॥ अथ पञ्चदशः पटलः ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अथ वक्ष्यामि संक्षेपात् प्रतिष्ठापञ्कं क्रमात्।
परमेष्ठ्यादिभिर्मन्त्रैः कर्तव्यं तु विशेषतः॥ 15.1 ॥
मूलम्
अथ वक्ष्यामि संक्षेपात् प्रतिष्ठापञ्कं क्रमात्।
परमेष्ठ्यादिभिर्मन्त्रैः कर्तव्यं तु विशेषतः॥ 15.1 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थापनास्तापना चैव तथा संस्थापना पुनः।
प्रस्थापना च पञ्चोक्ताः प्रतिष्ठापनया सह॥ 15.2 ॥
मूलम्
स्थापनास्तापना चैव तथा संस्थापना पुनः।
प्रस्थापना च पञ्चोक्ताः प्रतिष्ठापनया सह॥ 15.2 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थितासीनशयानानां यानगस्य चलस्य च।
या क्रिया पञ्चधा प्रोक्ता सा प्रतिष्ठेति कीर्तिता॥ 15.3 ॥
मूलम्
स्थितासीनशयानानां यानगस्य चलस्य च।
या क्रिया पञ्चधा प्रोक्ता सा प्रतिष्ठेति कीर्तिता॥ 15.3 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थाने सौम्या भवेन्मूर्तिः सौम्याग्नैयी तथासने।
आग्नेऽयी शयनेऽन्यत्र यथाकामं तु कल्पयेत्॥ 15.4 ॥
मूलम्
स्थाने सौम्या भवेन्मूर्तिः सौम्याग्नैयी तथासने।
आग्नेऽयी शयनेऽन्यत्र यथाकामं तु कल्पयेत्॥ 15.4 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सात्त्विकी राजसी चापि तामसी च यथाक्रमात्।
सिता रक्ताऽसिता मूर्तिः श्यामा सर्वत्र वा भवेत्॥ 15.5 ॥
मूलम्
सात्त्विकी राजसी चापि तामसी च यथाक्रमात्।
सिता रक्ताऽसिता मूर्तिः श्यामा सर्वत्र वा भवेत्॥ 15.5 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थिता तु दैविकी मूर्त्तिः परस्य परमात्मनः।
किञ्चिन्मानुषसंयुक्ता त्वासीनाऽन्या समोच्यते॥ 15.6 ॥
मूलम्
स्थिता तु दैविकी मूर्त्तिः परस्य परमात्मनः।
किञ्चिन्मानुषसंयुक्ता त्वासीनाऽन्या समोच्यते॥ 15.6 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थाने तु व्यापको विष्णुर्व्याप्यव्यापक आसने।
व्याप्यस्तु शयने ज्ञेयः सवनत्रयदेवताः॥ 15.7 ॥
मूलम्
स्थाने तु व्यापको विष्णुर्व्याप्यव्यापक आसने।
व्याप्यस्तु शयने ज्ञेयः सवनत्रयदेवताः॥ 15.7 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पार्श्वयोर्ब्रह्मरुद्राभ्यामर्केन्दुभ्यां तदन्तिके।
पृष्ठे श्रिया सरस्वत्या शान्त्या रत्या च पार्श्वयोः॥ 15.8 ॥
मूलम्
पार्श्वयोर्ब्रह्मरुद्राभ्यामर्केन्दुभ्यां तदन्तिके।
पृष्ठे श्रिया सरस्वत्या शान्त्या रत्या च पार्श्वयोः॥ 15.8 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
वराहहयशीर्षाभ्यां तत्पृष्ठे दशभिः स्थिः।
पार्श्वेऽजभृगुदक्षैश्च रुद्राग्निमनुभिस्तथा॥ 15.9 ॥
मूलम्
वराहहयशीर्षाभ्यां तत्पृष्ठे दशभिः स्थिः।
पार्श्वेऽजभृगुदक्षैश्च रुद्राग्निमनुभिस्तथा॥ 15.9 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सनत्कुमारस्कन्दाभ्यां श्रीस्थानस्थितसिद्धिभिः।
आसीनश्चामख्यग्रकराभिर्द्वादशावृतः॥ 15.10 ॥
मूलम्
सनत्कुमारस्कन्दाभ्यां श्रीस्थानस्थितसिद्धिभिः।
आसीनश्चामख्यग्रकराभिर्द्वादशावृतः॥ 15.10 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रद्युम्नेनानिरुद्धेन नाभिपद्मस्थितेन च।
पञ्चभिः शयितोऽग्रस्थमार्कण्डेयमहीयुतः॥ 15.11 ॥
मूलम्
प्रद्युम्नेनानिरुद्धेन नाभिपद्मस्थितेन च।
पञ्चभिः शयितोऽग्रस्थमार्कण्डेयमहीयुतः॥ 15.11 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
त्रिधोक्तानां तु सर्वेषामेषामन्यतमान् क्रमात्।
यानगस्य परीवारान् यथाकामं प्रकल्पयेत्॥ 15.12 ॥
मूलम्
त्रिधोक्तानां तु सर्वेषामेषामन्यतमान् क्रमात्।
यानगस्य परीवारान् यथाकामं प्रकल्पयेत्॥ 15.12 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
तथा धनुर्गदाचक्रशङ्खासिशरलाङ्गलैः।
खेटकेन च पद्मेन वृतः साधारणैर्भते॥ 15.13 ॥
मूलम्
तथा धनुर्गदाचक्रशङ्खासिशरलाङ्गलैः।
खेटकेन च पद्मेन वृतः साधारणैर्भते॥ 15.13 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
चतुर्भुजः स्थितो देव आसीनोऽष्टभुजो भवेत्।
