०१०

॥ अथ दशमः पटलः ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथ वक्ष्यामि संक्षेपाद् दीक्षापूजाद्यनुग्रहम्।
शिष्याधिकारसिद्ध्यर्थं निर्वाणार्थं च योगिनाम्॥ 10.1 ॥

मूलम्

अथ वक्ष्यामि संक्षेपाद् दीक्षापूजाद्यनुग्रहम्।
शिष्याधिकारसिद्ध्यर्थं निर्वाणार्थं च योगिनाम्॥ 10.1 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

दीयन्ते सिद्धयः सर्वाः क्षीयन्ते ग्रन्थयोऽप्यतः।
दीक्षात्वमेवं दीक्षाया धर्माधर्महृदात्मनः॥ 10.2 ॥

मूलम्

दीयन्ते सिद्धयः सर्वाः क्षीयन्ते ग्रन्थयोऽप्यतः।
दीक्षात्वमेवं दीक्षाया धर्माधर्महृदात्मनः॥ 10.2 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वसन्तग्रीष्मयोर्दीक्षा कार्या वा कार्त्तिकादिषु।
शरदाषाढयोश्चोक्तो वर्णजानामनुग्रहः॥ 10.3 ॥

मूलम्

वसन्तग्रीष्मयोर्दीक्षा कार्या वा कार्त्तिकादिषु।
शरदाषाढयोश्चोक्तो वर्णजानामनुग्रहः॥ 10.3 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जातिशौचगुणान् पूर्वं परीक्ष्य स्वयमादरात्।
शुद्धान् गुरुर्विजानीयात् स्रीशूद्रांस्तु विशेषतः॥ 10.4 ॥

मूलम्

जातिशौचगुणान् पूर्वं परीक्ष्य स्वयमादरात्।
शुद्धान् गुरुर्विजानीयात् स्रीशूद्रांस्तु विशेषतः॥ 10.4 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ते तु भक्तिं ततो ज्ञात्वा कर्तव्या परमेश्वरे।
देववद् भक्तिमन्तोऽस्य कुर्युः शुश्रूषणं चिरम्॥ 10.5 ॥

मूलम्

ते तु भक्तिं ततो ज्ञात्वा कर्तव्या परमेश्वरे।
देववद् भक्तिमन्तोऽस्य कुर्युः शुश्रूषणं चिरम्॥ 10.5 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

भगवंस्त्वत्प्रसादेन संसारार्णवतारणम्।
इच्छामश्चैहिकीं सिद्धिं विशेषेण तपोधन!॥ 10.6 ॥

मूलम्

भगवंस्त्वत्प्रसादेन संसारार्णवतारणम्।
इच्छामश्चैहिकीं सिद्धिं विशेषेण तपोधन!॥ 10.6 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

इति विज्ञाप्य सन्तोष्य दानानुगमसान्त्वनैः।
तदिच्छयोक्तसम्भारानाहरेयुर्यथाबलम्॥ 10.7 ॥

मूलम्

इति विज्ञाप्य सन्तोष्य दानानुगमसान्त्वनैः।
तदिच्छयोक्तसम्भारानाहरेयुर्यथाबलम्॥ 10.7 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्रव्याण्यानाय्य संशोध्य पूर्वोद्युरधिवास्य च।
द्वादश्यां दीक्षयेच्छिष्यानिष्ट्वा देवविधानतः॥ 10.8 ॥

मूलम्

द्रव्याण्यानाय्य संशोध्य पूर्वोद्युरधिवास्य च।
द्वादश्यां दीक्षयेच्छिष्यानिष्ट्वा देवविधानतः॥ 10.8 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

देवालयनदीतीर्थगोष्ठारामादिसन्निधौ।
ब्राह्मणादिविभागेन यागस्थानं प्रकल्पयेत्॥ 10.9 ॥

मूलम्

देवालयनदीतीर्थगोष्ठारामादिसन्निधौ।
ब्राह्मणादिविभागेन यागस्थानं प्रकल्पयेत्॥ 10.9 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

दीक्षार्थिनस्तु यावन्तः सम्भवन्त्यत्र वैष्णवाः।
ते सर्वे सममेवात्र यतेरन्नात्मशक्तितः॥ 10.10 ॥

मूलम्

दीक्षार्थिनस्तु यावन्तः सम्भवन्त्यत्र वैष्णवाः।
ते सर्वे सममेवात्र यतेरन्नात्मशक्तितः॥ 10.10 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यत्नोऽर्थो वाऽधिको यस्य फलं तस्याधिकं तथा।
वित्तशाठ्यं तु यः कुर्यान्नरके स पतेद् ध्रुवम्॥ 10.11 ॥

मूलम्

यत्नोऽर्थो वाऽधिको यस्य फलं तस्याधिकं तथा।
वित्तशाठ्यं तु यः कुर्यान्नरके स पतेद् ध्रुवम्॥ 10.11 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वैष्णवैरभ्यनुज्ञातो दीक्षितैः कुशलैः सह।
स्नात्वाऽऽचम्य शुचिर्भूत्वा कृतिनित्यः स्वलंकृतः॥ 10.12 ॥

