वक्ष्ये तु प्रतिमानं जलसम्प्रोक्षणं विधि ।
शैलेमृद्दारु लोहानां प्रतिमानां विशेषतः ॥ १ ॥
प्। १९१)
पटे वा भित्तिचित्रे वा प्रोक्षयेद् देशिकोत्तमः ।
नित्यार्चनविहीने तु द्विगुणं चान्यसन्धिके ॥ २ ॥
एकाहमर्चनाहीने स्नपनं तु विधीयते ।
अ मासे ततः कुर्यात् स्नपनाद्धोमकर्मणि ॥ ३ ॥
एकमासविहीने तु शान्तिहोमं तु कारयेत् ।
षाण्मासे च विहीने च स्नपनं च शताष्टकम् ॥ ४ ॥
वास्तुहोमं ततः कृत्वा स्नपनान्मूर्तिहोमकम् ।
संवत्सरविहीने च प्रोक्षणं हि समाचरेत् ॥ ५ ॥
संवत्सराधिके हीने पुनस्थापनमारभेत् ।
स्थापयित्वा विधानेना पूर्वोक्तेन क्रमेण तु ॥ ६ ॥
स्नापयेद् देवदेवेशं शताषकलशैः क्रमात् ।
ब्राह्मणात् भोजयेत् तत्र सहस्राष्टकसंयुतम् ॥ ७ ॥
नैवेद्य स्नपनं चैव कुर्याद् ब्राह्मण भोजनम् ।
हीने संवत्सरोध्वे तु दानवस्थानमुच्यते ॥ ८ ॥
द्वयब्दे क्ष वासस्तु त्रियब्दे भूतवासकम् ।
चतुरब्दे पिशाचानां पञ्चब्दे राक्षसाश्रयम् ॥ ९ ॥
पञ्चवर्षोध्वतो हीने ब्रह्मराक्षसवासकम् ।
त्रयत्रिंशति वर्षान्तं तदूर्ध्वे लोहवत् क्रमात् ॥ १० ॥
शैलजे शैलवत् कृत्वा मृदा दारु तथैव च ।
स्थापनादि क्रमेणैव रत्नादि शरक्रियाः ॥ ११ ॥
प्। १९२)
पञ्चवर्षोध्व हीने तु जलसम्प्रोक्षणं विधिम् ।
एते द्वादश प्रतिमा जलसम्प्रोक्षणा विधिम् ॥ १२ ॥
अधुना सम्प्रवक्ष्यामि सर्वशान्तिकरं शुभम् ।
सर्वारिष्टविनाशाय पुत्रपौत्रविवर्द्धनम् ॥ १३ ॥
राजाराष्ट्रविवन्ते धनधान्यसुखावहम् ।
उत्तरायणके भानौ माघमासे विवर्जयेत् ॥ १४ ॥
दक्षिणायनके भानौ वर्जयेत् पूर्वमासकौ ।
शेषमासं समारभ्य आयुश्रीकीर्तिवर्धनम् ॥ १५ ॥
शुक्लपक्षे शुभप्रोक्तो कृष्णे वात्युन्तिकं विना ।
त्रीण्युत्तराणि पुष्यं च ब्राह्मणानां हिताय वै ॥ १६ ॥
मैत्रादित्यमघास्वाति क्षत्रियं वा विधीयते ।
रोहिण्यादित्यपौष्णं च वैश्यस्य प्रविधीयते ॥ १७ ॥
अस्तश्रवणरुद्रं तु शूद्रस्यैव प्रकीर्तिता ।
त्रितीया पञ्चमी चैव सप्तमी दशमी तथा ॥ १८ ॥
द्वितीय्येकादशि चैव त्रयोदट्प्रतिपत् तथा ।
राशयश्च रवज्यास्तु उभयं मध्यमी भवेत् ॥ १९ ॥
स्थितं चोत्तमलग्ने तु अस्थिते कालवर्जयेत् ।
शुक्लस्सौम्य गुरोरिन्दुवाराश्रेष्ठविधीयते ॥ २० ॥
कुजार्किरविवारं च मध्यमं च प्रवक्ष्यते ।
शुभग्रहं द्रककाणं विशेषेण दधीयते ॥ २१ ॥
प्। १९३)
प्रासादस्याग्रतः कुर्याद् दैशोन्यं पावके तथा वा ।
दिग्द्वादशहस्तं वा नवहस्ताष्टहस्तकम् ॥ २२ ॥
