स्नपनम्

Source: TW

1 उत्तमोत्तम (४७३) कलशस्नपनम्‌ (473) 2 उत्तमोत्तम (४७३)कलशस्नपनम्‌ (473) 1 घृतम्‌ 2 उष्णोदकम्‌ 3 फलोदकम्‌ 4 मार्जनोदकम्‌ वासुदेवः पुरुषः सत्यः अच्युतः घृतस्नातः तद्विष्णोः याः़फलिनीः शन्नोदेवि

5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ 7 लोहतोयम्‌ केशवः नारायाणः त्रातारं महाव्याहृति

8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 19 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 28 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 37 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 46 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 55 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 64 मधु पद्मनाभः मधुवाता 73 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 82 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 131 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 180 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 229 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 3 279 मङ्गलोदकम्‌ वासुदेवः विष्णोर्नुकम्‌ 327 सर्वौषधि सङ्कर्षणः ओषध्यः 376 सर्वगन्धम्‌ प्रद्युम्नः नारायणाऽनुवाकम्‌ 425 मूलौषधि अनिरुद्धः या ओषधीः 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதார 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 19 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 28 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 37 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ: கர்மா 46 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 55 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 64 மது பத்மநாப: மதுவாதா 73 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 82 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 131 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 180 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 229 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 279 மங்கலோதகம் வாஸுதேவ: விஷ்ணோர்நுகம் 327 ஸர்வஷதி ஸங்கர்ஷண: ஓஷத்ய: 376 ஸர்வகந்தம் ப்ரத்யும்ந: நாராயணா। நுவாகம் 425 மூலஷதி அநிருத்த: யா ஓஷதீ: 4 प्रयोजनम्‌- सम्प्रोक्षयेद्‌ गृहार्चायामाराधन विलोपने। स्नपनं पञ्चगव्येन सूक्तेन पुरुषात्मना। (पाद्मम्‌ १८-७१) प्रासादाद्यवकाशानां वृद्धिश्चेत्सर्वतो भवेत्‌। यद्वाप्राच्यामुदीच्यां वा वृद्धिर्नान्यत्र शोभना। दक्षिणापरवृद्धिश्चेत्‌ स्नपनञ्चोत्तमोत्तमम्‌। (पाद्मं१८-१४८) अन्यत्र- सकृन्नियुक्ते स्तम्भादौ भूयोपि विनियोजिते। प्रायश्चित्तं न तत्रस्यात्स्नपनं चोत्तमोत्तमम्‌। ப்ராகாரே மண்டபே தாம்நி கோபுரே பாக வேச்மநி। தக்தே। க்நிநா ஸமாதாய பூர்வவந்மண்டபாதிகம்। ப்ரதிஷ்டாப்ய யதாப்ரோக்தம்சாந்திகர்ம ஸமாசரேத்। அதமோத்தம மார்கேண ஸ்நபநம் சாந்திதம் பவேத்। அந்யத்ர-உபபாதகி ஸம்ஸ்ப்ருஷ்டே ஸ்நபநம் சாதமோத்தமம்। (பாத்ம-18-141-143) அந்யத்ர-ஆராதயேந்நிபதிதே பிம்பே யாநாந்மஹோத்ஸவே। ஆரோப்ய பூர்வவத்யாநம் ரத்யாஸு பரிதோ ந்யஸேத்। ஏகாதிகாசீதி கடை: ஸ்நாபயேச்சாந்தயே புந:। பாத்ம-(19-83-84) 5 उत्तम मध्यमम्‌ (२४९) 6 उत्तम मध्यमम्‌ (२४९) 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 16 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 22 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 28 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 34 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 38 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 42 मधु पद्मनाभः मधुवाता 46 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 50 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 75 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 100 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 125 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 7 150 मङ्गलोदकम्‌ वासुदेवः विष्णोर्नुकम्‌ 175 सर्वौषधि सङ्कर्षणः ओषध्यः 200 सर्वगन्धम्‌ प्रद्युम्नः नारायणाऽनुवाकम्‌ 225 मूलौषधि अनिरुद्धः या ओषधीः உத்தம மத்யமம்(249) 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதார 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 16 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 22 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 28 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ: கர்மா 34 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 38 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 42 மது பத்மநாப: மதுவாதா 46 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 50 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 75 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 100 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 125 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 150 மங்கலோதகம் வாஸுதேவ: விஷ்ணோர்நுகம் 175 ஸர்வஷதி ஸங்கர்ஷண: ஓஷத்ய: 200 ஸர்வகந்தம் ப்ரத்யும்ந: நாராயணா। நுவாகம் 225 மூலஷதி அநிருத்த: யா ஓஷதீ: 8 उपयोगम्‌- शिथिलीसरघातुम्बी वल्मीकादिसमुद्भवे। उद्धृत्य तत्तत्संशोध्य देशं कृत्वा यथापुरम्‌। स्नपनं देवदेवस्य कुर्यादुत्तम मध्यमम्‌। (पाद्मम्‌ १९-१०७) உபயோகம் சிதிலீஸரகாதும்பீ வல்மீகாதிஸமுத்பவே . உத்த்ருத்ய தத்தத்ஸம்சோத்ய தேசம் க்ருத்வா யதாபுரம் . ஸ்நபநம் தேவதேவஸ்ய குர்யாதுத்தம மத்யமம் (பாத்மம் 19-107) 9 उत्तमाधम(२५)कलश स्नपनम्‌ (25) 10 उत्तमाधम(२५)कलश स्नपनम्‌ (25) 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 11 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 12 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 13 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 14 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 15 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 16 मधु पद्मनाभः मधुवाता 17 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 18 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 19 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 20 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 21 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 22 मङ्गलोदकम्‌ वासुदेवः विष्णोर्नुकम्‌ 11 23 सर्वौषधि सङ्कर्षणः ओषध्यः 24 सर्वगन्धम्‌ प्रद्युम्नः नारायणाऽनुवाकम्‌ 25 मूलौषधि अनिरुद्धः या ओषधीः உத்தமாதம(25)கலச ஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதார 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 11 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 12 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 13 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ: கர்மா 14 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 15 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 16 மது பத்மநாப: மதுவாதா 17 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 18 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 19 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 20 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 21 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 22 மங்கலோதகம் வாஸுதேவ: விஷ்ணோர்நுகம் 23 ஸர்வஷதி ஸங்கர்ஷண: ஓஷத்ய: 24 ஸர்வகந்தம் ப்ரத்யும்ந: நாராயணா। நுவாகம் 25 மூலஷதி அநிருத்த: யா ஓஷதீ: 12 प्रयोजनमाहवैखनस ऋषिर्देवि ब्रह्मणो नखनिस्सृतः। हिमवच्छिखरे रम्ये गङ्गाद्वारे तपस्यति। ……. एतच्छास्त्रान्यसिद्धान्त दीक्षितैरन्यगोत्रिभिः। नूतनैर्दी क्षितैर्वापि परदीक्षा विवर्जितैः। मन्त्रसिद्धान्त बिम्बानि न स्पृश्येत कदाचन। यदि स्पृशेयुर्देवेशं पञ्चविंशतिभिर्घटैः। स्नापयित्वा ततः शान्तिं होमं चैव समाचरेत्‌। (श्रीः-४९ अ- १६०-१६६) ப்ரயோஜநமாஹ-வைகநஸ ரிஷிர்தேவி ப்ரஹ்மணோ நகநிஸ்ஸ்ருத:। ஹிமவச்சிகரே ரம்யே கங்காத்வாரே தபஸ்யதி। ……. ஏதச்சாஸ்த்ராந்யஸித்தாந்த தீக்ஷிதைரந்யகோத்ரிபி:। நூதநைர்தீக்ஷிதைர்வாபி பரதீக்ஷா விவர்ஜிதை:। மந்த்ரஸித்தாந்த பிம்பாநி ந ஸ்ப்ருச்யேத கதாசந। யதி ஸ்ப்ருசேயுர்தேவேசம் பஞ்சவிம்சதிபிர்கடை:। ஸ்நாபயித்வா தத:சாந்தி ஹோமம் சைவ ஸமாசரேத்। (ஸ்ரீ:-49 அ- 160-166) 13 मध्यमोत्तम (२७७)कलश स्नपनम्‌ (277) 14 मध्यमोत्तम (२७७)कलश स्नपनम्‌ (277) 1 घृतम्‌ 2 उष्णोदकम्‌ 3 फलोदकम्‌ 4 मार्जनोदकम्‌ वासुदेवः पुरुषः सत्यः अच्युतः घृतस्नातः तद्विष्णोः याः़फलिनीः शन्नोदेवि

