आगमे वैष्णवे विश्वासटिप्पन्यः

॥ अथ द्वादशः पटलः ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथ वक्ष्यामि संक्षेपाद् यागभूमेस्तु लक्षणम्।
यत्रेष्ट्वा विधिवद् देवं लभ्यन्ते सर्वसिद्धयः॥ 12.1 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्रिधोत्तमाधमा मध्या चतुर्धा जातिभेदतः।
सुपद्मा भद्रिका पूर्णा धूम्रेत्यपि तथैव भूः॥ 12.2 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बहुपांसुरशुष्काम्बुः क्षिप्रं व्रीह्यादिरोहणा।
प्रदक्षिणजला श्रेष्ठा समा शीतोष्णकालयोः॥ 12.3 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नदी पूर्ववहा यत्र क्षीरपुष्पफलद्रुमाः।
रमन्ते यत्र गोमर्त्याः समा स्निग्धा च सोत्तमा॥ 12.4 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शङ्खाभ्रादिस्वरा चेष्टा सवर्णा सर्ववर्णिनाम्।
अलाभे कृत्रिमैवं स्यादधमा स्यादतोऽन्यथा॥ 12.5 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वप्लवा च मध्योक्ता लक्षणैश्च शुभाशुभैः।
चतुरश्राष्टषड्भागापादाधिकसमायता॥ 12.6 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विप्रादीनां स्मृता भूमिः सर्वेषां वोत्तमस्य या।
सिता रक्ता च पीता च कृष्णा विप्रादिभूस्तथा॥ 12.7 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मधुरा र कषाया च तिक्ता च कटुका क्रमात्।
घृतासृक्चरुविड्गन्धा बहुवर्णा तु वर्जिता॥ 12.8 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

धान्यपूर्णामकुम्भस्थवर्धमानाज्यवर्त्तिभिः।
सितादिभिर्निशि ज्ञेया प्रज्वाल्यावृत्य दर्शनात्॥ 12.9 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

खाते रात्र्युषितैः पुष्पैस्तथा ज्ञेया सितादिभिः।
वल्मीकशर्करारन्द्रतुषाङ्गारास्थिभस्मभिः॥ 12.10 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

केशकर्दमकीटैश्च संयुक्तां वर्जयेन्महीम्।
धूम्रतारौक्ष्यदौर्गन्ध्यकाठिन्यैश्चाशुभा मही॥ 12.11 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अदिक्स्था जलहीना च कुटिला द्विगुणायता।
वृत्ता पञ्चत्रिषट्कोणा चार्धचन्द्रा च शूर्पिका॥ 12.12 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पीलुशेल्वक्षवेण्वर्कस्नुक्पिशाचकटुद्रुमैः।
श्येनगृध्रर्क्षगोमायुसूकरध्वाङ्क्षवानरैः॥ 12.13 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

रक्षोयमाग्निवाताप्यनिम्नत्वेन च निन्दिता।
मध्यनिम्ना सगर्भा च प्रतिलोमा च नेष्यते॥ 12.14 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कुशैः शरैश्च दूर्वाभिः काशैश्च ब्राह्मणादिभूः।
पुष्पैर्दीपैश्च विज्ञेया नत्वा विज्ञाप्य तं प्रभुम्॥ 12.15 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

निमित्तं ब्रूहि मे देव कल्प्रोक्तं द्विजादिकम्।
वर्णार्यं तु प्रयुक्ते तु ततो वर्तिचतुष्टये॥ 12.16 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मुहूर्ते गमिते यस्य दीपो ज्वलति तस्य भूः।
वास्तु संकीर्णमिष्टं च सर्वेषा सर्वभासनात्॥ 12.17 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