षोडशस्तम्भसंयुक्तं चतुस्तोरणभूषितम् ।
दशतालाष्टतालेन स्तम्भोत्सेधं विधीयते ॥ २३ ॥
अश्वद्धोदुम्बरप्लक्षवटशक्रादि क्रमात् ।
पञ्चहस्तं त्रिहस्तं तु तोरणस्योच्छ्रयं भवेत् ॥ २४ ॥
उत्सेधार्थं तु विस्तारं त्रिशूलेन समायुतम् ।
दशाष्टाङ्गुले मानेन त्रिशूलस्यौच्छ्रयं भवेत् ॥ २५ ॥
मण्डपस्य तु तन्मध्ये नवभागैकभागतः ।
वेदीं कुर्याद् विशेषेण द्वित्रितालोच्छ्रयं भवेत् ॥ २६ ॥
पृथग्वेदी समारभ्यमेकवेदीमथापि वा ।
यथामनोरमं कुर्यादर्पणोदरसन्निभम् ॥ २७ ॥
वेदिकायास्तु परितः नवपञ्चाग्निमेव च ।
अथवा एकमेवं तु यथाविभवविस्तरम् ॥ २८ ॥
उत्तमादि क्रमेणैव कुण्डं कुर्याद् विधानतः ।
पृथक् प्राक्कुण्डमारभ्य पृथक् होमसमारभेत् ॥ २९ ॥
वृत्तं वा चतुरश्रं वा रत्निमात्रप्रमाणतः ।
त्रिमेखलैरलङ्कृत्य चतुस्त्रिद्वयङ्ङ्गुलयतम् ॥ ३० ॥
नाभियोनि समायुक्तं विस्तारं तावदेव तु ।
अश्वद्ध पत्रवद्योनीं भूतवेदगुणाङ्ङ्गुलम् ॥ ३१ ॥
प्। १९४)
विस्तारं तेन मानेन नालं पक्षाङ्गुलं भवेत् ।
कुण्डमध्ये गुणाङ्गुल्यं केसरैरष्टदलैर्युतम् ॥ ३२ ॥
नवकुण्डविधानं तु इन्द्राद्यैशानमन्तकम् ।
इन्द्रादीशानयोर्मध्ये वृत्तं प्रधनकं कुरु ॥ ३३ ॥
पञ्चकुण्डविधानेन चतुर्दिक्षु प्रकल्पयेत् ।
चक्र ईशानयोर्मध्ये वृत्तं कुण्डं विशेषतः ॥ ३४ ॥
गुणाग्नौ तु प्रकर्तव्यं पूर्वं पश्चिममैशके ।
नवकुण्डविधानं तु अश्राद्यष्टाश्रमन्तकम् ॥ ३५ ॥
पञ्चकुण्डविधानां तु अश्रं दीक्षु विधीयते ।
गुणकुण्डविधानं तु चतुरश्रं विधीयते ॥ ३६ ॥
प्रधानकुण्डेत्वाचार्य सर्वं वृत्तमथापि वा ।
एककुण्डविधाने तु शक्रे वा शङ्करेऽपि वा ॥ ३७ ॥
पूर्वपश्चिमकुण्डं तु उत्तराभिमुखो हुनेत् ।
अन्येषु प्राङ्मुखो भूत्वा होमङ्कुर्याद्विशेषणः ॥ ३८ ॥
एवमग्निं प्रतिष्ठाप्य कुण्डे वा स्थण्डिलेपि वा ।
गोमयालेपनं कृत्वा पञ्चचूर्णैरलङ्कृतम् ॥ ३९ ॥
दशायुधसमायुक्तमष्टमं ग संयुतम् ।
रत्निमात्रसमुत्सेधमयुधानि प्रकल्पयेत् ॥ ४० ॥
षोडशाङ्गुलमानेन उत्सेधं चाष्टमङ्गलम् ।
उत्सेथस्यार्थ विस्तारमथवा चतुरङ्गुलम् ॥ ४१ ॥
प्। १९५)
दर्पणादिनि सर्वाणि तेषां मध्ये विशेषतः ।
गैरिकेरलिकेद् विद्वान् पत्मकं चक्रलक्षणम् ॥ ४२ ॥
प दि त्नि पर्यन्तं कुर्यात् ततद्विधानतः ।
एवं विधिप्रकारेण कारयेद् देशिकोत्तमः ॥ ४३ ॥
प्रोक्षणाद् दिनपूर्वे तु कारयेदङ्कुरार्पणम् ।
नवाहे चैव सप्ताहे पञ्चाहे त्रियहेऽपि वा ॥ ४४ ॥
