विस्तारः (द्रष्टुं नोद्यम्)
अतिथिसत्कारः
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८१
इरुन्दोम्बि इल्वाऴ्व तॆल्लाम् विरुन्दोम्बि
वेळाण्मै सॆय्दऱ् पॊरुट्टु। ८१
श्री-राम-देशिकः - ८१
सम्भाराः सम्भ्रियन्ते ये
गृहस्थाश्रम-वासिना ।
सर्वे ते विनियोक्तव्याः
सदैवातिथि-पूजने ॥ ८१॥
NVK Ashraf choice (en) - ८१
००८१
It is to exercise the benevolence of hospitality
That people earn a living and establish homes.
(W.H. Drew and J. Lazarus), (N.V.K. Ashraf)
NVK Ashraf notes (en) - ८१
८१. Compare with २१२. “All the wealth earned by toils is meant to serve those who deserve” * - ( Shuddhananda Bharatiar)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८१
81. iruntu ōmpi il vāḻvatu ellām viruntu ōmpi
vēḷāṇmai ceytaṟporuṭṭu.
81. To keep house and to acquire wealth is only to minister to guests.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८१
1. இருந்தோம்பி இல்வாழ்வ தெல்லாம் விருந்தோம்பி
வேளாண்மை செய்தற் பொருட்டு
Men set up home, toil and earn
To tend the guests and do good turn. 81
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८१
81
योग-क्षेम निबाह कर, चला रहा घर-बार ।
आदर करके अतिथि का, करने को उपकार ॥
श्रीनिवास (क) - ८१
- मनॆयल्लि इद्दु (सॊत्तुगळन्नॆल्ल) कापाडि मनॆवार्तॆ नडॆसुवुदॆल्ला अतिथिगळन्नु उपचरिस उपकार माडुवुदक्कागिये.
मूलम् - ८१
इरुन्दोम्बि इल्वाऴ्व तॆल्लाम् विरुन्दोम्बि
वेळाण्मै सॆय्दऱ् पॊरुट्टु। ८१
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८२
विरुन्दु पुऱत्तदात् ताऩुण्डल् सावा
मरुन्दॆऩिऩुम् वेण् डऱ्पाऱ् ऱऩ्ऱु। ८२
श्री-राम-देशिकः - ८२
प्रियातिथिम् असम्मान्य
गृहे यद्वस्तु भुज्यते ।
साक्षाद् अमृतम् एवास्तु
न तच्-छ्लाघ्यं कदाचन ॥ ८२॥
NVK Ashraf choice (en) - ८२
००८२
With a guest outside, it is wrong to eat alone,
Even the nectar of immortality. *
(N.V.K. Ashraf), (Satguru Subramuniyaswami)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८२
82. viruntu puṟattatāt tāṉ uṇṭal, cāvā
maruntu eṉiṉum vēṇṭaṟpāṟṟu aṉṟu.
82. With a guest waiting it would not be proper to eat even though it were nectar.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८२
2. விருந்து புறத்ததாத் தானுண்டல் சாவா
மருந்தெனினும் வேண்டற்பாற் றன்று
To keep out guests cannot be good
Albeit you eat nectar-like food. 82
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८२
82
बाहर ठहरा अतिथि को, अन्दर बैठे आप ।
देवामृत का क्यों न हो, भोजन करना पाप ॥
श्रीनिवास (क) - ८२
- अतिथियागि बन्दवरु हॊरगिरुवार अदु अमृतवादरू तानॊब्बने उण्णलु बयस बारदु.
मूलम् - ८२
विरुन्दु पुऱत्तदात् ताऩुण्डल् सावा
मरुन्दॆऩिऩुम् वेण् डऱ्पाऱ् ऱऩ्ऱु। ८२
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८३
वरुविरुन्दु वैगलुम् ओम्बुवाऩ् वाऴ्क्कै
परुवन्दु पाऴ्बडुदल् इऩ्ऱु। ८३
श्री-राम-देशिकः - ८३
स्व-गृह-प्राप्तम् अतिथिं
भक्त्या सत्-कुर्वतः सदा ।
दारिद्र्यं न भवेत् किन्तु
धनं चाप्य् अभिवर्धते ॥ ८३॥
NVK Ashraf choice (en) - ८३
००८३
His life won’t suffer from want,
Who always cherishes his flowing guests.
MR, (N.V.K. Ashraf)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८३
83. varu viruntu vaikalum ōmpuvāṉ vāḻkkai
paruvantu pāḻpaṭutal iṉṟu.
