०१ संस्कार-वर्णनम्

प्रतिज्ञा

मुनय ऊचुः -

विश्वास-प्रस्तुतिः

विस्तरेण समाख्याहि
हरि-संश्रयणं परम् ।
कथम् आश्रयणं नॄणां
कथम् आराधनं विभोः ॥ १ ॥

मूलम्

विस्तरेण समाख्याहि हरि-संश्रयणं परम् ।
कथम् आश्रयणं नॄणां कथम् आराधनं विभोः ॥ १ ॥

तमिळ्

मैत्रेयर् मुदलाऩ मुऩिवर्गळ् श्रीबरा रमहर्षि यिडम् सामान्यदर्मङ्गळैप् परासरस्म्रुदियिऩ् पूरव पाग,त्तिलिरुन्दु केट्टऱिन्दबिऩ्, अवै नेरे मोक्ष साद,नमल्लामैयाले, नेरे मोक्षसाद नमाऩ प।कवत्समारयणत्तैयुम्, पऱ्ऱि अऱियविरुम्बियवर्गळाय्, पिऩ्वरुमाऱु प। वदाराद ऩत्तैयुम केट्टार्गळ्:- हरियागिऱ नम् विरोदिगळैप् ऎम्बॆरुमाऩैच् पोक्कि इष्टत्तै सिऱप्पाग अळिक्कवल्ल आस्रयिगगुम विद,मुम्, अदऱ्कु उऱुप्पागच् चॆय्यवेण्डिय कळुमागिऱ वैयुम्, आरयित्तबिऩ् सिऱन्द तर्मङ्गळै अवऩै विरिवागच् आरादि,क्कुम सॊल्लुवीर् वगै

श्री-पराशर उवाच -

विश्वास-प्रस्तुतिः

वक्ष्यामि मुनयस् सर्वे
विष्णोर् आश्रयण-क्रियाम्
मन्त्र-दीक्षा-विधिश् चैव
तस्य पूजा-विधिस् तथा ॥ २ ॥

मूलम्

वक्ष्यामि मुनयस् सर्वे विष्णोर् आश्रयण-क्रियाम्।
मन्त्र-दीक्षा-विधिश् चैव तस्य पूजा-विधिस् तथा ॥ २ ॥

तमिळ्

मुऩिवर्गळे। सर्वव्याबगऩाऩ विष्णुवै आस्र विदि, युम् यिक्कुम् कूऱप्पोगिऱेऩ; आगियवऱ्ऱैयुम्, वऴियैयुम, अदऱ्कु केट्पीर्गळाग। अवऩै उऱुप्पाऩ आरादि।क्कुम् मन्द्रम्, मुऱैयै ती,क्षा

[[1]]

संस्काराः

विश्वास-प्रस्तुतिः

आद्यं तु शङ्ख-चक्रादि-
धारणं वैष्णवं स्मृतम् ।
पुण्ड्रं नाम-क्रिया चैव
मन्त्रश् चैवार्चनं हरेः ॥ ३ ॥
संस्काराः पञ्च कर्तव्या
ब्राह्मणस्य विधानतः।

मूलम्

आद्यं तु शङ्ख-चक्रादि-धारणं वैष्णवं स्मृतम् ।
पुण्ड्रं नाम-क्रिया चैव मन्त्रश् चैवार्चनं हरेः ॥ ३ ॥
संस्काराः पञ्च-कर्तव्या ब्राह्मणस्य विधानतः।

