सौभाग्य-रत्नाकर

श्रीगणेशाय नमः ॥

ॐ अथ ॥

प्रारम्भे सरणे भङ्गे यन्मदस्यन्दबिन्दवः ॥
कारणानि प्रपञ्चस्य तं वन्दे वारणाननम् ॥ १ ॥

सच्चिदानन्दनाथाङ्घ्रिसरोरुहयुगं भजे ॥
यत्कटाक्षक्षणोत्क्षेपा छिवोहं पञ्च कृत्यकृत् ॥ २ ॥

प्रकाशरूपा प्रथमे प्रयाणे मृतवर्षिणी ॥
प्रतिप्रयाणे चामन्तः पदव्यां चित्कलां भजे ॥ ३ ॥

आलोक्य सर्वतन्त्राणि याम्यदीन्यशेषतः ॥
ज्ञात्वा गुरुमुखात्तेषां रहस्यार्थांश्च तत्वतः ॥ ४ ॥

सच्चिदानन्दनाथाङ्घ्रि सरोज द्वय षट्पदः ॥
श्रीविद्यानन्दनाथोहं वीतरागो विविक्तधीः ॥ ५ ॥

विचरन्मेदिनीमेतां विद्वद्भिर्विमलात्मभिः ॥
प्रयागे प्रार्थितः प्रीत्यै तेषां लोक हिताय च ॥ ६ ॥

पञ्चश्रोतः पयोगाधं तन्मन्त्रमणिसङ्कुलम् ॥
समस्तयोगिनीचक्रं प्रवाललतिकोज्वले ॥ ७ ॥

नित्यामण्डलपूर्णेन्दु ज्योत्स्नाजालविजृम्भितम् ॥
नवचक्र महाद्वीपं न्यासजालान्तरङ्गकम् ॥ ८ ॥

श्रीनाथपादुकापोतं चतुर्वर्गफलामृतम् ॥
प्रकाशयामि सौभाग्यरत्नाकरमति स्फुटम् ॥ ९ ॥

श्रीविद्यायाः सभेदाया नित्य नैमित्तिकार्चनम् ॥

काम्यार्चनं च दीक्षाङ्ग भूतं प्राच्यादि साधनम् ॥ १० ॥

दीक्षाभेदः पुरश्चर्या तत्कर्मनियमादिकम् ॥
काम्यहोमविधिश्चैव सौम्यक्रूरविभेदतः ॥ ११ ॥

समस्तव्यस्तविद्याया जपात्काम्यफलोदयः ॥
सदाचारादिकं चैव लिख्यते रत्नवारिधौ ॥ १२ ॥

तत्र श्रीमान्साधको रजनीतूर्ययामे विबुध्यावश्यकं कृत्वा हस्तौ पादौ प्रक्षाल्य धौते वाससी परिधायाचम्य स्वासने समुपविश्य पूजामूर्त्तेर्निर्म्माल्यमपकृष्य पूर्वदिनपूजावशिष्टपुष्पादिना वक्ष्यमाणसमस्तप्रकटेत्यादिसमष्टिविद्यया त्रिभिरभ्यर्च ब्रह्मरन्ध्रस्थश्वेतसहस्रदलकमलकर्णिकायां सिंहासने समुपविष्टं वामाङ्गगतया देव्या रक्तवस्त्राभरणमाल्यानुलेपभूषितं चन्द्रकान्तनिभं त्रिनेत्रं ज्ञानमुद्रापुस्तकवराभयकरं शान्तं सुप्रसन्नं शिवरूपिणं श्रीगुरुं ध्यात्वा तच्चरणारविन्दयुगलविगलदमृतधाराभिः स्वदेहं परिप्लुतं विभाव्य प्रणवत्रितारसूच्चार्य वक्ष्यमाणश्रीगुरुपादुकाविद्यान्ते श्री-अमुकानन्दनाथ

श्रीपादुकां पूजयामि इति मानसैरूपचारैः सम्पूज्य ॥
स्तोत्रं पठेत् ॥
तद्यथा ॥

स्तुवीत पञ्चभिः श्लोकैस्तं नित्यं सर्वसिद्धय ॥
प्रातः प्रबोधसमये जपात् सुदिवसो भवेत् ॥ १ ॥

नमस्ते नाथ भगवन् शिवाय गुरुरूपिणे ॥
विद्यावतारसंसिध्यै स्वीकृतानेकविग्रह ॥ २ ॥

नवाय नवरूपाय परमार्थप्रकाशिने ॥
सर्वाज्ञानतमोभेदभानवे चिद्घनाय ते ॥ ३ ॥

स्वतन्त्राय दयाकॢप्तविग्रहाय शिवात्मने ॥
परतन्त्राय भक्तानां भव्यानां भव्यरूपिणे ॥ ४ ॥

विवेकीनां विवेकाय विमर्शाय विमर्शिनाः ॥
प्रकाशाना प्रकाशाय ज्ञानिनां ज्ञानरूपिणे ॥ ५ ॥

पुरस्तात्पार्श्वयोः पृष्ठे नमस्कुर्यामुपर्य्यधः ॥
सदा मच्चित्तरूपेण विधेहि भवदासनम् ॥ ६ ॥

त्वत्प्रसादादहं देव कृतकृत्योस्मि सर्वदा ॥
मायामृत्यु माहापाशाद्विमुक्तोस्मि शिवोस्मिहम् ॥ ७ ॥

इति प्रणम्य ॥

प्रातरारभ्य सायान्तं सायान्दिप्रारं ततः ॥
यत्करोमि जगन्न्नाथ तदस्तु तव पूजनम् ॥ ८ ॥

इति समर्प्य ॥

हृन्मन्त्रेण स्वहृदि लयं भावयेत् ॥
इति गुरुध्यानं विधाय ॥

स्वमूलाधारे चतुरस्रवेष्टितं वादिसान्तवर्णचतुष्टय युक्त चतुर्दल पङ्कजं पीतवर्णं ध्यात्वा तत्कर्णिकायां सोमसूर्याग्निमयमकथादि त्रिरेखं कुलशृङ्गाटं त्रिकोणं विभाव्य तन्मध्ये कोटिसूर्यं प्रतीकाशं चन्द्रकोटि सुसीतलं जपाकुसुमप्रभं सत्वरजतमोगुणाक्रान्तं कामाख्यं बिन्दुं विभाव्य तदूर्ध्वं कुण्डलनीं शक्तिं चिद्रूपामष्टत्रिंशत्कलायुक्त पञ्चाशद्वर्ण विग्रह श्रीविद्या स्वरूपिणीं तडित्कोटिप्रभा दीप्तां बिसतन्तु तनीयसीं प्रसुप्त भुजगीमिव सार्ध त्रिवलयेन स्थितां स्वछादण्डाहतां कृत्वोत्थाप्यगुरूपदिष्टविधिना सुषुम्णा मार्गेण मूलाधार स्वाधिष्ठानमणिपूरकानाहत विशुद्धाज्ञाख्य षट्चक्र भेदनक्रमेण ब्रह्मरन्ध्रस्थित सहस्रदलकमलं प्रापय्य ततः स्रवदमृतधारया रक्तवर्णया वर्णमय्या कुण्डलिनीं तां सन्तर्प्य पुनः सुधा स्रोत स्वरूपिणीमकुला मृतप्लवेन सुषुम्णान्तर्गत तत्तदाधार तत्तधातु तत्तद्वर्ण तत्तदधि

देवता प्लावयन्तीमाज्ञा विशुध्यादि क्रमेण मूलाधारं नीत्वा तथैव स्थापयेदित्यारोहावरोह क्रमेण परां शक्तिं कुण्डलिनीं ध्यात्वा ॥

विद्या कूट त्रयं ध्यायेत् ॥

तत्र मूलाधारे वह्निमण्डलं दश कलात्मकं विभाव्य तत्र मूल विद्यायाः प्रथमं कूटं वाग्भवाख्यं स्फुरत्तडिल्लता भासुरमनाहत पर्यन्तं प्राप्त नादशिखं विभाव्य अनाहते सूर्यमण्डलं द्वादशकलात्मकं ध्यात्वा ।
तन्मध्ये मूलविद्यायांः कामराजाख्यं द्वितीय कूटमुघद्दिनकरसङ्काशमाज्ञापर्यन्तं प्राप्त नादशिखम् अध ऊर्ध्वं प्रसृत रस्मिकं ध्यात्वा ।
आज्ञाचक्रे सोममण्डलं षोडशकलात्मकं ध्यात्वा तन्मध्ये मूलविद्यायाः शक्त्याख्यं तृतीय कूटं पूर्णचन्द्रनिभं ब्रह्मरन्ध्रपर्यन्तं प्राप्तनादशिखम् अध ऊर्ध्वं प्रसुत रश्मिकं ध्यात्वा ।
ततो मूलाधारादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं मूलविद्याम्मुद्यद्दिनकर

सहस्रभासुरां तेजो दण्डमयीम् अखण्डां ध्यात्वा ।
तत्तेजसा व्याप्तं स्वदेहं परिचिन्त्य तत्तेजसा परिणतां श्रीपरदेवतां हृदय कमले ध्यात्वा मानसैरुपचारैः पूजयित्वा ।
मूलविद्यया प्राणायाम त्रयं मूलविद्यायाः वक्ष्यमाण ऋष्यादिकरषडङ्गन्यासांश्च कृत्वा मूल विद्यां यथाशक्तिं जपित्वा जपित्वा जपं समर्प्य ॥

प्रातर्नमामि जगतां जनन्याश्चरणाम्बुजम् ॥
श्रीमत्त्रिपुरसुन्दर्या नमिताया हरादिभिः ॥ १ ॥

प्रातःस्त्रिपुरसुन्दर्या नमामि चरणाम्बुजम् ॥
हरिर्हरो विरिञ्चिश्च सृष्ट्यादीन् कुरुते यया ॥ २ ॥

प्रातस्त्रिपुरसुन्दर्या नमामि पद पङ्कजम् ॥
यप्ताद्यमम्बुशिरशि भाति गङ्गा महेशितुः ॥ ३ ॥

प्रातः पाशाङ्कुशशरचाप हस्तां नमाम्यहम् ॥
उद्यदादित्य सङ्काशां श्रीमत्त्रिपुरसुन्दरी ॥ ४ ॥

प्रातर्नमामि पादाब्जं ययेदं भासते जगत् ॥
तस्यास्त्रिपुरसुन्दर्या यत्प्रसादान्निवर्त्तते ॥ ५ ॥

यः श्लोक पञ्चकमिदं प्रातर्नित्यं पठेन्नरः ॥
तस्मै दद्यादात्म पदं श्रीमत्त्रिपुरसुन्दरी ॥ ६ ॥

इति स्तुत्वा प्रणम्य तस्यै निज कृत्यं निवेदयेत् ॥

तद्यथा ॥

इति समर्प्य स्वकर्मानुष्टानार्थं देव्याज्ञां प्रार्थयेत् ॥

तद्यथा ॥

त्रैलोक्य चैतन्य मयीश्वरेशि श्रीसुन्दरित्वच्चरणाज्ञयैव ॥
प्रातःसमुत्थाय तव प्रियार्थं संसारयात्रामनुवर्त इष्ये ॥ १ ॥

संसारयात्रा मनुवर्तमानं त्वदाज्ञया श्रीत्रिपुरे परेशि ॥
स्पर्द्धा तिरस्कार कलि प्रमाद भयानिमामाभि भवन्तु मातः ॥ २ ॥

जानामि धर्मं न च मे प्रवृत्तिर्जानामि धर्मं न च मे निवृतिः ॥
त्वया हृषीकेशि हृदि स्थिताहं यथा नियुक्तोस्मि तथा करोमि ॥ ३ ॥

इति देव्याज्ञां प्रार्थ्य० स्वगुरूपदिष्टमार्गेण नादानुसन्धान पूर्वकं निरस्त समस्तोपाधिना केनापि चिद्विलासेन प्रवर्त्तमानोस्मिति विभाव्य स्वकर्मानुष्ठानाय गुरूपदेशेन ज्ञातं सहज सिद्धमजपाजपं तत्तद्देवताभ्यः समर्पयेत् ॥

तद्यथा ॥

अर्घ पूर्वेद्युर होरात्रोच्चरितमुछ्वासनिश्वासात्मकं षट्शताधिकमेकविंशति सहस्रसङ्ख्याकमजपाजपं मूलाधार स्वाधिष्ठान मणिपूरका नाहत विशुध्याज्ञाख्या

ब्रह्मरन्ध्रेषु चतुर्दल षट्दल दशदल द्वादशदल षोडशदल द्विदल सहस्रदलेषु स्वर्णविद्रुम नीलपिङ्गलधूम्रविद्युत्कर्पूर वणेषु स्थितेभ्यो गणपति ब्रह्मविष्णुरुद्र जीवात्म परमात्म श्रीगुरुपादुकाभ्यो यथा भागशः समर्पयिष्यामीति कृताञ्जलिः सङ्कल्प्य समर्पयेत् ॥

तद्यथा ॥

ॐ ऐं हीं श्रीं मूलाधारस्थायगणपतये अजपा जपानां षट्शतानि समर्पयामि नमः ॥ ४ ॥

(मणिपूरक चक्रस्थाय विष्णवे अ) स्वाधिष्ठान चक्रस्थाय ब्रह्मणे अजपाजपानां षसहस्त्राणि समर्पयामि नमः ॥ ४ ॥

मणिपूरकत्रस्थाय विष्णवे अजपाजपानां षट्सहस्राणि समर्पयामि नमः ॥ ४ ॥

अनाहत चक्रस्थाय रुद्राय अजपाजपानां षट्सहस्राणि समर्पयामि नमः ॥ ४ ॥

विशुद्ध चक्रस्थाय जीवात्मने अजपाजपानां सहस्रं समर्पयामि नमः ।
आज्ञाचक्रस्थाय परमात्मने अजपा जपानां सहस्रं समर्पयामि नमः ॥

(इति समर्पयेत् ॥
एतावत्कर्तुम…??)

सहस्रदल कमलकर्णिका मध्यस्थायै श्रीगुरु पादुकायै अजपाजपानां सहस्रं समर्पयामि नमः ॥
इति समर्पयेत् ॥

एतावत्कर्तुम शक्तश्चेत् ॥ ४ ॥

मया पूर्वेद्युरहोरात्रोच्चरितमुछ्वास निश्वासात्मकं षट्शताधिकमेक विंशति सहस्रसङ्ख्याकमजपाजपं ब्रह्मरन्ध्रस्थ सहस्रदलकमल कर्णिका मध्ये वर्तिन्यै श्रीगुरुपादुकायै समर्पयामि नमः ॥
इति गुरव एव समर्पयेत् ॥

इत्यजपाजम्पं समर्प्य ॥
ॐ ॥

अद्य सूर्योदयमारभ्याहोरात्रेणोछ्वासमिश्वासात्मकं षट्शताधिकमेक- विंशति सहस्रसङ्ख्याकमजपाजपमहं करिष्ये ॥
इति कृताञ्जलिमुटः सङ्कल्प्य ॥

अजपा मन्त्रेण प्राणायामत्रयं कृत्वा ॥
शिरसि ४ हंसाय ऋषये नमः ॥
मुखे ४ अव्यक्ता गायत्री छन्दसे नमः ॥
हृदि ४ परमहंसाय देवतायै नमः ॥
मूलाधारे ४ हं बीजाय नमः ॥
पादयोः ४ सः शक्तये नमः ॥
नाभौ ४ सोहं कीलकाय नमः ॥

हृदये ४ ओङ्काराय तत्वाय नमः ॥
मूर्द्ध्नि ४ नभसे स्थानाय नमः ॥
सर्वाङ्गे ४ हैमाय वर्णाय नमः ॥
कण्ठे ४ उदात्ताय स्वराय नमः ॥
इति विन्यस्य ।
मम मोक्षार्थे जपे विनियोगः ॥
इति कृताञ्जलिर्वदेत् ॥

ततः अङ्गुष्ठयोः ॐ ३ ह्सां सूर्यात्मने स्वाहा हृदयाय नमः ॥
तर्ज्जन्योः ४ ह्सी सोमात्मने स्वाहा सिरसे स्वाहा ॥
मध्यमयोः ४ ह्सूं निरञ्जनात्मने स्वाहा ।
शिखायै वषट् ॥

अनामिकयो० ४ ह्सें निराभासात्मने स्वाहा कवचाय हुम् ॥
कनिष्ठिकयोः ४ ह्सौम् अनन्ततनुः सूक्ष्म प्रचोदयात्मने स्वाहा नेत्रत्रयाय वौषट् ॥
करतल करपृष्ठयोः ४ ह्सः अव्यक्त बोधात्मने स्वाहा अस्त्राय फट् ॥
इति करयोर्विन्यस्य ।
हृदयादि षडङ्गेष्वप्येतानेव मन्त्रान्विन्यस्य ॥
ध्यानं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

घां मूर्ध्हानं यस्य विप्रा वदन्ति खं वै नाभिं चन्द्रसूर्यौ च नेत्रे ॥
दिग्मिं श्रोत्रे यस्य पादौ क्षितिं च ध्यातव्योसौ सर्वभूतान्तरात्मा ॥ १ ॥

आत्मा न भग्नीषोमाख्य पक्षयुक्तं शिवात्मकम् ॥
हकारेण बहिर्यान्तं विशन्तं च सकारतः ॥ २ ॥

हंसः सोहमिति स्मृत्वा सोहं व्यञ्जन हीनतः ॥
पक्षान् संहृत्य चात्मानमण्डरूपं विभावयेत् ॥ ३ ॥

इति विराट् स्वरूपं स्वात्मानं ध्यात्वा ।
तदनुसन्धायी प्राणवायोर्निर्गम्मप्रवेशात्मकम् अजपा मन्त्रम् ॥
हंसः पदं पञ्चविंशतिवारं जपित्वा समर्प्य गुरुनाथाय ॥ ४ ॥

ॐ समुद्रे मेखले देवि पर्वतस्तनमण्डले ॥
विष्णुपत्नि नमस्तुभ्यं पादस्पर्शं क्षमस्व मे ॥ ५ ॥

धारणं पोशणं त्वत्तो भूतानां देवि सर्वदा ॥
तेन सत्येन मां पाहि पापान्मोचय धारिणि ॥

प्रातःकृत्यमकृत्वा तु यो देवि भक्तितो यजेत् ॥
निष्पला तस्य पूजास्याछौचहीना यथा क्रिया ॥

इति भूमिं प्रार्थ्य ॥

श्वाप्लानुसारेण तस्यां पादं निधायोत्थाय पदे अस्त्रमुच्चरन् गृहाद्बहिर्निर्गत्यग्रामद्बहि नै-ऋत्यां याम्यां वा दिशिशक्षेप मात्राम्भूवमतीत्य ।
दूरे गत्वामलमूत्रोत्सर्गा शौचाचमनादिवं यथा विधिं विधाया निषिद्ध दिनेषु विहित काष्ठेन ४ क्लीं कामदेवाय सर्वजन प्रियाय नम इति मन्त्रेणं दन्तान्विशोध्य जिह्वामुल्लिख्य दन्तकाष्ठं प्रक्षाल्य पुरतः

शुद्धदेशे परित्यज्य वक्ष्यमाण चतुर्ल्लक्ष्मी विद्याभिर्मुखं प्रक्षाल्याचम्य तिलकुशकुसुमगन्धाक्षतास्त्राभिमन्त्रितशङ्कुनाशुचिस्थानादुद्धृत मृदगोमय धौतवस्त्राण्यादाय नद्यादौ गत्वा अस्त्राभिमन्त्रित वारिणातीरं प्रक्ष्याल्य तत्रास्त्राभिमन्त्रितं कुशादिकं निधायोद्धृत जलेन तीर्थाद्बहिः कटि शौच सुगन्धामलकाद्युद्वर्त्तनामलापकर्षण स्नानं मृद्गोमयादिभिः स्वशाखोक्त विधिना वैदिक स्नानं च विधाय नाभि मात्रे जले स्थित्वा ॥ ४ ॥

ॐ अद्येत्यादि श्रीपरदेवता प्रीत्यर्थं तान्त्रिक विधिना स्नानमहं करिष्ये ।
इति सङ्कल्प ।
मूलविद्यया प्राणायामत्रयं कृत्वा मूलविद्याया ऋष्यादि करषडङ्गन्यासांश्च विधाय स्वपुरतो हस्तमात्रं चतुरस्रं तीर्थं परिकल्प्य ॥ ४ ॥

ॐ ब्रह्माडोदर तीर्थानि करैः स्पृष्टानि ते रवे ॥
तेन सत्येन देवेश तीर्थं देहि दिवाकर ॥ १ ॥

इति सूर्यात्तिर्थं प्रार्थ्य ॥

क्रोम्मित्यङ्कुशमुद्रया सूर्यमण्डलं भित्वा ॥ ४ ॥

गङ्गे च यमुने चैव गोदावरि सरस्वति ॥
नर्मदा सिन्धु कावेरि जलेस्मिन् सन्निधं कुरु ॥ १ ॥

इति सूर्य्यमण्डलात्तीर्थमाकृष्य तज्जले पुरः कल्पित तीर्थ मण्डले मूल विद्यया संयोज्य पुनः पुनः सूर्यमण्डलाद्देव ॥
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ह्वां ह्वीं ह्वूं ह्वैं ह्वौं ह्वः सर्वानन्द मयि तीर्थ शक्ते एहि एहि स्वाहा ॥
इति तीर्थ शक्तिमावाह्य तस्मिन् तीर्थ मण्डल मध्ये तां ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

सर्वानन्दमयीमशेष दुरितध्वंसां मृगाङ्क प्रभां त्र्यक्षां चोर्ध्व करद्वयेन दधतीं पाशं सृणिं च क्रमात् ॥
दोर्भ्यां चामृत पूर्ण हेमकलशं मुक्ताक्षमालावरे गङ्गासिन्धु सरिद्वयादि सहितां श्रीतीर्थ शक्तिं भजे ॥ १ ॥

दक्षाद्यूर्ध्वयोराद्ये मध्यस्थाभ्यां कलशं दक्षाद्यधःस्थयोरन्ये इत्यायुधध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा तद्विद्यया गन्धादि पञ्चोपचारैर्जलमयैस्तां सम्पूज्य ॥ ४ ॥

ॐ नमो भगवति अम्बो अम्बालिके अम्बिके महामालिनि एत्येहि भगवति अशेष तीर्थालवाले ह्रीं श्रीं शिवजटाधिरूढे गङ्गे गङ्गाम्बिके स्वाहा ॥
इति मन्त्रेण सप्तधाभिमन्त्र्य ह्रीङ्कारेण जलमालोड्यवमिति धेनुमुद्रया मृती कृत्य मूल विद्यायाः प्रथम कूटमुच्चार्य आत्मतत्वान्त्मने नमः मिः ।
द्वितीय कूटं विद्या तत्वात्मने नमः ।

तृतीय कूटं शिव तत्वात्मने नमः ।
इति तत्व त्रयं जले विन्यस्य तत्र श्रीचक्रं विभाव्य हृदय कमलाद्देवीमावाह्य षडङ्ग न्यासेन सकलीकृत्य तासां वर्णानांस्तर्पयित्वा मूलविद्यया योनिमुद्रया तज्जलमष्टधाभिमन्त्र्य तस्मि जले देवता मन्त्रस्मरण पूर्वकं त्रिर्निमज्योन्मज्य कुम्भमुद्रया मू * विद्यया स्वशिरसि त्रिरभिषिञ्च्याचम्य मूलविद्यया देवीं त्रिःसन्तर्प्य देवीं विसृज्य वक्ष्यमाण प्रकारेण तत्वैराचम्यतीरमागत्य धौते वाससी परिधायाचम्य तीर्थ मृत्तिकादिनोर्ध्वपुड्रं विधाय सकुङ्कुमेन चन्दनेन त्रिपुड्रं विधाय वैदिक सन्ध्यां निर्वत्य - तान्त्रिक सन्ध्यां कुर्यात् ॥

साचतुर्विध्य ॥

प्रातर्मध्याह्न सायाह्न मध्यरात्रिभेदात् ॥
तथा चोक्तं त्रिपुरार्णवे ॥
सन्ध्याम् ॥

चतुर्विधा ज्ञेया बालाकौमार यौवना ॥
प्रौढा च निष्कूला चेति सन्ध्या देवि प्रकीर्त्तिता ॥ १ ॥

प्रातःकाले महादेवी विद्यावागीश्वरी मता ॥
कामेश्वरी च मध्याह्ने सायाह्ने त्रिपुर भैर भैरवी ॥
मध्य रात्रे महादेवि ज्ञेया त्रिपुर सुन्दरि ॥ २ ॥
इति ॥

तत्र विधिवदाचम्य मूलविद्यया शिखां बध्वा तथैव प्राणायामत्रयं कृत्वा मूलविद्यया ऋष्यादि करषडङ्ग न्यासान् विधाय स्वपुतो धेनुमुद्रया जलममृतीकृत्य मूलविद्ययाष्टवारमभिमन्त्र्य तेन जलेन कुशैरकारादि क्षकारान्तैः सबिन्दुभिर्मातृकाक्षरैः प्रत्यक्षरं स्वशिरः प्रोक्ष्यमूलविद्यया च त्रिःसम्प्रोक्ष्य सूर्यमण्डले देवीं यथोक्त रूपां ध्यात्वा दक्षिण हस्तेन जलमादाय ।
लं वं रं यं हम् इति पाञ्चक भौतिकैर्मन्त्रैः सप्तवारमभिमन्त्र्य मूलविद्यया च त्रिरभिमन्त्र्य तज्जल बिन्दुभिर्वामाङ्गुष्ठानामिकाभ्यां मूलविद्यया स्वशिरस्त्रिःप्रोक्ष्यावशिष्ट जलं वामहस्ते निधाय तेजो रूपं तज्जलमिडया कृष्य स्वदेहान्त स्थितं सकल कलुषं प्रक्षाल्य तज्जलं कृष्णवर्णं पिगलया बहिर्निर्गतम्मत्वातज्जलं पुनर्दक्षिणहस्ते कृत्वा स्ववामभागे ४ वलद्वज्रशिलां ध्यात्वा ॥ ४ ॥
ॐ श्लीं पशु हं फट् इति पाशुपतास्त्र मन्त्रेण तस्यां शिलांयामास्फाल्य हस्तौ प्रक्षाल्य

मूलविद्यया दक्षिणहस्ते जलमादाय प्रवहन्नाड्या सहस्रदल कमल गत परमामृतेनैकीभूतं विभाव्य राजदन्तविवरान्नेत्रमार्गेण निर्गमय्य तज्जलं वामके निधाय तेन जलेन ४ अमृत मालि स्वाहा इति मन्त्रेण कुशैः स्वशिरः त्रिःप्रोक्ष्यः ॥ ४ ॥
प्रथम कूटमुच्चार्य आत्मतत्वं शोधयामि स्वाहा ॥ ४ ॥
द्वितीय कूटमुच्चार्य विद्यातत्वं शोधयामि स्वाहा ॥ ४ ॥
तृतीय कूटमुच्चार्य शिवतत्वं शोधयामि स्वाहा ॥
इति त्रिराचम्य पुनरेतद्वैपरित्येनं त्रिराचम्य ॥
तद्यथा ॥ ४ ॥
तृतीय कूटमुच्चार्य शिवतत्वं शोधयामि ॥ ४ ॥
द्वितीय कूटं विद्यातत्वं शो० ।
प्रथम कूटम् आत्मतत्वं शो० ॥
पुनः ।
समस्त विद्यामुच्चार्य सर्वतत्वं शोधयामि स्वाहा ॥
इति त्रिधा ॥

एवं नवधा जल प्राशनेन त्रिराचम्य ॥ ४ ॥

मूलविद्यया श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजयामि इति गन्धपुष्पाक्षतैस्त्रिः सम्पूज्य ॥
जलमञ्जलि नादायोत्थाय ४ प्रथम कूटमुच्चार्य वागीश्वरी विप्रहे द्वितीय कूटमुच्चार्य कामेश्वरी धीमही ।
तृतीय कूटमुच्चार्य तन्नः शक्तिः प्रचोदयात् ॥
श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकायै एषोर्घः स्वाहा ॥

इति त्रिरर्घ्यं दत्वा ॥ ४ ॥
ह्रां ह्रीं हंसः श्रीसूर्यं पूजयामि नमः इति सूर्यं त्रिः सपूज्य ॥ ४ ॥
ह्रां ह्रीं हं सः श्रीसूर्य एषतेऽर्घः स्वाहा इति सूर्याभिमुखमर्घमञ्जलि त्रयं दत्वा ॥ ४ ॥
मूलविद्यया श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां तर्पयामि नमः इति महादेवीं त्रिःसन्तर्प्य ॥ ४ ॥
ह्रां ह्रीं हं सः श्रीसूर्यं तर्पयामि नमः इति त्रिः सं * र्प्य ॥
मूलाधारे प्रथमकूटं तडित्कोटि समप्रभं मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं सञ्चित्य तत्तेजः सुषुम्णा वर्त्मना ब्रह्मरन्ध्रं नीत्वा वहन्नासाध्वना आकाशस्थ वह्निमण्डले समावाह्य तत्तेजसोद्भूतां वागेश्वरीं ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

पीतां पीतांवरां पीत स्रग्विभूषानुलेपनाम् ॥
तडित्कोटि प्रभाभासां बालामक्षस्रगुज्वलाम् ॥ १ ॥

पुस्तकाढ्य करां भोजां वहि पीठ निषेदुषीम् ॥
वाग्भवीं वाग्भवोद्भूतां त्र्यक्षणां सस्मितां स्मरेत् ॥ २ ॥

इत्याकाशस्थ वह्निमण्डले ध्यात्वा ॥ ४ ॥
प्रथ * कूटमुचार्य त्रिपुरा वागीश्वरी श्रीपादुकां पूजयामि इति गन्धपुष्पाक्षतैः स्त्रिः सम्पूज्य पुनर्वक्ष्यमाण वाग्भव गायत्रीम् उच्चार्य त्रिपुरा वागीश्वरी श्रीपादुकायै

अर्घ्यं कल्पयामि स्वाहा इति त्रिरर्घाञ्जलिमुक्षिप्य ॥
पुनः प्रथ * कूटमुच्चर्य त्रिपुरा वागीश्वरी श्रीपादुकां तर्पयामि नमः इति त्रिः सन्तर्प्य ॥
श्रीगुरु प्रणम्य ॥

पूर्ववत् प्राणायाम ऋष्यादि करषडङ्गं न्यासां विधाय मातृकान्यासस्थानेषु प्रणवत्रितार मूलविद्यादि न नित्या विद्या हंसः ।
अं नमः ॥ ३ ॥
इत्यादिना मातृकां विन्यस्य ।
पूर्वोक्तां तुरीय गायत्रीं यथाशक्तिं जपित्वा वाग्भव कूट गायत्रीं जपेत् ॥
सा यथा ॥

ऐं त्रिपुरे देवि विद्महे वागीश्वरी धीमहि ॥
तन्नो मुक्तिः प्रचोदयात् ॥
इति वाग्भवगायत्रीं जपेत् यथा शक्तिम् ॥
ततो मूलविद्यां प्रातरित्थं जपेत् ॥
तद्यथा ॥