मूलम्

वैष्णवैरभ्यनुज्ञातो दीक्षितैः कुशलैः सह।
स्नात्वाऽऽचम्य शुचिर्भूत्वा कृतिनित्यः स्वलंकृतः॥ 10.12 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यागार्थं कल्पितां भूमिमाचार्यः स्वयमाविशेत्।
सञ्चिन्त्य मनसा देवं सकलं मण्डलात्मकम्॥ 10.13 ॥

मूलम्

यागार्थं कल्पितां भूमिमाचार्यः स्वयमाविशेत्।
सञ्चिन्त्य मनसा देवं सकलं मण्डलात्मकम्॥ 10.13 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

संस्कृत्य विधिना वेदिं कलशन्यासमारभेत्।
नृसिंहजप्तान् सिद्धार्थान् फडन्तेन विकीर्य तु॥ 10.14 ॥

मूलम्

संस्कृत्य विधिना वेदिं कलशन्यासमारभेत्।
नृसिंहजप्तान् सिद्धार्थान् फडन्तेन विकीर्य तु॥ 10.14 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मूलेन विकिरान् जप्त्वा पञ्चगव्यं तु साधयेत्।
गोमूत्रं प्रणवेनैव विसर्गेण तु गोमयम्॥ 10.15 ॥

मूलम्

मूलेन विकिरान् जप्त्वा पञ्चगव्यं तु साधयेत्।
गोमूत्रं प्रणवेनैव विसर्गेण तु गोमयम्॥ 10.15 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

बिन्द्वन्तेन पयो दद्याद्‌दधि दीर्घेण विष्णुना।
घृतमाद्येन शुद्धेन विष्णुबीजेन पूजयेत्॥ 10.16 ॥

मूलम्

बिन्द्वन्तेन पयो दद्याद्‌दधि दीर्घेण विष्णुना।
घृतमाद्येन शुद्धेन विष्णुबीजेन पूजयेत्॥ 10.16 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

गोमूत्राद् गोमयं त्वर्धं क्षीरमष्टगुणं ततः।
दधि सप्तगुणं दद्यादाज्यं चैव चतुर्गुणम्॥ 10.17 ॥

मूलम्

गोमूत्राद् गोमयं त्वर्धं क्षीरमष्टगुणं ततः।
दधि सप्तगुणं दद्यादाज्यं चैव चतुर्गुणम्॥ 10.17 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्रिबीजेन कुशैः प्रोक्ष्य मूलेन विकिरान् क्षिपेत्।
त्रिरेव प्राङ्मुखस्तिष्ठंस्तं ध्यात्वोत्तानपाणिना॥ 10.18 ॥

मूलम्

त्रिबीजेन कुशैः प्रोक्ष्य मूलेन विकिरान् क्षिपेत्।
त्रिरेव प्राङ्मुखस्तिष्ठंस्तं ध्यात्वोत्तानपाणिना॥ 10.18 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पीठन्यासक्रमादीशे कलशं कर्करीयुतम्।
सरत्नं निर्व्रणं रम्यं लोहजं सूत्रवेष्टितम्॥ 10.19 ॥

मूलम्

पीठन्यासक्रमादीशे कलशं कर्करीयुतम्।
सरत्नं निर्व्रणं रम्यं लोहजं सूत्रवेष्टितम्॥ 10.19 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पूरयित्वाऽर्चयेद् विद्वान् गन्धपुष्पैर्यथाक्रमम्।
धर्माधर्मादिपीठस्थं पङ्कजं कलशे न्यसेत्॥ 10.20 ॥

मूलम्

पूरयित्वाऽर्चयेद् विद्वान् गन्धपुष्पैर्यथाक्रमम्।
धर्माधर्मादिपीठस्थं पङ्कजं कलशे न्यसेत्॥ 10.20 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

क्षादिमूर्तिशिफानालसरः कण्टकरन्ध्रकम्।
धर्माद्यन्तःस्थयुग्ग्रन्थिसाधर्म्यादिनपुंसकम्॥ 10.21 ॥

मूलम्

क्षादिमूर्तिशिफानालसरः कण्टकरन्ध्रकम्।
धर्माद्यन्तःस्थयुग्ग्रन्थिसाधर्म्यादिनपुंसकम्॥ 10.21 ॥

काद्यैस्रिभिस्रिभिः पत्रैः कर्णिकान्तैः समन्वितम्॥ विसर्गबिन्दुदीप्ताग्रपूर्वादिस्वरकेसरम्॥ 10.22 ॥
विश्वास-प्रस्तुतिः

तारांशत्रितयोपेतमात्मविद्यापरक्रमात्।
नादशक्तियुतं मध्ये तत्रावाह्यार्चयेत् प्रभुम्॥ 10.23 ॥