तमिऴ्

प।क,वाऩै कारङ्गळडङ्गियदु:- याळङ्गळागिऱ आस्रयिप्पदु (१) स्वामियाऩ पिऩ्वरुम् विष्णुविऩ् ऐन्दु सङ्ग,सक्रङ्गळ् मुदलाऩवऱ्ऱै संस् अडै त रिप् परासरविसिष्ट परमद र्म सास्त्रम् ५३७ पदु (ताबसंस्कारम्)। (२) पे षियाऩ अवऩ् तिरुवडि कळिऩ् आगारमायिरुक्कुम् ऊर्त्,वबुण्ड्,रत्तै त रिप्पदु (पुण्ड्रसंस्कारम्)। (३) स्वामियाऩ अवऩदु तिरु नामत्तै अवऩुक्कु अडियाऩ् ऎऩ विळङ्गुम्बडि तास् पद,त्तैच् चोददु तरिददल् (नामसंसगारम्)। (४) अवऩुक्कुम् नमक्कुम् उण्डाऩ उऱवैयुम् उबायोबे यङ्गळैयुम उणर्त्तुम मन्दरत्तै अनुसन्दि,त्तल् (मन्द्रसंस्कारम)। (५) तऩदु सेषत्वम सित्तिप्प तऱगाग श्रीमन्नारायणऩै आरादित्तल् (याग,समस् कारम्)। इवै ऐन्दुम (वेद,म् मुदलाऩ) लॊस्त्रङ्गळिल् सॊऩ्ऩबडि प्,राह्मणऩ् मुदलाऩ अऩैवर्क्कुम् अव यम् अऩुष्टि,क्कवेण्डिय पञ्जसमसगारङ्गळागुम्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

विना यज्ञोपवीतेन
विना चक्रस्य धारणात्
विना द्वयेन वै विप्रश्
चण्डालत्वम् अवाप्नुयात्

मूलम्

विना यज्ञोपवीतेन विना चक्रस्य धारणात्॥
विना द्वयेन वै विप्रश् चण्डालत्वम् अवाप्नुयात्।

तमिऴ्

सक्रदारणमागिऱ ताबसमस्कारमुम्, त्, वया नुसङ् तनमागिऱ मन्द्रसमस्कारमुम् इल्लादवऩ्, पूणूल् इल्लाद अन्दणऩ् पोले उडऩे नीसऩावाऩ्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

विधिना शङ्ख-चक्रादि-
धारणं चोर्ध्व-पुण्ड्रकम्॥
उपवीतं शिखा-बन्धं
विप्रस्य सततं स्मृतम्
चक्र-लाञ्छन-हीनस्य
विप्रत्वं निष्फलं भवेत्॥ ६ ॥

मूलम्

विधिना शङ्ख-चक्रादि-धारणं चोर्ध्व-पुण्ड्रकम्॥
उपवीतं शिखा-बन्धं विप्रस्य सततं स्मृतम्।
चक्र-लाञ्छन-हीनस्य विप्रत्वं निष्फलं भवेत्॥ ६ ॥

[[2]]

तमिऴ्

सास्तिरङ्गळिल् सॊल्लिय किरमप्पडि पङ्ग,म्, सक्रम् मुदलिय आयुद ङ्गळै त रिक्कुम् ताबसंस्कारम्, ऊर्त्व पुण्ड्रदारणमागिऱ पुण्ड्रसंस्कारम्, पूणूलै त रिप्पदु, कै,यै वैत्तुक्कॊळ्वदु आगियवै ऎक्कालत्तिलुम् अन्दणऩुक्कु अव यमाऩवै ऎऩ्ऱु त र्महास्त्रङ्गळिल् सॊल्लप्पट्टदु। तिरुवाऴियिऩ् सिऩ्ऩमिल्लादवऩुडैय प्पूराह्मणदवम् पयऩऱ्ऱदु।

विश्वास-प्रस्तुतिः

अ-चक्र-धारिणं विप्रं
यश् श्राद्धे भोजयेन् नरः।
रेतो-मूत्र-पुरीषादीन्
स पितृभ्यः प्रयच्छति॥ ७ ॥

मूलम्

अ-चक्र-धारिणं विप्रं यश् श्राद्धे भोजयेन् नरः।
रेतो-मूत्र-पुरीषादीन् स पितृभ्यः प्रयच्छति॥ ७ ॥

तमिऴ्

सक्राङ्गऩमिल्लाद अन्दणऩै स्रात्त त्तिल् निमङ् त्रणंसॆय्दु पोजऩम् सॆय्विप्पवऩ्, कलम्, मूत्रम, मलम मुदलाऩवऱ्ऱैत् तऩ् पिदरुगगळुक्कुक् कॊडुत्तवऩागिऱाऩ।