न्यग्रोधोदुम्बराश्वत्थप्लक्षाः पूर्वादयः सुभाः।
एते व्यस्ताः समस्ता वा शस्ता वामास्त्वकामदाः॥ 12.18 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नादेयं तु जलं श्रेष्ठं दिक्षु सर्वास्ववस्थितम्।
कूपमैन्द्रैशसौम्येषु न चैकसलिलं शुभम्॥ 12.19 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जलाद्रिवृक्षगुल्माश्च पूर्वादिषु शुभाः स्थिताः।
शिग्रुनिम्बादयश्छेद्यास्तत्र हस्तशतान्तरे॥ 12.20 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बहिःस्थिता न दोषाय मध्ये कार्यास्तु वा शुभाः।
द्विगुणं गृहवक्षोच्चं त्यक्त्वा दोषाय न स्थिताः॥ 12.21 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गृहोच्चद्विगुणाद् बाह्ये फलपुष्पद्रुमास्तथा।
बकुलाशोकपुन्नागनागचन्दनचम्पकाः॥ 12.22 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बिल्वाम्रपनसाद्याश्च पलाशाद्याश्च शोभनाः।
अन्तस्सारं बहिस्सारं निस्सारं सर्वसारकम्॥ 12.23 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चतुर्धा स्थावरं तेषामसारं न गृहाग्रतः।
कदल्यादि बहिर्धार्यं गृहपृष्ठान्तपक्षतः॥ 12.24 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वसारं तु सर्वत्र चिञ्चादि परिकीर्त्तितम्।
अन्तस्सारं तथा विद्याद् बहिस्सारमसारवत्॥ 12.25 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अपि सौवर्णकं वृक्षमुपगेहं न धारयेत्।
गुल्मवल्ल्योषधीनां तु नैकान्तो विधिरीदृशः॥ 12.26 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चन्दनागरुकर्पूरकदम्बतिलकार्जुनैः।
क्रमुकैर्नालिकेरैश्च कुशैर्दर्भैः समावृता॥ 12.27 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पद्मोत्पलवनाकीर्णा तोयाढ्यैन्द्रोरप्लवा।
केतकीक्षुसमाकीर्णा सुपद्मा शान्तिदा मही॥ 12.28 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नदीसागरपर्यन्ततीर्थायतनमाश्रिता।
क्षीरवृक्षसमाकीर्णा फलवृक्षसमाकुला॥ 12.29 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उद्यानोपवनोपेता फुल्लगुल्मलताकुला।
पश्चिमे याज्ञिकैर्वृक्षैर्व्रीहिक्षेत्रेण दक्षिणे॥ 12.30 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भद्रिका भूमिराख्याता सुखदा तत्र यज्वनाम्।
किंशुकाशोकबकुलैरङ्कोलैश्चैव निम्बकैः॥ 12.31 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

खदिरै रोहितैः प्लक्षैर्माधवीचम्पकासनैः।
कुलस्थतिलनिष्पावकोद्रवैश्च समाकुला॥ 12.32 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गिरिपार्श्वाश्रिता चैव गिरेः शिखरमाश्रिता।
अप्रभूतोदका भूमिः सा पूर्णेति च पुष्टिदा॥ 12.33 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पीलुवेणुवनाकीर्णा स्नुहिश्लेष्मातकान्विता।
विभीतकार्कसङ्कीर्णा कठिना शर्करान्विता॥ 12.34 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

श्येनगृध्रर्क्षगोमायुसूकरध्वाङ्क्षसङ्कुला।
सोषरा गर्भयुक्ता च क्षयदा धूम्रिका भवेत्॥ 12.35 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं परीक्ष्य यत्नेन गन्धवर्णरसादिभिः।
गुल्मादि परिशोध्यात्र कर्षयेल्लाङ्गलैः शुभैः॥ 12.36 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पञ्चधा दशधा वाऽपि सर्वधान्यानि वापयेत्।
कर्षयित्वाऽथ भूयोऽपि कुर्यात् पुष्फलान्विताम्॥ 12.37 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अत्यन्तोपहता या तु तस्याः शुद्धिरथोच्यते।
शतशः कर्षयित्वा तु गोकुलं तत्र वासयेत्॥ 12.38 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो वर्षोषिते कृष्ट्वा तिलादीन्यत्र वापयेत्।
यदा सस्येषु पुष्पाणि फलानि च भवन्ति हि॥ 12.39 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तदा कृष्टा पुनर्भूमिः शुद्धिमृच्छत्यसंशयम्।
भूतकूरबलिं तत्र पूर्वं दत्त्वा विचक्षणः॥ 12.40 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यावत् प्राकारपर्यन्तं तावत् कुर्यात् परिग्रहम्।
भूतानि राक्षसा वाऽपि येऽत्र तिष्ठन्ति केचन॥ 12.41 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ते सर्वे ह्यपगच्छन्तु स्थानं कुर्यामहं हरेः।
इत्यनुज्ञाप्य भूतादींस्ततस्तं विधिमाचरेत्॥ 12.42 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इन्द्रादीशावसानं तु शङ्कुद्विगुणवेष्टनात्।
निमित्तैः शोभनैर्मन्त्री कुर्यात् सूत्रप्रसारणम्॥ 12.43 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुन्नामैकतरूद्भूता निर्घृणाः शङ्कवो दृढाः।
प्राङ्मुखेनाष्टधा ताड्याः पूजिता लोहमुद्गरैः॥ 12.44 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