मूलम्

तारांशत्रितयोपेतमात्मविद्यापरक्रमात्।
नादशक्तियुतं मध्ये तत्रावाह्यार्चयेत् प्रभुम्॥ 10.23 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वर्धन्यां चासने सिद्धे तस्मादावाहनं भवेत्।
आज्येऽर्घ्ये च प्रणीतायां स्रुक्स्रुवेषु विशेषतः॥ 10.24 ॥

मूलम्

वर्धन्यां चासने सिद्धे तस्मादावाहनं भवेत्।
आज्येऽर्घ्ये च प्रणीतायां स्रुक्स्रुवेषु विशेषतः॥ 10.24 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पञ्चगव्ये चरौ कुण्डे मण्डले विष्णुहस्तके।
पूजयित्वा तथा साङ्गं कलशस्थं तु केशवम्॥ 10.25 ॥

मूलम्

पञ्चगव्ये चरौ कुण्डे मण्डले विष्णुहस्तके।
पूजयित्वा तथा साङ्गं कलशस्थं तु केशवम्॥ 10.25 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अग्रतोऽस्त्रेण वर्धन्या मण्डपस्य समन्ततः।
अच्छिन्नां पातयेद् धारामीशाद्यन्तं प्रदक्षिणम्॥ 10.26 ॥

मूलम्

अग्रतोऽस्त्रेण वर्धन्या मण्डपस्य समन्ततः।
अच्छिन्नां पातयेद् धारामीशाद्यन्तं प्रदक्षिणम्॥ 10.26 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पश्चात् तेनैव मार्गेण साधकः कलशं नयेत्।
संहृत्य विकिरान् सर्वान् विकीर्णान् पात्रगैः सह॥ 10.27 ॥

मूलम्

पश्चात् तेनैव मार्गेण साधकः कलशं नयेत्।
संहृत्य विकिरान् सर्वान् विकीर्णान् पात्रगैः सह॥ 10.27 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वधान्यस्थितं कुम्भं पूजयेद् वर्धनीं तथा।
नवेनांशुकयुग्मेन वेष्टयेत् तं सितेन तु॥ 10.28 ॥

मूलम्

सर्वधान्यस्थितं कुम्भं पूजयेद् वर्धनीं तथा।
नवेनांशुकयुग्मेन वेष्टयेत् तं सितेन तु॥ 10.28 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

घटिकां च तथैकेन रक्षां चास्त्रेण कल्पयेत्।
विकिरेदस्त्रजप्तैश्च सर्वधान्यैः समन्ततः॥ 10.29 ॥

मूलम्

घटिकां च तथैकेन रक्षां चास्त्रेण कल्पयेत्।
विकिरेदस्त्रजप्तैश्च सर्वधान्यैः समन्ततः॥ 10.29 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सम्मृज्य मूर्तिभिश्चाग्नौ संस्कृते श्रपयेच्चरुम्।
मूलेन मूर्तिभिश्चाग्नौ संस्कृते श्रपयेच्चरुम्॥ 10.30 ॥

मूलम्

सम्मृज्य मूर्तिभिश्चाग्नौ संस्कृते श्रपयेच्चरुम्।
मूलेन मूर्तिभिश्चाग्नौ संस्कृते श्रपयेच्चरुम्॥ 10.30 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

क्षालिताज्याक्तसक्षीरानुखामारोप्य तण्डुलान्।
क्षालितान् समुपस्तीर्णान् न्यस्यालोड्यावघट्य च॥ 10.31 ॥

मूलम्

क्षालिताज्याक्तसक्षीरानुखामारोप्य तण्डुलान्।
क्षालितान् समुपस्तीर्णान् न्यस्यालोड्यावघट्य च॥ 10.31 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

उपस्तीर्योदगुद्वास्य क्षालितं प्रोक्ष्य पूजयेत्।
कुर्याद् भस्मोर्ध्वपुण्ड्रं च तत्पार्श्वेऽष्टाक्षरेण तु॥ 10.32 ॥

मूलम्

उपस्तीर्योदगुद्वास्य क्षालितं प्रोक्ष्य पूजयेत्।
कुर्याद् भस्मोर्ध्वपुण्ड्रं च तत्पार्श्वेऽष्टाक्षरेण तु॥ 10.32 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

उपस्तीर्य शुभे पात्रे क्षिप्तं प्रत्यभिघार्य च।
अभिघार्य क्षतं चाद्यं भागं देवाय कल्पयेत्॥ 10.33 ॥

मूलम्

उपस्तीर्य शुभे पात्रे क्षिप्तं प्रत्यभिघार्य च।
अभिघार्य क्षतं चाद्यं भागं देवाय कल्पयेत्॥ 10.33 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्वितीयं कलशस्थाय वह्निस्थाय तृतीयकम्।
घृताप्लुतं तु मूलेन जुहुयादाहुतित्रयम्॥ 10.34 ॥