तत्र प्रातर्मूलाधारगते कमले वह्निमण्डले ॥
वाग्बीजरूपां नित्यां तां विद्युत्पटल भासुरा ॥ १ ॥

पुष्पबाणेक्षु को दण्ड पाशाङ्कुश लसत्कराम् ॥
स्वेछागृहीत वपुषीं युग नित्याक्षरात्मिकाम् ॥ २ ॥

घटिका वरणोपेतां परितः प्राञ्जली नथ ॥
ज्ञानमुद्रा वरकरान् वाग्भवोपास्ति तत्पराम् ॥

नवनाथान् स्मरेन् मूल पङ्कजे योनि मण्डले ॥
दक्षाधः करभारभ्य दक्षोर्ध्व कर पर्यण्टतम् आयुध ध्यानम् ॥

इत्थं सन्ध्या चतुष्टयेपि ॥
इति ध्यात्वा ॥

प्रणव त्रिताराद्यामूलविद्यादि न नित्या विद्या हं सः अम् आम् इम् ईम् उम् ऊम् ऋ ॠं ह्रीं श्रीप्रकाशानन्दनाथ रूपिणी श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजयामि ॥ ४ ॥

मूलविद्यामुच्चार्य प्राग्वत् दिन नित्या विद्या हं सः ऌम् एम् ऐं ॐ औम् अम् अः ह्रीं श्रीं विमर्शानन्दनाथरूपिणि श्रीपादुकां पू० ॥ ४ ॥
मू० दिः विहंसः कं खं गं घं “नं ह्रीं श्रीम् आनन्दानन्दनाथ रू० पादुकाम् ॥ ४ ॥

मूलं दि० हं सः चं० ४ ह्रीं श्रीं श्रीज्ञानानदनाथ रूपि० पादुकां पू० ॥ ४ ॥
मू० दि० हं सः ॥
टं ४ ह्रीं श्रीं श्रीसत्यानन्दनाथरू० पादुकां पू० ।
मू० दि० हं सः तं ४ ह्रीं श्रीं श्रीपूर्णानन्दनाथरू० पादु० ॥ ४ ॥
मूलं दि० ह सः पं ४ ह्रीं श्रीं स्वभावानन्दनाथरू० पा० ॥ ४ ॥
मूलं दि० हं सः यं ४ ह्रीं श्रीं प्रतिभानन्दनाथरू० पा० ॥ ४ ॥
मू० दि० हं सः षं ४ ह्रीं श्रीं सुभगानन्दनाथ रूपि० पा० पूजयामि ॥

इति नवनाथात्मकत्वेन मूलविद्यां जपेत् ॥
ततस्तद्दिन नित्या विद्यां यथाशक्तिं जपित्वा ॥
इति काल नित्या जपः ॥

ततो मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं मूलविद्यामुद्यत्सूर्य सहस्र समप्रभां

ध्यायन् मूलविद्यामष्टोत्तरशतं जपित्वा बहिराकाशस्थाग्नि मण्डले पूर्योक्तरूपां वाग्भवेश्वरीं ध्यायन् प्रातर्वाग्भव कूटमष्टोत्तर शतं जपेत् ॥

ततः प्राणायाम त्रयम् ऋष्यादि करषडङ्गन्यासांश्च विधाय कृतं जपं देव्यै निवेद्य प्रणम्य स्तुत्वा सूर्यमण्डलाद्वह्निमन्दलाच्च मूलदेवीं वाग्भवेश्वरीं च स्वहृदये मूलाधारे च विसृज्य गुरुं प्रणमेदिति ॥

इति प्रातः सन्ध्याविधिः ॥

अत्र कर्म कालेषु गुरुध्यानमुक्तं रुद्रयामले ॥
दीक्षाकाले यथारूपं स्वस्यानुग्रह कर्मणि ॥
दृष्टं तं तेन भावेन ध्यायन्नाह्निकमाचरेत् ॥

इति गुरोरिति शेषः ॥

एतद्गुरुध्यानं प्रातःस्मरणाति रिक्तकालेषु ज्ञेयम् ॥
प्रातः सन्ध्येयमीशानि सर्वकर्मसु सर्वदा ॥
कर्तव्या मन्त्रिणा नित्यं मन्त्रसिद्धिः समृद्धये ॥ १ ॥

प्रातः सन्ध्यां परित्यज्य कर्म कुर्वन् ब्रजत्यधः ॥
प्रातः सन्ध्यां परित्यज्य देवता पूजनं चरेत् ॥
अशुद्धः सुदुराचारः सर्वकर्म बहिःकृतः ॥ ३ ॥

प्रातः सन्ध्यां परित्यज्य देव पूजादिकं चरेत् ॥

मोहात् कृत्वा महेशानि नारकी जायते नरः ॥ ४ ॥

प्रातः सन्ध्यां परित्यज्य होमं वा तर्पणं शिवे ॥
कुर्वन्न कारणं विप्रस्त्यजन् श्वानो भवे धृवम् ॥ ५ ॥

पिशाचो जायते देवि अपि वेदान्त पारगः ॥
सन्ध्यानामपि सर्वासां प्रातः सन्ध्या गरीयसी ॥ ६ ॥

तस्मात् तां न त्यजेद्विप्रस्त्यजन्नरकमाप्नुयात् ॥
इति त्रिपुरार्णववचनादि यम्मवश्यं कर्तव्येति शिवशासनम् ॥

अथ घटिका पारायण त्वेन षष्टि जपं कुर्यात् ॥

स च पञ्चभिर्दिवसैर्मातृकायाः षडावृत्ति रूपः ॥
तथा च तत्र राज पटले ॥ ४ ॥

आरभ्य भानोरुदयमेकशो घटिका क्रमात् ॥
एकैकं मातृका वर्णाः पञ्चाशत् परिवृत्तितः ॥ १ ॥

दिवसैः पञ्चभिस्तस्याः षडावृत्तिरुदीरितेति ॥

तस्या मातृकायाः ॥
अयमर्थः ॥

चतुर्युगेष्वपि तत्तद्युग प्रथम दिने सूर्योदय काले अकार उदयति ॥
ततो द्वितीय घटिकादि पञ्चाशत् घटिका पर्यन्तासु घटिकासु ।
अकारादि क्षकारान्ता वर्णा विसर्ग स्वर रहिताः स्वस्व घटिकोदय काले समुद्यन्ति ॥
तत एक पञ्चाशत् घटिकामारभ्य शिष्ट दशघटिकासु अकारादि ऌकारान्तः

दशवर्णाः स्वस्व घटिकोदय काले समुद्यन्ति ॥
इत्थं द्वितीय दिवसे सूर्योदय काले एकार उदेति ॥
ततः स्वस्व घटिकोदय काले एकाराद्या एकोन चत्वारिंशद्वर्णा अकाराद्या विंशति वर्णाश्च समुद्यन्ति ॥ २ ॥

तृतीय दिवसे सूर्योदय काले चकार उदेति ॥
ततः स्वस्व घटिकोदय काले छकारादि क्षकारान्ता अकारादि णकारान्ता एकोन षष्टिवर्णाः समुद्यन्ति ॥ ३ ॥

चतुर्थ दिवसे सूर्योदयकाले तकार उदेति ॥
तत स्वस्व घटिकोदय कालेथ कारादि क्षकारान्ता अकारादि मकारान्ता एकोन षष्ठि वर्णाः समुद्यन्ति ॥ ४ ॥

पञ्चम दिवसे सूर्योदय काले यकार उदेति ॥
ततः स्वस्व घटिकोदय काले रकारादि क्षकारान्ताः अकारादि क्षकारान्ताश्चैकोन षष्ठिवर्णा समुद्यन्ति ॥
एवं पञ्चभिर्दिवसैर्मातृकायाः षडावृत्तिर्भवति ॥
एवं क्रमेणैभिर्वर्णैर्घटिका पारायणाख्यः षष्ठि जपः कार्यः ॥

तत्प्रकारः प्रदर्शते ॥

ततः तत्र अकारादि क्षान्ताः पञ्चाशद्वर्णा विसर्गरहिता

दश दक्षश भूत्वा पञ्चवर्गाः अँ एँ चँ तँ यँ तामानो भवन्ति नै० षष्ठि जपः कार्यस्त प्रकारस्तु ॥ ४ ॥

मूलं दिन नित्या विद्या हंसः अम् ॥ ४ ॥
मूलं दिन नित्या विद्याहंसः आम् ॥
एवं क्षान्तान् पञ्चाशद्वर्णानावृत्य पुनारादि वर्गमावर्तयेत् ॥
एवं षष्ठिरावृत्तयो मूल विद्याया भवन्ति ॥
द्वितीय दिने ४ मूलं दिन नित्या विद्या हंसः ।
एम् एवं पुनस्तथा जप्ता ऐम् ।
एवं क्षातान् चतुरो वर्गाना वृर्त्य० पुनराद्य द्वितीयवर्गावावर्तयेत् ॥
एवं षष्ठिरावृत्तयः ॥

तृतीय दिने ४ मूलं - दिन नित्या विद्याहंसः चम् ।
एवं क्षां तांस्त्रिन्वर्गा नावर्त्य० पुनराद्यांस्त्रीनावर्त्तयेत् ॥
एवं षष्ठिरावृत्तयो मूलविद्याया भवन्ति ॥
चतुर्थ दिने ४ मूलं तद्दिन नित्या विद्या हंसः यम् ।
एवं क्षातं वर्गं वर्तयित्वा - पुनरकाराद्यान् क्षान्तात् पञ्चाशद्वर्णानावर्तयेत् ॥
एवं० ततः षष्ठे दिने पुनरकारादित आरभ्योक्तरीत्या घटिका पारायण जप मनवरतं कुर्यात् ॥
अत्राधुनावर्तमान समयो साधकैर्ज्योतिःशास्त्रोक्त प्रकारेणाहर्गणेन कलियुगस्य

गत दिनादि ज्ञात्वा स्वक्रमारम्भ दिनपर्यन्तं गणयित्वा पञ्चभिराहृत्योर्वरित दिनेनोदयाक्षरं ज्ञात्वा यस्मिन् दिने उदयाक्षर मकारो भवति तस्मिन् दिने प्रारभ्य घटिका पारा * णं प्रोक्त क्रमेण कार्यमिति घटिका पारायण जपः प्रातरेव कार्यः ॥
तन्त्रराजोक्त्या काल त्रयेपि कार्यः ॥

अथ माध्यन्दिन सन्ध्या ॥

तत्र प्राणायामादि सूर्य तर्पणां तं प्रातः सन्ध्यावदेव विद्याय बीज सन्ध्यां कुर्यात् ॥

सायथा ॥

तत्र मध्याह्ने अनाहत चक्रे मूलविद्यायाः कामराजकूटं रक्तवर्णं ध्यायन् तत्तेजः सुषुम्णा मार्गेण वहन्नारा पुटाध्वना निःसार्य्य सूर्यमण्डले समावाह्य तद्भुता कामैश्वरीं ध्यायेत् ॥

तद्यथा ॥

रक्तां सुरक्तम्बर भूषणाढ्यां पाशाङ्कुशाभीत्ति वरां दधानाम् ॥
शुचिस्मिता मद्भूतयौवनाढ्यां कामेश्वरीं संस्मत त्रिनेत्राम् ॥ १ ॥

इति ध्यात्वा ४ कामराकूटमूच्चार्य श्रीत्रिपुराकामेश्वरी श्रीपादुकां पुर्तयामि इति त्रिःसम्पूज्य - पुनः ४ कामराजकूट

गायत्रीमुच्चार्य श्रीत्रिपुरा कामेश्वरि श्रीपादुकायै अर्घ्यं कल्पयामि स्वाहेति त्रिरर्घ्यां जलिमुत्क्षिप्य पुनः कामराज कूटमुच्चार्य श्रीत्रिपुराकामेश्वरि श्रीपादुकां तर्पयामि नमः इति त्रिःसन्तर्प्य ॥
प्राणायामादि पुरःसरं पूर्ववन्मातृकां विन्यस्य पूर्ववत्तूरीय वीद्या गायत्रीं जपित्वा कामराजकूट गायत्रीं जपेत् ॥

सायथा ॥
क्लीं त्रिपुरे देवी विद्महे कामेश्वरी धीमहि ॥
तन्नः क्लिन्ना प्रचोदयात् ॥

इति कामराज कूट गायत्रीं यथा शक्तिं जपित्वा ॥
षट्त्रिंशत्तत्वात्मकत्वेन मूलविद्यां जपेत् ॥

तद्यथा ॥
ततस्तत्र ॥

मध्याह्ने हृदयाम्भोजकर्णिके सूर्यमण्डले ॥
कामराजात्मिकां देवीमलक्तकसमारूणाम् ॥ १ ॥

प्रसूनबाणपुड्रेक्षुचापपाशाङ्कुशान्विताम् ॥
परितः स्वत्म मुख्याभिः षट्त्रिशत्तत्वशक्तिभिः ॥ २ ॥

रक्तमाल्याम्बरालेपभूषाभिः परिवारिताम् ॥
युगनित्याक्षरमयीं घटिकावरणां स्मरेत् ॥ ३ ॥

पुष्पबाणेक्षुकोदण्ड धराः शोणवपुर्धराः ॥
हृत्पङ्क च ताः कामराजोपास्ति परायणाः ॥ ४ ॥

इति देविं ध्यात्वा ॥

४ मूलविद्यां दिननित्या विद्यां हंसः पदं चोच्चार्य अं शिवतत्वरूपिणी श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीपादुकां पूजयामि ॥ १६ ॥

४ मूलं - दिन० हं सः ।
कं शक्तितत्वरूपिणी श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीपादुकां पूजयामि ॥ १६ ॥
मू० दि० हं सः खं सदाशिवतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥
मूल० दि० हं सः गम् इश्वरतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दी० हंसः घं शुद्धविद्या * त्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दी० “नं० मायातत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥
मू० दि० हं सः चं कलातत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः छं विद्यातत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० जं रागतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः झं कालतत्वरूपिणी ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ञ नियतितत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः टं पुरुषतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हंसः ठं प्रकृतितत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हंसः डम् अहङ्कारतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ढं बुद्धितत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि।
हं सः णं मनस्तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः तं श्रोत्रतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः थं त्वक् तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः दं चक्षुस्तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः धं जिह्वातत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः नं घ्राणतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥

४ मू० दि० हं सः पं वाक् तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः फं पाणितत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः बं पादतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः भं पायुतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः मम् उपस्थतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः यं शब्दतत्त्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः रं स्पर्शतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः लं रूपतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः वं रसतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः शं गन्धतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः षम् आकाशतत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः सं वायुस्तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः हं तेजःस्तवरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः लम् अप् तत्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः क्षं पृथ्वीतत्वरूपिणी० श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीपादुकाम् ॥
इति षट्त्रिंशत्तत्वयोगेन मूलविद्यां जपित्वा ॥
ततः कालनित्या विद्यामष्टोत्तरशतं जपित्वा प्राग्व० मूलविद्यामष्टोत्तरशतवारं जपित्वा ।
हृदयकमले कामराजकूटं बालार्क कोटि प्रभं हृदयादि ब्रह्मरन्ध्रपर्यन्तं हृदयादि मूलाधारान्तं च व्यान्त्यरश्मि

कदम्बकं ध्यायन् कामराजकूटमष्टोत्तरशतवारं जपित्वा ।
प्राणायामादिपूर्वकं जपं समर्प्य स्तुत्वा प्रणम्य० मूलदेवीं कामेश्वरीं च प्राग्वत् हृदये विसृजेदिति ॥
इति मध्याह्नसन्ध्याविधिः ॥

अथ सायंसन्ध्याविधिः ॥

तत्र प्राणायामादिसूर्यतर्पणान्तं प्राग्वत् विधाय ।

बीजसन्ध्यां कुर्यात् ॥
सायथा ॥

सायमाज्ञाचक्रे हक्षाब्जे चन्द्रमण्डले मूलविद्यायास्तृतीय कूटं शुद्धस्पटिकसङ्काशं ब्रह्मरन्ध्रस्थपूर्णेन्दु मण्डलपर्यन्तं ध्यात्वा वहन्नासापुटेनाकाशस्थ सोममण्डले समावाह्य तदुद्भूतां देवीं वृद्धां ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

शुक्लां शुक्लाम्बरालेप स्रग्विभूषाविभूषिताम् ॥
जटाजूटधरां नेत्र त्रयोद्भासि मुखाम्बुजाम् ॥ १ ॥

इषत् स्फुटित दंष्ट्रां च भैरवीरूपमास्थिताम् ॥
जरापलित सङ्कीर्णां लम्बमान पयोधराम् ॥ २ ॥

पाशाङ्कुशौ पुस्तकं च स्फटिकाक्ष स्रजं करैः ।
दधानां शक्ति बीजोत्थां पूर्णेन्दोर्मण्डले स्थिताम् ॥ ३ ॥

ध्यायेदाद्यां परांशक्तिं शक्तिमद्भिर्निषेविताम् ॥

भोगमोक्ष प्रदां शान्ता मनन्ताममृतेश्वरी ॥ ४ ॥

वामाद्यूर्द्धयोराद्ये तदाद्यधस्थयोरन्ये इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा ॥

मूलविद्यास्तृतीयं कूटमुचार्य त्रिपुरामृतेश्वरी श्रीपादुकां पूजयामि इति गन्धादिभिः सम्पूज्य वक्ष्यमाण तार्तीय कूट गायत्रीमुच्चार्य त्रिपुरामृतेश्वरी श्रीपादुकायै अर्घ्यं कल्पयामि स्वाहेति त्रिरर्घ्यं दत्वा पुनस्तार्तीय कूटमुच्चार्य त्रिपुरामृतेश्वरी श्रीपादुकां तर्पयामि नमः ॥
इति त्रिः सन्तर्प्य प्राणायामादिपूर्वकां मातृका विन्यस्य तुरीय विद्या गायत्रीं प्राग्वज्जपित्वा शक्तिकूटगायत्रीं जपेत् ॥

सायथा ॥

सौः त्रिपुरे देवि विद्महे शाक्तेश्वरी धीमहि ।
तन्नो मृता प्रचोदयात् ॥
इति शक्ति गायत्रीमष्टाविंशवारं जपित्वा ॥
सायाह्ने षोडशनित्यात्मकत्वेन मूलविद्यां जपेत् ॥
तद्यथा ॥

तत्र - सायमाज्ञा सरोजस्ये चन्द्रे चन्द्र समद्युतिम् ॥
शक्ति बीजात्मिकां चापबाणपाशाङ्कुशान्विताम् ॥ १ ॥

युग नित्याक्षरां देवीं घटिका वरणां पराम् ॥

चितयित्वा भगवतीं नित्याभिः परिवारिताम् ॥ २ ॥

पुस्तकं चाक्षसुत्रं च दधानाः स्मेरवक्त्रकाः ॥
नित्याः षोडश चाज्ञायां सायङ्काले तु संस्मरेत् ॥ ३ ॥

इति देवी ध्याता ॥ ४ ॥

मूलं दिननित्या विद्या - हंसः अं कामेश्वरी नित्याविद्यामुच्चार्य अं कामेश्वरी नित्यारूपिणी श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजया नमः ॥ ४ ॥
मू० दि० हं सः आं भगमालिनी विद्यामुच्चार्य आं भगमालिनी नित्यास्वरूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मूलं० दिन० हं सः रं नित्यक्लिन्ना विद्यामुच्चार्य इं नित्यक्लिन्ना नित्यास्वरूपिणी० श्री ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ई भेरुण्डा विद्यामुच्चार्य ईं भेरुण्डा नित्यास्वरूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मुं० दि० हं सः उं वह्निवासिनी विद्यामुच्चार्य उं वह्निवासिनी नित्यास्वरूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ऊं महावज्ररी विद्यामुचार्य ऊं महावज्रेश्वरी नित्यास्वरूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मु० दि० हं सः ऋं शिवदूती विद्यामुच्चार्य ऋं शिवदूती नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥
मू० दि० हं सः ॠ त्वरिता विद्यामुर्च्चार्य ॠं त्वरिता नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ऌं कुलसुन्दरीविद्यामुच्चार्य ऌ कुलसुन्दरीनित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥

४ मू० दि० हं सः ॡं नित्यानित्याविद्यामुच्चार्य ॡं नित्यानित्यारूपिणी० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः एं नीलपताका विद्यामुच्चार्य एं नीलपताका नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ऐं विजयानित्या विद्यामुच्चार्य ऐं विजयानित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः ॐ सर्वमङ्गला नित्याविद्यामुच्चार्य ॐ सर्वमङ्गला नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः औं ज्वालामालिनी नित्याविद्यामुच्चार्य औं ज्वालामालिनीत्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः अं चित्रा नित्याविद्यमुच्चार्य अं चित्रा नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥ ४ मू० दि० हं सः अः मूल पञ्चदशीमुच्चार्य अः (चित्रा नित्याविद्यामुच्चार्य) श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी नित्यारूपिणी श्री० ॥ १६ ॥
इति षोडशनित्यात्मकत्वेन मूलविद्यां जपित्वा पूर्ववत् कालनित्या विद्यां मूलविद्यां च जपित्वा भ्रूमध्यादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं तृतीय कूटं शरच्चन्द्रकोटि निभं ध्यायन्नष्टोत्तरशवारं तार्तीय कूटं जपेत् ॥
ततः प्राणायाम पूर्वकं जपं समर्प्य स्तुत्वा देवीं प्रणम्य सूर्यमण्डलाच्चन्द्रमण्डलाच्च मूल

देवीममृतेश्वरीं हृदि भ्रूमध्ये च विसृज्येदिति ॥

सायं सन्ध्या विधिः ॥

अथ तुरीयसन्ध्याविधिः ॥

ततोर्धरात्रे तुरीय सन्ध्यामुपासीत् ॥
सायथा ॥

अर्कमण्डले देवी ध्यानं विना प्राणायामाद्याचमनपर्यन्तं पूर्ववद्विधाय सहस्रार कमले तुरीयकूटं मूलविद्या त्रयोदशाक्षररूपं पद्मराग समप्रभं ध्यात्वा वहन्नासापुटेन तारकमण्डलाद्बहिः परमाकाशे समावाह्य तदुद्भूतां भगवतीं यथोक्त रूपा ध्यायन् ॥ ४ ॥

तुरीयकूटमुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजयामि इति त्रिःसम्पूज्य ।
यथोक्तरूपां ध्यायन् तुरीयकूटमुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकायै अर्घ्यं कल्पयामि स्वाहेति त्रिरर्घ्यं दत्वा पुनस्तुरीय कूटमुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां तर्पयामि इति त्रिः सन्तर्प्य प्राणायामादि पूर्वकं पूर्वोक्तां तुरीयगायत्रीं यथाशक्तिं जपित्वा कालनित्या विद्यां मूलविद्यामष्टोत्तरशतवारं तरीयबीजं चाष्टोत्तरशतवारं जपित्वा प्राणायामादि पूर्वकं जपं समर्प्य० देवीं स्तुत्वा परमाकाशात् सहस्रदलकमलकर्णिकायामुद्वास्य काम्मकलारूपमात्मानं ध्यायेदिति तुरीयसन्ध्याविधिः ॥

एतत्सन्ध्याचतुष्टयमेतद्विद्योपासका नामावस्यकम् ॥

वाह्य शक्तौ ध्यानरूपमप्यर्द्धरात्रसन्ध्योपासनं कार्यमिति ॥
अकृतं द्वितीय दिने प्रायश्चित्तार्थमष्टोत्तरशतं मूलविद्यां जपित्वा पुनः कर्मकर्तुमधिकारी भवतीति शिवशासनम् ॥
स्नानसन्ध्यार्चनालोपे अष्टोत्तरशतमिति तन्त्रराज वचनात् ॥
जपेन्मूल विद्यामिति शेष ॥

अत्र ॥
सन्ध्यालोपोन कर्तव्यः शम्भोराजैवमेव हि ॥
दीक्षितः सन्ध्यया हीनो न विद्याफलमश्नुत ।
इति वचनात् सन्ध्या चतुष्टयं साधकैरवश्यं कर्तव्यमिति सङ्क्षेपः ॥
अत्र प्रमादाद्यदि सन्ध्यालोपो भवति ।
तदात्वन्य सन्ध्यासमये प्रोक्त प्रायश्चित पूर्वकं पूर्वसन्ध्या क्रियां विघाय तत्कालसन्ध्यां कुर्यात् ॥
उक्तं च त्रिपुरार्णवे ॥

सन्ध्याहीनोन्य सन्ध्यायां पूर्वसध्या क्रियामथ ॥
विधायोत्तरसन्ध्यायाः क्रियां कुर्यात् समाहित इति ॥ १ ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गः प्रथमोगमत् ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथ चरणारविन्द द्वद्वान्ते वसिना श्री श्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकर प्रथमस्तरङ्गः ॥ १ ॥

इत्थं सन्ध्यां विधाव प्रकृतेः प्रातःसन्ध्यानन्तरम्पित्रारितर्पयां निर्वर्त्यतां त्रिकतर्पणं कुर्यात् ।
तत्र प्राणायाम त्रयम् ऋष्यादिन्यासपूर्वकं स्वपुरतो जले पूर्ववत्तीर्थमावात्ववमिति ।
धेनुमुद्रया अमृतीकृत्य मूलेनाष्टवारमभिमन्त्र्य तत्र श्रीचक्रं विभाव्य तन्मध्ये वक्ष्यमाण प्रकारेण पीठपूजा पुरःसरं देवीमावाह्य षोडशोपचारैर्जले देवीं सम्पूज्य वक्ष्यमाणविधिनाङ्गावरण देवताः सम्पूज्य पुनर्मूलेन देवीं सम्पूज्य० ४ मूलविद्यामुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां तर्पयामि नमः ॥

इत्येष्टोत्तरशतं तदर्द्धमष्टाविंशतिवारं वा यथाशक्ति तत्तीर्थजलैः परदेवता मुखकमले परमामृत बुध्या सन्तर्प्यावरण देवताः यथा क्रमं पूजोक्त मन्त्रैः पूजयामीति स्थाने तर्पयामीत्यन्तैरेकैकाञ्जलिना तर्पयेत् ॥
तदशक्तौ बटुकादि चतुष्टयं षडङ्ग युवती गुरुपङ्क्ति त्रयं सप्तदश नित्याभिः सहितां चतुरस्र वृत्तो येत त्रिकोणमण्डलमध्यस्थां सायुध त्रिकोणावरण शक्तियुतां मूलदेवीं तर्पयेत् ॥

तत्राप्यशक्तौ संस्कृते जले देवीं ध्यात्वा सम्पूज्य देवीमेव तर्पयेदिति तर्पसाविधिः ॥
अथैवं कृत प्रातः सन्ध्यावन्दनादि क्रियः स्वगुरूपदिष्टविधिना षट्त्रिंशदुत्तरसप्तशताधिकविंशति सहस्रसङ्ख्याभिर्युगाक्षरदिनाक्षरोत्थ कालनिया विद्याभिः सहमूलविद्यायाः नाम पारायण जपं कुर्यात् ॥

कालनित्या विद्यास्तु तन्त्रराजोक्ता उद्ध्रियन्ते ॥

तत्र अकारादिक्षान्ताः षट्त्रिंशत्तत्ववर्णाः षोडशनित्याभिः षोडशस्वरैः प्रत्येकं संयोजिताः षट्सत्यत्युत्तरपञ्चशतसङ्ख्याकाः पूर्णमण्डलाख्या वर्णाः भवन्ति ॥
एते वर्णाः कालनित्या विद्यानां प्रागुक्तसङ्ख्या नामेकैको वर्णः षट्त्रिंशत् षट्त्रिंशत् विद्यानामादि वर्णा इति सर्वे वर्णा वाग्भवाख्या भवन्ति ॥
प्रागुक्त षट्त्रिंशत् तत्व वर्णास्तु सर्वासां विद्यानां माकारेण कृतसन्धिकाः पुनः पुनक्रमेण कामराजाख्या द्वितीय वर्णा भवन्ति ॥
ईकारस्तु सर्वासां विद्यानां शक्ति कूटाख्यस्तृतीय वर्णा भवन्ति ॥
अथैताः विद्याः क्रमेण

पारायण जपपरिपाद्यैव प्रदर्श्यन्ते ॥

तत्रादौ साधको विविक्ते देशे नद्यादि तीरे एकान्ते स्वगृहे वा स्वासनमास्तीर्य ॥ ४ ॥
ह्रीम् आधारशक्ति कमलासनाय नमः ॥
इत्यासनं सम्पूज्य ॥

तत्र प्राङ्मुखः स्वस्तिकाद्यासनेनोपविश्य गुरुगणपति स्वेष्ट देवताः प्रणम्य प्राणायाम त्रय पूर्वकं सङ्क्षेपतो भूतशुद्धिं प्राणप्रतिष्ठां मातृकान्यासं च कृत्वा मस्तक दक्षबाहु मूलादि षट्त्रिंशत् स्थानेषु प्रतिस्थानं षोडशदलपद्मं विभाव्यतेष्वकारादि क्षकारान्तान् षट्त्रिंशतत्ववर्णाः प्रत्येकं षोडशस्वरसंयुक्तान् विभाव्य मध्ये तत्प्रथमाक्षरं विन्यस्य पूर्वादि दलेषुत्तत्तदक्षर विकृत षोडशवर्णांस्तदादिकान् विन्यसेदित्येवं पूर्णमण्डलवर्णान् विन्यस्य पुनस्तदिन नित्या विद्यया सहित मूलविद्यया प्राणाया त्रयं कृत्वा शिरसि ४ दक्षिणा मूर्त्तये नमः ॥
मुखे ४ पङ्क्तये छन्दसे नमः ।
हृदये ४ कालनित्यारूपिण्यै श्रीमाहात्रिपुरसुन्दर्यै देवतायै नमः ॥
इति ऋष्यादिकं विन्यस्य मम मोक्षार्थे नाम पारायण जपे विनियोगः ॥
इति कृताञ्जलिरुक्ता ॥

तत्तद्दिननिया विद्याक्षरैस्त्रिभिः कूटैः द्दिरावृत्या यथाविधि करषडङ्गन्यासं वक्ष्यमाण चतुरासन न्यासंः वाग्देवताष्टक न्यासं च विधाय ध्यायेत् तद्यथा ॥

रक्तां रक्ताम्बरा रक्त स्रग्विभूषानुलेपनाम् ॥
पाशाङ्कुशेक्षु को दण्ड प्रसून विशिखां स्मरेत् ॥ १ ॥