5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ 7 लोहतोयम्‌ केशवः नारायाणः त्रातारं महाव्याहृति

8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 19 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 28 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 37 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 46 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 55 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 64 मधु पद्मनाभः मधुवाता 73 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 82 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 131 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 180 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 229 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 15 மத்யமோத்தம(277)கலச ஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 19 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 28 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 37 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா 46 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 55 beginningரம் ஹ்ரிஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 64 மது பத்மநாப: மதுவாதா 73 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 82 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 131 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 180 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 229 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 16 प्रयोजनम्‌ सर्पिषा तिल तैलेन दीपारोपणमाचरेत्‌। नान्यैरेरण्डतैलाद्यैर्नाजाविमहिषादिजैः॥ स्नेहैरारोपणं कुर्यान्न च प्राण्यङ्गसम्भवैः। प्रमादात्फलजैस्तैलैः स्नपने दीपने हविः॥ निवेदने च होमे च स्नेहैरन्यैश्च निन्दितैः। अनुष्टाने कृते कुम्भैः स्नापयेन्मध्यमोत्तमैः। (पाद्मम्‌ १८-५३-५५) मासे च पूजा विकले मध्यमोत्तम वर्त्मना। (पाद्मम्‌ १८-६८) अन्यत्र एकादिकालातिक्रान्तौ द्विगुणादि यथापुरम्‌। …… द्वादशाक्षरमन्त्रेण शान्तिहोमस्तथा भवेत्‌। वत्सरादुपरिस्टात्तु स्नपनं मध्यमोत्तमम्‌। (पाद्मम्‌ १८-७८..८१) ப்ரயோஜநம் ஸர்பிஷா தில தைலேந தீபாரோபணமாசரேத்। நாந்யைரேரண்டதைலாதைர்நாஜாவிமஹிஷாதிஜை:। । ஸ்நேஹைராரோபணம் குர்யாந்ந ச ப்ராண்யங்கஸம்பவை:। ப்ரமாதாத்பலஜைஸ்தைலை: ஸ்நபநே தீபநே ஹவி:। । நிவேதநே ச ஹோமே ச ஸ்நேஹைரந்யைஷ்ச நிந்திதை:। அநுஷ்டாநே க்ருதே கும்பை: ஸ்நாபயேந்மத்யமோத்தமை:। (பாத்மம் 18-53-55) அந்யத்ர ஏகாதிகாலாதிக்ராந்த த்விகுணாதி யதாபுரம்। …… த்வாதசாக்ஷரமந்த்ரேண சாந்திஹோமஸ்ததா பவேத்। வத்ஸராதுபரிஷ்டாத்து ஸ்நபநம் மத்யமோத்தமம்। (பாத்மம் 18-78..81) 17 मध्यम मध्यम (१४९)कलशस्नपनम्‌ 149 18 मध्यम मध्यम (१४९)कलशस्नपनम्‌ 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 16 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 22 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 28 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 34 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 38 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 42 मधु पद्मनाभः मधुवाता 46 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 50 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 75 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 100 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 125 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 19 மத்யம மத்யம(149)கலச ஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 16 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 22 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 28 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா 34 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 38 beginningரம் ஹ்ரிஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 42 மது பத்மநாப: மதுவாதா 46 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 50 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 75 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 100 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 125 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 20 मध्यमाऽधम(२१)कलश स्नपनम्‌ (21) 21 मध्यमाऽधम(२१)कलश स्नपनम्‌ (21) 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 11 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 12 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 13 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 14 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 15 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 16 मधु पद्मनाभः मधुवाता 17 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 18 गुलोदकम्‌ वराहः मधुवाता 19 इक्षुरसम्‌ नृसिह्मः मधुनक्तं 20 नारिकेलजलम्‌ श्रीधरः मधुमान्नः 21 शान्तिवारि हयग्रीवः वेदाहं 22 शिवनिर्माल्यदुष्टेन तोयप्रभृतिवस्तुना। पू जने कलशैःस्नानमधमैर्मध्यमैर्भवेत्‌॥(पाद्मम्‌ २८-४५) சிவநிர்மால்யதுஷ்டேந தோயப்ரப்ருதிவஸ்துநா। பூஜநே கலசை:ஸ்நாநமதமைர்மத்யமைர்பவேத்। । (பாத்மம் 28-45) தமைர்மத்யமை (21)கலச ஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதார 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 11 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 12 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 13 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ: கர்மா 14 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 15 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 16 மது பத்மநாப: மதுவாதா 17 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 18 குளோதகம் வராஹ: மதுவாதா 19 இக்ஷுரஸம் ந்ருஸிஹ்ம: மதுநக்தம் 20 நாரிகேளஜலம் ஸ்ரீதர: மதுமாந்ந: 21 சாந்திவாரி ஹயக்ரீவ: வேதாஹம் 23 अधमोत्तम (81)एकोत्तराऽशीति-कलशस्नपन विधिः 24 अधमोत्तम (81)एकोत्तराऽशीति-कलशस्नपन विधिः 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 19 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 28 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 37 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 46 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 55 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 64 मधु पद्मनाभः मधुवाता 73 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 25 அதமோத்தம(81)ஏகோத்தராசீதி-கலசஸ்நபந விதி: 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ர்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 19 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 28 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 37 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா 46 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 55 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 64 மது பத்மநாப: மதுவாதா 73 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: प्रयोजनम्‌ सर्पिषा तिल तैलेन दीपारोपणमाचरेत्‌। नान्यैरेरण्डतैलाधैर्नाजाविमहिषादिजैः॥ स्नेहैरारोपणं कुर्यान्न च प्राण्यङ्गसम्भवैः। प्रमादात्फलजैस्तैलैः स्नपने दीपने हविः॥ निवेदने च होमे च स्नेहैरन्यैश्च निन्दितैः। अनुष्टाने कृते कुम्भैः स्नापयेन्मध्यमोत्तमैः। (पाद्मम्‌ १८-५३-५५) मासे च पूजा विकले मध्यमोत्तम वर्त्मना। पाद्मम्‌ १८-६८ अन्यत्र- एकादिकालातिक्रान्तौ द्विगुणादि यथापुरम्‌। …… द्वादशाक्षरमन्त्रेण शान्तिहोमस्तथा भवेत्‌। वत्सरादुपरिस्टात्तु स्नपनं मध्यमोत्तमम्‌। (पाद्मम्‌ १८-७८..८१) उपयोगमाह– 26 रजस्वला रजोदुष्टं भूतलं जानुमात्रकम्‌। खात्वामृद्भिरन्याभिः पूरयित्वा महीतलम्‌। ………..प्रोक्षणं पञ्चभिर्गव्यैस्सन्निकृष्टं च कौतुकम्‌। अधमोत्तममार्गेण कलशैः स्नापयेद्धरिम्‌। (पाद्मं-१८-१०५) अन्यत्र-प्राकारे मण्डपे धाम्नि गोपुरे पाक वेश्मनि। दग्धेऽग्निना समाधाय पूर्ववन्मण्डपादिकम्‌। प्रतिष्ठाप्य यथाप्रोक्तं शान्तिकर्म समाचरेत्‌। अधमोत्तम मार्गेण स्नपनं शान्तिदं भवेत्‌। (पाद्मं-१८-१४१-१४३) உபயோகமாஹ- ரஜஸ்வலா ரஜோதுஷ்ட பூதல ஜாநுமாத்ரகம்। காத்வாம்ரித்பிரந்யாபி: பூரயித்வா மஹீதலம்। ………..ப்ரோக்ஷணம் பஞ்சபிர்கவ்யைஸ்ஸந்நிக்ருஷ்டம் ச கதுகம்। அதமோத்தமமார்கேண கலசை: ஸ்நாபயேத்தரிம்। (பாத்ம-18-105) அந்யத்ர- ப்ராகாரே மண்டபே தாம்நி கோபுரே பாக வேச்மநி। தக்தே। க்நிநா ஸமாதாய பூர்வவந்மண்டபாதிகம்। ப்ரதிஷ்டாப்ய யதாப்ரோக்தம்சாந்திகர்ம ஸமாசரேத்। அதமோத்தம மார்கேண ஸ்நபநம் சாந்திதம் பவேத்। அந்யத்ர-உபபாதகி ஸம்ஸ்ப்ருஷ்டே ஸ்நபநம் சாதமோத்தமம்। (பாத்ம-18-141-143) அந்யத்ர-ஆராதயேந்நிபதிதே பிம்பே யாநாந்மஹோத்ஸவே। ஆரோப்ய பூர்வவத்யாநம் ரத்யாஸு பரிதோ ந்யஸேத்। ஏகாதிகாசீதி கடை: ஸ்நாபயேச்சாந்தயே புந:। பாத்ம-(19-83-84) 27 अधम मध्यम(४९) कलश स्नपनविधिः 28 अधम मध्यम(४९) कलश स्नपनविधिः 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलैनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 16 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 22 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 28 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 34 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 38 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 42 मधु पद्मनाभः मधुवाता 46 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 29 அதம மத்யம(49)கலச ஸ்நபநவிதி:- 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ர்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 16 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 22 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 28 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா 34 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 38 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 42 மது பத்மநாப: மதுவாதா 46 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: प्रयोजनम्‌ : शिवनिर्माल्यदुष्टेन तोयप्रभृतिवस्तुना। पूजने कलशैःस्नानमधमैर्मध्यमैर्भवेत्‌॥(पाद्मम्‌ २८-४५ ப்ரயோஜநம் : சிவநிர்மால்யதுஷ்டேந தோயப்ரப்ருதிவஸ்துநா। பூஜநே கலசை:ஸ்நாநமதமைர்மத்யமைர்பவேத்। । (பாத்மம் 28-45 30 अधमाधमम्‌-सप्तदश(१७)कलशस्नपनम्‌ 31 अधमाधमम्‌-सप्तदश(१७)कलशस्नपनम्‌ 17 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 2 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 3 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 4 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 5 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 6 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 7 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 8 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 9 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 10 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 11 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 12 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 13 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 14 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 15 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 19 मधु पद्मनाभः मधुवाता 17 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 32 அதமாதமம்ஸப்ததச (17)கலசஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 2 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 3 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 4 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 5 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 6 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 7 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ர்ருதி 8 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 9 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 10 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 11 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 12 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 13 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா

14 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 15 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 16 மது பத்மநாப: மதுவாதா 17 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: 33 प्रयोजनम्‌ विण्मूत्ररुधिरापेययुक्तैः तोयादिवस्तुभिः। नार्चयेदर्चने स्नानं कलशैरधमाधमैः॥(पाद्मम्‌ १८-४४) अन्यत्र चोरस्पशनिमित्तं तु स्नपनं कलशैर्हरेः। वर्णानामानुपूर्व्येण त्वधमाधम पद्धतिम्‌। (पाद्मम्‌ १८-१०८) ப்ரயோஜநம் விண்மூத்ரருதிராபேயயுக்தை: தோயாதிவஸ்துபி:। நார்சயேதர்சநே ஸ்நாந கலசைரதமாதமை:। । (பாத்மம் 18-44) அந்யத்ர சோரஸ்பர்சநிமித்தம் து ஸ்நபநம் கலசைர்ஹரே:। வர்ணாநாமாநுபூர்வ்யேண த்வதமாதம பத்ததிம்। (பாத்மம் 18-108) 34 पञ्च(5)कलश स्नपनम्‌ पञ्च(5)कलश स्नपनम्‌- कलश सङ्ख्या द्रव्याणि स्नपन मन्त्राः दधिक्राविण्णो पञ्चरत्नानि पञ्चामृतद्रव्याणि आप्यायस्व पञ्चगव्यानि पञ्चलोहाः घृतम्‌ विष्णुगायत्री गन्धद्वाराम्‌ घृतस्नातेति

आवाहन देवताः 1 विष्णुः 2 मधुसूदनः 3 त्रिविक्रमः 4 वामनः 5 वासुदेवः 35 प्रयोजनम्‌- सम्प्रोक्षयेद्‌ गृहार्चायामाराधनविलोपने। स्नपनं पञ्चगव्येन सूक्तेन पुरुषात्मना। (पाद्मम्‌ १८-७१ २-गत्वास्त्रियामनाप्लुत्य पूजयेत्‌ स्नापयेद्धरिम्‌। पञ्चगव्यैस्ततः पञ्चमहोपनिषदां जपः। विण्मूत्ररेतो रुधिर बालादिस्पर्शने सति। अस्नानपूजने देवं स्नापयेत्कुशवारिभिः। पाद्मम्‌ १८-१० ३-वस्त्रं रजस्वलायाश्च स्पृष्ट्‌वा देवार्चने कृते। पञ्चगव्यैः स्नापयित्वा पञ्चोपनिषदां जपः। पाद्‌मं-१८-११ ப்ரயோஜநம்- ஸம்ப்ரோக்ஷயேத் க்ருஹார்சாயாமாராதநவிலோபநே। ஸ்நபநம் பஞ்சகவ்யேந ஸூக்தேந புருஷாத்மநா। (பாத்மம் 18-71 2-கத்வாஸ்த்ரியாமநாப்லுத்ய பூஜயேத் ஸ்நாபயேத்தரிம்। பஞ்சகவ்யைஸ்தத: பஞ்சமஹோபநிஷதா ஜப:। விண்மூத்ரரேதோ ருதிர பாலாதிஸ்பர்சநே ஸதி। அஸ்நாநபூஜநே தேவம் ஸ்நாபயேத்குசவாரிபி: । பாத்மம் 18-10 3-வஸ்த்ரம் ரஜஸ்வலாயாச்ச ஸ்ப்ருஷ்ட்வா தேவார்சநே க்ருதே। பஞ்சகவ்யை: ஸ்நாபயித்வா பஞ்சோபநிஷதா ஜப:। பாத்மம்-18-11 த்ரவ்யாணி __ஸ்நபந மந்த்ரா: ஆவாஹந தேவதா :