मूलम्

द्वितीयं कलशस्थाय वह्निस्थाय तृतीयकम्।
घृताप्लुतं तु मूलेन जुहुयादाहुतित्रयम्॥ 10.34 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तच्छेषेण बलिं पीत्वा पञ्चगव्यं चतुर्थकम्।
प्रणवेन पुरा पीत्वा पञ्चगव्यं चतुर्थकम्॥ 10.35 ॥

मूलम्

तच्छेषेण बलिं पीत्वा पञ्चगव्यं चतुर्थकम्।
प्रणवेन पुरा पीत्वा पञ्चगव्यं चतुर्थकम्॥ 10.35 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

भागं शिष्यैः सहाश्नीयाद् गुरुः कायविशोधनम्।
सप्ताभिमन्त्रितं प्राच्यां निखातं द्वादशाङ्गुलम्॥ 10.36 ॥

मूलम्

भागं शिष्यैः सहाश्नीयाद् गुरुः कायविशोधनम्।
सप्ताभिमन्त्रितं प्राच्यां निखातं द्वादशाङ्गुलम्॥ 10.36 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

भक्ष्यं तैर्दन्तकाष्ठं च क्षीरवृक्षजमव्रणम्।
शुभं परीक्षयेत् तेन शान्तिहोमोऽशुभे स्मृतः॥ 10.37 ॥

मूलम्

भक्ष्यं तैर्दन्तकाष्ठं च क्षीरवृक्षजमव्रणम्।
शुभं परीक्षयेत् तेन शान्तिहोमोऽशुभे स्मृतः॥ 10.37 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

आचान्तः सकलो भूत्वा प्रार्थयेद् गुरुरच्युतम्।
प्रदक्षिणमुपावृत्य नमस्कृत्य प्रसाद्य च॥ 10.38 ॥

मूलम्

आचान्तः सकलो भूत्वा प्रार्थयेद् गुरुरच्युतम्।
प्रदक्षिणमुपावृत्य नमस्कृत्य प्रसाद्य च॥ 10.38 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

संसारार्णवमग्नानां पशूनां पाशमुक्तये।
त्वमेव शरणं देव! सदा त्वं भक्तवत्सल॥ 10.39 ॥

मूलम्

संसारार्णवमग्नानां पशूनां पाशमुक्तये।
त्वमेव शरणं देव! सदा त्वं भक्तवत्सल॥ 10.39 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

देवदेवानुजानीहि प्राकृतैः पाशबन्धनैः।
पाशितान् मोक्षयिष्यामि त्वत्प्रसादात् पशूनिमान्॥ 10.40 ॥

मूलम्

देवदेवानुजानीहि प्राकृतैः पाशबन्धनैः।
पाशितान् मोक्षयिष्यामि त्वत्प्रसादात् पशूनिमान्॥ 10.40 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

लब्धानुज्ञस्तु संशोध्य धारणाभिरुपोषितान्।
अस्त्रेण प्रोक्ष्य लिङ्गस्थान् पशून् स्वात्मनि योजयेत्॥ 10.41 ॥

मूलम्

लब्धानुज्ञस्तु संशोध्य धारणाभिरुपोषितान्।
अस्त्रेण प्रोक्ष्य लिङ्गस्थान् पशून् स्वात्मनि योजयेत्॥ 10.41 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सम्प्रोक्ष्य तं पुनर्देहं वाताग्निधृतमग्रतः।
भस्मकूटमिव ध्यात्वा प्लावयेद् वारिणाऽखिलम्॥ 10.42 ॥

मूलम्

सम्प्रोक्ष्य तं पुनर्देहं वाताग्निधृतमग्रतः।
भस्मकूटमिव ध्यात्वा प्लावयेद् वारिणाऽखिलम्॥ 10.42 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

उदकैकनिधिं सम्यग् ध्यात्वा संसारमण्डलम्।
कल्पयेत् पार्थिवीं शक्तिं ब्रह्माण्डैकस्वरूपिणीम्॥ 10.43 ॥

मूलम्

उदकैकनिधिं सम्यग् ध्यात्वा संसारमण्डलम्।
कल्पयेत् पार्थिवीं शक्तिं ब्रह्माण्डैकस्वरूपिणीम्॥ 10.43 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्मात्रासम्भृतां शुभ्रां वृत्तां बुद्बुदसन्निभाम्।
लिङ्गे संक्रामिते ध्यायेत् पुरुषं प्रणवात्मकम्॥ 10.44 ॥

मूलम्

तन्मात्रासम्भृतां शुभ्रां वृत्तां बुद्बुदसन्निभाम्।
लिङ्गे संक्रामिते ध्यायेत् पुरुषं प्रणवात्मकम्॥ 10.44 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विभक्तेन्द्रियसंस्थानं बुद्ध्याऽब्देनाण्डभेदनम्।
शकले रोदसी मध्ये प्रजापतिमिमं स्मरेत्॥ 10.45 ॥