विश्वास-प्रस्तुतिः

शङ्ख-चक्रोर्ध्व-पुण्ड्रादि-
रहितो ब्राह्मणाधमः।
जीवन् एव चण्डालस् सर्व-कर्म-बहिष्-कृतः॥ ८ ॥

मूलम्

शङ्ख-चक्रोर्ध्व-पुण्ड्रादि-रहितो ब्राह्मणाधमः।
स जीवन् एव चण्डालस् सर्व-कर्म-बहिष्कृतः॥ ८ ॥

तमिऴ्

सङ्ग, सक्रदारणम् ऊर्त् पुण्ड्रदारणम् मुद लाऩ पञ्जसंस्कारमिल्लादवऩ् अन्दणरिऱ्कडै योऩाय्, उयिरोडिरुक्कुम् पोदे नीसऩेयाऩवऩाय्, ऎल्ला वैदि, कर् मङ्गळुक्कुम् पुऱम्बाऩवऩागिऱाऩ्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्माच् चक्रादि-संस्काराः
कर्तव्या मुनि-सत्तमाः।
चक्र-लाञ्छन-हीनेन
कृतं कर्म च निष्फलम् ॥ ९ ॥

मूलम्

तस्माच् चक्रादि-संस्काराः कर्तव्या मुनि-सत्तमाः।
चक्र-लाञ्छन-हीनेन कृतं कर्म च निष्फलम् ॥ ९ ॥

[[3]]

तमिऴ्

मुऩिवर् तलैवर्गळे । सक्रम मुदलाऩ सिऩ्ऩ मऱ्ऱवऩ् सॆय्युम् कारियङ्गळ् पयऩऱ्ऱवैयागै याले, सक्रादि,तारणम् मुदलाऩ ऐन्दु संस्कारङ् गळैयुम् अवस्यम् सॆय्दुगॊळ्ळवेण्डुम्। परासरविसिष्ट परमदर्म सास्त्रम् ताबसंस्कारत्तिऩ् क्रमम्

ताप-संस्कारः

पूर्वाङ्गम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्नात्वा शुभे ऽह्नि पूर्वाह्णे
सम्यग् अभ्यर्च्य केशवम्।
स्नातं शिष्यं समाहूय
कृत-कौतुक-मङ्गलम् ॥१०॥
आचार्यो विधिवत् कुर्यात्
चक्र-पुण्ड्रादि-सत्-क्रियाम्

मूलम्

स्नात्वा शुभे ऽह्नि पूर्वाह्णे सम्यग् अभ्यर्च्य केशवम्।
स्नातं शिष्यं समाहूय कृत-कौतुक-मङ्गलम् ॥१०॥
आचार्यो विधिवत् कुर्यात् चक्र-पुण्ड्रादि-सत्-क्रियाम्।

तमिऴ्

मङ्गळमाऩ तिदि, वारम मुदलाऩवऱ्ऱोडु कूडिय तिरऩत्तिल्, आसार्यऩ् मुऱ्पगलिल स्नानम् मुद लाऩ निदयगर्मङ्गळै अनुष्टित्तु, पग,वाऩुक्कुत् तिरुवाराद,ऩम समर्प्पिददु, स्नाङम् सॆय्दवऩाय् परि त्त ऩायिरुक्किऱ सिष्यऩै अऴैत्तु, अवऩुक्कुक् कङ्गणम् कट्टि, पास्त्रामुऱैप्पडि पञ्जसमस्कारङ् गळैच् चॆय्यगगडवऩ।

विश्वास-प्रस्तुतिः

कारयेच् छङ्ख-चक्रादि-
हेति-प्रतिकृतीश् शुभाः ॥ ११ ॥
स्वर्ण-राजत-ताम्रादि-
द्रव्यैः कुर्याद् यथोचितम्।

मूलम्

कारयेच् छङ्ख-चक्रादि-हेति-प्रतिकृतीश् शुभाः ॥ ११ ॥
स्वर्ण-राजत-ताम्रादि-द्रव्यैः कुर्याद् यथोचितम्।

