आचार्य-वैभवमु

TODO: परिष्कार्यम्

" श्रीवि विनसाचार्य वैभवमु" भृगु- कश्यप 10 श्री विखनोमुनीन्द्रुलु अत्रि-मरीचि सङ्कलनमु पराङ्कुशं वीराञ्जनेयाचार्युलु, ऎं.ए.बि.इडि., विश्रान्त प्रधानोपाध्यायुलु आर्चकुलु, श्रीगोवर्धनस्वामि वारि देवस्थानमु नादॆण्ड्ल, गुण्टूरुजिल्ला 2 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीनिवासायनमः श्रीमद्विखनसमहागुरुभ्योनमः श्रियैनमः ( आशीस्सु) वेदान्तं देशिकाचार्युलु, तिरुमल तिरुपति देवस्थान आस्थानपड्डितुलु महद्भ्योनमः अखिलहेय प्रत्यनीक कळ्याणगुणाकरुडु! अपार कारुण्यसागरुडु! आश्रितवात्सल्यैकजलधि! सृष्टिस्थितिलयकारकुडु, श्रीभूकरकमलसंवाह्यमान चरणनळिनयुगळुडु, श्रीवैखानसप्रशंसमान पञ्चविधव्यूहात्मकुडु, साधुजन प्रार्थनासार्थकीकरण चरणवैभवोद्भासि, मुनिजनसंसेव्यमान हृदयारविन्दनिवासरसिकुडु,सकलचराचरदुरित प्रशमनस्वश्रेयस प्रदानचतुरसुलभपरार्चावतारधारि यगु श्रीमन्नारायण मनोकञ्जात सञ्जातुडैन श्रीविखनसाचार्यस्वामिवार्ल यॊक्क दिव्यचरितमुनु, देश भेदमुननु, कालभेदमुननु सम्प्रदायभेदमुग रचिञ्चिन सुप्रभात स्तोत्रादिकमुल निन्दु चिरुपॊत्तमुन सङ्कलनमु गाविञ्चियुन्नारु श्रीआञ्जनेयाचार्युलवारु. इन्दु सङ्कलनमु गाविञ्चिन स्तोत्रादिकमुलु मृदुमधुरमुलु ललितललितमुलगु पदमुलु विनूत्नशैलितोनुन्न यी वचन रचनमुलु वारिवारि हृदयपुण्डरीकमुलनुण्डि जालुवारिन मधुरातिमधुरमुलगु भाव सुमगन्धबन्धुरमुलु. श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 3

  1. प्रार्थन
  2. तनिय विषयसूचिक
  3. गुरुपरम्पराध्यानम् 4. सुप्रभातस्तवम्
  4. श्रीविखनसस्तोत्रम्
  5. श्रीविखनसाष्टोत्तरशतम् 7. अष्टोत्तरशतनामस्तोत्रम् अष्टोत्तरशतनामावळिः शतनामस्तोत्रम्
  6. शतनामावळिः
  7. अर्चनाक्रमम्
  8. आचार्यमङ्गळश्लोकाः
  9. श्रीविखनसोत्पत्ति वाडपल्लिवारिदि तिरुमलवारिदि ईगावारिपालॆंवारिदि "" पेजीलु .. 4 .. 4 .. 5 .. 7 .. 11 ..12 ..12 39 ..12 ..16 ..18 कृष्णभट्टीयं ..20 वाडपल्लिवारिदि ..24 ..25 .. 27 ..29 ..32 ..40 ..49
  10. विखनसुडु भूमियन्दु प्रवेशिञ्चुट 15. संवादमु
  11. वैखानसशिष्यपरम्पर आचार्य विंशतिस्तवम्
  12. श्रीविखनसाष्टकम् तम्मरवारिदि
  13. श्रीविखनसशरणगति गद्यम् .. इतर ग्रन्थमुलनुण्डि… ..51 ई स्तोत्रादिसुममुल हारमुग समकूर्चिन श्री आञ्जनेयाचार्युलु ई श्री वारु “ब्रह्मचर्येण ऋषिभ्य यज्ञेनदेवेभ्यः प्रजयापितृभ्य’ अन्न वेद शासनमुनु सुनायासमुग जीर्णिञ्चुकॊन्न महनीयुलुगावुन श्रीविखनसा चार्यस्वामिवार्ल ऋणमुनु, स्तोत्रादिसमाराधनलचे देवता ऋणमुनु, मातापितरुलकु यी सुमहारमुनु गळहारमुग अङ्कित मॊनर्चि पितरुलु ऋणमुनु अनगा “ऋणत्रयमुकार्ति अनृणोभवति” अनु आचार्युल 20. श्रीवैखानसचूर्णिक सूत्रवाक्यमुनु सार्थकमु गाविञ्चुटयेगाक श्रीवैखानस सोदरुलकु 21. श्री विखनसस्तोत्रम् मार्गदर्शकमैन यी ग्रन्थराजमुनु करकमलमुलयन्दुञ्चि कृतकृत्यु 22. श्रीविखनसप्रपत्ति लैनारनुट निस्संशयमु. श्रीस्वामिवारलु वीर्कि आयुरारोग्यभोगभाग्यमुल प्रसादिञ्चुगाक यनि प्रार्थिञ्चुचुन्नानु. सर्वजित् विखनसजयन्ति अप्पिकट्ल दि 28-8-2007
  14. तिरुनक्षत्रमुलु ‘24. पादारविन्दस्तोत्रम् ..52 ..53 ..54 ..55 ..56
  15. सहस्रनामावळिः ..58
  16. देवालय चरित्र ..74
  17. कुटुम्ब विवरमुलु ..77 4 प्रार्थन श्रीविखनसाचार्यवैभवम् श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 5

शुक्लाम्बरधरं विष्णुं, शशिवर्णं चतुर्भुजं प्रसन्नवदनं ध्यायेत्, सर्वविघ्नोपशान्तये॥ यत्रयोगीश्वरः कृष्णो, यत्रपार्धोधनुर्धरः तत्र श्रीर्विजयोभूतिः धृवानीतिर्मतिर्मम ॥ 1. 3. आपदामपहर्तारं, धातारं सर्वसम्पदाम् लोकाभिरामं श्रीरामं भूयोभूयोनमाम्यहम् ॥ 2. 4. यस्यद्विरद वक्राद्याः पारिषद्यापरश्शतं 5. 6. 7. विघ्नन्निघ्नन्ति सततं, विष्वक्सेनं तयाश्रये॥ 7 श्रोतस्मार्तादिकं कर्म निखिलं येनसूत्रितम् तस्मैसमस्त वेदार्ध विदेविखनसेनमः॥ सूत्राणामन्युक्लुप्तानां नेत्रं यच्छस्थिरीकृतं सूत्रंवैखानसं वन्डे भगवत्कर्मसूचकम् ॥ शृतिस्मृति नदीपूर्णं शास्त्रकल्लोल सङ्कुलं विष्णु भक्त्युदकं शुद्धं वन्दे श्रीविखनोर्णवम्॥ तनिय स्वायम्भुवमनोकाले युगादौ शुक्ल वत्सरे श्रवणे श्रावणेशुक्ल पूर्णिमा यिन्दुवासरे सिंहलग्नेचसंयुक्ते नैमिशारण्यमागतः नारायणस्य यस्यात्मा विखनायितिवर्तते वेदवेदाङ्गतत्त्वज्ञं, तं वन्डे विखनोमुनिं पद्मनाभमनोजातं, विष्णुपूजा विशारदं कुशासने समासीनं, ऊर्ध्वपुण्ड्रपवित्रकं किरीटहाराभरणं, कुण्डलाभरणभूषितं शिखायज्ञोपवीताभ्यां त्रिदण्डेन विराजितं वरदाभयहस्तञ्च शङ्खचक्रधरं प्रभुं पद्मन्तु दक्षिणेहस्ते धारिणं पीतवासनं कमण्डलुघटैर्युक्तं ब्रह्मार्षि गणसेवितं तुलसीपद्ममालाभि स्तपसाचसुशोभितं पारमात्मिक मन्त्रज्ञं विखनोमुनिमाश्रये॥ 3. 4. 5. 6. 7. गुरुपरम्पराध्यानं श्रीलक्ष्मीवल्लभारम्भाम् । विखनोमुनिमध्यमां अस्मदाचार्यपर्यन्तां। वन्देगुरुपरम्परां॥ देवराजदयापात्रम् । धीभक्त्यादि गुणार्णवं भृग्वादिमुनिभिर्मान्यं। वन्दे श्री विखनोमुनिं॥ नारायणंसकमलं सकलामरेन्द्रं। वैखानसं ममगुरुं निगमागमेन्द्रं। भृग्वत्रिकाश्यपमरीचि मुखान् महर्षि मुनीन्द्राः सर्वानहं कुलगुरून्। प्रणमामिमूर्तिं॥ श्रीश्रीनिवासममलं विखनोमुनीन्द्रं। तच्चिष्यभूत भृगुमुख्यमहामुनींश्च श्रीश्रीनिवासमखिराजमुखान् गुरूंश्च वैखानसान् महरहं प्रणमामिमूर्ध्ना शृतिस्मृतिनदीपूर्णं। शास्त्रकल्लोलनङ्कुलं विष्नुभक्त्युदकं शुद्धं। वन्दे श्रीविखनोर्णवम् ॥ फालेदिवोर्ध्वपुण्ड्रं करकमलयुग्मं शङ्खचक्रेसुहृद्वे! पाणिद्वन्द्वेपरस्मिन्। सुललितवदाभीति मुद्रेचरम्ये। कण्ठेपद्माक्षमालां सुरभिळ तुलसीमालिकाञ्चोद्वहन्तं वन्दे नारायणस्यापरवपुषं दिव्यवैखानसार्यं॥ लक्ष्मीनारायणोस्थलफलक मभूवद्यनु नेर्जन्म भूमिं साक्षाद्य्रह्मापियस्यावरपदमयतेयैश्च भृग्वत्रिमुख्यै॥ मानेरन्यैर्मुनीन्द्रॆर्विखनसमुनि राड्यो भवत्पुत्रवारिं ध्यायेद्पद्मत्रिदण्डादिभिरविलसितं दिव्यवैखानसार्यं॥ वेदान्तवेद्य मखिलार्धविदांवरिष्टं। श्रीदिव्यपादरसीरुह लग्नचित्तं केयूरहारमणिराजित भूषिताङ्गं। शान्तं सदाविखनसं मुनिमाश्रयामि॥ 6 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 7 8. कण्ठावलग्न तुलसी नलिनाक्षमाला कान्तावलिप्तपृधुपीनभुजान्तराळं स्वर्णाम्बुजातवदनो रूर्ध्वपुण्ड्रं 9. 10. 11. 12. 13. 14 शान्तं सदा विखनसं मुनिमाश्रयामि ॥ श्रीवासुदेवचरणाम्बुडु भृङ्गराजं कामादिदोषदमनं परविष्णुरूपं वैखानसार्चितपदं परमं पवित्रं शान्तं सदा विखनसं मुनिमाश्रयामि॥ चन्द्रादित्यसुलोचनं ममगुरुं क्षीराब्धि कन्यासुतं सूत्रानन्त समस्तमन्त्रविदुषा मज्ञान विच्छेदनं तं साक्षात्परवासुदेव चरणद्वन्द्वाबुजार्चा परं भक्तानन्तगुणप्रदं विखनसं नित्यं प्रपद्येविधिं॥ वसन्तयाजि प्रमुखा प्रिसिद्दाः। वैखानसायेच महानुभावा! तेषामहम्भाष्यकृताङ्गुरूणां पादारविन्दं प्रणमामि मुर्था॥ एषामाद्यं वैष्णवं सृष्टिराद्या शाखाप्याद्यासूत्रमाद्यं जगत्यां तेषांविप्रश्रेष्ठ वैखानसानां पादाम्भोजं भावयाम्यं तरङ्गे॥ भक्ताङ्घ्ररेणुप्रधमो गुरूणां तदादयो येविखनोमतस्था तेषाङ्गुरूणाञ्चरणारविन्द तीर्थेन सिञ्चामिशिरोमदीयं॥ एषामासीदादि वैखानसा नां जन्मक्षेत्रं नैमिशारण्यभूमि देवोएषान्देवकीपुण्यराशि स्तेषां पादाम्भोजयुग्मं प्रपद्ये ॥ 2. 3. 4. 5. 6. 7. श्रीविखनसाचार्य सुप्रभातस्तवम् श्रीगृह्यसूत्र मखिलागमसारभूतं दिव्यम्प्रणीतमनघं भवतापुरा द्य त्वत्सूत्रिण स्सकृतिनो हरिपादसेवा दाचार्यवर्यविखनस्तव सुप्रभातं॥ दण्डत्रयाञ्चितकरं विमलोपवीतं काषायवस्त्र कलितं धवळोर्ध्वपुण्ड्रं त्वद्दिव्यदेहमधुना१_हमुपासयामि स्याचार्यवर्य विखनस्तवसुप्रभातं॥ वैखानसा इतिवदन्ति जनास्सदान स्तन्मार्गमप्यिहनगोचर मेव मे. द्य त्वच्छासनञ्च नकरोमि तधापिमान्त्व त्कारुण्यदृष्टिरियमेव पुनातुनित्यं॥ लक्ष्मीपतेस्सुचरणा शरणम्भजामि तस्मैभवान्पुरुषकारमिदं कुरुष्व अज्ञापराधमिममध्यक्षमस्व श्रीशे त्याचार्यवर्य विखनस्तवसुप्रभातं॥ त्वद्भक्तिमार्गमवलम्ब्यकृतार्ध जन्मान् श्रीश्रीनिवासमखिमुख्यमहानुभावान् श्रीभाष्यकारमुखदेशिक सुप्रसन्नान् वन्दामि सन्तत महं विखनोमुनीन्द्र॥ आद्यन्त मध्य मरविन्द दळायताक्ष तत्वैकभाजन मभूत्तवसूत्रमस्मा देकान्तिनश्च कृतिनश्च सुवैष्णवाश्च त्वत्सूत्रिणो मलधियो विखनोमुनीन्द्र॥ अस्मन्मनोमलिन हेतुरहोदयाळो त्वत्पादभक्ति रहितत्वमि हैवमेत्वं सङ्क्षम्यदासमखिरोयितुं चतूर्णं बुध्यस्वदेशिकमणे तवसुप्रभातं॥ 8. 9. 10. 11: 12. 13. 14. 8 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् त्वस्सूत्रिणोवय मितीहसतञ्चरामः त्वत्पादभक्तिमपिहृत्सुनचिन्तयामः कारुण्य मेव परिपाति हिनस्त्वतीया नाचार्यवर्य विखनस्तव सुप्रभातं। श्रीनायक स्स्वपद पद्मयुगार्चनादी न्यस्मै दिशत्सुकृपया स्वकुमारबुद्ध्या लक्ष्मीश्चपातिय मनिन्दित भक्तिनिष्टं तस्मैनमो विखनसे भवते सदानः॥ संसार सिन्धु पतितानवलोक्य जन्तून् नारायणाङ्घ्र युगतळार्चन पोतपात्रं दत्तं त्वयातदिहविस्तरितुं प्रबुध्य स्वोत्तिष्ठ देशिकमणे तवसुप्रभातं॥ स्वाबद्ध सूत्रगत विष्णुबलि प्रमेया दागर्भवैष्णव मुपादिशस्त वाङ्घ्रं द्रष्टुं मरीचि भृगुकाश्यपमुख्यशिष्या स्तिष्टन्ति देशिकमणे तवसुप्रभातं॥ लोकस्थिति प्रळय जन्मविधानदीक्षा दक्षस्यतस्य सकलामर वन्दितस्य विष्णोः प्रभाव मभिवर्णयितुं त्वमध्य बुध्यस्वदेशिक मणे तवसुप्रभातं॥ प्राबोधिकस्तुति मदीरयितुं प्रवृत्ताः त्वद्द्वारि तावकपदाम्बुज शिष्यमुख्याः सङ्गृह्यतावक शुभार्चन वस्तुजातं आचार्यवर्य विखनस्तवसुप्रभातम् । लक्ष्मीकळत्र हृदयान्तर दीप्यमान वेदान्ततत्त्वखननोद्भव दिव्यमूर्ते, अप्राकृतद्युति तते करुणामृताब्दे श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 16. 9 15. शेषाद्रि नाध पदसारसयुग्मनित्य कैङ्कर्यभाग्यमनुभोक्तु मिहप्रयत्नात् उत्तिष्ठकाल्य विधिमाचरनद्रुतन्त्वं श्रीमौनिराजविखनस्तवसुप्रभातं॥ निर्यान्तिम्पुष्करसरोवरतस्सुतीर्थ मानेतु मध्यफणिशैलपतेः प्रसन्ना निद्रान्त्यजस्वसुगुणार्णव दीनबन्ध श्रीमौनिराज विखनस्तव सुप्रभातम् । व्यासादि मुख्यमुनयश्च समापतन्ति श्रोतुन्त्वदीय निगमागम सूत्रतत्त्वम् तद्भोधया शुभगवन्परिभूयनिद्रां श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ आयान्ति शेषगिरिनाध समर्चनार्ध माहोयगन्तु मुपवेष्ट्य भवन्तमार्याः 17. 18, 19. 20. 21. युक्तास्सुमङ्गळरवैर्घन दिव्यचि है श्री मौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ युष्मत्पदाब्ज विनिवेशित दिव्यभावा स्सन्भूयतावक जनास्समुपाविशन्ति त्वत्सूत्रराजममलं निरताम्पठन्ति श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ काकोदराद्रि पतिशासन तस्समेत्य भद्रात्मकं गजवरञ्च प्रगृह्यतस्थुः आरोप्यगन्तुमवनीसुरमौळयस्त्वां श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ हैमाम्बरद्वय कमणलु यज्ञसूत्रा ण्यादाय देशिकवराः परिपूतगात्राः तिष्ठन्तियुष्म दसमान गुणांस्तुवन्त श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 10 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीविखनसाचार्य वैभवम् जातीसिताभ्ससुर पुष्पसुगन्दयुक्त मानेयदिव्य मतिशीतल मच्चमच्छः सद्दन्त काष्ठमपितिष्ठति वैष्णवाग्र्य श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ प्रातः प्रबुद्ध्यगुरुमात्मनि सम्प्रणम्य वैखानसायन समइत्यसकृद्भवाणाः एकान्तिनस्तवयशश्चरितं पठन्ति श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ त्वाम्बोधमन्ति सुरशेखर हृद्यवाद्यै षड्जस्वरादि समुदञ्यतनव्यगीतैः धीराःप्रभावपरिचिह्नितगद्यपद्यैः श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ वेदानृगादि चतुर्श्पपठन्ति साज्गान् स्तोत्राणितावक महामहिमोन्नतानि न्सन्तस्समेत्य सविधं त्वयि भक्तियुक्ता श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ कैङ्कर्यलोलुपधियस्सुरराज वह्नि वैवस्वत प्रभृतयोष्टदिशामधीशाः बद्धाञ्जलीर्निगमसूक्तिबिरर्धयन्तो श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ उत्तिष्ठदेवकरुणाभरणान्त रङ्ग नित्यानुषङ्गसुगुणोज्ज्वलितामलाङ्ग रङ्गद्रधाङ्गशुभतुङ्गमतःपतङ्ग श्रीमौनिराज विखनस्तवसुप्रभातं॥ योगीन्दवन्द्यपदनीरज नीरजान्त र्विद्योतमान शुभविग्रह दुर्पहात्मान् योगप्रबाविमल भवभवप्रसन्न श्रीमौनिराज विखनससुप्रभातं॥ आवाति दूतजलजामल केतकाना मारुह्यगन्धमनिलस्ससुखं प्रशान्तः रामानुजाख्यमनुपालयमाङ्कृपाळो श्रीमौनिराज विखनसस्तव सुप्रभातं॥ 11 श्रीविखनसस्तोत्रम् निखिलमुनिजन शरण्ये - नैमिशारण्ये सकल जगत्कारण श्रीमन्नारा यणाज्ञाकृत नित्यवासम्, सकल कळ्याण गुणावासम्, शारदाम्बुद पारद सुधाकर मुक्ताहार स्फटिककान्तिकमनीय गात्रं, कमलदळनेत्रं, जाम्बूनदाम्बरपरिवृतं, धृडव्रतं भृग्वत्रिकश्यप मरीचि प्रमुख योगिपुङ्गव सेवितं, निगमागम मूलदैवतं, निजचरणसरसिज विनत जगदुदय करकुशेशयं, शृतिस्मृतिगपुराणोदित वैभवातिशयं, स्वसन्तति सम्भव वसुन्धर बृन्दारक बृन्दविमत विमर्धन विचक्षण दणधरं, शब्धचक्रधरं, नारद पराशर व्यासवशिष्ठशुकशौनक बोधायनादि महर्षि संस्तुत सच्चरित्रं, दिव्यालङ्कृतं, नवरत्नमय हेमाभरणधारणानेक सहस्रकिरणप्रकाशं, तपस्विकुलाधीशं, निरन्तर जोघुंष्यमाण ऋग्वजुस्सामाधर्वण विराजमानं कुशध्वजशोभमानं, रमारमण चरणसमाराधनस्वरूप समूर्तामूर्त सप्त तन्तु विधानवक्तारं, समस्तशास्त्रकर्तारं, परम पुरुषपदपङ्कज पूजक द्विजकुल परिपालकं, पद्मालयाबालकं, बोधायनादिभिर्वन्दित महिमाधि कार कल्पसूत्र प्रवक्तारं, मन्वाधिभिस्सेवित महिमाधिकार वैदिकागम कर्तारं, निजकृत दिव्यसूत्रसमुदिताशेष पुरुषार्धप्रदवैदिकमार्गं, निराकृतवेदेतर मार्गं. शरदिन्दुबिम्बरमणीय वदनं, योगज्ञानाब्ज वदनं, श्रीपतिध्यानावाहन समाराधनस्थापन प्रतिष्ठासम्प्रोक्षण महोत्सव कर्मनिष्टशिष्ठभूसुर प्रवर सरोरुहदिवाकरं, दयाकरं, हरितत्त्वसुधा रसपान जनित हर्षपरवश दिव्यवपुषं, पुराणपुरुषं. वक्षस्थल विराजमान कनक यज्ञोपवीतं, दक्षब्रह्मानवब्रह्मसमेतं, विष्णुकलावतरणं, कृष्णमृग वाहनं, सत्वगुणप्रधानं, सकल जगन्निधानं, कुन्दमन्दहासं, कोमलाभ्यास भासं, तिलकुसुमसुनासं, कलिकलुषनिरासं, श्रीशास्त्र तामरस पुष्पर सषट्पदायमानमानसं, श्रीवैखानसं, साष्टाङ्ङ्गमेव मम सम्पत्पदे साम्पतमहामभिवादयाम्यभिवादयामि॥ 12 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीविखनसाष्टोत्तर शतं अस्यश्री विखनसाष्टोत्तर शतमहामन्त्रस्य भगवान् भृगु ऋषिःः अनुष्टुप् छन्दः श्रीमन्नारायणोदेवता। आत्मयोनि स्वयं जात इतिबीजं। गर्भवैष्णव इति शक्तिः शङ्खचक्रगदा पद्मेति कीलकं। शारङ्गभृन्नन्दति इत्यस्त्रं। निगमागमयितिकवचं परमात्मसाधन इति नेत्रं परञ्ज्योतिस्वरूपे विनियोगः। सनकादियोगीन्द्रमुक्ति पदमिति ध्यानं। अष्टचक्रमिति दिग्बन्धः । श्रीविखनस ब्रह्म प्रीत्यर्धे जपे विनियोगः। ध्यानम् शङ्खारिन्निजलाञ्छनै परिगतां चाम्बोधि तल्पेस्थितं प्रेमोद्देश्य समन्त्रतन्त्रविदुषं तत्पूजनेश्रेष्ठितं श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 13 8. जितेन्दियस्सुप्रसाद अप्रमेय प्रकाशनः दृक्कराज्जोरमापुत्रो मृगचर्माम्बरोच्युतः. 9. पद्मोद्भवाग्रजोमुख्य धृडदण्णकमण्डलु वैखानसागमनिधि र्नैकरूपोनिरञ्जनः 10. गर्भचक्राङ्कणधर श्शुचिस्साधुप्रतापनः 11. योगब्रह्मोपरब्रह्म निरामय तपोनिधिः माधवाङ्घ्र सरोजात पूजार्हश्री चतुर्भुजः अनघोभगवान्विष्णु विजयोनित्यसद्गुणः 12. विराण्मानसपुत्रोवा शङ्खचक्रधरःपरः क्रोधहाशत्रुहादृश्य ब्रह्मरूपार्तवत्सलः 13. तङ्कृत्वोत्कृपया मनस्सरसिजेसम्भूतवं तं हृदिं कामहाधर्मभृद्धर्मी विशिष्टाश्शाश्वतश्शिवः अव्ययस्सर्वदेवेशः अचिन्त्योद्भयनाशनः 14. ध्यायाम्यार्त जनावनं विखनसंयोग प्रभावल्लभं॥ योगीन्द्रोयोगपुरुषो आदिदेवोमहामनाः 1. अष्टोत्तर शतनामस्तोत्रम् श्रीमान् योगप्रभासीनः, मन्त्रवेत्तात्रिलोकधृत् श्रवणेश्रावणेशुक्ले, सम्भवोगर्भवैष्णवः भृग्वादिमुनयः पुत्रा, त्रिलोकात्मा परात्परः 15. 16. 2. 3. परञ्ज्योति स्वरूपात्मा सर्वात्मा सर्वशास्त्रभृत् योगिपुङ्गव संस्तुत्यस्फुटत् पादसरोरुहः वेदान्तवेदपुरुषो, वेदाङ्गो वेदसारवित् 17. 18. 4. सूर्येन्दुनयनद्वन्द्व स्वयम्भूरादि वैष्णवः आर्तलोकमनः पर्म रञ्जकभ्रमराह्वयः 19. 5. राजीवलोचनश्शौरि सुन्दरः पुरुषोत्तम समाराधनदीक्षोवा साधपकोस्थानिकार्चकः 20. 6. आचार्यस्त्रि जगज्जेता जगन्नाधो जनार्धनः शतकोटि समस्रांशु तेजोवान् दिव्यविग्रहः 21. 7. भोक्तागोप्तासुरेन्द्रोवा सुमेधा धर्मवर्धनः क्षेत्रज्ञ पुण्डरीकाक्ष श्रेष्णोगम्भीर सद्गुण. वैखानसमुनिश्रेष्ठ निधिभृत्काञ्चनाम्बरः नियमस्सात्विक श्रीदः तारक श्शोकनाशनः अर्चनाक्षमयोगीशः श्रीधरार्चिश्शुभोमहान् मुक्तिदः परमेकान्तः श्रीनिधिः श्रीकरोरुचिः चन्द्रिकाचन्द्रधवळ मन्दहासयुतानन. सुखव्याप्तो विखनस विखनोमनिपुङ्गवः दयाळुस्सत्यभाषो वासुमूर्तिद्धिव्यमूर्तिमान् इत्येवंश्रीविखनसोनाम्नामष्टोत्तरं शतं यात्राकालेविशेषेच ज्ञानाज्ञान कृतेपिच स्नानेषु सर्वकालेषु सूर्यचन्द्रोपरागते प्रयाणेभोजनेतल्पे विद्यारम्भेमहोत्सवे त्रिसन्ध्यायां पठेन्नित्यं सर्वत्रविजयीभवेत् सर्वकामार्धवृद्धिश्च सिद्धिदं फलदम्भवेत् भव्यायमौनिवर्याय परिपूरित वाग्मिने योगप्रभासमेताय श्रीमद्विखनसेनमः ॥ 14 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् श्रीविखनसाष्टोत्तरशतनामावळिः

  1. ॐ श्रीमतेयोगप्रभासीनाय नमः 22. सुन्दरायनमः 2.ॐ मन्त्रवेत्रेनम- 3.ॐ त्रिलोकधृतेनम- 4.ॐश्रवणेश्रावणेशुक्ल सम्भूतायनम-
  2. ॐ गर्भवैष्णवायनम-
  3. भृग्वादिमुनिपुत्रायनमः 7.त्रिलोकात्मनेनम-
  4. परात्परायनमः
  5. परञ्ज्योतिस्वरूपायनम- 10.सर्वात्मनेनमः 11.योगिपुङ्गवसंस्तुत्यस्फुट त्पादसरोरुहायनम- 12.वेदान्तवेद्यपुरुषायनम-
  6. वेदाङ्गायनम-
  7. पुरुषोत्तमायनम-
  8. समाराधनदीक्षायनम-
  9. स्थापकायनमः 26. स्थानिकार्चकायनम- 27.आचार्यायनमः 28.जगज्जेत्रेनम-
  10. जगन्नाधायनम-
  11. शतकोटि सहस्रांशु तेजोवान्अव्यविग्रहायनमः 31.जनार्दनायनमः 32.भोक्तेनम- 33. गोप्रेनमः 34.अमरेन्द्रायनम- 35. सुमेधसेनम-
  12. धर्मवर्त्मनेनमः 15.सूर्येन्दुनयनद्वन्द्वायनमः 37.क्षेत्रज्ञायनम-
  13. वेदसारविदेनम- 16.सर्वशास्त्रभृतेनम- 17.स्वयम्भुवेनम- 18.आदिवैष्णवायनम- 19.आर्तलोकमन-पद्मरं जितभ्रमराह्वयायनम- 20. राजीवलोचनायनम- 21.शौरयेनम-
  14. पुष्कराक्षायनम- 39.श्रेष्ठायनम- 40.गम्भीरसद्गुणायनम- 41.जितेन्द्रियायनम- 42.सुप्रसादायनम- 43.अप्रमेयप्रकाशनायनम- 44. दृक्कराब्जायनमः श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 45.रमापुत्रायनम-
  15. मृगचर्माम्बरायनम- 47.अच्युतायनमः 48.पद्मोद्भवाग्रजायनम- 49.मुख्यायनम-
  16. धृतदण्डकमण्डलवेनम- 51.वैखानसागमनिधयेनम- 52.नैकरूपायनमः
  17. निरञ्जनायनम-
  18. गर्भचक्राङ्कणधरायनम- 55. शुचयेनम-
  19. साधवेनम- 57.प्रतापनायनम- 58. योगब्रह्मणेनम- 59.परब्रह्मणेनम-
  20. निरामयतपोनिधयेनम- 61.अनघायनम- 62.भगवतेनम- 63.विष्णवेनम-
  21. विजयायनम- 65.नित्यसद्गुणायनम-
  22. विराण्मानसपुत्रायनम- 67.शङ्खचक्रधरायनम- 68. क्रोधहन्त्रेनम- 69. शत्रुहन्त्रेनम- 15
  23. अदृश्ययनमः 71.ब्रह्मरूपार्तवत्सलायनम- 72.कामहन्त्रेनम-
  24. धर्मभृतेनम- 74. धर्मिणेनम- 75.विशिष्टायनम- 76.शाश्वतायनमः
  25. शिवायनम-
  26. अव्ययायनम- 79. सर्वदेवेशायनमः 80. अचिन्त्यायनम-
  27. भयनाशनायनमः 82. योगीन्द्रायनम-
  28. योगपुरुषायनम-
  29. आदिदेवायनम-
  30. महात्मकायनम- 86.वैखानसमुनिश्रेष्ठायनम- 87.निधिभृतेनम-
  31. काञ्चनाम्बरायनम-
  32. नियमायनमः 90.सात्विकश्रीदायनम-
  33. तारणायनम- 92. शोकनाशनायनम-
  34. अर्चनाक्षमयोगीशायनम-
  35. शुभायनम-
  36. महते नम- 96.मुक्तिदायनम- 97.परमेकान्तायनम- 98.श्रीनिधयेनम- 99.श्रीकरायनम-
  37. रुचयेनम- 101.श्रीधरार्चिषेनम- 16 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 102.सुखव्याप्तायनम-
  38. विखनसायनमः
  39. दयाळवेनम- 105.सत्यभाषायनम- 106. विखनोमुनिपुङ्गवायनम- 107.सुमूर्तयेनम- 108.औखेयसायनम- शतनामस्तोत्रमु, शतनामावळि (वैखानसमण्डलि मधिरवारि पुस्तकमुनुण्डि) 1. श्रीमान् विखनसोधाता। विष्णुभक्तोमहामुनि- ब्रह्मधीश श्चतुर्भाहु-॥ शङ्खचक्रधरोव्यय- 2. विद्याज्ञानतपोनिष्ठ । स्सर्वज्ञ- कनकाम्बर- योगीश्वरोवेदमूर्ति-पावनो वैष्णवोत्तम-
  40. कलदाताक्लेशहर- कलिकल्मषनाशन- धर्मरूपी हरिसुत-कर्मब्रह्मदयानिधि- 4. भृग्वादीनां पितासर्वदातानारायणाश्रय- विख्यातनामाविमल- सात्विकस्साधुधर्मवान् 5. सूत्रकृत्मस्पतिकृति कृत्नेता सर्वशास्त्रप्रवर्तक- परात्मा मङ्गळगुण- शान्तस्सर्वजगद्गुरु- 6. श्रीशास्त्रकर्तासुमतिश्चिन्मय- श्रीपतिप्रिय- सत्यवादी दण्डहस्त सर्वलोकाभयप्रद- 7. पुराण- पुण्यचारित्र- पुरुषोत्तम पूजक- समूर्तामूर्तविधिकृद्विष्णुर्द्यासादि संस्तुत-
  41. विष्ण्वालयार्चनविधेरध्यक्षः कमलेक्षण- भुक्तिमुक्तिप्रदोवेदवेदान्तेषु प्रसिद्धमान् 17
  42. परतत्त्व विनिर्णेता पारमात्मिक सारवित् भगवान् परमोदार- परमार्धविशारद- 10. परात्पर तरश्शान्त ऋषिस्सत्याद्भुताकृति- बोदायनादिप्रणत- पूर्णचन्द्र निभानन- 11. कश्यपात्रि मरीच्यादि मुनिमुख्यनिषेवित- स्वयम्भू स्स्वकुलत्राता, तुष्टिदः पुष्टिदोनघ- 12. अप्रमेयोदीनबन्धुरनन्तो नैमिशालय- शरश्चन्द्र प्रतीकाश मुखमण्डल शोभित- 13. शुद्धस्फटिक सङ्काश स्वर्णभूषापरिष्कृत- अणोपमो तिगम्भीर स्वर्णयज्ञो पवीतवान् 14. कुन्दमन्दस्मितोदान्त- कुण्डलालङ्कृत प्रभु- कृष्णवैभव विद्दीर- कृष्णभक्तिपदोमहान् 15. विरिञ्बन- पञ्बमूर्ति विधानज्ञो विधु- स्वर- वेदज्ञोवेदवादीच वेदमार्ग प्रदर्शक- 16. वैखानसश्च विखना निश्चयज्ञोजितेन्द्रिय- विष्णुयाजी विप्रमुख्यो वैखानसजनाश्रय- 17. मन्त्रशास्त्र प्रभावज्ञो देवदेव जयध्वज- रुरुवाहो विबीजोति तेजस्कोनित्यशोभन- 13. इत्येवंश्रीविखनसोनाम्ना मष्टोत्तरंशतं यात्राकालेविशेषेचज्ञानाज्ञानकृतेपिच 19. स्नानेषु सर्वकारेषुसूर्यचन्द्रोपरागके प्रयाणेभोजनेतल्पे विद्यारम्भे महोत्सवे 20. त्रिसन्ध्यायां पठेन्नित्यं सर्वत्रविजयीभवेत् सर्वकामार्धवृद्धिश्च सिद्धिदम्फलदं भवेत् 21. भव्यायमुनि पर्यायपरिपूरित वाग्मिने योगप्रभासमेतायतस्मैविखन सेनम- 1.ॐ श्रीमतेनम- 2.विखनसायनम- 3. धात्रेनमः
  43. विष्णुभक्तायनम- 5. महामुनयेनम-
  44. ब्रह्मधीशायनम- 7.चतुर्भाहवेनम-
  45. शङ्खचक्रधरायनम- 18 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् शतनामावळि
  46. अव्ययायनम- 10. विद्याज्ञानतपोनिष्टायनमः 11.सरसज्ञायनम- 12.कनकाम्बरायनम- 13.योगीश्वरायनम- 14. वेदमूर्तयेनम- 15. पावनायनम- 16.वैष्णवोत्तमायनम- 17.कलादात्रेनम- 18. क्लेशहरायनमः
  47. कलिकल्मषनाशनायनमः 20.धर्मरूपिणेनम- 21.हरिसुतायनम-
  48. करब्रह्मदयानिधयेनम- 23.भृग्वादीनाम्पितेनम- 24.सर्वदात्रेनम-
  49. नारायणाश्रयायनम- 26. विख्यातनाम्नेनमः
  50. विमलायनमः
  51. सात्विकायनमः 29.साधुधर्मवते नम- 30.सूत्रकृतेनम- 31.स्मृतिकृन्नेत्रेनम- 32.सर्वशास्त्रप्रवर्तकायनम- 33.परमात्मनेनम- 34.मङ्गळगुणायनम- 35. शान्तायनमः 36.सर्वजगद्गुरवे नम- 37. श्रीशास्त्रकर्तेनम-
  52. सुमतयोनम- 39.चिन्मयायनम- 40. श्रीपतिप्रियायनम- 41.ॐ सत्यवादिनेनमः 42. ॐ दण्णहस्तायनमः 43. सर्वलोकाभयप्रदायनमः 44. पुराणायनमः
  53. पुण्यचारित्रायनमः
  54. पुरुषोत्तमपूजकायनमः श्रीविखनसाचार्य वैभवम्
  55. पारमात्मिक सारविदेनमः 56. भगवतेनमः
  56. परमोदारायनमः
  57. परमार्धविशारदायनमः 59. परात्परायनमः 60. शान्तायनमः 61, ऋषियेनमः
  58. सत्यार्भुताकृतयेनमः
  59. ॐ बोधायनादिप्रणतायनम- 19
  60. ॐ दामायनम- 83.ॐ कुण्डलालङृतायनम- 84. ॐ प्रभुवेनम- 85.ॐ कृष्णवैभवविदेनम- 86. ॐ धीरायनम-
  61. ॐ कृष्णभक्तिप्रदायनम- 88. ॐ महतेनम- 89.ॐ विरिञ्चनायनम-
  62. ॐ प्रज्ञामूर्तिविधानजायनमः 93.ॐ वेदज्ञायनमः
  63. ॐ पूर्णचन्द्रनिभावनायनमः 91. ॐ विभवेनम- 55. ॐ कश्यपात्रिमरीचादिमुनिमुख्य सेवितायनमः 92. ॐ स्वरायनमः 66. ॐ स्वयम्भुवेनम- 67. ॐ स्वकुलत्रात्रे नम- 68. ॐ नाष्टिदायनम- 69. ॐ पुष्टिदायनम-
