०८ नैमित्तिकोत्सवः

अथ नैमित्तिकं वक्ष्ये विष्णोर् आराधन-क्रमम्।
यद् उक्तम् ऋषिभिः पूर्वं तद् ब्रवीमि विधानतः॥ १ ॥

अथ नैमित्तिकं वक्ष्ये विष्णोर् आराधन-क्रमम्।
यद् उक्तम् ऋषिभिः पूर्वं तद् ब्रवीमि विधानतः॥ १ ॥

ता-म्।–परासरबगवाऩ् सॊल्लुगिऱार्।-रुषिगळे! पगवाऩु क्कु नित्यमागच्चॆय्यवेण्डुम् तिरुवारादनक्रमत्तैप् परक्कच् चॊऩ्ऩेऩ। इऩि,विसेषदिनङ्गळिऱ् सॆय्यवेण्डिय तिरुवाराद नक्रमत्तैच्चॊल्लप्पोगिऱेऩ् केळुङ्गळ्।इव्वण्णमे वसि ष्टर् मुदलिय रुषिगळुम् मुऱ्कालत्ति लुबदेसिददिरुक्किऱार्गळ्।

उपोष्यैकादशीं सम्यग् द्वादश्याम् अरुणोदये ।
धात्री-स्नानं नरः कृत्वा पूजयेन् मधु-सूदनम् ॥ २ ॥

उपोष्यैकादशीं सम्यग् द्वादश्याम् अरुणोदये ।
धात्री-स्नानं नरः कृत्वा पूजयेन् मधु-सूदनम् ॥ २ ॥

ता-म्। - एगादसियऩ्ऱैक्कु ऒऩ्ऱुम् पुजियामलुबवासंसॆ य्दु त्वादसि यऩ्ऱैक्कु विडियऱ्कालत्तिल् तलैक्कु नॆल्लिक्काय् तेय्त्तुक्कॊण्डु स्नानम् सॆय्दु पिऩ्बु श्रीमन्नारायणऩुक्कु त्तिरुवारादनम् सॆय्यवेण्डुम्।

कोमलैः तुलसी-पत्रैर् हृद्य-मञ्जरि-संयुतैः ।
अर्चयेन् मन्त्र-रत्नेन त्व् अष्टोत्तर-शतं हरिम् ॥ ३ ॥

कोमलैः तुलसी-पत्रैर् हृद्य-मञ्जरि-संयुतैः ।
अर्चयेन् मन्त्र-रत्नेन त्व् अष्टोत्तर-शतं हरिम् ॥ ३ ॥

ता- म् - अत्तिरुवारादनत्तिल्, अऴगियदायिरुक्किऱ कदिर्गळै युडैय म्रुदुवाऩ तिरुत्तुऴायिऩि तऴ्गळैक्कॊण्डु त्वयमन्द्र त्तिऩाल् श्रीमन्नारायणऩुक्कु अर्च्चऩै सॆय्यवेण्डियदु।

मध्व्-आज्य-गुड-संयुक्तं पायसान्नं समर्पयेत् ।
तेनैव जुहुयाद् अग्नौ मन्त्रेणैव तु भक्तिमान् ॥ ४ ॥

मध्व्-आज्य-गुड-संयुक्तं पायसान्नं समर्पयेत् ।
तेनैव जुहुयाद् अग्नौ मन्त्रेणैव तु भक्तिमान् ॥ ४ ॥

ता म्।- पिऩ्बु, तेऩ्, पाल्, वॆल्लम् सेर्त्तुच् चॆय्दप्र सादत्तै यमुदुसॆय्यप्पण्णि, अन्द प्रसादत्तिऩालेयेत्व यमन्द्रत्तैच् चॊल्लि वॆगुबक्तियुडऩ् तऩ् सक्तिक्कुत्तक्कबडि अक्नियिल् होमम सॆय्यवेण्डियदु।

वैष्णवान् भोजयेत् पूर्वं स्वयं भुञ्जीत वै ततः ।
पुराण-श्रवणं कृत्वा यावद् अस्तमयं रवेः ॥ ५ ॥
रात्रौ महोत्सवं कुर्याद् गीत-वादित्र-निस्स्वनैः ।
सद्यः प्रसन्नो भगवान् प्रीणाति पुरुषोत्तमः ॥ ६॥
तथा न तुष्यति श्रीशो यज्ञ-दान-व्रतादिभिः ।
द्वादशी-पूजनाद् अन्यद् विष्णोः प्रीति-करं न तु ॥ ७ ॥

