आगमे वैष्णवे विश्वासटिप्पन्यः

काशीराजश्रुतकीर्त्युपाख्यानवर्णनं नाम
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः

ध्यातं सकृद्भवानेककोट्यघौघं हरत्यरम् ।
सुदर्शनस्य तद् दिव्यं भर्गो देवस्य धीमहि ॥

अङ्गमन्त्राणामुत्पत्तिदेवताप्रयोजनशक्तिध्येयप्रश्नाः

नारदः –

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१

भगवन् सर्वधर्मज्ञ सर्वभूतनमस्कृत ।
श्रोतव्यं यद्यदस्माभिः श्रुतं तत् तदशेषतः ॥ ४२-१ ॥

मूलम् - ४२-१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२

इदं त्विदानीं पृच्छामि शम्स मे मनसि स्थितम् ।
कुतोऽमुष्याङ्गमन्त्राणामुत्पत्तिः का च देवता ॥ ४२-२ ॥

मूलम् - ४२-२

किमर्थं कीदृशी शक्तिः किं ध्येयं ब्रूहि तत्त्वतः ।

पृष्टस्यार्थस्य गुह्यत्वख्यापनमुखेनोत्तरकथनारम्भः

अहिर्बुध्न्यः –

श्रूयतामवधानेन तदेतद् गुह्यमुत्तमम् ॥ ४२-३ ॥

उत्पत्तिप्रश्नस्योत्तरम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४

आथर्वणान्मया वेदान्महामन्त्रपरिष्कृतात् ।
समुद्धृतः षडर्णोऽयं कौस्तुभः सागरादिव ॥ ४२-४ ॥

मूलम् - ४२-४

[[४०१]]

तथा तस्मादिमे मन्त्राः प्रोद्धृताः सकला मुने ।

देवताप्रश्नस्योत्तरम्

स्वयमेवाङ्गमन्त्राणामपि देवः सुदर्शनः ॥ ४२-५ ॥

प्रयोजनशक्तिप्रश्नयोरुत्तरम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६

सुदर्शनमहामन्त्रनिष्ठस्याङ्गावनं परम् ।
कार्यमेषां षडर्णेन तथामी समशक्तयः ॥ ४२-६ ॥

मूलम् - ४२-६

ध्येयप्रश्नस्योत्तरम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-७

एषामष्टभुजो देवः पूर्वोक्तेनैव वर्त्मना ।
ध्येयः सर्वं समाख्यातं किमन्यच्छ्रोतुमिच्छसि ॥ ४२-७ ॥

मूलम् - ४२-७

निवर्तकास्त्रप्रयोगावसरप्रश्नः

नारदः –

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-८

भगवन् परमोदार नित्यतृप्त दयानिधे ।
नित्यज्ञानक्रियैश्वर्यविश्वविज्ञानवारिधे ॥ ४२-८ ॥

मूलम् - ४२-८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-९

सुदर्शनमहायन्त्रमन्त्रशक्तिक्रियादिषु ।
यद् वक्तव्यं विशेषेण तदुक्तं भवता विभो ॥ ४२-९ ॥

मूलम् - ४२-९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१०

प्रवर्तकानामस्त्राणामुत्पत्तिः कथिता पुरा ।
स्वरूपशक्ती च तथा प्रयोगश्च महाद्युते ॥ ४२-१० ॥

मूलम् - ४२-१०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-११

निवर्तकानां तु पुनः कदा क्व विषये गुरो ।
प्रयोगः परमं मेऽत्र संशयं छेत्तुमर्हसि ॥ ४२-११ ॥

मूलम् - ४२-११

[[४०२]]

तदुत्तरकथनप्रतिज्ञा

अहिर्बुध्न्यः –

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१२

श्रूयतामवधानेन प्रयोगावसरं मु ।
निवर्तकानामस्त्राणां सम्यक् कथयतो मम ॥ ४२-१२ ॥

मूलम् - ४२-१२

तत्प्रयोगावसरकथनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१३

परप्रयुक्तैर्दिव्यास्त्रैरभिचारैश्च तत्कृतैः ।
महत्यभिभवे प्राप्ते तं विद्यात् तपसां निधे ॥ ४२-१३ ॥