खात्वा पुरुषमात्रं तु जलाश्मान्तमथापि वा।
ततो न्यस्य घटं मध्ये विधिना पूर्णमर्चितम्॥ 12.45 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सरत्नं धान्यराशिस्थं मुहूर्त्ते मङ्गलान्विते।
सुमृद्भिः खातमापूर्य हस्तपूरं ततोऽश्मभिः॥ 12.46 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पादोनं प्लावयित्वाऽद्भिः पालाशाश्वत्थमुद्गरैः।
आकोट्य घर्षयित्वा च सुदृढं कारयेत् तलम्॥ 12.47 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्वारदेशेऽर्चयेद् देवं स्थण्डिलेऽग्निं च तर्पयेत्।
चतुरश्रं समं कृत्वा तत्र वास्तुं च तर्पयेत्॥ 12.48 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सूत्रपातं पुनः कुर्यादेकाशीतिपदं यथा।
सुसमः सुखदो वास्तुर्विषमो न सुखावहः॥ 12.49 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दध्यक्षताज्यपुष्पाम्बुहेमरत्नैः प्रदक्षिणम्।
मङ्गलार्थं लिखेत् पूर्वं नाङ्गुल्याद्यैः कदाचन॥ 12.50 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ईशमूर्ध्नि निर्ऋत्यङ्घ्रौ तत्रोत्तानशये स्थितान्।
कुशपुष्पाक्षतान्नाद्भिर्गन्धपुष्पैः प्रपूजयेत्॥ 12.51 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्मा नवसु मध्ये स्याद् दिक्षु षट्के द्विकेऽन्यतः।
द्वात्रिंशद् बहिरीशादिक्रमादर्च्यास्तु देवताः॥ 12.52 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्मा मध्यपदे पूज्यः तत्प्राच्यामार्यकस्ततः।
सावित्रः सविता चाग्नौ ततो द्विपदगौ स्मृतौ॥ 12.53 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विवस्वान् दक्षिणे षट्के जयन्तेन्द्रौ द्विकद्वये।
षट्के तु पश्चिमे मित्रो वायव्यद्विकयोः पुनः॥ 12.54 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

राजयक्ष्मा च रुद्रश्च षट्के क्षितिभृदुत्तरे।
आपवत्सस्तथापश्च द्विकयोस्तद्बहिः शिवः॥ 12.55 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पर्जन्यश्च जयन्तेन्द्रसूर्यसत्यभृशाम्बराः।
प्राच्यामग्न्यादिकान् वक्ष्ये पूषा च वितथस्तथा॥ 12.56 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गृहक्षतो धर्मराजो गन्धर्वो भृङ्गराजकः।
मृगश्च नैर्ऋते कोणे पूजयेच्च पितॄंस्ततः॥ 12.57 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दौवारिकं च सुग्रीवं पुष्पदन्तं जलाधिपम्।
असुरं तैव शोषं च पापयक्ष्माणमेव च॥ 12.58 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

वायुं नागं तथा मुख्यं भल्लाटं सोममेव च।
अदितिं दितिं कुबेरं च बहिरीशादिषु क्रमात्॥ 12.59 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चरकीं च विदारीं च पूतनां पापराक्षसीम्।
शर्वस्कन्दं चार्यमणं जम्भकं पिलिपिञ्छकम्॥ 12.60 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दिक्षु तेषां बलिं दत्त्वा मध्यादारभ्य सर्वतः।
भूतेभ्योऽपि बलिं दद्यादष्टदिक्षु यताक्रमम्॥ 12.61 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पूजिता वास्तुदेहस्थास्त्रिपञ्चाशत् तु देवताः।
सिद्धये स्युरनर्थाय गृहभाजामपूजिताः॥ 12.62 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सङ्कल्पितोपवासस्तु सुस्नातः सुसहायवान्।
सुलिप्तायां समासीनः क्षितौ रात्रावुदङ्मुखः॥ 12.63 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ज्पेत् स्वप्नप्रदं मन्त्रं यावन्निद्रावशंगतः।
ततः पश्यत्यसौ स्वप्नं तद्भूमिफलसूचकम्॥ 12.64 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुस्वप्नेऽत्र गृहं कुर्यात् सुगृहर्क्षदिनोदये।
सुमृदा स्थण्डिलं कृत्वा चतुर्हस्तं सुशोभनम्॥ 12.65 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रलिप्त पद्ममध्यस्थमुदकुम्भं निवेशयेत्।
सर्वौषदियुतं भद्रं रत्नगर्भं सपल्लवम्॥ 12.66 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सितचन्दनदिग्धाङ्गं पद्ममालाविभूषितम्।
सितवस्त्रयुगच्छन्नमव्यग्रं स्वस्तिकान्वितम्॥ 12.67 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्मुखे प्रणवेनादौ ध्यात्वा कमलमुज्ज्वलम्।
साङ्गुलीयकरो मन्त्री ग्रहांस्तत्र प्रकल्पयेत्॥ 12.68 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बद्धपद्मासनान् हृष्टान् पूजयेच्च स्वनामभिः।
सूर्यं रक्तं सितं सोमं रक्तमङ्गारकं पुनः॥ 12.69 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बुधं चामीकरप्रख्यं कृष्णवर्णं शनैश्चरम्।
पीतं बृहस्पतिं शुक्रं शुक्लमेव तु कल्पयेत्॥ 12.70 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