वैष्णवान् भोजयेत् पूर्वं स्वयं भुञ्जीत वै ततः ।
पुराण-श्रवणं कृत्वा यावद् अस्तमयं रवेः ॥ ५ ॥
रात्रौ महोत्सवं कुर्याद् गीत-वादित्र-निस्स्वनैः ।
सद्यः प्रसन्नो भगवान् प्रीणाति पुरुषोत्तमः ॥ ६॥
तथा न तुष्यति श्रीशो यज्ञ-दान-व्रतादिभिः ।
द्वादशी-पूजनाद् अन्यद् विष्णोः प्रीति-करं न तु ॥ ७ ॥

ता-म्।- पिऩ्बु श्रीवैष्णवर्गळै यमुदुसॆय्यप्पण्णि वैत्तु अदऩ्बिऩ् अच्चेषत्तैत् ताऩ्बुजिक्कक्कडवऩ्,अन्दर म्, सूर्यऩस्तमिक्कुमळवु मुऱङ्गामलिरुन्दु पुराणम् वासिक्कु मिडत्तिऱ्कुच् चॆऩ्ऱु पुराणगदैगळैक्केट्टिरुन्दु, अऩ्ऱिरात् तिरि वीणै मत्तळम् मुदलिय मङ्गळ वात्यङ्गळै मुऴक्कि श्रीमन्ना रायणऩुक्कुप् पॆरिय उत्सवम् सॆय्यक्कडवऩ्। इप्पडिसॆय्दा ल् श्रीमक्कारायणऩ् वॆगु सीक्रत्तिल् अवऩिडत्तिलरुळ्बुरिवऩ्। यज्ञम्,तानम्, व्रदम् मुदलिय ऎदैच्चॆय्दालुम् अदॆल्लाम् त्वादसियिल् कीऴ्च्चॊऩ्ऩबडि सॆय्ददिरुवारादनत्तैप्पोल् श्री पदिक्कुप् प्रियमागमाट्टा।

तुलसी-पूजनाच् चैव तथा भागवतार्चनात् ।
मन्द-वारे ऽथ सायाह्ने नर-केसरि-पूजनात् ॥ ८ ॥
अश्व-मेध-सहस्रस्य फलं प्राप्नोति निश्चितम् ।

तुलसी-पूजनाच् चैव तथा भागवतार्चनात् ।
मन्द-वारे ऽथ सायाह्ने नर-केसरि-पूजनात् ॥ ८ ॥
अश्व-मेध-सहस्रस्य फलं प्राप्नोति निश्चितम् ।

ता- म् - तिरुत्तुऴायैयुम् श्रीवैष्णवर्गळैयु मारादित्ता लुम्, नरसिम्ह सदुर्त्तसियिल् अदिलुम् सऩिक्किऴमैयोडु कूडिय नरसिम्हसदुर्त्तसियिल् सायङ्गालत्तिल् श्रीनरसिम्हऩुक्कुत्तिरुवा रादनम् सॆय्दालुम् आयिरमस्वमेदङ्गळिऩ् पलत्तैयडैयक्कड वऩ्। इदिल् कॊञ्जमुम संसयमिल्लै निच्चयम्।

कोदण्ड-स्थे रवौ नित्यं प्रत्यूषे स्नानम् आचरेत् ॥ ९ ॥
तत्रार्चयेज् जगन्-नाथं धूप-दीप-निवेदनैः ।
अर्चयित्वा ऽच्युतं भक्त्या न भूयो जन्म-भाग् भवेत् ॥ १० ॥

कोदण्ड-स्थे रवौ नित्यं प्रत्यूषे स्नानम् आचरेत् ॥ ९ ॥
तत्रार्चयेज् जगन्-नाथं धूप-दीप-निवेदनैः ।
अर्चयित्वा ऽच्युतं भक्त्या न भूयो जन्म-भाग् भवेत् ॥ १० ॥