मूलम् - ४२-१३

पराभिचाराभिभवज्ञानोपायप्रश्नः

नारदः –

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१४

पराभिचाराभिभवः कैर्लिङ्गैरवगभ्यते ।
राज्ञां च मन्त्रिणां चैव तथान्येषां नृणामपि ॥ ४२-१४ ॥

मूलम् - ४२-१४

तज्ज्ञानोपायलिङ्गनिरूपणम्

अहिर्बुध्न्यः –

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१५

लक्ष्यते लक्षणैरेतैर्नृपाणामाभिचारिकी ।
विकृतिः प्रस्तुताकाले दारुणा सर्वगोचरा ॥ ४२-१५ ॥

मूलम् - ४२-१५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१६

अकाण्ड एव नश्यन्ति वाजिवारणमन्त्रिणः ।
तीव्रामयपरीताङ्गः पीड्यते नृपतिः स्वयम् ॥ ४२-१६ ॥

मूलम् - ४२-१६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१७

पतन्त्यशनयस्तस्य विषये घोरदर्शनाः ।
अल्पसस्या वसुमती विनश्यन्ति गवां गणाः ॥ ४२-१७ ॥

मूलम् - ४२-१७

[[४०३]]

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१८

भवन्ति तस्य विषये पुनः पुनरवग्रहाः ।
तीव्रामयगृहीताश्च महिष्यस्तस्य भूपतेः ॥ ४२-१८ ॥

मूलम् - ४२-१८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-१९

प्रभवन्त्यहिवल्मीकाः प्रासादे द्वारि मण्डपे ।
निपतन्ति महोल्काश्च भृशं भीमस्वनान्विताः ॥ ४२-१९ ॥

मूलम् - ४२-१९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२०

मन्त्रिणश्च विरुध्यन्ते मत्सरेण परस्परम् ।
रजन्यां राजते भीममैन्द्रं धनुरनभ्रजम् ॥ ४२-२० ॥

मूलम् - ४२-२०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२१

इतस्ततो वह्निभयं नगरे जायते भृशम् ।
प्रविश्य गर्भभवनं क्रोष्टारश्चानिवारिताः ॥ ४२-२१ ॥

मूलम् - ४२-२१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२२

क्रोशन्ति सन्ध्ययोर्भीमा दीप्तायां दिशि विस्वरम् ।
रुन्धन्ति नगरं राज्ञः शत्रवो बलदर्पिताः ॥ ४२-२२ ॥

मूलम् - ४२-२२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२३

कृत्याकृत्यं न जानाति स्वयं स्तैमित्यमास्थितः ।
स्वप्नेऽपि पश्यत्यात्मानं मुण्डितं नीलवाससम् ॥ ४२-२३ ॥

मूलम् - ४२-२३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२४

तथेन गर्दभयुजा व्रजन्तं दक्षिणां दिशम् ।
इत्यादिलिङ्गैर्जानीयादभिचारं सपत्नजम् ॥ ४२-२४ ॥

मूलम् - ४२-२४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२५

पराभिचारजा कृत्या राजानं प्रविशेद्यदि ।
तां दृष्ट्वा क्षिप्रमेवासौ विनश्यति न संशयः ॥ ४२-२५ ॥

मूलम् - ४२-२५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२६

पुत्रांश्च मन्त्रिणश्चापि महिषीं नगरं तथा ।
ज्वालामालाविला कृत्या सर्वं नाशयति क्षणात् ॥ ४२-२६ ॥

मूलम् - ४२-२६

पराभिचारनिवर्तनाय निवर्तकास्त्रधारिसुदर्शनप्रीणनम्

एवं पराभिचारेण पीडिते नृपतौ स्वयम् ।

[[४०४]]

निवर्तकास्त्रसहितं भगवन्तं महाद्युतिम् ॥ ४२-२७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२८

चक्रस्वरूपिणं देवं भक्त्या सन्तोषयेत् ततः ।
रजतेन सुवर्णेन शिलया ताम्रकेण वा ॥ ४२-२८ ॥