शयानस्येच्छया योज्या भुजाः सर्वत्र वेच्छया॥ 15.14 ॥
मूलम्
चतुर्भुजः स्थितो देव आसीनोऽष्टभुजो भवेत्।
शयानस्येच्छया योज्या भुजाः सर्वत्र वेच्छया॥ 15.14 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पञ्चोपनिषदस्त्वेताः सुसूक्ष्मा देवशक्तयः।
पञ्चतन्मात्रशब्देन कीर्त्तिता वेदवादिभिः॥ 15.15 ॥
मूलम्
पञ्चोपनिषदस्त्वेताः सुसूक्ष्मा देवशक्तयः।
पञ्चतन्मात्रशब्देन कीर्त्तिता वेदवादिभिः॥ 15.15 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पञ्चैताः संहता यस्माच्छक्तयः सर्वहेतवः।
पञ्चभिर्युक्त एवाभिः स सर्गादौ प्रवर्तते॥ 15.16 ॥
मूलम्
पञ्चैताः संहता यस्माच्छक्तयः सर्वहेतवः।
पञ्चभिर्युक्त एवाभिः स सर्गादौ प्रवर्तते॥ 15.16 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
निग्रहानुग्रहौ चापि करोतीशः स्वतोऽक्रियः।
स्थापनादिषु सर्वत्र पूर्णैश्वर्यस्तु नान्यथा॥ 15.17 ॥
मूलम्
निग्रहानुग्रहौ चापि करोतीशः स्वतोऽक्रियः।
स्थापनादिषु सर्वत्र पूर्णैश्वर्यस्तु नान्यथा॥ 15.17 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
गुणप्रधानतो भेदात् संहतास्वेव शक्तिषु।
विभागः पञ्चधा ज्ञेयो नैकशः पृथगास्थितेः॥ 15.18 ॥
मूलम्
गुणप्रधानतो भेदात् संहतास्वेव शक्तिषु।
विभागः पञ्चधा ज्ञेयो नैकशः पृथगास्थितेः॥ 15.18 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
विचित्रकार्यकरणसम्बन्धो भोगकारणम्।
इत्यन्ये शक्तयश्चास्य सकार्यकरणास्तथा॥ 15.19 ॥
मूलम्
विचित्रकार्यकरणसम्बन्धो भोगकारणम्।
इत्यन्ये शक्तयश्चास्य सकार्यकरणास्तथा॥ 15.19 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अतः प्रतिष्ठानिपुणैराचार्यैस्तन्त्रपारगैः।
संहतास्ताः प्रयोक्तव्या बिम्बैश्वर्यप्रसिद्धये॥ 15.20 ॥
मूलम्
अतः प्रतिष्ठानिपुणैराचार्यैस्तन्त्रपारगैः।
संहतास्ताः प्रयोक्तव्या बिम्बैश्वर्यप्रसिद्धये॥ 15.20 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्थापनादिविभागः स्याद् बिम्बविन्यासजोऽप्यतः।
प्राधान्यख्यापनार्थैव भेदोक्तिरिति तद्विदः॥ 15.21 ॥
मूलम्
स्थापनादिविभागः स्याद् बिम्बविन्यासजोऽप्यतः।
प्राधान्यख्यापनार्थैव भेदोक्तिरिति तद्विदः॥ 15.21 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पञ्चशक्तिमये सूक्ष्मे देहे साधारणे पुनः।
मूर्त्तयस्तस्य मूलाङ्गविशेषाद् बहुधा स्मृताः॥ 15.22 ॥
मूलम्
पञ्चशक्तिमये सूक्ष्मे देहे साधारणे पुनः।
मूर्त्तयस्तस्य मूलाङ्गविशेषाद् बहुधा स्मृताः॥ 15.22 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
वृत्तायते च प्रासादे चतुरश्रायते तु वा।
स्थाप्यं शयनमन्यत्र स्थितासीनयियासवः॥ 15.23 ॥
मूलम्
वृत्तायते च प्रासादे चतुरश्रायते तु वा।
स्थाप्यं शयनमन्यत्र स्थितासीनयियासवः॥ 15.23 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यत्र वा तत्र वा काले प्रतिष्ठा मुक्तये कृता।
उत्तरे त्वयने कार्या शुक्लपक्षे च मुक्तये॥ 15.24 ॥
मूलम्
यत्र वा तत्र वा काले प्रतिष्ठा मुक्तये कृता।
उत्तरे त्वयने कार्या शुक्लपक्षे च मुक्तये॥ 15.24 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पुनर्वस्वश्विनीश्रोणपुष्यहस्तोत्तरत्रये।
रेवतीरोहिणीस्वातीभरणीषु च शस्यते॥ 15.25 ॥
मूलम्
पुनर्वस्वश्विनीश्रोणपुष्यहस्तोत्तरत्रये।
रेवतीरोहिणीस्वातीभरणीषु च शस्यते॥ 15.25 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रतिपच्च द्वितीया च पञ्चमी च त्रयोदशी।
दशमी पौर्णमासी च द्वादशी तिथयस्त्विमाः॥ 15.26 ॥
मूलम्
प्रतिपच्च द्वितीया च पञ्चमी च त्रयोदशी।
दशमी पौर्णमासी च द्वादशी तिथयस्त्विमाः॥ 15.26 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सोमो बृहस्पतिश्चैव भार्गवोऽथ बुधस्तथा।
एते सौम्यग्रहा योज्या वारोदयनिरीक्षणैः॥ 15.27 ॥
मूलम्
सोमो बृहस्पतिश्चैव भार्गवोऽथ बुधस्तथा।