मूलम्

विभक्तेन्द्रियसंस्थानं बुद्ध्याऽब्देनाण्डभेदनम्।
शकले रोदसी मध्ये प्रजापतिमिमं स्मरेत्॥ 10.45 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रणवेन पुनः प्रोक्ष्य सकलीकृत्य देशिकः।
स्वहस्ते सकलं ध्यायेन्मण्डलादिकमादरात्॥ 10.46 ॥

मूलम्

प्रणवेन पुनः प्रोक्ष्य सकलीकृत्य देशिकः।
स्वहस्ते सकलं ध्यायेन्मण्डलादिकमादरात्॥ 10.46 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

चतुर्द्वारं पुरं तच्च ब्रह्मतीर्थाद्यनुक्रमात्।
मध्ये पद्मं यथाप्रोक्तं पत्राण्यङ्गुलयः स्मृताः॥ 10.47 ॥

मूलम्

चतुर्द्वारं पुरं तच्च ब्रह्मतीर्थाद्यनुक्रमात्।
मध्ये पद्मं यथाप्रोक्तं पत्राण्यङ्गुलयः स्मृताः॥ 10.47 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कर्णिका तलमध्यं तु पर्वाण्यस्य तु केसराः।
अग्निस्थानं च मध्येऽत्र तन्मध्ये केशवः स्थितः॥ 10.48 ॥

मूलम्

कर्णिका तलमध्यं तु पर्वाण्यस्य तु केसराः।
अग्निस्थानं च मध्येऽत्र तन्मध्ये केशवः स्थितः॥ 10.48 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मण्डलत्रितयस्यान्तः सूर्यकोटिसमप्रभम्।
तं ध्यात्वा पूजयेन्मध्ये गन्धपुष्पैर्यथाक्रमम्॥ 10.49 ॥

मूलम्

मण्डलत्रितयस्यान्तः सूर्यकोटिसमप्रभम्।
तं ध्यात्वा पूजयेन्मध्ये गन्धपुष्पैर्यथाक्रमम्॥ 10.49 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तं हस्तं दापयेन्मूर्ध्नि शिष्यस्य सुसमाहितः।
हस्ते विष्णुः स्थितो यस्मिन् विष्णुहस्तस्तु स स्मृतः॥ 10.50 ॥

मूलम्

तं हस्तं दापयेन्मूर्ध्नि शिष्यस्य सुसमाहितः।
हस्ते विष्णुः स्थितो यस्मिन् विष्णुहस्तस्तु स स्मृतः॥ 10.50 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जन्मान्तरसहस्रैस्तु यत् पापं सञ्चितं पुरा।
सर्वं तत् स्पर्शमात्रेण विलयं यात्यसंशयम्॥ 10.51 ॥

मूलम्

जन्मान्तरसहस्रैस्तु यत् पापं सञ्चितं पुरा।
सर्वं तत् स्पर्शमात्रेण विलयं यात्यसंशयम्॥ 10.51 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमेकं बहून् वापि जनयेद् ध्यानयोगतः।
एवं संशुद्धदेहं तं गन्धपुष्पैः प्रपूजयेत्॥ 10.52 ॥

मूलम्

एवमेकं बहून् वापि जनयेद् ध्यानयोगतः।
एवं संशुद्धदेहं तं गन्धपुष्पैः प्रपूजयेत्॥ 10.52 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

करौ सम्मृज्य मूलेन नेत्रे बद्‌ध्वा सुवाससा।
नेत्रमन्त्रेण मेधावी सदशेनाहतेन तु॥ 10.53 ॥

मूलम्

करौ सम्मृज्य मूलेन नेत्रे बद्‌ध्वा सुवाससा।
नेत्रमन्त्रेण मेधावी सदशेनाहतेन तु॥ 10.53 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

शिष्यं पुष्पाञ्जलिधरं प्राङ्मुखं तु प्रवेशयेत्।
ब्राह्मणादिक्रमेणैव बहवश्चेद् विविक्षवः॥ 10.54 ॥

मूलम्

शिष्यं पुष्पाञ्जलिधरं प्राङ्मुखं तु प्रवेशयेत्।
ब्राह्मणादिक्रमेणैव बहवश्चेद् विविक्षवः॥ 10.54 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्वारं तु दक्षिणं श्रेष्ठं मण्डपस्य प्रवेशने।
उत्तरादीनि चत्वारि विप्रादीनां विशेषतः॥ 10.55 ॥

मूलम्

द्वारं तु दक्षिणं श्रेष्ठं मण्डपस्य प्रवेशने।
उत्तरादीनि चत्वारि विप्रादीनां विशेषतः॥ 10.55 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुरप्रवेशनं कार्यं शिष्यकामानुरूपतः।
प्रजाबलार्थसौभाग्यं रत्नान्नविजयस्त्रियः॥ 10.56 ॥

मूलम्

पुरप्रवेशनं कार्यं शिष्यकामानुरूपतः।
प्रजाबलार्थसौभाग्यं रत्नान्नविजयस्त्रियः॥ 10.56 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