इति कालनित्यां हृदये ध्यात्वा वक्ष्यमाण विधिना हृदये श्रीचक्रं कालचक्र मध्यगतं विभाव्य० ।
तत्र देवीं साङ्गावरणां कालं नित्याभिश्च परिवृत्तां ध्यात्वा - मानसैरुपचारैः सम्पूज्य पारायण जपमारभेत् तत्रादौ अङ्गविद्या जपः ॥
तत्र ॥ ४ मूलं तद्दिन नित्या विद्या अ- ह्सौः हं सः । ४ मू० तद्दिननित्या विद्या आ-ह्सौः हं सः । ४ मू० तद्दि० इ- ह्सौः हं सः । ४ मू० तद्दि० इ-ह्सौः हं सः ॥ ४ मू० तद्दि० उ-ह्सौः हं सः । ४ मू० तद्दि० ऊ-ह्सौः हं सः । ४ मूलं० तद्दि० ऋ-ह्सौः हं सः । ४ मू० तद्दि० ॠ-ह्सौः हं सः एवं ४ मू० क्षं ह्सौः हं सः इत्यन्तम् एकपञ्चाशद्विद्याभिः सहमूलविद्यां जपित्वा० ततः केवल मूलविद्या त्रिर्जपित्वा ॥ ४ ऐं वदवदवाग्वादिनि ऐं क्लिं क्लिन्न्ने क्लेदिनि क्लेदय महाक्षोभं कुरु कुरु क्लीं सौः मोक्षं कुरु २ ह्सौः

इति दीपिनी विद्यामेकवारं जपित्वा ॥
ततो वक्ष्यमाण गुरुपादुका विद्यामप्येकवारं जपित्वा पुनश्चत्वारिंशद्विद्याभिः सहमलविद्यां जपेत् ॥
तद्यथा ॥
तत्र

ॐ ३ मू० आ क्षा ह सा ई हं सः । ४ मू० ई ला ह सा ई हं सः ॥ ४ मू० ऊ हा ह साम् ई हं सः ॥ ४ मू० ॠ सा ह ई हं सः । ४ मू० ऌ षा ह सा इ हं सः ॥ ४ मू० ऐ शा ह सा ई हं सः ॥ ४ मू० औ वा ह सा ई हं सः । ४ मू० अः ला ह सा ई हं सः ॥
इत्यष्टधा जपित्वा ॥
पुनः ॥ ४ मू० आ क्षा ई हं सः ॥ ४ मू० आ क्षा ई हं सः ॥ ४ मू० ई ल्ला ई हं सः ॥ ४ मू० इ ल्ला ई हं सः ॥ ४ मू० ऊ हा ई हं संः ॥
मू० उ हा ई हं सः ॥
मू० ऋ सा ई हं सः ॥ ४ ऋत्या ई हं सः ॥ ४ मू० ॡ षा ई हं सः ॥ ४ मू० ल्पृ षा ई हं सः ॥ ४ मू० ऐ शा ई हं सः ॥ ४ मू० ए शा ई हं सः ॥ ४ मू० औ वा ई हं सः ४ मू० ओ वा ई हं सः ॥ ४ मू० अः ला ई हं सः ॥ ४४ मू० अं ला ई हं सः ॥
इति षोडशधा जपित्वा ॥ ४ मू० अ का ई हं सः ॥ ४ मू० इ चा ई चा इ हं सः ॥ ४ मू० उ य ई हं सः ॥ ४ मू० ऋ ता ई हं सः ॥ ४ मू० ऌ पा ई हं सः ॥ ४ मू० ए या ई हं सः ४ मू० ओ षा ई हं सः ॥ ४ मू० अं ला ई हं सः ॥
इत्यष्टधा जपित्वा ४ मू० आ क्षा ई हं सः ॥ ४

मू० ई ला ई हं सः ॥ ४ मू० ऊ हा ई हं सः ॥ ४ मू० ॠ सा ई हं सः ॥ ४ मू० ऌ षा ई हं सः ॥ ४ मू० ऐ शा ई हं सः ॥ ४ मू० औ वा ई हं सः ॥ ४ मू० अः ला ई हं सः ॥
इत्यष्टधा जपित्वा ॥
ततः षोडशावान्तर युगभिन्ने महायुगे यदेव युगं भविष्यति तदक्षरमारभ्य सर्वाभिर्युगनित्या विद्याभिः सह मूलं जपेत् ॥
ततः उक्ताङ्गविद्या जप पूर्वकं० पश्चात् कालनित्या विद्याभिः सह मूलविद्यां जपेत् ॥
अयमङ्गविद्या जपो वर्गद्वयस्याप्यादौ प्रत्यहं कार्यः ॥
ततः प्रथम दिने ॥ ४ मूलविद्यामूच्चार्य अ आ ई हं सः ॥ ४ मू० अ का ई हं सः ॥ ४ मू० अ खा ई हं सः ॥ ४ मू० अ गा ई हं सः ॥ ४ मू० अ घा ई हं सः ॥ ४ मू० अ “ना ई हं सः ॥ ४ मू० अ चा ई हं सः ॥ ४ मू० अ छा ई हं सः ॥ ४ मू० अ जा ई हं सः ॥ ४ मू० अ झा ई हं सः ॥
मू० अ भा ई हं सः ॥ ४ मू० अ टा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ठा ई हं सः ॥ ४ मू० अ डा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ढा ई हं सः ॥ ४ मू० अ णा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ता ई हं सः ॥ ४ मू० अ था ई हं सः ॥ ४ मू० अ दा ई हं सः ॥ ४ मू० अ धा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ना ई हं सः ॥ ४ मू० अ पा ई हं सः ॥ ४ मू० अ फा ई हं सः ॥ ४ मू० अ बा ई हं सः ॥ ४

मू० अ भा ई हं सः ॥ ४ मू० अ मा ई हं सः ॥ ४ मू० अ या ई हं सः ॥ ४ मू० अ रा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ला ई हं सः ॥ ४ मू० अ वा ई हं सः ॥ ४ मू० अ शा ई हं सः ॥ ४ मू० अ षा ई हं सः ॥ ४ मू० अ सा ई हं सः ॥ ४ मू० अ हा ई हं सः ॥ ४ मू० अ ला ई हं सः ॥ ४ मू० अ क्षा ई हं सः ॥
इति जपित्वा ॥
पुनरेवं चतुस्तार मूलपूर्वकं जपेत् ॥
तद्यथा ॥

४ मू० आ आ ई हं सः ॥ ४ मू० आ का ई हं सः ॥ ४ मू० आ सा ई हंसः ॥ ४ मू० आ गा ई हं सः ॥
इत्यादि ॥ ४ मू० आ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥
पुनः ॥ ४ मू० इम् आ ई हं सः ॥ ४ मू० इ का ईं हं सः ॥ ४ मू० इ खा ई हं सः इत्यादि० ४ मू० इ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ई आ ई हं सः ॥ ४ मू० ई का ई हं सः ॥
इयादि ४ मू० ई क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० उ आ ई हं सः ॥ ४ मू० उ का ई हं सः इत्यादि० ४ मू० उ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ऊ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ऊ का ई हं सः इत्यादि० ४ मू० ऊ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ऋ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ऋ का ई हं सः ॥
इत्यादि ४ मू० ४ ऋ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ॠ आ ई हं सः ॥ ४

मू० ॠ का ई हं सः ॥
इत्यादि० ४ मू० ॠ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ऌ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ऌ का ई हं सः ॥
इत्यादि ऌ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपि० ४ मू० ॡ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ॡ का ई हं सः इत्यादि० ॡ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं ज० ४ मू० ए आ ई हं सः ॥ ४ मू० ए का ई हं सः इत्यादि ४ मू० एक्षा ई हंसः इत्यन्तं ज० ४ मू० ऐ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ऐ का ई हं सः इत्यादि ४ ऐ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० ओ आ ई हं सः ॥ ४ मू० ओ का ई हं सः इत्यादि० ४ मू० ओ क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा मू० औ आ ई० इत्यादि० ४ मू० औ क्षा ई० ॥ ४ मू० अम् आ ई हं सः ॥ ४ मू० अं का ई हं सः इत्यादि० ४ मू० अं क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ४ मू० अः आ ई हं सः ४ मू० अः का ई हं सः इत्या अः क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥
एवं जपेत् ॥
एवं षट्सप्तत्युतरपञ्चशत सङ्ख्याको जप भवति मूलविद्यायाः ॥

अत्र पारायणे प्रथमं तद्दिन युगाक्षारात् षोडशस्वर भिन्नादुत्पन्न षट्सप्तत्युत्तर पञ्चशतविद्याभिः सहमूल विद्यां जपित्वा ॥
पश्चात् तद्दिनाक्षर जनित विद्याभिस्तावत्सङ्ख्याताभिः सह प्रोक्त क्रमेण मूलविद्यां जपेत् ॥

युगाक्षर दिनाक्षरे तु तत्तद्दिन नित्या विद्यायाः प्रथमाक्षरं द्वितीयाक्षरं च बोद्धव्यम् ॥
युगाक्षरोत्थ विद्या जपे विशेषस्तु० यस्मिन् युगे यत्स्वरयुतं युगाक्षरं भवति तत्स्वरमारभ्य प्रतिस्वरं षट्त्रिंशत् क्रमेण तद्विसर्गान्तिमविद्या पर्यन्तं जपित्वा पुनस्तदक्षरस्य प्रथम स्वरमारभ्य आरब्ध स्वरस्य पूर्वस्वरान्त विद्यावधिपजेत् ॥
तदा मूलविद्यायाः षट्सप्तत्युत्तर पञ्चशतसङ्ख्या को जपो भवति ॥
अत्र युगस्तु षट्त्रिंशद्दिनात्मको भवति ॥
प्रागुक्त पूर्णमण्डलं वर्णेषु षट्सप्तत्युत्तर पञ्चशत सङ्क्याकेष्वेकैकाक्षरस्यैकैकयुगं प्रतियुगाक्षरत्वं च भवति ॥
एतत्सर्वं गुरुमुखात्सम्यग्विज्ञाय पारायण जपः कार्यः ॥
दिननित्या विद्या क्रमश्च गुरुमुखादेवावगन्तव्य इति ॥
एवं द्विपञ्चाशदुत्तरैकादशशतसङ्ख्या को जपो भवन्ति मूल विद्यायाः ॥
अङ्गविद्या जपस्त्वेकैक वर्गादावेक नवति सङ्ख्याकस्तेन वर्गद्वयादौ जपोद्व्यशीत्युत्तर शतसङ्क्याको भवन्ति ।
केवल मूलं विद्या

जपोपि वा २ चतुष्टयंस्त्रिरावृत्या द्वादशधा भवति ॥
सम्भूय० सट्चत्वारिंशदुत्तरत्रिशताधिक सहस्रसङ्ख्या को जपो भवति मूलविद्यायाः ॥
एवमुक्तसङ्ख्याकं जपमुक्तविधिना कृत्वा पुनः केवलां मूलविद्यां त्रिर्जपित्वा प्रागुक्त दीपिनी विद्यां गुरुपादुका विद्यां च स कृत् स कृज्जपित्वा ॥ ४ ड र ल क स हैं ह स क ल र डीं स ह क ल र डौः नमः ॥
इत्युत्तीर्ण विद्यां सकृज्जपित्वा ॥ ४ मम सकल मनोरथान् साधय साधय तुभ्यं नमः ॥
इति प्रार्थनीय विद्यां सकृत्कृताञ्जलिर्जपेत् ॥
इति वर्गद्वयस्याप्यन्ते बोद्धव्यम् ॥
इथं पारायण जपं कृत्वा० इदं स्तोत्रं पठेत् ॥
तद्यथा ॥

ॐ ३ क्ष्माम्ब्वग्नीरण खार्केदुयष्टृप्राययुगस्वरैः ॥
मातृभैरवगां वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ १ ॥

कादिवर्गाष्टकाकार समस्ताक्षरविग्रहाम् ॥
अष्टशक्त्यावृतां देवीं वन्दे त्रिपुरभैरवीम् ॥ २ ॥

स्वरषोडशकानां तु षट्त्रिंशद्भिः परापरैः ॥
षट्त्रिंशत्तत्वगां वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवी ॥ ४ ॥

षट्त्रिंशतत्वं संस्थाप्य शिवचन्द्र कलास्वपि ॥

कादि तत्वान्तरां वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ ४ ॥

आ ई माया द्वयोपाधि विचित्रेन्दु कलावतीम् ॥
सर्वात्मिकां परां वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ ५ ॥

षडध्वपिण्डयोनिच्छां मण्डल त्रय कुण्डलीम् ॥
लिङ्ग त्रयातिगां वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ ६ ॥

स्वयम्भूहृदयां वाण भ्रूकामान्तस्थितेतराम् ॥
प्राप्त प्रत्यक् चितिं वन्दे दीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ ७ ॥

अक्षरान्तर्गताशेष नामरूप क्रियां पराम् ॥
शक्तिं विश्वेश्वरीं वन्दे देवीं त्रिपुरभैरवीम् ॥ ८ ॥

वर्गातं पठितव्यं स्यात् स्तोत्रमेतमाहितैः ॥

इति कृत्वा ॥
दिननित्या युक्त मूलविद्याया प्राणायाम त्रयं कृत्वा प्राग्वदृष्यादि न्यास तद्दिन नित्या विद्याया प्राग्वत् करषडङ्गं न्यासं च कृत्वा कृतं जपं देव्यै समर्पयेदिति ॥ १ ॥

एवं द्वितीय दिने प्राग्वदासन पूजाद्यङ्ग विद्या जपान्तं विधाय० ४ मू० क आ ई हं सः ॥ ४ ॥
मू० क का ई हं सः ॥ ४ मू० क खा ई हं सः ॥
इत्यादि० ४ मू० क क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ का आ ई हं सः ॥ ४ मू० का का ई हं सः ॥ ४ मू० का खा ई हं सः इत्यादि ४ मू० का क्षा ई हंसः ॥

इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० कि आ ई हं सः ॥ ४ मू० कि का ई हं सः ॥
इत्यादि० ४ मू० कि क्षा ई हं सः ॥
इत्यन्तं जपित्वा ॥
एवं की आ ई हं सः ॥
की का ई० इत्यादि की क्षा ई इत्यन्तं ज० । ४ मू० कु आ ई हं सः ।
कु का ई इत्यादि० कु क्षा ई० इत्यन्तं जपित्वा ॥ ४ मू० कू आ ई इत्यादि० ४ मू० कू क्षा ई० इत्यन्तं ज० ४ मू० कृ आ ई० इत्यादि० ४ मू० कृ० क्षा इं० इत्यन्तं ज० ॥
एवं सर्वत्र ॥ ४ मू० श आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० शः क्षा ई हं सः क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
ज० ३१ ॥
द्वात्रिंशत्तमे दिने ॥ ४ मू० ष आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० ष क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
ज० ॥ ३२ ॥
त्रयस्त्रिंशत्तमे दिने ॥ ४ मू० स आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० सः क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
ज० ३३ ॥
चतुस्त्रिंशत्तमे दिने ॥ ४ मू० ह आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० हः क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
ज० ३४ ॥
पञ्चमस्त्रिंशत्तमे दिने ॥ ४ मू० ल आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० लः क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
ज० ३५ ॥
षट्त्रिंशत्तमे दिने ॥ ४ मू० क्ष आ ई हं सः इत्यादि० ४ मू० क्षः क्षा ई हं सः इत्यन्तं ५७६ ॥
जपित्वा ॥
प्राग्वत् ॥
जपेत् ॥

अत्र षट्त्रिंशद्दिनेषु च प्रागुक्तपरिपाद्या प्रत्यहं षट्चत्वारिंशदुत्तरत्रयोदशशतसङ्ख्यं यथा भवति तथा जपं कृत्वा वर्गद्वयस्याप्यन्ते स्तोत्र पाठं च कुर्यात् ॥
अत्र पारायणे पर्याय भेदः पञ्चधा भवन्ति ॥
तथा च तन्त्रराजे ॥

दिनतो वारतः पक्षान् मासात् षट्त्रिंशता दिनैः ॥
जपन्तोवारमेकं तु विद्यानित्यात्मिकास्तुताः ॥ १ ॥

आयुरारोग्यमैश्वर्यं विजयं वाञ्छितं क्रमात् ॥
लभन्ते ललितायाभिः सम्प्रदायवती भवेत् ॥ २ ॥

एकस्मिन् दिवसे त्वेक वारावृत्तौ विधिस्त्वयम् ॥
मध्याह्ने तु समारभ्य मध्यरात्रे समापयेत् ॥ ३ ॥

वारेषु चैकदा जापे प्रथमे रविवारके ॥
वशिन्याः प्रथमं वर्गं कामेश्वर्या द्वितीयकम् ॥ ४ ॥

जप्त्वा वर्गद्वयं मन्त्री सोमवारादि षट्स्वपि ॥
दिनेषु मोदिनी वर्गादेकैकं प्रजपेत् सुधीः ॥ ५ ॥

पक्षेपि चैकदा जापे प्रथमादि तिथिष्वपि ॥
पङ्क्ति द्वयोत्था विद्यास्तु प्रजपेत् प्रतिवासरम् ॥ ६ ॥

पञ्चमी दशमी पञ्चदशीषु तिथिषु क्रमात् ॥
पूर्णासु प्रजपेद्विद्याश्चतुःपङ्क्ति भवाः सुधीः ॥ ७ ॥

मासे प्रतिदिनं विद्वानेकैकां योनिमेव तु ॥
पूर्णासुद्दिद्वियोन्युत्था जपेत् षट् स्वपिताः क्रमात् ॥ ८ ॥

षट्त्रिंशत्सुदिनेष्वेवमेकैकां योनिमेव तु ॥
जपेत् प्रतिदिनं विद्वानेवं पूर्णा भवन्तित्ताः ॥ ९ ॥

नैताभिः सदृशी कापि विद्यालोकेषु विद्यते ॥
तस्मादाभिरुपायैस्तैः साधयेत् सर्वमीप्सितम् ॥ १० ॥

यद्यन्निजेप्सितं तत्तदुष्करं सुकरं भवेत् ॥
जपतर्पण होमार्चासेकैः सन्तर्पये स्थिरः ॥ ११ ॥

पञ्चाशद्वारमावत्यी विद्या भक्ति समन्वितः ॥
मुच्यते निगडैः कृछ्रैर्वैरिरोधैः सुदारुणैः ॥ १२ ॥

शतवारं समावर्त्य विद्याविविध वैभवाः ॥
लभते तनयान् वध्या अपि सर्वगुणान्वितान् ॥ १३ ॥

अध्यर्द्धशतवारं तु विद्याश्र्यावर्त्यभक्तितः ॥
गुणरूपादिसम्पन्नां भार्यां विन्दत्य यत्नतः ॥ १४ ॥

तावदावर्त्य कन्या वा पतिं सर्वगुणान्वितम् ॥
लभते पुत्र पौत्राद्यैरेधते सम्पदन्विता ॥ १५ ॥

द्विशतं ताः समावर्त्य दारिद्र्यान्मुच्यते ध्रुवम् ॥
त्रिशतैर्भूमि सस्थाढ्यश्चतुर्भिश्च शतैर्धनी ॥ १६ ॥

पञ्चभिस्तु शतैर्भूपो भवेत् षड्भिः शतैर्नृपः ॥

सप्तभिस्तु शतैस्तस्य न मुञ्चत्यन्वयं रमा ॥ १७ ॥

अष्टभिस्तु शतैस्तासां नृपाः सर्वेस्य किङ्कराः ॥
नवभिस्तु शतैरेवं कन्दर्पोवनिताजने ॥ १८ ॥

एवं नवशतं जप्त्वा सर्वान्कामानवाप्नुयात् ॥
समस्तभजनं तासामुक्त सर्वार्थ सिद्धिदम् ॥ १९ ॥

इति ॥
अथैतेषां विषमपदव्याख्या ॥
दिनत इत्यादि० भवेदित्यन्तः सार्द्धद्वय श्लोकः स्पष्टार्थः ॥
एकवारावृत्तौ षट्त्रिंशदुत्तर सप्तशताधिक विंशति सहस्रसङ्ख्याभिः कालनित्या विद्याभिः सहमूलविद्यायास्तावत्सङ्ख्या जपे चोक्तविधिना प्रत्यहं क्रियमाणे इत्यर्थः ॥
वारेषु रविवारादि शनिवारां तेषु सुप्तसु वशिन्यादीनां वर्गास्त्वग्रे न्यास प्रकरणे स्फुटी करीष्यामः ॥
वर्गः पङ्क्तिर्योनिरिति पर्यायः ॥
सेकः अभिषेकः स्थिरः निश्चल भक्तिमान् पञ्चाशदित्यादिभिः श्लौकैः प्रपञ्चितः काम्य जपः केवल कालनित्या विद्यानामेव ।
अन्येपि काम्यप्रयोगावहवः व्यतिते त्वत्र ग्रन्थगौरवभयान्नास्माभिर्लिखिताः

गुरुतः शास्त्रतः अबोद्धव्याः ॥

अथ कालचक्ररचना प्रकारः ॥

ततः ॥
प्रथमतः क्वचिद्बिन्दुं कृत्वा तं परितः षडङ्गुलमानेन वृत्तं कृत्वा तद्बहिरप्येकैकाङ्गुलान्तराल मानतः षोडश वृत्तानि इति प्रथम कृत वृत्तेन सहसप्तदशवृत्तानि निष्पाद्यतानि वृत्तानि षट्त्रिंशद्रेखाभिर्विभज्य षोडषषोडशकोष्ठयुक्ताः षट्त्रिंशद् वीथीर्निष्पाद्यता सुखाग्रवीथ्यां सर्वबाह्यस्थ कोष्ठमारभ्य प्रवेशगत्या अ आ इ ई उ ऊ ऋ ॠ ऌ ॡ ए ऐ ओ औ अम् अः ॥
इति विलिख्य ॥
ततः प्रादक्षिण्य क्रमप्राप्तद्वितीय वीथ्यां तथैव बाह्य कोष्ठमारभ्य क का कि की कु कू कृ कॄ कॢ कॣ के कै को कौ कं कः ॥
तृतीय विथ्याम् ॥
ख खा खि खी खु खू खृ खॄ खॢ खॣ खे खै खो खौ खं खाः ॥
चतुर्थ विथ्याम् ॥
ग गा गि गी गु गू गृ गॄ गॢ गॣ गे गै गो गौ गं गः ॥
पञ्चम वीथ्याम् ॥
घ घा घि घी घु घू घृ घॄ घॢ घॣ घे घै घं घः ॥
षष्ठ विथ्याम् ॥
“न “ना “नि “नी “नु “नू “नृ “नॄ “नॢ “नॣ “ने “नै “नो “नौ “नं “नः ॥
सप्तम वीथ्याम् ॥
चवर्गः ॥
एवं सर्वत्रम् ॥
वीथ्यां न्यसेत् ॥ १९ ॥

छ वर्ग अष्टमविथ्याम् ॥
नवमवीथ्यां जवर्गः ॥
दशमवीथ्यां झवर्गः ॥
एकादशविथ्यां ञवर्गः ॥
द्वादशवीथ्यां टवर्गः ॥ १३वी० ठ वर्गः ॥ १४ वीथ्यां डवर्गः ॥ १५ वीथ्यां ढवर्गः ॥ १६ वीथ्यां णवर्गः ॥ १७ वीथ्यां तवर्गः ॥ १८ वीथ्यां थवर्गः ॥ १९ वीथ्यां दवर्गः ॥ २० वीथ्यां धवर्गः २१ वीथ्यां न वर्गः ॥ २२ वीथ्यां पवर्गः ॥ २३ वीथ्यां फवर्गः ॥ २४ वीथ्यां बवर्गः ॥ २५ भ वर्गः ॥ २६ मवर्गः ॥ २७ वीथ्यां यवर्गः ॥ २८ वीथ्यां रवर्गः ॥ २९ वीथ्यां लवर्गः ॥ ३० ववर्गः ॥ ३१ वीथ्यां शवर्गः ॥ ३२ वीथ्यां षवर्गः ॥ ३३ वीथ्यां सवर्गः ॥ ३४ वीथ्यां ह वर्गः ॥ ३५ वीथ्यां लवर्गः ॥ ३६ वीथ्यां क्षवर्गः ॥
एवं षट्त्रिंशद्विथीषु षट्सप्तत्युत्तर पञ्चशतसङ्ख्याङ्कान् पूर्णमण्डलवर्णानालिख्यं कर्णिकायाम् ॥
आ ई हंसः इति वर्णचतुष्टयं विलिख्य सर्वबाह्य वृत्ताद्बहिर्वृत्तत्रयं निष्पाद्यसकेसरमष्टदलकमलविख्यत बहिश्चतुरस्रं कुर्यात् ॥
अत्र वर्णविन्यासे मध्यस्थ देवताभि मुखाः सर्वे वर्णा यथा भवन्ति तथा लेख्याः ॥

इति कालचक्ररचना प्रकारः ॥

एतच्चक्रस्य

षत्सप्तत्युत्तरपञ्चशतं भेदाः सन्ति तत्सर्वं तत्र देव्याः पूजन प्रकारं तत्फलानि च गुरुतः शास्त्रतःश्च बोद्धव्यम् ॥
ग्रन्थ गौरव भयादत्र न लिखितमिति ॥
एवं पारायण जपं विधाय ततो गुरु दिक्पति ग्रहान् प्रणम्य शुद्धोदक पूर्णपात्रमादाय हृदिस्वेष्ट देवता स्मरन् मूलमन्त्र स्तोत्रं वा जपन् मौनी स्वपद मात्र दृष्टिः स्वगृहं गत्वा द्वारि स्थित्वा ज्ञाताज्ञातं स्वपापं स्मरन् प्रणवमुच्चार्य ॥ ४ देवत्वं प्राकृतं चित्तं पापाकान्तमभून्ममा ॥
तन्निःसारय चित्तान्मे पापं फट् फट् फट् ते नमः सूर्यः सोमो यमः कालो महाभूतानि पञ्च च ॥
एते शुभाशुभस्येह कर्मणो नवसाक्षिणः ॥ २ ॥

इति पठित्वा० ।
हूं फट् इति क्रोध दृष्टया पार्श्वद्वयमूर्ध्व मध्यश्चावलोक्य सुमना भूत्वा गृहान्तः प्रविश्य हस्तौ पादौ प्रक्षाल्याचम्य गृहाङ्गणे सुसमे गोमयोपलिप्ते भूप्रदेशे सिन्दूरादिना कृत कृत्त मण्डलान्तः स्वासनमास्तीर्य ॥ ४ ॐ ह्रीम् आधारशक्ति कमलासनाय नम ।
इत्यासनं सम्पूज्य ।
तत्र प्राङ्मुख उपविश्य वक्ष्यमाण मार्त्तण्डभैरव

मन्त्रेण प्राणायाम त्रयं कृत्वा- शिरशि ४ देवभागा ऋषये नमः ॥
मुखे ४ देवी गायत्री छन्दसे नमः ॥
हृदये ४ श्रीमार्त्तण्डभैरवाय देवतायै नमः ॥
इति विन्यस्य मम सर्वाभीष्टसिद्धये सूर्यार्घ्यदाने विनियोगः ॥
इति कृताञ्जलिर्वदेत् ॥

ततः ॐ घ्रां ह्यां ध्रां हृदयाय नमः ॥
ॐ ध्रीं ह्य्रीं ध्रीं शिरसे स्वाहा ॥
ॐ ध्रुं ह्य्रूं ध्रुं शिखायै वषट् ॥
ॐ ध्रैं ह्य्रैं ध्वैं कवचाय हूम् ॥
ॐ ध्रौं ह्य्रौं ध्रौं नेत्रत्रयाय वौषट् ॥
ॐ ध्रः ह्य्रः ध्रः अस्त्राय फट् ॥
इत्यङ्गमत्रानङ्गुष्ठादि कनिष्ठान्तं करयोर्विन्यस्य हृदयादिष्वपि न्यसेत् ॥
ततो ध्यानम् ॥

हेमाम्भोजप्रवालप्रतिमनिजरुचिञ्चारुखट्वाङ्गपद्मे चक्रं शक्तिं च पाशं सृणिमपि रुचिरामक्षमालां कपालम् ॥
हस्ताम्भोजैर्दधानं त्रिनयनविलसद्वेदवक्त्राम्भिरामं मार्त्तण्डं वल्लभाङ्कं मणिमयमुकुटं हारदीप्तं भजामः ॥ १ ॥

दक्षाद्युर्ध्वयोराद्ये तदाद्यधस्थयोरन्ये तदाद्यधस्थयोरपरे तदाद्यधस्थयोरितरे ।

इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति स्वैक्येन ध्यात्वा मनसा पूजयित्वा

ताम्रादि पात्रे सिन्दूरकुङ्कुमादिना त्रिकोणवृत्त कर्णिकंसकेसरमष्टदलकमलं निर्माय तद्बहिर्वृत्तं चतुद्वारोपेतं चतुरस्रं च कृत्वा तद्बहिवृत्तत्रयं भ्रामयेदिति पूजामण्डलं कृत्वा तत्र सूर्यमन्त्रेण पुष्पं दत्वा वक्ष्यमाणविधिना सामान्यार्घ्यं विधाय तेनैव द्वादशधाभिमन्त्र्यतेनोदकेन मण्डलं स्वात्मानं पूजोपकरणानि चाभ्युक्ष्य ॥

तत्र ॥
ॐ मं मण्डूकाय नमः ॥
एवं - कालाग्निरुद्राय नमः ॥
मूल प्रकृत्यै नमः ॥
आधारशक्तये-कूर्माय-अनन्ताय-वराहाय-पृथिव्यै- क्षीरसमुद्रायन-श्वेतद्विपाय-कल्पवाटिकायै-मणिमण्डपाय नमः रत्नवेदिकायै-रत्नसिंहासनाय नमः इत्युपर्युपरिसम्पूज्य ।
चतुरस्रे पूर्वादि चतुर्दिक्षु मध्ये च ।
ॐ प्रं प्रभूताय नमः ॥
विमलाय न० साराय न० समाराध्याय० मध्ये-परमसुखाय- तत्र ॥
आग्नेयादि कोणेषु ॥
ॐ धं धर्माय-ज्ञानाय-वैराग्याय-ऐश्वर्याय-ततः स्वाग्रादिचतुर्दिक्षु- ॐ अम् अधर्माय नमः ॥
अज्ञानाय-अवैराग्याय-

अनैश्वर्याय-मध्ये-अनन्ताय-पद्माय-आनन्दकन्दाय-संविन्नालाय- पकृतिमयपत्रेभ्यो-विकारमयकेसरेभ्यो-पञ्चाशद्वर्णबीजाढ्य सर्वतत्वरूपायै कर्णिकायै नमः ॥
संसत्वाय- रं रजसे- तं तमसे- आम् आत्मने- अम् अन्तरात्मने- पं परमात्मने ॥
ह्रीं ज्ञानात्मने- मं वह्नि मण्डलाय- उं सोममण्डलाय- अम् अर्कमण्डलाय- ततोष्ठदलकेरेषु-मध्ये च ॥
रान्दीप्तायै- रीं सूक्ष्मायै- रू जयायै- रें भद्रायै- रैं विभूत्यै- रों विमलायै- रौम् अमोघायै- रं विद्यूतायै- मध्ये रः सर्वतो मुख्यै० ॥
इति पीठशक्तीः सम्पूज्य- ॐ ब्रह्मविष्णुशिवात्मकाय सौराय योगपीठाय नमः ॥
इति पीठं सम्पूज्य- तत्कर्णिकायां पूर्वादि चतुर्दिक्षु- ॐ उम् उषायै नमः ।
ॐ प्रम्पज्ञायै० ॐ प्रम्म्रभायै० ॐ सन्ध्यायै० इति चतुशक्तिः सम्पूज्य० मार्त्तण्डभैरव मन्त्रमुच्चार्य० श्रीमार्त्तण्डभैरव मूर्त्ति कल्पयामीति मध्ये मूर्ति० परिकल्प्य पुनर्मन्त्रमुच्चार्य० मार्त्तण्डभैरव मूर्त्तये नमः इति मूर्ति सम्पूज्य कराभ्यां पुष्पाञ्जलिमादाय