एते सौम्यग्रहा योज्या वारोदयनिरीक्षणैः॥ 15.27 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सप्तमान्नवमाद् वाऽपि प्रागेव स्याच्छुभेऽहनि।
पञ्चमाद् वाऽङ्कुरारोपस्त्रिकालोक्षार्चनान्वितः॥ 15.28 ॥
मूलम्
सप्तमान्नवमाद् वाऽपि प्रागेव स्याच्छुभेऽहनि।
पञ्चमाद् वाऽङ्कुरारोपस्त्रिकालोक्षार्चनान्वितः॥ 15.28 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
त्रिविधं पात्रमुद्दिष्टं मङ्गलाङ्कुररोपणे।
पालिका घटिका चैव शरावश्चेति भेदतः॥ 15.29 ॥
मूलम्
त्रिविधं पात्रमुद्दिष्टं मङ्गलाङ्कुररोपणे।
पालिका घटिका चैव शरावश्चेति भेदतः॥ 15.29 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
विष्णुब्रह्मशिवाधीशा निर्दोषाः सर्वकर्मसु।
प्रत्येकं द्वादश ग्राह्याः पालिकाः षोडशैव वा॥ 15.30 ॥
मूलम्
विष्णुब्रह्मशिवाधीशा निर्दोषाः सर्वकर्मसु।
प्रत्येकं द्वादश ग्राह्याः पालिकाः षोडशैव वा॥ 15.30 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पञ्चविंशाङ्गुलोच्चास्तास्तद्वक्त्रं षोडशाङ्गुलम्।
षडङ्गुलं चतुष्कोच्चं पीठं तत्सन्धिरङ्गुलम्॥ 15.31 ॥
मूलम्
पञ्चविंशाङ्गुलोच्चास्तास्तद्वक्त्रं षोडशाङ्गुलम्।
षडङ्गुलं चतुष्कोच्चं पीठं तत्सन्धिरङ्गुलम्॥ 15.31 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
घटिकामानमङ्गुल्यः षोडश द्वादशैव वा।
पञ्च वक्त्राणि दिक्षूर्ध्वं मितानि चतुरङ्गुलैः॥ 15.32 ॥
मूलम्
घटिकामानमङ्गुल्यः षोडश द्वादशैव वा।
पञ्च वक्त्राणि दिक्षूर्ध्वं मितानि चतुरङ्गुलैः॥ 15.32 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पालिकापीठवत् पीठं नालं तु चतुरङ्गुलम्।
तालास्योच्चं शरावं तु चतुरङ्गुलपीठकम्॥ 15.33 ॥
मूलम्
पालिकापीठवत् पीठं नालं तु चतुरङ्गुलम्।
तालास्योच्चं शरावं तु चतुरङ्गुलपीठकम्॥ 15.33 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
त्रिषङ्क्त्तीकृत्य पात्राणि सुगुप्ते स्थान उत्तरे।
अग्न्यादीशानपर्यन्तं स्थापयित्वा प्रयत्नतः॥ 15.34 ॥
मूलम्
त्रिषङ्क्त्तीकृत्य पात्राणि सुगुप्ते स्थान उत्तरे।
अग्न्यादीशानपर्यन्तं स्थापयित्वा प्रयत्नतः॥ 15.34 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मृद्वालुकाकरीषैस्तु पूरितान्युत्तरोत्तरम्।
दूर्वादिभिरलंकृत्य धान्यकूर्चस्थितानि च॥ 15.35 ॥
मूलम्
मृद्वालुकाकरीषैस्तु पूरितान्युत्तरोत्तरम्।
दूर्वादिभिरलंकृत्य धान्यकूर्चस्थितानि च॥ 15.35 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यवमुद्गतिलव्रीहिमाषशिम्बकुलुस्थकान्।
प्रियङ्गुसर्षपश्यामराजमाषाढकीयुतान्॥ 15.36 ॥
मूलम्
यवमुद्गतिलव्रीहिमाषशिम्बकुलुस्थकान्।
प्रियङ्गुसर्षपश्यामराजमाषाढकीयुतान्॥ 15.36 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
द्वादशाक्षरमन्त्रेण क्षालयेच्च शुभानिमान्।
पुण्याहं वाचयित्वाऽऽदौ ब्राह्मणैः स्वस्ति वांच्य च॥ 15.37 ॥
मूलम्
द्वादशाक्षरमन्त्रेण क्षालयेच्च शुभानिमान्।
पुण्याहं वाचयित्वाऽऽदौ ब्राह्मणैः स्वस्ति वांच्य च॥ 15.37 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अष्टाक्षरेण बीजानि क्रमात् तेषु विनिक्षिपेत्।
प्रादक्षिण्येन पूर्वोक्तक्रमादवहितो गुरुः॥ 15.38 ॥
मूलम्
अष्टाक्षरेण बीजानि क्रमात् तेषु विनिक्षिपेत्।
प्रादक्षिण्येन पूर्वोक्तक्रमादवहितो गुरुः॥ 15.38 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
जितं ते पुण्डरीकाक्ष! नमस्ते विश्वभावन!।
सुब्रह्मण्य! नमस्तेऽस्तु नमः पुरुष! पूर्वज!॥ 15.39 ॥
मूलम्
जितं ते पुण्डरीकाक्ष! नमस्ते विश्वभावन!।
सुब्रह्मण्य! नमस्तेऽस्तु नमः पुरुष! पूर्वज!॥ 15.39 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
त्रितारकनमोऽन्तेन तेनैवं सवनत्रये।
कूर्चपाणिः क्रमात् सिञ्चेद् गन्धहारिद्रवारिणा॥ 15.40 ॥
मूलम्
त्रितारकनमोऽन्तेन तेनैवं सवनत्रये।
कूर्चपाणिः क्रमात् सिञ्चेद् गन्धहारिद्रवारिणा॥ 15.40 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
देवतानामभिस्तानि गन्धपुष्पैश्च पूजयेत्।