ता - म - मार्गऴिमासत्तिल् विडियऱ्कालददि लॆऴुन्दिरुन्दु स्नानमसॆय्दु श्रीमन्नारायणऩुक्कु पगदियुडऩ् तूबदीबङ्ग मर्प्पित्तु नैवेत्यम कण्डरुळप्पण्णि, तिऩनदोऱुम तिरुवा रादनम् सॆय्यक्कडवऩ्। इप्पडिसॆय्गिऱवऩ् तिरुमबि संसारद तिऱ् पिऱगगमाट्टाऩ।

नद्यां स्नात्वा विधानेन तपो-मास्य् अरुणोदये ।
पूजयेन् माधवी-पुष्पैर् अपूपादि निवेदयेत् ॥ ११ ॥
अर्चयित्वा विधानेन सर्वान् कामान् समश्नुते ।
तपस्ये चोदिते भानौ स्नात्वा नद्यां विधानतः ॥ १२ ॥
माधवी-कुसुमैः नित्यम् अर्चयेन् माधवं बुधः ।
कृसरं गुड-मुद्गान्नं शर्कराढ्यं निवेदयेत् ॥ १३ ॥
तिलैश् च मधु-संयुक्तैः जुहुयात् पौरुषेण हि ।
परितुष्येज् जगन्-नाथश् श्रिया सह जनार्दनः ॥ १४ ॥

नद्यां स्नात्वा विधानेन तपो-मास्य् अरुणोदये ।
पूजयेन् माधवी-पुष्पैर् अपूपादि निवेदयेत् ॥ ११ ॥
अर्चयित्वा विधानेन सर्वान् कामान् समश्नुते ।
तपस्ये चोदिते भानौ स्नात्वा नद्यां विधानतः ॥ १२ ॥
माधवी-कुसुमैः नित्यम् अर्चयेन् माधवं बुधः ।
कृसरं गुड-मुद्गान्नं शर्कराढ्यं निवेदयेत् ॥ १३ ॥
तिलैश् च मधु-संयुक्तैः जुहुयात् पौरुषेण हि ।
परितुष्येज् जगन्-नाथश् श्रिया सह जनार्दनः ॥ १४ ॥

ताम् - मागमासत्तिल् विडियऱ्कालत्तिलुम् पाल्गुनमासत्ति ल्विडिन्दबिऩ्बुम आऱुगळिऱ् सॆऩ्ऱु स्नानम् सॆय्दु कुऱुक्कत्ति पुष्पत्तैत् तिरुमालै कट्टि श्री मन्नारायणऩुक्कु तिऩन्दोऱुम् स मर्प्पित्तुत् तिरुवारादगम् सॆय्यक्कडवऩ्। पिऩ्बु अप्पम् मुदलि य तिरुप्पणियारङ्गळुम्,ऎळ्ळुण्डै, पॊङ्गल्, सर्क्करैप्पॊ ङ्गल् मुदलिय प्रसादङ्गळुम् अमुदु सॆय्यप्पण्णि, अन्दरम् ऎळ्ळुम् तेऩुम् कलादु पुरुषसूक्तत्तिऩ् रुक्कुक्कळैच् चॊल्लि होमम् सॆय्यक्कडवऩ्। इप्पडिसॆय्दाल् अवऩुक्कु समस्त माऩ मऩोरदङ्गळुम् निऱैवेऱुम। अवऩ्मेल् श्रीमहालक्ष्मि यम् श्रीमन्नारायणऩुम् अनुक्रहम् सॆय्वार्गळ्।

मासि चैत्रे शुक्ल-पक्षे नवम्यां च पुनर्वसौ ।
तस्यां जातो जगन्-नाथः काकुत्स्थो रावणं द्विषन् ॥ १५ ॥
तस्याम् उपोष्य विधिवत् स्नात्वा सम्पूजयेद् धरिम् ।
रामं कमल-पत्राक्षं कौसल्यानन्द-वर्धनम् ॥ १६ ॥
नैवेद्यैर् भक्ष्य-भोज्यैश् च पूजा-जागरणादिभिः ।
जपैर् होमैश् च दानैश् च तत्र कुर्वीत मङ्गलम् ॥ १७ ॥

