आगमे वैष्णवे विश्वासटिप्पन्यः

॥ श्रीः ॥
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
॥ विष्णुसंहिता ॥
॥ अथ प्रथमः पटलः ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

श्रीशैलशिखरे सिद्धमासीनं तन्त्रपारगम्।
प्रणम्यात्युज्ज्वलाकारं पृष्टवानौपमन्यवः॥ 1.1 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भगवन्! दुर्निरीक्ष्योऽर्कं जित्वेवासि स्थितस्त्विषा।
नेदृशं जात्वहं रूपं दृष्टवानस्मि कस्यचित्॥ 1.2 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

किं देवानां भवानेको मुनीनामथवा नृणाम्।
त्वामहं प्रष्टुमिच्छामि तव विस्मापितस्त्विषा॥ 1.3 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तेजसोऽत्युज्ज्वलस्यास्य श्लाघनीयः समुद्भवः।
कुतोऽत्रागाः किमर्थं वा कतमे जन्म वा कुले॥ 1.4 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कृतकृत्योऽस्पृहो वा त्वमतुल्यमहिमा ध्रुवम्।
त्वद्गोत्रनामकर्मादि याथातथ्येन सर्वशः॥ 1.5 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

महत् कौतूहलं श्रोतुमविज्ञेयं नचेन्मया।
इति पृष्टोऽब्रवीत् सिद्धो हरिं ध्यात्वा कृताञ्जलिः॥ 1.6 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हर्षगद्गदया वाचा सरोमाञ्चाश्रुविक्रियः।
श्रूयतामखिलं वक्ष्ये मायैवैषा हि वैष्णवी॥ 1.7 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बुद्ध्याद्यक्षार्थनानात्वैर्या मोहयति देहिनः।
सुमतिर्नाम बैदोऽहमृषेरिध्मवतः सुतः॥ 1.8 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

साङ्गेषु त्रिषु वेदेषु तन्त्रेषु च कृतश्रमः।
बाल्येऽहं ब्रह्मचर्येण शैलेऽस्मिन् विमलोदके॥ 1.9 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

रैभ्यस्य जपतोऽभ्याशे चिरं शुश्रूषकोऽवसम्।
चिरदृष्टं दिदृक्षुस्तमिमं पूर्वोपकारिणम्॥ 1.10 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इहागतोऽस्मि भद्रं ते विष्णुलोकाद् विहायसा।
को न मन्त्रस्त्वया लब्धः पुरेह जपतो गुरोः॥ 1.11 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

किमन्यद्वा यदभ्यासात् परिणामोऽयमीदृशः।
तस्मिन्ननुपदिश्यैव मन्त्रसिद्ध्या तिरोहिते॥ 1.12 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

रुदन् का गतिरित्युच्चैरश्रौषं खेऽस्फुटां गिरम्।
गतिस्तारनमोनामेत्यनया दुर्गमार्थया॥ 1.13 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शिवमन्त्रं स्मृतं जप्त्वा तत्सिद्ध्याऽद्राक्षमीश्वरम्।
तेनोक्तो ब्रह्ममन्त्रं त्वं जपेत्येनं ततोऽजपम्॥ 1.14 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततश्चाविरभूद् ब्रह्मा वरदो लोकभावनः।
तेनाप्युक्तोऽस्मी नम्रोऽहं विष्णुमन्त्रस्तु जप्यताम्॥ 1.15 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो जटाक्षमालादितपोलिङ्गधरावुभौ।
मन्वानस्तावपर्याप्तौ पर्याप्तं विष्णुमेव च॥ 1.16 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

षडक्षरं जपन् मन्त्रमहर्निशमनाकुलम्।
विश्वरूपमरूपं तं दृष्टवानस्मि रूपिणम्॥ 1.17 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शङ्खचक्रगदापद्मशार्ङ्गासिशरखेटकैः।
श्रीवत्सकौस्तुभापीतकौशेयैर्वनमालया॥ 1.18 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

किरीटहारकेयूरकुण्डलादिविभूषणैः।
अलङ्कृतमुदाराङ्गमप्रमेयं सुरोत्तमम्॥ 1.19 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दिव्यरूपं खगारूढं दिव्यगन्घानुलेपनम्।
सहस्रदित्यसंकाशं दुर्निरीक्षं सुरासुरैः॥ 1.20 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ऋग्यजुस्सामजैर्मन्त्रैः स्तोत्रैश्च विविधैरपि।
प्रसाद्यैनं ततो भक्त्या व्यज्ञापयमहं पुनः॥ 1.21 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भगवन्! देवदेवेश! वासुदेव! जगत्पते!।
तज्ज्ञानं मेऽनुगृह्णीष्व येन स्यात् कृतकृत्यता॥ 1.22 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इत्युक्तो भगवान् प्रीतः प्राह गम्भीरया गिरा।
दिष्ट्या ते वत्स! धीः शुद्धा सुमत्याख्या तवामृषा॥ 1.23 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