पात्राणां देवताः प्रोक्ता बीजानामधुना शृणु॥ 15.41 ॥
मूलम्
देवतानामभिस्तानि गन्धपुष्पैश्च पूजयेत्।
पात्राणां देवताः प्रोक्ता बीजानामधुना शृणु॥ 15.41 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यवसर्षमुद्गेषु ब्रह्मा रुद्रो हरिः क्रमात्।
वायुः पूज्यस्तु निष्पावे स्कन्दश्चैव प्रियङ्गुके॥ 15.42 ॥
मूलम्
यवसर्षमुद्गेषु ब्रह्मा रुद्रो हरिः क्रमात्।
वायुः पूज्यस्तु निष्पावे स्कन्दश्चैव प्रियङ्गुके॥ 15.42 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
माषेष्विन्द्रः कुलुस्थेऽग्निः शालिष्वर्को यमस्तिले।
वरुणो राजमाषे श्रीराढक्यां श्यामगः शशी॥ 15.43 ॥
मूलम्
माषेष्विन्द्रः कुलुस्थेऽग्निः शालिष्वर्को यमस्तिले।
वरुणो राजमाषे श्रीराढक्यां श्यामगः शशी॥ 15.43 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मण्डलेषु सकूर्चेषु पूजयित्वाऽष्टदिक्क्रमात्।
रात्रीशेभ्यो बलिं दद्यात् पार्षदान्तं जलान्वितम्॥ 15.44 ॥
मूलम्
मण्डलेषु सकूर्चेषु पूजयित्वाऽष्टदिक्क्रमात्।
रात्रीशेभ्यो बलिं दद्यात् पार्षदान्तं जलान्वितम्॥ 15.44 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पललं रजनीचूर्णं सलाजं दधिसक्तुकम्।
भूतक्रूरबलिं दद्यात् पूर्वं भूतप्रहर्षणम्॥ 15.45 ॥
मूलम्
पललं रजनीचूर्णं सलाजं दधिसक्तुकम्।
भूतक्रूरबलिं दद्यात् पूर्वं भूतप्रहर्षणम्॥ 15.45 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
द्वितीयं पैतृकं चैव दद्यात् सतिलतण्डुलम्।
धानोडुम्बिकलाजैस्तु ततो यक्षबलिं हरेत्॥ 15.46 ॥
मूलम्
द्वितीयं पैतृकं चैव दद्यात् सतिलतण्डुलम्।
धानोडुम्बिकलाजैस्तु ततो यक्षबलिं हरेत्॥ 15.46 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
नालिकेरपयस्सक्तुशालिपिष्टविमिश्रितम्।
चतुर्थं निशि वै दद्यात् ततो नागबलिं बुधः॥ 15.47 ॥
मूलम्
नालिकेरपयस्सक्तुशालिपिष्टविमिश्रितम्।
चतुर्थं निशि वै दद्यात् ततो नागबलिं बुधः॥ 15.47 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पञ्चमं तु बलिं दद्यात् ब्राह्मं पद्माक्षतैर्युतम्।
चरुमाऽपूपयुक्तेन षष्ठं शैवबलिं हरेत्॥ 15.48 ॥
मूलम्
पञ्चमं तु बलिं दद्यात् ब्राह्मं पद्माक्षतैर्युतम्।
चरुमाऽपूपयुक्तेन षष्ठं शैवबलिं हरेत्॥ 15.48 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
गुलान्नं वैष्णवं चैव सप्तमं तदनन्तरम्।
पायसं कृसरं दद्यादष्टमं नवमं तथा॥ 15.49 ॥
मूलम्
गुलान्नं वैष्णवं चैव सप्तमं तदनन्तरम्।
पायसं कृसरं दद्यादष्टमं नवमं तथा॥ 15.49 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
शुद्धवासाः शुचिर्भूत्वा नियतात्मा हविष्यभुक्।
प्रतिरात्रं बलिं दद्यात् ततः स्नानं समाचरेत्॥ 15.50 ॥
मूलम्
शुद्धवासाः शुचिर्भूत्वा नियतात्मा हविष्यभुक्।
प्रतिरात्रं बलिं दद्यात् ततः स्नानं समाचरेत्॥ 15.50 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रातः कर्मदिने दत्त्वा पश्चात् कर्मणि योजयेत्।
प्रविशेत् गुरुरेवात्र नान्यः कोऽपि कथञ्चन॥ 15.51 ॥
मूलम्
प्रातः कर्मदिने दत्त्वा पश्चात् कर्मणि योजयेत्।
प्रविशेत् गुरुरेवात्र नान्यः कोऽपि कथञ्चन॥ 15.51 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
उच्छिष्टाद्यशुभं सर्वं वर्जयेच्च प्रयत्नतः।
अदत्त्वा तु बलिं तत्र न कुर्यात् पालिकाक्रियाम्॥ 15.52 ॥
मूलम्
उच्छिष्टाद्यशुभं सर्वं वर्जयेच्च प्रयत्नतः।
अदत्त्वा तु बलिं तत्र न कुर्यात् पालिकाक्रियाम्॥ 15.52 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
बल्यदाने तु नैष्फल्यात् सर्वथाऽङ्कुररोपणम्।
बलिना सह कर्तव्यं प्रयत्नाद् दिशिकोत्तमैः॥ 15.53 ॥
मूलम्
बल्यदाने तु नैष्फल्यात् सर्वथाऽङ्कुररोपणम्।
बलिना सह कर्तव्यं प्रयत्नाद् दिशिकोत्तमैः॥ 15.53 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मण्डपे स्तम्भमूलेषु धान्ययुक्तेषु विन्यसेत्।
कर्मारम्भेषु पात्राणि सम्यग्रूढाङ्कुराणि तु॥ 15.54 ॥