तमिऴ्

सक्राङ्गऩत्तिऱ्काग, पॊऩ्ऩालावदु, वॆळ्ळियिऩा लावदु, ताम्रत्तिऩालावदु, तऩ् कदिक्कुत् तक्कबडि आसार्यऩ् ङ्गम, सक्रम् मुदलाऩ आयुद,ङ्गळिऩ् प्रदिमैगळै अऴगियवैयागच् चॆय्दुवैक्कवेण्डुम्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

शङ्खं चक्रं गदां खड्गं
शार्ङ्गं पञ्चायुधं क्रमात्॥ १२ ॥
स्नाप्य पञ्चामृतैश् शुद्धैः
पूजयेत् पुरतो हरेः।
तत्-तत्-प्रकाशकैर् मन्त्रैः
पूजयेत् कुसुमादिभिः॥ १३ ॥

मूलम्

शङ्खं चक्रं गदां खड्गं शार्ङ्गं पञ्चायुधं क्रमात्॥ १२ ॥
स्नाप्य पञ्चामृतैश् शुद्धैः पूजयेत् पुरतो हरेः।
तत्-तत्-प्रकाशकैर् मन्त्रैः पूजयेत् कुसुमादिभिः॥ १३ ॥

[[4]]

तमिऴ्

(१) सङ्गु (२) सक्रम् (३) कदै (४) वाळ् (५) विल ऎऩ्गिऱ पगवाऩुडैय ऐन्दु आयुदङ्गळुक्कुम, परि सुत्तमाऩ पञ्जाम्रुदददैक्कॊण्डु मुऱैप्पडि तिरुमञ्जऩम् सॆयदु, अन्दन्द आयुदङ्गळिऩ पॆरुमै कळैच् चॊल्लुम् मन्दिरङ्गळै अनुसन्दि,त्तुक्कॊण्डु, पुष्पम्, तू,पम्, तीबम मुदलियवऱ्ऱाल् ऎम्बॆरुमाऩ् मुऩ्ऩिलैयिले अवऱ्ऱुक्कुत् तिरुवारादऩम् सॆय्य वेण्डुम्।

होमः

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुरतो ऽग्निं प्रतिष्ठाप्य
स्व-गृह्योक्त-विधानतः।
इध्माधानादि-पर्यन्तं
ताम्बूलं च निवेदयेत् ॥ १४ ॥

मूलम्

पुरतो ऽग्निं प्रतिष्ठाप्य स्व-गृह्योक्त-विधानतः।
इध्माधानादि-पर्यन्तं ताम्बूलं च निवेदयेत् ॥ १४ ॥

द्राविडम्

அதன்பின், தனக்கு முன்னே அக்னிப்ரதிஷ்டை யைச் செய்து, அந்த அக்னியில் தத்தம் க்ருஹ்ய ஸூதரத்தில் சொனனமுறையில் ஸமித்துக்களால் இத் மாதாநஹோமம் வரையில செயது, தாம்பூலத்தையும் நிவேதனம் செய்ய வேண்டும்.

विश्वास-प्रस्तुतिः

पश्चात् पञ्चायुधान्य्
अग्नौ प्रक्षिप्य च यथा-विधि। जुहुयाद् धेति-मन्त्रैश् च
शिष्येण सहितो गुरुः ॥ १५ ॥ नमस्कुर्यात् ततो भक्त्या
देव-देवं जनार्दनम् ।

मूलम्

पश्चात् पञ्चायुधान्य् अग्नौ प्रक्षिप्य च यथा-विधि। जुहुयाद् धेति-मन्त्रैश् च शिष्येण सहितो गुरुः ॥ १५ ॥ नमस्कुर्यात् ततो भक्त्या देव-देवं जनार्दनम् ।

