntāṉ kūṟal kaṭaṉ.

638. Though a king listens not to wise words it is the duty of the minister to speak firmly to him.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३८

8. அறிகொன்று அறியான் எனினும் உறுதி
உழையிருந்தான் கூறல் கடன்.
The man in place must tell the facts
Though the ignorant king refutes. 638

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३८

638 हत्या कर उपदेश की, खुद हो अज्ञ नरेश ।
फिर भी धर्म अमात्य का, देना दृढ़ उपदेश ॥

श्रीनिवास (क) - ६३८
  1. अरसनादवनु पूर्ति अज्ञानियागिद्दरू अवनिगॆ खचितवाग सलहॆगळन्नु, कॊडुवुदु मन्त्रियादवन कर्तव्य.
मूलम् - ६३८

अऱिगॊऩ्ऱु अऱियाऩ् ऎऩिऩुम् उऱुदि
उऴैयिरुन्दाऩ् कूऱल् कडऩ्। ६३८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३९

पऴुदॆण्णुम् मन्दिरियिऩ् पक्कददुळ् तॆव्वोर्
ऎऴुबदु कोडि उऱुम्। ६३९

श्री-राम-देशिकः - ६३९

कुमार्गबोधकामात्यनिकटे वर्तनादपि ।
कोटिसप्ततिशत्रूणां मध्ये वासोऽपि साम्प्रतम् ॥ ६३९॥

NVK Ashraf choice (en) - ६३९

०६३९
Better seventy million open foes
Than one treacherous minister inside. *
(P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६३९

639. paḻutu eṇṇum mantiriyiṉ, pakkattuḷ tev ōr
eḻupatu kōṭi uṟum.

639. A treacherous minister by the king’s side is equal to seventy crores of enemies.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६३९

9. பழுதெண்ணும் மந்திரியின் பக்கத்துள் தெவ்வோர்
எழுபது கோடி உறும்.
Seventy crores of foes are better
Than a minister with mind bitter. 639

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६३९

639 हानि विचारे निकट रह, यदि दुर्मंत्री एक ।
उससे सत्तर कोटि रिपु, मानों बढ़ कर नेक ॥

श्रीनिवास (क) - ६३९
  1. सनिहदल्ले इद्दु (अरसन) नाशवन्नु बयसुव मन्त्रिगिन्त, ऎप्पत्तु कोटि हगॆगळु इद्दरू अदु उत्तमवे.
मूलम् - ६३९

पऴुदॆण्णुम् मन्दिरियिऩ् पक्कददुळ् तॆव्वोर्
ऎऴुबदु कोडि उऱुम्। ६३९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६४०

मुऱैप्पडच् चूऴ्न्दुम् मुडिविलवे सॆय्वर्
तिऱप्पाडु इलाअ तवर्। ६४०

श्री-राम-देशिकः - ६४०

स्मृत्वा यथावत्कार्याणि सम्यकू तत्कर्तुमुद्यतः ।
नैतानि पूर्णतां यान्ति सामर्थ्य न भवेद्यदि ॥ ६४०॥

NVK Ashraf choice (en) - ६४०

०६४०
The inefficient will leave undone
Even well-planned schemes.
(P.S. Sundaram)

रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ६४०

640. muṟaippaṭac cūḻntum, muṭivilavē ceyvar-
tiṟappāṭu ilāatavar.

640. Ministers who have no requisite ability will leave a task unfinished though well begun.

शुद्धानन्द-भारती (en) - ६४०

10. முறைப்படச் சூழ்ந்தும் முடிவிலவே செய்வர்
திறப்பாடு இலாஅ தவர்.
The unresolved, though well designed
To fulfil an act they have no mind. 640

वेङ्कटकृष्ण (हि) - ६४०

640 यद्यपि क्रम से सोच कर, शुरू करे सब कर्म ।
जिनमें दृढ़ क्षमता नहीं, करें अधूरा कर्म ॥

श्रीनिवास (क) - ६४०
  1. कायदक्षतॆयिल्लद मन्त्रिगळु, तावु कैगॊण्ड कॆलसदल्लि मुञ्चितवागि साकष्टु सलहॆगळन्नु पडॆदिद्दरू, अदन्नु मुगिसलारदे कैबिडुत्तारॆ.
मूलम् - ६४०

मुऱैप्पडच् चूऴ्न्दुम् मुडिविलवे सॆय्वर्
तिऱप्पाडु इलाअ तवर्। ६४०