मूलम्
मण्डपे स्तम्भमूलेषु धान्ययुक्तेषु विन्यसेत्।
कर्मारम्भेषु पात्राणि सम्यग्रूढाङ्कुराणि तु॥ 15.54 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
श्यामेषु द्रव्यनाशः स्याद् रक्तेषु कलहो ध्रुवम्।
तिर्यग्गतेषु रोगः स्यादप्ररूढे मृतिर्भवेत्॥ 15.55 ॥
मूलम्
श्यामेषु द्रव्यनाशः स्याद् रक्तेषु कलहो ध्रुवम्।
तिर्यग्गतेषु रोगः स्यादप्ररूढे मृतिर्भवेत्॥ 15.55 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यदाऽङ्कुराणि रोहन्ति तदाप्रभृति नित्यशः।
मार्जनं ग्रामवीथीनां कृत्वाऽऽसिच्य समन्ततः॥ 15.57 ॥
मूलम्
यदाऽङ्कुराणि रोहन्ति तदाप्रभृति नित्यशः।
मार्जनं ग्रामवीथीनां कृत्वाऽऽसिच्य समन्ततः॥ 15.57 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
नास्तिकोन्मत्तपाषण्डिपतितादीक्षिताशुचीन्।
ततो निर्वास्य यत्नेन यागद्रव्याणि संहरेत्॥ 15.58 ॥
मूलम्
नास्तिकोन्मत्तपाषण्डिपतितादीक्षिताशुचीन्।
ततो निर्वास्य यत्नेन यागद्रव्याणि संहरेत्॥ 15.58 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रासादस्याग्रतः कृत्वा मण्डपं चतुरश्रकम्।
चतुर्द्वारं वितानादिशोभितं सुपरिच्छदम्॥ 15.59 ॥
मूलम्
प्रासादस्याग्रतः कृत्वा मण्डपं चतुरश्रकम्।
चतुर्द्वारं वितानादिशोभितं सुपरिच्छदम्॥ 15.59 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
तोरणान्यथ चत्वारि पञ्चहस्तोच्छ्रितानि च।
ध्वजानष्टौ पताकाश्च नवमं तार्क्ष्यलक्षणम्॥ 15.60 ॥
मूलम्
तोरणान्यथ चत्वारि पञ्चहस्तोच्छ्रितानि च।
ध्वजानष्टौ पताकाश्च नवमं तार्क्ष्यलक्षणम्॥ 15.60 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रासादविस्तरोत्सेधान् दशद्वारायतं ध्वजम्।
घटा हैमादयो ग्राह्या मार्त्तिका वा नवाः शुभाः॥ 15.61 ॥
मूलम्
प्रासादविस्तरोत्सेधान् दशद्वारायतं ध्वजम्।
घटा हैमादयो ग्राह्या मार्त्तिका वा नवाः शुभाः॥ 15.61 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
लोहजं च महत् पात्रं कुम्भं द्रोणवहं तथा।
प्रस्थोद्वहानि चत्वारि चरुस्थालीश्च शोभनाः॥ 15.62 ॥
मूलम्
लोहजं च महत् पात्रं कुम्भं द्रोणवहं तथा।
प्रस्थोद्वहानि चत्वारि चरुस्थालीश्च शोभनाः॥ 15.62 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
आज्यस्थालीं प्रणीतां च समिद्दर्भकुशांस्तथा।
सौवर्मराजते चान्ये पात्रे द्वे प्रसृतोद्वहे॥ 15.63 ॥
मूलम्
आज्यस्थालीं प्रणीतां च समिद्दर्भकुशांस्तथा।
सौवर्मराजते चान्ये पात्रे द्वे प्रसृतोद्वहे॥ 15.63 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अर्घ्याद्यर्थानि चान्यानि लौहान्यब्जनिभानि च।
आयुधानि तथान्यानि जातिहेममयानि च॥ 15.64 ॥
मूलम्
अर्घ्याद्यर्थानि चान्यानि लौहान्यब्जनिभानि च।
आयुधानि तथान्यानि जातिहेममयानि च॥ 15.64 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
कूर्मं गरुडमब्जं तु रत्नानि विविधानि च।
लोहान् धातूंश्च बीजानि दर्वीस्रुवजुहूस्रुचः॥ 15.65 ॥
मूलम्
कूर्मं गरुडमब्जं तु रत्नानि विविधानि च।
लोहान् धातूंश्च बीजानि दर्वीस्रुवजुहूस्रुचः॥ 15.65 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मृत्तिकाघटिकाः सूत्ररजांसि कुसुमानि च।
गन्धगुग्गुलुतैलानि दधिक्षीरगुलं मधु॥ 15.66 ॥
मूलम्
मृत्तिकाघटिकाः सूत्ररजांसि कुसुमानि च।
गन्धगुग्गुलुतैलानि दधिक्षीरगुलं मधु॥ 15.66 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
गव्यं घृतं च होमार्थं गोमयं मूत्रमेव च।
कम्बलाजिनखट्वाश्च शयनं च नवं शुभम्॥ 15.67 ॥
मूलम्
गव्यं घृतं च होमार्थं गोमयं मूत्रमेव च।
कम्बलाजिनखट्वाश्च शयनं च नवं शुभम्॥ 15.67 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
उपधानद्वयोपेतं सकपोलस्थलद्वयम्।
शुक्लास्तरणसंयुक्तं वस्त्राणि विविधानि च॥ 15.68 ॥
मूलम्
उपधानद्वयोपेतं सकपोलस्थलद्वयम्।
शुक्लास्तरणसंयुक्तं वस्त्राणि विविधानि च॥ 15.68 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सवत्सां कपिलां चौकां हेमशृङ्गीं पयस्विनीम्।