हृदयकमले देवं तेजोरूपं ध्यात्वा सुषुम्णामार्गेण वहन्नासा पुटाध्वना तत्तेजः करस्थ पुष्पाञ्जलावानीय सूर्यमन्त्रमूच्चार्य भगवन् सूर्य इहागछागछति तस्यां मूर्तौ पुष्पाञ्जलि क्षेपेण तत्तेजः (करस्थ पुष्पां) समावाह्य यथोक्त रूपं देवं ध्यात्वा पूर्वोक्त षडङ्गन्यासेन सकलीकृत्य प्राणप्रतिष्ठां विधाय ।
पद्मबिम्ब मुद्रे प्रदर्श्य सूर्य मन्त्रमुच्चार्य श्रीमार्तण्डभैरव एतत्ते आसनं नमः ॥
एवम् एषते अर्घ्यः स्वाहा मुर्द्ध्नि ॥
एतत्ते पाद्यं नमः पादयोः ॥
एतत्ते आचमनीयं सुधेति मुखे ॥
एषते मधुपर्कः ।
सुधेति मुखे ॥
एतत्ते आचमनीयं सुधेति मुखे ॥
एवं स्नानं नमः ॥
आचमनीयं सुधेति मुखे ॥
वाससा नमः ॥
आचमनीयं सुधा मुखे ॥
उपवीतं नमः आचम० सुधा मुखे ॥
अलङ्कारो नमः गन्धो नमः पुष्पाणि वौषट् इति पुष्पान्तानुपचारान् दत्वा ॥
अथावरण पूजां कुर्यात् ॥
सायथा ॥
कर्णिकायां पूर्वादि चतुर्दिक्षु ॐ १ ह्य्रं सूर्याय नमः ॥
ॐ २ ह्य्री भास्कराय नमः ।
ॐ ३ ह्य्रं भानवे नमः ।
ॐ ३ ह्य्रें रवये नमः ॥

तत आग्नेयादि चतुर्दिक्षु- ॐ ३ ह्य्रौं दिवाकराय नमः ॥
इति पञ्चमूर्तीः सम्पूज्य अष्टदलकेसरेषु ।
आग्नेये ॥
ॐ ध्रां ह्य्रां ध्रां हृदयाय नमः ॥
नैर्-ऋत्ये ॐ ध्रीं ह्य्रीं ध्रीं शिरसे नमः ।
वायव्ये ॥
ॐ ध्रुं ह्य्रूं ध्रूं शिखायै नमः ॥
इशान्ये ।
ॐ ध्रै ह्य्रैं ध्रैं कवचाय नमः पूर्वादि चतुर्दिक्षु ।
ॐ ध्रः ह्य्रः ध्रः अस्त्राय नमः ॥
देवाग्रे ॥
ॐ ध्रौ ह्य्रौं ध्रौं नेत्रत्रयाय नमः ॥
ततोष्ट दलेषु ॥
देवाग्रदलमारभ्य- ॐ सों सोमाय नमः ॥
ॐ मं मङ्गलाय नमः ॥
ॐ बुं बुधाय नमः ॥
ॐ बृं बृहस्पतये नमः ॥
ॐ शुं शुकाय नमः ॥
ॐ शं शनैश्चराय नमः ॥
ॐ रां राहवे नमः ॥
ॐ कें केतवे नमः ।
तद्बाह्ये दिक्पालांस्तदा युधाअनि च पूजयेत् ॥
ॐ लम् इन्द्राय नमः ।
एवं रम् अग्नये नमः ॥
ट यमाय नमः ।
क्षं नै-ऋतये नमः ।
वं वरुणाय नमः ॥
यं वायवे नमः ॥
सं सोमाय नमः ॥
हम् ईशानाय नमः ॥
ईन्द्रेशानयोर्मध्ये - निर्-ऋति वरुणयोर्मध्ये च ॥
आं ब्रह्मणे ।
ह्री अनन्ताय० ततो दिक्पालानां पार्श्वेषु० वं वज्राय न० शं शङ्क्त्यै- दं दण्डाय न० खं खड्गाय० पां पाशाय० अम् अकुशाय न० गं गादायै नमः त्रिं त्रिशूलाय नमः पं पद्माय नमः चङ्क्राय नमः इत्थमावरणानि सम्पूज्य ॥
धूपदीपनैवेद्यादीनि दत्वा स्वपुरतो

वृत्ताकारं मण्डलं निर्माय-मार्त्तण्डभैरवार्घमण्डलाय नमः इति मण्डलं सम्पूज्य ॥
प्रस्थमात्र जलग्राहिताम्राद्यन्यतममस्त्रक्षालितं पात्रं साधारं तत्र निधाय - सूर्यमण्डलत्वेन ध्यायन् सूर्यमन्त्रं जपन शुद्धोदकैः सम्पूर्य कुशतिलश्यामाककुङ्कुमचन्दनरोचनाकरवीरपुष्पाणि निक्षिप्य कुशैराछाद्य- ध्रिं ह्य्रौ ध्रिं ३ इति सूर्यमन्त्र अष्टोत्तरशतवारं जप्त्वा पात्रं स्पृशन् जपित्वा मार्त्तण्डभैरवं ध्यायन् जानुभ्यामवनीङ्गतः कराम्भ्यां तत्पात्रमामस्तकमुत्थाप्य-ध्रिं ह्य्रौं ध्रिं श्रीमार्त्तण्डभैरवाय प्रकाशशक्ति सहिताय द्वादश कलात्मने सग्रहराशिनक्षत्रतिथिवारयोगकरण परिवृत्तसन संस्थिताय श्रीसूर्यायार्घं समर्पयामि स्वाहेति मन्त्रेणार्घ्यं दत्वा महामुद्रया स्वदृष्टि पथमाछाद्यमार्त्तण्डभैरवं तदर्घामृत परिप्लुतं विभावन् पूर्वोक्त सूर्यमन्त्रेण पुष्पाञ्जलिं दत्वा प्राणायामादि पूर्वकं सूमन्त्रं यथाशक्तिं जपित्वा प्राणायामादि पूर्वकं जपं समर्प्य स्तुत्वा प्रणम्य

क्षमस्वेति मार्त्तण्डभैरवं खे विसृज्य इशान्ये तेजश्चण्डाय नम इति निर्माल्यं क्षिपेत् ॥

इति सूर्यार्घ्य दान विधिः ॥

अयं मुख्य कल्पः ॥

तदशक्तौ सूर्यमण्डल एव व्योम्नि सावरणं मार्त्तण्डभैरवं ध्यायन् यथोक्त विधिना अर्घं दद्यादिति मध्यमः कलपः ॥
केवल मन्त्र मात्रेण अर्घ्यदानं दत्वा यत्कल्यः ॥
एवं पूजाया पूर्वं सूर्यार्घ्य दानमावस्यकमिति ॥

ततः शि * पूजां कृत्वा मण्डपद्वार पूजां कूर्वीत ॥
तत्र पार्थिवं सर्वसिद्धिदमित्युक्तेः पार्थिवलिङ्गपूजनं प्रशस्तम् ॥
तत्पूजन प्रकारस्तु गोमयोपलिप्तेशु चौदेशे प्राक् सूर्य पूजोक्त विधिना स्वासनं सम्पूज्य तत्रोदङ्मुख उपविश्याद्येत्यादि तिथ्युल्लेखनान्ते श्रीपरदेवतार्चनाधिकारार्थं पार्थिवलिङ्ग पूजमहं करिष्ये ।
इति सङ्कल्प्य ॥

ॐ सर्वाधारधरे देवि त्वद्रूपामृतिकामिमाम् ॥
गृहिष्यामि प्रसन्ना त्वं लिङ्गार्थ भव सुप्रभे ॥ १ ॥

इति भूमिं प्रार्थ्यं - ॐ हराय नमः ।
इति शुचिच्छानात् शुभ्रां सुस्निगधाम्मृदमादाय- संशोध्य ॐ महेश्वराय नमः इति सङ्घट्टनं

विधाय० स्वपुरतः ॐ शूलपाणये नमः इति पीठादौ सञ्च्छाप्य० पुष्पाञ्जलिमादाय हृदि तेजोरूपं देवं ध्यात्वा वहन्नासाध्वना बहिर्निःसार्यकरस्थ पुष्पाञ्जलौ तत्तेजः संयोज्य ॐ पिनाक धृक् इहा गछागछेति तस्मिन् लिङ्गे पुष्पाञ्जलि क्षेपेणावाह्य० ॐ शूलपाणे ।
इह तिष्ठ तिष्ठेति संस्थाप्य ॐ पशुपतय नम इति शुद्धे जलैः स्नापयित्वा ॐ शिवाय नम इति गन्धपुष्पाणि निवेद्य वेद्यादामावर्त्तेन स्वाग्रमारभ्य- ॐ शर्वाय क्षिति मूर्तय नमः ॥
ॐ भवाय जल मूर्त्तय नमः ॥
ॐ रुद्राय अग्नि मूर्त्तय नमः ॥
ॐ उग्राय वायुमूर्त्तय नमः ॥
ॐ भीमाय आकाशमूर्त्तय नमः ॥
ॐ पशुपते यजमान मूर्त्तय नमः ॥
ॐ महादेवाय सोममूर्त्तय नमः ॥
ॐ ईशानाय सूर्यमूर्त्तय नमः ॥
इति सम्पूज्य० प्रणालिकायां ॐ ह्रीम् उमायै नमः ॥
इति पूजयेत् ॥
ततः साङ्गाय सपरिवाराय श्रीशिवाय नमः ॥
इति त्रि० सम्पूज्य० ॐ शिवाय नम इति त्रिर्धूपादि ताम्बुलां तानुपचारान् दत्वा ॥

ॐ सर्वज्ञज्ञानविज्ञान प्रदानैक महात्मने ॥

नमस्ते देव देवेश सर्वभूत हितेरत ॥ १ ॥

अनन्त कीर्ति सम्पन्न अनेकासन संस्थित ॥
अनन्त कान्ति सम्प्रोग परमेश नमोस्तुते ॥ २ ॥

परापरपरातीत उत्पत्तिस्थितिका ।
सर्वार्थ साधनोपाय विश्वेश्वर नमोस्तुते ॥ ३ ॥

स्वभाव निर्मला भोग सर्वव्याधि विनाशन ।
योगि योगि महायोगि योगेश्वर नमो * स्ते ॥ ४ ॥

कृत्वा लिङ्ग प्रतिष्ठां तु स्तवमेनमुदीरयेत् ॥
लिङ्ग स्तवं महापुन्यं यः शुणोति सदा नर ॥ ५ ॥

नोत्पद्यते च संसारे स्थानं प्राप्नोति शाश्वतम् ॥
तस्मात्सर्वप्रयत्नेन शृणुयाल्लिङ्गसंस्तवम् ॥ ६ ॥

पाप कञ्चुक निर्मुक्तः प्राप्नोति परमं पदम् ॥
इति स्तुत्वा एकाग्रमनाऽमन्त्रं पठेत् ॥

अङ्गहिनं क्रियाहीनं विधिहीनं महेश्वर ॥
पूजितोसि मया देव तत्क्षमस्व म्रमात् कृतम् ॥ १ ॥

यद्यप्युपहःतैरपास्तैर्भावदूषितैः ॥
केश किटपविद्धैश्च पूजितोसि मया प्रभो ॥ २ ॥

अन्यत्रासक्त चित्तेन क्रियाहिनेन वा प्रभो ॥
मनोवाक्काय दुष्टेन पूजितोसि त्रिलोचन ॥ ३ ॥

यच्चोपहत पात्रेण कृतमर्घादिकं मया ॥
तामसे न च भावेन तत्क्षमस्व मम प्रभो ॥ ४ ॥

मन्त्रेणाक्षर हीनेन पुष्पेन विफलेन च ॥
पूजितोसि महादेव तत्सर्वं क्षम्यतां मम ॥ ५ ॥

व्रतं सम्पूर्णतां यातु फलं चाक्षय्यमस्तु मे ॥

इति पठीत्वा प्रदक्षिणा नमस्कारैः सम्यक् परितोष्य श्रीमहादेव क्षमस्वेति स्वात्मनि संहारमुद्रया विसृज्य निर्माल्यमादाये० ४ चण्डेश्वराय नम इति इशानकोणे निक्षिप्य तत् लिङ्गं निर्माल्यपुष्पार्चादिकं च जलध्ये नद्यादौ विसृजेत् ।
अत्र पार्थिव लिङ्ग पूजायां पार्थिव लिङ्गं यथा यथा बृहत्तथा तथा फलङ्कं बाहुल्यं० यथा यथा सूक्ष्मं तथा तथा फलमल्पम् ॥
सूक्ष्मेपि पलत्रयान्यूनं न कर्यमिति पार्थिव लिङ्ग पूजन प्रकारः ॥

अथ द्वारपूजा ॥

तत्र स्वर्ण प्राकारस्य पूर्वद्वारेणान्तः प्रविश्य प्रादक्षिणेन मण्डपस्य पश्चिमद्वारं गत्वा तदारभ्य मणिमण्डपं प्रदक्षिणीकृत्य पश्चिमद्वारेणान्तं प्रविश्य साधकः पूजयेद्देवीमिति क्रमस्ते नैव क्रमेण द्वारपूजनमिति ॥
यागमण्डपस्य प्राकारासम्भवे मण्डपस्य द्वाराग्रस्तदसम्भवे

यागमण्डपस्य पश्चिमे द्वारे मण्डपासम्भवगोमयोपलिप्तायाः यागभूमेः पश्चिमे भागे क्वापि स्थित्वा सामान्यार्घं विद्यायैवं कल्पयित्वा क्रमेण पूजये ॥
तद्यथा ॥

कोटि कोटि योजन विस्तीर्ण सुधार्णव चतुष्टयान्तर्गतं कोटियोजन विस्तरां यामं महाद्भूतं नवरत्न मयं द्वीपं सहस्रादित्य तेजसं तन्मध्य तृतीयांशे मदनोन्मादनं नाम नानापुष्पलताकुलं कदम्बकान् न गर्भं नन्दनोद्यानं तन्मध्य तृतीयांशे कोटि सूर्य प्रतीकाशं ज्वलत् स्वर्ण प्राकार वेष्टितं नाना सुरभिशालित्तोरणद्वार नानारत्नमण्डितं परितः सेवार्थ मायातेन्द्रादि देवगण समाकुलं माणिक्यमयं श्रीमण्डतं ध्यात्वा सामान्यार्घोदकेनाभ्युक्ष्य पुष्पादिभिः क्रमेण पूजयेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ सुधार्णव चतुष्टयाय नमः ॥ ४ अं ५१ नवखण्ड विराजिताय नवरत्न द्विपाय नमः ॥ ४ नन्दनोद्यनाय नमः ॥ ४ स्वर्ण प्राकाराय नमः ॥
तद्वारस्य दक्षिणोत्तर शाखयोरुपर्यधश्च ४ गं गणेशाय नमः ॥ ४ क्षें क्षेत्रपालाय नमः ॥ ४ द्वां द्वार श्रियै नमः ॥ ४ देहल्यै नमः ॥
इति सम्पूज्य ॥

प्राकारान्तः प्रविश्य प्रदक्षिण कमेणेन्द्रादि दशदिक्पालान् स्वस्वदिशि सम्पूज्य मणिमण्डपस्य पश्चिमद्वारं गत्वा सामान्यार्घं वक्ष्यमाणविधिना संस्थाप्य तेनोदकेनास्त्रमन्त्रेण तोरणद्वारमभ्युक्ष्य सामान्यार्घ करणाशक्तौ ताम्रादि पात्रस्थ जलं मूलेनाष्टवारमभिमन्त्र्यधेनुमुद्रायामृतीकृत्य तेनोदकेन वा प्रोक्षयेत् ॥

ततः ४ कदम्बकाननाय ॥
तद्दक्षिणे ४ कामदेवरतिभ्याम् ॥
तदुत्तरे ४ वसन्त प्रीतीभ्यां नमः ॥
इति सम्पूज्य ॥ ४ श्रीरत्नमण्डपाय नमः ॥
इति मण्डपां सम्पूज्यतोरणद्वारस्य पश्चिमभागे द्वाराभिमुखमुपविष्टां वाराहीं वक्षमानरूपां ध्यात्वा ।
तद्विप्रया तां सम्पूज्य तद्वारमस्त्रेणाभ्युक्ष्यद्वारस्योर्ध्व शाखायां दक्षिणे ४ मां महालक्ष्म्यै नमः ॥
वामे ४ सं सरस्वत्यै नमः ॥
मध्ये ४ दुं दुर्गायै नमः ॥ ४ द्वां द्वारश्रियै नमः ॥
द्वारस्य दक्षिणवाम शाखयोरधोधः क्रमेण ४ शं शङ्खनिधिवसुधाराभ्यां नमः ॥ ४ पं पद्मनिधवसुमतीभ्यां नमः ॥ ४ गं गणपतये नमः ॥ ४ क्षें क्षेत्रपालाय नमः ॥ ४ मां माया शक्त्यै नमः ॥ ४

चिं चिछक्त्यै नमः ॥ ४ गं गङ्गायै नमः ॥ ४ यं यमुनायै नमः ॥ ४ धं धात्रे० ४ विं विधात्रे० दहल्यां० दें देहल्यै० द्वाराग्रे ४ वं वरुणाय नमः इति पश्चिमद्वारं सम्पूज्य ॥
तत्रोत्तर द्वारं गत्वा० तथैवाभ्युक्ष्य तस्योर्ध्व शाखायां दक्षिणवामपार्श्वे योः प्राग्वन महालक्ष्मीरत्यस्वत्यौ सम्पूज्य मध्ये ४ बं बटुकाय नमः ॥ ४ द्वां द्वारश्रियै० पुनः पूर्ववत् शङ्खनिध्यादि देहल्यं तं सम्पूज्य द्वाराग्रे ४ सों सोमाय नमः ॥
इति सम्पूज्य ॥

ततः पूर्वद्वारं गत्वा तथैवाभ्युक्ष्य तस्योर्ध्वशाखायां दक्षिणवामपार्श्वयोः प्राग्वन्महालक्ष्मी * रस्वत्यौ सम्पूज्य० मध्ये० ४ क्षें क्षेत्रपालाय नमः ॥ ४ द्वां द्वारश्रियै नमः ॥
पुनः प्राग्वछङ्खनिध्यादि देहल्यं तं सम्पूज्य० द्वाराग्रे ४ लम् इन्द्राय नमः ।
ततो दक्षिणद्वारं गत्वार्घोदकेनाभ्युक्ष्य तदूर्ध्व शाखायां दक्षिणवामपार्श्वयोः प्राग्वन्महालक्ष्मी सरस्वत्यौ सम्पूज्य० मध्ये० ४ ग्लैं गणनाथाय नमः । ४ द्वां द्वारश्रियै नमः ॥
इति सम्पूज्य ।
द्वारशाखयोः प्राग्वछंस्वनिध्यादि देहल्यं तं सम्पूज्य द्वाराग्रे ४ टं यमाय० ततः पुनः

पश्चिमद्वारं गत्वा वामपादपरःसरं तत्तोरणान्तः प्रविश्य ॥ ४ रत्नसोपान पङ्क्तये नमः इति सोपानपङ्क्तिं सम्पूज्य० तामारुह्य मण्डपस्य पश्चिमद्वारादि चतुर्द्वारेषु पञ्चस्थ देवताः सम्पूजयेत् ॥
तत्र प्रथमंरस्कारणीम् ॥

श्यामवर्णां मदाघूर्णा रक्तनेत्रत्रयान्विताम् ॥
कृष्णाम्बरां गदां खड्गं दधतीं च भुजद्वये ॥ १ ॥

दोर्भ्यो मनोहराभ्यां च खर्जूरी कुभधारिणीम् ॥
नीलं तुरङ्गमारुढां प्रौढां पीनघनस्तनी ॥ २ ॥

मुक्तकेशीं विवसनां सर्वालङ्कारभूषिताम् ॥
स्वयोनिदर्शनान्मुह्य सशुवर्गान्ननुस्मरेत् ॥ ३ ॥

कृष्णाम्बरामिति कृष्णवर्ण प्रछदपटाम् ।
विवसनामधोवस्त्र रहिताम् ।
खर्जूरी कुम्भधारिणी खर्जूर सभरित कुम्भ धारिणीमित्यर्थः ॥
दक्षाद्यूर्ध्वयोराघे अथस्थयोः कुम्भमिति ध्यात्वा पश्चिमद्वाराग्रे किञ्चिद्बहिः ४ ऐं नमो भगवति माहेश्वरि पशुजन मनश्चक्षुस्तिरस्करणं कुरु कुरु स्वाहा ॥
तिरस्करणी देवी श्रीपादुकां० ॥
इति सम्पूज्य मञ्चस्थ देवताः पूजयेत् ॥
तत्पूजा क्रम उड्डीश मते ॥

सरस्वतीं रमां चैव पश्चिमे परिपूजयेत् ॥

मायां दुर्गां दक्षिणे तु पूजयेत् परमेश्वरि ॥ १ ॥

भद्रकालीं ततः स्वस्तिं पूर्वे च परिकल्पयेत् ॥
स्वाहां शुभङ्करीं गौरीं यक्षे च परिपूजयेत् ॥ २ ॥

वागीशीं लोकधात्रीं च दक्ष पश्चिमद्वारके ॥
एतामञ्च स्थिताः पूज्या यथानुक्रमयोगतः ॥ ३ ॥

इति ॥
अथैतासां पूजा यथा ॥
पश्चिमद्वारस्य वामभागे ॥ ४ सां सरस्वतीश्री० दक्षिणभागे ४ मां महालक्ष्मीशी० ततो दक्षिणद्वारि ।
वामभागे ४ मां मायाश्री० दक्षणभागे ४ दुं दुर्गाश्री० ततः पूर्वद्वारि ॥
वामे ४ भद्रकालीश्री० दक्षे ४ स्वं स्वस्तिश्री० तत उत्तरद्वारे० वामे ४ स्वां स्वाहाश्री० दक्षे० ४ शुं शुभङ्करीश्री० द्वाराग्रे० ४ गौ गौरीश्री० पुनर्दक्षिणद्वारं गत्वा तद्वाराग्रे ४ लों लोकधात्रीश्री० ततः पश्चिमद्वारं गत्वा द्वाराग्रे० ४ वां वागीश्वरीश्री० इति सम्पूज ॥

पालितं बहुरिन्द्राद्यैः परमैश्वर्य शोभितम् ॥
प्रपद्ये पश्चिमद्वारं भवान्यामन्दिरं महत् ॥ १ ॥

इति ध्यात्वा ४ पश्चिमद्वाराय मण्डपाय नम इति मण्डपं सम्पूज्य० तालत्रय पूर्वकं तद्वारमुरघाटय

सिद्धार्थाक्षतभस्मकुशकुसुमानि नाराचास्त्रप्रयोगेण ४

अपक्राम्मं तु भूतानि पि शाचाः प्रेत गुह्यकाः ॥
ये चात्र निवसन्त्यन्ये देवताभूविसंस्थिताः ॥ १ ॥

अपसर्पन्तु ये भूता ये भूता भूवि संस्थिताः ॥
ये भूता विघ्नकर्त्तारस्ते नस्यन्तु शिवाज्ञया ॥ २ ॥

इत्यन्ते अस्त्रमुच्चरणूमन्दपान्तः प्रक्षिप्य तस्मिन्निर्गछतां विघ्नसन्धानां स्ववामाङ्गसङ्कोचेन मार्गं दत्वा त्रिविध विघ्नानुत्सारयेत् ॥
तद्यथा ॥ ४

र्या खण्डकारिणो भूत्वा भूमौ ये चान्तरिगाः ॥
दिवि लोके स्थिता ये च ते नश्यन्तु शिवाज्ञया ॥ १ ॥

इत्यन्ते अस्त्र मुच्चरन् वामपार्ष्णिघातत्रयेण भौमानूर्ध्वोर्ध्व तालत्रयेणान्तरिक्षगान् तीक्ष्णदृष्ट्यवलोकनेन दिव्यान् विघ्नानुत्सार्य० वामपादपुरःसरं मण्डपान्तः प्रविदिति द्वारपूजा ॥
अत्र प्रतिद्वार गमना सम्भवे पश्चि * द्वार एव स्थित्वा तत्तद्वाराणि कल्पयित्वा पूजयेत् ॥

अथ यथाक्रमं द्वार देवतानां ध्यानं लिख्यते ॥

पद्मद्वय वरामीति भास्वत्यागि चतुष्टयाम् ॥
पद्मवर्णां त्यजेत्पद्मां पद्माङ्क्षीं पद्मवासिनीम् ॥ १ ॥

अक्षस्रक् पुस्तकधरा पूर्णचन्द्र समद्यूतिः ॥
विश्वविद्या मयी देवी भारती भास्वतां मयि ॥ २ ॥

शङ्खचकाङ्किन्तकरा कुमारी कुटिलालता ॥
मृगेन्द्रवाहना देवी दुर्गा दुर्गाणि हन्तु मे ॥ ३ ॥

तप्तकार्त्र स्वराभासा दिव्यरत्नविभूषिता ॥
द्वार श्रीरूर्ध्व पद्मस्था वराभय कराम्बुजा ॥ ४ ॥

मुक्ता माणिक्य सङ्काशौ किञ्चित् स्मित मुखाम्बुजौ ।
अन्योन्या लिङ्गन परौ शङ्खपङ्कजधारिणौ ॥ ५ ॥

विगलद्रत्न वर्षाभ्यां शङ्खाभ्यामूर्ध्नि लाञ्छितौ ॥
शङ्खासन समासीनौ विश्वसङ्कल्पकल्पकौ ॥ ६ ॥

तुन्दिलं कम्बुक निधिं वसुधारां घनस्तनीम् ॥
वामतः पङ्कज निधिं प्रियया सहितं यजेत् ॥ ७ ॥

सिन्दूभौ भुजाश्लिष्टौ रत्नपद्मोत्पलान्वितौ ॥
निःसरद्रत्नवर्षाभ्यां पद्माभ्यां मूद्ध्नि लाञ्छितौ ॥ ८ ॥

पद्मासनसमासीनौ विश्वसङ्कल्प कल्पकौ ॥
तुन्दिलं पङ्कज निधिं तन्वीं वसुमतीमपि ॥ ९ ॥

पलाशपाटलछायं रमणीयं रति प्रियम् ॥
पुण्ड्रेक्षु ४ चाप पुष्पेषु मन्तं वदे मनोभवम् ॥ १० ॥

प्रपद्ये प्रीति दयितं पूर्णेन्दु सदृशं विभुम् ॥
वसन्तं नन्दनोद्याने वसन्तं ततोत्स्ववम् ॥ ११ ॥

पाशाङ्कुश फलाम्भोज पाणि पाटल तुन्दिलम् ॥

वीरं विघ्नेश्वरं वन्दे गजवक्रं त्रिलोचनम् ॥ १२ ॥

कपालशूलौ बिभ्राणं कृपालुं कृष्णविग्रहम् ॥
तीक्ष्णं त्र्यक्षं समर्चामि क्षेत्रेशं क्षत विद्विषम् ॥ १३ ॥

वराभय करां सौम्यां सोमकोटिसमप्रभाम् ॥
भजे गङ्गां महादेव्याः पाद्योदक तरङ्गिणीम् ॥ १४ ॥

वाम पादार्घसम्भूतां परदेव्यास्तरङ्गिणीम् ॥
वराभयकरां वन्दे कालिन्दिं कालविग्रहाम् ॥ १५ ॥

भत्तारं जगतां वदे शङ्खं चक्रं गदाम्बुजम् ॥
विभ्राणं गरुडा रूढं धातारं कृष्णविग्रहम् ॥ १६ ॥

रक्तं रक्तारविन्दस्थं वराभयकमण्डलुम् ।
हंसारूढविधातारं वदेऽक्ष स्रक् समन्वितम् ॥ १७ ॥

सिंहारूढां श्यामलाङ्गीं खड्गखेटकधारिणीम् ॥
अधस्थां देहलीं वन्दे पश्चिमास्यासुरक्षिणीम् ॥ १८ ॥

पाशाभयधरं वन्दे पूर्णेन्दु सदृशछवीम् ॥
वरुणं मकरारूढं द्वारेश्रीपारदैवते ॥ १९ ॥

कर कलित कपालः कुण्डली दण्डपाणिस्तरुण तिमिर नीलोव्यालयज्ञोपवीती ॥
क्रम समय सपर्या विघ्नविध्वंस हेतुर्जयति बटुकनाथः सिद्धिदः साधकानाम् ॥ २० ॥

धूम्रवर्णो गदाहस्तः कुबेरो नरवाहनः ॥
सौम्य द्वाराधिपः पायात्परदेव्या धनेश्वरः ॥ २१ ॥

व्यालव्यग्रजटाधरं त्रिनयनं नीलाञ्जनाद्रि प्रभं दोर्दडात्त गदा कपालमरुणस्रग्वस्त्रगन्धोज्वलम् ॥
घण्टाघुर्घुरमेखलाध्वनिमिलद्धूङ्कारभीमं विभुं वन्देहंसितसर्पकुमण्डलधरं तं क्षेत्रपालं सदा ॥ २२ ॥

सितो गजास्यः परशुं दन्तम्पाशं त्रिशूलकम् ॥
भुजैश्चतुभिर्बिभ्राणो मूषकोपरिसंस्थितः ॥ २३ ॥

पूर्वद्वाराधिपः शक्रः परदेव्या (धनेश्वरः ॥
) सुपीतकः ॥
वज्रहस्तः सहस्राक्षः पायादैरावतः स्थितः ॥ २४ ॥

गणेशश्यामवर्णं च चतुर्बाहुं दिगम्बरम् ॥
वामदक्षोर्ध्व बाहुभ्यां पाशाङ्कुंश धरं तथा ॥ २५ ॥

दक्षिणाधः करेणैव मधुपूर्णं कपालकम् ॥
दधानं वामहस्तेन देव्यामदनमन्दिरम् ॥ २६ ॥

स्पृशन्वामाङ्ग संस्थाया रक्ताया दक्ष पाणिना ॥
आत्मयोनौन्यस्तलिङ्गं पद्मं वामेन पाणिना ॥ २७ ॥

दधत्याः शुण्डया योनिं जिघ्रन् ध्यात्वा प्रपूजयेत् ॥
नीलाञ्जन चयप्रख्यं यमं महिष वाहनम् ॥ २८ ॥