  64. ॐ अनघायनम- “71.ॐ अप्रमेयायनम- 72. ॐ दीनबन्दवेनम- 73. ॐ अनन्तायनम-
  65. ॐ नैमिशालयायनम-
  66. ॐ समूर्तामूर्तविधिकृतेनमः । ॐ शरश्चन्द्रप्रतीकाशमुखमज्जल शोभितायनम-
  67. ॐ विष्णवेनमः
  68. व्यासादिसंस्तुतायनमः
  69. ॐ शुद्धस्फटिक सङ्काशायनमः
  70. ॐ स्वर्णभूषापरिष्कृतायनम-
  71. विष्ण्वालयार्चन विधेरध्यक्षायनमः /५. ॐ अणोपमायनमः 51. ॐ कमलेक्षणायनमः
  72. ॐ भुक्तिमुक्तिदायनमः 53. ॐ वेदवेदान्तेषुप्रसिद्धियेनमः 54. ॐ परतत्वविनिर्णेत्रेनमः
  73. ॐ अतिगम्भीरायनम- R१. ॐ स्वर्णयज्ञोपवीतवतेयनम- । ॐ कुन्दतुन्दस्मितायनम-
  74. ॐ वेदवादिनेनम-
  75. ॐ वेदमार्गप्रदर्शकायनमः 96. ॐ वैखानसायनम- 97. ॐ विखनसेनम- 98.ॐ निश्चयज्ञायनम- 99.ॐ जितेन्रियायनम- 100.ॐ विष्णुयाजिनेनम- 101.ॐ विप्रमुख्यायनमः 102.ॐ वैखानसजनाश्रयायनम- 103. ॐ मन्त्रशास्त्रप्रभावज्ञायनम- 104.ॐ देवदेवजयध्वजायनम-
  76. ॐ रुरुवाहायनम- - 106. ॐ विबीजायनम- 107.ॐ अतितेजस्कायनम- 108.ॐ नित्यशोभनायनम-$11 20 श्रीविखनसाचार्यवैभव अर्चनाक्रमम् श्रीविखनसाचार्य वैभवम् भूतशुद्धिङ्कृत्वा, सङ्कल्प्य, विखनसमभ्यर्च्य. श्रीगोविन्दगोविन्द शुभेशोभने मुहूर्ते.. श्रीवैखानसभगवच्छास्त्र दिव्यकश्यपप्रोक्तंविधि मवलम्ब्य. प्रात-कालार्चनङ्करिष्ये. श्रीलक्ष्मीवल्लभारम्भां विखनोमुनिमध्यमां अस्मदाचार्यपर्यन्तां वन्देगुरुम्परम्पराम् ॐवैखानसायाच्युतसन्ग् श्रयाय, तपोग्र निष्ठाय(च) ब्रह्मदर्शिनेस्वाहा हेमाच्छादं स्फटिकसदृशं विद्युडूत्पत्तिभाजं दिव्यानाधं कुशपरिलसत्केतनं दण्डपाणिम्, वेदारावं रुरुमयमहावाहनं दोश्चतुष्कं विम्बीजन्तंविखनसमहं प्राप्तवन्तम्भजामि कूर्मासने समासीनं कुण्डलाद्यैर्विभूषितम् ‘श्रावणे श्रवणरेयं विष्णुपूजाविशारदम् कमण्डल्वक्षमालाभिर्दण्डेन सुविराजितम् धृवस्यदक्षिणे भागे विखनोमुनिमाश्रये. पद्मनाभमनोजातं, विष्णुपूजा विशारदं कुशासने समासीन मूर्ध्वपुण्ड्रपवित्रकं किरीटहाराभरण कुण्डलाङ्गदभूषितं शिखायज्ञोपवीताभ्यां त्रिदणेन विराजितं वरदाभयहस्तञ्च शङ्खचक्रधरं प्रभुं पद्मन्तु धक्षिणेहस्ते धारिणापीतवासनं कमण्डलुघटैर्युक्त ब्रह्मर्षिगणसेवितं तुलसीपद्ममालाभस्तपसा चसुशोभितं पारमात्मिक मन्त्रज्ञं विखनोमुनिमाश्रये॥ आवाहनम् “योवेदादि, आयातु” इति मन्त्राभ्यां सम्बन्ध कूर्चेन प्रणिधिजलमादाय विखनस धृव बिम्बात् कौतुकादि बिम्बेष्वावाहयेत्. 21 “योवेदादि परमः परोब्रह्मात्रि मात्रय स्त्रयीमूर्तिकः शब्दश्शब्दातिगः परब्रह्माणे परणोज्जोतिषे॥ “आयातु भगवान् विखनाः स गणस्ससैन्यः समरीच्यादि सहायः सहवैखानससैरनुमन्यतां यस्तु तपोरधो नित्यमृषिभिश्चानुगामिनं तमजं सूत्रकृतं भगवन्तं ॐ ‘कौतुकबिम्बे’ - वैखानसमावाहयामि ‘उत्सवबिम्बे’-त्रिदण्णिनमावाहयामि ‘स्नपनबिम्बे’- तपोयुक्तमावाहयामि ‘बलिबिम्बे’ - सर्वदर्शिनमावाहयामि धृवकौतुकयोर्मध्ये सम्बन्धकूर्चन्निधाय ‘प्रतद्विष्णु’ इति कुशपुष्पतर्भान्यतामेन स्नपनबिम्बस्य आसनं परिकल्पयित्वा. त्रिणीपदा इति सर्वबेराणां कौतुक प्रधानतः पाद्यं शन्नोदेवी इत्याचमनं ‘इषेत्वोर्जेत्वा’ इतिस्नानं. प्लोतेन विमृज्ययामि ॐ विखनसेनमः, ॐ तपोयुक्तायनमः, ॐ सिद्धिदायनमः, ॐ सर्वदर्शिनेनमः. विष्णोर्नुक मिति वस्त्राभरण्यैरलङ्करोमि त्रिणिपदा इतिपाद्यं अष्टाक्षरेण हर्येकपादवदूर्ध्वपुण्ड्रं धारयित्वा ‘ॐ नमो नारायणाय’ धृवपादयोः - पुष्पन्यासम् प्रागादि चतुर्दिक्षु वैखानसायनमः, त्रिदण्णिनेनमः तपोयुक्तायनमः, सर्वदर्शिनेनमः प्रधमावरणेष्टपदासु महामुनयेनमः - विखनसेनमः चतुर्भाहवेनमः - शङ्कचक्रधरायनमः अव्यक्तायनमः - तपोनिष्टायनमः सर्वज्ञायनमः - कनकाम्बरायनमः 22 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् द्वितीयावरणेष्टपदासु योगीश्वरायनमः - वेदमूर्तयेनमः पावनायनमः - वैष्णवोत्तमायनमः कलाधात्रेनमः - श्रीमतेनमः विष्णुभक्तायनमः - धर्मरूपिणेनमः तृतीयावरणेष्टपदासु हरिसुतायनमः - कर्मब्रह्मादयानिधयेनमः भृग्वादीनाम्पित्रेनमः - सर्वधात्रेनमः नारायणाश्रयायनमः - विख्यातनाम्नेनमः विमलायनमः - सात्त्विकायनमः कौतुकपादयोश्चपुष्पन्यासं सर्वमेवमिधैवकुर्यात् तद्विष्णोपरमम्पदं” इति सर्वबेराणां पुष्पाणि समर्पयामि. “तद्विप्रासः” इति गन्धमूर्ध्वग्रमालिष्य “परोमात्रया” इति चतुर्धि क्षु धूपं धूपयेत् “विष्णोःकर्माणि” इति पार्श्वयोः दीपं दर्शयेत्. “तिर्देव” इत्यर्ध्यं दध्यात् “शन्नोदेवी” इत्याचमनं दद्यात्. घृते नाभिघारितं हविः मनसा पञ्चधा विभाज्य अष्टाक्षरेण तुलसीं निक्षिप्य. “तदस्यप्रियं” इति महाहविर्निवेदयामि “ॐ भूर्भुवस्सुवः” इति परिषेकं कृत्वा. “ॐ प्राणायस्वाहा समानायस्वाहा” “अमृतापिधानमसि” इत्युत्तरापोशनं कुर्यात् “इदं विष्णुः इति स्वाधुशीतल सौगन्धपानीयं समर्पयामि. “शन्नोदेवी’ इत्याचमनं “विचक्रमेपृधिवीं” इति ताम्बूलं समर्पयामि. “वैखानसाय” इति पुष्पाञ्जलिं “नर्यप्रजाम्मे” इति नीराजनं “वैखानसाय” इति मन्त्रपुष्पं “देवस्यत्वा” इत्यादर्शं दर्शयामि “मरुतः परमात्मा” इति चामरं धारयामि “सोमग्ं राजानं” इत्यादर्शं दर्शयामि. स्वस्ति वाचकौः ऋग्वेदादि श्रीवैखानसकल्पसूत्रादीन् श्रावयेत् श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 23 “वैखानसाय” इति संस्थूय प्रणामं कृत्वा पद्मनाभमनोजातं……. विखनोमुनिमाश्रये॥ “वैखानसाय.. ब्रह्मादर्शिने” मध्याह्नार्चनम् पूर्ववत् कवाटोद्घाटनादिकं पुष्पन्यासादिकं कुर्यात् स्नानप्ल्योतौनकुर्यात् सर्वराजोपचारैरभ्यर्च्य - कवाटबन्धनङ्कुर्यात्. सायङ्कालार्चनं पूर्ववत् कवाटोद्घाटनङ्कृत्वा दीपानुद्दीपयेत् आचम्य, प्राणानायम्य सङ्कल्प्य. त्रयोविंशत्युपचारैस्समभ्यर्चयेत् पाद्यं आचमनं धूपं (चतुर्धिक्षु) आचमनं पाद्यं आचमनं त्रीणिपदा शन्नोदेवी तद्विष्णोपरमं तद्विप्रास पुष्पं गन्धं परोमात्रया विष्णोःकर्माणि पार्श्वयोदीपं तिर्देव अर्घ्यं शन्नोदेवि त्रीणिपदा शन्नोदेवि तद्विष्णोः परमं
पुष्पं
तद्विप्रास
गन्धं
परोमात्रया
धूपं
विष्णोःकर्माणि
दीपं
शन्नोदेवि
आचमनं
निवेदनं कुर्यात्.
“तदस्यप्रियं- इहपुष्टिं” इति माषपूपं मुद्गान्नं शर्कराधिकं वा
“तदस्यप्रिय…….
उध्यः
“इहपुष्टिं पुष्टिपति र्ददात्विहि प्रजांरमयतु प्रजापतये पुष्टिपतमेग्नि पतिये रयिपतये कामायान्नाध्याय
66
“ ॐ भूर्भुवस्सुवः" - परिषेकं
ॐ प्राणायस्वाहा..
समानायस्वाहा
24 श्रीविखनसाचार्यवैभवम्
7.
अमृतापिधानमसि………उत्तरापोशनं
आचमनं ताम्बूलं
‘विखनसेनमः बलिं समर्पयामि’ इति अक्षमात्रा नक्षतानृहीत्वा बलिं समर्पयेत्
“वैखानसाय” ….प्रणामं
“मृतात्परि” इत्याधिर्यधाशक्ति दक्षिणं हस्तेन दक्षिणेन अर्चकस्य
यजमानोददाति.
पूर्ववत् राजोपचारान् कृत्वा स्वस्तिवाचकैऋग्वेदादि वैखानस कल्पसूत्रादिभिः स्तोत्रयेत्.
सायङ्कालार्चनाने धृवबिम्बे पुनःकरौवाहनं करिष्ये. “योवेदादिः” मन्त्रेणमूर्धस्धानादावाहयेत् “बलिबिम्बात् धृवबिम्बे” सर्वदर्शिनमावाहयामि “स्नपनबिम्बात् धृवबिम्बे” तपोयुक्तमावाहयामि उत्सवबिम्बात् धृवबिम्बे त्रिदण्णिनमावाहयामि कौतुकबिम्बात् धृवबिम्बे” वैखानसमावाहयामि.
विखनसस्वामिनः पूर्ववत् प्रणम्य…. मनसाध्यायान् कवाटबन्धनं कुर्यात्.
2.
3.
विखनसार्चनम् सम्पूर्णम् : आचार्य मङ्गळ श्लोकाः
  1. लक्ष्मीवल्लभ सङ्कल्प वल्लभाय महात्मने श्रीमद्विखन सेतुभ्यं मुनिवर्याय मङ्गळम् ॥ लक्ष्मामातृमतेतस्या पत्यापितृमतेनमै पुत्रिणेस्माकं सूत्रकाराय मङ्गळम् ॥ स्वसूत्रविहितोत्कृष्ट विष्णुबल्याख्यकर्मणा गर्भवैष्णवतासिद्धि ख्यापकायास्तुमङ्गळम्॥ जन्मन्येनभुजयोर्द्वयो शङ्खादिधारिणे वरदाभय हस्ताभ्यां मुनिराजाय मङ्गळम् ॥ भक्त्वाभगवतःपूजां मुक्त्युपायंश्रुतीरितं स्वयं दर्शयतेस्माकं सूत्रकाराय मङ्गळम् ॥ श्रीवेङ्गटेश करुणा प्रवेशाग्रभुवेसदा करुणानिधयेस्माकं गुरवेस्तु मङ्गळम् ॥

श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 8. 9. 10. 25 नारायणपरं सूत्रं श्रुतिवाक्वैकसंश्रयं प्रकाश्यसूत्रकाराणां, धृषते मूर्ड्नि मङ्गळम् ॥ आत्मनोमुनिराजत्व सूचनायचमूर्धनि किरीटधारिणे पापहारिणी तेस्तु मङ्गळम् ॥ योगनिष्टप्रभायुक्त स्वरूप प्रतिभानवे गुरवेविखनोनाम्ना विष्णुपुत्राय मङ्गळम्॥ यिदं पद्यदशकं विखनोमङ्गळाखिदं परेद्वाश्रुणुमात्रास्य मङ्गळं तसुयात्प्रभः॥ नारायणं सकमलं सकमलामरेन्द्रं वैखानसं ममगुरुं निगमागमे भृग्वत्रि कश्यप मरीचि मुखान्मुनीन्दान् सर्वानहं कुलगुरून्, प्रणमामिमूर्था॥ श्रीविखनसोत्पत्ति मरीचि महामुनि शौनकादि महामुनुलतो चॆप्पुचुन्नाडु. ओ शौनकादि महामुनुलारा ! विनुवारलकु सर्वपापमुलनु पोगॊट्टुनदियुनु, मोक्षमिच्चुनदियुनु, शुभकरमैनदियुनु, कोरि कलन्निटिनिच्चुनदियु, पुण्यमैनदियुनु अगु विखनसोत्पत्ति नॆऱिङ्गिञ्चॆद नालकिम्पुडु. प्रळयानन्तरमु प्रकृति कन्नपरुडैन पुरुषुडगु विष्णुवु कारणाब्दि जलम्बुन योगनिद्रावशुडगुचु रॆण्डु लक्षल येबदि वेल प्रमाणमुलुगा शयनिञ्चॆनु. आ निद्रलो चालाकालमु गतिञ्चॆनु. ऒकानॊक कालान्तरमन्दु भक्तवत्सलुण्डगु श्रीहरि योगनिद्रनु विडचिप्रकृतिं जूचि तनयन्दु लीनमैन जीवराशि समूहमुनु गूर्चि देनिचेत नी प्रपञ्चमु स्वकीयमैन आत्मचे प्रवेशिञ्चि नामरूपमुलु गलदानिगा चेयुचुन्ना ननि यालोचिञ्चॆनु. इट्लालोचिञ्चुनन्तलो ना विष्णुवु नाभिनुण्डि गॊप्पदैन यॊक कमलमुद्भविञ्चॆनु. आ कमलमं दतिसुन्दरुडैन ब्रह्मयुदयिं चॆनु. अतडु पुट्टिनतोडने विष्णुध्यान परायणुण्डायॆनु. करुणानिधियैन हरि अतनिनि जूचि सन्तोषिञ्चि यिट्लनियॆ. “ओ ब्रह्मा! नाकु लोकमन्दु विहरिञ्चु इच्छगलदु. कनुक नीचेत चराचररूपकमैन जगम्बन्तयु चेयदगिनदि. अटुतर्वात ना जगमु वृद्धिनॊन्दिञ्चुटकुनु, साधुवुल रक्षिञ्चुटकुनु, वेदशास्त्रार्धमुलु निलुपुटकुनु, दुर्मार्गुलनु संहरिञ्चुटकुनु, प्रतियुगमन्दुनु नेन वतरिञ्चुचुन्नानु. मुन्दु कलियुगमन्दु आदिलेनि मायचे संसा राब्दियन्दु पुट्टिन जीवुलुनु, बलमुलेनि वारलुनु अगुचुन्नारु. वारु 26 श्रीविखनसाचार्यवैभवम्। परव्यूह विभवार्चान्तरात्मल नर्चिञ्चुट यॆरुगरु. आ कारणमुचे वारिकि मुक्ति निच्चुटकु सर्वलोकमुलयन्दु दयचेत भूलोकमन्दु श्री भूसमेतमुगा नर्चावताररूपुडनगुचुन्नानु. कावुन ना यर्चन निमित्तमै सृष्ट्यादि नॊकमुनिनि सृजिम्पुमु” अनि आज्ञापिम्प, यन्दुलकु ब्रह्मयत्निञ्चि कार्यसाधनमुन कसमर्थुडै भगवन्तुनकु म्रॊक्कि यिट्लनियॆ. “सृष्टिस्थिति लय कारुडवैन यो देवा! मुनिनि सृजिञ्चुटकु नाकु शक्यमुगालेदु” अदि विनि श्रीहरि ताने स्वयङ्गा वेदान्ततत्त्वमीमांसमुलनु खननमु चेसॆनु. अपुडु तन यंशचे भगवदाराधनातत्परुडुनु, रूपलक्षण तेजोवन्तुडुनु, देवसमानुडुनु, शुद्धसात्त्विकुडुनु, मुनि वेषधरुडैनट्टि नालुगु भुजमुलु, शङ्खचक्रमुलु, वरदाभयहस्तमुलु गल्गि दर्भासनासीनुडै, ऊर्ध्व पुण्ड्रमुलु, किरीटमु, हारमुलु, आभरणमुलु, कुण्डलमुलु, बाहु पुरुलु मॊदलगु वानिचे अलङ्करिम्पबडिनट्टियु, शिख यज्ञोपवीतमु त्रिदण्डमु धरिञ्चिनट्टियु नॊकमुनि जन्मिञ्चॆनु. श्लो॥ “आत्मावैपुत्रनामासी द्विष्णोर्विश्वकुटुम्बिनः” जगमे कुटुम्बमुगागल विष्णुनकु आत्मये पुत्रुडै जनिञ्चिन मुनिनि जूचि नायौरसपुत्रुडनि रप्पिञ्चि “विशेषखननाज्ञात विखनः” विशेषमुगा नालोचिञ्चुटचे पुट्टिनवाडु गनुक विखनुडनि नामकरण मॊनर्चॆनु. हरि स्वयमुगा विखनसुनि कडकु ब्रह्मनु तीसुकॊनि वच्चि विखनसुनिकि मुन्दुगा मोक्षप्रदमुलगु द्वयमन्त्र, मूलमन्त्रमुलुन्नू, सर्वशास्त्रविधुल नुपदेशिञ्चि तरुवात वेदविभागमुलकन्न पूर्वमन्दु गल वेदसमुदाय रूपमैन वैखानसशाख नध्ययनमु चेयिञ्चॆनु. तरुवात पद्मनाभुडु ब्रह्मनुगूर्चि “ई विखनसुडु नीयग्रजुडुनु, अप्राकृत शरीरुडुनु, नायाज्ञापालकुडुनु, नायौरसपुत्रुडुनु, यॆल्लपुडुनु ना कॊरकु जेयु कर्ममु गलवाडगुटचेतनु नायंशचे पुट्टिनवाडुनु, नीवु पूजिम्प दगिन वाडनि” चॆप्पि सृष्टियन्दुद्युक्तुडुनु, नमस्करिञ्चुचुन्न वाडुनु अयिन ब्रह्मतो " नाकार्यमुलु चेय समर्धुडगु मुनिनि सृष्टिकि पूर्वमु नेनु सृजिञ्चितिनि, नीवु शुद्धसात्त्विकुलगु सनकादुलनु लोकरक्षण कॊरकु सृष्टिञ्चि तरुवात जगम्बन्तयु सृजिम्पुमनि” चॆप्पॆनु. अतडा प्रकारमु सनक, सनन्दन, सनत्कुमार, सनत्सुजातुलनु सृजिञ्चि महाभागवतोत्तमुलगु वारितो श्रीमहाविष्णुवौरसपुत्रुडगु विखनसुनकु मीरु शिष्युलु कावलयुननि चॆप्पॆनु. तरुवात क्रममुगा तन कार्यसाधकुलगु जीवुलनु यी पदुनाल्गु लोकमुलयन्दुनु स्थावरमुलु, चरमुलु, देव, तिर्य, ङ्मनुष्यादुलनु, नारदादि मुनीश्वरुलनु, स्वायम्भुवादि मनुवुलनु, सर्वलोकमुलनु श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 27 सृजिञ्चि विष्णुनकॆदुट निलिपि यिट्लनियॆ." देवा नीयनुग्रहमुन नीविश्वमन्तयु सृजिञ्चितिनि. अनगा स्वामि यन्तयु जूचि तम तम कर्ममुलचे सञ्चिताब्धिसमुद्भवुलुनु आदिलेनिमायामोहितचित्तुलुगा वीरिनॆरिङ्गि विखनसुनि जूचि “विश्वमन्तयु ब्रह्मचे सृजिम्पबडिनदिगान, नाकार्यसाधन निमित्तमै सात्विकुलगु मुनुल नायाज्ञचे नीवु सृजिञ्चु मनुनपुडु भृगुवुनु, अत्रिनि, वशिष्ठुनि नन्नुनु (अनगा मरीचिनि) कश्यपुनि, जमदग्निनि, भरद्वाजुनि, विश्वामित्रुनि, गौतमुनि यी मॊदलगु विष्ण्वर्चना परायणुलगु महामुनुलनु विष्णुकटाक्षमात्रमुचे गर्भचक्राङ्कणमुलतो सृजिञ्चि स्वामि यॆदुट निलिपि, नीयाज्ञ प्रकारमुगा सृष्टिञ्चिन भृग्वादुलकु तल्लियु, तण्ड्रियु, गुरुवु, दैवमु, पोषकुडवु नीवेगावुन वीरलकु सावित्रि नुपदेशिम्पुमु” अनगा हरि चिरुनगवुतो “नीवु सृजिञ्चिनवारलकु सर्वमु नीवेयगुदुवु. सनकादुलकु गूड नीवे गुरुडवुगान नीवे सावित्रि नुपदेशिम्प नर्हुण्डवु. नन्नु पॊन्दिञ्चुनट्टि द्वयमन्त्र, मूलमन्त्रमुल जॆप्पुमनि, भृग्वादुलनु पिलचि"ओ मुनिपुङ्गवुलारा! सर्वशास्त्रविशारदुडगु विखनसुनि याचार्युनिगा चेसिकॊनि यध्ययनमु चेयुचु वानि नाश्रयिम्पुडनि” चॆप्पि ब्रह्मतोकूडा “विखनसुनकु भृग्वादुलु वंशकर्तलुन्नु, ना पुत्रुलुन्नु विखनसुनिचे सृष्टिम्पबडिनवारनियु” चॆप्पॆनु. मरियुनु नीचे सृष्टिम्पबडिन मुनुलकाचार्युडु विखनसुडु. वानि याज्ञप्रकारमु नी पुत्रुलु चेयुदुरु गाक. नी विपुडु सृष्टिसाधकुलगु स्वयम्भुवादुलतो नी लोकमुन केगि सृष्टियॊनर्पुमनि चॆप्पगा पितामहुण्डा प्रकारमु चेसॆनु. इदि वैखानसमन्दु मरीचि प्रोक्तमैन आनन्दसंहित यन्दु पदियेनव यध्यायमु. विखनसुडु भूमियन्दु प्रवेशिञ्चुट स्वायम्भुवमनुवु कालमन्दुगल लोकवृद्धिनि जूचुटकै ब्रह्म बयलुदेरि सर्वलोकमुलु चूचि सूर्युडु लेकुण्डुटचे चीकटि बाधिञ्चिन रीतिगानॆच्चटनू हरिनाम सङ्कीर्तनलेमिचे व्याधुलचे बाधिम्पबडुवारुनु, अज्ञानु लुनु, पापात्मुलुनु अयिन जनुलनु चूचि तन पुत्रुलतो कलसि विष्णु लोकमुनकुबोयि यच्चट श्रीभूदेवुलचे सेविम्पबडुवाडुनु, सर्वलोक हितुडुनु,पद्मनेत्रुडुनु वैखानसात्रिभृगुव्यासबोधायनादुलचे सेविञ्च बडुचुन्नवाडुनु अयिन भगवन्तुनि चूचि " ओ देवा यी चराचर स्वरूपमयिन जगमुनन्दु नीयर्चनगानि,नी नामस्मरणमुगानि लेकुण्डुटचे नी मायचेतनु अज्ञानमु चेतनु लोकमुलुपाडगुचुन्नवि. नी आज्ञचे विश्वमु सृजिञ्चितिनि. इन्दुलकु नीवेगतियगुचुन्नावु. पूर्वमन्दर्चा वतारविषयमै नीचे चॆप्पबडिन प्रकारमुगा नवतरिञ्चि जगमुलनु 28 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । पालिम्पवलयु”ननि वेडुचुन्न ब्रह्मनु चूचि हरि इट्लनियॆ " ओ पद्मसम्भवा। नीचे सृष्टिम्बडिन जगम्बुललो साधुवुलनु रक्षिञ्चुट कुन्नू, दुर्मार्गुलनु शिक्षिञ्चुटकुन्नू, धर्ममुनिलुपुटकुन्नू प्रतियु गमन्दुन नेनवतरिञ्चु चुन्नानु. देवतलतोनु, अनुचरुलतोनुन्नू नीवु नीलोकमुन केग”मनगानतण्डा प्रकारमुचेसॆनु. अन्तट स्वामि मुनियैन विखनसुनि पिलिचि लोकसंरक्षणार्धमै श्रीभूदेवुलतो नेनर्चावतार रूपमुन भूमियन्दवतरिञ्चुचुन्नानु. नीवु आत्मार्ध मुगानि परार्धमुगानि गृहमन्दुगानि देवालयमुलन्दुगानि नित्यनैमित्ति कमुलयन्दु गानि नन्नाराधिञ्चुचुण्ड वलयुनु. ना कॊरकुचेयु कर्ममुलकु दीक्षयुन्नू तपमुन्नू अक्करलेदु गनुक सर्वलोकहितमु कॊरकु नन्नाराधिम्पुमनि चॆप्पगा भयमुचे विखनसमुनि भगवन्तुनिगूर्चि चॆप्पचुन्नाडु.“ओ स्वामी नीयनुग्रह पात्रुडन्नॆधन्युडनैतिनिगानि देवतलकुन्नू, माकुन्नु नीचॆप्पबडिन युत्कृष्ट कार्यमुचेयुट चञ्चलात्मुलमगु मावण्टि ऋषुलकु नित्यमू नॆरवेरुट दुस्तरमु. देवतलकुन्नू, दुस्तरमैन नीकार्यमु चेयुट लो कर्मलोपमगुनु. अन्यबुद्धिचेनेदैन ‘वाक्यमुतप्पिपोवुनु. अन्दुचेतनुन्नू यॆल्लप्पुडु नी सन्निधियन्दुण्डुटचेत ननेकापकारम्बुलु गलुगुनु. समस्तमैन देवताराधनललो विष्ण्वर्चन गॊप्पदगुटचे निन्दुलकु भयपडुचुन्न नन्नी घोरकर्ममुलन्दॆन्दुलकु नियोगिञ्चॆद”वनि यडुगगा नामाटविनि भगवन्तुडु चॆप्पुचुन्नाडु. “ओ विखनसमुनी! नन्नाराधिञ्चुनप्पुडु स्वकर्म लोपमगुननि वॆरवकुमु. कालभेदमुलचे हॆच्चु तग्गुलुगलिगिननू नन्नुपॊन्दिन कर्ममुलु सम्पूर्णमुलेयगुनु. नी वंशस्थुलगु मुनीन्द्रुलकुनट्ले यगुनु गानना याज्ञचे नीवु नायाराधनमुचेयुमु. नी शिष्यप्रशिष्युलु कूड नापूजचेयुदुरुगाक. नीवंशस्थुलगु गर्भ वैष्णवुलन्दरकु नेनु स्वयमुगा गर्भमन्दु ना मुद्र धरिम्पजेयु चुन्नानु. नन्नाराधिञ्चुनप्पुडेदेनि पनिगलिगिन, नापनि नॆरवेर्चुकॊनि नाकार्यमु चेयदगिनदि कालभेदमुलचेत दोषमुलेदु. च तुर्वेदमुलतो गूडिन मन्त्रमुनीकु चॆप्पबडिनदि. अदियुनुङ्गाक यजुर्वेदमु ननुसरिञ्चि नी मतस्थुलु नायर्चन चेसिन यॆडलनन्दरकु नैहिकामुष्मिक प्रदमगुनु. गनुक नायाज्ञ चॊप्पुन नित्यमु नन्नर्चिञ्चु चुण्ड वलयुनु. चतुर्वेद समग्रमगु ना मतमुन सर्वशास्त्रमुलनु ग्रहिञ्चि नन्नर्चिञ्चु वारु कलियुगमन्दुण्डरु. केवल भक्तिवलन नेनु सन्तोषिञ्चु चुन्नानु. नी मतस्थुलु सात्विकाहारुलुन्नू यॆप्पुडू नायन्दुञ्चबडिन श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 29 चित्तमुलु गलवा रलगुट चेतनुन्नू ना पुत्रुलुगा चॆप्पबडिरि. नायन्दु सम्बन्धमुगल वारलगुटचेतनु सौम्यमैन ना यनुग्रहमुचे वारु नन्नर्चिन्तुरु. आ कारणमुचेनित्यमू नन्नर्चिञ्चुटकु नीवु भयपडकुमु. ब्रह्मादि देवतलुन्नू, ऋषुलुन्नू कूडा नायर्चनकु समर्धुलुकारु गनुक नायर्चनचे सर्वाभीष्टमुल नॊन्दुदुवु”. अनि चॆप्पुचुन्न हरिनि गूर्चि नमस्करिञ्चि “नी याज्ञप्रकारमु चेयु ना वंशस्थुल कन्दरकुन्नु नीवल्ल जीवनमगुट चेतनुन्नु नी द्रव्यमे यनुभविञ्चुटचेतनुन्नु दोषमुलु कलुगुननि विचा रिञ्चुचुन्नाननि चॆप्पगा“नाकैङ्कर्यमुचेयु वैखानसुलका दोषमुलु लेवु. ना द्रव्यहव्यकव्यमुल यन्दुन्नु दानमन्दुनु, अभ्यागतपूज यन्दुनु यॆप्पुडू नन्नु पूजिञ्चु मीकु सौख्यमेयगुनु. ना यंशचे पुट्टिन वारलुनु नायाज्ञप्रकारमु चेयुवारुनु काबट्टि ना धनमनुभविञ्चु दोषमु मीकु लेदु. गान भयपडक नायर्चनसेयु वाडवगुमनि वक्काणिञ्चॆनु. इदि वैखानसमन्दु मरीचिप्रोक्तमैन आनन्दसंहितमन्दुगल विखनसोत्पत्ति पदियारवयध्यायमु. विखनसुनकु-भगवन्तुनकु जरिगिन संवादमु भगवन्तुडु पैन चॆप्पिन प्रकारमाराधिञ्चुटकु विखनसुडु ऒप्पुकॊनि तिरिगि पलुकुचुन्नाडु. “ओ स्वामी नीपादपद्ममुलनु पॊन्दि धन्युडनु कृतकृत्युडनु सफलमैन जीवनमु कलवाडनैतिनि. दैविकमु चेतनु मानु षिकमु चेतनु उदयास्तमयान्तमुल वरकु नियतात्मुलैन मुनीश्व रुल चेतने विधिगा नीयाराधन कार्यमुचेयवलयुनो यानतीय वलयु.अनगा भगवन्तुडु विखनसु नकप्पुडु दैविक शारीरमुलनुन्नू समस्तवेद शास्त्रमुलुनु मन्त्रमुलनुन्नु, आगमार्धमुललोनि आचारमुलनुन्नु, आगम रहस्यमुलनु, मन्त्रमुलकु मूलमुलुनु, स्वयमुगा चॆप्पि”नीवु चेसिन सूत्रमु वैखानसमनि चॆप्पबडुनु. गृहमन्दुगानि देवाल यमन्दुगानि यर्चिम्पवच्चुनु. निषेक मुमॊदलु स्मशानान्तमु वरकु मानुषिकमुनु, कर्षणाद्युत्सवान्त दैविकमुनु, कावलसिन सर्वमुनु नीसूत्रमन्दुनाचे चॆप्पबडिनदि. इतरुलु चॆप्पिनदानिचे पूजिञ्चिननु पूजिम्पकुन्नरीतिने योचिम्पबडुनु. नन्ना राधिञ्चुटयुनु, ना नाम स्मरणमु चेयुटयुनु, द्वयमन्त्र मूलमन्त्रमुलुनु, ना धनमनुभ विञ्चुटयुनु साक्षान्मोक्षप्रदमुलुगा तॆलियुनु. वैखानसुलैते 30 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । ना पुत्रुलुनु गर्भवैष्णव सञ्ज्ञगलवारलु नगुदुरु. वैखानस स्त्रीलु गर्भमु धरिञ्चिनदि मॊदलु यॆनिमिदव मासमुनन्दु गर्भस्थशिशुवुन नामुद्रलु धरिम्पजेयुचुन्नानु. आ मुद्रलु भूमियन्दु शिशुवुबुट्टिन तोडने यदृश्यमुलगुचुन्नवि. आ प्रकारमु नेनु गर्भसमा श्रयणमु चेयुचुन्ननु नी मतस्थुलकु नीवेगुरुडवु. लोकमन्दु वैष्णवमु नाल्गु विधमुलु. 1.अनादिवैष्णवमु 2. आदिवैष्णवमु 3. पञ्चसंस्कार वैष्णवमु 4.अवान्तरवैष्णवमु. इन्दुलो अनादिवैष्णवमु परात्परुडनगु नाके चॆन्दि युन्नदि. आदिवैष्णवुलने वारु नी सूत्रस्थुलैन वैखानसुलु पञ्चसंस्कार युक्तुलैन वैष्णवुलन्यसूत्रस्थुलु. मुण्डमुद्राधारुलैनवारु पेरुलचे नवान्तर वैष्णवुलु. इन्दुलो वैखानसुलु नाकु पुत्रुलु. तक्किनवारु नाकु दासुलु. ना पुत्रुलकु चिह्नमुलु लेवु. ना दासुलकु चिह्नमुलु गलवु. द्वादशोर्ध्व पुण्ड्रमुलुनु, कण्ठमन्दु मणिमालयु, ना नाम सङ्कीर्तनमु नु मुक्ति निच्चुनु. विद्यावन्तुलैननु काकुन्ननु वैखानसुलु नाभक्तुलुगान यितरुलन्नू, नालोकमुनुन्नु उद्धरिञ्चुचुन्नारु. वैखानसेतरुडु अशुचियैननु,अनाचारुडैननु जालि चेतनु, विद्यचेतनु, अधमुडैननु, नापादोदकमु त्रागुटचेतनु नाकु निवेदितमैनदि भक्षिञ्चुट चेतनु वानि जन्ममुलयन्दुगल पापमुलु तूलराशिवलॆ दहिम्पबडुनु. आ कारणमु चेत नायर्चनादिकमन्दु दोषमुलु लेवु. साधुसंरक्षण कॊरकु श्री,भू देवुलतो नेनवतरिञ्चुचुन्नानु. गनुक नीवु नी पुत्रुलैन भृग्वादि मुनुलतो कूड उत्तममैनट्टियु, विख्याति गलिगिनट्टियु, तपोफलितमैनट्टियु नैमि शारण्यमुनु ब्रवेशिञ्चुमु. नेनक्कड नरनारायण ऋषियै यवतरिं चुचुन्नानु. अक्कड नन्नर्चिम्पवलयुनु. नाकु प्रियमैन नैमिशारण्यमुन ना याज्ञप्रकारमु भृत्युलचे पूजितुण्डवगुचु नारायणपरायणुण्डवै शिष्युलतोगूड लोकहितम्बु कॊरकु दैविकमानुषिकमुलनु सूचिञ्चु वैखा नस सूत्रमुनु वृद्धिचेयवलयुनु. अर्चाविग्रहमुगा नेनॆच्चटॆच्चट अवतरिञ्चुचुन्नानो अच्चटच्चट नी सूत्रस्थुलु नन्नर्चिञ्चुचुण्डवलॆनु. ना याज्ञप्रकारमु नीसूत्र मभ्यसिञ्चिन वारलकुनु, ना याज्ञापालकु लकुनु तिरिगि जन्ममुलेदु. नीवु भयपडक नीशिष्युलैन भृग्वादिमुनुलतो गूडिनन्नर्चिम्पुमु. ना चरित्रमगुटचे अपचार दोषमु पॊन्दवु अनि चॆप्पॆनु. आ भगवन्तुनि सत्यवाक्यमुलकु सन्तुष्टुडै स्वामि याज्ञनु शिरसावहिञ्चि नमस्करिञ्चि शिष्युलतोगूड स्वायम्भुव मनुवुकालमन्दु शुक्लसंवत्सर श्रावणशुद्ध पूर्णिमयन्दु इन्दु वासरमुन श्रवणा नक्षत्र युक्त सिंहलग्नमन्दु विखनसुडु नैमिशारण्यमुन ब्रवेशिञ्चॆनु. “अप्पुडु श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 31 विखनसुडु सन्तोषमुतो सूत्रमु रचिम्पप्रारम्भिञ्चॆनु.“आ विखनसमुनिचे मुप्पदि रॆण्डु प्रश्नलचे मानुषकर्मयगु निषेकादि स्मशानान्तमुन्नू, ऒक कोटियेबदिलक्षल प्रमाणमुन दैविकमगु कर्षणाद्युत्सवान्तमुनु सूचिम्पबडॆनु.आ सूत्रमु ग्रन्धविस्तरभीतिचे गुरुवुचे ग्रहिम्पबडि कश्यपुनिचेतनु अत्रिचेतनु नाचेतनु भृगुवुचेतनु नालुगुलक्षल प्रमाणमु लुगा सङ्क्षेपिम्पबडि चॆप्पबडिनदि. दानितॆरङ्गॆरिञ्चॆद नालकिम्पुमु. 1.जयमनियु,आनन्दमनियु,सञ्ज्ञानमनियु, वीरमनियु, विजयम नियु,विमलमनियु,कल्पमनियु नीप्रकारमुगा ऒकलक्षऎनुबदि नालुवेल प्रमाणमुलु ऎनिमिदिसंहितलुगा नाचे चॆप्पबडिनदि. 2.खिलमनियु,खिलाधिकारमनियु, पुराधिकरणमनियु, वासाधिकरण मनियु, अर्चाधिकरणमनियु, समानाधिकरण मनियु, क्रियाधिकरण मनियु, निरुक्तमनियु, यज्ञाधिकरणमनियु 64 वेल प्रमाणमुलु भृगुवुचे चॆप्पबडिनवि. 3. पूर्वतन्त्रमनियु, विष्णुतन्त्रमनियु, उत्तरतन्त्रमनियु, महातन्त्र मनियु, यॆनुबदियॆनिमिदि वेल प्रमाणमुलु नाल्गुतन्त्रमुलुगा अत्रि महामुनिचे चॆप्पबडिनवि. 4. सत्यकाण्ड मनियु, कर्मकाण्ड मनियु, ज्ञानकाण्ड मनियु, नरुवदि नाल्गुवेल प्रमाणमुलु कश्यपुनिचे चॆप्पबडिनवि. इदिगाक इरुवदियॆनिमिदि वेलु कश्यपुनिचे नधिकमुगा चॆप्पबडिनवि. ई नालुगु विधमुलकुन्नु विखनससूत्रमे प्रधानमैनदि. इदि इट्लुण्डगा कॊन्तकालमुनकु विष्णुवु नरनारायण ऋषियै बदरी वृक्षसमूहमुनं दवतरिञ्चि लोकमुल रक्षिञ्चुचुण्डॆनु. आ विष्णुनि यॊक्क अवतारमुनु मुनि पुङ्गवुडैन विखनसुडॆरिङ्गि यच्चटकरिगि नर नारायणात्मकुडैन विष्णुनकु नमस्करिञ्चि यधाविधिगा नाराधिञ्चॆनु. अन्तटि नुण्डियु, लोकरक्षणार्धमैस्वामियॆच्चटॆच्चट अर्चारूपुडगुचुन्नाडो अच्चटच्चट श्रीस्वामि नाराधिञ्चुटकु वैखानस विप्रुलमगुमेमु मापुत्रपौत्रुलतो कूडा माप्रभुवुचे तीसुकुराबडि भगवन्तु नाराधिञ्चुचु क्रममुगा आचार्यानुग्रहमुचे श्रीपुण्ड्रमनु ग्राममु जेरि यनन्तरमु धार्मिकुडैन चोळचक्रवर्ति चेत तीसुकॊनि राबडि विष्णुपूज निमित्तमु स्थापिम्प बडितिमि. 