मूलम् - ४२-२८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-२९

सुदर्शनार्चां निर्माय पूजयेत् सनिवर्तकम् ।
समालिख्य पटे वापि ध्यायेत् त्रैलोक्यपूजितम् ॥ ४२-२९ ॥

मूलम् - ४२-२९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३०

एवं निर्माणतो ध्यानात् पूजया वन्दनेन वा ।
प्रतिष्ठया वा स्तोत्रेण देवं सम्प्रीणयेन्नृपः ॥ ४२-३० ॥

मूलम् - ४२-३०

एवमन्ये तथा कुर्युरमात्या वा नरा मुने ।

प्रीतेन सुदर्शनेन पराभिचारनिर्दहनम्

ततः प्रीतः स भगवाननादिनिधनो विभुः ॥ ४२-३१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३२

अभिचारान् परकृतानाश्रितानुग्रहेण तु ।
भस्मीकरोति स्मृत्यैव तत्प्रयुक्तान्यपि क्षणात् ॥ ४२-३२ ॥

मूलम् - ४२-३२

दिव्यास्त्राण्युपसंहारैरस्त्रैर्वारयतीश्वरः ।

परप्रयुक्तकृत्यायास्तत्प्रयोक्तुश्च विनाशनम्

परप्रयुक्तां कृत्यां तु सम्प्राप्तामतिभीषणाम् ॥ ४२-३३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३४

स्वयं निर्गत्य देवोऽसौ चक्ररूपी जगत्पतिः ।
भस्मसात् कुरुते तं च प्रयोक्तारं ततः परम् ॥ ४२-३४ ॥

मूलम् - ४२-३४

काशीराजेतिहासोदाहरणम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३५

तथैव काशीराजाख्यो वाराणस्यां वसन्नृपः ।
विश्वेश्वरं महादेवमर्चयित्वा समाहितः ॥ ४२-३५ ॥

मूलम् - ४२-३५

[[४०५]]

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३६

कृष्णोद्देशेन कृत्यां वै जनयामास मोहितः ।
सा समुत्पादिता कृत्या विकटा भीमदर्शना ॥ ४२-३६ ॥

मूलम् - ४२-३६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३७

द्वारकां समनुप्राप्य कृष्णाभ्यासं ययौ तदा ।
तामापतन्तीं सम्प्रेक्ष्य ज्वालामालाविलाननाम् ॥ ४२-३७ ॥

मूलम् - ४२-३७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३८

प्रेषयामास भगवान् सुदर्शनमनुत्तमम् ।
सा तमापतितं दृष्ट्वा सहस्रादित्यसन्निभम् ॥ ४२-३८ ॥

मूलम् - ४२-३८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-३९

यथागतं प्रदुद्राव प्रयोक्तारं भयातुरा ।
स तां निहत्य तं चापि काशीराजं पुरीं तथा ॥ ४२-३९ ॥

मूलम् - ४२-३९

आजगाम पुनश्चक्रं विष्णुपार्श्वं महाद्युति ।

श्रुतकीर्त्युपाख्यानोदाहरणम्

एवमन्यत् पुरावृत्तमितिहासं शृणुष्व मे ॥ ४२-४० ॥

राज्ञा श्रुतकीर्तिना धर्मेण सप्तद्वीपमहीपरिपालनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४१

सौराष्ट्राधिपती राजा श्रुतकीर्तिरिति श्रुतः ।
निवसन् भद्रशालायां नगर्यामरिमर्दनः ॥ ४२-४१ ॥

मूलम् - ४२-४१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४२

गजाश्वरथसम्पन्नो बलवान् वासवोपमः ।
सुदर्शनमहामन्त्रनिष्ठः परमधार्मिकः ॥ ४२-४२ ॥

मूलम् - ४२-४२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४३

सुदर्शने परां भक्तिमुद्वहन्नर्चनापरः ।
बुभुजे तत्प्रसादेन सप्तद्वीपवतीं महीम् ॥ ४२-४३ ॥

मूलम् - ४२-४३

[[४०६]]