अङ्कुरार्पणमार्गेण तु कारयेद् देशिकोत्तमः ।
मण्डपे मध्यमे चैव स्थण्डिलं कारयेत् ततः ॥ ४५ ॥
वेदाग्नि पक्षद्रोणं च तदर्थं तण्डुलं तिलम् ।
दर्भै पुष्पै परिस्तीर्य देवं तथैव विन्यसेत् ॥ ४६ ॥
पुण्याहं वचयेत् तत्र स्वस्तिमङ्गलवाचकैः ।
सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वतोद्यसमन्वितम् ॥ ४७ ॥
नानाभक्तजनैः सार्धं कुर्याग्रमप्रदक्षिणम् ।
ततो जलाशयं प्राप्य जलमध्ये प्रपाङ्कुरु ॥ ४८ ॥
वितानध्वजसंयुक्तं दर्भमालाभिरावृतम् ।
वस्त्रेण वेष्टयेद् देवं लम्बकूर्चेनसंयुतम् ॥ ४९ ॥
शाययेद् देवदेवेशं प्राक्च्छिर ध्ववक्त्रकम् ।
अभित कलशानष्टौ अष्टविद्यैश्वरावृतम् ॥ ५० ॥
पूजयेत् तु विशेषेण गन्धपुष्पादिभिः बुधः ।
एकरात्र द्विरात्रं वा त्रिरात्रं वा जलोषितम् ॥ ५१ ॥
प्। १९६)
अथ वाद्य प्रकारेण यामं वा दशनाडिकम् ।
चतुर्दशं तु नाडी वा जलोषितं तु कारयेत् ॥ ५२ ॥
जलाधिवासनान्तेषु जलतीरे नयेद् बुधः ।
जलेन स्थापितान् कुम्भान् अभिषेकं तु कारयेत् ॥ ५३ ॥
अर्चयेद् गन्ध पुष्पाद्यैः प्रासादेन तु मन्त्रतः ।
सर्वालङ्कारसंयुक्तम् आनीयाद्यायागमण्डपे ॥ ५४ ॥
मण्डपस्योत्तरे पार्श्वे देवदेवं च स्थापयेत् ।
पुण्याहं वाचयेत् तत्र पावमा मुदिरयन् ॥ ५५ ॥
पृथक् कौतुक सम्पूज्य पृथक् वस्त्रेण वेष्टयेत् ।
कौतुकं बन्धयेद् धीमान् पूर्वोक्तविधिना सहा ॥ ५६ ॥
वेदिकोपरि संशुद्धो अष्टद्रोणेन शालिना ।
तदर्धैस्तण्डुलश्चैव तदर्धैश्च तिलैरपि ॥ ५७ ॥
स्थण्डिलं कारयेत् तत्र कुशदर्भै परिस्तरेत् ।
प्रथयै शयनं कल्प्या अण्डजाद्यैरनुक्रमात् ॥ ५८ ॥
अण्डजैमुण्डजैश्चैव रोमजैर्मुण्डजैरपि ।
उपस्थरणसंयुक्तं शयनं पञ्च कल्पयेत् ॥ ५९ ॥
वामदेवेन मन्त्रेण नृत्तमूर्तिशयेद् बुधः ।
सकूर्चं वस्त्रसंवेष्ट्य प्राक्च्छिरश्चोर्द्ध्ववक्त्रकम् ॥ ६० ॥
तदूर्ध्वे रक्तवस्त्रेण वेष्टयेद् देशिकोत्तमः ।
गन्धादिभिः समभ्यर्च्य हृदयेन तु मन्त्रतः ॥ ६१ ॥
प्। १९७)
प्रधानकुम्भं तस्यैव शिरोभागं तु विन्यसेत् ।
तस्यै चोत्तरदिग्भागे वर्धनीं चैव विन्यसेत् ॥ ६२ ॥
तत् तन् मूर्त्तिसमादाय तत्तत्कुम्भेषु विन्यसेत् ।
तत्तच्छक्तिसमादाय तत्तद् देवीं समाचरेत् ॥ ६३ ॥
सकूर्चं सापिधानं च सवस्त्रं हेमरत्नकम् ।
फलपल्लवसंयुक्तं सर्वगन्धसमायुतम् ॥ ६४ ॥
कुम्भमध्ये न्यसेद् बीजं तन्तमत्रसमं कुरु ।
त्रिणेत्रं च चतुर्बाहुं बालेन्दुमकुटोज्वलम् ॥ ६५ ॥
वरदाभयहस्तं च कृष्णं परशुसंयुतम् ।