धृतिमोक्षायुरारोग्यं पशुपुत्रसुखादि च।
पूर्वादिषु प्रवेशे स्यात् करं दत्त्वा प्रवेशयेत्॥ 10.57 ॥

मूलम्

धृतिमोक्षायुरारोग्यं पशुपुत्रसुखादि च।
पूर्वादिषु प्रवेशे स्यात् करं दत्त्वा प्रवेशयेत्॥ 10.57 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कृतप्रदक्षिणं शिष्यं क्रमाद् वन्दितदिक्पतिम्।
देवाभिमुखमानीय प्राड्मुखं स्थापयेत् ततः॥ 10.58 ॥

मूलम्

कृतप्रदक्षिणं शिष्यं क्रमाद् वन्दितदिक्पतिम्।
देवाभिमुखमानीय प्राड्मुखं स्थापयेत् ततः॥ 10.58 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तूष्णीं स गुरुणोद्दिष्टो यतवाक्कायमानसः।
जानुद्वयेन भूमिं तु विष्टभ्य नतिपूर्वकम्॥ 10.59 ॥

मूलम्

तूष्णीं स गुरुणोद्दिष्टो यतवाक्कायमानसः।
जानुद्वयेन भूमिं तु विष्टभ्य नतिपूर्वकम्॥ 10.59 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ध्यात्वा देवं हरिं भक्त्या सूर्यकोटिसमप्रभम्।
लक्ष्म्या समन्वितं सौम्यमष्टबाहुमलङ्कृतम्॥ 10.60 ॥

मूलम्

ध्यात्वा देवं हरिं भक्त्या सूर्यकोटिसमप्रभम्।
लक्ष्म्या समन्वितं सौम्यमष्टबाहुमलङ्कृतम्॥ 10.60 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

समाहितः क्षिपेन्माल्यं गुर्वदेशप्रतीक्षया।
तन्नेत्रावरणं मुक्त्वा पुष्पपातं विलोकयेत्॥ 10.61 ॥

मूलम्

समाहितः क्षिपेन्माल्यं गुर्वदेशप्रतीक्षया।
तन्नेत्रावरणं मुक्त्वा पुष्पपातं विलोकयेत्॥ 10.61 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुष्पपातानूरूपेण मूर्तिनाम्ना तमाह्वयेत्।
अमन्त्रमर्चनं तत्र कारयेद् देवमूर्तिषु॥ 10.62 ॥

मूलम्

पुष्पपातानूरूपेण मूर्तिनाम्ना तमाह्वयेत्।
अमन्त्रमर्चनं तत्र कारयेद् देवमूर्तिषु॥ 10.62 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

देवान्तं ब्राह्मणस्योक्तं वर्मान्तं क्षत्रियस्य तु।
गुप्तान्तं नाम वैश्यस्य शूद्रे दासान्तमुद्दिशेत्॥ 10.63 ॥

मूलम्

देवान्तं ब्राह्मणस्योक्तं वर्मान्तं क्षत्रियस्य तु।
गुप्तान्तं नाम वैश्यस्य शूद्रे दासान्तमुद्दिशेत्॥ 10.63 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्त्रीणां देवीति नाम स्यात् सा मूर्तिस्तस्य कामदा।
दृष्टमात्रे प्रणश्यन्ति मण्डले पापसञ्चयाः॥ 10.64 ॥

मूलम्

स्त्रीणां देवीति नाम स्यात् सा मूर्तिस्तस्य कामदा।
दृष्टमात्रे प्रणश्यन्ति मण्डले पापसञ्चयाः॥ 10.64 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

धूपं दीपं क्रमाद् दत्त्वा निवेद्यं चात्र कल्पयेत्।
प्रकृत्यादिपृथिव्यन्तं साधिभूताधिदैवतम्॥ 10.65 ॥

मूलम्

धूपं दीपं क्रमाद् दत्त्वा निवेद्यं चात्र कल्पयेत्।
प्रकृत्यादिपृथिव्यन्तं साधिभूताधिदैवतम्॥ 10.65 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अध्यात्मसंहृतं सर्वं क्रमाच्छिष्यतनौ न्यसेत्।
दक्षिणेनोपवेश्यैनं दर्भपाणिं तु वाग्यतम्॥ 10.66 ॥

मूलम्

अध्यात्मसंहृतं सर्वं क्रमाच्छिष्यतनौ न्यसेत्।
दक्षिणेनोपवेश्यैनं दर्भपाणिं तु वाग्यतम्॥ 10.66 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अन्वारब्धेन होतव्यमाचार्येण विजानता।
अग्नौ सम्पातविधिना तत्त्वानां तु शतं शतम्॥ 10.67 ॥

मूलम्

अन्वारब्धेन होतव्यमाचार्येण विजानता।
अग्नौ सम्पातविधिना तत्त्वानां तु शतं शतम्॥ 10.67 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

दत्त्वा पूर्णाहुतिं सर्वं कुम्भेशाय निवेदयेत्।
करणीं कर्तरीं चाथ रजांसि घटिकां तथा॥ 10.68 ॥