मासि चैत्रे शुक्ल-पक्षे नवम्यां च पुनर्वसौ ।
तस्यां जातो जगन्-नाथः काकुत्स्थो रावणं द्विषन् ॥ १५ ॥
तस्याम् उपोष्य विधिवत् स्नात्वा सम्पूजयेद् धरिम् ।
रामं कमल-पत्राक्षं कौसल्यानन्द-वर्धनम् ॥ १६ ॥
नैवेद्यैर् भक्ष्य-भोज्यैश् च पूजा-जागरणादिभिः ।
जपैर् होमैश् च दानैश् च तत्र कुर्वीत मङ्गलम् ॥ १७ ॥

ता-म्- सैत्रमासम् सुक्लबक्षम् नवमिगूडिय पुनर्वस नक्षत्रत्तिल् कौसलैयिऩ् कर्प्पत्तिल् सर्वेस्वरऩ्श्रीरामऩाय् वन्दवदरित्तार्। पिऩ्बनेगमाऩ इरावणऩ् मुदलिय इराक्षसर् कळैक्कॊऩ्ऱार्। अऩ्ऱैयदिऩत्तिल् अन्द श्रीरामऩुक्कु तूबदि पङ्गळ् मुदलिय उबसारङ्गळुम्, प्रसादम् तिरुप्पणियारम् मुदलि य नैवेत्यङ्गळुम् समर्प्पित्तुत् तिरुवारादनम् समर्प्पित्तुत् ताऩुबवासमायिरुन्दु श्रीराम मन्द्रत्तै जबंसॆय्दु पिऩ्बन्द मन्द्रत्तैच् चॊल्लि होमम् पण्णि तागङ्गळैच्चॆय्दु उऱङ् गामल् विऴित्तिरुन्दु श्रीरामऩुक्कु उत्सवम् सॆय्यक्कडवऩ्,कऎ।

त्रि-वासरं प्रकुर्वीत जप-होमार्चनादिकम् ।
पूर्णे महोत्सवे रम्ये कुर्वीतावभृतं शुभम् ॥ १८ ॥
वैष्णवान् भोजयेच् छक्त्या दक्षिणादिभिर् अर्चयेत् ।

त्रि-वासरं प्रकुर्वीत जप-होमार्चनादिकम् ।
पूर्णे महोत्सवे रम्ये कुर्वीतावभृतं शुभम् ॥ १८ ॥
वैष्णवान् भोजयेच् छक्त्या दक्षिणादिभिर् अर्चयेत् ।

ता-म् - कीऴ्च्चॊऩ्ऩ जबहोमङ्गळैयुम् उत्सवत्तैयुम् मूऩ्ऱु नाळ् नडत्तिप्पिऩ्बु अवप्रुदम् ऎऩ्गिऱ मङ्गळस्नानंसॆ तु श्रीवैष्णवर्गळुक्कुत् तदीयारादनम् सॆय्दु तऩ्सक्तिक्कुत् तगुन्दबडिदक्षिणै कॊडुत्तुत्रुप्तियडैविक्कवेण्डियदु।

नभो-मासे नभस्ये च कृष्णाष्टम्यां तथैव च ॥ १९ ॥
ब्रह्मर्क्ष-संयुता पुण्या सा जयन्तीति कीर्तिता ।
उपोष्य तस्यां देवेशः पूज्यो जागरणादिभिः ॥ २० ॥
गुडार्द्रकं च कृसरं अपूपादि निवेदयेत् ।
प्रातः कुर्याद् अवभृतं होमं कुर्वीत वैष्णवम् ॥ २१ ॥
वैष्णवान् भोजयेच् छक्त्या दक्षिणाभिः प्रतोषयेत् ।
विष्णुं चालङ्कृतं भक्त्या डोलायां विनिवेशयेत् ॥ २२ ॥

नभो-मासे नभस्ये च कृष्णाष्टम्यां तथैव च ॥ १९ ॥
ब्रह्मर्क्ष-संयुता पुण्या सा जयन्तीति कीर्तिता ।
उपोष्य तस्यां देवेशः पूज्यो जागरणादिभिः ॥ २० ॥
गुडार्द्रकं च कृसरं अपूपादि निवेदयेत् ।
प्रातः कुर्याद् अवभृतं होमं कुर्वीत वैष्णवम् ॥ २१ ॥
वैष्णवान् भोजयेच् छक्त्या दक्षिणाभिः प्रतोषयेत् ।
विष्णुं चालङ्कृतं भक्त्या डोलायां विनिवेशयेत् ॥ २२ ॥