सर्वाभरणसंयुक्तं बद्ध पद्मासनस्थितम् ॥ ६६ ॥
एवं रूपं स्मरेन्मध्ये शिवमन्त्रमनुस्मरन् ।
वर्द्धन्यां वर्द्धनी बीजं ध्यात्वा चैव मनोन्मनीम् ॥ ६७ ॥
द्विभुजां चारुवदनां पिनोन्नतपयोधराम् ।
सर्वाभरणसंयुक्तां द्वौ हस्तौ पद्मसंयुताम् ॥ ६८ ॥
एवं मनोन्मनीं देवीं वर्धन्यां विन्यसेद् बुधः ।
व्यक्ताव्यक्तमहाबाहुं नीलग्रीव महाद्युतिः ॥ ६९ ॥
जटामकुटमाणिक्कबालेन्दुकृत भूषणम् ।
त्रयक्षं चतुर्भुजं चैव व्याघ्रचर्माम्बरप्रभुम् ॥ ७० ॥
वरदाभयहस्तं च कृष्णं परशुधारिणम् ।
सर्वलक्षणसंयुक्तं सर्वाभरणभूषितम् ॥ ७१ ॥
प्। १९८)
इन्द्रशङ्करद्देवं मुमासृष्टिश्च कारणम् ।
दिव्याम्बरधरं देवीं द्विनेत्रा द्विभुजोज्वलाम् ॥ ७२ ॥
ललाटतिलकोपेतं पिनोन्नतपयोधाराम् ।
मध्यक्षामविलासां च रक्तोत्फलकरा शुभाम् ॥ ७३ ॥
सर्वरत्नसमोपेत मकुटेन विभूषिताम् ।
ग्रिवे मङ्गलसूत्रेण सर्वभूषणभूषिताम् ॥ ७४ ॥
शकटद्वामपार्श्वे तु देवीं लक्षणसंयुताम् ।
कुमारं मनोन्मा कुर्यात् सर्वलक्षणसंयुतम् ॥ ७५ ॥
ईश्वराभिमुखोलिल उमया सह लि * * कम् ।
एकासनसमासीनं द्विभुजा लोचनद्वयम् ॥ ७६ ॥
बालरूपं तु कर्तव्यं मौसलं प्रियदर्शनम् ।
कुमारं रमणैर्युक्तं देवसेनापतिं तथा ॥ ७७ ॥
ध्यात्वा चण्डेश्वरं देवं द्विभुजं शान्तरूपिणम् ।
टङ्कहस्तसमायुक्तं न्यसेत् कुम्भस्य मध्यमे ॥ ७८ ॥
कुण्डोदरं बृहत्कायं रक्तमाल्याधरं वरम् ।
नीलजीमूतसङ्काशं दण्डहस्तं त्रिलोचनम् ॥ ७९ ॥
गजवक्त्रं त्रिणेत्रं तु कारयेद् विघ्ननायकम् ।
तत् तद् बीजेन मन्त्रेण तत् तद् बीजं सुपूजयेत् ॥ ८० ॥
अभितः कलशानं वौ अष्टविद्येश्वरैर्युतम् ।
द्रोणार्थतोयसम्पूर्णान् सहैमान् वस्त्रसंयुतान् ॥ ८१ ॥
प्। १९९)
सकूर्चान् सापिधानाम्श्च फलपल्लवसंयुतान् ।
तत् तन् * म * कै बिबै पूजयेत् परमेश्वरम् ॥ ८२ ॥
नैवेद्यं दापयेत् पश्चात् ताम्बूलं दापयेत् ततः ।
वेदिबाह्ये तु परितः अष्टमङ्गलि विन्यसेत् ॥ ८३ ॥
इन्द्रादीशानपर्यन्तं दर्पणादीनि पूजयेत् ।
दशायुधानि पर्यन्तं स्वे स्वे स्थानेषु विन्यसेत् ॥ ८४ ॥
पूर्वादीशानपर्यन्तं वज्रादीनान्तमर्चयेत् ।
पूर्वादि सोमपर्यन्तं तोरणादीनि पूजयेत् ॥ ८५ ॥
अष्टकुम्भानि संस्थाप्य सवस्त्रं हैमसंयुतम् ।
नन्दिश्चैव महाकालो दण्डिमुण्डितथैव च ॥ ८६ ॥
वैजयन्ति च भृङ्गी च किरीटं चैव दीशोपदि ।
पूर्वादीनां चतुर्दिक्षु द्वारकुम्भेषु विन्यसेत् ॥ ८७ ॥
पालिकादिनपर्यन्तं मलङ्कृत्यं विशेषतः ॥ ८८ ॥