32 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । वैखानसशिष्यपरम्पर श्रीपरमपदनिवासियगु श्रीमन्नारायणुनि यात्मकु विखनमनि पेरुगलदु. आ यात्मवलन भगवदर्चनापरुण्डगु नॊकमुनिनि तनयंशचे नारायणुडु सृजिञ्चॆनु. ई मुनिकि भगवल्लक्षणम्बुलु अनगा शङ्खचक्रमुलु चतुर्भुजमुलु किरीटहाराभरणादुलु कलिगियुन्नवि. श्लो॥ आत्मावैपुत्रनामासी द्विष्णोर्विश्व कुटुम्भिनः॥ अनि यानन्दसंहित यन्दु गनबडुचुन्नदि. यी मुनि नारायणुनि यात्मगावुन आ नारायणुनि आत्मकु विखनमनि पेरुगलदु. गनुक यी मुनिकिगूड विखनुडनि नाम धेय मा नारायणुडे चेसॆनु. नारायणस्ययस्यात्माविखना इतिवर्तते, वेदवेदाङ्गतत्वज्ञं। तंवन्दे विखनोमुनिं॥ अनि युन्नदि. यी विखनश्शब्दमुनकु स्वार्धमन्दु अण्प्रत्ययमुचेसिन द्विवृद्धिगलिगि ‘वि’ अनु दानिकि ‘वै’ अनियुनु ‘खनस्’ अनुदानिकि ‘खानस्’ अनियुनु अयि अकारमन्त्यमन्दु निलिचि वैखानसमुनि अनियुनु विखनसमुनि अनियुनु चॆप्पबडॆनु. ई मुनि मुनिराजनियु मुनुललो नुत्तमुडनियु गलदु. (छान्दोग्ये) " धेनुर्वहाणामदिति स्सुराणां ब्रह्माऋभूणां विखनोमुनीनामुत्तम स्त्विति” यिन्दुवलन मुनुललो विखनसुडुत्तमुडनि तॆलियगलदु. यी मुनिकि मुनि राजत्व सूचनकु किरीटमु गलदु. आत्मनोमुनिराजत्व सूचनायचमूर्धनि। किरीटधारिणे पापहारिणेतेस्तु मङ्गळम् ॥ अनियुन्नदि. यिन्दुवलन मुनि राजत्व सूचनयु किरीटधारणत्वमुनु प्रतिपादिञ्चुचुन्नदि. मरियु नी मुनि श्रीवैकुण्ठस्मरणमुन जनिञ्चि तन शिष्युलयिन भृग्वादुलतो गूड भगवन्निर्देशम्बुन तदर्चनकुनु लोक संरक्षण कुनु स्वायम्भुवु कालमन्दु मॊदटियुगमुन अनगा कृतयुगमुन शुक्ल संवत्सर श्रावण शुद्ध पूर्णिमा यिन्दुवारम्बुन श्रवणानक्षत्रसिंह लग्नमन्दु नैमिशारण्यमुन ब्रवेशिञ्चॆनु. स्वायम्भुवमनोकाले। युगादौशुक्लवत्सरे, श्रवणेश्रावणे शुक्ल पौर्णम्यां यिन्दुवासरे। सिंहलग्नेचसंयुक्ते विखनाः प्रापनैमिशं॥ अनि युन्नदि. अच्चट नीमुनिचे मुप्पदि रॆण्डु प्रश्नमुलचे मानुषिकमगु निषेकादिस्मशानान्तमुन्नू ऒककोटि येबदिलक्षल प्रमाणमुन कर्षणाद्युत्सवान्तमु दैविकमुन्नु चॆप्पबडिनदि. यी मुनिचे चॆप्पबडिन श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 33 सूत्रमुनके वैखानससूत्रमु अनिपेरु. यी मुनिकि भृगुमरीच्यत्रिकश्यपु लनु वारु नलुगुरु शिष्युलु गलरु. वारु यी विखनसमुनिचे चॆप्पबडिन सूत्रमु ग्रन्थविस्तरभीतिचे सङ्क्षेपिञ्चि नाल्गु लक्षलु चेसिनारु. नैमिशेनिमिशक्षेत्रे शिप्यैश्च सहितोमुनि। वैखानसस्सहर्षेण सूत्रकर्तुं प्रचक्रमे । वैखानसेनमुनिना द्वात्रिंशत्य्रश्नसङ्ख्यया! निषेकादि स्मशानान्तं! मानुषङ्कर्मसूचितं। सूत्रंविखनसाप्रोकम् । सार्दकोटि प्रमाणकं। कर्षणाद्युत्सवान्तञ्चदैविकन्तेनसूचितं। गुरोर्मुखाच्चसङ्गृह्यः तत्सर्वं समुदाहृतं! काश्यपेनात्रिणाचैव मयाचभृगुणातधा। चतुर्लक्षप्रमाणेन। सङ्क्षिप्यप्रोच्यतेधुना॥ अनि युन्नदि. वीरु चेसिन ग्रन्थमुलु विखनसोत्पत्तियन्दु स्पष्टमुगा तॆलुगुन व्रासिनारु. गनुक यिच्चट नुदहरिञ्चलेदु. क्रममुगा नी भृग्वादुलकु शिष्युडु नारायणाचार्युलु, वारिकि केशवाचार्युलु, ई केशवाचार्युलचे पञ्चखण्डविवरण रूपमगु वेदान्तव्याससूत्र वृत्तियु अर्चना नवनीतमुनु चेयबडिनवि. आ केशवाचार्युलकु नृसिंहाचार्युलु वारिकि राघवाचार्युलु, वारिकि रामाचार्युलु, वारिकि गोविन्दाचार्युलु, वारिकि कृष्णाचार्युलु, वारिकि रङ्गाचार्युलु, वारिकि वॆङ्कटाचार्युलु, वारिकि वरदाचार्युलु, वारिकि वाजपेयाचार्युलु, ईयन भगवच्चास्त्रसङ्ग्रह रूपदर्पणमुनु, श्रीवैखान सूत्रभाष्यमुनु चेसिरि. ई भाष्यमुनकु नृशिंहावाजपेयमनि पेरु. यी वाजपेयाचार्युलकु शिष्युलु भास्कर भट्टाचार्युलु. वीरिचे वैखानसदैविकमानुषिकखिल ऋग्मन्त्रमुलकु भाष्यमु मॊदलैन ग्रन्थमुलु चेयबडिनवि. आ भाष्यमन्दु अष्टम प्रश्नारम्भमुन प्रवृत्ति प्रकारमु दर्शिम्पबडिनदि. यी भास्करभट्टाचार्युलकु शिष्युलु श्री भट्टाचार्युलु. वारिकि नृशिंहाचार्युलु, वारिकि सुन्दर राजाचार्युलु शिष्युलु. ई सुन्दरराजाचार्युलु वैखानससूत्रमुनकु प्रयोगमु, वृत्ति मॊ॥ ग्रन्थमुलु व्रासिरि. दीनिके सुन्दरराजीयमनि पेरु गलदु. वीरिकि कृष्णाचार्युलु, वारिकि अनन्ताचार्युलु शिष्युलु, वारिकि अनन्तयाज्याचार्युल वारु शिष्युलु. वीरु वैखानससूत्रमुनकु व्याख्य व्रासिरि. वारिकि गोविन्दा चार्युलु, वारिकि क्रममुगा नरहरिभट्टाचार्युलु, श्रीनिवासाध्वरियुन्नु, 34 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् ईयनकु वेदान्ताचार्युलु शिष्युलु. वीरिनि सर्वतन्त्र स्वतन्त्रुलनियु कविकुलतिलकुलनियु चॆप्पुदुरु. वीरु चाला ग्रन्थमुलनु चेसिरि. वीरिचे शारीरसूत्रमुनकु श्रीलक्ष्मी विशिष्टाद्वैतभाष्यमुनु, वैखानसमहिम मञ्जरि युनु प्रसिद्धमैन ग्रन्थमुलु चेयबडिनवि. वैखानसुलन्दरु वीरिचे तॆलिय चेयबडिन वेदान्ततत्वार्धमुलु गलवारु. वीरिकि तल्लिदण्ड्रुलु रुक्मिणी गोविन्दुलु. वीरु व्याख्यानमु चेयुटचेत वैखानससूत्रतात्पर्यमु स्पष्टमुग तॆलुसुकॊनगलुगुचुन्नामु. वीरिचे परमात्मकोपनिषद्भाष्यमु चेयबडिनदि. दानियन्दु श्रीमन्नारायण पारम्यमु विशदीकरिम्पबडिनदि. मरियु श्रीवैखानसुलकु श्रीमन्नारायण पदप्राप्त्युपायभूतमुलगु रहस्य मन्त्रार्धमुलु तॆलुपबडिनवि. अटुतर्वात आ श्रीनिवासाध्वरिकि शिष्युलु विप्र नारायणाचार्युलु, वसन्तयाजाचार्युलु, अनन्त नारायणाचार्युलु मॊ॥वारु कलरु. श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 35 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 48 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । आचार्यविंशतिस्तवम् अधनैमिश भूविभूषणं, मुनिसन्दोहमहादि वर्धनं ममलोचन गोचरी भवत्वखिलाचार्य तवाद्भुतंवपुः ॥ कुशसंस्तर वर्तिकार वाजिन, सम्भावित पद्मकासनम् उपकण्ठलसत्कमण्डलु ज्वलितं ब्रह्ममयेनतेजसा॥ नखचन्द्रमयूख मालिका, नतगीर्वाणललाट शोबिना त्रिजगत्प्र्कमणातिलाघव, प्रभुना पादयुगेनशोभितम्॥ अधिकायतबाहुकन्दलीमृदुलस्पर्श सुखं समीयुषा कनकच्च विनाबलीयसा महिताजानुयुगेनलक्षितं॥ करिहस्त मनोमहराकृतिं, स्वीकया मुग्दरुचानजानतं क्रमवृतकृशेन मांसलायत जङ्घू युगळेन योजिताम् परिणद्धमहार्हविस्फुरद्धन पीताम्बररूप शोभिना रध चक्रविशाल मोहन प्रभयोरुद्वितयेन दीपितम् सदसद्विशयार्धचुम्बिना स्मरनाचसमान जन्मना उदरेन परिष्कृतं शृतिस्मृति जाताधिक भारवाहिना॥ द्युसरिद्य्रम विभ्रमास्पद स्थिति मद्गह्वर नाभिम्नितम् नियतोर्ध्वविपारि सदृणा, रपरोचिर्नतरोमराजितम्॥ जगदुद्भववृत्ति संहृतिक्षमनारायण भव्यधर्मणा सतता द्युषितेन योजितं हृदयेन स्वगुणैरहोपितैः॥ सदृशेन पयोधिकन्यका, कमितुर्भव्य विहर सङ्गतेः फणितल्पऋचिंविलमृता परिघा पीवरवक्षसान्वितम्॥ कलधौतमयाप्र विस्फुरर्घलितान्तस्थि मिरोपवीतवत् तुलसी परिवासितं लसद्वनमाला मणिहारराजितम् वरदानचणाभयादराम्बुजदण्ण त्रयमङ्ञदर्शनैः प्रणहित पश्यतो पहारैर्युग सम्भ्यैर्युपलक्षिणङ्करैः॥ करुणारसपुष्टकन्धरं करिदन्ता भकपोलमण्डलं अरुणा धरमञ्चितं धृडै मतिस्थैरति शोभवैगधैः॥ अभिराम मपास्तदोषयासततंरेचक पूरकादिभिः सृमनोवरचित्त चोरया कमनीयाकृति भासिनासयां॥ श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 49 15. 16. 17. 18. 19. 20. 2. भुजगाभभुजाग्र नर्तनस्मयव त्कण्डलमण्णित शृती समयोस्मिताम्बुजच्चद प्रतिमासेचनकायतेक्षणम्॥ स्थिमितासित पक्ष्मभास्वरारुणनेत्रान्त विनीलतारकम् पृधुकूर्चकपार्श्व विस्फुर त्कुटिल भ्रूभ्रुकुटी विराजितम्॥ निशया परिशोभितान्तरस्थल दिव्यर्धवळोर्ध्व पुण्डकम् सुविशालललाट सुन्दरं शरदिन्दुद्युतिति तस्कराननम्॥ मुनिमण्डलसार्वभौम तांसहसाव्यं जयतानिरङ्कुशाम् मुनि वेषविलक्षणेनसन्मकुटेन ज्वलितेनभूषितं॥ वपुरित्थमु पघ्नतां भजंस्तवदेवतुमामनारकम् अशुचिंश्रुतवृत्तदर्विधं भगवन्निग्रहपात्रमर्भुकम्॥ अभवाय मनोभवायते जलजातोधर सम्भवायच जगतां प्रभवाय साक्षिणे विखनस्ते भगवन्नमोनमः॥ श्री विखनसाष्टकम्

  1. .. नारायाणाम्फ्रि जलजद्वयसक्तचित्तं श्रुत्यर्ध सम्पदनुकम्पित चारुकीर्तम् वाल्मीकि मुख्यमुनिभिः कृतवन्दनाढ्यम् शास्त्रं सदाविखनसम्मुनिमाश्रयामि॥ लक्ष्मी पतेःप्रियसुतं ललितप्रभावम् मन्रार्धतत्त्वरसिकं करुणाम्बुराशिम् भक्तानुकूल हृदयं भवबन्धनाशं शास्त्रं सदाविखनसं मुनिमाश्रयामि॥ भृग्वादिशिष्य मुनिसेवितपादपद्मं योगीश्वरेश्वरगुरुं परमन्दयाळुं पापापहं भगवदर्पित चित्तवृत्तिं शास्त्रं सदाविखनसङ्गुरु माश्रयामि॥

कण्णावलग्नतुलसी नयनाक्षमाला कान्तिप्रकाश विलसद्दन पीनवक्षं स्मेराननाम्बुजलसद्धवळोर्ध्वपुण्णं शास्त्रं सदा विखनसम्मुनिमाश्रयामि॥ वेदान्तमखिलार्धविन्दां वरिष्टं श्रीकान्तपादसरसीरुहलग्नचित्तं 6. 7. 8. ာင် კძე, 50 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । केयूरहार मणिराज विभूषिताज्ञं शास्त्रं सदाविखनसम्मुनिमाश्रयामि॥ काषायवस्त्रकमनीय जटाकलापं दण्णत्रयोज्ज्वल करं विमलोपवीतं लोकावलोकन चणं विगळद्विचारं शास्त्रंसदाविखनसं मुनिमाश्रयामि॥ स्वाबद्ध सूत्रगत विष्णुबलिप्रमेया दागर्भवैष्णव मुपादिशतादराद्यः तत्तादृशं बुधवशं विनिपातताशं शास्त्रं सदा विखनसम्मुनिमाश्रयामि॥ एवं परंविखनसाष्टक मात्मनाये शृण्वन्ति चात्मनि पठन्ति महादरेणा तास्मुक्त दोषनिचयानप वर्गयोग्यान् सम्प्रीत आशुतनुतात्कमलासुपुत्रः॥ श्रीमत्यादिम पूरुषे ऋषिगणानेवम्ब्रु वाणे मरान् भूलोकेवतराम्यहन्तुभवता मेकास्तुमत्पूजकः व्यासीश्वासपरे, शुकेबकमते बोधायनेधावति प्राहाहं विखनोमुनिः प्रतिदिनं त्वाम्पूजयामीत्यहा श्रवणे श्रावणे शुक्ल पूर्णिमा सोमवासरे सिंहलग्नेचसंयुक्ते भजेनैमिशमागतम् निरुपम गुणपूरम् नित्यसत्यप्रचारम् नतजनिमुनि वारम् । नौमितत्वार्धसारम् कलुषनग महेन्द्रम् । कामितार्थिक केन्द्रम् विखनसमुनि चन्द्रम् । दिव्यभव्याब्धिसान्द्रम् एषामासीदादि वैखानसानां जन्मक्षेत्रं नैमिशारण्यभूमिः देवोयेषां देवकी पुण्यराशि स्तेषां पादद्वन्द्वपद्मं प्रपद्ये ॥ भव्याय मौनिवर्याय परिपूताय वाग्मिने योग प्रभासमेताय श्रीमद्विखनसेनमः श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 51 श्रीविखनसशरणागतिगद्यम् श्रीवैकुण्ठनिकेतनस्य नित्यमुक्तानुभाव्यमङ्गळ विग्रहस्य, अचिन्त्यानन्त दिव्य कळ्याण गुणाकरस्य, धर्मज्ञानैश्वर्यादि दिव्यगुणा विर्धूतानाम्, पुरुष सत्याच्चुता निरुद्धादि दिव्यमूर्तीनाम्, अनन्तकोटि ब्रह्माण्ण्णानामाधार भूतस्यान्तर्यामिण, रक्षोनिग्रहचातुर्यशीलवताम्, मत्स्यकूर्मवराह नारसिंहवामन परशुराम रघुराम बलराम बौद्धकृष्णकल्क्यादि दिव्यांशावेशा विर्भावताराणाम्, स्वयंव्यक्तदिव्य सैद्धमानुषादि दिव्यचतुर्विधार्बा स्वरूपाञ्च, भगवत, श्रुतिस्मृतीति हासपुराण प्रतिपादितस्य श्रीमतस्तच्छब्दवाच्यस्य, सकलोत्पत्ति स्थितिसंहारकारण्यस्य, अवाप्त समस्तकामस्य, सवितृश्शब्दवाच्यस्य, सर्वसमाश्रयणी माश्रयण सौकर्यापादक दयावात्सल्य सौशील्य सौलभ्याद्याश्रित कार्यापादक ज्ञानशक्ति पूर्तिप्राप्त्यादि दिव्यगुणाष्टक विशिष्टस्य, वरेण्यशब्दवाच्यस्य, निरतिशयौ ज्ज्वल्य लावण्यकान्ति सौकुमार्य सौन्दर्यसौगन्ध्य विशिष्टनिरतिशय तेजोमय दिव्यमङ्गळ विग्रहस्यभर्ग शब्दवाच्यस्य, सकलजगत्कल्पन क्रीडापरस्य निरतिशयानन युक्तस्य, सर्वज्ञस्यनिरतिशय दीप्ति विराजितस्य देवशब्दवाच्यस्य, शरणागत शरण्यत्वेन धीमहिशब्द प्रतिपादितस्य, हानोपादान विषयकधीप्रधान चतुरत्वेन धीशब्दबोधितस्य, पुरुषकारभूतया नित्यानपायिन्यालक्ष्मा विराजि तस्य यच्छब्द वाच्यस्य, स्वाश्रित चेत नोपायोपेयत्वेन विश्वास्यतया स्मच्छभाव गतस्यस्वमुखोल्लास मेतुभूत स्वाज्ञापित स्वचरणकमल कैज्कर्य विज्ञापित्वेन प्रचोदयाच्चब्दावगतस्य एवं सर्ववेदसारगायत्री प्रतिपादितस्य श्रीनिवासस्य श्रीमन्नारायणस्य, ध्यानावाहन चरित्र श्रवण पठनैर्यनियमानस प्राणायाम प्रत्याहार ध्यानधारण समाध्यष्टाङ्गयोगेन सकलनिष्कल चतुर्विधार्चनेन सर्वदेश सर्वकाल सर्वावस्थाचित सर्वविध कैङ्गर्य समर्पणशीलम्, निरन्तर संसार धावसन्तप्त मादृश्चेतनावन चतुर शीतल कटाक्षामृतासार प्रधानलोलम्, दृहिणिकापिल कण्यदविधान सौगतादि दुर्मतनिरासनकालम्, श्रीमन्नारायण स्वरूप रूपगुण विभूत्यैश्वर्याद्यनुसस्थानहेलम्, निरन्तस्वपदार विन्दाश्रितचेतन जालम्, स्वचरण कमलाश्रित भृगुमरीच्यत्रिक श्यपारुणादि ब्रह्मर्षिगण सेवितानन्त निगमागम सूत्रजालम्, नीरस्तकलि कल्मषान्थ कारलीलम्, चतुर्मुख चतुर्मुखोन्मधित स्वजनामृतसारहेतु भूत वेदजालम्, श्रीमन्नारायण परम कृपालब्दमनु त्रयार्दजालानुभव समयसमुदञ्चत क्षणक्षण रोमाञ्चकञ्चकित निर्बरदिव्यमङ्गळ विग्रहहेलम्, श्रीमन्नारायण पदाम्बुजद्वन्द्वमेवप्राप्यमिति प्रापकमिति, भोग्यमितिच तस्मिन्नात्म समर्पणं कृत्वानिर्भयो निर्भरोस्मीत्यनु सनाय स्वानुषानमुखोनानन्य52 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् शरणागतं दर्शयन्, सर्वचेतना वनङ्कृतवन्तम्, दयावन्तम्, निगमान्तमु पदिशन्तम्, श्रीमन्तंविखनसं मुनिं, मौनिराजा वतंसं, त्वान्द्यातुमशक्तः वक्तङ्कियानहिम्, मातापितृसह सेभ्योवत्सल तरस्तत्वमेव माम्भगव द्भागवताचार्यापचार रूप सर्वपापे भ्मोत्यन्तसन्तप्त स्वानन्दीन मत्यन्तभीतं कृपासिन्दु तरङ्गतशीतलामृत कटाक्षैरभिषिच्य भगवद्भागवताचार्यापराधादि विरोधिमुक्तं कृत्वापार वात्यल्यातिरेके इत्वत्पादारविन्दाश्रयण योग्यं कृत्वात्वत्पादार विन्दयोर्निरन्तरायं निरस्तरं प्रेमपूर्वकानुध्यानेन महाविश्वासपूर्वक शरणागतिङ्कारयित्वा, अर्धपञ्चक विज्ञानिनं पञ्बुकाल परायणं सदामनु त्रयार्धचिन्तपरं त्वत्पादाब्जासक्त चित्तं दिन्दिरं कृत्वा, मांरक्ष, सर्वमुनि राजा वतंसित पदाम्बुज श्रीमते विखनसमुनये भवतेनमः ॥ ॐतत्सत् श्रीवैखानस चूर्णिका अधुना मधुनाशन चरणारविन्द मधुकराणां, वसुधा सुधाशन वराणां, नवधातृसन्तति पयोनिधि सुधाकराणां, जगदादि कालजननपराणां, विबुधा दरणीय विद्याधराणां विदिताखिल वेदधर्मशास्त्राणां, विखनोमहर्षि णोक्तश्रोतस्मार्तसकल सत्कर्मानुष्ठान बद्धश्रद्धानां, अखिललो कैरप्यवगत विश्वविख्यात विप्रनारायणाख्यानां, अप्रमाणीकृतमय शास्त्राणां, प्रमाण भूत परमार्ध परमरहस्य पारमात्मिक मन्रामृतरसपान निरतानां, भृग्वत्रिकश्यपमरीचि महामुनि प्रणीत चातुर्लक्ष प्रमाण परमवैदिक भगवत्प्रतिष्ठा सम्प्रोक्षण स्नपनोत्सवादि विधिविस्तार कृतादराणां, निजान्तरङ्ग भक्त्या सर्वत्र सन्दर्शित परमपुरुषाणां, नीरजेक्षण निजचरण सरसिजयुगळ समर्चन निश्चितनित्यबुद्धिनां, निराकृतभेदैक मार्गाणां, भगवदाराधनार्धं ब्रह्मणः परतत्वोपदेश समयसञ्जनितानां, विष्णुप्रियाणं, विष्णु दैवतानां, नैमिशारण्यवासिनं, सौम्यनिष्ठानां, शिष्टानां, पवमानि मन्त्रर्षीणां,परमात्माध्यानरतानां, परम वैदिक सार्वभौमानां, श्री वैखानसानां, पादाम्बुरुहमहं नमामि नमामि. श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 53 श्री विखनसस्तोत्रम् अतःपरं प्रवक्ष्मामि ह्याचार्यस्य महात्मनः वैखानसस्य देवर्षे स्तोत्र पाठमिदं परम् यःपठेत् च्नृणुयान्नित्यं भक्तिश्रद्धासमन्वितम् इहलोके सुखम्भुक्त्वासयाति परमाङ्गतिम् ॐदेवराजदयापात्रं धीभक्त्यादि गुणार्णवं भृग्वादि मुनिभिर्मान्यं वन्दे श्रीविखनोमुनिम् वन्देविखनसंसाक्षा द्धातृमूर्ति मृषिम्परम् भृग्वादि मुनिस्रष्टारं सूत्ररत्न प्रवर्तकम् नारायणः पितायस्ययस्य माताहरि प्रिया भृग्वादिमुन यश्चिष्यास्तस्मै श्रीविखनसेनमः अखण्ड मण्डलाकारं व्याप्तंयेन चराचरं तत्पदन्दर्शितंयेन तस्मै श्रीविखनसेनमः शृतिस्मृति नदीपूरं शास्त्रकल्लोल सङ्कलम् विष्णुभक्त्युदकं शुद्धं वन्दे श्री विखनोर्णवम्॥ श्रवणे श्रावणे शुक्ल पूर्णिमा सोमवासरे सिंहलग्नेच संयुक्ते भजे नैमिशमागतम्॥ नारायणस्य यश्चात्मा विखना इतिवर्तते वेदवेदाङ्गतत्वज्ञं तंवन्दे विखनोमुनिम्॥ पद्मनाभ मनोजातं विष्णुपूजाविशारदम् कुशासने समासीन मूर्ध्वपुण्ड्र विराजितम् किरीटहाराभरण कुण्डलाङ्ग विभूषितम् शिखायज्ञोपवीताभ्यां त्रिदणेन विराजितम् वरदाभय हस्ताड्यं शङ्ञ चक्रधरं प्रभुम् पद्मन्तु दक्षिणेहस्ते धारिणं पीतवासनम् कमणलु घटैर्युक्तं ब्रह्मर्षि गणसेवितम् तुलसी पद्ममालाभि सप्तसाच सुशोभितम् विष्वक्सेन प्रिय सखं विमलं शान्तमानसम् पारमात्मिकमं त्रज्ञं विखनोमुनिमाश्रये श्रावणे श्रवणरेयं विष्णुपूजापरायणम् कूर्मासने समासीनं कुण्डलाद्वैर्विभूषितम् भृग्वत्रिकश्यप मरीचि महर्षिमध्ये स्धित्वासने कुशमये समुदीरयन्तम् 1. 2. 3. 4. 5. 6. 54 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । 7. श्री शास्त्रसारमखिलं विखनोमुनीन्द्रं भूयोनमामि भुवनैकगुरुं प्रसन्नम् वन्दरुलोक भयमोचक माश्रितानां मन्दारवृक्ष मरविन्द दळायताक्षं नन्दात्मजप्रिय सुतं श्रुति मूलदेवं वद्दामहे विखनसं वरदम्मुनीन्द्रं॥ श्रीविखनस प्रपत्ति श्रीनाधपाद सरसीरुहमत्तभृङ्ग क्षान्तिप्रभाललित दिव्यनिजान्तरङ्ग सत्यप्रसङ्गमुनिशृङ्ग शुभङ्गतौते श्रीसूत्रकारचरणा शरणं प्रपद्ये ॥ लक्ष्मीकटाक्षपरिवर्धित दिव्यधाम्न श्शेषाहितल्प करुणारससिन्धुसीम्नः तत्त्वस्य तेजित सुरद्रुमता महिम्न श्री सूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ सङन्दनादि सुरमुख्य किरीटकोटि रत्नप्रभाण्चित हिरण्य सरोरुहिस्ता अत्र्यादि सर्ययमिभिः परिपूजिताते श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ वज्रध्वजाङ्कु शरधा ङ्गहलाम्बुजाद्यै स्सर्वैर्महा विभव सूचक दिव्यचि ह्नैः युक्तानखोद्दत मरीचि भिराप्लुतौते श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ सर्वज्ञमौनि कुलनाधवि पक्षपक्ष विक्षोभदक्ष भुवनावन नित्यदीक्ष स्वामिन्वळक्षजलजाक्ष सुमोक्षदौते श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ गार्गेयचेल मणिदीपिक सत्कपोल कारुण्यशील हरिबालयशोविशाल योगीन्दलोल गुणजाल वृषालयौते श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ 8. 55 श्रीविखनसाचार्य वैभवम् सुज्ञान दीपनि गमागम नैजरूप सत्यप्रताप सकलर्षि कुलैकभूप निर्धूतभक्तजनपाप कलापकौते श्रीसूत्रकारचरणा शरणं प्रपद्ये । वेदान्त सारसमवाप्तयशः प्रपूर धीराधिधीर निजदास निरस्तभार दोषौघदरमुनिवार समर्चितौते श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ वासन्तचूत नवकोमल पल्लवाभौ काश्मीर कल्पसुमदामस मुज्ज्वलन्तॆ रामानुजात्म सरसीरुह सन्निविष्णा श्रीसूत्रकार चरणा शरणं प्रपद्ये ॥ 11 9. तिरुनक्षत्रमुलु ..1. भृगुमहर्षि “वैशाखे रोहिणीजातः ख्यातीशः पुष्पपाणिकः” वैशाख मासंलो रोहिणी नक्षत्रमु रोजु. पेर्लु– पद्मापितरं, धातृनाधं, ख्यातीशं, भृगु. 2. अत्रिमहर्षि “वषट्कारश्च ऊर्वाणध्वजः श्रवण सम्भवः कार्तिक्यां मासिसम्भूतः सर्वमन्यत् भृगोरिव” कार्तीकमासंलो श्रवणा नक्षत्रं रोजु. 3. मरीचि महर्षि “तस्योत्पत्तिः तधाषाडे नक्षत्रं पूर्वफल्गुणि" आषाढ मासंलो पूर्वफल्गुणी नक्षत्रंरोजु. 4. काश्यप महर्षि श्रावनमासंलो हस्तानक्षत्रं रोजु पेर्लु- काश्यपं, विश्वमूर्तिं, अक्षतं, तक्षकं. 5. श्रीनिवासमखि वैशाखमासंलो रोहिणी नक्षत्रं रोजु. 56 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीविखनसपादारविन्द स्तोत्रम् 1. वसन्त चूतारुण पल्लवाभं ध्वजाब्ज वज्राङ्गुश चक्रचिह्नं वैखानसाचार्य पदारविन्दं योगीन्द्र वन्द्यं शरणं प्रपद्ये ॥ प्रत्युप्त गारुत्मत रत्नपाद श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 6. मरीचि मुख्यैर्म्भगुकश्यपात्रि 57 मुनीन्द्र वस्त्रैरभि पूजितं तत् वैखानसाचार्य पदारविन्दं मुनीन्द्रवन्द्यं शरणं प्रपद्ये ॥ 11 7. अनेक मुक्तामणि विदृमैश्च 2. स्फुर द्विचित्रासन सन्नि विष्टम् वैढूर्य हेम्ना कृतपादुकस्थम् वैखानसाचार्य पदाविन्दं वैखानसाचार्य पदारविन्दं तत्पादुकस्थं शरणं प्रपद्ये ॥ सिंहासनस्थं शरणं प्रपद्ये ॥ 8. दितेस्सुतानां करपल्लवाभ्यां 3. प्रतप्तचामीकर नूपुराढ्यं संलालितं तत्सुर पुङ्गवानाम् कर्पूरकाश्मीरज पङ्करक्तम् वैखानसाचार्य पदारविन्दं सूरारि वन्द्यं शरणं प्रपद्ये ॥ 9. क्षेत्रानि तीर्धानि वनानिभूमौ वैखानसाचार्य पदारविन्दं सदर्चितं तच्चरणं प्रपद्ये ॥ 4. सुरेन्द्र दिक्पाल किरीटजुष्ट 5. रत्नांशु नीराजन शोभमानम् वैखानसाचार्य पदारविन्दं सुरेन्द्र वन्द्यं शरणं प्रपद्ये । 11 इक्ष्वाकु मान्धातृदिलीपमुख्य महीश मौळिस्थ किरीटजुष्टम् वैखानसाचार्य पदारविन्दं महीश वन्द्यं शरणं प्रपद्ये ॥ 10. 11. तीर्थानि कुर्वद्रज सोत्तितेन वैखानसाचार्य पदारविन्दं सञ्चरितं तं शरणं प्रपद्ये । दीनं भवाम्भोधिगतं नृशं सं वैखानसाचार्य सुरार्धनीयैः त्वत्पाद पद्मात मरन्दवरै र्दोषाकरं मां कृपयार्तॆभिषिञ्च वैखानचार्य पदाज्कि तं यः पठेद्दरेर्चन यागकाले सुपुत्र पुत्रान्लभतेचकीर्ति मायुष्य मारोग्य मलोल पत्यम्!। 58 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 59 श्रीविखनस सहस्रनामावळिः ॐ धृडकायाय ॐ ॐ श्रीमद्विखनसाचार्यायनमः ॐ महाप्राज्ञाय ॐ मधुरालापाय तापत्रयहराय दम्बवर्जिताय ॐ पद्मभुवे ॐ श्रीसात्त्विकाय ॐ भक्तवत्सलाय ॐ सत्वयुजे पद्मसुताय ॐ पूराय प्रसन्नात्मने ॐ परमानन्दभाजे परमेष्टिने ॐ प्रतिने ॐ जगद्गुरुवे ॐ निर्मत्सराय ॐ ब्रह्मविदे ॐ शुभाधाराय ॐ प्राज्ञमनाराय यतचित्ताय ॐ पुरुषार्धप्रदायकाय ॐ ॐ वाक्पतये जितेन्रियाय ॐ सत्यसङ्कल्पाय ॐ जितकामाय ॐ सनातनाय’. दिव्यापतये जितक्रोधाय तमोनिग्रहपटे शुचये ॐ सत्यलोकेश्वराय ॐ सत्याय ॐ सत्यधर्मविदे ॐ उत्तमाय ॐ कळ्याणकारकाय वाग्मिने वासुदेवार्चनाय ॐ सूत्रकृते ॐ जगदाराध्याय ॐ मुनये ॐ मुनिजनार्चिताय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि ॐ कलिविध्वंसकाय सौम्याय शतानन्दाय बहुप्रदाय अप्राकृताय पुण्यमूर्तये कमलानायकात्मजाय विशिष्टाद्वैतसिद्धान्तगुरवे भागवतोत्तमाय अच्युताय अस्पष्टदुरिताय श्रीमते धर्मपरायणाय कुशध्वजाय प्रभानाधाय ॐ ॐ घनविज्ञानसम्पन्नाय कळेशाय अजाय ॐ हरये पापध्वान्तदिवाकराय सर्ववेदान्तसाराय सर्वशास्त्रमयाय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि ॐ निर्विकाराय ॐ परस्मै निरञनाम ॐ ऊरिजताय लोकावनताय ॐ स्वामिने बहुयज्ञफलदाय ॐ कोटिसूर्याभाय पुण्यश्लोकाय कृपानिधये महाविष्णांशसम्भूताय ॐ स्वसेवकजनोद्धर्ते सर्वज्ञाय सूक्ष्मरूपाय सर्वशक्तिमते ॐ पितामहाय ज्ञानगम्याय ॐ ज्ञानदाय त्रिकालज्ञाय ॐ सर्वपापघ्नय जराक्षयविवर्जिताय ॐ मितभाषिते सृष्ट्यादये ॐ बुधप्रियाय श्रेष्टाय ॐ अधर्मरहिताय प्रसन्नजनरञ्जनाय विष्णवे दुर्दर्षाय जिष्णवे सर्वभूतात्मने ओ तत्त्ववेत्रे महामतये सहिष्णवे ओ धीमते सद्गतये शान्ताय विगतमत्सराय पूरुषाय पूरुषश्रेष्ठाय गुणगणार्णवाय धर्मार्धपालकाय षडरिस्मयहारकाय देवाय धीरोदात्तगुणाय ॐ धर्मरूपाय श्रीदाय ॐ प्रजापतये संसारभयनाशकाय ॐ भक्ताभयप्रदाय महाधृतये ॐ धीराय अमेयात्मने ॐ स्फटिकाभाय शुभङ्कराय विक्रमिणे निनिनिनि शतृघ्नाय वागगोचराय ज्ञानप्रकाशकाय कर्रे ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ओ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 ॐ ॐ सर्वसाक्षिणे तमोहराय द्वयम प्रदाय अनन्ताय भगवते भक्तवत्सलाय निस्पृहाय शाश्वताय अतुल्याय कोमलाज्गाय जगत्पतये दयासिन्दवे अदीनात्मने वेदवेद्याय कवये. पुंसे त्रिलोकपावनाय अक्रूराय श्रुतित्वार्धबोधकाय आचार्यवर्याय पूतात्मने सर्वव्यापिने ॐ जनार्दनाय जितमन्यवे ॐ ॐ ॐ जितामित्राय रहस्यत्रयतत्त्वविदे स्वयम्प्रभवे ॐ महाभागाय ॐ पराजय्याय ॐ महते ॐ ॐ बलिने श्रीनिवासकृपाधाराय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि 60 ॐ ॐ श्रीविखनसाचार्यवैभवम् सत्यवाचे हरिद्यानसमायुक्ताय शमादिगुणभूषणाय अनादिनिधनाय धात्रे ब्रह्मविदे ब्राह्मणप्रियाय शक्तित्रययुताय भद्राय मूलप्रदायकाय धर्मबद्दाय कलाराशये महाकीर्तये प्रियंवदाया सदाचारपराय योगिने सूरये मोक्षप्रदाय ॐ ॐ गुरवे निनिनिनिनिनिनिनि कृतलक्ष्मीशकैङ्कर्याय कर्मबद्धादराय यमिने प्रणतार्तिहराय स्रष्टे महात्साहाय