तमिऴ्

पिऩ्बु, अन्द अक्ऩियिल् अन्द ऐन्दु आयुदङ्गळै युम् किरममाग इट्टु, अन्द आयुदङ्गळिऩ् पॆरुमैयैच् चॊल्लुम् मन्दिरङ्गळिऩाल आसार्यऩ् आसार्यऩ् मुऱैप्पडि होमम् सॆय्यवेण्डुम्। अदऩ्बिऩ् ष्यऩोडु कूडियवऩाय्, तेवदेवऩाऩ श्रीमन् नारायणऩै पक्ति योडु नमस्करिक्कक्कडवऩ। परासरविसिष्ट परमदर्म सास्त्रम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्राङ्-मुखं तु समासीनं
शिष्यं मन्त्र-जलाप्लुतम् ॥ १६॥
प्रतपेच् छङ्ख-चक्रादि-
हेतिभिः प्रयतो गुरुः।

पवित्रेणाङ्कयेत् पूर्वं
बाहु-मूलं तु दक्षिणम् ॥ १७ ॥

मूलम्

प्राङ्-मुखं तु समासीनं शिष्यं मन्त्र-जलाप्लुतम् ॥ १६॥
प्रतपेच् छङ्ख-चक्रादि-हेतिभिः प्रयतो गुरुः। पवित्रेणाङ्कयेत् पूर्वं बाहु-मूलं तु दक्षिणम् ॥ १७ ॥

[[5]]

विश्वास-प्रस्तुतिः

शङ्खेन प्रतपेत् सव्यं
गदया फाल-मध्यमम्। तथा खड्गेन हृदयं
शार्ङ्गेणैव तु मस्तकम् ॥ १८ ॥
प्रतप्य विमलाकारैस्
स्नाप्य पञ्चामृतैर् गुरुः।
सम्पूज्य पूर्ववत् पश्चाद्
+धोम-शेषं समापयेत् ॥ १९ ॥

मूलम्

शङ्खेन प्रतपेत् सव्यं गदया फाल-मध्यमम्। तथा खड्गेन हृदयं शार्ङ्गेणैव तु मस्तकम् ॥ १८ ॥
प्रतप्य विमलाकारैस् स्नाप्य पञ्चामृतैर् गुरुः।
सम्पूज्य पूर्ववत् पश्चाद् धोम-शेषं समापयेत् ॥ १९ ॥

तमिऴ्

कुडम् मुदलिय पात्तिरत्तिल् नीरै निऱैत्तु, अदै मन्दिरङ्गळैक्कॊण्डु परिसुत्तमाक्कि, अ न्नीरिऩाल् सिष्यऩै स्नानम सॆय्वित्तु, किऴक्कु नोक्कि उट्कारच् चॆय्दु, आसारियऩ् नियममुडैयवऩाय्, अक्ऩियिल् काय्च्चप्पट्ट पञ्जायुदङ्गळैक्कॊण्डु सिष्यऩुक्कु अडैयाळमिडवेण्डुम्। मुदलिल् सगगरत्तिऩाल् वलदु तोळिलुम्, मङ्गात्तिऩाल् इडदु तोळिलुम्, कदै यिऩाल् नॆऱ्ऱियिलुम्, कत्तियिऩाल् मार्बिलुम, विल्लिऩाल् तलैयिलुम् अडैयाळमिडवेण्डुम्। अज्ञानत्तै अऴिक्कुम् परमबवित्रमाऩ इव्वायुदङ्गळाले इव् वण्णम् अडैयाळम् सॆय्दबिऩ्, अवैगळुक्कु आसारियऩ् पञ्जाम्रुदत्तिऩाल् मुऩबोल् तिरुमञ्जऩ मुम्, तिरुवारादऩमुम् सॆय्दु, होमत्तै मुडिक्क वेणुम्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं ताप-क्रियां कुर्याच्
छङ्ख-चक्रादि-हेतिभिः। प्रथमं ताप-संस्कारस्
तापसैर् मुनिभिस् स्मृतः ॥ २० ॥ सर्वाश्रमेषु वसतां
स्त्रीणां च द्वि-ज-सत्तमाः।