सुरभीश्च चतस्रोऽन्या दोहनानि शुभानि च॥ 15.69 ॥
मूलम्
सवत्सां कपिलां चौकां हेमशृङ्गीं पयस्विनीम्।
सुरभीश्च चतस्रोऽन्या दोहनानि शुभानि च॥ 15.69 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
कषायार्थस्त्वचश्चैव होमद्रव्याणि सर्वशः।
भूषणानि च रम्याणी चक्रिकापल्लवांस्तथा॥ 15.70 ॥
मूलम्
कषायार्थस्त्वचश्चैव होमद्रव्याणि सर्वशः।
भूषणानि च रम्याणी चक्रिकापल्लवांस्तथा॥ 15.70 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
दूर्वाद्योषधिजातानि फलानि मधुराणि च।
मूलान्युद्वर्त्तनादीनि हैमं यज्ञोपवीतकम्॥ 15.71 ॥
मूलम्
दूर्वाद्योषधिजातानि फलानि मधुराणि च।
मूलान्युद्वर्त्तनादीनि हैमं यज्ञोपवीतकम्॥ 15.71 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मङ्गलानि शुभान्यष्टौ कुण्डिकां वर्धनीं तथा।
शुष्केन्धनानि दीपांश्च सूत्रं धान्यानि तण्डुलान्॥ 15.72 ॥
मूलम्
मङ्गलानि शुभान्यष्टौ कुण्डिकां वर्धनीं तथा।
शुष्केन्धनानि दीपांश्च सूत्रं धान्यानि तण्डुलान्॥ 15.72 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
चतुर्विधं तथा वाद्यं गायकान् नर्त्तकांस्तथा।
विप्रान् वेदविदः शान्तान् वैष्णवांस्तु विशेषतः॥ 15.73 ॥
मूलम्
चतुर्विधं तथा वाद्यं गायकान् नर्त्तकांस्तथा।
विप्रान् वेदविदः शान्तान् वैष्णवांस्तु विशेषतः॥ 15.73 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
शब्दन्यायनिमित्तज्ञान् प्रयोग्ज्ञांश्च वैदिकान्।
मुहूर्त्तज्ञांश्च कालज्ञान् व्रतिनो मन्त्रपाठकान्॥ 15.74 ॥
मूलम्
शब्दन्यायनिमित्तज्ञान् प्रयोग्ज्ञांश्च वैदिकान्।
मुहूर्त्तज्ञांश्च कालज्ञान् व्रतिनो मन्त्रपाठकान्॥ 15.74 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यतींश्च विमलज्ञानांस्तक्षकांश्च विशेषतः।
उक्तानुक्तं च यत् सर्वं कार्ये दृष्ट्वा तदाहरेत्॥ 15.75 ॥
मूलम्
यतींश्च विमलज्ञानांस्तक्षकांश्च विशेषतः।
उक्तानुक्तं च यत् सर्वं कार्ये दृष्ट्वा तदाहरेत्॥ 15.75 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
यागोपकरणं सर्वं स्थानादि च विशेषतः।
सर्वं भोगेन दुष्टं स्यात् तस्मात् सर्वं नवं शुभम्॥ 15.76 ॥
मूलम्
यागोपकरणं सर्वं स्थानादि च विशेषतः।
सर्वं भोगेन दुष्टं स्यात् तस्मात् सर्वं नवं शुभम्॥ 15.76 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मलक्षालनमात्रेण शुद्धिर्भवति लौकिकी।
देवपूजासु शास्त्रोक्तं स्नानं स्यात् कायशोधनम्॥ 15.77 ॥
मूलम्
मलक्षालनमात्रेण शुद्धिर्भवति लौकिकी।
देवपूजासु शास्त्रोक्तं स्नानं स्यात् कायशोधनम्॥ 15.77 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
लोकसंव्यवहारेषु धर्मशास्रान्तरेषु च।
विहिताः शुद्धयो ग्राह्या विष्णुभक्तेन धीमता॥ 15.78 ॥
मूलम्
लोकसंव्यवहारेषु धर्मशास्रान्तरेषु च।
विहिताः शुद्धयो ग्राह्या विष्णुभक्तेन धीमता॥ 15.78 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
खननादीनि दुष्टायाः शोधनानि विदुर्भुवः।
शुद्धामपि तु यागार्थं गोमयेनोपलेपयेत्॥ 15.79 ॥
मूलम्
खननादीनि दुष्टायाः शोधनानि विदुर्भुवः।
शुद्धामपि तु यागार्थं गोमयेनोपलेपयेत्॥ 15.79 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
तद् धेनुजं नवं भूस्थं क्षीराद्यपि सुगालितम्।
घृतं विलीनमुत्पूतं सुगन्धीष्टं विशेषतः॥ 15.80 ॥
मूलम्
तद् धेनुजं नवं भूस्थं क्षीराद्यपि सुगालितम्।
घृतं विलीनमुत्पूतं सुगन्धीष्टं विशेषतः॥ 15.80 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
गां लिप्त्वाऽस्त्रेण संविध्य हस्तं प्रक्षाल्य सम्मृशेत्।
प्रोक्ष्याक्षतैः ससिद्धार्थैः किरेत् तत् स्थानशोधनम्॥ 15.81 ॥
मूलम्
गां लिप्त्वाऽस्त्रेण संविध्य हस्तं प्रक्षाल्य सम्मृशेत्।
प्रोक्ष्याक्षतैः ससिद्धार्थैः किरेत् तत् स्थानशोधनम्॥ 15.81 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