ता-म्- ईरावणमासत्तिल् लावदु पात्रबदमासत्तिलावदु सूर्यऩ् सिम्हरासियिल् प्रवेसित्तिरुक्कुम्बोदु (आवणिमास त्तिल्) क्रुष्णबक्ष अष्टम् रोहिणीगूडिय तिऩत्तिऱ्कु श्री जय न्दियॆऩ्ऱुबॆयर्। अत्तिऩत्तिल् उबवासम् सॆय्दु रात्रि विऴित्ति रुन्दु सुगगु वॆल्लम, ऎळळुरुण्डै, अबबम मुदलिय तिरुप्पणि यारङगळै करुष्णऩाय्वदरित्त श्रीमन् नारायणऩुक्कु अमुदु सॆय्यप्पण्णि मऱुनाळ् विडिन्दबिऩ् अवबरुदमॆऩ्गिऱ मङ्गळस् नानमसॆय्दु श्रीमहाविष्णु विषयमाऩ मन्दरङ्गळिऩाल् हो मम पणणि, पिऩ्बु श्रीवैष्णवर्गळुक्कुत् तदीयारादनम् सॆय्दु तसैक्तिक्कुत्तगुन्दबडि तक्षिणै कॊडुत्तु त्रुबदियडैवित्तु, सायङ्गालम् कण्णऩुक्कुत् तिरुवाबरण पुष्पम मुदलियवैस् मर्प्पित्तु ऊञ्जलिलॆऴुन्दरुळप्पण्णि उदलवम सॆय्यक्कडवऩ

द्वादश्यां वैष्ण-वर्षे तु नभस्ये स्नानम् आचरेत् ।
नद्यां तीर्थे तटाके वा पूजयेद् विधिवद् धरिम् ॥ २३ ॥
वामनं पूजयेच् छक्त्या दध्य्-अन्नं च निवेदयेत् ।
तेनैव जुहुयाद् अग्नौ वैष्णवान् भोजयेत् ततः ॥ २४ ॥

द्वादश्यां वैष्ण-वर्षे तु नभस्ये स्नानम् आचरेत् ।
नद्यां तीर्थे तटाके वा पूजयेद् विधिवद् धरिम् ॥ २३ ॥
वामनं पूजयेच् छक्त्या दध्य्-अन्नं च निवेदयेत् ।
तेनैव जुहुयाद् अग्नौ वैष्णवान् भोजयेत् ततः ॥ २४ ॥

ता - म - पात्रबदमासत्तिल् सुक्लबक्षददिल् तिरुवोणन्ग्ष तरददोडुगूडिय तवादसियऩऱैक्कु (वामनदवादसियऩ्ऱैक्कु) आऱुगळिलावदु पुण्यबुष्करिणिगळिलावदु स्नानमसॆयदु वाम नऩुक्कुत् तिरुवारादनम सॆय्दु तदयोदरुम अमुदुसॆय्यबबण् णिब पिऩ्बनदबरसादददिऩाल् होममसॆयदु श्रीवैष्णवर्ग ळुक्कुत् तदीयारादगम् सॆय्यवेण्डियदु।

द्वादश्यां कृष्ण-पक्षे तु तपो-मासि[[??]] विधानतः ।
क्रोड-रूपं हरिं सम्यक् पूजयेत् पुरुषोत्तमम् ॥ २५ ॥
तत्राप्य् अवभृथं कृत्वा ब्राह्मणान् भोजयेद् बुधः ।
जप-होमादिकं तत्र ह्य् अन्-अन्त-फल-दं विदुः ॥ २६ ॥

द्वादश्यां कृष्ण-पक्षे तु तपो-मासि[[??]] विधानतः ।
क्रोड-रूपं हरिं सम्यक् पूजयेत् पुरुषोत्तमम् ॥ २५ ॥
तत्राप्य् अवभृथं कृत्वा ब्राह्मणान् भोजयेद् बुधः ।
जप-होमादिकं तत्र ह्य् अन्-अन्त-फल-दं विदुः ॥ २६ ॥