मूलम्

दत्त्वा पूर्णाहुतिं सर्वं कुम्भेशाय निवेदयेत्।
करणीं कर्तरीं चाथ रजांसि घटिकां तथा॥ 10.68 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यच्चान्यदुपयोगि स्यात् सर्वं तद् वायुगोचरे।
साङ्गेन मूलमन्त्रेण परामृश्याधिवासयेत्॥ 10.69 ॥

मूलम्

यच्चान्यदुपयोगि स्यात् सर्वं तद् वायुगोचरे।
साङ्गेन मूलमन्त्रेण परामृश्याधिवासयेत्॥ 10.69 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततः शयीत तैः शिष्यैः कुशानास्तीर्य तं स्मरन्।
दुःस्वप्नादिषु शान्तिः स्यान्नान्यथा सिद्धिरैहिकी॥ 10.70 ॥

मूलम्

ततः शयीत तैः शिष्यैः कुशानास्तीर्य तं स्मरन्।
दुःस्वप्नादिषु शान्तिः स्यान्नान्यथा सिद्धिरैहिकी॥ 10.70 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रातः स्नात्वा विसृज्येशं मण्डले पुनरर्चयेत्।
प्रवालमुक्ताभारणहेमपुष्पैर्मनोहरैः॥ 10.71 ॥

मूलम्

प्रातः स्नात्वा विसृज्येशं मण्डले पुनरर्चयेत्।
प्रवालमुक्ताभारणहेमपुष्पैर्मनोहरैः॥ 10.71 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

निवेद्यैर्विविधैश्चाग्निं सन्तर्प्याहूय तान् क्रमात्।
पूर्ववत् कृतदेवार्चानग्रे पद्मासनस्थितान्॥ 10.72 ॥

मूलम्

निवेद्यैर्विविधैश्चाग्निं सन्तर्प्याहूय तान् क्रमात्।
पूर्ववत् कृतदेवार्चानग्रे पद्मासनस्थितान्॥ 10.72 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सम्प्रोक्ष्य सकलीकृत्य विष्णुहस्तेन के स्पृशेत्।
प्रकृत्यादिपृथिव्यन्तां सृष्टिं ध्यात्वाऽखिलां क्रमात्॥ 10.73 ॥

मूलम्

सम्प्रोक्ष्य सकलीकृत्य विष्णुहस्तेन के स्पृशेत्।
प्रकृत्यादिपृथिव्यन्तां सृष्टिं ध्यात्वाऽखिलां क्रमात्॥ 10.73 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तन्मात्रभूतां तद्देहे जीवेन समतां गताम्।
तारेणात्मनि संयोज्य ध्यात्वा समरसीकृतम्॥ 10.74 ॥

मूलम्

तन्मात्रभूतां तद्देहे जीवेन समतां गताम्।
तारेणात्मनि संयोज्य ध्यात्वा समरसीकृतम्॥ 10.74 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

जीवं तद्देहकालाग्निशक्तियोनिसमर्पणात्।
गर्भं जन्माधिकारं च भोगं नाशं च पञ्चभिः॥ 10.75 ॥

मूलम्

जीवं तद्देहकालाग्निशक्तियोनिसमर्पणात्।
गर्भं जन्माधिकारं च भोगं नाशं च पञ्चभिः॥ 10.75 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अष्टाष्टाहुतिर्भिर्हुत्वा नरके च तथा पुनः।
पाताले भुवि शंशोध्य स्थावरत्वादिजन्मभिः॥ 10.76 ॥

मूलम्

अष्टाष्टाहुतिर्भिर्हुत्वा नरके च तथा पुनः।
पाताले भुवि शंशोध्य स्थावरत्वादिजन्मभिः॥ 10.76 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विलोमं शूद्रविट्क्षत्रब्राह्मणत्वेषु योजयेत्।
क्रियाः षोडश मूलेन पाकयज्ञादिभिः क्रमात्॥ 10.77 ॥

मूलम्

विलोमं शूद्रविट्क्षत्रब्राह्मणत्वेषु योजयेत्।
क्रियाः षोडश मूलेन पाकयज्ञादिभिः क्रमात्॥ 10.77 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

शोधयित्वाऽश्वमेधान्तैः कल्पयेदन्त्यमाश्रमम्।
कृत्वाऽन्त्येष्टिं पिशाचादियोन्यष्टकविभागतः॥ 10.78 ॥

मूलम्

शोधयित्वाऽश्वमेधान्तैः कल्पयेदन्त्यमाश्रमम्।
कृत्वाऽन्त्येष्टिं पिशाचादियोन्यष्टकविभागतः॥ 10.78 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्रिसुरान्तं क्रमान्नीत्वा नाशयेत् कर्मबन्धनम्।
ततः सम्प्रोक्ष्य तद्देहमाहुतीनां शतेन तम्॥ 10.79 ॥