लोकान्तरं जिगीषोस्तस्य सुदर्शनार्चनपूर्वकं
स्वस्तिकाख्यगन्धर्वनगरगमनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४४

जेतुं लोकान्तरं चक्रे श्रुतकीर्तिर्मनस्तदा ।
चतुरङ्गबलैर्युक्तः समभ्यर्च्य सुदर्शनम् ॥ ४२-४४ ॥

मूलम् - ४२-४४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४५

कामगं स्यन्दनं चित्रमारुरोह महाबलः ।
ततः प्रतस्थे प्रथममन्तरिक्षं बलान्वितः ॥ ४२-४५ ॥

मूलम् - ४२-४५

स्वस्तिकनगरवर्णनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४६

तत्र गन्धर्वनगरं विशालं स्वस्तिकाह्वयम् ।
वीणाविनोदनेनेत्थं पालितं परमद्युति ॥ ४२-४६ ॥

मूलम् - ४२-४६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४७

स्वयम्प्रवृत्तैः शस्त्रैश्च वार्यमाणारिसैनिकम् ।
बहिर्निरिन्धनेनैव वह्निना परिवेष्टितम् ॥ ४२-४७ ॥

मूलम् - ४२-४७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४८

सुवर्णसालं परमं रत्नगोपुरमण्डितम् ।
मणिहर्म्यपरिक्षिप्तं गानस्वनसमाकुलम् ॥ ४२-४८ ॥

मूलम् - ४२-४८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-४९

विमानैस्तैजसैर्जुष्टं दिव्योपवनशोभितम् ।
सुवर्णपद्मसरसीसरिद्वापीनिषेवितम् ॥ ४२-४९ ॥

मूलम् - ४२-४९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५०

सेवितं सुरनारीभिरप्सरोभिश्च सेवितम् ।
गन्धर्वैः किन्नरैः सिद्धैश्चारणैश्च सदा युतम् ॥ ४२-५० ॥

मूलम् - ४२-५०

युयुत्सुना श्रुतकीर्तिना तन्नगरोपरोधः

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५१

एवंविधं पुरं राजा रुरोध बलदर्पितः ।
वीणाविनोदनं योद्धुं महत्या सेनया तदा ॥ ४२-५१ ॥

मूलम् - ४२-५१

[[४०७]]

गन्धर्वराजेन वाहिनीप्रेषणम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५२

श्रुत्वा गन्धर्वराजोऽपि मानुषैरुपरोधनम् ।
प्रहस्य प्रेषयामास सिद्धगन्धर्ववाहिनीम् ॥ ४२-५२ ॥

मूलम् - ४२-५२

तत्र तुमुलसङ्ग्रामः

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५३

सा तेन बलिना राज्ञा युयुधे निशितैः शरैः ।
प्रवृत्तं तन्महद्युद्धं तुमुलं रोमहर्षणम् ॥ ४२-५३ ॥

मूलम् - ४२-५३

श्रुतकीर्तिना गन्धर्वसैन्यविद्रावणम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५४

ततो विद्रावयामास भूपतिर्लीलया बलम् ।
गान्धर्वं तत् पुनः प्राप स्वपुरीं भयविह्वलम् ॥ ४२-५४ ॥

मूलम् - ४२-५४

क्रुद्धस्य गन्धर्वराजस्य स्वयं युद्धाय निर्गमनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५५

तच्छ्रुत्वा परमक्रुद्धः स्वयं वीणाविनोदनः ।
रथं महान्तमास्थाय निर्ययौ सह सैनिकैः ॥ ४२-५५ ॥

मूलम् - ४२-५५

गन्धर्वराजश्रुतकीर्त्योरष्टदिनपर्यन्तं युद्धप्रवृत्तिः

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५६

ततस्तयोरभूद्युद्धं वृत्रवासवयोरिव ।
परस्परं निजघ्नुस्ते सैनिकाः विविधैः शरैः ॥ ४२-५६ ॥

मूलम् - ४२-५६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५७

तत्र सञ्छन्नमाकाशं शरौघैरुभयोरपि ।
जयः पराजयो वा स्यान्न तत्र समितौ तयोः ॥ ४२-५७ ॥