1 பஞ்சரத்நாநி ததிக்ராவிண்ணோ விஷ்ணு: 2 பஞ்சாம்ருத த்ரவ்யா ஆப்யாயஸ்வ மதுஸூதந: 3 பஞ்சகவ்யாநி விஷ்ணுகாயத்ரீ த்ரிவிக்ரம: 4 பஞ்சலோஹா: கந்தத்வாராம் வாமந: 5 ஆஜ்யம் க்ருதஸ்நாதேதி வாஸுதேவ: 36 नव(९)कलशस्नपनम्‌ नव(९)कलशस्नपनम्‌ कलश सङ्ख्या स्नपनद्रव्यानां नामानि स्नपन मन्त्राणि आवाहनदेवताः 1 घृतम्‌ घृतस्नातेति वासुदेवः 2 पाद्यम्‌ नारायणाय विद्महे विष्णुः 3 अर्घ्यम्‌ तद्विष्णोः मधुसूदनः 4 आचमनीयम्‌ नते विष्णोः त्रिविक्रमः 5 पञ्चगव्यानि विष्णोःकर्माणि वामनः 6 दधि दधिक्राविण्णो श्रीधरः 7 क्षीरम्‌ आप्यायस्व हृषीकेशः 8 मधु मधुवाता पद्मनाभः 9 फलानि याःफलिनी दामोदरः 37 நவ(9)கலசஸ்நபநம் 1 க்ருதம் க்ருதஸ்நாதேதி வாஸுதேவ: 2 பாத்யம் நாராயணாய வித்மஹே விஷ்ணு: 3 அர்க்யம் தத்விஷ்ணோ: மதுஸூதந: 4 ஆசமநீயம் நதே விஷ்ணோ: த்ரிவிக்ரம: 5 ஆசமநம் விஷ்ணோ: கர்மா வாமந: 6 ததி ததிக்ராவிண்ணோ ஸ்ரீதர: 7 beginningரம் ஆப்யாயஸ்வ ஹ்ருஷீகேச: 8 மது மதுவாதா பத்மநாப: 9 பலாநி யா:பலிநீ தாமோதர: उपयोग कालाः- पक्वस्य चुल्ल्यां दुष्टायां हविषाच निवेदने। स्नापयेन्नवभिः कुम्भैर्देवं वाथ घटैस्त्रिभिः। (पाद्मं-१८-९२) உபயோக காலா:- பக்வஸ்ய சுல்ல்யா துஷ்டாயா ஹவிஷாச நிவேதநே। ஸ்நாபயேந்நவபி:கும்பைர்தேவம் வாத கடைஸ்த்ரிபி:। (பாத்ம-18-92) 38 द्वादश१२-कलश स्नपनविधिः 39 द्वादश१२-कलश स्नपनविधिः 1 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारमिन्द्रम्‌ 2 लोहतोयम्‌ नारायणः अष्टाक्षरी 3 सर्वगन्धं माधवः गन्धद्वारां 4 आज्यम्‌ वासुदेवः घृतस्नाता 5 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्री 6 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 7 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 8 क्षीरम्‌ हृषीकेशः आप्यायस्व 9 आचमनम्‌ त्रिविक्रमः नते विष्णुः 10 मधु पद्मनाभः मधुवाता 11 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 12 फलोदकम्‌ सत्यः याःफलिनी 40 த்வாதச12கலச ஸ்நபநவிதி: 1 ரத்நோதகம் த்ராதாரமிந்த்ரம் கேசவ: 2 லோஹதோயம் அஷ்டாக்ஷரீ நாராயண: 3 ஸர்வகந்த கந்தத்வாராம் மாதவ: 4 ஆஜ்யம் க்ருதஸ்நாதா வாஸுதேவ: 5 பாத்யம் விஷ்ணுகாயத்ரீ விஷ்ணு: 6 ததி ததிக்ராவிண்ணோ ஸ்ரீதர: 7 அர்க்யம் தத்விஷ்ணோ: மதுஸூதந: 8 beginningரம் ஆப்யாயஸ்வ ஹ்ருஷீகேச: 9 ஆசமநம் நதே விஷ்ணு: த்ரிவிக்ரம: 10 மது மதுவாதா பத்மநாப: 11 பஞ்சகவ்யம் விஷ்ணோ: கர்மா வாமந: 12 பலோதகம் யா:பலிநீ ஸத்ய: निवेदयेच्च निर्माल्यमुच्छिष्टं वा प्रतिक्रिया। कुम् भैर्द्वादशभिः स्नानं शान्तिहोमो जपस्तथा॥(पाद्मम्‌ १८-३०) நிவேதயேச்ச நிர்மால்யமுச்சிஷ்டம் வா ப்ரதிக்ரியா। கும்பைர்த்வாதசபி: ஸ்நாநம்சாந்திஹோமோ ஜபஸ்ததா। । (பாத்மம் 18-30) 41 षोडश(१६)कलशस्नपनविधिः 42 षोडश(१६)कलशस्नपनविधिः 1 रत्नोदकम्‌ पुरुषः चन्द्रमामनसो+वायुरजायत 2 लोहतोयम्‌ सत्यः नाभ्याऽऽसीत्‌+ अकल्पयन्‌ 3 गन्धोदकम्‌ अच्युतः सप्तास्यासन्‌+पुरुषं पशुम्‌ 4 आज्यम् अनन्तः यज्ञेन यज्ञम्‌+सन्तिदेवाः 5 पाद्यं केशवः सहस्रशीर्षाः+दशाङ्गुलम्‌ 6 अर्घ्यम्‌ नारायाणः पुरुषएवेदं+ अतिरोहति 7 आचमनम्‌ माधवः एतावानस्य+ अमृतं दिवि 8 पञ्चगव्यम्‌ गोविन्दः त्रिपादूर्ध्व+ शने अभि 9 अमृतोदकम्‌ विष्णुः तस्माद्विराडजायत+ अथोपुरः 10 मार्जनोदकम्‌ मधुसूदनः यत्पुरुषेणहविषा+ शरद्धविः 11 कषायम्‌ त्रिविक्रमः तं यज्ञं बर्हिषि+ऋषयश्च ये 12 कुशोदकम्‌ वामनः तस्माद्यज्ञात्सर्वहुतः-ग्राम्याश्च ये 13 दधि श्रीधरः तस्मादयज्ञात्‌+ अजायत 14 क्षीरम्‌ हृषीकेशः तस्मादश्वा अजायन्त+ अजावयः 15 मधु पद्मनाभः यत्पुरुषं व्यददुः+ पादावुच्ये ते 16 यवोदकम्‌ दामोदरः ब्राह्मणोस्यमुखमासीत्‌+ शूद्रो अजायत प्रयोजनम्‌- मासादूर्ध्वं तु षण्मासं पूजाहीने चतुर्मुख। कुम् भैष्षोडशभिः स्नानं सूक्तेन पुरुषात्मना। (पाद्मं-१८-७३) ப்ரயோஜநம்-மாஸாதூர்த்வ து ஷண்மாஸ பூஜாஹீநே சதுர்முக। கும்பைஷ்ஷோடசபி: ஸ்நாநம் ஸூக்தேந புருஷாத்மநா। பாத்ம-18-73 43 ஷோடச (16) கலச ஸ்நபந விதி: 1 ரத்நோதகம் புருஷ: சந்த்ரமாமநஸோ+வாயுரஜாயத 2 லோஹதோயம் ஸத்ய: நாப்யா। । ஸீத்+ அகல்பயந் 3 கந்தோதகம் அச்யுத: ஸப்தாஸ்யாஸந்+புருஷ பசும் 4 ஆஜ்யம் அநந்த: யஜ்ஞேந யஜ்ஞம்+ஸந்திதேவா: 5 பாத்யம் கேசவ: ஸஹஸ்ரசீர்ஷா:+தசாங்குலம் 6 அர்க்யம் நாராயாண: புருஷஏவேத+ அதிரோஹதி 7 ஆசமநம் மாதவ: ஏதாவாநஸ்ய+ அம்ருதம்திவி 8 பஞ்சகவ்யம் கோவிந்த: த்ரிபாதூர்த்வ+ சநே அபி 9 அம்ருதோதகம் விஷ்ணு: தஸ்மாத்விராடஜாயத+ அதோபுர: 10 மார்ஜநோதகம் மதுஸூதந: யத்புருஷேணஹவிஷா+ சரத்தவி: 11 கஷாயம் த்ரிவிக்ரம: தம் யரிஜ்ஷஞயம்ச்பசர்?