१ संवित्-प्रकाशः

अथ प्रथमं प्रकरणम्

ॐ कृष्णाय नमो नमः ।
श्रीपरमात्मने नमः ।
ॐ श्रीगुरवे नमः।
ॐ शिवो जयति ॥

वेद्य-वेदक-रूपेण
बहिर् अन्तर्-व्यवस्थया
भेद-प्रधान-संकल्पो
विभेदयति तत् तथा …

न तद् अन्तर् न तद् बाह्ये
न वेद्ये वेदके न च
नान्तरा न च मध्येऽपि
सर्वथापि तद् अन्यथा …

यद् विकल्पैर् अनाक्रान्तं
यच् छब्दैर् अकदर्थितम्
यद् उपाधिभिर् अम्लानं
नौमि तद् वैष्णवं पदम्

दूरापास्त-विकल्पेन
न चेन् माया ऽनुभूयते 3
माध्यमां+++(=??)+++ वृत्तिम् आस्थाय
स संवित्-प्रसरो ऽमलः

सर्वः स्वरूपं जानाति
परो ज्ञेयो न कस्यचित्
रूपं स्वं, सर्व-गं च त्वं,
त्वयेदं पूरितं जगत्

प्रकाशकानां स्वे रूपे
प्रकाश्यत्वं न दुर्लभम्
यद् अनिर्भक्त-रूपास् ते
स्वरूपस्य प्रकाशकाः

केवलं वाक्य-भावोऽयं,
यद् अभिन्नम् अपि स्वयम्
“विभेदयति तद् वस्तुष्व्
इति-कर्तव्यता-वशात्”

यथा “राहोः शिर” इति
शब्दे भेदो न वास्तवः
तथा स्वात्मनि वेद्यत्व-
भेद-शब्दो न वास्तवः

यथा चक्षुः-स्थितं रूपं
बाह्यं स्वं रूपम् ईक्षते +++(←कथम्??)+++
तथा ज्ञान-स्थिता संविज्
ज्ञेयं स्वं रूपम् ईक्षते ॥ ९ ॥

यथाग्निना समाविष्टं
सर्व तद् रूपम् ईक्ष्यते ।
तथा ज्ञान-समाविष्टं
सर्वं तद् रूपम् ईक्ष्यताम् ¹

²प्रमातृ-पक्ष-भावेषु
न ह्य् अवस्थावकल्पते
यतस् ततः प्रकाशसे
स्वयम् एव तदात्मना +++(=??-)+++॥ ११ ॥

त्वद्-आत्मकत्वं भावानां
विवदन्ते न केचन यत्-प्रकाश्य-दशां ध्यातो
नाप्रकाशः प्रकाशते ॥ १२ ॥

अपरोक्षे भवत्-तत्त्वे
सर्वतः प्रकटे स्थिते यैर् उपायाः प्रतन्यन्ते
नूनं त्वां न विदन्ति ते

देश-काल-क्रियाकारैर्
अवच्छिन्नेषु वस्तुषु
अनवस्थित-रूपस् त्वं
भासे भास्य् अबहिः स्थितः

त्वया सर्वम् इदं व्याप्तं
त्वयि सर्वम् इदं स्थितम्
भावकश् च त्वम् एवास्य
सर्वस्य जगतः प्रभो

सर्वेश्वरत्वे सर्वज्ञे
सर्वत्वे यैस् तव प्रभो
प्रमाणम् उच्यते नूनं
भवन्तं ते न जानते

मातृत्वं यत्र मानत्वाद्
व्यतिरिक्तं न किञ्चन
मेयत्वाद् वा जगन्नाथ
तत्र कस्येदृशी कथा

कालान्तस्थ महाभूत³
यथेष्ट-विनियोजक ⁴
सर्गेण देह-दृष्टस् त्वं
यदा सर्वेश्वरस् तदा

सर्वज्ञश् चेतनः संस् त्वं
यतः कारणतां गतः
सर्वस्याव्यतिरेकेण
स्वरूपेणापरिच्युतः

[[3]]

सर्वज्ञः सर्वदैव त्वं
सर्वस्य हृदये न चेत् केनान्यथास्य सम्भाव्या
नष्टार्थविषया स्मृतिः ॥ २० ॥

मनः संक्षिप्य विषयात्
त्वय्य् आसीनो जितेन्द्रियः ।
यद् यद् विधित्सति तथा
तत् तज् जानात्य् असंशयम् ॥ २१ ॥

ज्ञेयं ज्ञानाद् बहिर्-भूतं
स्वप्नेऽपि हि न दृश्यते ।
अतस् त्वद्-आत्मकं विश्वं
ज्ञान-रूपो यतो भवान् ॥ २२ ॥

ततः शुद्ध-चिद्-आत्मत्वाद्
विश्व-रूपस् त्वम् उच्यसे
परिनिष्ठितरूपं हि
कथं रूपान्तरं श्रयेत् ॥ २३ ॥

वेद्यं स्वरूपतां नीत्वा
यदा जानाति वेदनम्
तदानीं वेद्यता का स्यात्
का वा वेदनता परा ॥ २४ ॥

वेद्य-वेदक-रूपाभ्यां
यच् छून्यं भावकं च यत्
तद् एव वासुदेव त्वं
ततः संवित्-समुद्भवः

त्वद्-ध्यानामृत-निःष्यन्द-
निःशेष-क्षालिने नमः
सद्-असद्-वासना-क्षीणे
आनन्दात्मनि दृश्यसे

निर्मलानन्द-बोधैक-
रूपस् त्वं भव्य-बुद्धिभिः
वेद्याद् वा वेदकाद् वापि
लभ्यसे ऽवहितात्मभिः ॥ २७ ॥

तवाचित्रैक-रूपस्य
वेद्य-वेदकता-मयी
नाथ मिथ्यैव मन्यन्ते
सत्य-चिन्-मात्र-रूपिणः ॥ २८ ॥

न शान्तम् उदितं नापि
तव रूपं न मध्यमम् रूपं, रूपं तव हरे
यन् न केनचिद् उच्यते ⁵

यदैव विदितं विश्वं
तदानीम् एव चिन्मयम् यन् नास्ति भागो वेद्योऽसौ
नाथ यो वेदकाद् बहिः ॥ ३० ॥ संवित् त्वदात्मा चेत् सत्यं तदिदं त्वन्मयं जगत् ।

B: तावक

B : वपुं B: व्यञ्जते

B: ख्या