दण्डमण्डितदोर्दण्डं दक्षद्वाराधिपं भजे ॥

अथ मञ्चस्थ देवता ध्यानम् ॥

अक्षस्रक् पुस्तकाभीतीर्दधानां बहुभिर्वरम् ॥
त्रिलोचनां स्मरेद् देवीं सर्वशुक्लां सरस्वतीम् ॥ २९ ॥

पद्मद्वय वराभीति भास्वत्पाणि चतुष्टयाम् ॥
निर्दग्ध हेम गौराङ्गीं महालक्ष्मीं त्रिलोचना ॥ ३० ॥

वराङ्कुशौ पाशमभीति शुलौकरैर्दन्यम्भवभावमूलम् ॥
घनाघनौघ प्रभदेह कान्तिं मायां त्रिनेत्रां मनिशं स्मरामि ॥ ३१ ॥

शङ्खचक्रधनुर्बाणा च धारयन्ती त्रिलोचनाम् ॥
दूर्वादलनिभां वन्दे दूर्गां दूर्गार्ति नाशिनीम् ॥ ३२ ॥

कपालं खेटकं खड्गं त्रिशूलं बिभ्रतीं करैः ॥
भिन्नाञ्जन चयप्रख्यां भद्रकालीं नमाम्यहम् ॥ ३३ ॥

शक्ति स्वस्तिक मुद्राभी हस्तां चन्द्र समप्रभाम् ॥
त्रिनेत्रां संस्मरेद्देवीं स्वस्तिं स्वस्ति करीं पराम् ॥ ३४ ॥

रक्तोत्पल द्वन्द्व वराभयानिकरैर्बहन्तीं स्मितशोभिवक्त्रीम् ॥
रक्तां त्रिनेत्रामरुणाम्बराढ्यां स्वाहां भजे देवगणाभिवन्द्याम् ॥ ३५ ॥

शालि कल्पलताशार्"न बाणपाणि चतुष्टया ।
ज्वलत्काञ्चन वर्णाभा शुभं कुर्याछुभङ्करी ॥ ३६ ॥

पाशाङ्कुश वराभीतीर्बिभ्रत्तीमरुणप्रभाम् ॥

त्रिनेत्रां मातरं वन्दे गौरीं रक्ताम्बरो ज्वलाम् ॥ ३७ ॥

नाघुसलवराभीतिर्बिभ्रतीं काञ्चनप्रभाम् ॥
मातरं दिव्यरत्नाङ्गीं लोकधात्री नमाम्यहम् ॥ ३८ ॥

श्वेतां श्वेताम्बरां श्वेत भूषणस्रग्विलेपनाम् ॥
पद्मद्वय वरादर्श करां वागीश्वरीं भजे ॥ ३९ ॥

इति श्रीपरदेवताया मण्डपद्वाराधि देवतानां ध्यानम् ॥

इत्थं द्वार देवताः ध्यायन् पूजयेदिति ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे द्वितीयस्तरङ्गः ॥ २ ॥
ततो मण्डपान्तः प्रविश्य वस्त्रेण द्वारमाछाद्य घण्टावादन पूर्वकं पञ्चगव्यार्घतोयाभ्यामस्त्रमन्त्रेण मण्डपान्तः प्रोक्ष्य नानावर्णरजश्चित्रैः पुष्पमालावितानाद्यैर्मण्डपमलङ्कृत्य लाक्षासिन्दूरादिभिर्भित्तिस्तम्भादिकमरुणीकृत्य वेदी परितश्चि स्थायिनः प्रदीपान् प्रज्वाल्य कालागुर्वादिभिर्धूपयित्वा तदभावे तादृशं ध्यात्वा ततो मण्डपस्य ।
नैर्-ऋति कोणे ॥ ४ वास्तु पुरु शांय नमः ॥ ४ वास्त्वधीश्वराय ब्रह्मणे नमः ॥

ईशान भागे ॥ ४ कुलनाथ पादुकां पूजयामि ॥ ४ रक्तवर्ण द्वारौ दशशक्ति सहित श्रीदीपनाथ पादुकां पू० ।
इति दीपनाथं सम्पूज्य ॥
अस्मिन् क्षेत्रे दीपनाथ निर्विघ्नं सिद्धिहेतवे ॥
श्रीचक्रक्रमपूजार्थमनुज्ञां दीयतां ममी ॥ १ ॥

इति दीपनाथाज्ञां प्रार्थ्य ॥
ततः पश्चिमादि द्वारचतुष्टये मध्ये च ॥
दूतर्यम्बा श्रीपादुकां पूजयामि ॥ ४ (पूर्वोक्त विपरी)तकृत् ॥

फलकायां पटेभित्तौ स्थापयेत्त कदाचन ॥
स्थापितं यदि मोहेन लोभेनाज्ञानतोपि वा ॥

कुलंवित्तमपत्यं च निर्मूलयति सर्वथेति ॥
तथा लक्षसागरे ॥
वङ्गेथ सीसके लोहेन कर्त्तव्यं कदाचनेति ॥
श्रीचक्रस्थ पीठमानं द्रव्यप्रमाणं चाह ॥
कूल मूलावतारे ॥

अग्निरङ्गुलविस्तारं प्राक् प्रत्यक् दक्षिणोत्तराम् ।
पल प्रमाणं कर्तव्यमर्चा पिठं मनोहरम् ॥

यवार्द्धाच्चं प्रकुर्वीत चतुरस्रं समन्ततः ॥
तस्मिन् पीठे च निर्माणं श्रीचक्रस्य तु कारयेत् ॥
इति ॥

लक्ष सागरे ॥
(अग्निरङ्गुलं हेमस्य रजतस्य तथैव च ॥
ताम्रस्य पूर्वसङ्ख्यैव माणिक्यादौ यथेछया ॥
)

सुन्दर्यम्बाश्री० ॥ ४ सुमुख्यम्बाश्री० ४ विरूपाम्बाश्री० ४ विमलाम्बाश्री० ४ अन्तर्यम्बाश्री० ४ बदर्यम्बाश्री० ४ पुरन्दर्यम्बाश्री० इति द्वारस्य वामदक्षिणयोर्द्वन्द्वं सपूज्य ॥
मध्ये ४ पुष्पमर्दिन्यम्बाश्री० इति पूजयेत् ॥

ततः तीक्ष्णदंष्ट्रमहाकाय कल्पान्तदेहनोपमः ॥
भैरवाय नमस्तुभ्यं मनुज्ञां दातु मर्हसि ॥ १ ॥

इति पठित्वा भैरवाज्ञामादाया अः पूडिति पूज्या वेदीं गत्वा ॥
सिरसि ४ मेरुपृष्ठये ऋषये नमः ॥
मुखे ४ सुतलायछन्दसे नमः ॥
हृदये ४ पृथिव्यै देवतायै नम इति विन्यस्य पृथिवी प्रार्थने विनियोगाः ॥
इति कृताञ्जलिरुक्वा ४

पृथ्वी त्वया धृता लोका देवित्वं विष्णुना धृता ॥
त्वं च धारय मां देवि पवित्रं कुरु चासनम् ॥ १ ॥

इति पृथिवीं प्रार्थ्य ॥

जपस्थानं मूलमन्त्रेण वीक्ष्यास्त्रेण प्रोक्ष्यास्त्रेणैव कुशैः त्रिःसन्ताड्य कवच मन्त्रेणाभ्युक्ष्य वक्ष्यमासाण पीठपूजा क्रमेण ४ मं मण्डूकाय नमः ॥
इत्यादि कालाग्नि रुद्रादि वेदिकान्तं सम्पूज्य ॥
तस्यां वेदिकायां यथोक्तमासनस्वासनस्थाने आस्तीर्य तदस्त्रेण प्रोक्ष्या ४ ह्रीम् आधारशक्ति कमलासनाय नमः ॥

इत्यासनं सम्पूज्य तस्यासनस्याग्नेंयादि कोणेषु ४ गं गणपतये नमः ॥ ४ दुं दुर्गायै नमः ॥ ४ सं सरस्वत्यै नमः ॥ ४ क्षें क्षेत्रपालाय नमः ।
इति सम्पूज्य तत्र प्राङ्मुखः पद्माद्यासनेनोपविश्य रक्तगन्धाम्बर स्रगाभरणभूषितस्ताम्बूला पूरित मुखः कर्पूरमृगनाभिसुवासिताम्बरोस्याङ्गः प्रमुदित चित्तः शिवोहमिति विभावयन् स्वशिरसि पूर्वोक्तं मातृकाबुजं ध्यात्वा गुरूपदेश विधिना स्वपुरतः समं भूतले निर्मित सौधादिस्थण्डिले सिन्दूरादिना वक्ष्यमाणं श्रीचक्रमुद्धरेत् ॥
अथवा स्वर्णादि पट्टे निर्मितं वक्ष्यमाण विधिना प्रतिष्ठितं चन्दनादि पीठे पुरतः संस्थाप्य वक्ष्यमाण समष्टि योगिनी मन्त्रेण पुष्पाञ्जलिं क्षिपेत् ॥
तत्प्रतिष्ठ प्रकारस्तु श्रीतन्त्रराजे ॥

चक्रे देव्यां तथा शिष्ये प्रतिष्ठा त्रिविधोच्यते ॥
सा च तत्वविदा कार्य सम्प्रदायानुरोधिना ॥ १ ॥

चक्रे पूजा चक्रे ।
देव्या देवि मूर्तौ ।
तत्वविदा प्रतिष्ठा विधिज्ञेन पूर्णाभिषिक्तेन गुरुतः प्रासानुज्ञेन ।
तदुक्तं तन्त्रराजे ॥

गुर्वनुज्ञामृते मोहाल्लोभाद्वा कुरुते यदि ॥

स पुत्रदारो निधनं प्राप्नुवन्न्निरयं व्रजेत् ॥ २ ॥

तस्मात् पूर्णाभिषेकेने प्रात्यानुज्ञः समाचरेत् ॥
इति ॥

एवं विधेन क्रियमाणायां प्रतिष्ठायां कालविशेषस्तत्रैव ।

स्थिरे शुभग्रहोपेतेऽनुकूले गुणशालिनि ।
मूहूर्त्ते कारयेद्यद्वा पूर्णायां वा शुभोदये ॥ १ ॥

अक्षरत्रय सम्पात दिने पूर्णा दिन त्रये ॥
प्रोक्तेषु पञ्च स्वन्येषु सर्वदा वा शुभोदये ॥ २ ॥

पूर्णायां पौर्णमास्याम् ।
अक्षरत्रय सम्पात दिने एकस्यैवाक्षरस्य दिनाक्षरत्वेनोदयाक्षरत्वेन च स्थितिर्यस्मिन् दिने ॥
अन्येषु पञ्चपर्वसु गुरोर्जन्मदिन विद्या प्राप्ति दिन स्वजन्मदिन दर्श गुरुमरणदिनेष्विति ॥
पूर्णायां विशेषमाह ॥
यद्वेति ॥
पूर्वोक्त लक्षणयुतदिनासिद्धौ पूर्णायामेव स्वात्मनः श्वासस्य शुभोदये पक्षान्तरमाह ।
सर्वदा वा शुभोदय इति ॥
तत्र तत्व विदा कृतात्म साक्षान्त्कारेण प्रोक्त तिथिवारादिकं सर्वमनवेक्ष्य स्वात्मनः श्वासस्य शुभोदय एवेत्यर्थः ॥
कुर्यादि अयं पक्षः सिद्धविषयः ॥
नान्यैः कार्यः ।
कुर्यात् प्रतिष्ठां सिद्धात्मानत्वन्योज्ञानगर्वित इति तत्रैवोक्त त्वात् ॥

तत्रापि सम्प्रदायानुरोधिना विदित तत्वनपि नित्यनैमितिकोपास्ति निरतेन ॥
तत्रादौ श्रीचक्राधिकरणानि० श्रीरुद्रयामले ।

ततः कुङ्कुमसिन्दूरैः कार्यं यन्त्रं तु योगिना ॥
सौवर्णो रजते ताम्रे स्फाटिके वै द्रुमे तथा ॥

चक्रे यथोक्त विधिना पूज्या देवी नरोत्तमैरिति ॥
तथा च तन्त्रराजे ॥

रत्ने हेमनिरूपे वा ताम्रे दृषदि च क्रमात् ॥
कृत्वा चक्रस्य निर्माणं स्थापयेत् पूजयेदपि ॥

लक्ष्मीङ्कान्तं यशः पुत्र धनारोग्यादि सिद्धये ॥

दृषदिगण्डकीशिलायाम् ॥
गण्डकी भव पाषाणे स्वर्णे रजत ताम्रयोरिति दक्षिणामूर्त्ति संहिता वचनात् ॥
अथ धातु विशेषे पूजाकाल सङ्ख्या विशेषमाह ॥
रत्नसागरे ॥

यावज्जीवं सुवर्णे स्याद्रूप्ये द्वाविंशतिः प्रिये ।
ताम्रे द्वादशकं वर्षं तदर्द्ध भूर्जपत्रके ॥

इति ॥
सारसङ्ग्रहे ॥

ताम्रे द्वाद * कं वर्षं स्फाटिकादौ तु सर्वदा ॥
तेषां मध्ये स्फाटिकं तु सर्वसिद्धिप्रदं भवेत् ॥

श्रीचक्रमिति शेषः ।
अथाद्धिकरण विशेषे फलविशेषमाह ॥
लक्षसागरे ॥

भूमौ सिन्दूररजसा रचितं सर्वकामदम् ॥

सुवर्ण रचितं यन्त्रं सर्वराज वंशङ्करम् ॥
रजतेन कृतं यन्त्रम्मायोरारोग्य कामदम् ॥

ताम्रे तु रचितं यन्त्रं सर्वैश्वर्य प्रदं मतम् ॥
यन्त्रं हि स्फाटिके देवि मनोभिलषित प्रदम् ॥

माणिक्य लिखितं यन्त्रं राज्यदं मुक्तिदं यतम् ॥
गोमेद रचितं यन्त्रं सर्वैश्वर्य प्रदं मतम् ॥
कॢप्तं मरकतैर्य्यन्त्रं सर्वशत्रुविनाशनम् ॥
लोह त्रयोद्भवं यन्त्रं सर्वसिद्धिकरं मतम् ॥

श्रीदेव्युवाच ॥

लोह त्रयोद्भवं यन्त्रं कथं कार्यं महेश्वर ॥
तन्मे वदस्व कृपया यद्यहं तव वल्लभा ॥

श्री ईश्वर उवाच ॥

भागा दश सुवर्णस्य रजतस्य च षोडश ॥
ताम्रस्य रविभागेन पीठं कुर्यान्मनोहरम् ॥

तस्मिन् पीठे तु निर्माणं श्रीचक्रस्य तु कारयेत् ॥
शान्तिदं पुष्टिदं प्रोक्तं सर्वशत्रु निवर्हणम् ॥

आयुरारोग्यजनकं कान्तिदं पुष्टिदं मतमिति ॥

अथ चक्रस्य प्रस्तारभेदेन त्रैविध्यं तत्रैव ॥
त्रैविध्यं श्रुणु चक्रस्य भूप्रस्तारोर्ध्व मेरुकम् ॥

पातालवासिनां देवि प्रस्तारो निम्न रेखकः ॥
ऊर्ध्वरेखं महेशानि मर्त्यलोक निवासिनाम् ॥

स्वर्गलोकाधिवासिनां यन्त्रराट् मेरु सञ्ज्ञकः ॥

भूपुरं तु समारभ्य बैन्दवान्तं महेश्वरि ॥
क्रमात् समुन्नतं सर्वं मेरुरूपं मयोदितम् ॥

समोर्ध्वरेखं नवकमूर्ध्वरेखं प्रकीर्तितम् ॥
निम्नरेखासमायोगाद्भूप्रस्तारो प्रस्तारो मयोदितः ॥

यन्त्रराज स्वरूपं ते मया स्नेहात् प्रकाशितम् ॥
गोपनीयं त्वया भद्रे स्वगुह्यमिव सन्ततमि ॥

अथै तत्प्रस्तार त्रयस्य फलानि प्रस्तारान्तरं च तन्त्रराजे ॥
चतुरस्रं समारभ्य नवचक्राण्यनुक्रमात् ॥

उन्नतोन्नतमा मध्याच्चक्रं स्यान्निधनं धनम् ॥
त्रित्रिक्रमादुन्नत्तं तदप्रजत्वं श्रियं लभेत् ॥

एकद्वित्रिक्रमोन्नामं श्रियै कीर्त्ये च कल्पते ॥
नवानि समरूपाणि सर्वाभीष्टार्थसिद्धये ॥

तथा कुलमुलावतारे ॥

उछ्रितं क्रमशो देवि वित्तप्राप्तिस्ततोमृतिः ॥
भूचक्रं षोडशारं चाप्यष्टारं च समं भवेत् ॥

शेषमुन्नतमीशानि चार्थाप्त्य प्रजदं भवेत् ॥
चतुरस्रं समं देवि षोडशारादि बिन्दुकम् ॥

मिथः समुन्नतं देवि श्रियै कीर्त्यै च कल्पते ॥
चतुरस्रं समारभ्य बिन्द्वतं समरेखकम् ॥

तथा श्रीः कीर्तिरारोग्यममृतायोपकल्पते ॥
इति ॥

अथ श्रीचक्राधिकरणे निषिद्ध धातून् अन्यानि निषिद्धाधिकरणानि चाह ॥
तन्त्रराजे ॥

सीसकास्यादिषु पुनः पूर्वोक्तविपरीतकृत् ॥
फलकायां पटे भित्तौ स्थापयेत्त कदाचन ॥

स्थापितं यदि मोहेन लोभेनाज्ञानतोपि वा ॥
कुलंवित्तमपत्यं च निर्मूलयति सर्वथेति ॥

तथा लक्षसागरे ॥

वङ्गेथसीसके लोहेन कर्तव्यं कदाचनेति ॥
श्रीचक्रस्य पीठमानं द्रव्यप्रमाणं चाह ॥

कुलमूलावतारे ॥

अग्निरङ्गुलविस्तारं प्राक् प्रत्यक दक्षिणोत्तरम् ॥
पलप्रमाणं कर्त्तव्यमर्चापिठं मनोहरम् ॥

यवार्द्धाच्चं प्रकुर्वीत चतुरस्रं समन्ततः ॥
तस्मिन् पीठे च निर्माणं श्रीचक्रस्य तु कारयेत् ॥

सौत्रामणितन्त्रे ॥

रजुरेखा भवेल्लक्ष्मी वक्ररेखा दरिद्रता ॥
अग्निरङ्गुलविस्तारो यवार्द्धेनोछ्रिति भवेत् ॥
इति ॥

लक्षसागरे ॥

अग्निरङ्गुलं हेमस्य रजतस्य तथैव च ॥
ताम्रस्य पूर्वसङ्ख्यैव माणिदौ यथेछया ॥

अग्निरङ्गुलविस्तारमिति हेमस्येति च दिव्यत्वात् ॥
त्र्यङ्गुलविस्तारायामित्यर्थः ॥
पलं विंशत्युत्तरत्रिशतगुञ्जापरिमितम् ॥
आदि पदेन पुष्पनीलादयो रत्नविशेषा उच्यते ॥
त्र्यङ्गुलविस्तारस्तु मानान्तराङ्गुलमानेन ॥
वेदिकापीठशिबिका रथादीनां विधिः पुनः ।
मानान्तरागुलेनैव भवेन्नान्येन केनचदिति ॥
महाकपिलपञ्चरात्रवचनात् ॥
श्रीचक्राधिकरणस्य पीठशब्द वाच्यत्वात् पीठशब्द प्रतिपादक वचनानि तु प्रागेव लिखितानि ॥
मानान्तराङ्गुल लक्षणं कपिल पञ्चरात्र एव ॥

विन्यस्तैस्तिर्य्यगष्टाभिर्यवैर्मानान्तराङ्गुलम् ॥
शालिभिर्वा ऋजुन्यस्तैस्त्रिभिर्मानान्तरं भवेदिति ॥

अथैतत्प्रतिष्ठाप्रकारः ॥

तत्र तन्त्रराजे ॥

क्षौद्राज्य दुग्धैः प्रथमं नारिकेलाम्भसा ततः ॥
अभिषेच्याथ तोयेन क्वथितेनाक्षरौषधैः ॥

आवाह्याभ्यर्चतल्लग्ने चक्रे संस्थाप्य पूजयेत् ॥
नित्यात्तत्वाप्ति कालोत्थ विद्ययाभ्यर्च्यताः क्रमात् ॥

स्पृशन् जपेत् कराग्रेण श्रीचक्रं पूजयेदपि ॥
एवं दिनत्रयं कृत्वा ततो नित्यक्रमं भजेत् ॥

गन्धैः पुष्पैर्नवैर्धूपै दीपैर्नैवेद्य तर्पणैः ॥

त्रिरात्रं पूजयेद्देवीं योगिभीः समं * * * ॥

एवं देवी प्रतिष्ठायां क्रमः सान्निध्य कारकम् इति ॥

अथैतत्प्रयोगः ॥

तत्र यथोक्त मानेन निर्मितं चक्रं स्वर्णादि धातु निर्मितं चेदम्लरसेन शुद्धं प्रक्षालितं वेदोक्त विविधिना कृताग्न्यत्तारणं क्वचित्पात्रे संस्थाप्य तत्राग्ने दीक्षाप्रकरणे वक्ष्यमाण शुभमासपक्षर्क्ष तिथिवारकरणमूहूर्त्त विशिष्टे साधकस्य चन्द्रताराद्युनुकूले दिवसे स्थिरलग्ने मध्वाज्य दुग्धनारिकेलजलैः पृथक् पृथगभिषिच्य सुगन्ध सलिलेनाप्यभिषिञ्च पञ्चाशदक्षरौषधि क्वाथजलेनाप्यभिषिञ्च्य पुनः सुगन्धजलैः प्रक्षाल्य पूर्ववत् द्वारपूजादि पीठपूजान्तं कृत्वा तस्मिन् पीठे तच्चक्रं संस्थाप्य तथैव पीठ मन्त्रान्तं सम्पूज्य तस्मिंश्चक्रे देवीमावाह्य तद्दिन नित्या विद्यया विघा तृतीयकूटेन मूलविद्यया च प्रत्येकं त्रित्रिवारमभ्यर्च्य यथोक्त विधिनाङ्गावरण पूजां विधाय पूवोक्त षट्त्रिंशदुत्तर सत्यशताधिकविंशति सहस्रसङ्ख्याभिः कालनित्या विद्याभिश्चक्रं स्पृशन् अभिमन्त्र्य पुनः श्रीचक्र पूजा क्रमेण सम्पूज्य धूपदीपादि नानाविधभोज्यैर्देवीं शक्तिसामयिकांश्च तथैव सम्पूज्य सन्तर्प्य प्रणम्य विसृजेत् ।

दिनत्रयं देवीं न विसृजेत् ॥
प्रत्यहं त्रिसन्ध्यं क्रमार्चनं च कुर्यात् ।
इति प्रतिष्ठिते चक्रे नित्यार्चनादि कुर्यादिति ।
मूर्त्ति प्रतिष्ठायामप्येष एव विधिर्ज्ञेयः ॥
तत्र स्थिरायां विसर्जनं नास्तीति विशेषः ॥
इति चक्रराजं समुधृत्य स्ववामाग्रे वक्षमाणविधिना सर्वभूत बलिं दत्वा बलि स्थानादूत्तरतः पक्षिराजं ध्यायेत् तद्यथा ॥

अष्टापदं पक्षति मूल राज द्वज्राङ्कुरं हाटक पक्ष कूण्टम् ॥
हेमागमङ्गीकृत पद्मरागं चञ्चूपुटोल्लासि मुखारविन्दम् ॥ १ ॥

सूर्यानलेन्दुद्युतिराजमानं नेत्रत्रयोल्लासितपद्मरागम् ॥
नीलाश्मदीप्ताखिलरोमसङ्घं शीतांशुखण्डोज्वलितोत्तमाङ्गं रविप्रा हि द्वन्द्वबद्धोत्तमकपिशजटाभार सञ्चारिगङ्गा- भङ्गाक्रान्तोत्तमाङ्गात्क्रमगलितपृषत् सङ्गहाराभिरामम् ॥
अग्रोघन्नागवन्धक्रमघटितफटाग्रन्थिपञ्चाङ्गुलोद्यत् पुछस्थग्रथिम्बाहूद्भवभुजगयुगोल्लासिमालाभिरामम् ॥ ३ ॥

कक्षासम्बद्धवैश्या हि पदयुगललसच्चन्द्रतीव्रांशुलीला

घण्टाटोपाकुलाशादेशकपतिकुलं वैरिसङ्घैकपालम् ॥
पाशाकारांसलोलद्वृषलकुलभंवासीविषाधीशभोग स्फूर्जत् फूत्कारघोरं खुरपुटनिकरक्षण सर्वं सहान्तम् ॥ ४ ॥

भक्षयन्तं पक्षिरूपं भक्तानां वैरि सञ्चयम् ॥
शलभं साल्वं रूपं च ध्यायेदेकाग्रमानसः ॥ ५ ॥

इति शलभरूपं शिवं ध्यात्वा ४ ॐ ऐ ह्री श्रीं ॐ न्नमो भगवते शलभ साल्वाय पक्षिराजाय मम शत्रुन्नाशय नाशय घे घे हूं फट् स्वाहा ॥
श्रीशलभ रूद्र श्रीपादुकां पूजयामि ॥
शलभस्य वामभागै शलभ सदृशीमेव शलभीं ध्यात्वा ॥ ४ ॐ नमो भगवति शलभिशाल्वि पक्षिराज्ञि मम शत्रुन्नाशय नाशय घे घे हूं फट् स्वाहा श्रीशलभी देवी श्रीपादुकां पूजयामीति शलभ मिथुनं सम्पूज्य ॥
चक्रस्य पूर्वदिशि ।

कल्पान्तार्कप्रकाशं त्रिभुवनमखिलं तेजसा पूरयन्तं रक्ताक्षं पिङ्गकेशरिपु कुलभयदं भीमदंष्ट्राट्टहासम् ॥
चक्रं शङ्खं गदाब्जे पृथुतरमुसलं चापपाशाङ्कुशान् स्वैर्बिभ्राणं दोर्भिराद्यं मनसि मुररिपुं भावयेच्चक्रसञ्ज्ञम् ॥

दक्षाद्यूर्धयोराद्ये

तदाद्यधःस्थयोरन्ये तदाद्यधस्थयोरपरे तदा द्यधः स्थयोरित्तरे इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति श्रीसुदर्शनं ध्यात्वा ॥ ४ ॐ सहस्रार हूं फट् श्री सुदर्शनाय नमः ॥
इति सम्पूज्य ॥
तदक्षिणस्यां दिशि

सजलघनसमानं भीमदंष्ट्रं त्रिनेत्रं भुजगधरमघोरं रक्तवस्त्राङ्गरागम् ॥
परशुडमरुखड्गान् वेटकम्बाणचापौ त्रिशिखनरकपाले बिभ्रतं भावयामि ॥ १ ॥

दक्षाद्यूर्ध्वयोराद्ये तदाद्यधःस्थयोरन्ये तदाद्यधःस्थयोरपरे तदाद्यधःस्थयोरितरे इत्याद्युध्यध्यानम् ॥
इत्यघोर रूपं रुद्रं ध्यात्वा ॥ ४ ह्रीं स्फुर २ प्रस्फुर २ घोरघोरत्तरतनुरूप चट २ प्रचट २ कह २ वम २ बन्ध २ घातय २ हूं फट् अघोररुद्राय नमः ॥

इत्यघोर रुद्रं सम्पूज्य ॥
पश्चिमे ॥

सौवर्णाम्बुजमध्यगां त्रिनयनां सौदामिनी सन्न्निभां शङ्खं चक्रवराभया निदधतीमिन्दोः कला विभ्रतीम् ॥
ग्रैवेयाङ्गदहारकुण्डलधरामाखण्डलाद्यैः स्तुतां ध्यायेद् विन्ध्यनिवासिनीं शशिमुखीं पार्श्वस्थ पञ्चाननाम् ॥ १ ॥

वामोर्ध्वकरमारभ्य वामाधः करान्तमायुध ध्यानम् ॥

इति श्रीदुर्गा ध्यात्वा ॥ ४

उत्तिष्ठ पुरुषि किं स्वपिषि भयं मे समुपस्थितम् ॥
यदि शक्यमशक्यं वा तन्मे भगवति शमय स्वाहा ॥
अत्र वक्ष्यमाण समये विद्याश्च स्मरेत् ।
श्रीदुर्गायै नम इति सम्पूज्य ॥ ४ स्वदक्षिण भागे गन्धपुष्पादि पूजापकरणं निधाय । ४ हां हीं हूं फट् इति मन्त्रं स्मरन्नारा च मुद्रया दिव्यदृष्ट्या च पुष्पादिकं विलोक्य वामभागस्थं जलपूर्ण कुम्भं ४ आम् इति वामहस्तेन स्पृष्ट्वा ४ छ्रौम् इति दक्षिण कराग्रेण कुम्भस्थ जलं स्पृष्ट्वा ४ रम् इति दीपशिखां स्पृशेत् ।
ततः करं प्राक्षाल्य वामे ४ ऐं गुं गुरुभ्यो नमः ।
दक्षिणे ४ गं गणपतये नमः ।
अग्रे ४ श्रीपरदेवतायै नमः इति कृताञ्जलिः प्रणम्य मूद्ध्नि सङ्घट मुद्रां विधाय ॥ ४ हस्रौं हसक्षमलवयरां हंसक्षमलवयरूं हसक्षमलवयरीं हैस्रां हसक्षमलवयरूं श्रीपरपावक सर्वाराध्य सर्वमूर्द्ध पुरनाथ सर्वगुरु स्वयं गुरु श्रीगुरुनाथ रहसक्षमलवयरूं हस्रौं हंस क्षमलवयरीं हसक्षमलवयरूं हसक्षमलवयरां श्रीशम्भु

गुरु हस्रौं ४८ श्री अमुकानन्दनाथ अमुकी देव्यम्बा श्रीपादुकां पूजयामिति स्वशिरसि श्रीगुरु पादुकां विन्यस्य पुनरनया एव विद्यया गन्धाक्षत कुसुमैः सम्पूज्य गन्धादि पञ्चमुद्राः प्रदर्शय नमोस्तु गुरुवे इत्यादिना नमस्कार मुद्रया प्रणम्य ॥ ४ अम् आं सौः इति करशुद्धि विद्यया सुगन्ध द्रव्यमर्द्दनेन करौ सुरभी कृत्य ४ हस्रैँ इति मन्त्रेण सुगन्धपुष्पाण्यादाय मर्दयित्वा वामकरेण ४ रौं निर्मूष्य आघ्राय ४

ॐ हौः ते सर्वे विलयं यातु ये मां हिंसन्ति हिंसकाः ॥
मृत्युरोग भय क्लेशाः पतन्तु रिपु मस्तके ॥