परितुष्टोऽस्मि भद्रं ते तस्माद् वक्ष्यामि ते हितम्।
शृणु त्वं दीक्षितो भूत्वा पूर्वमीश्वरसंहिताम्॥ 1.24 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ईश्वराद् ब्रह्मणः पश्चात् तथैव ब्रह्मसंहिताम्।
मद् विष्णुसंहितां श्रुत्वा ततो ज्ञानमवाप्स्यसि॥ 1.25 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्रयो मन्त्रास्त्वया जप्ताः शिवस्य ब्रह्मणो मम।
तस्मादनुग्रहेणापि त्रिभ्यो भाव्यं तव क्रमात्॥ 1.26 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इत्युक्त्वाऽन्तर्हिते देवे स्मृतः प्रादुरभूच्छिवः।
स नतं प्राह मां प्रीतो विष्णूक्तं क्रियतामिति॥ 1.27 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो दीक्षाविधिं कृत्वा तस्मादीश्वरसंहिताम्।
अवाप्य द्वादशाध्यायां निर्बीजार्चाविधायिनीम्॥ 1.28 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततः स्मृतागताद् देवाद् ब्रह्मणो ब्रह्मसंहिताम्।
श्रुत्वा द्वात्रिंशदध्यायां बीजाबीजार्चनाश्रयाम्॥ 1.29 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततः स्मृतागतं देवमष्टबाहुमधोक्षजम्।
पूर्ववत् प्रणिपत्याहं व्यज्ञापयमिदं पुनः॥ 1.30 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

देवदे! नमस्तेऽस्तु वासुदेव! सुरोत्तम।
ईश्वराद् ब्रह्मणश्चाहं श्रुतवानस्मि तत्कृते॥ 1.31 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

संहिते सर्वलोकेश! त्वन्नियोगाद् यथाविधि।
अतस्त्वमनुगृह्णीष्व यथावद् विष्णुसंहिताम्॥ 1.32 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

इति विज्ञापितो भक्त्या भगवान् विष्णुरव्ययः।
आचष्टाखिलसिद्ध्यर्थां विस्तीर्णां विष्णुसंहिताम्॥ 1.33 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अष्टोत्तरशताध्यायामष्टैश्वर्यादिसिद्धिदाम्।
ज्ञानचर्याक्रियायोगशुभपादचतुष्टयाम्॥ 1.34 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बीजाबीजसबीजार्चाविधानादिसमन्विताम्।
ततो नष्टः क्षणान्मोहः कामेषूपरता स्पृहा॥ 1.35 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

छिन्ना मे संशयाः सर्वे प्रसन्ना चाभवन्मतिः।
प्रकाशं चाभवत् साक्षात् तद् विष्णोः परमं पदम्॥ 1.36 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दिव्यतूर्यरवो जज्ञे पुष्पवृष्टिश्च शोभना।
समन्तात् सुखसंस्पर्शः सुगन्धिश्च समीरणः॥ 1.37 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततश्चान्तर्हिते तस्मिन् भगवत्यखिलेश्वरे।
जपार्चादिपरो भूत्वा कञ्चित् कालमिहावसम्॥ 1.38 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जपतो मे कदाचित्तु पुष्पवृष्ट्यादि पूर्ववत्।
सुनिमित्तान्वितं जज्ञे सर्वाश्चुक्षुभिरे दिशः॥ 1.39 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो द्रुतमुपागम्य तार्क्ष्यो मां हरिशासनात्।
आदाय दिव्यया गत्या विष्णुलोकमुपानयत्॥ 1.40 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तत्र साक्षान्महाविष्णुं ब्रह्मादिभिरभिष्टुतम्।
दिव्यरूपं पुनर्दृष्ट्वा प्रणम्यातिष्ठमग्रतः॥ 1.41 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

स प्रीतो मत्समीपे त्वं वसेति वरदोऽब्रवीत्।
सुसुखं तत्समीपेऽहमुषित्वा बहुवत्सरम्॥ 1.42 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्राप्याष्टगुणमैश्वर्यं तत्प्रसादादनत्ययम्।
द्युतिं चेमामिह प्राप्तश्चरल्ँलोकान् यदृच्छया॥ 1.43 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वं तु भक्तो विनीतश्च श्रोतव्यं चैव तेऽखिलम्।
अशक्याऽल्पेन कालेन सा श्रोतुं विष्णुसंहिता॥ 1.44 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

वक्ष्याम्युद्‌धृत्य सारं ते यथा न स्यादिहाश्रुतम्।
मया पृष्टो यथा भूयो भगवान् सङ्ग्रहेच्छया॥ 1.45 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सारभूतां ममावोचत् संक्षिप्तां विष्णुसंहिताम्।
तन्त्रोद्देशोऽथ तद्व्याख्या वैभवं क्षेत्रनिर्णयः॥ 1.46 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मन्त्रोद्धारोऽर्चना मुद्रा संस्कारोऽग्नेश्च मण्डलम्।
दीक्षाभिषेचनं भूमिः प्रासादो बिम्बलक्षणम्॥ 1.47 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रतिष्ठापञ्चकं चैव बिम्बशुद्धिक्रमस्तथा।
अधिवासः प्रतिष्ठा च प्रतिष्ठानन्तरक्रिया॥ 1.48 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उत्सवश्च तथा यात्रा बलिर्विश्वार्चनं तथा।
जीर्णोद्धारो महोत्पातशमनं स्नपनं तथा॥ 1.49 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रोक्षणं कर्मशेषश्च समयाचारसङ्ग्रहः।
योगो भागवतश्चैवमध्यायास्त्रिंशदेव तु॥ 1.50 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

याऽष्टोत्तरशताध्याया महती विष्णुसंहिता।
तत्रोक्तानां तु सर्वेषामर्थानामिह सङ्ग्रहः॥ 1.51 ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सेयं गुह्यतमा पुण्या स्पष्टार्था विष्णुसंहिता।
भुक्तिमुक्तिप्रदा ज्ञेया विष्णुना स्वयमीरिता॥ 1.52 ॥

मूलम्

॥ इति विष्णुसंहितायां प्रथमः पटलः ॥