ता -म् - मासिमासम् क्रुष्णबक्षत्वादसियऩ्ऱैक्कु श्रीवरा हनयनारुक्कु उत्सवम् सॆय्दु अवबरुदस्नानंसॆय्दु पिऩ्बुश्री वैष्णवर्गळुक्कुत् तदीयारादनम् सॆय्यवेण्डियदु। अन्ना ळिल् जबम्होमम मुदलियवै ऎदुसॆय्दालुम् अवै अळविल् लादबलत्तैक् कॊडुक्कुम्।

वैशाख्यां पौर्णमास्यां तु प्रभाते विमले सति ।
धात्री-स्नानं नरः कृत्वा कृत-कृत्यो भवेत् ततः ॥ २७ ॥
रक्तैस् सरोरुहैर् देवम् अर्चयेन् मधुसूदनम् ।
दध्य्-अन्नं पायसं स्फीतं[[??]] हृद्यैश् चूत-फलैस् सह ॥ २८ ॥
निवेद्य वैष्णवान् भक्त्या भोजयेत् प्रयतो द्वि-जः ।
साहस्र-वार्षिकीं पूजां लभते नात्र संशयः ॥ २९ ॥

वैशाख्यां पौर्णमास्यां तु प्रभाते विमले सति ।
धात्री-स्नानं नरः कृत्वा कृत-कृत्यो भवेत् ततः ॥ २७ ॥
रक्तैस् सरोरुहैर् देवम् अर्चयेन् मधुसूदनम् ।
दध्य्-अन्नं पायसं स्फीतं[[??]] हृद्यैश् चूत-फलैस् सह ॥ २८ ॥
निवेद्य वैष्णवान् भक्त्या भोजयेत् प्रयतो द्वि-जः ।
साहस्र-वार्षिकीं पूजां लभते नात्र संशयः ॥ २९ ॥

ता -म् - वैसागमासम पौर्णमियऩ्ऱैक्कु विडियऱ्कालद तिल् नॆल्लिक्काय् तेय्त्तु स्नानम् सॆय्दु सॆन्दामरैप् पूक्कळै क्कॊण्डुवन्दु श्रीमन् नारायणऩुक्कु समर्प्पित्तु, तिरुक्कऩ्ऩ लमुदु, तत्योदगम्, रुसियुळ्ळ माम्बऴङ्गळ्, इवैगळै सम्रुत् तियाग अऴुदु सॆय्यप्पण्णिप् पिऩ्बु श्रीवैष्णवर्गळै पक्तियु टऩमुदु सॆय्विक्कक्कडवऩ्। इन्नाळिलिव्विदमाग पगवाऩैयुम् पागवदर्गळैयु मारादित्ताल् आयिरम् वरुषमागच् चॆय्दवाराद नत्तिऩ्बलत्तैयडैन्दु समस्तमाऩ यज्ञयागादिगळैयुम् सॆय् तवऩागक् कडवऩ्। इदिल्संसयमिल्लै।

शयने बोधने चैव बृहद्-उत्सवम् आचरेत् ।

शयने बोधने चैव बृहद्-उत्सवम् आचरेत् ।

तारम् - सयनएगादसि (आषाडसुक्लैगादसि) यिलुम् पोदन ए कादसि (कार्त्तिग सुक्लएगादसि)यिलुम् श्रीमन्गारायणऩुक्कुप्पॆरिय उत्सवम् सॆय्यक्कडवऩ्

प्रत्यब्दं प्रतिमासं वा प्रतिपक्षम् अथापि वा ॥ ३० ॥
उत्सवं विधिना कुर्यात् पुर-राष्ट्रादि-वृद्धये ॥

प्रत्यब्दं प्रतिमासं वा प्रतिपक्षम् अथापि वा ॥ ३० ॥
उत्सवं विधिना कुर्यात् पुर-राष्ट्रादि-वृद्धये ॥

ता-म।- वरुषमास पक्षङगळिल् सॆय्यवेण्डिय उदसवत् तैद तवऱामऱ सॆययगगडवऩ