इति पठित्वा नारा च मुद्रया तत्पुष्पमुत्तरस्यां दिशि दूरे क्षिपेत् ॥
ततः पुनः करशुद्धि विद्यया करावन्योन्य मर्दनेन संशोध्य ।
मध्यमयाः ४ अं नम अनामिकयोः ४ आं नमः कनिष्ठिकयोः ४ सौः नमः ॥
अङ्गुष्ठयोः ४ अं नमः तर्जन्योः ४ आं नमः करतलकाष्ठयोः । ४ सौः नमः ।
इति विन्यस्य । ४ ऐं क्लीं सौः नमस्त्रिपुरसुन्दरि मां रक्ष रक्ष इति मन्त्रेण मूर्द्धादि चरणां तन्त्रिर्व्यापकं विन्यस्य

पुनरेतदुच्चार्य ऊर्ध्वोर्ध्व तालत्रयं तर्जन्यगुष्ठोत्थ शब्दैर्द्दश दिग्बन्धनं त्रिशूलाकारयोर्व्यत्यस्तयोः करयोः स्वमूर्द्धानं परितस्त्रिर्भ्रामणेन बहिप्राकार त्रयं च कृत्वा मूलविद्यया प्राणायामत्रयं कृत्वा प्रणवद्वादशावृत्या नाडी शुद्धिं विधाय भूतशुद्धिं कुर्यात् ॥

तद्यथा पादादि जानुपर्यन्तं पृथ्वी-स्थानं चतुरस्रं वज्र-लाञ्छितं पीत-वर्णं ब्रह्मदैवत्यं निवृत्ति कलाधिष्ठितं लं बीजयुक्तं चिन्तयेत्वा ॥
जान्वादि नाभिपर्यन्तम् अपां स्थानमर्द्धचन्द्राकारं शुक्लवर्णं शृङ्गद्वयेपि पद्मलञ्छितं विष्णुदैवत्यं प्रतिष्ठा-कलाधिष्ठितं वं बीजयुक्तं ध्यात्वा
नाभ्यादिकण्ठपर्यन्तं वह्निमण्डलं स्वस्तिकोपेतं त्रिकोणाकारं रक्तवर्णं रुद्रदैवत्यं विद्या कलाधिष्ठितं रं बीजयुक्तं ध्यात्वा
कण्ठादि भ्रूमध्यपर्यन्तं वायुमण्डलं षट्कोणाकारं षट्बिन्दुलाञ्छितं वृत्तोपेतं कृष्णवर्णम् इश्वरदैवत्यं शान्तिकलाधिष्ठितं यं बीजयुक्तं विचिन्त्य
भ्रूमध्यादि ब्रह्मरन्ध्रपर्यन्तम् आकाश स्थानं वृत्ताकारं ध्वजलाञ्छितं धूम्रवर्णं सदाशिवदैवत्यं शान्त्यतीते कलाधिष्ठितं हं बीजयुक्तं ध्यात्वा ॥

तत्र पञ्चभूत-मये देहे
धर्मकन्दसमुद्भूतं ज्ञाननालकम् ऐश्वर्याष्टदलोपेतं परं वैराग्य-कर्णिकं स्वहृदयारविन्दं विभ्याव्य
तत्कर्णिकायां जीवात्मानम् आराग्रमात्रं प्रदीप-कलिकाभासुरम् अनादिमलसञ्छन्नं परचिद्रूपं सञ्चिन्त्य
योनि मुद्रां बध्वा
प्रागुक्त-रूपेण मूला धारात्कुण्डलिनीमुत्थाप्य सुषुम्णा वर्त्मना
मुलाधारा-अनाहतान्त-चक्रस्थ वर्णवर्णाधि देवताग्र-सन्तीं हृदय-कमलमानीयतया कवलीकृतं जीवात्मानं ध्यायन्
सुषुम्णा वर्त्मना विशुध्यादि-चक्रस्थ-वर्णवर्णाधि-देवताग्रसन्ती ब्रह्मरन्ध्रं नीत्वा
तत्र स्थित-सहस्रदल कमलकर्णिका मध्यवर्त्तिनी परमात्मज्योतिषि सर्ववर्णवर्णाधिदेवता कदम्बकं जीवात्मानं ४ हंसः इति मन्त्रेण संयोज्य
अस्त्रेण रक्षा कृत्वा कुण्डलिनीं स्वस्थानमानिय तत्व-संहारं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

तत्र पृथिवी स्थाने पादेन्द्रिय-गमन-क्रिया–गन्तव्य-गन्ध-घ्राण-पृथिवी-ब्रह्म-निवृत्ति–समान-वायून् संस्मृत्य
४ ॐ ह्रां ब्रह्मणे पृथिव्यधिपतये निवृत्ति-कलात्मने हूं फट् स्वाहा ॥
इति मन्त्रेण तान् सर्वान् कुण्डलिनी-द्वारा अपां मध्ये संहरेत् ॥

ततोऽपां स्थाने हस्तादान-दातव्य-रस-रसना-जल-विष्णु-प्रतिष्ठोदानान् सञ्चिन्त्य
४ ॐ ह्रीं विष्णवे जलाधिपतये प्रतिष्ठा कलात्मने हूं फट् स्वाहा ॥
इति मन्त्रेण तान् सर्वान् कुण्डलिनी द्वारा वह्नि तत्वे संहरेत् ॥

ततो वह्नि स्थाने पायु-विसर्ग-विसर्जनीय-रूप-चक्षुर्-वह्नि-रुद्र-विद्या-व्यानान् संस्मृत्य
४ ॐ ह्रूं रुद्राय तेजोधिपतये विद्या कलात्मने हूं फट् स्वाहा ।
इति मन्त्रेण तान सर्वान् वायुमण्डले संहरेत् ॥

ततो वायु स्थाने उपस्थानन्दू? तद्-विषय-स्पर्श-स्पृष्टव्य-वाय्व्-ईश्वर-शान्त्य्-अपानान् संस्मृत्य
४ ॐ ह्रैम् ईश्वराय वाय्व्-अधिपतये शान्ति कलात्मने हूं फट् स्वाहा ॥
इति मन्त्रेण तान् सर्वान् आकाश स्थाने संहरेत् ।

तत आकाशे स्थाने वाग्वदन वक्तव्य शब्द श्रोत्राकांश सदाशिव शान्त्यतीत् प्राणान् संस्मृत्य
४ ॐ ह्रौं सदाशिवायाकाशाधिपतये शान्त्यतीत-कलात्मने हूं फट् स्वाहा ॥
इति मन्त्रेण तान् सर्वान् कुण्डलि संहृत्य
तां बिन्दुशक्तौ
बिन्दुशक्तिं नादशक्तौ
नादशक्तिं परशक्तौ
प्रणवेन संहृत्य ।

४ ॐ ह्रीं हूं फट् स्वाहा ।

इति तां परशक्ति पूर्वोक्त परमात्मनि संयोज्य-
पृथिव्यादीनि भूतानि क्रमेण स्वस्वकारेणो+++(=??)+++ एवं पञ्चमहाभूतानि परे तत्वे एकी भूतानि विचिन्त्य
केवल शरीरे वामकुक्षौ पापपुरुषं सञ्चिन्तयेत् ॥
तद्यथा ॥

वामकुक्षि स्थितं पाप पुरुषं कज्जल प्रभम् ।
ब्रह्महत्या शिरःस्कन्धं स्वर्णस्तेय भूजद्वयम् ॥

सुरापान हृदायुक्तं गुरुतल्प कटिद्वयम् ॥
तत्संसर्ग पदद्वन्द्वमङ्गप्रत्यङ्गपातकम् ॥

उपपातकरोमाण रक्तश्मश्रुविलोचनम् ॥
खड्गचर्मधरं क्रुद्धं कुक्षौपापं विचिंयेतत् ॥

इति पापपुरुषं विचिन्त्य
वामनासारन्ध्रे सा+++(=??)+++ यं-बीजेन द्वात्रिंशद्वारम् आवर्तनेन सह वायुम् आपूर्य
नाभिस्थ षट्कोणाकारे वायुमण्डले संयोज्य
तत्र यमिति वायुबीजं कृष्णवर्णं सञ्चित्य कुम्भकेन यं बीजं चतुःषष्ठिवारमावर्त्तयन्
तदुत्थितेन महावायुना सहपापपुरुषं स्वशरीरं संशोष्ययं वायुबीजं षोडशवारम् आवर्त्तयन्
तं वायुं दक्षिणनासया चिरेच्य ॥

रमिति बीजेन ३२ आवर्त्तनेन दक्षिण नासया वायुमापूर्य मूलाधारे संयोज्य तत्रस्थ वह्निमण्डले रं वह्निबीजं रक्तवर्णं विचिन्त्य कुम्भकेन रमिति बीजं ६४ वारमावर्तयंस्तदुत्थितेन महावह्निना सहपापपुरुषं स्वदेहं दग्ध्वा पापपुरुष भस्मना सह रं वह्नि बीजं १६ वारमावर्तयन् तं वायुं वामनासया विरेच्य ॥

पुनर्वामनासया ३२ आवृत्तेन वं बीजेन सहवायुमापूर्य ब्रह्मरन्ध्रे संयोज्य तत्र स्थित चिच्चन्द्रमण्डले वमित्य मृतबीजं शुक्लवर्णं सञ्चित्य कुम्भकेन ६४ आवर्तयन् वं बीजं तन्निःसृतामृतधारया स्वदेह भस्म संषिच्य वं बीजं षोडशवारम् आवर्त्तयन् तं वायुं दक्षिणनासया वीरेच्य ॥

पुनर्दक्षिण नासया लं बीजेन ३२ आवर्त्तनेन सहवायुमापूर्य मूलाधारस्थ पार्थिवमण्डले संयोज्य
तत्रक्तमिति पृथ्वी बीजं पीतवर्णं सञ्चिन्त्य कुम्भकेन लं बीजं ६४ वारमावर्तयन् तदुद्भूतेन तेजसाऽमृत प्लावितं भस्म घनीकृत्य
लं बीजं १६ मावर्तयन् वामनासया तं वायुं विरेच्य ॥

पुनर्वामनासया ह्रीं बीजेन ३२ वृत्तेन सहवायुमापूर्य
मूलाधारस्थ बीन्दुमध्ये मायाबीजं स्फुरत् बालार्क वर्णं सञ्चित्य कुम्भकेन मायाबीजं ६४ आवर्तयन् तेन करचरणाद्यवयव समेतं स्वदेहं निष्पन्नं विभाव्य
मायाबीजं १६ आवर्त्तयन् तं वायुं दक्षिणनासया विरेचयेद्
इति स्थूलशरीरं निष्पाद्य
सूक्ष्मशरीरं निष्पादयेत् ॥
तद्यथा ॥

तत्र पूर्वोक्तसहस्रारकमल-स्थ-परमात्मनः सकाशात्सकल जगत् सिसृक्षाविजृम्भित परब्रह्मेछारूपिणीं परशक्तिं
४ ॐ ह्री नमः
इति परमात्मनः सकाशात् स्वस्थानम् आनीय
ततो नादशक्तिं ततो बिन्दुशक्तिं प्रणवेन सृष्ट्वा
बिन्दु शक्तेः सकाशात् सकल-जगत् सृष्टि हेतुभूतां कुण्डलिनीं
प्रणवेन निःसार्य
ततः
४ ॐ ह्रौं सदाशिवायाकाशाधिपतये शान्त्यतीत कलात्मने नम
इति प्राणशान्त्यतीत सदाशिवाकाश श्रोत्रशब्द वक्तव्य वदनवाच आकाशस्थाने स्थापयेत् ॥
तत आकाशमण्डलान्
४ ॐ ह्रैम् ईश्वराय वाय्वधिपतये शान्ति-कलात्मने नम
इति मन्त्रेणापानशान्ति ईश्वर वायुस्पृष्टव्य स्पर्श तद्विषयानन्दोपस्थान्वायु स्थाने स्थापयेत् ॥
ततः
४ ॐ ह्रूं रुद्राय तेजोधिपतये विद्या कलात्मने नम
इति मन्त्रेण व्यान विद्या रुद्र तेजश्चक्षूरूपविसर्जनीय विसर्गवायून् अग्निस्थाने स्थापयेत् ॥
ततः
४ ॐ ह्रीं विष्णुवे जलाधिपये प्रतिष्ठा कलात्मने नम
इति मन्त्रेणोदान प्रतिष्ठा विष्णु जलरसनारसदातव्यादानहस्तानपां स्थाने स्थापयेत् ॥
ततः
४ ॐ ह्रां ब्रह्मणे पृथिव्यधिपतये निवृत्ति कलात्मने नम
इति मन्त्रेण समान निवृत्ति ब्रह्म पृथिवी घ्राण गन्तव्य गमन किया पादेन्द्रियाणि पृथिवी स्थाने स्थापयेत् ॥
ततः प्रणवेन कुण्डलिनीं स्वस्थाने स्थापयित्वा
नादशक्ति बिन्दुशक्ति परसक्तीनां प्रणवेन स्वदेहे व्याप्तिं विभाव्य
ब्रह्मरन्ध्रस्थ परमात्मनः सकाशात्
कुडलिन्या जीवात्मानं संहृतवर्णवर्णाधिदेवता सहितमाज्ञादि चक्रेषु तत्तद्वर्णवर्णाधिदेवताः स्थापयन्
हृदयकमलमानीय सोहमिति मन्त्रेण हृदय कमले जीवात्मानं स्थापयित्वा
कुण्डलिनीं सुषुम्णामार्गेण मणिपूरकादि चक्रेषु तत्तद्वर्णवर्णाधिदेवताः स्थापयन्
मूलाधारं नीत्वा तत्र तां स्थापयेत् ॥
ततः स्वशरीरं निरस्त सकल कलुषं तेजोरूपं देवताराधनयोग्यं विभाव्य
(इति भूति शुद्धिः ।)

भूतिशुद्धिविहीने तु कृत्वा पुजाभिचारवत् ॥
विपरीत फलं दद्यादभक्त्या चार्चनं तथा ॥

प्राणप्रतिष्ठां कुर्यात् ॥
सा यथा ॥
शिरसि ४ ब्रह्मविष्णुशिवेभ्यो ऋषिभ्यो नमः ॥
मुखे । ४ ऋग्यजुः सामभ्यश्छन्दोभ्यो नमः ॥
हृदये ४ परा प्राण शक्त्यै देवतायै नमः ॥
गुह्ये ४ आं बीजाय नमः ।
पादयोः ४ ह्रीं शक्तये नमः ॥
नाभौ ४ क्रों कीलकाय नमः ॥
इति विन्यस्य मम प्राणप्रतिष्ठार्थे विनियोग इति कृताञ्जलिर्वदेत् ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रोम् अकं ४ आकाश वाय्वग्नि सलिल पृथिव्यात्मने आं हृदयाय नमः ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रोम् इं चं ४ शब्दस्पर्शरूपरसगन्धात्मनेम् ई शिरसे स्वाहा ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रोम् उं टं ४ श्रोत्रत्वक्चक्षुर्जिह्वाघ्राणात्मने ऊं शिखायै वषट् ॥

४ ॐ आं ह्रीं क्रोम् एं तं ४ वाक्पाणिपादपायु उपस्थात्मने ऐं कवचाय हुम् ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रों ॐ पं ४ वचनादानगमनविसर्गानन्दात्मने ॐ नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रोम् अं यं ९ मनोबुद्ध्यहङ्कार चित्तित्तात्मने अः अस्त्राय फट् ॥
इति मन्त्रानङ्गुष्ठादित लां तं विन्यस्य हृदयादि षडङ्गेष्वप्येतान् विन्यस्य ॥
ततो नाभ्यादि पादद्वयान्तं ४ आं नमः ।
हृदयादि नाभ्यन्तं ४ ह्री नमः ।
मूर्द्धादि हृदयान्तं ४ क्रों नमः ।
ततो हृदय कमल मध्ये ४ यं त्वगात्मने नमः ।
पूर्वदले ४ रम् असृगात्मने नमः ।
पश्चिमदले ४ लं मांसात्मने नमः ।
आग्नेयदले ४ वं मेदात्मने नमः ।
वायव्यदले ४ शम् आस्थ्यात्मने नमः ।
ईशानदले ४ षं मज्जात्मने नमः ।
नैर्-ऋतिदले सं ४ शुक्रात्मने नमः ।
उत्तरदले ४ हं प्राणात्मने नमः ।
दक्षिणदले ४ लं जीवात्मने नमः ।
पुनः कर्णिकायाम् । ४ क्षं परमात्मने नः ॥
इति विन्यसेत् ।
ततो ध्यानम् ।

रक्ताध्विपोतारुण पद्मसंस्थां पाशाङ्कुशा विक्षुशरासबाणान् ॥

शूलं कपालं दधतीं कराब्जै रक्तां त्रिनेत्रां प्रणमामि देवीम् ॥ १ ॥

इति ध्यात्वा हृदि हस्तं निधाय ॥ ४ ॐ आं ह्रीं क्रों यं रं लं वं शं षं सं हों हं सः सोहं मम प्राणा इह प्राणाः ४ ॐ आं १४ मम जीव इ स्थितः ४ ॐ आं १४ मम सर्वेन्द्रिणि ४ ॐ आं १४ मम वाङ्मनश्चक्षुःश्रोत्रघ्राणप्राणाः इहैवागत्य सुखं चिरं तिष्ठन्तु स्वाहा ॥
इति प्राणप्रतिष्ठां त्रिर्जपित्वा निजवपुर्ज्योतिर्मयं ध्यायेदिति प्राणप्रतिष्ठाविधिः ॥
ॐ इति मन्त्रं १६ जपेत् हृदयै हस्तं निधाय ॥

श्री विद्यानन्दनाथेन शिवायोः प्रिय सूनुना ॥
कृते सौभाग्य रत्नाब्धौ तरङ्गोऽगात्तृतीयकः ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्द द्वन्द्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे तृतीयस्तरङ्गः ॥ ३ ॥
अथ मातृकान्यासः ॥

स चात्र विद्यायां शुद्धक कलामूर्ति प्रपञ्चयाग भेदाच्चतुर्विधः ॥
शुद्धादयोप्यस्यां विद्यायां त्रयोदश विधाः ॥
शुद्धो बिन्दुयुतो

विसर्गयुक्तो विन्दुविसर्गयुक्तो हृल्लेखाद्मो लक्ष्म्याद्यः कामबीजाद्यो मायाश्री कामबीजाद्यो बाला सम्पुटितः परा सम्पुटितः श्रीविद्यान्वितोहंसादिक परमहंसादिकश्चेति ॥
कला युक्तोपि द्विविधः ॥
तारोक्षकलां न्यासस्तेजस्त्रितयोत्थ कला मातृका न्यासश्चेति ॥
मूर्तिन्यासोपि द्विविधः ॥
केशवादि श्रीकण्ठादि भेदात् ॥
चतुर्थः प्रपञ्चयागः ॥
तत्रादौ मातृका वर्णैः प्राणायाम त्रयं कृत्वा न्यासं समारभेत् ।
तत्र स्वरै पूरकः पञ्चवर्गैः कुम्भकः यादिभिरेचकः ।
इति मातृका प्राणायामः इत्थं प्राणायाम त्रयं कृत्वा न्यासं कुर्यात् तत्राथ प्रथमं शुद्ध मातृका न्यासः ॥

ॐ अस्य श्रीशुद्ध मातृका न्यासस्य ब्रह्मा ऋषिः गायत्री छन्दः श्रीमातृका सरस्वती देवता हलो बीजानि स्वराः शक्तयः अव्यक्तं कीलकम् ।
मम श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोगः ॥
इति कृताञ्जलिः ।
ऋष्यादिकं स्मृत्वा मूर्द्धादिषु विन्यसेत् ॥
तद्यथा ॥
शिरसि ४ ब्रह्मणे ऋषये नमः ॥
मुखे ४ गायत्री छन्दसे नमः ।

हृदये ४ श्रीमातृका सरस्वत्यै देवतायै नमः ।
गुह्ये ४ हल्व्यो वीजेभ्यो नमः ।
पादयोः ४ स्वरेभ्यः शक्तिभ्यो नमः ।
नाभौ ४ अव्यक्ताय कीलकाय नमः ॥
इति विन्यस्य ॥
म श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोग इति सर्वाङ्गे व्याप्य कृताञ्जलिर्वदेत् ॥
ततः दक्ष करतले अ नमः ।
तत्पृष्ठे आ नमः ॥
दक्षकरभे इ नमः ।
दक्षिणाङ्गुष्ठमारभ्य वामाङ्गुष्ठावधि दश स्वङ्गुलिषु ईकाराद्योकारान्तान् १० विन्यस्य वाम करभं तत्पृष्ठतत्तलेषु औकारादि विसर्गान्तं न्यसेत् ॥
अयं संहार न्यासः ॥
दक्ष करतलादि वामकरतलान्तं सविसर्गान् स्वरान्न्यसेत् ॥
अयं सृष्टिन्यासः ॥
वाम कनिष्ठादित्तलान्तमष्टौ स्वरान् ऌकारादीन् बिन्दुविसर्ग सहितान् विन्यस्य दक्षकरतलादि तत्कनिष्ठान्तमकारादि ऋकारान्ता नष्टौ स्वरान् बिन्दु विसर्ग युक्तान्न्यसेदिति स्थिति न्यासः ॥
इति मातृका स्वरान्विन्यस्य तकारादीन् शान्तान् वामकनिष्ठा मूलादि

तदङ्गुष्ठाग्र पर्यन्तेषु पञ्चदश स्थानेषु विन्यस्य दक्षाङ्गुष्ठादि तत्कनिष्ठाग्रान्तेषु कादिणान्तान् विन्यस्य करद्वयेप्यङ्गुष्टादि कनिष्ठातं युगपदेवषादि क्षान्तान् पचवर्णान् व्यापकत्वेन न्यसेत् ॥
इति मातृकाक्षरैः करशुद्धिं विधाय ॥
ॐ ऐं ह्री श्रीम् अं कं खं गं घं “नम् आं हृदयाय नमः ॥ ४ इं चं ४ ईं शिरसे स्वाहा ॥ ४ उं टं ४ ऊं शिखायै वषट् ॥ ४ एं तं ४ ऐं कवचाय हुम् ॥ ४ ॐ पं ४ औं नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ४ अं यं ९ अः अस्त्राय फट् ॥
इति षडङ्ग मन्त्रानङ्गुष्ठादि तलान्तं करयोर्विन्यस्य हृदयादि षडङ्गेष्वपि न्यसेत् ॥
ततो ध्यानम् ॥

तत्र प्रथमं सूक्ष्मं रूपां ध्यात्वान्तर्मातृकां न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

व्योमेन्द्दौरसनार्णकर्णिकमचां द्वन्द्वैः स्फुरत्केसरं पत्रान्तर्गतपञ्चवर्गयशल्लार्णादि त्रिवर्गं क्रमात् ॥
आशास्वश्रिषुलान्तलाङ्गलि युजाक्षोणी पुरेणावृत्तं वर्णाब्जं शिरसि स्थितं विषगदम्प्रध्वंसिमृञ्जयम् ॥ १ ॥

इति ब्रह्मरन्ध्रे वर्णारविन्दं ध्यात्वा ॥

मूलाधारध्वनि श्रुत्वा प्रबुद्धा शक्तिकुण्डली ॥

ज्वलत्यावकसङ्काशा सूक्ष्मतेजः स्वरूपिणी ॥

मूलाधारा छिरः पद्मं स्पृशन्ती विद्यूदाकृतिः ॥
तया स्पृष्ट शिरः पद्मादमृतौघ स्वरूपिणः ॥

निर्गतान् मातृका वर्णान् सुषुम्णा वर्तमना तनुम् ॥
व्यापयित्वा स्थितान् सर्वानेवं ध्यात्वा प्रविन्यसेत् ॥

इति सूक्ष्मरूपां ध्यात्वा न्यसेत् ॥

तत्र विशुद्धौ षोडशदलकमलमूर्ध्व मुखं ध्यात्वा तद्दलेषु प्रागादि प्रादक्षिण्येन ४ अं नमः ॥ ४ आं नमः ।
एवं षोडश स्वरान्न्यसेत् ।
ततो हृदये ।
अनाद्वतचक्रं द्वादशं दलकमलं ध्यात्वा तथैव ककारादि ठकारान्तान् द्वादशवर्णान् प्रणवत्रितारादि नमोन्तान् प्रादक्षिण्येन न्यसेत् ॥
ततो नाभौ मणिपूरकं चक्रं दशदलकमलं ध्यात्वा तद्दलेषु डकारादि फकारातान्न् दशवर्णान् पूर्ववन्यसेत् ॥
ततो लिङ्ग मूले स्वाधिष्ठान चक्रं षट्दल कमलं ध्यात्वा तदलेषु प्राग्वत् बकारादिलकारान्तान् षट्वर्णान्न्यसेत् ॥
ततो मूलाधारे चतुर्दलकमलं ध्यात्वा तद्दलेषु वकारादि सकारान्तान् चतुरो वर्णान् पूर्वन्न्यशेत् ॥
ततो

भ्रूमध्ये आज्ञाचक्रं द्विदलकमलं ध्यात्वा तद्वलयोर्हक्षौ पूर्ववन्यसेत् ॥
इत्यन्तर्मातृकां न्यासं विधाय बर्हिर्मातृका न्यासं कुर्यात् ॥
इति अन्तर्मातृकान्यासः ॥
बहिर्न्यासो यथा ॥
तत्र ध्यानम् ॥
तद्यथा ॥
पञ्चाशद्वर्णभेदैर्विहितवदनदोः पाद युक्कुक्षिवक्षोदेहं शाभास्वत्कपर्दाकलितशशिकलामीन्दुकुन्दावब्दताम् ॥
अक्षस्रक्कुम्भचिन्तालिखितवरकरां त्र्यक्षणां पद्मसंस्थामछा कल्पामवतुछस्तनजघनभरां भारतीं तां नमामि ॥ १ ॥

दक्षोर्ध्वकरमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तम् आयुधध्यानम् ॥

चिन्ता लिखितं पुस्तकम् ।
इति प्रागुक्ते वर्णारविन्दे ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तत्रादौ ॥
ह्सौंः अम् आम् इत्यादि समस्तमातृकामुच्चार्य ह्सौः नमः ।
इति मूर्द्धादि पादान्तं त्रिर्व्यापकं विन्यस्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् इत्येतानि न्यासादौ सर्वत्र ज्ञेयानि ।
शिरसि ४ अं नमः ।
मुखवृत्ते ४ आं नमः ।
दक्षनेत्रे ४ इं नमः ।
वामनेत्रे ४ ईं नमः ।
दक्षकर्णे ४ उं नमः ।
वामकर्णे ४ ऊं नमः ।
दक्षनासायां ४ ऋं नमः ।
वामनासायां ४ ॠ नमः ।
दक्षकपोले ४

ऌं नमः ।
वाम कपोले ॡं नमः ।
उत्तरोष्टे ४ एं नमः ।
अधरोष्टे ४ ऐं नमः ।
ऊर्ध्व दन्तं पङ्क्तौ । ४ ॐ नमः ।
अधो दन्तपङ्क्तौ ४ औं नमः ।
शिरसि ४ अं नमः ।
जिह्वांयां ४ अः नमः ।
दक्षबाहु मूले ४ कं नमः ।
दक्षकफोणौ खं नमः ।
दक्षमणिबन्धे ४ गं नमः ।
दक्षाङ्गुलि मूले ४ घं नमः ।
दक्षाङ्गुल्यग्रे । ४ उंः नमः ।
एवं वामबाहु मूलकफोणौ मणिबन्धाङ्गुलि मूलाग्रेषु च वर्गे न्यसेत् ॥
(दक्ष वामपार्श्वपृष्ठनाभिजठरे) ततो दक्षोरूमूल जानुगुल्फाङ्गुलि मूलाग्रेषु ट वर्गं न्यसेत् ।
ततः वामोरुमूल जानुगुल्फाङ्गुलि मूलाग्रेषु त वर्गं न्यसेत् ॥
दक्ष वाम दक्ष वाम पार्श्वे पृष्ठनाभिजठरेषु प वर्गं न्यसेत् ।
ततो हृदय दक्षांस ककुद्वामांसेषु य वर्गं न्यसेत् ।
ततो हृदादि पाणि द्वये हृदादि पादद्वये हृदादि नाभौ हृदादि ब्रह्मरन्ध्रे श वर्गं न्यसेत् ।
इति शुद्ध मातृकां न्यासः ।
शुद्धं बिन्दुयुतं विसर्गसहितं हृल्लेखया लङ्कृतं बालासम्पुटितं तथैव परया श्रीविद्यया लङ्कृतम् ॥
आरोहादवरोहतः शतमयं न्यासं पुनर्हंसयोर्योजानाति स एव सर्वजगतां सृष्टिस्थिति ध्वंसकृत् ॥ १ ॥

अत्र शुद्धत्वेपि बिन्दुयुक्तत्वं वर्णानां वीर्ययोजनार्थमिति सम्प्रदायः ॥

अथ बिन्दुयुक्तमातृकान्यासः ।

तत्र ऋष्यादिकं प्राग्वत् ॥
ध्याने परं विशेषः ।
तद्यथा ।

अक्षस्रजं हरिणपोतमुदग्रटङ्कं विद्यां करैरवितर दधतीं त्रिनेत्राम् ॥
अर्द्धेदुमौलिमरुणामरविन्दवासां वर्णेश्वरीं प्रणमतः स्तनभार नम्राम् ॥ १ ॥

दक्षाधः करमारभ्य वामाधः करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ।

विद्यां पुस्तकम् ।
टङ्कम् आयुध विशेषः ।
इति वर्णारविन्दे ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ।
हृदयादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं ४ क्षं नमः ।
हृदयादिनाभ्यन्तं ४ लं नमः ।
इत्यादि ।
शिरसि ४ अं नमः इत्यन्तं संहार क्रमेण तत्तत्स्त्थानेषु न्यसेत् ।
इति बिन्दुमातृकां न्यासः ॥

अथ विसर्गमातृकान्यासः ।

तत्र ऋष्यादि ध्यानान्तं शुद्धमातृकावदेवे ।
न्यासे वर्णेषु विसर्गान्वितत्वं विशेषः ।
इति विसर्गमातृकां न्यासः ।

अबिन्दुविसर्गमातृकां न्यासः ।

तत्रापि ऋष्यादिकं शुद्धमातृकावदेव ।
ध्याने परं विशेषः ।

तथा सिन्दूरकाम्ममिताभरणं त्रिनेत्रं विद्याक्षसूत्रमृगपोतवरां दधानम् ॥
पार्श्व स्थितां भगवतीमपि काञ्चनाभां ध्यायेत् कराम्ब्ज धृतपुस्तक वर्णमालाम् ॥ १ ॥

वामाधः करमारभ्य

वामोर्ध्व करपर्यन्तम् आयुध ध्यानं शिवस्य ।
शक्तेस्तु वामादि कर द्वये ।
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ।