मूलम्

त्रिसुरान्तं क्रमान्नीत्वा नाशयेत् कर्मबन्धनम्।
ततः सम्प्रोक्ष्य तद्देहमाहुतीनां शतेन तम्॥ 10.79 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सृष्टीश्वरमुदासीनं पूर्णाहुत्या च कल्पयेत्।
मूलजप्तेन शुक्लेन रजसा हृदि ताडयेत्॥ 10.80 ॥

मूलम्

सृष्टीश्वरमुदासीनं पूर्णाहुत्या च कल्पयेत्।
मूलजप्तेन शुक्लेन रजसा हृदि ताडयेत्॥ 10.80 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वियुङ्क्ष्वहुंफडन्तेन नाम्ना तत्त्वाक्षरादिना।
विश्लेष्यायाहिहामन्तबीजाद्यामन्त्रितेन च॥ 10.81 ॥

मूलम्

वियुङ्क्ष्वहुंफडन्तेन नाम्ना तत्त्वाक्षरादिना।
विश्लेष्यायाहिहामन्तबीजाद्यामन्त्रितेन च॥ 10.81 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

आदाय समतां नीत्वा युङ्क्ष्वहुंफडिति क्रमात्।
प्रकृत्याकृत्य तेनैव संहारान्तेन होमयेत्॥ 10.82 ॥

मूलम्

आदाय समतां नीत्वा युङ्क्ष्वहुंफडिति क्रमात्।
प्रकृत्याकृत्य तेनैव संहारान्तेन होमयेत्॥ 10.82 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वह्नावखिलतत्त्वानामालयेऽव्याकृते हरौ।
लीयमानं क्रमात् सर्वं तत्त्वाध्वानं स्मरेद् बुधः॥ 10.83 ॥

मूलम्

वह्नावखिलतत्त्वानामालयेऽव्याकृते हरौ।
लीयमानं क्रमात् सर्वं तत्त्वाध्वानं स्मरेद् बुधः॥ 10.83 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

शुद्धं परेण तत्त्वेन पूर्णाहुत्या च सन्धयेत्।
एवं तत्त्वानि संशोध्य प्रकृतिं परमात्मनि॥ 10.84 ॥

मूलम्

शुद्धं परेण तत्त्वेन पूर्णाहुत्या च सन्धयेत्।
एवं तत्त्वानि संशोध्य प्रकृतिं परमात्मनि॥ 10.84 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

विलाप्य ज्ञानयोगेन दद्यात् पूर्णाहुतिं बुधः।
निर्वामे प्रकृतिं दग्ध्वा सन्दध्यात् पूर्णया परे॥ 10.85 ॥

मूलम्

विलाप्य ज्ञानयोगेन दद्यात् पूर्णाहुतिं बुधः।
निर्वामे प्रकृतिं दग्ध्वा सन्दध्यात् पूर्णया परे॥ 10.85 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अधिकारे समादध्यान्नरं प्राकृतमीश्वरे।
इष्ट्वा देवमशक्तौ तु सर्वोपकरणान्वितम्॥ 10.86 ॥

मूलम्

अधिकारे समादध्यान्नरं प्राकृतमीश्वरे।
इष्ट्वा देवमशक्तौ तु सर्वोपकरणान्वितम्॥ 10.86 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सद्योऽधिवास्य द्वादश्यां दीक्षयेत् स्थण्डिलेऽपि वा।
अष्टाष्टाहुतिभिः पूर्वं क्रमात् तत्त्वानि शोधयेत्॥ 10.87 ॥

मूलम्

सद्योऽधिवास्य द्वादश्यां दीक्षयेत् स्थण्डिलेऽपि वा।
अष्टाष्टाहुतिभिः पूर्वं क्रमात् तत्त्वानि शोधयेत्॥ 10.87 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मनसो वासना येयं सा मुक्तेः परिपन्थिनी।
तच्छुद्ध्या शुध्यति क्षेत्री दुष्टया दूष्यतेच सः॥ 10.88 ॥

मूलम्

मनसो वासना येयं सा मुक्तेः परिपन्थिनी।
तच्छुद्ध्या शुध्यति क्षेत्री दुष्टया दूष्यतेच सः॥ 10.88 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मनसो वासनोच्छेदः कर्मबन्धविमोचनात्।
निर्बीजकरणं तस्य शोधनं समुदाहृतम्॥ 10.89 ॥

मूलम्

मनसो वासनोच्छेदः कर्मबन्धविमोचनात्।
निर्बीजकरणं तस्य शोधनं समुदाहृतम्॥ 10.89 ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

गुरुणा योजितो नित्यं योगी योगं समभ्यसेत्।
न सिध्यति विना तेन योगो नास्त्यत्र संशयः॥ 10.90 ॥

मूलम्

गुरुणा योजितो नित्यं योगी योगं समभ्यसेत्।
न सिध्यति विना तेन योगो नास्त्यत्र संशयः॥ 10.90 ॥

दग्धाङ्गं विस्फुलिङ्गाभमाकृष्य स