राहुं चासितपीताभं कृष्णं केतुं यताक्रमम्।
स्ववर्णलक्षितैः पुष्पैः सर्वेऽर्च्यास्तु विधानतः॥ 12.71 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कुर्याद्धोमं बलिं चान्ते गीतवादित्रसंयुतम्।
स्तुतिं कृत्वा ग्रहाणां तु पवित्रं स्तोत्रमीरयेत्॥ 12.72 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शुभाशुभमहार्थानि निमित्तानि ग्रहाधिप!।
दिव्यान्तरिक्षभौमानि पृच्छतो मे प्रकाशय॥ 12.73 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इत्युक्त्वोद्धृत्य तं कुम्भं शाकुनं सूक्तमुच्चरन्।
परितो भ्रामयेद् यत्नाज्जयशब्दादिसंयुतम्॥ 12.74 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अनिष्टदर्शनेऽप्येवं भूमौ स्थापितपूजितम्।
उद्धृत्य भ्रामयेद् भूयस्तदा खे दृश्यतेऽद्भुतम्॥ 12.75 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सिद्धानां दर्शनं शब्दः सातपा वृष्टिरेव वा।
रत्नपुष्पफलान्नानां धान्यमध्वाज्यवाससाम्॥ 12.76 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दधिपाठीनभेकानां मूत्रस्य पिशितस्य च।
कूर्मस्य वा महीपृष्ठे प्रपातो नभसः शुभः॥ 12.77 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नृपब्राह्मणकन्यानां पूर्वकुम्भस्य दर्शनम्।
हस्त्यश्वशिखिहंसाभ्रशङ्खवेणुसमाः स्वराः॥ 12.78 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इत्येवमादयो ज्ञेयाः कर्मकाले विचक्षणैः।
स्पष्टे घ्राते श्रुते दृष्टेऽप्यनिष्टे वर्जयेत् क्षितिम्॥ 12.79 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दिनमन्यत् समासाद्य प्रागुक्तविधिवर्त्मना।
सुनिमित्तं च विज्ञाय कर्ता वै कर्म कारयेत्॥ 12.80 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तथेष्ट्वाऽग्निं क्षमेत्युक्त्वा ब्राह्मणैः स्वस्ति वाच्य च।
बलिं दत्त्वा खनेत् प्राग्वत् तां धरां पूरयेत् पुनः॥ 12.81 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गृहमध्ये तु मेधावी शुभां पूर्वप्रकल्पिताम्।
न्यसेत् कूर्मशिलां चैव यस्यां कूर्मो निवेश्यते॥ 12.82 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

राजतं विन्यसेत् कूर्मं सौवर्णं तद्वदेव तु।
पूर्ववत् कल्पयेत् पद्मं साष्टवर्गां च मातृकाम्॥ 12.83 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आधारशक्तिमत्रेष्ट्वा नत्वा विज्ञापयेत् ततः।
त्वमेव परमा शक्तिस्त्वमेवासनधारिका॥ 12.84 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सन्तृप्तया त्वया देवि! स्थातव्यमिह सर्वदा।
कूर्मराजमकूपारं तथा विश्वस्य धारकम्॥ 12.85 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ध्यात्वा पूर्वोक्तपद्मस्थं स्वनाम्नैव तु पूजयेत्।
नमस्ते कूर्मरूपाय विष्णवे विश्वधारिणे॥ 12.86 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

करिष्यमाणं प्रासादमिह त्वं धर्तुमर्हसि।
इति विज्ञाप्य तं भक्त्या गणेशं चात्र पूजयेत्॥ 12.87 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कूर्मस्य दक्षिणे पार्श्वे पद्मं कृत्वा तु पूर्ववत्।
नामयुक्तेन बीजेन गन्धपुष्पादिभिः क्रमात्॥ 12.88 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कुर्याद् बीजस्य पञ्चाङ्गं त्रिदीर्घं द्वादशान्तगैः।
निवेद्य लड्डुकापूपपृथुकादि विशेषतः॥ 12.89 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ध्यायेद् गजाननं रक्तं बृहत्कुक्षिं चतुर्भुजम्।
पाशाङ्कुशधरं भक्ष्यं दधानं दन्तमेव च॥ 12.90 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं सम्पूज्यते नित्यं गणेशो यत्र भक्तितः।
विघ्नास्तत्र न जायन्ते वर्धन्ते चात्र सम्पदः॥ 12.91 ॥

मूलम्

मण्डले स्थण्डिले चैनं यागे यागे च पूजयेत्। गणेशं विधिना य