83. A life of one who daily looks after the incoming guests will never suffer from poverty.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८३
3. வருவிருந்து வைகலும் ஓம்புவான் வாழ்க்கை
பருவந்து பாழ்படுதல் இன்று
Who tends his guests day in and out
His life in want never wears out. 83
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८३
83
दिन दिन आये अतिथि का, करता जो सत्कार ।
वह जीवन दारिद्रय का, बनता नहीं शिकार ॥
श्रीनिवास (क) - ८३
- (तन्न काणबरुव) अतिथियन्नु यावागलू उपचरिसुववन बाळ्वॆ कष्टगळिन्द पाडुपट्टु हाळागुवुदिल्ल.
मूलम् - ८३
वरुविरुन्दु वैगलुम् ओम्बुवाऩ् वाऴ्क्कै
परुवन्दु पाऴ्बडुदल् इऩ्ऱु। ८३
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८४
अगऩमर्न्दु सॆय्याळ् उऱैयुम् मुगऩमर्न्दु
नल्विरुन्दु ओम्बुवाऩ् इल्। ८४
श्री-राम-देशिकः - ८४
शुद्धातिथिं वेश्म-गतं
सेवमानस्य सादरम् ।
नरस्य गेहे वसति
प्रसन्ना पद्म-सम्भवा ॥ ८४॥
NVK Ashraf choice (en) - ८४
००८४
The goddess of fortune will dwell in the house of one
Who plays host with a smile. *
(N.V.K. Ashraf), (P.S. Sundaram)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८४
84. akaṉ amarntu ceyyāḷ uṟaiyum-mukaṉ amarntu
nal viruntu ōmpuvāṉ il.
84. Fortune smiles on the house of one who entertains with cheerful face worthy guests.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८४
4. அகனமர்ந்து செய்யாள் உறையும் முகனமர்ந்து
நல்விருந்து ஓம்புவான் இல்.
The goddess of wealth will gladly rest
Where smiles welcome the worthy guest. 84
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८४
84
मुख प्रसन्न हो जो करे, योग्य अतिथि-सत्कार ।
उसके घर में इन्दिरा, करती सदा बहार ॥
श्रीनिवास (क) - ८४
- योग्य अतिथिगळन्नु मुखवरळिसिकॊण्डु उपचरिसुवातनन्नु सिरिमनवॊलिदु सेरुवळु.
मूलम् - ८४
अगऩमर्न्दु सॆय्याळ् उऱैयुम् मुगऩमर्न्दु
नल्विरुन्दु ओम्बुवाऩ् इल्। ८४
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८५
वित्तुम् इडल्वेण्डुम् कॊल्लो विरुन्दोम्बि
मिच्चिल् मिसैवाऩ् पुलम्। ८५
श्री-राम-देशिकः - ८५
भोजयित्वा ऽतिथिं पूर्वे
शिष्टं स्वीकृत्य जीवतः ।
बीजावापं विना क्षेत्रे
जायन्ते सस्य-सम्पदः ॥ ८५॥
NVK Ashraf choice (en) - ८५
००८५
Should his field be sown,
Who first feeds the guests and eats the rest? +++(5)+++
( Shuddhananda Bharatiar)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८५
85. vittum iṭalvēṇṭum kollō-viruntu ōmpi,
miccil micaivāṉ pulam?.
85. Does the field of one who partakes of what remains after entertaining the guest, need to be sown with seeds?
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८५
5. வித்தும் இடல்வேண்டும் கொல்லோ விருந்தோம்பி
மிச்சில் மிசைவான் புலம்.
Should his field be sown who first
Feeds the guests and eats the rest? 85
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८५
85
खिला पिला कर अतिथि को, अन्नशेष जो खाय ।
ऐसों के भी खेत को, काहे बोया जाया ॥
श्रीनिवास (क) - ८५
- अतिथिगळन्नुपचरिसि, उणबडिसि मिक्कुदन्नु तानुण्णुववस हॊलगळल्लि बीजवन्नु बित्तलेकॆ? (बित्तदॆये तानागि बॆळॆयुवुदु)
मूलम् - ८५
वित्तुम् इडल्वेण्डुम् कॊल्लो विरुन्दोम्बि
मिच्चिल् मिसैवाऩ् पुलम्। ८५
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८६
सॆल्विरुन्दु ओम्बि वरुविरुन्दु पार्त्तिरुप्पाऩ्
नल्वरुन्दु वाऩत् तवर्क्कु। ८६
श्री-राम-देशिकः - ८६
तोषयित्वा ऽतिथिं प्राप्तम्
अन्यान् अतिथि-सत्तमान् ।
यो हि प्रतीक्षते सोऽयं
देवानाम् अतिथिर् भवेत् ॥ ८६॥ +++(4)+++
NVK Ashraf choice (en) - ८६
००८६
Who hosts the passing guests and waits for hosting more
Will be hosted by the gods. *
(P.S. Sundaram)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८६
86. cel viruntu ōmpi, varu viruntu pārttiruppāṉ
nal viruntu, vāṉattavarkku.