सृक्सृवा कारयेद् धीमान् रत्निमात्रप्रमाणतः ।
पश्चात् शिवाग्निं संस्थाप्य आदिशैव शिवद्विजः ॥ ८९ ॥
अनुशैव स्थिताविप्रः आदिशैव शिवद्विजः ।
उत्सवं च प्रतिष्ठां च आदीशैवेन कारयेत् ॥ ९० ॥
गर्भादानादिकं सर्वं पञ्चब्रह्म षडङ्गकैः ।
नवसंस्कारमाद्येन प्रत्येकं पञ्चविंशति ॥ ९१ ॥
प्। २००)
जुहुयात् तु क्रमेणैव पश्चाद् होमं समाचरेत् ।
समिधाज्य चरूलाजान् सर्षपाश्च यवातिलान् ॥ ९२ ॥
मुद्गमाषगुलस्तत्र दशद्रव्यमिहोच्यते ।
अश्वद्धोदुम्बरप्लक्षो वटपूर्वादिदिक्षु च ॥ ९३ ॥
पलाशं तु प्रधानस्य सर्वेषामि मुच्यते ।
भूताग्निं वा गुणाग्निं वा पलाशेनैव होमयेत् ॥ ९४ ॥
पञ्चब्रह्मषडङ्गैश्च क्रमेणैव तु होमयेत् ।
अस्त्रमन्त्र विशेषेण पूर्णाहुतिमथाचरेत् ॥ ९५ ॥
अष्टोत्तरशतं वापि पञ्चाशत् पञ्चविंशति ।
प्रत्येकं जुहुयाद् धीमान् दीप्यं तेषु च संस्पृशेत् ॥ ९६ ॥
प्रधानहोमं शिवाग्निं कारयेद् देशिकोत्तमः ।
तस्मात् कुण्डेषु सर्वत्र निक्षिपेद्धृदयेन तु ॥ ९७ ॥
पूर्वोक्त मन्त्रैः समिधैः कुर्याद् वै मूर्तिधारकः ।
सद्यादि पञ्चमूर्तिनां पञ्चकुण्डेषु होमयेत् ॥ ९८ ॥
ईशानश्च भवश्चैव शिव सर्वो विदुक्ष च ।
सद्यादीशानपर्यन्तं पञ्चाग्नौ पञ्चमूर्तयः ॥ ९९ ॥
भवश्चैव शिवश्चिव सर्वश्चैव गुणाग्निषु ।
अधिदेवासमभ्यर्च्य स्वस्वमन्त्रेर्विशेषतः ॥ १०० ॥
देशिकास्त्रेण मन्त्रेण सर्वे पूर्णाहुतिं हुनेत् ।
रात्रावेवं प्रकर्तव्यं मुहूर्ते स्नानमाचरेत् ॥ १०१ ॥
प्। २०१)
आचार्य पूजयेत् तत्र वस्त्रहेमाङ्गुलियकैः ।
पटे वा भित्तिचित्रे वा एकहोमसमाचरेत् ॥ १०२ ॥
एकाचार्यसमायुक्तं कारयेद् बुद्धिमान्नरः ।
बिम्बानां बहुरूपाणाम् आचार्य बहुरूपकः ॥ १०३ ॥
प्रत्येकं पूजयेत् तत्र वस्त्रहेमाङ्गुलियकैः ।
उत्तमं शतनिष्कं स्यान्मध्यमं तु तदर्थकम् ॥ १०४ ॥
पञ्चविंशति निष्कं तु अधमं त्वथिकथ्यते ।
विंशन्निष्कं समारभ्य दशनिष्कवसानकम् ॥ १०५ ॥
मध्यमत्रयमेवोक्तं मधमं च तत शृणु ।
नवनिष्कात् समारभ्य गुणनिष्कवसानकम् ॥ १०६ ॥
अधमत्रयमेवोक्तं देशिकस्य तु दक्षिणा ।
आचार्यादर्धरात्रं तु साधकस्य तु दक्षिणा ॥ १०७ ॥
साधकस्यर्थमात्रं तु मूर्तिपानां तु दक्षिणा ।
तदर्द्ध मन्त्र पक्तॄणां तस्यार्द्धं परिचारकेत् ॥ १०८ ॥
आचार्यो सकलिकृत्य कृत्वा शेषं विशेषतः ।
ग्रामप्रदक्षिणं कृत्वा कुम्भानि च विशेषतः ॥ १०९ ॥
अथवा प्रदक्षिणं धामं सर्वालङ्कारसंयुतम् ।