मूलम् - ४२-५७

एवमष्टदिनान्यासीदेकरूपं भयङ्करम् ।

[[४०८]]

भूपतिना गन्धर्वराजस्य धनुरादिच्छेदो बलविद्रावणं च

ततो गन्धर्वराजस्य घनुश्चिच्छेद भूपतिः ॥ ४२-५८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-५९

ध्वजच्छत्रहयांश्चापि सायकैर्नतपर्वभिः ।
दिशः प्रस्थापयामास तदीयं सकलं बलम् ॥ ४२-५९ ॥

मूलम् - ४२-५९

गन्धर्वराजस्य विषादः

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६०

शस्त्रैरजय्यमालोच्य नृपं गन्धर्वराडपि ।
पराजितं तु स्वबलं मनुजैर्विषसाद ह ॥ ४२-६० ॥

मूलम् - ४२-६०

गन्धर्वराजेन मानुषबले गान्धर्वास्त्रप्रयोगः

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६१

दिव्यास्त्रैः सूदयाम्येनमिति मत्वा महाद्युतिः ।
गान्धर्वमस्त्रं चिक्षेप स तस्मिन् मानुषे बले ॥ ४२-६१ ॥

मूलम् - ४२-६१

तेन मानुषसैन्यविमोहनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६२

तेनैव मोहिता सर्वा श्रुतकीर्तिवरूथिनी ।
गान्धर्वास्त्रप्रभावेण तिष्ठत्येव च संयुगे ॥ ४२-६२ ॥

मूलम् - ४२-६२

सुदर्शनप्रभावेण दिव्यास्त्रं नाप तं नृपम् ।

तत्प्रतीकाराशक्तस्य श्रुतकीर्तेः पुरोधसि स्ववृत्तनिवेदनम्

श्रुतकीर्तिस्तदास्त्रेषु दिव्येष्वनभियोगतः ॥ ४२-६३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६४

न शशाक प्रतीकर्तुं स्वपुरोधसमभ्ययात् ।
वृत्तं विज्ञापयामास नृपस्तस्मै पुरोधसे ॥ ४२-६४ ॥

मूलम् - ४२-६४

पुरोधसा सुदर्शनशरणवरणोपदेशपूर्वकं
निखिलास्त्रमन्त्रोपदेशनम्

सोऽभ्यभाषत धर्मज्ञः परमास्त्रविशारदः ।

[[४०९]]

श्रुतकीर्तेऽत्र मा भैषीस्तमेव शरणं व्रज ॥ ४२-६५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६६

प्रणतार्तिहरं देवं सुदर्शनवपुर्धरम् ।
दिव्यास्त्राणामशेषाणां प्रसूतिं परमेश्वरम् ॥ ४२-६६ ॥

मूलम् - ४२-६६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६७

एवं भूते महाचक्रे चतुःषष्ट्यरसंयुते ।
नेमिद्वयान्विते देवं मध्ये ध्यायस्व भूपते ॥ ४२-६७ ॥

मूलम् - ४२-६७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-६८

द्विषष्टिभुजमत्युग्रं संहारास्त्रधरं परम् ।
एवं ध्यात्वा च जप्त्वैतं मन्त्रं सेनां विलोकय ॥ ४२-६८ ॥

मूलम् - ४२-६८

इत्यस्त्रमन्त्रानखिलांस्तस्मा उपदिदेश सः ।

तेन जातबलस्य श्रुतकीर्तेः पुनर्युद्धायागमनम्

प्रतिगृह्याखिलान् मन्त्रान् प्रवर्तकनिवर्तकान् ॥ ४२-६९ ॥

पुनरेत्य च सङ्ग्रामं स राजा समितिञ्जयः ।

तेन स्वसैनिकमोहविमोचनम्

ध्यात्वा देवं जपन् मन्त्रं स्वसेनां समलोकयत् ॥ ४२-७० ॥

ततः सञ्ज्ञामवाप्यासौ प्रावर्तत महाहवे ।

पुनर्युद्धे श्रुतकीर्तेर्विजयो गन्धर्वलोकवशीकरणं च

पुनः प्रववृते युद्धं सेनयोरुभयोरपि ॥ ४२-७१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-७२