शिवङ्कराय निनिनि ॐ ॐ हरिपूर्णकृपालब्धम नार्धाय योगसंश्रिताय बुद्धाय शुद्धाय दिव्यमूर्तये निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि श्रीविखनसाचार्य वैभवम् ॐ पूर्णाय श्रीवैष्णवार्चिताय सनकादिसुताय अदीनाय भवबन्दविमोचकाय पारामात्मिकमस्त्रज्ञाय हंसारूढाय ॐ सुखिने चतुर्मुखाय ॐ सुशीलाय सुलभाय ॐ 61 ॐ कार्यकारणरूपवते विष्णुबलिसंस्कार प्रीतिकराय धर्मध्वजाय योगमूर्तये धन्याय तपस्विने परमार्धदाय पाषणमतविच्छेत्रे न्यायवादिने निरङ्कुशाय विशिष्टाद्वैतसिद्धान्तवर्धनाय ॐ दोषमर्दनाय सनातनाय निनिनिनिनिनिनिनिनिनि योगीशाय कोविदाय स्वसूत्रविहितोत्कष्टहरि पारम्यशोभिताय अहेयगुणराजीवाय पुरुषोत्तमाय त्रय्यन्तमार्गसञ्चरिणे करुणावरुणालया निरीहाय नित्यसन्तुृप्ताय दृप्तगर्वापहारकाय भुवनागारनिर्माणशैलिने पद्मासनस्थिताय सार्धकोटि प्रमाणश्रीवैष्णवा महाभोगिने गमदेशिकाय मुनिराजाय FO आत्मीयमुनिराजत्वसूचकाय ॐ प्रपन्निधिये ॐ अर्धिकल्पद्रुमाय महेन्रार्चितपादाब्जाय ॐ नेत्रे शरण्याय ॐ रिपुसूदनाय ॐ प्रहृष्टधिये ॐ प्रजानाधाय ॐ विमला ध्यानतोषिताय ॐ कल्पिताशेषभक्ताघगतये चक्राय सर्वार्धसौधका ॐ अकारत्रयसम्पन्नाय ॐ सकलेप्सितविग्रहाय तपस्तोषितदेवेशाय सर्वलोकअभयप्रदाय वाल्मिकिमुख्यमुनिसंस्तूय पदाम्बुजाय श्रीनिवासकृपासिन्धुपूर्ण सुरोत्तमाय शक्तित्रितयसम्पन्नाय 62 श्रीविखनसाचार्य वैभवम् निनिनिनिनिनिनिनिनि कुण्डलीन्दबहूकृताय ॐ विश्रुताय . श्रमणाग्निप्रियाय ॐ दिव्याय सर्वकामदुहे ॐ साधुशीलाय सृष्टिकारकाय ॐ तपोधनाय ऊर्ध्वरेतसे ॐ महोतृष्णाय भौमाय समयज्ञाय परन्तपाय लक्ष्मीनादकृपालब्धशङ्ख चक्रविराजिताय विद्वद्वरेण्याय ब्रह्मण्याय विमलाय सद्गतये ॐ विभवे . निनिनिनिनिनि निनिनि ॐ ॐ प्रश्रिताय वैखानसागमाधीनवेङ्क टेशार्चनादाय ॐ सप्तर्षिवन्दिताय सत्यसङ्कल्पाय प्रीतिवर्धनाय प्रणतार्तिहराय प्रांशवे ज्ञानमूर्तये महोद्यमाय निनिनिनिनिनिनिनि निनिनिनि B&D मुनिसङ्घोपदिष्टमन्त्ररा ॐ जाय सुखावहाय श्रीमल्लक्ष्मीशप्रपदनादराय ॐ श्रितसादराय स्वामिपुष्करिणीतीरसुरबृन्द ॐ निषेविताय ब्रह्मर्षिगणसं सेविने नभोमासोद्भवाय अभवाय दिव्यलोकचराय शेषाय विमलीकृतमानसाय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि ताय ॐ यतिवल्लभाय विशिष्टाद्वैतसाम्राज्यसार्व महाद्युतये तोताद्रीशार्चनालोलाय वैनतेयसमाश्रिताय ऊर्वशीज्ञानदाय श्रीमते तपस्तेजोभिदीपिताय तिलोत्तमाकल्मषघ्नाय श्रीनिवासजयध्वजाय तोताद्रिनायकाद्भुजसंस्थि विल्लिमङ्कानगरवासिने निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि श्रीविखनसाचार्य वैभवम् बदरीवनसंस्थानाय 63 ॐ नरनारायणार्चकाय ॐ तपस्सिद्धाय ॐ ततविष्णर्चनोद्यमाय रोमशानन्दकृते हृष्टाय वालखिल्यय ॐ विश्वकर्मबहूकृताय देवगन्दर्वपूजिताय सप्तवातकृतातिध्याय विद्याधरोपास्यमानाय ओ ग्रहमणल सेविताय स्वतेजज्वोलितारुणाय ॐ दिक्पालनन्दिताय एकाग्रचित्ताय मेधाविने अब्बस्थाय शरारातये मुनिसिंहाय जयावहाय ॐ वतरागाय साय श्रीवर्धनाय ॐ परस्मै ॐ लक्ष्मीवल्लभसङ्कल्पाधिगत श्रुतिसञ्चयाय ॐ ॐ वैखानसाय मुनिश्रेष्ठाय हरिमानससम्भवाय अष्टाक्षरार्धसं सेविने खगराड्डुरवे अस्थिकाय श्रवणसमुद्भूताय वेदवेदाङ्गतत्त्वविदे ॐ ॐ निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि भृगुवाह्यपदाम्भोजाय मरीचिस्तुतिदोषिताय निनिनि अत्र्यर्चनासुप्रसन्नाय ॐ कश्यसध्यानलोलुपाय अनुत्तमाय तोताद्रिनायकाधीनमान सुखसंस्थिताय मुरवैरिकृतश्रीमद्दिव्याख्या समलङ्कताय निर्ध्व न्वाय रूपसम्पन्नाय दत्तामरमनोरधाय मङ्कळाद्रीशकैङ्कर्यलोलुपाय ॐ सुरसंस्तुताय भरद्वाजेडिताय मस्त्रिणे हरीतार्चितपादाब्जाय ॐ विश्वामित्राभिपूजिताय शतह्रादप्रतिष्ठिताय ॐ गौतमस्तुतचारित्राय दक्षार्चितपदाब्जाताय ॐ वशिष्टश्लाघ्यमानसाय श्रातमार्गोपदेशिकाय जाबालिनुन्कीर्तये ॐ हरिप्रियतमाय ॐ जमदग्न्यर्चिताशयाय शास्त्रे भोधायनध्यानलीनमान साय ॐ चरमार्धप्रदाय ॐ पुंसे शौनकार्चिताय कौन्डिन्यस्तवनप्रीताय ॐ ॐ पतञ्जलिबहूकृताय ॐ अब्धिरस्तुतिसन्तुष्टाय नारायणपरायणाय एकायनीमहाशाखा पङ्कतामरसस्नाताय मूलकारकाय 64 निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि निनिनिनिनिनिनि ॐ विष्णक्सेनप्रियाय विमलाय शान्तविग्रहाय ॐ ॐ पादानतारुणये ॐ पिप्पलादाधर्वण सेविताय ॐ वैदिकाचारसंस्कर्ते ॐ श्वेताश्वतरसतृ्कताय ॐ वाजस्रवःप्रेमकारिणे ॐ गार्ग्यमौनिसमाश्रिताय ॐ सत्यकामनुताय ॐ वामदेवकीर्तितमानसाय ॐ शाकलाराधिताय कृष्णये दृप्तबालाकि सेविताय नचिकेतुसुताय ॐ ॐ ॐ ॐ कण्वमुनिप्रवरपूजिताय ॐ बाष्कलध्यानसंसक्ताय च्यवनार्चितविग्रहाय नतशातातपाय धीमते गालवप्रीतिवर्धनाय क्रतुसुक्रतुसम्मान्याय दत्तात्रेयसमाश्रिताय ॐ ॐ ॐ शरभङ्गनुतिप्रीताय ॐ सुमेधकाङ्क्षितार्धदाय पराशरनुताय श्रेयसे वेदव्यासाभिपूजिताय तपस्सिद्धाय सिद्धिराजाय सुरज्येष्टाय क्षमाधराय ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 अच्युताश्रयभृते वन्याय वाजिमेधसहस्रकृते निगूढवर्त्मने मस्त्रज्ञाय शुभलक्षितलक्ष्मीशाय वेदात्मने वेदविदे वैद्याय वेदवक्रे चतुर्गुणाय चतुर्वर्णविभागकृते तान्त्रिकाचारसिद्धान्ताय तूलझञ्झासमीरणाय वशिने रसिने यज्ञमूर्तये वरदानचरणाय स्वभुवे निरालम्बाय समाधिक्यरहिताय महिताशयाय श्रीविखनसाचार्यवैभवम् ब्रह्मदर्शिने तपोनिष्ठाय सर्वशास्त्रार्धपारगाय सर्ववेदमयाय दान्ताय श्रीविखनसाचार्य वैभवम् ॐ ब्रह्मवित्तमाय ॐ योगराजे ॐ ॐ ॐ 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 888 88 8 8 8 8 सुजनध्येयाय पुण्यगम्याय चिरन्तनाय पद्मासूनवे अचिन्त्यात्मने श्रीरङ्गशसमाधृताय अमेयशक्तये सृष्टाध्याय ज्ञानसाराय महातपसे मनुत्रयप्रदाय पूताय 65 ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ निनिनिनि पाषणद्रुमदावाग्नये & & ॐ गर्भवैष्णवतासिद्धिदाय मायावादनिकृन्तनाय काय ॐ किल्पिषापहराय ॐ सौम्यमार्गदाय मस्त्रिणे ॐ विखनसे दाय ॐ सर्ववेदान्तविग्रहाय ॐ अष्टाङ्गयोगसन्पन्नाय ॐ स्वपदाश्रितचेतनाय ॐ अर्धपङ्चकविज्ञानिने ॐ ॐ पञ्चकालपरायणाय मुनिमस्तकसंयुक्तस्वप ॐ दाम्बुजभासिताय ॐ कृतज्ञाय कृतकृत्याय महोदयाय नीलाद्रिनाधपादारविद्दा राधनतत्पराय परमैकान्तिनेनमः निनिनिनिनिनिनिनिनिनि श्रातिने आत्मवते 3 3 ॐ BD ॐ निनिनिनि & निनि चत्वारिंशत्कर्मबद्ध सूत्र राजकृते अव्ययाय अनन्यलभ्यसाकल्ययतिधर्म प्रकाशकाय कारुण्यरससम्पूर्णलो चनाय प्रमदावहाय जैनद्विरदपञ्चश्याय निरीश्वरमतान्तकाय वेङ्कटेशकृपादत्तचिरगा थोपगूहनाय पद्मावतीकरग्राहयाज कायनम- विश्ववन्दिताय वियद्राजबहूकरतो षिताय वानप्रस्थाश्रमाचारसम्र ॐ शेषाद्रिनाधकालोत्सवाचार्याय पूरुषर्षभबाय अशेषमतसिद्धान्तवेत्रे सद्दिशिकाग्रण्ये घटिकाद्रीशपादारविन्दार्चनाय देवराजकृपापात्रमानसाय कामवर्जिताय • करिशैल समुद्भूतहरि सल्लापवैभवाय श्रीमद्वरदसन्दप्तवरलोको पकाराय वेदाद्रिनायकाधीनचित्त वृत्तयै 67 ॐ ॐ निरन्तरसुरानन्ददाय काय जानमन्दिराय सनत्कमारसंसेव्याय सर्वभक्तशिखामनये ध्यानमन्त्रप्रसन्नाय श्रीहरिलोकप्रदायकाय श्रीवेङ्कटाचलाधीश निनिनिनिनिनि श्रीविखनसाचार्य वैभवम् अचिन्त दिव्यकळ्याणगुण राशये शुभोदयाय वेदान्ततत्वखनन प्रभावाय मुनिवल्लभाय शुद्धतत्वममाय अनन्ताय हरिपूजादिशारदाय प्रकटीकृतवैभवाय सौन्दर्यक्षीरवाराशय ओ तुर्याश्रमक्रमाचार्याय दिव्यतेजोविराजिताय ॐ जगदाराद्यपादुकाय चतुर्भुजाय ॐ शिष्टाग्रगण्याय शङ्खचक्रवरदाभयचिह्निताय ॐ कामादिदोषधुृम कुशपीठसमाशीनाय कुठारकाय पवित्राङ्गुळीयकाय B&B ॐ श्रीरमानाधपादाभ 66 श्रीविखनसाचार्यवैभवम्। ॐ पदार्धविदे ॐ ॐ लोकत्रयाश्रयाय ॐ सतृ्कताय शान्तिवैभवाय स्तव्याय ॐ पूतात्मने ॐ ॐ स्तोत्रे ॐ निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि नि साधवे मनोरमाय उत्तमाय स्तस्तिकृतो यस्र्ती स्वस्तिदाय शुभदर्शनाय मेधाविने सुप्रसन्नात्मने निनिनिनिनिनिनिनिनिनि पुण्यचारित्राय शुचिश्रवाय अव्याहतमहाप्रज्ञाय ॐ सिद्धार्दाय ॐ कलिकालुष्यनाशकाय सहिष्णवे जगदाचार्याय समात्मने साधुपालकाय द्वादशाक्षरमन्त्रज्ञाय सावित्रीतत्त्वबोधकाय नाभिजन्मने सर्वसाधनाय ॐ महावीर्याय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि विशोकाय ॐ गायत्र्यर्धविदे शोकसंहार्डे ॐ अच्युताय तुष्टाय पुष्टाय भवान्तकाय सत्कर्ते कर्मकृते कान्ताय सुघोषाय सुवसुप्रदाय ॐ ॐ धर्मगोप्रे महाकर्मिणे धृतात्मने ॐ सम्मताय ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 विम्बीजजपसन्तुष्टाय सत्याचारपरायणाय ॐ ॐ ॐ महवैराग्यसम्पन्नाय ॐ वर्जितान्यमनवे ओ प्रभवे ॐ ॐ ॐ स्थिराय सामगानरताय आनन्दाय देशकालविभागज्ञाय शापानुग्रहशक्तिमते भक्ताचारसहनाय सर्वदोषनिवारकाय संसारदावसन्तप्तमनु जासनदीक्षिताय अर्चावतारमहत्म्य सुधास्वादरताशयाय ॐ अमेयभक्तवात्सल्याय निनिनिनिनि मौनिराजावतंसकाय ॐ निनिनिनिनिनिनिनि भृङ्गराजाय शुचिस्मिताय नित्यवृष्णाय सुप्रभावाय सगत्पुण्यफलायिताय शमितारातिदुर्गर्वाय श्रीनाधहृदयङ्गमाय दीनसन्त्राणपारीणाय शरदिन्दुनिभाननाय अज्ञत्रियमाप्रत्युपाय कृपावते अविकर्धनाय अर्चावतारसौलभ्यमहो पायप्रदाय अचलाय अयीर्णवसमुधर्ते सर्वब्रह्मण्डसेविताय ॐ निनिनिनिनिनिनिनि निनिनि नि ॐ स्पुरति किरीटकेयूरहरा भरणकुण्डलाय शिखायज्ञोपवीताद्याय त्रिदण्डिने सकमण्डलाय धृतोर्ध्वपुण्ड्राय काषायवसनाय स्पटिकज्युतये पुत्रकृतविशिष्टामुनि सङ्गाय सदाश्रयाय पवित्रीकृतार्धलोकाशये शेषीकृतरमाधवाय पुण्यसङ्कीर्तनाय अमोघाय पुष्कराक्षाय अनयाय परस्मै ॐ निनिनि 68 श्रीविखनसाचार्यवैभवम्। श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 69 दलितापरविग्यूहय शमादिगुणभूषिताय ॐ ॐ षाड्गुण्यविग्रहाय तुलसीपद्माक्षमालोदीप्त ॐ रक्षोघ्नाय ॐ सर्वभव्यादिनायकाय अनन्यभाजे भुजान्तराय कृर्वाहनाय ओ रमानाधदास्योल्लासाय ॐ हरिसम्पूजकाय ॐ महामनसे कृपाकराय ॐ ॐ हरिध्यानसमासक्ताय ॐ निगमागमभोधकाय ॐ ॐ सर्वयोगविद्याविहारकाय ॐ ॐ सुधीवराय ॐ ज्ञाणमुद्राञ्चिताय लक्ष्मीकळत्रसम्भाव्यवाग्विलासाय ॐ दिगन्तराळसम्पूर्णयशो विभ्राजिताय पृधवे नैमिशारण्यसंवासिने साक्षाणारयिनेरसाय अब्जासनस्थाय भूषणायुतविग्रहाय मुनुत्रयानुसन्धान हरिपादाम्बुजस्पर्श सम्प्राप्तकचसौरभाय ॐ ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 निनिनिनिनिनिनिनि दिव्याय सुराध्यक्षाय चतुर्वर्गफलप्रदाय श्रीशास्त्रकर्ते भृग्वादिमुनिश्रेष्टे गुणप्रियाय पद्मपत्र विशालाक्षाय तप्तजाम्बूनदाम्बुजाय मुक्तामनिमहभूषाभू ॐ षिताय ॐ ॐ दृताम्बुजाय शीतोष्णसमसन्दर्शिने & & & ॐ काम्यार्धदाय ॐ ॐ शुभ्रार्चिशे ॐ ॐ नासाग्रन्यस्तवीक्षणाय ॐ ॐ देवब्रह्मर्षिमूर्धन्याय ॐ गोमतीतीरसद्रत्न ॐ ब्रह्मविद्याविशारदाय सर्वमङ्गळसन्धात्रे दारिद्रस्मयभञ्जकाय नन्दिताचललोकाशये मुकुन्दप्रियकारकाय सत्यप्रतापवते ॐ विराजे ॐ तुलसीधामशोभाद्याय सृतये ॐ भास्वराय दृतये ॐ विजयाय ॐ जयाय ॐ अकल्मषाय ॐ धात्रे ॐ निवृत्तात्मने ॐ ॐ कमलाकरलालिताय ॐ सृतिमते जातरोमाञ्चकाय ॐ दुर्वास सेविताय ॐ सर्वगोचराय ॐ ॐ भौमाय ॐ ॐ जगज्जीवन हेतुकाय ॐ आद्यात्मयोगनिलयाय सर्वतीर्धमयाय ॐ अव्यक्ताय महकवये ॐ मुक्चीक षेतवे ॐ सागररोपमगम्भीराय ॐ क्रतवे ॐ सर्वात्मने ॐ पिकस्वरविभूषणाय ॐ ॐ सर्वपावनपावनाय ॐ गुणाभिरामाय ॐ ॐ सर्वगाय बिम्बोष्ठाय ॐ ॐ सर्वसन्दर्शिने ॐ पीताय ॐ ॐ प्रभवे ॐ हिताय वर्णाश्रमगुरवे वर्निने यज्ञेशाय ब्रह्मवर्धनाय कळ्याणप्रकृतं से ॐ कायजिते दीवत्सलाय ॐ ॐ ॐ ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 महाप्रशमसंयुक्ताय मन्दस्मितमुखाम्बुजाय ॐ गर्भवैष्णवकुठस्थाय सकलाराधनप्रियाय कृपाकराय सुधानाधाय काम्याय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि निनिनिनिनिनिनिनि स्वभावभ्रदाय कालज्ञाय महबाहवे उदारधिये अनाकुलाय शिवारम्भाय शृतिसागरचन्द्रमसे दुस्वप्ननाशनाय सद्निने सत्यावासाय हिरण्यगर्भाय रोचिन्नवे महभागाय महानिधये चतुर्वेदप्रपूतात्मने व्यक्ताय चतुर्विधार्चनासक्ताय जगद्वश्याय तमोहराय कुशेशयासनासीनाय सर्वारिष्ठनिवारकाय सत्यध्वजाय ॐ साक्षिणे मुनिचूडामनये दृढाय विश्वकर्ते महकायाय जटामकुटमण्डिताय 70 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् । श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 71 निनिनिनि अपमृत्युग्नाय ॐ त्रिमार्गस्ताय ॐ मस्त्रपतये ॐ योगयोनये सर्वऐश्वर्यप्रदायकाय आगर्भवैष्णवोधत्रे ॐ निर्गळाय हर्षात्मने ॐ दिशाम्परये ॐ षज्योजाताय सनातनाय ॐ ओ तरुणाय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि तरळाय मानिने ॐ 3 3 3 3 3 3 ॐ अनर्धभञ्जनाय ॐ विश्वतोमुखाय ॐ क्षीणम्भोधिशुधाचञ्चन्मुख ॐ विद्याराशये पुत्रपौत्रप्रदाय महधन्याय ॐ गर्भदोषग्नाय ॐ ॐ वेदारावाय ॐ सुफलप्रदाय ॐ कृतागमाय ॐ महाविष्ण्वुर्चनाध्यान यतिकण्ठीरवाय विमलीकृतमानसाय ओ अन्नदाय इनाय योगप्रभानाधाय पुण्यनेत्राय ॐ पुरोगमाय गजगामिने सुरत्रात्रे सुरजेष्ठाय 3 3 3 3 3 3 3 3 ॐ महेश्वरस्थुताय दुर्लभाय मायिने ॐ दुर्जयाय ॐ तपश्चरणदीक्षिताय पूत्रये मोक्षद्वाराय ॐ प्रसन्नाय ॐ स्मराय ॐ पुरुषोत्तमाय ॐ स्मर्ते ॐ पवित्राय ॐ रूपान्तरसमाश्रयाय ॐ पुष्ठिदाय ॐ गर्भवैष्णवासिद्धिमूलधर्म ॐ पूर्वस्मै महासुखिने विधायकाय ॐ स्वसूत्रीयत्र ॐ सुक्षत्रकल्पनाचतुराय अर्धदाय अनामयाय मितभाषिने दयासाराय सुविक्रमाय निनिनिनिनि ॐ निषेधिताआत्मसूत्रीयतत्व ॐ चक्राङ्कणाय सुहृदे महमतिने परानन्दाय सर्वाधर्मनिवर्तनाय यशस्कराय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि पल्वलीकृतमोहब्दये ॐ परमैश्वर्यकारणाय आर्तार्तिहरणाय तपस्वाज्ञायतत्पराय ॐ गुह्याय ज्योतिर्जोतिषे ॐ स्वस्थाय गुणातीताय ॐ काम्याय हात्रे ॐ गुणाश्रयाय ध्यात्रे ॐ कृपाळवे बुधाश्रयाय ॐ स्थविराय मन्त्रद्रष्ठि ॐ ज्ञानिने सर्वमन्त्रस्वरूपाय ॐ घनगम्भीरभूषणाय भक्तपालकाय ॐ ज्योतिर्मयाय क्षिप्रक्षेमकराय ॐ रोचमानाय हंसाय सूर्यसोमविलोचनाय सर्वभेषजभेषजाय ॐ विशुद्धाय महाबलये ॐ योगपुरुषाय इहमात्रेष्ठदाय गणनीयचरित्रकाय ॐ ॐ ॐ ॐ पङ्कजभास्कराय सङ्कर्षणाय वैष्णवाग्रयाय प्रभावते हंसवाहनाय ऊर्जस्वते अभिलाधाराय गतक्लेशाय दुरासदाय धर्मसूराय निरातङ्गाय ॐ पद्महस्ताय निरामयाय ॐ ॐ विष्णुरुपाय प्रकृष्टार्धाय पुर्वास्मॆ सुरपुरोगमाय महर्धये मोक्षदाय भत्रे भजनीयगुणार्णवाय रम्यरूपाय रसाभिग्नाय रागद्वेषविनाशकृते सत्कृतये विनयने हृज्जाय वरीशये शृतिसागराय ॐ ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ72 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् ॐ विद्येशाय ॐ ॐ लोकसंहारिणे ॐ ॐ लोकरक्षामनये पटने ॐ ॐ मृगचर्मधराय ॐ ॐ विक्रिणे षडाधाराय षडाश्रयाय

  • ॐ वेदगर्भाय ॐ विधेयात्मने ॐ लोकबन्धवे भिषग्वराय ॐ दृतोर्ध्वपुण्डराय ॐ कालिग्नाय ॐ रोगाधक्ष्याय ॐ वशीकराय ॐ दूतारिगणसंरम्भाय शिष्टाचार प्रदर्शकाय ॐ निकेतनपादस्थाय ॐ कामवर्तनिवर्तनाय ॐ प्रतिक्षीकृतगोविन्दाय ॐ फलमूलहवनप्रीयाय ॐ अवशाय ॐ तन्त्राचारतिरस्कर्ते ॐ ॐ हीतात्मने ॐ ॐ ॐ नैमिशालयाय वरशीलाय ॐ ॐ ॐ सदारम्भाय ॐ सर्वदाय ॐ ॐ नारदस्थुताय ॐ ॐ तिरस्कृतत्रिलोकार्तये ॐ ॐ आज्ञापतमुनये ॐ भानवे ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 परापरज्ञाय सूक्षात्मने विवस्त्रते अमृतोदयाय ॐ महबलाय महबीजाय शुभकर्ते ग्रहाधिपाय बहुरूपाय कालरूपाय ॐ ॐ ॐ शब्धवर्णाय जगत्प्रियाय सुवर्णाय नियमोपेताय ॐ स्वयम्भूताय ॐ मङ्गयशशे कर्मप्रियाय तपोमूर्तये ॐ विष्वक्सेनाय ॐ निरालयाय परिचक्रभयापकाय निनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनिनि परञ्ज्योतिषे त्रिलोकात्मके बलकर्रे महधराय सरळाय लोकमन्धाराय सौभाग्याधिपतये मनवे हर्विग्रहय बृहद्धानवे हृद्धात्मने रोहिताय सहाय श्रीगर्भाय पुण्डरीकाक्षाय संस्थानाय समितिञ्जयाय सोमपानप्रियाय श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 73 ॐ सर्वदैवतसंसेव्याय ॐ जयभद्राय शुद्धभावाय कृतग्नग्नाय प्रियङ्कराय ॐ सुप्रीताय रुचिभावनाय ॐ 3 8 8 8 8 8 8 8 8 8 ॐ ॐ भयापहाय तमोनिग्नाय दीर्घदर्शिने खलन्तकाय योगानन्दाय ॐ परब्रह्मणे ॐ महवाग्मिने ॐ धरधराय धर्मिणे निनिनिनिनिनिनिनि शत्रुविच्चेत्रे महाकोशाय ॐ बहुरस्मये ॐ महामखाय ॐ महाचराय ॐ देवभ्रृते ॐ वाचस्पत्याय प्रर्गहाय ॐ सुन्दाय सुराध्यक्षाय ॐ रत्नगर्भाय प्रजाध्यक्षाय निनिनिनिनिनि ॐ हरिस्मरणसञ्जाताय विप्रनारायणार्चिताय देवर्षिसप्तमाय कृष्णाय कमलये कामरूपभाजे हरिपारम्यसिद्दान्तवक्ते विश्वेक हेतुकाय आरोग्यदायकाय अक्षोभ्याय विश्वकाराय जठाधराय विष्ण्वुर्चार्थूर्व हाय वीराय यूने ॐ शतक्रतने सर्वशक्तिधराय बृहद्भुजाय सुधाशनाय निष्प्रपञ्चाय ॐ ॐ जितात्मने ॐ परमानन्दमुनिताय षट्कर्मनिरताश्रयाय धृत्वशंशयाय विद्यापतये गतये • शरदिन्दुद्युतये द्वादशोर्ध्वपुण्ड्राभि दीपिताय चैतन्यविग्रहाय साक्षात्विष्णोपाङ्गैकभू षणाय श्रीविखनसाचार्यवैभवम् भक्तचिन्तामणये 74 ॐ ॐ ॐ निनिनिनिनिनिनि ॐ विज्ञानदाय जगत्राणाय बालग्रहविनाशकृते हेमयज्ञोपवीताभि दीपितोवत्सलाय अलघवे ॐ द्र ॐ दाक्षिण्यविग्रहाय मणिग्रीवाय मनोवेगिने ॐ ॐ विधये सप्तचन्दोनिधये ॐ मायिने मायाविध्वंसकाय अरुणाय तत्वदात्रेय बृहद्यत्नाय निनिनिनिनि ॐ प्रजापतये सङ्ग षड्गुणैश्वर्यसम्पन्नाय अनुत्तमाय सर्वमङ्गळमाङ्गळ्याय रामानुजमहाश्रयाय श्रीरामानुजयतीन्द्र सेवायनमः इति श्रीविखनस शतनामावळि सम्पूर्णम् श्रीगोवर्धनस्वामि वारि देवस्थानसङ्क्षिप्त चरित्र,नादॆण्ड्ल नादॆण्ड्ल ग्राममु गुण्टूरु जिल्लालो चरित्र प्रसिद्धिगाञ्चिनदि. पूर्वमी प्रान्तमु कॊण्डवीटि साम्राज्यमुलोनिदि. तदुपरि कॊन्तकालमु नन्दराजुलु परिपालिञ्चिरनियु अन्दुचे दीनिकि नन्दपुरमनु पेरुण्डॆडि दनियु चॆप्पुदुरु. क्रमेपि अदिये नादॆण्ड्लगा मारिनदि. विशालमैन वीधुलु गल्गि मध्य मध्यकॊण्डलतो पॆद्दचॆऱुवुलतो ग्राममु सॊम्पुगा उण्डॆडिदट श्रीकृष्णदेवरायलु तन दिग्विजययात्रलो तिरिगि वॆळ्ळुचु ई ग्राममु मीदुगा वॆळ्ळिनट. इच्चट कॊन्नि शासनमुलनु गूडा वेयिञ्चॆनु. ग्राममुलो चिन्नवि गानि, पॆद्दविगानि 101शिललु गलवु. प्रमुखमैन देवालयमुललो श्री गोवर्धनस्वामि वारि देवस्थानमु ऒकटि. ई देवस्धानमु पूर्वमु ग्राममुलो नैऋतिभागमुन श्रीविखिनसाचार्य वैभवम् 75 गल गोवर्धन गट्टुपै उण्डेदि. आ कालमुलो उत्सवादुलु अत्यन्त वैभवमुगा जरुगुचुण्डॆडिवारु. ई गट्टुपै श्रीभूसमेत चॆन्नकेशवस्वामि वारु कूडा उण्डॆडिवारु. इवि मार्कण्डेयुनि देवतार्चनयनि प्रतीति. काश्यपस गोत्रजुलु निष्टागरिष्टुलैन पराङ्कुशंवारु 4 वैखानस कुटुम्बमुलु वारु अर्चत्वमु चेयुचुण्डॆडिवारु. कॊन्तकालमुनकु मुस्लिंलु दाडिचेसि देवालयमुनु भिन्नमु चेसिरनि चॆप्पुदुरु. आ समयमुन अर्चकुलु भिन्नमुलुकागा मिगिलिन विग्रहमुलनु कॊण्डवद्द गल कोनेरुललो तोट्ललो उञ्चि पूड्चिपॆट्टि ग्राममुनु विडिचि वॆळ्ळारट. अन्दरु वॆळ्ळिपोगा ऒक्क वैखानसकुटुम्बमु (दम्पतुलु) मात्रमु उन्नट्लु तॆलियुचुन्नदि. आ दम्पतुलनु ग्रामस्थुलु अभिमानिञ्चि जीवनमुनकु लोटुलेकुण्ड पोषिञ्चिरि. कॊन्तकालमुनकु आ गृहिणि 6व नॆल गर्भणिगानुन्नप्पुडु अकस्मात्तुगा भर्तचनिपोयॆनु. अयिनप्पुटिकि ग्रामस्थुलु आमॆनु जाग्रत्तगा पोषिञ्चिरि. आमॆ ऒक मगपिल्ल वानिनि प्रसविञ्चॆनु. ग्रामस्थुल सहकारन्तो आमॆ आ पिल्लवानिनि पॆञ्चि पॆद्दजेसि उपनयन संस्कारमुगाविञ्चॆनट. ऒकनाटि रात्रि स्वप्नमुलो श्रीस्वामि आ अर्चकुनकु साक्षात्करिञ्चि, तानु भूस्थापितमै युन्नाननियु, तननु तीसि ग्रामंलो ऒकचोट प्रतिष्टिञ्चमनि चॆप्पट जरिगिनदि. भक्तुलु भजनलु चेयुचु बृन्दमुगा वच्चुचुण्डगा ऒक गरुडपक्षि वच्चि ऒकचोटवालुननियु अच्चट त्रव्विनचो तानुन्दुननियु स्वामि सॆलविच्चॆनु. अट्लेगाविम्पगा श्रीचॆन्नकेशव स्वामि वारु दॊरिकिरि. कानि गोवर्धनस्वामि वारु मात्रमु दॊरकलेदु. तदुपरि गरुड पक्षिपूलहारमुनु पडवेसिनचोट तनकु गुडि कट्टिञ्चमनि स्वामि वाक्यमुनु विन्पिञ्चगा अट्ले ऊरेगिम्पुतो स्वामिनि तॆच्चि ग्राममुलो ऒकचोट मट्टि गोडलतो गर्भालयमु निर्मिञ्चि केशवस्वामिनि प्रतिष्टिञ्चिरि. अप्पटि नुण्डि अर्चकुडे स्वामिवारिकि सेवकैङ्कर्यमुलॊनर्प मॊदलिडॆनु. चाला संवत्सरमुलट्लु जरिगिनदि. ग्रामपॆद्दलकु ऒक सन्देहमु मॆसलुचुने उण्डॆनु. पूर्वपुगट्टु गोवर्धन गट्टनियु, गट्टुपै गोवर्धनस्वामि उण्डॆडि वाडनियु, पूर्वपु जमिन्दारुलु गोवर्धनस्वामि वारि पेर मान्यमु लिच्चिरनियु कनुक गोवर्धनस्वामि वारि विग्रहमु मुख्यमनियु विश्व प्रयत्नमु चेसिरि. चिवरकु सातुलूरु समीपमुलो गोवर्धनस्वामिवारि शिलाविग्रहमुदॊरिकिनदि. दानिनि तॆच्चि केशवस्वामिकि उत्तरभागमुन प्रतिष्टिञ्चिरि. रुक्मिणी सत्यभामलनु चेयिञ्चि प्रतिष्टिञ्चिरि. मरल कॊन्तकालमु नकु चतुर्भुजराज्यलक्ष्मि दॊरकगा आमॆनु कूडा प्रतिष्टिञ्चिरि. तदुपरि क्रमेपि अन्त्रालयमु, मण्डपमुलु, प्राकारादुलु निर्मिम्पबडिनवि. जय, 76 श्रीविखनसाचार्यवैभवम् विजयुलनु पन्निद्दराळ्वारुलनु कूडा तॆच्चि प्रतिष्टिञ्चिरि. राजगोपुरमुलु, अध्ययन, कळ्याणमण्डपमुलु निर्मिञ्चबडिनवि. तरुवात सत्तॆनपल्लि जमिन्दारुलैन वासिरॆड्डिवारु देवालयमुनकु रूपुरेखलु दिद्दि देवालय निर्वहणबाध्यतनु ग्रामंलो प्रमुख पॆद्दलैन नल्लमोतु वारिकि ऒप्पगिञ्चिरि. नेटि वरकु वारे भक्तुलसहकारमुतो उत्सवादुलनु जरिपिञ्चुचुन्नारु. अप्पटि वैखानसकुटुम्बमे वृद्धियैवारि सन्ततिये अर्चकुलुगा सेविञ्चु चुन्नारु. दादापु ऒक शताब्दमु क्रिन्दट श्रीमान् पराङ्कुशं पॆदरङ्गा चार्युलुगारि आध्वर्यंलो विखनसाचार्य प्रतिष्ट जरिगिनदि. उत्सवमूर्तिनि कूडा चेयिञ्चिरि.प्रति संवत्सरमु श्रावण पूर्णिमनाडु श्रीविखनसाचार्य जयन्ति जरुपुचुन्दुरु. परिसर ग्राममुलन्दलि वैखानसुलु बहुळ सङ्ख्यलो पाल्गॊन्दुरु. जरुगुनु. उत्सवविशेषालु प्रतिरोजु उदयं मेळन्तो बिन्दॆ तीर्धमुतेबडुनु. त्रिकालार्चनमु सायन्त्रं सन्दॆमेळमु, भजन जरुगुनु. अन्नि पण्डुगलकु ग्रामोत्सवमुलु जरुगुनु. धनुर्मासमुलो प्रतिरोजु उदयं ग्रामोत्सवमु वैकुण्ठएकादशि नुण्डि 5 रोजुलु द्वारदर्शनमु, अध्ययन उत्सवमुलु जरुगुनु. चैत्रमासमुलो पञ्चाह्निक ब्रह्मोत्सवमुलु जरुगुनु. कळ्याणा नन्तरमु नॆलरोजुलु शयनोत्सवमुलु जरुगुनु. श्रीभूसमेत चॆन्नकेशव स्वामि वारिकि, रुक्मिणी सत्यभामासमेत गोवर्धनस्वामि वारिकि ऒकेसारि कळ्याणं जरुगुनु. महिळलु राज्यलक्ष्मिकि कुङ्कुमार्चनलु चेयुदुरु. देवालयमु देवादाय शाखवारि अधीनमुलोनुन्नप्पटिकी ग्रामस्थुलत्यन्त भक्तिश्रद्धलतो संवत्सरमुपॊडवुना उत्सवादुलनु जरुपुचुन्दुरु. इदि ग्रामस्थुल कट्टुबाटुकु निदर्शनमु. इतर प्रसिद्ध देवालयमुलु 123 + CON

श्रीगणपति देवस्थानमु श्रीमूलस्थानेश्वरस्वामि देवालयं श्रीनगरेश्वरस्वामि, कन्यकापरमेश्वरीदेवस्थानं शीतलम्मदेवालयं श्रीकोदण्डरामस्वामि देवालयं श्रीवीराञ्जनेयस्वामि देवस्थानं गाधेयगट्टुपै श्रीसीतारामस्वामि श्रीवेङ्कटेश्वरस्वामिवार्ल देवस्थानमुलु चलमकॊण्डललो श्रीआञ्जनेयस्वामि श्रीनारायणस्वामि मठं, अमरय्यस्वामि मठं भेताळगट्टु, गङ्गम्मगट्टु, मुचिकुन्दगट्टु मॊदलैनवि. श्रीविखनसाचार्य वैभवम् 77 कुटुम्ब विवरमुलु श्रीमान् पराङ्कुशं नरसिंहाचार्युलु राज्यलक्ष्मि ज्येष्ठकुमारुडु : वीराञ्जनेयाचार्युलु, ऎं.ए. बि.इडि. - अञ्जनीसुजात मनुमडु : वॆङ्कटरामशेषशरत् कुमार्, साफ्ट्वेर् इञ्जनीर्,- हरिप्रिय, ऎम्बिए मनुमडु : वॆङ्कटरामशेषमुरळीमोहन्, ऎं.ऎस्.सि., बि.इडि, राज्यलक्ष्मि, ऎं. ए ललितासरस्वति रॆण्डवकुमारुडु : वॆङ्कटगोवर्धन्, बि.ए., मनुमडु : फणिकुमार्, साफ्ट्वेर् इञ्जनीर्, मनुमरालु : भार्गवीकमलकुमारि, पॆद्द अल्लुडु : दीवि लक्ष्मीरमणाचार्युलु, मनुमडु : लक्ष्मी किशोर् मुनिमनुमरालु : श्रावणि, मुनिमनुमरालु : श्रीहर्षिणि रॆण्डव अल्लुडु : गुण्टूरु बलरामाचार्युलु, दौहित्रुडु : विखनसवरप्रसाद्, ऎं.ऎस्.सि., मुनिमनुमरालु : पूजश्री

दौहित्रुडु : भरद्वाजकुमार्, ऎं.ऎस्.सि., पिहॆच्.डि., दौहित्रुडु : सुरेष् कुमार्, आगमपण्डिट्. …. रमादेवि वनज सत्यवति कमल, बि.ऎस्सि., बि.इडि., …. अङ्कितं श्री भू, राज्यलक्ष्मी समेतुलैन श्री चॆन्नकेशवस्वामिवार्ल चरणसेवानुरक्तुलैन मज्जननीजनकुलु श्री पराङ्कुशं नरशिंहाचार्युलु श्रीमति राज्यलक्ष्मि