86. He who cherishes the guests who come to him, and looks forward to new guests, will himself be the honoured guest of the gods.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८६
6. செல்விருந்து ஓம்பி வருவிருந்து பார்த்திருப்பான்
நல்விருந்து வானத் தவர்க்கு
Who tends a guest and looks for next
Is a welcome guest in heaven’s feast. 86
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८६
86
प्राप्त अतिथि को पूज कर, और अतिथि को देख ।
जो रहता, वह स्वर्ग का, अतिथि बनेगा नेक ॥
श्रीनिवास (क) - ८६
- बन्द अतिथिगळन्नु उपचरिसि, मत्तॆ बरुव अतिथिगळन्नु ऎदुरु नोडुत्तिरुववनु, स्वर्गलोकदल्लिरुव देवतॆगळिगॆ ऒळ्ळॆय अतिथियागुत्तानॆ.
मूलम् - ८६
सॆल्विरुन्दु ओम्बि वरुविरुन्दु पार्त्तिरुप्पाऩ्
नल्वरुन्दु वाऩत् तवर्क्कु। ८६
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८७
इऩैत्तुणैत् तॆऩ्पदॊऩ् ऱिल्लै विरुन्दिऩ्
तुणैत्तुणै वेळ्विप् पयऩ्। ८७
श्री-राम-देशिकः - ८७
सद्-आराधन-यज्ञस्य
फलं वाचाम् अगोचरम् ।
अतिथेर् योग्यता-भेदात्
फल-भेदोऽपि सम्मतः ॥ ८७॥
NVK Ashraf choice (en) - ८७
००८७
The gains of hospitality cannot be reckoned.
Their worth depends on the guest.
(P.S. Sundaram)
NVK Ashraf notes (en) - ८७
८७. Compare with १०५. “Not according to the aid but its receiver is its recompense determined” - (P.S. Sundaram)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८७
87. iṉait tuṇaittu eṉpatu oṉṟu illai; viruntiṉ
tuṇait tuṇai-vēḷvip payaṉ.
87. The effects of hospitality cannot be exactly measured. They are proportionate to the worth of the guest.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८७
7. இனைத்துணைத் தென்பதொன் றில்லை: விருந்தின்
துணைத்துணை வேள்விப் பயன்
Worth of the guest of quality
Is worth of hospitality. 87
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८७
87
अतिथि-यज्ञ के सुफल की, महिमा का नहिं मान ।
जितना अतिथि महान है, उतना ही वह मान ॥
श्रीनिवास (क) - ८७
- अतिथिगळन्नु आदरिसुव यज्ञद फल इष्टु ऎन्दु अळॆयलळवल्ल. अतिथिगळ योग्यतॆयन्ननुसरिसि अदु उण्टागुत्तदॆ.
मूलम् - ८७
इऩैत्तुणैत् तॆऩ्पदॊऩ् ऱिल्लै विरुन्दिऩ्
तुणैत्तुणै वेळ्विप् पयऩ्। ८७
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८८
परिन्दोम्बिप् पऱ्ऱऱ्ऱेम् ऎऩ्पर् विरुन्दोम्बि
वेळ्वि तलैप्पडा तार्। ८८
श्री-राम-देशिकः - ८८
यस्यातिथीनां सत्कार-
यज्ञे बुद्धिर् न जायते ।
लब्धं वस्तु परिभ्रष्टं
भवेद् इति स चिन्तयेत् ॥ ८८॥
NVK Ashraf choice (en) - ८८
००८८
“We toiled, stored and lost”, lament those
Who never sacrificed for hospitality.
(N.V.K. Ashraf)
NVK Ashraf notes (en) - ८८
८८. By way of interpretation, this translation by (Satguru Subramuniyaswami) would help: “Those who never sacrifice to care for guests will later lament: We hoarded wealth, estranged ourselves, now none will care for us”
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८८
88. ‘parintu ōmpi, paṟṟu aṟṟēm’ eṉpar-viruntu ōmpi
vēḷvi talaippaṭātār.
88. Those who have failed in their duties to guests will regret the folly of mere hoarding.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८८
8. பரிந்தோம்பிப் பற்றற்றேம் என்பர் விருந்தோம்பி
வேள்வி தலைப்படா தார்
Who loathe guest-service one day cry:
“We toil and store; but life is dry”. 88
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८८
88
‘कठिन यत्न से जो जुड़ा, सब धन हुआ समाप्त’ ।
यों रोवें, जिनको नहीं, अतिथि-यज्ञ-फल प्राप्त ॥
श्रीनिवास (क) - ८८
- अतिथिगळन्नु आदरिसि, आ यज्ञफलदल्लि पालुगॊळ्ळदवरु तावु कष्टपट्टु कापाडिट्ट स्वत्तुगळॆल्ल तमगॆ अधारवागदॆ निष्फलवादुवॆ ऎन्दु (मुन्दॆ) परिताप पडुवरु.
मूलम् - ८८
परिन्दोम्बिप् पऱ्ऱऱ्ऱेम् ऎऩ्पर् विरुन्दोम्बि
वेळ्वि तलैप्पडा तार्। ८८
विश्वास-प्रस्तुतिः - ८९
उडैमैयुळ् इऩ्मै विरुन्दोम्बल् ओम्बा
मडमै मडवार्गण् उण्डु। ८९
श्री-राम-देशिकः - ८९
दरिद्र एव मन्तव्यो
वित्ते सत्य् अपि पुष्कले ।
आतिथ्य-दान-विमुखो
यो भवेद् भुवने जडः ॥ ८९॥
NVK Ashraf choice (en) - ८९
००८९
To have no guests is to want amidst plenty:
Such poverty belongs to fools.
(P.S. Sundaram)
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ८९
89. uṭaimaiyuḷ iṉmai viruntu ōmpal ōmpā
maṭamai; maṭavārkaṇ uṇṭu.
89. To be poor amidst plenty is to despise hospitality. Such folly is only of the ignorant.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ८९
9. உடமையுள் இன்மை விருந்தோம்பல் ஓம்பா
மடமை மடவார்கண் உண்டு
The man of wealth is poor indeed
Whose folly fails the guest to feed. 89
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ८९
89
निर्धनता संपत्ति में, अतिथि-उपेक्षा जान ।
मूर्ख जनों में मूर्ख यह, पायी जाती बान ॥
श्रीनिवास (क) - ८९
- अतिथिगळन्नु आदरिसदिरुव मूर्खतनवु, सिरियिद्दू दारिद्र्य अनुभविसिदन्तॆ; अदु मूर्खरल्लि इरुत्तदॆ.
मूलम् - ८९
उडैमैयुळ् इऩ्मै विरुन्दोम्बल् ओम्बा
मडमै मडवार्गण् उण्डु। ८९
विश्वास-प्रस्तुतिः - ९०
मोप्पक् कुऴैयुम् अऩिच्चम्+++(=शिरीष)+++ मुगन्दिरिन्दु
नोक्कक् कुनऴ्युम् विरुन्दु। ९०
श्री-राम-देशिकः - ९०
शिरीष-पुष्पम् आघ्राणात्
म्लानं सञ्जायते यथा ।
तथाऽतिथीनां वदनं
स्याद् गृहस्थे पराङ्मुखे ॥ ९०॥
NVK Ashraf choice (en) - ९०
००९०
Flower aniccham withers when merely smelt.
An unwelcome look is enough to wither a guest. *
(Satguru Subramuniyaswami)
NVK Ashraf notes (en) - ९०
९०. Aniccham is a flower known for its fragility. Valluvar uses this flower in four places in Kural. The remaining couplets are in the third book “Love”. [see ११११, १११५, ११२०]
रामचन्द्र-दीक्षितः (en) - ९०
90. mōppak kuḻaiyum aṉiccam;- mukam tirintu
nōkkak kuḻaiyum viruntu.
90. The aniccam flower withers when smelt, and the guest under a displeased look.
शुद्धानन्द-भारती (en) - ९०
10. மோப்பக் குழையும் அனிச்சம் முகந்திரிந்து
நோக்கக் குழையும் விருந்து
Anicham smelt withers: like that
A wry-faced look withers the guest. 90
वेङ्कटकृष्ण (हि) - ९०
90
सूंघा ‘अनिच्च’ पुष्प को, तो वह मुरझा जाय ।
मुँह फुला कर ताकते, सूख अतिथि-मुख जाय ॥
श्रीनिवास (क) - ९०
- अनिच्च हॊ मूसिदॊडनॆ बाडुत्तदॆ. (अदे रीति) मुखवरळिसदॆ बेरॆकडॆगॆ तिरुगिसि नोडिदरॆ अतिथियु बाडि होगुत्तानॆ.
मूलम् - ९०
मोप्पक् कुऴैयुम् अऩिच्चम् मुगन्दिरिन्दु
नोक्कक् कुनऴ्युम् विरुन्दु। ९०