दक्षिणगुल्फे ४ डंः नमः ।
अङ्गुलिमूले ४ ढंः नमः ।
इत्यादि प्रणव त्रितारादि ४ क्षंः नमः ।
इत्यन्तं शुद्धमातृका स्थानेष्वेव विन्यस्य ॥ ४ अंः नमः ।
इत्यादि ४ ठंः नमः ।
इत्यन्तं मूर्द्धादि दक्षिण जान्वन्तं शुद्धमातृकास्थानेष्वेव न्यसेत् ।
इति स्थिति रूपो बिन्दुविसर्गमातृकान्यासः ।

अहृल्लेखादिमातृकान्यासः ।

तत्र शक्ति ऋषिः गायत्री छन्दः ।
हृल्लेखा स्वरूपिणी मातृका सरस्वती देवता ॥
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य । ४ अं कं ४ आं ह्रां हृदयाय नमः । ४ इं चं ४ ईं ह्रीं शिरसे स्वा * । ४ उं टं ४ ऊं ह्रुं शिखायै वषट् । ४ एं तं ४ ऐं ह्रैं कवचाय हुम् ॥ ४ ॐ पं ४ औं ह्रौं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ अं यं ९ अः ह्रः अस्त्राय फट् ।
इति करषडङ्गं न्यासः ।
ततो ध्यानम् ।

उद्यत्कोटि दिवाकर प्रतिभटोत्तुङ्गो रूपीनस्तनी बद्धार्द्धेन्दु किरीटहार रसनामञ्जीर संशोभीता ॥
बिभ्राणा करपङ्कजैर्जपवटिं पाशाङ्कुशौ पुस्तकं दिश्यानो जगदीश्वरी त्रिनयना पद्मे निषणा सुखम् ॥ १ ॥

दक्षाधः करमारभ्य वामाधः करपर्यन्तम् आयुध ध्यानम् ॥
इति वर्णारविन्दे ध्यात्वा ४ ह्रीम् अं नमः ।
इत्यादि क्षाकारान्तान् वर्णान् शुद्धमातृकां स्थानेषु न्यसेत् ॥
इति हृल्लेखा मातृकान्यासः ।

अथ श्रीं बीजादिमातृकान्न्यासः ।

तत्र ब्रुगु ऋषिः गायत्री छन्दः मातृमयी लक्ष्मीर्देवतान्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा यथाविधि विन्यस्य ४ अं कं ४ आं श्रां हृदयाय नमः इत्यादि षडदीर्घ युक्त श्रीबीजान्तैः षड्वर्गैः करषण्डङ्गं न्यासं विधाय ध्यायेत् ।

विद्युद्दामसमप्रभां हिमगिरि प्रख्यैश्चतुर्भिर्गेजैः शुण्डा दण्ड समुद्धृतामृते घटैरासिच्यमानामिमाम् ॥
बिभ्राणां करपङ्कजैर्जपवटीं पद्मद्वयं पुस्तकं भास्वद्रत्न समुज्वलां कुचनतां ध्यायेज्जगत्स्वामिनीम् ॥ १ ॥

दक्षाधः करमारभ्य वामाधः करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा ४ श्रीम् अं नमः ।
इत्यादि क्षान्तान् वर्णान् शुद्धमातृकास्थाने न्यसेत् ।
इति श्रीबिजादि मातृकान्यासः ।

अथ कामबीजादिमातृकान्यासः ।

तत्र सम्मोहन

ऋषिः गायत्री छन्दः मातृकामयी सम्मोहिनी देवता न्यासे विनियोगः ।
इति विन्यस्य ।
षट्दीर्घयुक्त कामबीजान्तैः षड्वर्गैः प्राग्वत् करषडङ्गन्यासं विधाय ध्यायेत् ।

बालार्ककोटि रुचिरां स्फटिकाक्षमालां को दण्डमिथुजनितं स्मर पञ्च बाणान् ॥
विद्यां च हस्तकमलैर्दधतीं त्रिनेत्रां ध्यायेत् समस्त जननीं नवचन्द्रचूडाम् ॥ १ ॥

वामाधः करमाभ्य दक्षाधः करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ।
चकारा दक्षमाला पुस्तकयोर्व्यत्ययो बोधव्यः ।
इति ध्वात्वा ४ क्लीम् अं नमः । ४ क्लीम् आं नमः ।
एवं क्षान्तं मातृकास्थानेषु न्यसेत् ।
इति काम बीजादि मातृकान्यासः ॥

अथ त्रिबीजादिमातृकान्यासः ।

तत्र महासम्मोहन ऋषिः गायत्रीछन्दः मातृकामयी महासम्मोहिनी देवता न्यासे विनियोगः ।
इति विन्यस्य द्विरुक्त त्रिबीजान्तैः षड्वर्गैः प्राग्वत् करषडङ्गन्यासं विधाय ध्यायेत् ॥

ध्याये यमक्षवलयेक्षुशरासपाश- पद्मद्वययाङ्कुशशरान्नव पुस्तकं च ॥
आबिभ्रतीं निजकरैररुणाङ्कुचार्तां सम्मोहिनीं त्रिनयनां नवचन्द्रचूडाम् ॥ १ ॥

वामाधः करमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ॥
अत्रापि चकारात् पूर्ववद्व्यत्ययो बोधव्यः ॥
इति ध्यात्वा ॥ ४ ह्रीं श्रीं क्लीम् अं नमः । ४ ह्रीं श्रीं क्लीम् आं नमः ।
इत्यादि क्षान्तां न्यसेत् ॥
इति त्रिबीजादि मातृकान्यासः ।

अथ बालां सम्पुटितमातृकान्यासः ।

तत्र दक्षिणामूर्ति ऋषिः गायत्री छन्दः बालारूपिणी मातृका सरस्वती देवता ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य कराङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥ ४ अं कं ४ आम् ऐ हृदयाय नमः । ४ इं चं ४ ईं क्लीं सिरसे स्वाहा । ४ उं टं ४ ऊं सौः शिखायै वषट् । ४ एं तं ४ ऐं सौः कवचाय हुम् । ४ ॐ पं ४ औं क्लीं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ अं यं ९ अः ऐम् अस्त्राय फट् ।
इति कराङ्गन्यासं विधाय ध्यात् ।
तद्यथा ।

मुक्तासेखरकुण्डलाङ्गदमणि ग्रैवेयहारोर्मिकां विद्योतद्वलयादिकं कण कटी सूत्र स्फुरन्नूपुराम् ।
माणिक्योदर बन्धुरस्तनभरां मिदोः कलां बिभ्रतीं पाशं साङ्कुश पुस्तकाक्षवलयान् दक्षोर्ध्व बाहोदितः ॥ १ ॥

पुर्णेन्दु प्रतिमप्रसन्नवदनां नेत्रत्रयोद्भासिता- मिन्दुक्षीरवलक्षगात्र विलसन्माल्यानुलेपाम्बराम् ॥
पञ्चाशल्लिपि जृम्भिताखिल जगद्वाग्देवता देवतां मूलाधार समुहतां भगवतीं वर्णाम्बुजे चिन्तयेत् ॥ २ ॥

इति वर्णारविं ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा । ४ ऐं क्लीं सौः अं सौः क्लीम् ऐं नमः । ४ ऐं क्लीं सौः आं सौः क्लीम् ऐं नमः एवं क्षातान् वर्णान् बालासम्पुटितान् शुद्धमातृकास्थानेषु विन्यसेत् ॥
इति बालासम्पुटितमातृकान्यासः ॥

अथ परासम्पुटितमातृकान्यासः ।

तत्र ब्रह्मा ऋषिः गायत्रीछन्दः परारूपिणी मातृका सरस्वती देवता न्यासे विनियोः । ४ अं कं ४ आं सां हृदयाय नमः । ४ इं चं ४ ईं सीं शि से स्वा० ४ उं टं ४ ऊं सङ्खायै वषट् ।
एवं करषडङ्गं कृत्वा ध्यायेत् ।
तद्यथा ।

अकलङ्कशशाङ्काभां त्र्यक्षां चन्द्रकलावती ।
मुद्रा पुस्तक सद्बाहुं प्रणमामि पराङ्कलाम् ॥ १ ॥

इति वरविन्दे ध्यात्वा न्यसेत् ।
तद्यथा ४ सौः अं सौः नम ४ सौः आं सौः नमः ।
एवं क्षान्तं मातृकास्थानेषु न्यसेत् ॥

इति परासम्पुटितमातृकान्यासः ।

अथ श्रीविद्यायुक्तमातृकान्यासः ।

तत्र दक्षिणामूर्ति ऋषिः गायत्री छन्दः श्रीमातृका सुन्दरी देवता ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य कराङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् अं कं ४ प्रथमकुटमूच्चार्य आं हृदयाय नमः । ४ द्वितीयकूतम् ईं शिरसे स्वाहा । ४ उं टं ४ तृतीयकूटम् ऊ शिखायै वट् । ४ एं तं ४ प्रथम कूटम् ऐं कवचाय हुम् । ४ ॐ पं द्वितीयकूटम् औं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ अं यं ९ तृतीयकूटम् अः अस्त्राय फट् ।
ततो ध्यानम् ।

आरकाभां त्रिनेत्रां मणिमुकुटवतीं रत्नताटङ्करम्यां हस्ताम्भोजैः सपाशाङ्कुशमदनधनुः सायकैर्विःस्फुरन्तीम् ॥
आपिनातुङ्गवक्षोरुहतटविलुठत्तारहारोज्वलाङ्गी ध्यायेदम्भोरुहस्थामरुणनिवसानामीश्वरीमीश्वराणाम् ॥ १ ॥

वामाद्यूर्ध्वयोराद्य तदाद्यधःस्तयोरन्य इत्यायुध ध्यानम् ।
इति वर्णारविन्दे ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा । ४ मूलविद्यामुच्चार्य अं नमः ।
एवं प्रणव त्रितार श्रीद्यादिनमोन्तान् आकारादि

क्षकारातान् वर्णान् मातृकास्थानेषु न्यसेत् ॥
इति श्रीविद्यामातृकान्यासः ।

अथ हंसमातृकान्यासः ।

तत्र ब्रह्मा ऋषिः गायत्री छन्दः हरगौरी ४ स्वरूपिणी मातृकासरस्वती देवता ॥
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य कराङ्गन्यासं कुर्यात् । ४ अं कं ४ आं हां सां हृदयाय । ४ इं चं ४ ईं हीं सं शिरसे । ४ उं टं ४ ऊं हूं सूं शिखायै वषट् । ४ एं तं ४ ऐं हैं सैं कवचाय हुम् । ४ ॐ पं ४ औं हौं सौं नेत्रत्र० । ४ अं यं ९ अः हः सः अस्त्राय फट् इति विन्यस्य ततो ध्यानम् ॥

उद्यद्भानु स्फुरित तडिदाकारमर्द्धाम्बिकेशं पाशाभीति वरद परशुन् सन्दधानं कराब्जैः ॥
दिव्यो कल्पैर्नवमणिमयैः शोभितं विश्वमूलं सौम्याग्नेयं वपुरवतुनश्चन्द्रचूडं त्रिनेत्रम् । १ ।

वामोर्ध्वादि दक्षोर्ध्व करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ।
इति ध्यात्वान्यसेत् ॥ ४ हं सः अं नमः ।
एवं क्षां तं मातृकास्थानेषुन्यसेत् ॥
इति हंसमातृकान्यासः ।

अथ परमहंसमातृकान्यासः ।

तत्र परमहंस ऋषिः गायत्री छन्दः परमात्मस्वरूपिणी मातृका सरस्वती देवता ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्य कराङ्गन्यासं कुर्यात् ॥ ४

ॐ अं कं ४ आं ॐ हृदयाय० ४ ॐ इं चं ४ ईं ॐ शिरसे स्वाहा ॥ ४ ॐ उं टं ४ ऊ ॐ शिखायै वषट् । ४ ॐ एं तं ४ ऐं ॐ कवचाय हुम् ॥ ४ ॐ ॐ पं ४ औं ॐ नेत्रत्र० ४ ॐ अं यं ९ अः ॐ अस्त्राय फ० इति विन्यस्य ।
ततो ध्यानम् ।

श्रीमत्परात्ममनुजृभितवर्णरूपां मानैरगम्य पदवी परिचीयमानम् ॥
विद्याक्षसूत्रकलशान् दधतीं च मुद्रां ध्यायेत् समस्त जननीं शिवदां त्रिनेत्राम् ॥ १ ॥

वामाद्यधः करयोराद्ये तदाद्यूर्ध्वयोरन्ये इत्यायुध ध्यानम् ।
मुद्रां ज्ञानमुद्राम् ।
इति ध्यात्वान्यसेत् । ४ सोहं क्षं नमः ४ सोहं लं नमः एवमकारान्तान्वर्णान् पूर्ववत् संहाररीत्यान्यसेत् ।
इति परमहंसमातृकान्यासः ।
इति त्रयोदशविधन्यासः ।

अथ प्रणवोत्थकलामातृकान्यासः ।

तत्र प्रजापति ऋषिः गायत्रीछन्दः कलामयी मातृकासरस्वती देवता इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा न्यसेत् ।
मम श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोगः ।
ततः कराङ्गन्यासं कुयात् ॥ ४ अं ॐ आं हृदयाय० ४ इं ॐ ईं शिरसे० एवं कराङ्गन्यासं कुर्यात् ततो ध्यानम् ॥

हस्तैः पद्मं रथाङ्गं गुणमथहरिणं पुस्तकं वर्णमालां टङ्कं शुभ्रं कपालन्दरममृतलसद्धेमकुम्भं वहन्ताम् ॥
मुक्ताविद्यूत्पयोदस्फुटिकनवजपाबन्धुरैः पञ्चवक्रै- स्त्र्यक्षैर्वक्षोजन म्रां सकलशशि निभां शारदां तां नमामि ॥ १ ॥

वामाद्यधः करयोराद्ये तदाद्यूर्ध्वयोरपरे तदाद्यूर्ध्वयोरितरे तदाद्यूर्ध्वयोरन्ये ।
इत्यायुध ध्यानम् ॥
दरः शङ्खः गुणः पाश इति वर्णारविन्दे ध्यात्वा न्यसेत् ।
तद्यथा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ॐ अं निवृतिकलायै नमः । ४ ॐ आं प्रतिष्टाकलायै नः । ४ ॐ इं विद्याकलायै० ४ ॐ ईं शान्तिकलायै नमः । ४ उम् इन्धिका कलायै० ४ ॐ ऊं दीपिकाकलायै नमः ४ ॐ ऋ रेचिका कलायै नम० ४ ॐ ॠं मोचिका कलायै० ४ ॐ ऌं पराकलायै० ४ ॐ ॡं सूक्ष्मा कलायै० ४ ॐ एं सूक्ष्मामृताकलायै० ४ ॐ ऐं ज्ञानामृताकलायै नमः । ४ ॐ ॐ आप्यायिनी कलायै० ४ ॐ औ व्यापिनी कलायै० ४ ॐ अं व्योमरूपिणी कलायै० ४ ॐ अः अनन्ताकलायै० ४ विष्णुर्योनिमिति जपेत् ४ अं १६ भुक्तिमुक्तिप्रदा नादजा अनन्तकलाभ्यो नम इति मुखे व्यापकम् ॥ ४ ॐ कं

सृष्टिकलायै० ४ ॐ खम् ऋद्धिकलायै० ४ ॐ गं स्मृतिकला० ॐ घं मेधाकलायै० ४ ॐ “नं कान्तिकलायै० ४ ॐ चं लक्ष्मीक० ४ ॐ छं द्यूतिक० ४ ॐ जं स्थिराक० ४ ॐ झं स्थिति० ४ ॐ ञं सिद्धिकलायै० ४ हं सः शुद्धिषदिति जपेत्० सृष्टि प्रदाकार प्रभव ब्रह्मकलाभ्यो नमः ।
इति भुजयोर्व्यापकम् ॥ ४ ॐ टं जराक० ४ ॐ ठं पालिनी क० ४ ॐ डं शान्तिक० ४ ॐ ढम् ऐश्वर्या क० ४ ॐ णं रतिक० ४ ॐ तं कामिका क० ४ ॐ थं वरदाक० ४ ॐ दं ह्रादिनी क० ४ ॐ धं प्रीतिक० ४ ॐ नं दीर्घाक० ४ प्रतद्विष्णुस्तवते इति जपेत् ॥ ४ टं ५ तं ५ स्थिति प्रदोकार प्रभव विष्णुकलाभ्यो नम इति पादयोर्व्यापकं न्यसेत् । ४ ॐ पं तीक्ष्णा क० ४ आं फं रौद्री क० ४ ॐ बं भयाक० ४ ॐ भं निद्राकला० ४ ॐ मं तन्द्रा कला० ४ ॐ यं क्षुधाक० ४ ॐ रं क्रोधिनी क० ४ ॐ लं क्रिया क० ४ ॐ वम् उत्का कला० ४ ॐ शं मृत्युरूपाक० ४ त्र्यम्बङ्कं यजामहेरेति जपेत् ॥ ४ पं ५ यं ५ संहृति प्रदमकार प्रभव रूद्र कलाभ्यो नम इति हृदयादि मध्ये व्यापकं न्यसेत् ॥ ४

ॐ षं पीता कला० ४ ॐ सं श्वेता क० ४ ॐ हम् अरुणा कला० ४ ॐ लम् असिता कला० ४ ॐ क्षम् अनन्ता कला० ४ तत्सवितुरिति जपित्वा । ४ षं ५ तिरोधान प्रदबिन्दु प्रभवेशान कलाभ्यो नम इति सर्वाङ्गे व्यापकम् ॥
इति शुद्धमातृकास्थानेषु न्यसेत् ॥
इति प्रणव कलामातृकान्यासः ॥

अत्र नादात्मनः सदाशिवात्सम्भूताः स्वरजाः कलाः श्वेताः ॥
अक्षस्रक्पुस्तकपाशकपालकराध्येयाः ॥
क च वर्ग कला अकाराद्ब्रह्मणोद्भूताः पीताः ।
अक्षस्रक् पङ्कजाभयकमण्डलुकराध्येयाः ॥
टवर्गजाः उकाराद्विष्णोरुत्पन्नाः श्यामाः ।
अभयशङ्खचक्रवरहस्ताध्येयाः ।
प या वर्गजाः मकाराद्रुद्रादुत्पन्नाः शरच्चन्द्र निभाः ।
अभय शुलकपालः वरहस्ताः ध्येयाः ॥
षादि पञ्चवर्णजा ईश्वराद्बिन्दोरुत्पन्नारक्ताः ।
अभय हरिण टङ्कवर हस्ताये याः ॥
इति तारोत्थ कला मातृकाध्येयान्यस्तव्याश्च ॥

अथाष्टत्रिंशत्कलामातृकान्यासः ।

तत्र सोमसूर्याग्नय ऋषयः अनुष्टुप् त्रिष्टुप् त्रिष्टुप् पङ्क्तयः छन्दांसि ।

अष्टत्रिंशत्कलारुपिणीमातृकादेवता ।
श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य ॥ ४ स्वरैर्हृत् । ४ पञ्चवर्गैः शिरः । ४ यादिभिः शिखा पुनः । ४ स्वरैः कवचम् । ४ पञ्चवर्गैर्नेत्रम् । ४ यादि भिरस्त्रम् ।
इति करषडङ्गन्यासंविधाय ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

चन्द्रसूर्याग्निसङ्काश वक्त्रदेहपदद्वयाम् ॥
सुधाढ्य कलशं पद्मं स्वस्तिकं च वरङ्करैः ॥ १ ॥

दधानां चिन्तयेद्देवीं पद्मस्थां परमेश्वरीम् ॥
त्रिनेत्रां रक्तवसनां दिव्याभरणभूषिताम् ॥ २ ॥

इति ध्यात्वा न्यासं कुर्यात् ॥
तत्र । ४ अम् अमृताकलायै नमः । ४ आं मानदाक० ४ इं पूषाक० ४ ईं तुष्टिक० ४ उं पुष्टिकला० ४ ऊं रति कला० ४ ऋधृतिक० ४ ॠं शशिनी कला० ४ ऌं चन्द्रिका कला० ४ ॡं कान्तिक० ४ एं ज्योत्स्ना कला० ४ ऐं श्रीकला० ४ ॐ प्रीतिक० ४ औम् अं गदाक० औम् अं पूर्णा कला० ४ अः पूर्णामृताकलायै नमः ॥
इति षोडशकलांः षोडशस्थानेषु न्यसेत् ॥
ततः ॥ ४ कं भं तपिनी कलायै नमः ॥ ४ खं बं तापिनी क० ४ गं फं धूम्राक० ४ घं पं

मरीचीक० ४ “नं नं ज्वालिनीक० ४ चं धं रुचिक० ४ छं दं सुषुम्णाक० ४ जं थं भोगदाक० ४ झं तं विश्वाकला० ४ ञं णं बोधिनीक० ४ टं ढं धारिणीक० ४ ठं डं क्षमा० क० इति दक्षिणबाहु मूलादि दक्षिणजान्वन्तं मातृकास्थानेषु न्यसेत् ॥
ततः । ४ यं धूम्रार्चि कलायै नमः ॥ ४ रम् उष्माक० ४ लं ज्वलिनीक० वं ज्यालिनीक० ४ शं विस्फुलिगिनीक० ४ षं सुश्रीक० ४ संसुरूपाकला० ४ हं कपिलाकला० ४ लं हव्यवाहक० ४ क्षं कव्यवाहकलायै नमः ।
इति दक्षिणगुल्फादि वामपादान्तं मूर्द्धसर्वाङ्गे च न्यसेत् ॥
एताः श्वेतपीतारुणावराभयकराः सर्वाभरणभूषितायुवतयोध्येयाः ॥

इत्यष्टत्रिंशत्कलाः मातृकाऽष्टत्रिंशत् स्थानेषु न्यसेत् ॥
श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रिय सूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गोऽगाच्चतुर्थकः ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथे चरणारविन्दद्वन्द्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे चतुर्थस्तरङ्गः ॥ ४ ॥
अथ मूर्तिमातृकान्यासः ।

तत्रादौ केशवादिमातृकान्यासः

तत्र ॐ साध्यनारायण ऋषिर्गायत्रीछन्दः श्रीलक्ष्मीनारायणो देवता ।
मम श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोगः ॥
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य करषडङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ॐ श्रीं ॐ नमो नारायणाय हंसः सोहम् अं कं ४ आं ह्रिं हं सः सोहं ॐ नमो नारायणाय क्रुद्धोल्काय स्वाहा श्रां देव्यै हृदयाय नमः । १ ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ॐ श्रीं ॐ नमो नारायणाय हं सः सोहम् इं चं ४ ईं ह्रीं हंसः सोहं ॐ नमो नारायणाय महोल्काय स्वाहा श्रीं पद्मिन्यै सिरसे स्वाहा ॥ २ ॥

४ ॐ १३ उं टं ४ र्-उं ह्रीं १२ वीरोल्काय स्वाहा श्रुं विष्णुपत्न्यै शिखायै वषट् ः ॥ ४ ॐ १३ एं तं ४ ऐं ह्रीं १२ विद्युदुल्काय स्वाहा श्रैं वरदायै कवचाय हुम् ॥ ४ ॐ १३ ॐ पं ४ औं ह्रीं १२ सहस्रोल्काय स्वाहा श्रौ कमलरूपायै नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ५ ॥

४ ॐ १३ अं यं ९ अः ह्रीं १२ अनतोल्काय स्वाहा श्रः शूलिन्यै अस्त्राय फट् ॥ ६ ॥

इति षडङ्गमन्त्रानङ्गुष्ठादितलान्तं करयोर्विन्यस्य हृदयादि सडङ्गेष्वपि न्यसेत् ॥
ततो ध्यानम् ॥

विद्यारविन्दमुकुरामृत कुम्भपद्म कौमोदकीदरसुदर्शन शोभिहस्तम् ॥

सौदामिनीमूदिरकान्ति विभाति लक्ष्मी- नारायणात्मकमखण्डितमात्ममूर्तेः ॥ १ ॥

वपुरिति शेषः ॥
वामाधः करमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तम् आयुध ध्यानम् ॥
मुकरो दर्पणः ।
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ।

ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं श्रीं क्लीम् अं क्लीं श्रीं ह्रीं केशवाय कीर्त्यै नमः ॥ ४ ह्रीं श्रीं क्लीम् आं क्लीं श्रीं ह्रीं नारायणाय कान्त्यै नमः ॥ ७ इं ३ माधवाय तुष्ट्यै नमः ॥ ७ ईं ३ गोवीन्दाय पुष्टे यें० । ७ उं ३ विष्णवे धृत्यै नमः ॥ ७ ऊं ३ मधूसूदनाय शान्त्यै न० ७ ऋं ३ त्रिविक्रमाय क्रियायै नमः ॥ ७ ॠं ३ वामनाय दयायै नमः ॥ ७ ॡं ३ श्रीधराय मेधायै नमः । ७ ॡं ३ हृषीकेशाय हर्षायै० । ७ एं ३ पद्मनाभाय श्रद्धायै० । ७ ऐं ३ दामोदराय लज्जायै० । ७ ॐ ३ वासुदेवाय लक्ष्म्यै० । ७ औं ३ सङ्कर्षणाय सरस्वत्यै० । ७ अं ३ प्रद्युम्नाय प्रीत्यै० । ७ अः ३ अनिरुद्धाय रत्यै० ॥ ७ कं ३ चक्रिणे जयायै० । ७ खं ३ गदिने दुर्गायै० ७ गं ३ शार्"निणे प्रभायै नमः । ७ घं ३ खड्गिने सत्यायै० । ७ “नं ३ शङ्खिने चण्डायै० । ७ चं ३ हलिने बाण्यै० । ७

छं ३ मुसलिने विलासिन्यै नमः । ७ जं ३ शूलिने विजयायै० । ७ सं ३ पाशिने विरजायै नमः । ७ ञं ३ अङ्कुशिने विश्वायै । ७ टं ३ मुकुन्दाय विनदायै नमः । ७ ठं ३ नन्दजाय सुनन्दायै० । ७ डं ३ नन्दिने स्मृत्यै० । ७ ढं ३ नराय ऋध्यै० । ७ णं ३ नरकाजते समृध्यै० । ७ तं ३ हरये शुध्यै नमः । ७ थं ३ कृष्णाय भुक्त्यै० । ७ दं ३ सत्यावबुध्यै० । ७ धं ३ सत्वताय मत्यै० । ७ नं ३ शौरये क्षमायै० । ७ पं ३ शूरावरमायै० । ७ फं ३ जनार्दनाय उमायै० । ७ बं ३ भूधराय क्लेदिन्यै० । ७ भं ३ विश्वमूर्त्तये क्लिन्नायै० । ७ मं ३ वैकुण्ठाय वसुदायै० । ७ यं ३ त्वगात्मने पुरुषोत्तमाय वसुधायै० । ७ रं ३ असृगात्मने बलिने परायै० । ७ लं ३ मांसात्मने बलानुजाय परायणायै० । ७ वं ३ मेदात्मने बालाय सूक्ष्मायै० । ७ शं ३ अस्थात्मने वृषघ्नाय सन्ध्यायै० । ७ षं ३ मज्जात्मने वृषाय प्रज्ञायै० । ७ संशुक्रात्मने हंसाय प्रभायै० । ७ हं ३ प्राणात्मने वराहाय निशायै० । ७ लं ३ शक्त्यात्मने विमलाय अमोघायै० । ७ क्षं ३ परमात्मने नृसिंहा विद्युतायै नमः ॥
एता मूर्त्ति शक्तयो मातृकास्थानेषु न्यस्तव्याः ॥

केशवाद्या इमे शामाश्चक्रशङ्खलसत्कराः ॥
शक्तयस्तु प्रियां केषु निषणाः सस्मिता ननाः ॥

विद्युद्दाम समानाङ्ग्यः पङ्कजाभय वाहवः ।
इति ध्येयाः ॥

इति केशवादि मातृकान्यासः ॥

अथ श्रीकण्ठादि मातृकान्यासः ।

तत्र दक्षिणामूर्ति ऋषिर्गायत्री छन्दः श्री अर्धनारीश्वरी देवता ।
श्रीविद्याङ्गत्वे न्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य करषडङ्गं न्यासं कुर्यात् ।
तद्यथा । ४ अं कं ४ आं हस्रां हृदयाय० ४ इं चं ४ ईं हस्रीं शिरसे० ४ उं टं ४ ऊं हस्रूं शिखायै० ४ एं तं ४ ऐं हस्रैं कवचाय० ४ ॐ पं ४ औं हस्रौं नेत्रत्रयाय वौ० ४ अयं ९ अः हस्रः अस्त्राय फट् ॥
इति षडङ्गमन्त्रानङ्गुष्ठादि तलान्तं विन्यस्य हृदयायदिष्वपि षडङ्गेषु विन्यसेत् ॥
ततो ध्यानम् ॥

बधूककाञ्चननिभं रुचिराक्षमालां पाशाङ्कुशौ च वरदं निज बाहुदण्डैः ॥
बिभ्राणमिन्दुशकलाभरणं त्रिनेत्र- मर्द्धाम्बिकेशमनिशं वपुराश्रयामः ॥ १ ॥

दक्षाधः करमारभ्य दक्षोर्ध्वकरपर्यन्तमायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ हस्रौः अं श्रीकन्थेशाय पूर्णोदर्यै नमः । ४ हस्रौः आम् अनन्तेशाय विरजायै० ४ हस्रौः

इं सूक्ष्मेशायशाल्प्रल्यै० ४ हस्रौः ईं त्रिमूर्तीशाय लोलाक्ष्यै० ४ हस्रौः उम् अमरेशाय वर्त्तुलाक्ष्यै० ४ हस्रौः ऊम् अर्घीशाय दीर्घघोणायै० ४ हस्रौः ऋम्भार भूतीशाय दीर्घमुख्यै० ४ हस्रोः ॠम् अतिथीशा गोमुख्यै० ४ हस्रौः ऌंस्थाण्वीशाशाय दीर्घजिह्वायै० ४ हस्रौः ॡं हरेशाय कुण्डोदयै नमं० ४ हस्रौः ऐं सिण्टीशाय ऊर्ध्वकेश्यै० ४ हस्रौः ऐं भौतिकेशाय विकृतमुख्यै० ४ हस्रौः ॐ सद्योजातेशाय ज्वालामुख्यै० ४ हस्रौः औम् अनुग्रहेशाय उल्कामुख्यै नमः० ४ हस्रौः अम् अक्रूरेशाय श्रीमुख्यै० ४ हस्रौः अः महासेनेशाय विद्यामुख्यै० ४ हस्रौः कं क्रोधीशाय महाकाल्यै० ४ हस्रौः खं चण्डेशाय सरस्वत्यै० ४ हस्रौः गं पञ्चान्तकेशाय सर्वसिद्धिगौर्यै० ४ हस्रौः घं शिवोत्तमेशाय त्रैलोक्य विद्यायै० ४ हस्रौः “नम् एकरुद्रेशाय मन्त्रशक्त्यै० ४ हस्रौः चं कूर्मेशाय आत्मशक्त्यै० ४ हस्रौः छम् एकनेत्रेशाय भूतमात्रे० ४ हस्रौः जं चतुराननेशाय लम्बोदर्यै० ४ हस्रौः झम् अजेशाय द्राविण्यै० ४ हस्रौः ञं सर्वेशाय नागर्यै० ४ हस्रौः टं सोमेशाय