ேஹிய ஷி+ 12 குசோதகம் வாமந: தஸ்மாத்க்யரஜ்ாம்ஞயாாச்ச த்ஸ?ேர்வ யஹுத:+ 13 ததி ஸ்ரீதர: தஸ்மாதேயத்நாத்+ அஜாயத 14 beginningரம் ஹ்ரிஷீகேச: தஸ்மாதச்வா அஜாயந்த+ அஜாவய: 15 மது பத்மநாப: யத்புருஷம் வ்யதது:+ பாதாவுச்யே தே 16 யவோதகம் தாமோதர: ப்ராஹ்மணோஸ்யமுகமாஸீத்+ சூத்ரோஅஜாயத। 44 अष्टोत्तरशत (108)कलश स्नपनम्‌- 45 अष्टोत्तरशत (108)कलश स्नपनम्‌- 1 घृतम्‌ वासुदेवः घृतस्नातः 5 उष्णोदकम्‌ पुरुषः तद्विष्णोः 9 फलोदकम्‌ सत्यः याः़फलिनीः 13 मार्जनोदकम्‌ अच्युतः शन्नोदेवि 17 अक्षतोदकम्‌ अनन्तः सावित्र्या 21 रत्नोदकम्‌ केशवः त्रातारं 25 लोहतोयम्‌ नारायाणः महाव्याहृति 29 गन्धोदकम्‌ माधवः गन्धद्वारां 33 यवोदकम्‌ गोविन्दः शतदारं 37 पाद्यम्‌ विष्णुः विष्णुगायत्रि 46 अर्घ्यम्‌ मधुसूदनः तद्विष्णोः 55 आचमनीयम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 64 पञ्चगव्यम्‌ वामनः विष्णोःकर्माणि 73 दधि श्रीधरः दधिक्राविण्णो 82 क्षीरम्‌ हृषीकेशः पयोव्रत सामं 91 मधु पद्मनाभः मधुवाता 100 कषायम्‌ दामोदरः ओषधयः 46 அஷ்டோத்தரசத (108)கலச ஸ்நபநம் 1 க்ருதம் வாஸுதேவ: க்ருதஸ்நாத: 5 உஷ்ணோதகம் புருஷ: தத்விஷ்ணோ: 9 பலோதகம் ஸத்ய: யா:பலிநீ: 13 மார்ஜநோதகம் அச்யுத: சந்நோதேவி 17 அக்ஷதோதகம் அநந்த: ஸாவித்ர்யா 21 ரத்நோதகம் கேசவ: த்ராதாரம் 25 லோஹதோயம் நாராயாண: மஹாவ்யாஹ்ர்ருதி 29 கந்தோதகம் மாதவ: கந்தத்வாராம் 33 யவோதகம் கோவிந்த: சததாரம் 37 பாத்யம் விஷ்ணு: விஷ்ணுகாயத்ரி 46 அர்க்யம் மதுஸூதந: தத்விஷ்ணோ: 55 ஆசமநீயம் த்ரிவிக்ரம: ந தே விஷ்ணு: 64 பஞ்சகவ்யம் வாமந: விஷ்ணோ:கர்மா 73 ததி ஸ்ரீதர: ததிக்ராவிண்ணோ 82 beginningரம் ஹ்ருஷீகேச: பயோவ்ரத ஸாமம் 91 மது பத்மநாப: மதுவாதா 100 கஷாயம் தாமோதர: ஓஷதய: प्रयोजनमाह- मासावपि तदूर्ध्वे तु कलशैवत्सरावधि। अष्टोत्तरशतैः कुर्यात्स्नपनं जुहुयात्पुनः। (पाद्मं-१८-८०) ப்ரயோஜநமாஹ- மாஸாவபி ததூர்த்வே து கலசைவத்ஸராவதி। அஷ்டோத்தரசதை: குர்யாத்ஸ்நபநம் ஜுஹுயாத்புந:। (பாத்மம்-18-80) உத்ஸவே வர்தமாநாயாந்மஹாவாதாதிநா யதி। க்ராமாத சிதிலே க்ருத்வா ப்ராயச்சித்தம் புநர்மஹ:। கார்யோ ந லோப்யோ லோபே து குபைரஷ்டோத்தர சதை:। ஸ்நபநம் காரயேத்தோமோ ஜபச்சார்தை த்விஜார்சநம்। பாத்மம்-(19அ) 47 सप्तदशकलश स्नपन विषये (श्रीप्रश्न संहिता) 48 सप्तदशकलश स्नपन विषये (श्रीप्रश्न संहिता) 49 सप्तदशकलश स्नपन विषये (श्रीप्रश्न संहिता) 1 पुण्यतीर्थे वासुदेवः 2 पाद्यं केशवः 3 अर्घ्यं नारायणः 4 आचमनम्‌ माधवः 5 क्षीरं गोविन्दः 6 दधि विष्णुः 7 पञ्चामृतम्‌ मधुसूदनः 8 मधु त्रिविक्रमः 9 गन्धवारि वामनः 10 फलोदकम्‌ श्रीधरः 11 मार्जनाम्बु हृषीकेशः 12 मधुपर्कम्‌ पद्मनाभः 13 पत्रतोयम्‌ दामोदरः 14 रत्नवारि नरोत्तमः 15 लोहतोयम्‌ अधोक्षजः 16 गुडोदकम्‌ नृसिह्मः 17 इक्षुरसम्‌ अच्युतः 50 ஸப்ததசகலச ஸ்நபந விஷயே 1 புண்யதீர்தே வாஸுதேவ: 2 பாத்யம் கேசவ: 3 அர்க்யம் நாராயண: 4 ஆசமநம் மாதவ: 5 beginningரம் கோவிந்த: 6 ததி விஷ்ணு: 7 பஞ்சாம்ருதம் மதுஸூதந: 8 மது த்ரிவிக்ரம: 9 கந்தவாரி வாமந: 10 பலோதகம் ஸ்ரீதர: 11 மார்ஜநாம்பு ஹ்ரிஷீகேச: 12 மதுபர்கம் பத்மநாப: 13 பத்ரதோயம் தாமோதர: 14 ரத்நவாரி நரோத்தம: 15 லோஹதோயம் அதோக்ஷஜ: 16 குடோதகம் ந்ருஸிஹ்ம: 17 இக்ஷுரஸம். அச்யுத: 51 त्रिंशत्कलश स्नपनम्‌ (श्रीप्रश्न संहिता) 52 त्रिंशत्कलश स्नपनम्‌ (श्रीप्रश्न संहिता) १ पुण्योदकम्‌ वासुदेवः २ अक्षतवारि नारायणः ३ दधि विष्णुः ४ पञ्चामृतम्‌ मधुसूदनः ५ मधु त्रिविक्रमः ६ गन्धोदकम्‌ वामनः ७ फलोदकम्‌ श्रीधरः ८ मार्जनोदकम्‌ हृषीकेशः ९ मधुपर्कम्‌ पद्मनाभः १० पत्रवारि दामोदरः ११ पाद्यम्‌ केशवः १६ अर्घ्यम्‌ नारायणः २१ आचमनीयम्‌ माधवः २६ क्षीरम्‌ गोविन्दः