तोयेन साम्लकल्केन ताम्रं हैमं तु वारिणा।
राजतं गृहधूमेन पलालाङ्गारकेण वा॥ 15.82 ॥
मूलम्
तोयेन साम्लकल्केन ताम्रं हैमं तु वारिणा।
राजतं गृहधूमेन पलालाङ्गारकेण वा॥ 15.82 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
लोजतं भस्मना शुध्येच्छङ्खादि लवणेन च।
मृदाऽद्भिः फलपात्राणि दारवाणि तु तक्षणात्॥ 15.83 ॥
मूलम्
लोजतं भस्मना शुध्येच्छङ्खादि लवणेन च।
मृदाऽद्भिः फलपात्राणि दारवाणि तु तक्षणात्॥ 15.83 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पार्थिवानि तु दाहेन नवान्येवाददीत वा।
लेपगन्धापनोदेन शुद्धिः सर्वस्य कीर्त्तिवा॥ 15.84 ॥
मूलम्
पार्थिवानि तु दाहेन नवान्येवाददीत वा।
लेपगन्धापनोदेन शुद्धिः सर्वस्य कीर्त्तिवा॥ 15.84 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सकूर्चे गन्धपुष्पाढ्ये जले ताराभिमन्त्रिते।
ध्यात्वा मन्त्रमयं ज्योतिः प्रोक्षणं द्रव्यशोधनम्॥ 15.85 ॥
मूलम्
सकूर्चे गन्धपुष्पाढ्ये जले ताराभिमन्त्रिते।
ध्यात्वा मन्त्रमयं ज्योतिः प्रोक्षणं द्रव्यशोधनम्॥ 15.85 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अक्षाराकलुषं शुद्धं भूरि नद्यादिसम्भवम्।
सुरसं दुर्जनास्पृष्टमम्भः स्यात् सर्वकर्मसु॥ 15.86 ॥
मूलम्
अक्षाराकलुषं शुद्धं भूरि नद्यादिसम्भवम्।
सुरसं दुर्जनास्पृष्टमम्भः स्यात् सर्वकर्मसु॥ 15.86 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
लौही पात्रवदर्चाऽपि शोध्या चूर्णैस्तु शैलजा।
शोधनं दारवस्यैवं चित्रस्य मलहानतः॥ 15.87 ॥
मूलम्
लौही पात्रवदर्चाऽपि शोध्या चूर्णैस्तु शैलजा।
शोधनं दारवस्यैवं चित्रस्य मलहानतः॥ 15.87 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
मार्जनं मणिजानां तु धातुजानां तु शैलवत्।
एवं संशोध्य संहृत्य सृष्ट्वाऽङ्गैः सकलीकृतम्॥ 15.88 ॥
मूलम्
मार्जनं मणिजानां तु धातुजानां तु शैलवत्।
एवं संशोध्य संहृत्य सृष्ट्वाऽङ्गैः सकलीकृतम्॥ 15.88 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
शुध्यत्यस्थावरं बेरं स्थावरं स्नपनादिभिः।
मार्जनादेव शुध्यन्ति क्षालनाद् वा कुशादयः॥ 15.89 ॥
मूलम्
शुध्यत्यस्थावरं बेरं स्थावरं स्नपनादिभिः।
मार्जनादेव शुध्यन्ति क्षालनाद् वा कुशादयः॥ 15.89 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सदर्भासन आसीनः पूजास्थानादधः सुधीः।
दर्भपाणिः सकूर्चेन वारिणा मन्त्रतेजसा॥ 15.90 ॥
मूलम्
सदर्भासन आसीनः पूजास्थानादधः सुधीः।
दर्भपाणिः सकूर्चेन वारिणा मन्त्रतेजसा॥ 15.90 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रोक्षणाच्छोधयेत् सर्वमात्मानं दारणादिभिः।
न्यासश्च प्रणवो दर्भाः प्रशस्ता मन्त्रशोधने॥ 15.91 ॥
मूलम्
प्रोक्षणाच्छोधयेत् सर्वमात्मानं दारणादिभिः।
न्यासश्च प्रणवो दर्भाः प्रशस्ता मन्त्रशोधने॥ 15.91 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
आवृत्तिगणनं मुद्रा ध्यानं च परिकीर्तितम्।
सत्यप्रियहितैर्वाचो ज्ञानं तुष्टिश्च चेतसः॥ 15.92 ॥
मूलम्
आवृत्तिगणनं मुद्रा ध्यानं च परिकीर्तितम्।
सत्यप्रियहितैर्वाचो ज्ञानं तुष्टिश्च चेतसः॥ 15.92 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सर्वेषामपि विज्ञेया भक्तिरेका विशोदिनी।
स्थलजं करवीरादि जलजं कमलादि च॥ 15.93 ॥
मूलम्
सर्वेषामपि विज्ञेया भक्तिरेका विशोदिनी।
स्थलजं करवीरादि जलजं कमलादि च॥ 15.93 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अवर्जितं नवं पुष्पं सुगन्धि विनिवेदयेत्।
यत्किञ्चित् पीतवर्णं तु सितं वा शुचिनाऽऽहृदतम्॥ 15.94 ॥
मूलम्
अवर्जितं नवं पुष्पं सुगन्धि विनिवेदयेत्।
यत्किञ्चित् पीतवर्णं तु सितं वा शुचिनाऽऽहृदतम्॥ 15.94 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अवस्त्राहृतमम्लानं पुष्पं स्याद् ग्राह्यमापादि।
सच्छिद्रं मुकुलं जीर्णं पतितं पात्रवर्जितम्॥ 15.95 ॥
मूलम्
अवस्त्राहृतमम्लानं पुष्पं स्याद् ग्राह्यमापादि।