दिव्यास्त्रैः समरे राजा जित्वा वीणाविनोदनम् ।
तल्लोकं स्ववशं चक्रे चक्रवर्ती बलान्वितः ॥ ४२-७२ ॥

मूलम् - ४२-७२

[[४१०]]

ततः स्वपुरप्रत्यागमनम्

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-७३

सत्कृतः सिद्धगन्धर्वैः किन्नरैश्चारणैरपि ।
भद्रशालां पुनः प्राप स्वपुरीं विजयश्रिया ॥ ४२-७३ ॥

मूलम् - ४२-७३

समेयिवाञ्शशासोर्वीं दिवं सुरपतिर्यथा ।

सुदर्शनप्रभावाद्विस्मितस्य पुनः पुरोधसा सह मन्त्रणप्रकारः

सुदर्शनप्रभावस्य स्मृत्वा विस्मितमानसः ॥ ४२-७४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२-७५

पुरोधसमुपागम्य ज्वलन्तमिव पावकम् ।
मन्त्रयामास तेनैवं राजा राजीवलोचनः ॥ ४२-७५ ॥

मूलम् - ४२-७५

स्वसम्पदो भगवत्प्रसादहेतुकत्वकथनम्

देवप्रसादाज्जगती ममेयं
समुद्रनेमिर्वशमागताद्य ।
लोकान्तरं चापि तथैव मन्ये
मयि प्रसादोन्मुख एव देवः ॥ ४२-७६ ॥

भगवत्प्रसादात् स्वस्य मोक्षलाभे संशयाभावकथनम्

संसारभीतस्य ममापवर्गं
प्रदास्यते चक्रवपुर्धरोऽयम् ।
इत्यत्र शङ्का मम नास्ति काचि-
दतः परं देवमुपास्महे तु ॥ ४२-७७ ॥

[[४११]]

राजानं प्रति पुरोधसा सुदर्शनप्रतिष्ठापनाद्युपदेशः

इत्युक्तवन्तं नृपतिं पुरोधाः
कृताञ्जलिं प्राह महानुभावः ।
विमानमग्र्यं बहुवर्णकूटं
विधाय चक्रोपपदं ससाध्यम् ॥ ४२-७८ ॥

इह प्रतिष्ठाप्य सुचक्रमध्ये
द्विषष्टिबाहुं सनिवर्तकास्त्रम् ।
यथोक्तरूपं बहुभूषणाढ्यं
सुदर्शनं पूजय सर्वसिद्ध्यै ॥ ४२-७९ ॥

राज्ञा तथैवानुष्ठानम्

इत्येवमुक्तः प्रतिगृह्य मूर्ध्ना
स तस्य वाक्यं परमार्थयुक्तम् ।
अकारयत् कारयितव्यदक्ष-
स्तथैव तस्मिन्नगरे स राजा ॥ ४२-८० ॥

तदर्थं राज्ञा द्विजानां वृत्तिप्रकल्पनम्

शतं स विंशत्यधिकं द्विजांस्तु
समन्ततो देवनिकेतनात् सः ।
ततः प्रतिष्ठाप्य धनानि दत्त्वा
बहूनि बह्वीश्च भुवः स तेभ्यः ॥ ४२-८१ ॥

[[४१२]]

विभूतिमन्तं च विधाय देवं
मुमोद राजा समवाप्तकामः ।

ततो भगवत्प्रसादाद्राज्ञः परमपुरुषार्थलाभः

महालये तत्र समर्च्य देवं
दिने दिने प्राप्तसमस्तकामः ।
ततोऽचिरेणैव विमुक्तसङ्गः
परं पदं प्राप च तत्प्रसादात् ॥ ४२-८२ ॥

इति श्रीपाञ्चरात्रे तन्त्ररहस्ये अहिर्बुध्न्यसंहितायां
काशीराजश्रुतकीर्त्युपाख्यानवर्णनं नाम
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४२ ॥

आदितः श्लोकाः २६७३