53 த்ரிம்சத்கலச (30) ஸ்நபநம் __1 புண்யோதகம் வாஸுதேவ: __2 அக்ஷதவாரி நாராயண: __3 ததி விஷ்ணு: __4 பஞ்சாம்ருதம் மதுஸூதந: __5 மது த்ரிவிக்ரம: __6 கந்தோதகம் வாமந: __7 பலோதகம் ஸ்ரீதர: __8 மார்ஜநோதகம் ஹ்ரிஷீகேச: __9 மதுபர்கம் பத்மநாப: __10 பத்ரவாரி தாமோதர: __11 பாத்யம் கேசவ: __16 அர்க்யம் நாராயண: __21 ஆசமநீயம் மாதவ: __26 க்ஷீரம் கோவிந்த:

__क.सं. स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 फलोदकम्‌ , मार्जनोदकम्‌, रत्नोदकम्‌, लोहोद्‌कम्‌, गन्दोदकम्‌, चूर्णोदकम्‌ परवासुदेवः पुरुष सूक्तम्‌ 10 सूर्यकान्तं,पद्मराग पुरुषः पुरुषसूक्तं १-२ ऋचौ 19 इन्द्रनीलं, अयस्कान्तं सत्यः पुरुषसूक्तं ३-४ ऋचौ 28 पुष्यरागं,स्फटिकम् अच्युतः पुरुषसूक्तं ५-६ ऋचौ 37 वज्रं, रजतम् अनन्तः पुरुषसूक्तं ७-८ ऋचौ 46 वैडूर्यं, चन्द्रकान्तं वासुदेवः पुरुषसूक्तं ९-१० ऋचौ 55 गरुडप्रतिमा सङ्कर्षणः पुरुषसूक्तं ११-१२ ऋचौ 64 पद्मरागं, मरकतं प्रद्युम्नः पुरुषसूक्तं १३-१४ ऋचौ 73 ताम्र, मौक्तिकः अनिरुद्धः पुरुषसूक्तं १५-१६ ऋचौ शुद्धोक म्‌ मौक्तिकं नारायणः अष्टाक्षरम्‌ एकोत्तरसहस्रकलश स्नपन विषये ब्रह्म पदे एकोत्तराशीति घटम्‌ (81)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 कदली, फनस, आम्र,मातुलङ्ग, जम्बूक,केशर,बदरी, फलानि ओं जीवात्मने नमः पर्जन्याय 10 मातुलङ्गं, दाडिमं पृथ्वी यज्ञायज्ञीयं 19 जम्बु, नारङ्गफलम् अपाम्पतिः इन्द्राविष्णुः 28 तक्कोलं,एलाफलं तेजस्वीपूरुषः इयं मनीषा 37 क्षीरिक(द्राक्षा), आमलकं वायुः इषेत्वेति 46 द्राक्षा,खर्जूरम् आकाशः वषट्‌ते विष्णुः 55 आम्रं,पारावतफलं मनः सावित्री त्वमसि 64 पनसं, क्षुद्रपनसम् अहङ्कारः यस्मिन्‌ विश्वानि 73 बिल्वं,कदलीफलं बुद्धिः मूलविद्यया शुद्धोक म्‌ बदरीफलाः अष्टाक्षरः नारायणानुवाकम्‌ दैव पदे प्राचि दिक्‌ एकोत्तराशीति घटम्‌ (81)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 उशीरं, कुङ्कुमं, कुष्टं, मांसी, मलयजं, मुरा, ह्रीबेरं, अगरुपिष्टं त्रैलोक्य मोहनः पुरुषसूक्तं 10 जलजं, वारुणमूल बब्रुः पुरुषसूक्तं १-२ ऋचौ 19 चम्पक मुकुलं, मांसी दाशार्हः पुरुषसूक्तं ३-४ ऋचौ 28 सुरपर्णी, रजोमूलं कर्दमः पुरुषसूक्तं ५-६ ऋचौ 37 कुष्टं, सितकुष्टं मुकुन्दः पुरुषसूक्तं ७-८ ऋचौ 46 कर्पूरं, काश्मीरं शौरिः पुरुषसूक्तं ९-१० ऋचौ 55 चन्दनं, रक्तचन्दनम् अन्नाधिपतिः पुरुषसूक्तं ११-१२ ऋचौ 64 प्रियङ्गु, पर्वतमूलं पुरुषोत्तमः पुरुषसूक्तं १३-१४ ऋचौ 73 कृष्णदवलं,दवलं वृषाकपिः पुरुषसूक्तं १५-१६ ऋचौ शुद्धोदके षु अष्टाक्षरः अष्टाक्षरः दैव पदे याम्य दिक्‌ एकोत्तराशीति घटम्‌ (81)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 वापि, सरित्‌, कूपं, ह्रद, वृष्टि , हिम, समुद्रं, तटाक जलानि मत्स्यः वारुणसूक्तं 10 वापि जलं कूर्मः या आप 19 कूप जलं नारसिह्मः सिन्धुद्वीप 28 वृष्टि दाशरथि रामः एते शतं 37 समुद्र जलं कृष्णः इमम्मे वरुण 46 सरित्‌ जलं वराहः शन्नोदेवि 55 ह्रद जलं वामनः यासॅांराजा 64 हिम जलं बलरामः समुद्रज्येष्ठः 73 तटाक जलं कल्कि यासां देवाः शुद्धोक म्‌ निर्झराम्भः अष्टाक्षरः अष्टाक्षरः दैव पदे वारुण दिक्‌ एकोत्तराशीति घटम्‌ (81)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 यवं, गोधूम, शालि,व्रीहि, मुद्गं, प्रियङ्गु, माषं, श्यामाकं, नीवारम्‌ गरुडारूडः पद्मनाभः अणोरणीयान्‌ 10 यवं वनमाला त्रातारमिन्द्रं 19 व्रीहि चक्रम् आत्ववहन्तु 28 मुद्गं पद्मः सत्वन्नो अग्ने 37 माषं गदा त्वन्नो अग्ने 46 गोधूमं शङ्खं जितन्ते इति 55 शालि कौस्तुभः आपोवहः 64 प्रियङ्गु शार्ङ्गः तावती 73 नीवारं खड्‌गं महाव्याहृति शुद्धोक म्‌ शालयः मूलमन्त्रेण दैव पदे सौम्य दिक्‌ एकोत्तराशीति घटम्‌ (81)