सच्छिद्रं मुकुलं जीर्णं पतितं पात्रवर्जितम्॥ 15.95 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
भुक्तसेषमगन्धं च केशकीटादिमिश्रितम्।
पुष्पमापद्यपि त्याज्यमर्कपत्रगतं तथा॥ 15.96 ॥
मूलम्
भुक्तसेषमगन्धं च केशकीटादिमिश्रितम्।
पुष्पमापद्यपि त्याज्यमर्कपत्रगतं तथा॥ 15.96 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
प्रतिषिद्धानि पुष्पाणि सुस्नातोऽपि यदि स्पृशेत्।
स्नायात् पुनरशक्तश्चेदुपस्पृश्यार्चयेत् प्रभुम्॥ 15.97 ॥
मूलम्
प्रतिषिद्धानि पुष्पाणि सुस्नातोऽपि यदि स्पृशेत्।
स्नायात् पुनरशक्तश्चेदुपस्पृश्यार्चयेत् प्रभुम्॥ 15.97 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
स्वयं पत्न्यथवा पुत्रः शिष्यो वा पुष्पमाहरेत्।
शुद्धपाणिः सुपात्रस्थं पिधायानातपे न्यसेत्॥ 15.98 ॥
मूलम्
स्वयं पत्न्यथवा पुत्रः शिष्यो वा पुष्पमाहरेत्।
शुद्धपाणिः सुपात्रस्थं पिधायानातपे न्यसेत्॥ 15.98 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
रात्रिपुष्पैर्यजेद् रात्रौ दिवापुष्पैर्दिवा तथा।
आपत्काले यथायोगं प्राप्तकालं तु शस्यते॥ 15.99 ॥
मूलम्
रात्रिपुष्पैर्यजेद् रात्रौ दिवापुष्पैर्दिवा तथा।
आपत्काले यथायोगं प्राप्तकालं तु शस्यते॥ 15.99 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
निर्गन्धमपि मन्दारपीतकोरण्डकादि यत्।
प्रशस्तं तदपि ग्राह्यं गिरिकर्ण्यादिवर्जितम्॥ 15.100 ॥
मूलम्
निर्गन्धमपि मन्दारपीतकोरण्डकादि यत्।
प्रशस्तं तदपि ग्राह्यं गिरिकर्ण्यादिवर्जितम्॥ 15.100 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
दूर्वापामार्गभद्राणां तृलसीगन्धपूर्णयोः।
तमालाश्वत्थबिल्वानां शम्याः कुशपलाशयोः॥ 15.101 ॥
मूलम्
दूर्वापामार्गभद्राणां तृलसीगन्धपूर्णयोः।
तमालाश्वत्थबिल्वानां शम्याः कुशपलाशयोः॥ 15.101 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पत्राणि धातकीब्राह्मीभृङ्गाणामपि पुष्पवत्।
यवप्रियङ्गुनिष्पावमुद्गमाषचणाङ्कुरान्॥ 15.102 ॥
मूलम्
पत्राणि धातकीब्राह्मीभृङ्गाणामपि पुष्पवत्।
यवप्रियङ्गुनिष्पावमुद्गमाषचणाङ्कुरान्॥ 15.102 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सुसंभृतानलूनाग्रान् पुष्पालाभे प्रकल्पयेत्।
पुष्पं स्वारामजं मुख्यं मध्यमं वन्यमाहृतम्॥ 15.103 ॥
मूलम्
सुसंभृतानलूनाग्रान् पुष्पालाभे प्रकल्पयेत्।
पुष्पं स्वारामजं मुख्यं मध्यमं वन्यमाहृतम्॥ 15.103 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
अधमं क्रीतमर्चायां फलं दातुः प्रतिग्रहे।
पृथग्वा सह वा पिष्टैः सितास्रेन्दुरुगायसैः॥ 15.104 ॥
मूलम्
अधमं क्रीतमर्चायां फलं दातुः प्रतिग्रहे।
पृथग्वा सह वा पिष्टैः सितास्रेन्दुरुगायसैः॥ 15.104 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
कृत्रिमैर्वाऽर्चयद् गन्धैः प्राण्यङ्गरहितैः शुभैः।
सालसर्जपुराणां वा दारुसेव्येन्द्वयोरुजाम्॥ 15.105 ॥
मूलम्
कृत्रिमैर्वाऽर्चयद् गन्धैः प्राण्यङ्गरहितैः शुभैः।
सालसर्जपुराणां वा दारुसेव्येन्द्वयोरुजाम्॥ 15.105 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
धूपमाज्यादिसंयुक्तं शुभे पात्रे निवेदयेत्।
तैलेनाज्येन वा दीपं दारुस्रेहेन वाऽऽपदि॥ 15.106 ॥
मूलम्
धूपमाज्यादिसंयुक्तं शुभे पात्रे निवेदयेत्।
तैलेनाज्येन वा दीपं दारुस्रेहेन वाऽऽपदि॥ 15.106 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
सूत्रवर्त्तियुतं तद्यादमुखानिलदीपितम्।
त्रिः क्षालितैरनुत्स्विन्नैरमलैः शालितण्डुलैः॥ 15.107 ॥
मूलम्
सूत्रवर्त्तियुतं तद्यादमुखानिलदीपितम्।
त्रिः क्षालितैरनुत्स्विन्नैरमलैः शालितण्डुलैः॥ 15.107 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
शृतं घृतोपदंशादियुतमन्नं निवेदयेत्।
कालपक्वान्यदुष्टानि फलानि मधुराणि च॥ 15.108 ॥
मूलम्
शृतं घृतोपदंशादियुतमन्नं निवेदयेत्।
कालपक्वान्यदुष्टानि फलानि मधुराणि च॥ 15.108 ॥
॥?इति विष्णुसंहितायां पञ्चदशः पटलः ॥