स्नानश्वभ्रस्य पूर्वे तु स्थापन क्रमतो न्यसेत् ॥ ११० ॥
गन्धपुष्पादिसंयुक्तम् आचार्योद्देशिकोत्तमः ।
सुमुहूर्ते सुलग्ने तु मन्त्रन्यासेन बुद्धिमान् ॥ १११ ॥
प्। २०२)
अभिषेकं ततः कृत्वा शास्त्रदृष्टेन कर्मणा ।
प्रभूतहविषं दत्वा ताम्बूलं च हृदा ददेत् ॥ ११२ ॥
ग्रामप्रदक्षिणं कृत्वा सर्वालङ्कारसंयुतम् ॥ ११२� ॥
इति सूक्ष्मशास्त्रे प्रतिष्ठातन्त्रे सकलप्रोक्षणं नाम एकोनचत्वारिंशत्
पटलः ॥
वक्ष्ये नक्षत्रयजनं शृणुध्वं तत्प्रभञ्जना ।
महाभूतप्रशमनं परसेन पलायनम् ॥ १ ॥
सर्वशत्रुक्षयकरं सकालभिष्टसिद्धिदम् ।
अकालमृत्युशमनं नवग्रहविनाशनम् ॥ २ ॥
राजाभिषेकसमये तस्य जन्मदिनेऽपि च ।
चतुर्दश्यामथाष्टम्यां पक्षयोरुभयोरपि ॥ ३ ॥
नक्षत्रयजनं कुर्यात् सकलाभिष्टसिद्धये ॥ ४ ॥
शिवाग्रे मण्डपं कुर्यात् सर्वालङ्कारसंयुतम् ।
तन्मध्ये वेदिकां कुर्याद् गुणभागैकभागतः ॥ ५ ॥
विस्तारार्द्धसमुत्सेधं दर्पणोदरसन्निभम् ।
निशिभद्रसमायुक्तं निम्नोन्नतविवर्जितम् ॥ ६ ॥
द्वादशस्तम्भसंयुक्तं प्रासादवदलङ्कृतम् ।
तुरगं वाथ वृषभं कल्पयेदग्रपार्श्वयोः ॥ ७ ॥
प्। २०३)
अलङ्कृत्य विशेषेण वस्त्रपुष्पसृगादिभिः ।
कैलासं कल्पयेन्मध्ये शालिपिष्टमयेन तु ॥ ८ ॥
उपवेदिं ततः कृत्वा तद्विस्तारार्धमानतः ।
चतुरङ्गुलमुत्सेधं निम्नोन्नतविवर्जितम् ॥ ९ ॥
राशिमण्डलकं कल्प्य मध्ये पद्मसमालिखेत् ।
भानुसङ्ख्या महाब्जं च लिङ्गषण्णवति विदुः ॥ १० ॥
कुङ्कुमं कृष्णवर्णं च रक्तं गोक्षिरवर्णकम् ।
शुक्लवर्णक्रमेणैव कल्पयेत् पूर्ववर्त्मना ॥ ११ ॥
यागार्थ मण्डपं कुर्यात् पूर्वोक्त विधिना ततः ।
निश्चित्य दिवसात्पूर्वे नवमे सप्तमेऽथवा ॥ १२ ॥
पञ्चमेवपि शेषेणा बिल्ववृक्षं समाश्रयेत् ।
तत्पूर्वादिनि परितः स्त्रणादिनि व्यपोह्य च ॥ १३ ॥
पुण्याहं वाचयेद् विद्वान् प्रोक्षयेत् च्छिवमन्त्रतः ।
अस्तमात्रेण तन्मूले परितः श्चतुरश्रकम् ॥ १४ ॥
खानयेदस्त्रमन्त्रेण पञ्चगव्येन पूरयेत् ।
गन्धादिभिसमभ्यर्च्य मूलमन्त्रेण सुव्रत ॥ १५ ॥
त्रयम्बकेन मन्त्रेण * * प्रतिसरक्रिया ।
दद्ध्योदन बलिं दत्वा वनदेवाय तृप्तये ॥ १६ ॥
यावदा शोषितं गव्यं जप्त्वा रुद्राधिदेवता ।
जपान्ते सङ्ग्रहेद् विद्वान् बिल्ववृक्षं समूलकम् ॥ १७ ॥
प्। २०४)
पञ्चाङ्गप्रणवेनैव विभजेत् तत् पृथक् पृथक् ।
सद्योजातेन संयोज्य मूलमूर्तिक्रियान्वितम् ॥ १८ ॥
तरुं वामेन सङ्ग्राह्य पात्रं हृदयमन्त्रतः ।