मूलम्

एवं ताप-क्रियां कुर्याच् छङ्ख-चक्रादि-हेतिभिः। प्रथमं ताप-संस्कारस् तापसैर् मुनिभिस् स्मृतः ॥ २० ॥ सर्वाश्रमेषु वसतां स्त्रीणां च द्वि-ज-सत्तमाः।

[[6]]

तमिऴ्

इव्वण्णमाग ङ्गम् सक्रम् मुदलाऩ पञ्जा युदङ्गळाले ताबम् ऎऩ्ऩुम् संस्कारत्तैच् चॆय्य वेण्डुम्। अन्दणर् तलैवर्गळे। तबस्विगळाऩ मुऩिवर्गळ् इत्ताब संस्कारत्तैप् पञ्जसमस्कारङ् गळिल् मुदलावदाग आस्रमत्तिलुळ्ळवर्गळुम्, कॊळ्ळ वेण्डुम्। ऎण्णुगिऱार्गळ्। इदै ऎन्द स्त्रीगळुङ्गूडच् चॆय्दु

कालः

विश्वास-प्रस्तुतिः

कर्म-संस्कार-सिद्ध्य्-अर्थं
जात-कर्मादि कारयेत् ॥ २१ ॥
मन्त्र-संस्कार-सिध्य्-अर्थं
मन्त्र-दीक्षा-विधिस् तथा।

मूलम्

कर्म-संस्कार-सिद्ध्य्-अर्थं जात-कर्मादि कारयेत् ॥ २१ ॥
मन्त्र-संस्कार-सिध्य्-अर्थं मन्त्र-दीक्षा-विधिस् तथा।

तमिऴ्

जादगर्मम् मुदलाऩ संस्कारङ्गळिललादवऩ् सॆय्युम् यागम् मुदलाऩवै पलऩळिक्कमाट्टावागै याल्, मुदलिल् अन्द संस्कारङ्गळ सॆय्यप्पॆऱ्ऱ वऩुगगे यागम् मुदलाऩ कर्मङ्गळैच्चॆय्य अदिगार मुण्डु। अदुबोलवे, इन्दप् पञ्जसंस्कारङ्गळैप् पॆऱादवऩुक्कु, तिरुवष्टाक्षरम् मुदलाऩ मनत्रङ्गळ मोक्षत्तै अळिक्कमाट्टावागैयाल्, इन्द स्कारङ्गळैप् पॆऱ्ऱवऩुक्के अम्मन्दिरङ्गळैप् पॆऱ्ऱु अनुसन्दिक्क अदि कारमुण्डु।

विश्वास-प्रस्तुतिः

उद्वाह-समये स्त्रीणां
पुंसां चैवोपनायने॥ २२ ॥ चक्रादि-धारणं प्रोक्तं
मन्त्रैः पञ्चायुधस्य च ॥

मूलम्

उद्वाह-समये स्त्रीणां पुंसां चैवोपनायने॥ २२ ॥ चक्रादि-धारणं प्रोक्तं मन्त्रैः पञ्चायुधस्य च ॥

तमिऴ्

पॆण्गळुक्कु विवाहमाऩवुडऩुम्, ५४३ २२। इदि श्रीबरारै स्म्रुदॆळ उत्तरगाण्डे, विसिष्ट परमदर्म मास्त्रे, ताबसंस्कार वर्णनम् नाम प्रद,मात् याय: १। आण्गळुक्कु उबनयऩमाऩवुडऩुम्, अन्दन्द मन्द्रङ्गळै मुऩ्ऩिट्टुक् कॊण्डु पञ्जायुदङ्गळै तरिप्पदु विदिक्कप्पडुगिऱदु। श्री परारस्म्रुदियिऩ् उत्तरगाण्ड माऩ विरिष्ट परमदर्म मास्त्रदिल् ताबसंस्कार वर्णऩम् ऎऩ्गिऱ मुदल् अत्तियायम् मुऱ्ऱिऱ्ऱु।

इति श्री-पराशर-स्मृताव् उत्तर-खण्डे विशिष्ट-परम-धर्म-शास्त्रे ताप-संस्कार-वर्णनं नाम प्रथमो ऽध्यायः।

[[7]]