	1--9 

घृतं नारायणः
घृतस्नाता 10 – 15 गोमूत्रं नारायणः
गायत्री 16–21 क्षीरं नारायणः
पयोव्रतसाम 22–27 दधि नारायणः
दधिक्राविण्णो 28–33 गोमय रसः नारायणः
गन्धद्वारां 34–37 उष्णोदकं नारायणः
विष्णोरराटमसि 38–41 पञ्चगव्यम्‌ नारायणः
मूर्धानं दिवः 42–45 क्षीर, दधि, घृत, मधु, शर्कराः (पञ्चामृतं) नारायणः
हिरण्यगर्भः 46–49 सक्तवः नारायणः
आप्यायस्व दैव पदे आग्नेय दिक्‌ एकोनपञ्चाशत्‌ घटम्‌ (49)

	10 -- 15 

घनसारद्रव्यं वासुदेवः रक्षोघ्नं, 16–21 लाजं वासुदेवः आद्यं साम, 22–27 मार्जनाम्भः वासुदेवः पवित्रं ते, 28–33 रजनी, सूर्यवर्तिनी, सहदेवी, शिरिष, सदाभद्र, कुशाग्राणि वासुदेवः भगवान्‌ वासुदेवः, 34–37 गुडवारि वासुदेवः देव व्रतसाम, 38–41 गुडवारि वासुदेवः वैराजसाम, 42–45 गुडवारि वासुदेवः अपराजिताः 46–49 गुडवारि वासुदेवः अपराजिताः दैव पदे नैॠति दिक्‌ एकोनपञ्चाशत्‌ घटम्‌ (49)

	10 -- 15 

पाद्य द्रव्याणि अनिरुद्धः द्वादशाक्षरः, 16–21 अर्घ्यद्रव्याणि अनिरुद्धः द्रुपदादिव, 22–27 आचमनीय द्रव्यम् अनिरुद्धः अष्टाक्षरः 28–33 मङ्गलोदकम् अनिरुद्धः शन्नोदेवीः 34–37 इक्षुरसः अनिरुद्धः हिरण्यपाणिं 38–41 इक्षुरसः अनिरुद्धः वेदाहं 42–45 इक्षुरसः अनिरुद्धः धाता पुरस्तात्‌ 46–49 इक्षुरसः अनिरुद्धः यज्ञेन यज्ञं दैव पदे वायव्य दिक्‌ एकोनपञ्चाशत्‌ घटम्‌ (49)

	10 -- 15 

सर्वगन्धोदकं हरिः श्रीसूक्तम्‌ 16–21 शान्तिवारि तुलसि,वेणु,नीवारादि हरिः आनोनुयुद्भिः 22–27 शान्तिवारि तुलसि,वेणु,नीवारादि हरिः आनोनुयुद्भिः 28–33 शान्तिवारि तुलसि,वेणु,नीवारादि हरिः आनोनुयुद्भिः 34–37 नालिकेर जलं हरिः श्रीसूक्तम्‌ 38–41 नालिकेर जलं हरिः मधुमान्नः 42–45 नालिकेर जलं हरिः मधुनक्तम्‌ 46–49 नालिकेर क्षीरं हरिः मधुवाता दैव पदे ऐशान्य दिक्‌ एकोनपञ्चाशत्‌ घटम्‌ (49)

	10 

क्षेत्र मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 13 तीर्थ मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 16 अब्धि मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 19 शैल मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 22 गज दन्ताग्र मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 23 सूकर दन्ताग्र मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 24 वल्मीक मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं 25 वृषश्रृङ्गाग्र मृत्तिका केशवः विष्णोर्नुकं शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे प्राचि दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	10 