फलं वक्त्रेण सङ्ग्राह्या ईशाने कुसुमं गृहेत् ॥ १९ ॥
शुद्धवस्त्रेण संवेष्ट्य शिरसा वाहयेत् ततः ।
सर्वालङ्कारसंयुक्तं स्वस्तिसूक्तसमन्वितम् ॥ २० ॥
धामप्रदक्षिणं कृत्वा शिवाग्रे वाधमण्डपे ।
गोमयालेपनं कृत्वा पिष्टचूर्णेर्विचित्रयेत् ॥ २१ ॥
स्थण्डिलं कारयेद् विद्वान् शालिभिर्विमलेः शुभैः ।
विन्यसेद् बिल्वपत्रं च तत् तन् मन्त्रेण तु (क्र)मेण तु ॥ २२ ॥
तत्पूर्वे पश्चिमे वापि उत्तरे वा विशेषतः ।
अष्टाङ्गुलप्रमाणेन च्छित्त्वा परशुना त्रयम् ॥ २६ ॥
बिल्वकाष्ठं च मूलं च शुद्धतोयेन वेषयेत् ।
रोचनं कुङ्कुमं कोष्ठं चन्दनं हरिचन्दनम् ॥ २४ ॥
उशिरमेव कर्पूरं भस्मं चागरुमिश्रकम् ।
हिरिबेरसमायुक्तं हिमतोयेन मर्दयेत् ॥ २५ ॥
छायाशुष्कपदं कृत्वा पुत्रं पुष्पादिना फलम् ।
गृहीत्वा नवभाण्डे तु मुखं वस्त्रेण बन्धयेत् ॥ २६ ॥
ध्यात्वाभ्यर्च्य षडङ्गेन त्वमृद्धिकरणं कुरु ।
जप्त्वाष्टोत्तरसहस्रं पापभक्षणमन्त्रतः ॥ २७ ॥
प्। २०५)
तद्दिने वाथ पूर्वेद्युरधिवासनमारभेत् ।
ततो मण्डपमासाद्य सकलिकृत विग्रहः ॥ २८ ॥
विघ्नेश्वरसमभ्यर्च्य पुण्याहं वाचयेद् गुरु ।
मण्डपं पूजयेद् विद्वान् पूर्वोक्तविधिना सदा ॥ २९ ॥
स्थण्डिलं वेदिकमध्ये अष्टद्रोणेन शालिना ।
तण्डुलैः तिललाजैश्च दर्भैश्चैव परिस्तरेत् ॥ ३० ॥
बहुरूपेण सम्प्रोक्ष्य पूजयेद् वृषभासनम् ।
मण्डपस्योत्तरे पूर्वे पश्चिमे वा विशेषतः ॥ ३१ ॥
अष्टद्रोणेन दुग्धेन स्नपनं परिकल्पयेत् ।
अर्घ्यसम्पादयेद् विद्वान् पात्रशुद्धिसमाचरेत् ॥ ३२ ॥
विभजेद् बिल्वपञ्चाङ्गमष्टधा देशिकोत्तमः ।
द्विभागं शिवरूपं स्यात् एकभागेन पार्वति ॥ ३३ ॥
नक्षत्रात् पञ्चभागेन कल्पयेत् यथाक्रमम् ।
गन्धपुष्पादिना स्पृष्ट्वा जप्त्वा पूर्वोक्तमन्त्रतः ॥ ३४ ॥
प्रणवेनैव सङ्ग्राह्य विन्यसेद् वेदिकोपरि ।
पूजयेत् कर्णिकामध्ये पार्वति परमेश्वरौ ॥ ३५ ॥
चतुर्दिक्षु न्यसेद् विद्वान् नक्षत्राणि यथाक्रमम् ।
अश्विन्याश्लेषपर्यन्तं सप्तकान्विन्द्रदेशके ॥ ३६ ॥
अनुराधादि विष्ण्वन्त सप्तकं पश्चिमे दिशि ।
माघादि सूर्पपर्यन्तं सप्तकं याम्यदेशके ॥ ३७ ॥
प्। २०६)
श्रविष्ठा च भरण्यन्तं सप्तकसौम्य देशके ।
सङ्कल्प्याभ्यर्च्य गन्धाद्यैस्तत् तत् स्वनाममन्त्रतः ॥ ३८ ॥
ततो गर्भगृहं गत्वा लिङ्गशुद्धि समाचरेत् ।
निवेदयन्तु मुद्गान्नं लेपयेच्चन्दनेन तु ॥ ३९ ॥
धूपदीपै समभ्यर्च्य अभीष्ट प्रार्थयेद् गुरुः ।
ततो मण्डपमासाद्य मण्डपाधिपतिन्यजेत् ॥ ४० ॥
अग्न्यायतनमासाद्य शिवाग्निं विधिना नयेत् ।
मधुरत्रयसंयुक्तं पूर्वाग्रं कदलि फलम् ॥ ४१ ॥
नालिकेरफलं दुग्धम् ओदनेनसमन्वितम् ।
शतमर्धं तदर्धं वा मूलेनैव हुतं चरेत् ॥ ४२ ॥
पूर्णाहुतिं ततो हुत्वा शिवाग्निं तु विसर्जयेत् ।
ततः सम्पूज्य देवेशमुमादेविसमन्वितम् ॥ ४३ ॥
हविं निवेदयित्वा तु ताम्बूलं दापयेत् ततः ।
परिचारकमाहूय सोष्णीषं सोत्तरियकम् ॥ ४४ ॥
कुम्भानुद्धृत्य शिरसा कृत्वा धामप्रदक्षिणम् ।
प्रविश्य गर्भगेहं तु स्नापये स्नपनार्हके ॥ ४५ ॥
हविर्णिवेदयित्वा तु गन्धपुष्पादिभिर्यजेत् ।
ततो मण्डपमासाद्य सर्वालङ्कारसंयुतम् ॥ ४६ ॥
प्रणवेनैव सङ्ग्राह्य पञ्चचूर्णस्सलड्डुकम् ।
शिरसा वाहयित्वा तु प्रदक्षिणमथाचरेत् ॥ ४७ ॥
प्। २०७)
विन्यस्त्व मण्डपस्याग्रे पुण्याहं वाचयेत् ततः ।
कैलासगिरिमभ्यर्च्य पूजयेद् वृसदैवतम् ॥ ४८ ॥
तस्योर्द्धे विन्यसेद् बिल्वं पञ्चाङ्गं सधिदैवतम् ।
नक्षत्रात्परितस्ताप्य पूर्ववत् पूजयेत् क्रमात् ॥ ४९ ॥
पट्टिकापटलिव्याघ्रि रक्तागस्त्यं च धातकि ।
लक्ष्मी च रक्तपद्मं च सप्तमं कृत्तिकादिषु ॥ ५० ॥
वकुलद्रोणपुष्पं च धूद्धूरकरवीरकम् ।
प्रदोषं पृथिवि पद्मं भूपाटलं च दक्षिणे ॥ ५१ ॥
तुलसिजातिपुन्नागं श्वेतार्कं बिल्वपत्रकम् ।
रुद्रपर्णि च दूर्वा च अनूराधादि सप्तके ॥ ५२ ॥
श्रीयावर्त्तं च मन्दारं रक्तार्कं चतुरङ्गुलम् ।
विष्णुक्रान्ति सहस्राभत् श्रविष्ठादिषु सप्तके ॥ ५३ ॥
मुद्गान्नं कृत्तिकादौ स्यात् कृसरान्नं मघादिषु ।
पायसान्न प्रदातव्यमनूराधादि सप्तके ॥ ५४ ॥
श्रविष्ठादिषु ते माषं गुलान्नमिश्वरस्य तु ।
भक्त्या सर्वोपचारेण पूजयेदिष्ट सिद्धये ॥ ५५ ॥
एवं यः कुरुते मर्त्यः सर्वलोके जनिष्यते ।
आचार्य पूजयेत् तत्र वस्त्रहेमाङ्गुलियकैः ॥ ५६ ॥
भक्तानां परिचाराणां यथाशक्त्या तु दक्षिणा ।
द्विजादीनां च भक्तानामन्नपानादिकां ददेत् ॥ ५७ ॥
प्। २०८)
सन्ध्यान्तरे परे वाथ पुष्पाञ्जलिकरो गुरुः ।
मूलेन शिवमादाय योजयेत् स्वयमात्मनि ॥ ५८ ॥
पञ्चचूर्णसमादाय शुद्धपात्रे गृहेद्गुरुः ।
तच्चूर्णं यजमानाय दापयेत् तद्विधानतः ॥ ५९ ॥
पञ्चचूर्णसमादाय चन्दनेनैव संयुतम् ।
भस्मना वाथ संयोज्य सन्ततं धारयेन्नरः ॥ ६० ॥
सर्वपापविनिर्मुक्त सर्वत्र विजयी भवेत् ।
नक्षत्रयजनं प्रोक्तं पुष्पपूजाविधि शृणु ॥ ६१ ॥
इति सूक्ष्मशास्त्रे नक्षत्रयजनं नाम चत्वारिंशत् पटलः ॥