सहदेवि मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 13 वचा मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 16 शतमूला मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 19 शतावरी मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 22 कुमारी मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 23 गडूची मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 24 सिह्मी मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः 25 व्याघ्री मूलक्षोदा नारायणः तद्विष्णोः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे ऐन्द्राग्नेयान्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 न्यग्रोध, औदुम्बराऽश्वत्थ, जम्बु, बिल्व, पलाश, मधुक, शिरीषाणां त्वचो माधवः प्रतद्विष्णुः 10 न्यग्रोध त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 13 औदुम्बर त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 16 अश्वत्थ त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 19 जम्बु त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 22 बिल्व त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 23 पलाश त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 24 मधुक त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः 25 शिरीषा त्वचा माधवः प्रतद्विष्णुः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे आग्नेय दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 पालाश, बिल्व, वकुल, कदम्ब, आम्र, शिरीष, न्यग्रोधाऽश्वत्थजाः, पल्लवाः गोविन्दः तावामिति 10 पालाश गोविन्दः तावामिति 13 बिल्व गोविन्दः तावामिति 16 वकुल गोविन्दः तावामिति 19 कदम्ब गोविन्दः तावामिति 22 आम्र गोविन्दः तावामिति 23 शिरीष गोविन्दः तावामिति 24 न्यग्रोध , अश्वत्थजाः गोविन्दः तावामिति 25 पल्लवाः गोविन्दः तावामिति शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे आग्नेययाम्ययोः अन्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 जाती, मल्लिका, प्रियङ्गु, पद्म, वकुल, नन्द्यावर्तक, चम्पक, कुन्दजानि अष्टौ पुष्पाणि विष्णुः ध्रुवः पातु 10 जाती पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 13 मल्लिका पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 16 प्रियङ्गु पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 19 पद्म पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 22 वकुल पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 23 नन्द्यावर्तक पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 24 चम्पक पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु 25 कुन्दज पुष्पम्‌ विष्णुः ध्रुवः पातु शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे याम्य दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 सिद्धार्थ मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 10 राजसिद्धार्थ मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 13 वंश मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 16 गोरोचने मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 19 इन्द्रवेणु मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 22 षाष्ठ मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 23 यव मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 24 शमी मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे 25 चणकम्‌ मधुसूदनः भद्रङ्कर्णे शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे याम्यनैॠतयोः अन्तराले अन्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 ग्राम्यतिला, आरण्यकतिल, जीरक, कृष्णज ीरक, अतसीसम्भवच्छिन्न, शतपुष्प, कुठारर्षि बिम्बानि त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 10 ग्राम्य तिलम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 13 आरण्यक तिलम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 16 ग्राम्य जीरकम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 19 आरण्यक जीरकम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 22 कृष्ण जीरकम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 23 अतसी सम्भवम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 24 शतपुष्पम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः 25 कुठारर्षि बिम्बम्‌ त्रिविक्रमः न ते विष्णुः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे नैॠति दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 श्यामाक, षाष्टिक, शालि, नीवार, तण्डुल, दूर्वाङ्कुर, कुशाङ्कुर, इन्द्रवल्ल्यङ्कुराऽश्वत्थाङ्कुर ाणि वामनः इरावति 10 श्यामाकम्‌ वामनः इरावति 13 षाष्टिकम्‌ वामनः इरावति 16 शालि वामनः इरावति 19 नीवारम्‌ वामनः इरावति 22 तण्डुलम्‌ वामनः इरावति 23 दूर्वाङ्कुरम्‌ वामनः इरावति 24 कुशाङ्कुरम्‌ वामनः इरावति 25 इन्द्रवल्ल्यङ्कुरम्‌, अश्वत्थाङ्कुरम्‌ वामनः इरावति शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे नैॠत वारुणयोः अन्तराले्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 काश, उशीर, शरपुङ्ख, तगर, अपामार्गमूलानि श्रीधरः अतोदेवाः 10 काश मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 13 काश मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 16 उशीर मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 19 उशीर मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 22 शरपुङ्ख मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 23 शरपुङ्ख मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 24 तगरम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः 25 अपामार्ग मूलम्‌ श्रीधरः अतोदेवाः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे वारुण दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 तुलसि , कृष्णतुलसि, वेणु, केसरि, केतक, बिल्व, शमी, जातीपत्राणि हृषीकेशः इदं विष्णुः 10 तुलसि हृषीकेशः इदं विष्णुः 13 कृष्णतुलसि हृषीकेशः इदं विष्णुः 16 वेणु हृषीकेशः इदं विष्णुः 19 केसरि हृषीकेशः इदं विष्णुः 22 केतक हृषीकेशः इदं विष्णुः 23 बिल्व हृषीकेशः इदं विष्णुः 24 शमी हृषीकेशः इदं विष्णुः 25 जातीपत्रम्‌ हृषीकेशः इदं विष्णुः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे वारुणवायव्ययोः अन्तराले्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 मुस् ताद्वय, वचा, कच्चोर, कुमुदोत्पल, कल्हार, शीतलीयक, कुवलय , कन्दानि पद्मनाभः त्रीणिपदा 10 मुस्ता पद्मनाभः त्रीणिपदा 13 मुस्ता पद्मनाभः त्रीणिपदा 16 वचा पद्मनाभः त्रीणिपदा 19 कच्चोर कन्दम्‌ पद्मनाभः त्रीणिपदा 22 कुमुदोत्पल कन्दम्‌ पद्मनाभः त्रीणिपदा 23 कल्हार कन्दम्‌ पद्मनाभः त्रीणिपदा 24 शीतलीयक कन्दम्‌ पद्मनाभः त्रीणिपदा 25 कुवलय कन्दम्‌ पद्मनाभः त्रीणिपदा शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे वायव्य दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 मुद्ग, माष, यव, निष्पाव, तुवरी, व्रीहि, कु लुत्थाऽऽढकानि दामोदरः विष्णोः कर्माणि 10 मुद्ग दामोदरः विष्णोः कर्माणि 13 माष दामोदरः विष्णोः कर्माणि 16 यव दामोदरः विष्णोः कर्माणि 19 निष्पाव दामोदरः विष्णोः कर्माणि 22 तुवरी दामोदरः विष्णोः कर्माणि 23 व्रीहि दामोदरः विष्णोः कर्माणि 24 कुलुत्थम्‌ दामोदरः विष्णोः कर्माणि 25 कुलुत्थम्‌ दामोदरः विष्णोः कर्माणि शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे वायुसोमयोः अन्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 शङ्खपुष्पीबला विष्णुक्रान्ता सदाभद्र एकपत्राम्बुज वरसहा सहदेवी यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 10 शङ्खपुष्पी यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 13 बला यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 16 विष्णुक्रान्ता यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 19 सदाभद्र यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 22 एकपत्राम्बुज यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 23 वरसहा यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 24 सहदेवी यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ 25 सहदेवी यज्ञनारायणः तद्विष्णोः परमम्पदम्‌ शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे सौम्य दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 श्वेतार्काऽग्निभद्राब्रह्म सुवर्चला सरसा सरक्ता पृश्निपर्णिस्थिरैः अण्डान्‌ हरिः तद्विप्रासः 10 श्वेतार्का हरिः तद्विप्रासः 13 अग्निभद्रा हरिः तद्विप्रासः 16 ब्रह्म हरिः तद्विप्रासः 19 सुवर्चला हरिः तद्विप्रासः 22 सरसा हरिः तद्विप्रासः 23 सरक्ता हरिः तद्विप्रासः 24 पृश्निपर्णि हरिः तद्विप्रासः 25 स्थिरैः हरिः तद्विप्रासः शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे सोमेशानयोः अन्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 सुरभि पद्म केसर पत्र एला लवङ्गत्वङ्‌ नागकेसर लता जातीफलानि कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 10 सुरभि कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 13 पद्म कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 16 केसर पत्र कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 19 एला कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 22 लवङ्ग कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 23 त्वङ्‌ कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 24 नागकेसर लता कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ 25 जातीफलम्‌ कृष्णः. अष्टाक्षरम्‌ शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे ऐशान्य दिक्‌ पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

	क.सं. 

स्नपनद्रव्यानां नामानि आवाहनदेवताः स्नपनमन्त्राः 1 सुवर्ण रजत ताम्राणि प्रत्येकं पञ्चनिष्कप्रमाणानि पद्माकृतीनि च कांस्यदर्पणं चषकाणि च अयोलवित्रा द्याकाराणि त्रपुसीसक पित्तलानि च प्रतिकृतिरूपेण हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 10 सुवर्ण पद्मम्‌ हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 13 रजत पद्मम्‌ हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 16 ताम्र पद्मम्‌ हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 19 कांस्यदर्पणं हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 22 चषकम्‌ ( अयोलवित्राकारम्‌ ) हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 23 त्रपु हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 24 सीसक हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ 25 पित्तलम्‌ हयग्रीवः अष्टाक्षरम्‌ शुद्धोक म्‌ नारायणः मानुष पदे ऐशान इन्द्रयोः अन्तराले पञ्चविंशति घटम्‌ (25)

79 अलाभे द्रव्याणि ஸ்நபநங்களில் சொல்லப்பட்ட த்ரவ்யங்கள் கிடைக்காவிட்டால் சேர்க்கவேண்டிய த்ரவ்யங்கள். पाद्यद्रव्यान्तरालाभे दूर्वार्घ्येपि च सर्षपः। शस्तमाचमनीये तु तक्कोलं मार्जनाम्बसि। सहदेवी गन्धतोये चन्दनक्षोद इष्यते। कषायतोयेचाश्वत्थं शीतमुष्णोदके सति। रत्नोदके वज्रमेकं कदल्येका फलाम्बसि। सुवर्णं लोहपानीये शालितण्डुलमक्षते. यवोदकघटे व्रीहिः शस्यते कमलासन। अलब्धे दधिनीक्षीरं क्षीरालाभे तु तद्दधि। मधून्यलब्धे सर्पींषि तदलाभे भवेन्‌ मधु। अलाभे पञ्चगव्यानां घृतमेवैकमिष्यते। पञ्चगव्येषु यस्यस्यात्‌ अलाभस्तत्पदे घृतम्‌। इति भगवदुक्तैः एवं द्रव्यपूरणं कृत्वा । பாத்யத்ரவ்யாந்தராலாபே தூர்வார்க்யேபி ச ஸர்ஷப: சஸ்தமாசமநீயே து தக்கோலம் மார்ஜநாம்பஸி ஸஹதேவீ கந்ததோயே சந்தநக்ஷோத இஷ்யதே கஷாயதோயேசாச்வத்தம் சீதமுஷ்ணோதகே ஸதி ரத்நோதகே வஜ்ரமேகம் கதள்யேகா பலாம்பஸி ஸுவர்ண லோஹபாநீயே சாலிதண்டுலமக்ஷதே. யவோதககடே வ்ரீஹி:சஸ்யதே கமலாஸந அலப்தே ததிநீக்ஷீரம் க்ஷீராலாபே து தத்ததி மதூந்யலப்தே ஸர்பீம்ஷீ ததலாபே பவேந் மது அலாபே பஞ்சகவ்யாநாம் க்ருதமேவைகமிஷ்யதே பஞ்சகவ்யேஷு யஸ்யஸ்யாத் அலாபஸ் தத்பதே க்ருதம். இதி பகவதுக்தை: ஏவம் த்ரவ்யபூரணம் க்ருத்வா.