खेचर्यै० ४ हस्रौः ठं लाङ्गलीशाय मञ्जर्यै० ४ हस्रौः डं दारुकेशाय रूपिण्यै० ४ हस्रौः ढम् अर्द्धनारीश्वराय वीरिण्यै० ४ हस्रौः णम् उमाकान्तेशाय काकोदर्यै० ४ हस्रौः तम् आषाढीशाय पूतनायै० ४ हस्रौः थं दण्डीशाय भद्रकाल्यै० ४ हस्रौः दम् अत्रीशाय योगिन्यै न० ४ हस्रौः धं मीनेशाय शङ्खिन्यै० ४ हस्रौः नं मेषेशाय गर्जिन्यै० ४ हस्रौः पं लोहितेशाय कालरात्र्यै० ४ हस्रौः फं शिखीशाय कूर्दिनै० ४ हस्रौः बं छगलण्डेशाय कपर्दिन्यै० ४ हस्रौः भं द्विरण्डेशाय वज्रायै० ४ हसौः मं महाकालेशाय जयायै० ४ हस्रौः यं त्वगात्मने वालीशाय सुमुख्यै० ४ हस्रौः रम् असृगात्मने भुजङ्गेशाय रेवत्यै० ४ हस्रौः लं मांसान्त्मने पिनाकीशाय माधव्यै० ४ हस्रौः वं मेदात्मने खड्गीशाय वारुण्यै० ४ हस्रौः शम् अस्थात्मने बकेशाय वायव्यै० ४ हस्रौः षं मज्जात्मने श्वेतेशाय रक्षाविदारिण्यै० ४ हस्रौः संशुक्रात्मने भृग्वीशाय सहजायै० ४ हस्रौः हं प्राणात्मने लकुलीशाय महालक्ष्मै० ४ हस्रौः लं शक्त्यात्मने शिवेशाय व्यापिन्य० ४

हस्रौः क्षं परमात्मने संवर्तेशाय महामायायै नमः ॥
इति मातृकास्थानेषु न्यसेत् ॥

अत्र रुद्राः स्मृता रक्ता धृतशूलकपालकाः ।
शक्तयो रुद्रपीठस्थाः सिन्दूरारुणविग्रहाः ॥ १ ॥

रक्तोत्पल कपालाभ्यामलङ्कृतकराम्बुजाः ॥

इति मूर्ति शक्तीनां ध्यानम् ॥
इति श्रीकण्ठमातृकान्यासः ॥

अथ प्रपञ्चयागमातृकान्यासः ॥

तत्र प्रथमं महागणपति मन्त्र ऋष्यादि करषडङ्गन्यासपूर्वकमष्टधा जपित्वा ततो गणपति बीजं तथैव न्यासध्यानपूर्वकं चतुश्चत्वारिंशद्वारं जपित्वा ततो न्यासपूर्वकं गणपत्यर्घमेकवारमावर्त्य पुनर्गणपतिमालामन्त्रं चतुर्वारमावर्त्य ततो ऋष्यादिन्यासध्यानपूर्वकं पूर्वोक्तां शुद्धमातृकां त्रिवारं विन्यस्य ततः सत्यग्रहा विन्यस्य ततः प्रपञ्चयाग मन्त्रस्य ऋष्यादि करषडङ्गन्यासा विन्यस्य ध्यानपूर्वकं प्रपञ्चयागमातृकां संहारसृष्टिमार्गेण न्यसेत् ॥
इति ऋमः ।
तत्र महागणपति मन्त्रस्य गणक ऋषिः निवृत् गायत्रीछन्दः श्रीमहागणपतिर्देवता प्रपञ्चयागाङ्गत्वै जपे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्ये करषडङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा

४ ॐ गां हृदयाय० ४ श्रीं गीं शिरसे० ४ ह्रीं गूं शिखायै० ४ क्लीं गैं कव० ४४ ग्लौं गौं नेत्र० ४ गं गः अस्त्राय फट् इति मन्त्रैः कराङ्गन्न्यासं कृत्वा ध्यानं कुर्यात् ।
तद्यथा ॥

हस्तीन्द्राननमिन्दुचूडमरुणछायं त्रिनेत्रं रसा- दाश्लिष्टं प्रिययासपद्मकरयो स्वाङ्कस्थयासन्ततम् ॥
बीजापूर गदाधनुस्त्रिशिखयुक् चक्राब्ज पाशोसल ब्रीह्य ग्रहस्व विषाण रत्नकलशान् हस्तैर्बहन्तं भजे ॥ १ ॥

गण्डभित्ति गलद्दान पूरलाल समानसान् ॥
द्विरेफान् कर्णतालाभ्यां वारयन्तं मुहुर्मुहुः ॥ २ ॥

कराग्रधृतमाणिक्य कुम्भवक्त्रविनिसृतैः ।
रत्नवर्षैः प्रीणयन्तं साधकान्मदविह्वलम् ॥ ३ ॥

माणिक्य मुकुटोपेतं रत्नाभरणभूषितम् ।
युगपत्सेवितं देवैरसुरैश्च मुहुर्मुहुः ॥ ४ ॥

वामधः करमारभ्य दथाधः करपर्यन्तमायुध ध्यानम् ।
रत्नकलशं शुण्डाग्रे त्रिशिखं त्रिशूलम् ।
इति महागणपतिं साङ्गावरणं ध्यात्वा ।
ॐ श्रीं ह्रीं क्लीं ग्लौं गं गणपतयो वर वरद सर्वजनम्मेव शमानय स्वाहा ।
इति ।
मन्त्रमष्टधा जपित्वा ।

गणपति बीजस्य गणक ऋषिः निवृत् छन्दः विघ्नेश्वरो देवता प्रपञ्चयागाङ्गत्वे बीज जपे विनियोगः इति ऋष्यादिकं

स्मृत्वा विन्यस्य ४ गां ४ गीम् इत्यादिना करषडङ्गन्यासं विधाय ।
ध्यानम् ।

सिन्दूराभं त्रिनेत्रं पृथुतर जठरं हस्तपद्मैर्धधानं दन्तम्पांशाङ्कुशेष्टानुरुकर विलसद्बीजपूराभिरामम् ॥
बालेन्दुद्योति मौलिं करिपति वदनं दान पूरार्द्ध गण्डं भोगीन्द्रा बद्धभूषं भजत गणपतिं रक्तं वस्त्राङ्गरागम् ॥ १ ॥

वामाधः करमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तम् आयुध ध्यानाम् ।
इष्टोवरः ।
उरुकरः शुण्डादण्डः ।
इति ध्यात्वा गणपतिं बीजं चतुःश्चत्वारि शब्दारं जपित्वा ॥ ४ ॐ गणान्नां नमः शिरसि ।
अलिके ४ त्वा नमः वदने ४ गणपतिं नमः दक्षकर्णे ।
हवामहे नमः वामकर्णे । ४ कविं नमः आस्ये । ४ कवीनां नमः गले ४ मुपमश्रवस्तमं नमः अंसयोः ४ ज्येष्टराजं नमः हृदि ४ ब्रह्मणां नमः नाभौ ४ ब्रह्मणः नमः गुह्ये ४ पते नमः दक्षजानौ ४ आ नमः वामजानौ । ४ नः नमः दक्षौरौ ४ शृ रावन् नमः वामोरौ । ४ ऊतिभिर्नमः पृष्टे ४ सीद नमः ककुदि ४ सादनं नमः ॥
इति विन्यस्य ॥

ॐ गणानान्त्वा गणपतिं हवामहे कविं कवीनाम्मुपमश्रवस्तमम् ॥
जेष्ठराजं ब्रह्मणां ब्रह्मणस्पत आन शृण्वनूतिभिः सीद सादनम् ॥ १ ॥

इति ऋचम् एकवारं जपित्वा ॥
गणपति मालामन्त्रं जपेत् ॥
ह्रीं क्रों ॐ नमः सर्वविघ्नाधिपाय सर्वार्थ सिद्धिदाय सर्वदुःखप्रशमनाय ऐह्ये हि भगवन् सर्वान् वान्दय २ स्तम्भय २ ह्रीं गङ्गां नमः स्वाहा क्रों ह्रीम् इति मालामन्त्रं चतुरा वृत्तिर्जपित्वा ततः पूर्वोक्तां शुद्धमातृकाम् ऋष्यादि करषडङ्गन्यासध्यानपूर्वकं वारत्रयं शुद्धमातृकास्थाने विन्यस्य ॥
मुखे ४ अं १५ आदित्याय नमः ।
दक्षिनबाहू मूलाद्यग्रान्तं ४ यं ३ सोमाय नमः ।
वामबाहू मूलाद्यग्रान्तं ४ कं ४ भौमाय नमः ।
दक्षिणोरुमूलादिपादाग्रान्तं ४ चं ४ शुक्राय नमः ।
वामौरुमूलादिपादाग्रान्तं ४ टं ४ बुधाय नमः ।
जठरे ४ तं ४ बृहस्पतये नमः ।
हृदये ४ पं ४ शनैश्चरा नमः ।
इति सत्यग्रहान् विन्यस्य ॥
ततः प्रपञ्चयाग मन्त्रस्य ब्रह्मा ऋषिः गायत्रीछन्दः सकलपदार्थानुगतपरिपूर्णस्वप्रकाश

सच्चिदानन्द परं ज्योतिः परमात्मा देवता श्रीविद्याङ्गत्वे प्रपञ्चयाग मातृकान्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य । ४ ॐ ह्रीम् अं कं ४ आं स्वाहा हृदयाय० ४ ॐ ह्रीम् इं चं ४ ईं सोहं सिरसे स्वाहा । ४ ॐ ह्रीम् उं टं ४ ऊ हंसः शिखायै वषट् ४ ॐ ह्रीम् एं तं ४ ऐं ह्रीं कवचाय हुम् । ४ ॐ ह्रीं ॐ पं ४ औं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ ॐ ह्रीम् अं यं ९ अः हरिहरास्त्राय फट् इति करषडङ्गन्यासं विधाय ध्यानं कुर्यात् ।
तद्यथा ॥

तारादि पञ्चमनुभिः परिचीयमानं मानैरगम्यमनिशं जगदेक मूलम् ॥
सच्चित्समस्तगमनेश्वरमच्युतं तं- त्तेजः परं भजत सान्द्र सुधाम्बुराशिम् ॥ १ ॥

इति सकल प्रपञ्चातिरिक्तः सर्वसाक्षी निरतिशयानन्द चिद्विलासा विना भूतः परिपूर्ण सच्चिदानन्दोहमिति स्वात्मानं ध्यात्वा श्रीपरदेवता परात्मनि वह्नौ त्तत्तत्स्थानयुक्तान्वर्णान् जुहोमि० इति धिया स्वस्मिन् वर्णान् जुहुयात् ॥
तद्यथा ॥ ४ ॐ ह्रीं क्षं हं सः सोहं स्वाहा । ४ ॐ ह्रीं लं हं सः सोहं स्वाहा । ४ ॐ ह्रीं हं हंसः सोहं स्वाहा ।
इत्यादि ४ ॥

ॐ ह्रीम् अं हंसः सोहं स्वाहा० इत्यादि ४ ॐ ह्रीं क्षंः हंसः सोहं स्वाहा इत्यन्तं मातृकास्थानेषु विन्यसेत् ॥
इति प्रपञ्चयागमातृकान्यासः ॥

अथ भूतलिपिन्यासः ।

तत्र श्रीभूतलिपि मन्त्रस्य ।
दक्षिणामूर्ति ऋषिः गायत्रीछन्दः भूतलिपि सरस्वती देवताः श्रीविद्याङ्गत्वे भूतलिपिन्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य ४ हं यं रं वं लं हृदयाय नमः । ४ “नं कं खं यं गं शिरसे स्वाहा । ४ ञं चं छं झं जं शिखायै वषट् । ४ णं टं ठं ढं डं कवचाय हुम् । ४ नं तं थं धं दं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ मं पं फं भं बम् अस्त्राय फट् इति मन्त्रैः करषडङ्गं न्यासं विधाय ध्यायेत् ।
तद्यथा ।

चिद्बीजं बिन्दुनादाह्व शिखं विश्वम्भरा क्षरैः ॥
शाखा समूहैः सकल दिशासु सुविभृम्भितम् ॥ १ ॥

जलवर्ण दलव्रातेनाछादित जगत्रयम् ॥
कृशानुवर्णाङ्कुरैश्च सन्दीत्यं सुरभूतहम् ॥ २ ॥

रत्नाङ्कुरैरिवशुभं पवनाक्षर शोभितैः ॥
कुसुमैर्दीपयन्तं च स्वकीय तनु स छ्रियम् ॥ ३ ॥

वियदक्षर सद्रूपैः फलैरानतमुत्तमम् ॥

सर्वभूताश्रयं नित्यं परामृत मधु द्रवैः ॥ ४ ।

सिञ्चिन्तं परमेशानीं देवीं वागीश्वरीं शुभाम् ॥
निगमागम सङ्कॢप्त समुन्नति सुशोभितम् ॥ ५ ॥

शिवशक्त्यात्मक छाया समाश्रित जगत्त्रयम् ॥
यमाश्रित्य मुनीन्द्रौद्याः वाञ्छितार्थान् प्रपेदिरे ॥ ६ ॥

एवं भूतार्ण वृक्षस्य मूले त्वक्षर पङ्कजे ॥
वागीश्वरीं स्मरेन्नित्यं सकलेष्ट फलप्रदाम् ॥ ७ ॥

कुन्दाभासामुरु कुच घटां शोभि चन्द्रार्ध मौलिं हस्ताम्भोजैर्वरजपवटीं पुस्तकं पुङ्कपालम् ॥
बिभ्राणां तां मधुमदल सद्विह्वला युग्म नेत्रां देवीं ध्यायेल्लिपि मयतनुं यौवन् प्राप्तशोभाम् ॥ ८ ॥

दक्षाधः करमारभ्य वामाधः करपर्यन्तम् आयुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तत्र प्रथमं संहारन्यासः ॥

संहारं च तथा सृष्टिं स्थिति न्यासं समाचरेत् ॥
इति कुलार्णवे ॥

तत्र गले ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऌं नमः ।
हृदि ४ ऋं नमः । ४ नाभौ० उं नमः ।
स्वाधिष्ठाने ४ इं नमः ।
मुलाधारे ४ अं नमः ।
द्वादशान्ते ४ औ नमः ।
शक्त्यां ४ ॐ नमः ।
नादे ४ ऐं नमः ।
बिन्दौ ४ एं नमः लम्बिकायाम् ॥
नामान्तरं चोर कूपे ॥ ४

लं नमः ।
वामकर्णे । ४ वं नमः ।
दक्षकर्णे ॥ ४ रं मुखे । ४ यं मूर्द्ध्नि ४ हं न० ।
दक्षमणि बन्धे । ४ गं० ।
अङ्गुलिमूले ४ घं न० ।
कूर्परे ४ खं० ।
बाहुमूले । ४ कं० ।
अङ्गुल्यग्रे ४ “नं न० ।
वाममणिबन्धे ४ जं० ।
अङ्गुलिमूले ४ झं० ।
कूर्परे ४ छं० ।
बाहुमूले ४ चं० ।
अङ्गुल्यग्रे ४ ञं० ।
दक्षपादगुल्फे ४ डं नमः ।
अङ्गुलिमूले ४ ढं० ।
जानुनि ४ ठम् ।
उरु मूले ४ टं० ।
अङ्गुल्यग्रे ४ णं० ।
वामगुल्फे ४ दं० ।
अङ्गुलिमूले ४ धं० ।
भानुनि ४ थं० ।
ऊरुमूले ४ तं० ।
पादाग्रे ४ नं० ।
पृष्टे ४ बं० ।
नाभौ ४ भं० ।
वामपार्श्वे ४ फं० ।
दक्षे ४ पं० ।
उदरे ४ मं० ।
भ्रूमध्ये ४ सं० ।
हृदये ४ षं० ।
गुह्ये ४ शं० ।
इति संहार न्यासः ॥

अथ सृष्टिन्यासः ।

तत्र मूलाधारे ४ अः नमः ।
एवं स्वाधिष्ठाने ४ इः नमः ।
नाभौ ४ उः ।
हृदि ४ ऋः ।
गले ४ ऌः ।
बिन्दौ ४ एः ।
नादे ४ ऐः नम शक्त्यां ४ ओः ।
द्वादशान्ते ४ औः ।
मूर्द्ध्नि ४ हः नमः ।
मुखे ४ यः नमः ।
दक्षकर्णे ४ रः नमः ।
वामे ४ वः नः ।
चूडाधः ४ लः ।
दक्षकराङ्गुल्यग्रे ४ “नः नमः ।
बाहुमूले ४ कः ।
मध्ये ४ खः ।
अङ्गुलिमूले ४ घः ।
मणिबन्धे ४ गः ।
वामकराङ्गुल्यग्रे ४ ञः ।

बाहुमूले ४ चः ।
मध्ये ४ छः ।
अङ्गुलिमूले ४ सः ।
मणिबन्धे ४ जः ।
दक्षपादाग्रे ४ णः ।
उरुमुले ४ टः ।
जानुनि ४ ठः ।
अङ्गुलिमूले ४ ढः ।
गुल्फे ४ डः ।
वामपादाग्रे ४ नः ।
उरुमूले ४ तः ॥
जानुनि ४ थः ।
अङ्गुलिमूले ४ धः ।
गुल्फे ४ दः ।
उदरे ४ मः ।
दक्षपार्श्वे ४ पः ।
वामे ४ फः ।
नाभौ ४ भः ।
पृष्ठे ४ बः ।
मूलाधारे ४ शः ।
हृदि ४ षः भ्रूमध्ये ४ सः नमः ।
इति सृष्टिन्यासः ॥

अथ स्थितिन्यासः ॥

तत्र मूलाधारे ४ अंः नमः ।
एवं स्वाधिष्ठाने ४ इः नमः ॥
हृदि ४ ऋंः ।
गले ४ ऌंः ।
नाभौ ४ उंः ।
बिन्दौ ४ एंः ।
नादे ४ एंः ।
द्वादशान्ते ४ औंः ।
शक्त्यां ४ ओंः ब्रह्मरन्ध्रे ४ हंः ।
मुखे ४ यंः ।
वामकर्णे ४ वंः ।
चूडाधः ४ लंः ।
दक्षकर्णे ४ रंः ।
दक्षकराङ्गुल्यग्रे ४ “नंः ।
बाहुमूले ४ कंः ।
अङ्गुलिमूले ४ घंः ।
मणिबन्धे ४ गंः ।
कूर्परे ४ खम् ।
वामकराङ्गुल्यग्रे ४ ञंः ।
वामबाहुमूले ४ चंः ।
अङ्गुलिमूले ४ झंः ।
मणिबन्धे ४ जंः ।
मध्ये ४ छंः ।
दक्षपादाङ्गुल्यग्रे ४ णंः ।
दक्षोरुमूले ४ टंः ।
अङ्गुलिमूले ४ ढंः ।
गुल्फे ४ डंः ।
जानुनि ४ ठंः ।
वामपादाङ्गुल्यग्रे ४ नंः ।
वामोरुमूले ४ तंः ।

अङ्गुलिमूले ४ धंः ।
गुल्फे ४ दंः ।
जानुनि ४ थंः ।
उदरे ४ मंः ।
दक्षपार्श्वे ४ पंः ।
नाभौ ४ भंः ।
पृष्ठे ४ बंः ।
वामपार्श्वे ४ फंः ।
हृदि ४ षंः ।
भ्रूमध्ये ४ संः ।
गुह्ये ४ शंः नमः ॥
इति स्थितिन्यासः ॥
इति भूतलिपिमातृकान्यासः ॥

अथ षट्त्रिंशत्तत्वं न्यासः ॥

तत्र जान्वादिपादपर्यन्तं ४ क्षं पृथिवी तत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ।
नाभ्यादिजान्वन्तं ४ लम् अप् तत्वात्मने श्री० ।
कण्ठादिनाभ्यन्तं ४ हं तेजस्तत्वात्मने श्री० ॥
भ्रूमध्यादिकण्ठान्तं ४ संवायुस्तत्वात्मने श्री० ।
मूर्द्धादि भ्रूमध्यान्तं ४ षम् आकाशतत्वात्मने श्री० पुनर्जाचादिपादान्तं ४ शं गन्धतत्वात्मने श्री० ।
नाभ्यादिजान्वन्तं ४ वं रसतत्वात्मने श्री० ।
कण्ठादिनाभ्यन्तं ४ लं रुपतत्वात्मने श्री० ।
भ्रूमध्यादिकण्ठान्तं ४ रं स्पर्शतत्वात्मने श्री० ।
मूर्द्धादिभ्रूमध्यान्तं ४ यं शब्दतत्वात्मने श्री० ।
गुह्ये ४ मम् उपस्थतत्वात्मने श्री० गुदे ४ भं पायुतत्वात्मने श्री०

पादयोः ४ बं पादतत्वात्मने श्री० पाण्योः ४ फं पाणितत्वात्मने श्री० ।
मुखे ४ पं वाक् तत्वात्मने श्री० ।
नासिकयोः ४ नं घ्राणतत्वात्मने श्री० ।
जिह्वायां ४ धं जिह्वातत्वात्मने श्री० चक्षुषोः ।
दं चक्षुस्तत्वात्मने श्री० ।
सर्वाङ्गे ४ थं त्वक् तत्वात्मने श्री० ।
श्रोत्रयोः । ४ तं श्रोत्रतत्वात्मने श्री० ।
मनसि ४ णं मनस्तत्वात्मने श्री० ।
हृदि ४ ढं बुद्धितत्वात्मने श्री हृदि ४ डम् अहङ्कारतत्वात्मने श्री० ।
सर्वाङ्गे ४ ठं प्रकृतितत्वा श्री० सर्वाङ्गे ४ टं पुरुषतत्वात्मने श्री० सर्वाङ्गे ४ ञं निर्याततत्वात्मने श्री० सर्वाङ्गे ४ झङ्कालतत्वात्मने श्री० ।
हृदि ४ जं रागतत्वात्मने श्री० हृदि ४ छं विद्यातत्वात्मने श्री० ।
हृदि ४ च कलातत्वात्मने श्री० ।
हृदि ४ “नं मायातत्वात्मने श्री० ।
हृदि ४ घं शुद्धविद्यातत्वात्मने श्री० ।
मुखे ४ गम् ईश्वरतत्वात्मने श्री० ।
शिरसि ४ खं सदाशिवतत्वात्मने श्री० ।
मूलाधारे ४ कं शक्तितत्वात्मने श्री० ब्रह्मरन्ध्रे ४ अं शिवतत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ॥
इति षट्त्रिंशत्तत्वन्यासः ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गः पञ्चमोमङ्गन्त् ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्दद्वन्द्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे पञ्चमस्तरङ्गः ॥ ५ ॥
अथ मूलमन्त्रन्यासः

स चास्यां विद्यायां त्रिविधः ।
षोढा श्रीचक्रकरशुध्यादि भेदात् ।
षोढान्यासोपि द्विविधः ।
पूर्वोत्तर भेदात् ।
उत्तरोपि त्रिविधः ।
महाषोढान्यासो बीजषोढान्यासो मालिन्यादि षोढान्यासश्चेति ।

तत्र पूर्वषोढान्यासः सर्वाम्नायविषयः ।
उत्तर षोढान्यासस्तूर्ध्वाम्नायविषयः ।
श्रीचक्रन्यासोपि त्रिविधः ।
संहारसृष्टिस्थितिभेदात् ।
करशुध्यादिन्यासोपि बहुतरः ।
रतिकाम पञ्चाशत्त्रिपुरादिनां न्यास विशेषाणां तत्रैवादि पदेन सङ्गृहीतत्वात् ।

तत्रादौ पूर्वषोढान्यासः ।
तत्र दक्षिणामूर्ति ऋषिः ।
गायत्री छन्दः ।
श्रीमातृका गणेशग्रहनक्षत्रयोगिनीराशि पीठमातृकारूपिणी श्रीत्रिपुरसुन्दरी देवता ।
श्रीविद्याङ्गत्वेन्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्य विन्यस्य करषण्डगन्यासं कुर्यात् ।
तद्यथा- ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् अं कं ४ आम् ऐं हृदयाय नमः । ४

इं चं ४ ईं क्लीं शिरसे स्वाहा । ४ उं टं ४ ऊं सौः शिखायै वषट् । ४ एं तं ४ ऐम् ऐं कवचाय हुम् । ४ ॐ पं ४ औं क्लीं नेत्रत्रयाय वौषट् । ४ अं यं ९ अः सौः अस्त्राय फट् ।
इति मन्त्रानङ्गुष्ठादितलान्तं करयोर्विन्यस्य हृदयादिष्वेपि षडङ्गेषु विन्यसेत् ।
ततो ध्यानम्

उद्यत्सूर्यसहस्राभां पीनोन्नतपयोधराम् ॥
रक्तमाल्याम्बरालेपां रक्तभूषणभूषिताम् ॥ १ ॥

पाशाङ्कुशधनुर्बाणभास्वत्पाणिचतुष्टयाम् ॥
लसन्नेत्रत्रयां स्वर्णमुकुटोद्भासिचन्द्रिकाम् ॥ २ ॥

गणेशग्रहनक्षत्रयोगिनी राशिरूपिणीम् ॥
देवीं पीठमयीं ध्यायेन्मातृकासुन्दरीं करपराम् ॥ ३ ॥

वामाद्यूर्ध्वयोराद्ये इत्यायुधध्यानम् ।

इति समष्टिरूपेण परमानन्दघनां ध्यात्वा अस्य श्रीगणेशन्यासस्य गणक ऋः निचृद्गायत्री छन्दः श्रीगणेशो देवता न्यासे विनियोगः ।
ॐ गां शक्त्यानन्दाय हृ० श्रीं गीं मुखेन्द्राय शिरः ।
ह्रीं गुं राजचन्द्राय शिखा ।
क्लीं गैं मदोत्कटाय कवचाय हुम् ।
ग्लौं गौं प्रमोदाय नेत्र ।
गं गः सर्वमन्त्रात्मने आमोदाय अस्त्राय० इति षण्डङ्गं विन्यस्य गणेशादि रूपं ध्यायेत् ।

तद्यथा ॥

तरुणादित्यसङ्काशान् गजवक्त्रांस्त्रिलोचनान् ॥
पाशाङ्कुशवराभीति करान् शक्ति समन्वितान् ॥ १ ॥

तास्तु सिन्दूरवर्णाभाः सर्वालङ्कार शोभिताः ॥
एकहस्त धृतां भोजा इतरा लिङ्गित प्रियाम् ॥ २ ॥

वामोर्ध्व करमारभ्य इति आयुध ध्यानम् ॥

शक्तीनां वामकरे कमलं दक्षिणकरेण प्रियालिङ्गनमिति ध्यात्वा न्यसेत् ।
तद्यथा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं गम् अं विघ्नेश्वराय श्रीयै नमः । ४ गम् आं विघ्नराजाय ह्रियै नमः । ४ गम् इं विनायकाय तुष्ट्यै न० । ४ गम् ईं शिवोत्तमाय शान्त्यै० । ४ गम् उं विघ्नकृते पुष्ट्यै० । ४ गम् ऊं विघ्नहर्त्रे सरस्वत्यै० । ४ गम् ऋं विघ्नराजायरत्यै० । ४ गं ॠं गणनायकाय मेधायै० । ४ गम् ऌम् एकदन्ताय कान्त्यै० । ४ गं ॡं द्विदन्ताय कामिन्यै० । ४ गम् एं गजवक्त्राय मोहिन्यै० । ४ गम् ऐं निरञ्जनाय जटायै० । ४ गं ॐ कपर्दिने तीव्रायै० । ४ गम् औं दीर्घवक्त्राय ज्वालिन्यै० । ४ गम् अं शङ्कुकर्णाय नन्दायै० । ४ गम् अः वृषभध्वजाय सुरसायै० । ४ गं कं गणनाथाय कामरुपिण्यै० । ४ गं खं गजेन्द्राय उग्रायै० । ४ गं गं शूर्पकर्णाय जयिन्यै० । ४ गं घं त्रिनेत्राय सत्यायै० । ४ गण्डं लम्बोदराय विघ्नेश्यै० । ४

गं चं महानादाय सुरुपिष्पै० । ४ गं छं चतुर्मूर्त्तय कामदायै० न० । ४ गं जं सदाशिवाय मदविह्वलायै० । ४ गं झम् आमोदाय विकटायै० । ४ गं ञं चतुर्मुखाय धूम्रायै० । ४ गं टं सुमुखाय भूत्यै० । ४ गं ठं प्रमोदाय भूम्यै० । ४ गं डम् एकपादाय सत्यै० । ४ गं ढं द्विजिह्वाय परमायै० । ४ गं णं शूराय मनुष्यै० । ४ गं तं वीराय मकरध्वजायै० । ४ गं थं षण्मुखाय विकर्णायै० । ४ गं दं वरदाय भृकुट्यै० । ४ गन्धं वामदेवाय लज्जायै० । ४ गं नं वक्रतुण्डाय दीर्घघोणाये० ४ गं पं द्विरण्डाय धनुर्धरायै० । ४ गं फं सेनान्ये यामिन्यै न० । ४ गं बं ग्रामण्ये रात्र्यै० । ४ गं भं मत्ताय चन्द्रिकायै० । ४ गं मं विमत्ताय शशिप्रभायै० । ४ गं यं मत्तवाहनाय लोलायै० । ४ गं षं वृषकेतवे शिवायै० । ४ गं सं भक्षप्रियाय दुर्गायै० । ४ गं हं मेघनादाय कालिकायै० । ४ गं लं गणपतये कालजिह्वायै० । ४ गं क्षं गणेशाय विघ्नहारिण्यै नमः ।
इति मातृकास्थानेषु न्यसेत् ।
इति गणेशन्यासः ॥

अथ ग्रहन्यासः ॥

तत्र ध्यानम् ॥

रक्तं स्वेतं तथा रक्तं श्यामं पीतं च पाण्डुरम् ॥

धूम्रकृष्ण्यं कृष्णधूम्रं धुम्रधूम्रं विचिन्तयेत् ॥ १ ॥

रवि मुख्यान् कामरूपान् सर्वाभरणभूषितान् ॥
वामोरू न्यस्त हस्तांश्च दक्षहस्त वरप्रदान् ॥ २ ॥

शक्तयोपि तथा ध्येया वराभय कराम्बुजाः ॥
स्वस्वप्रियाङ्कनिलयाः सर्वाभरणभूषिताः ॥ ३ ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥

हृदयाधस्तात् ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् अं १५ रक्तवर्णसूर्याय रक्तवर्णरेणुकाम्बायै नमः ।
भ्रूमध्ये ४ यं ३ स्वेतवर्णचन्द्राय श्वेतामृताम्बायै० ।
नेत्रत्रये । ४ कं० ४ रक्तवर्णमङ्गलाय रक्तवर्णधामाम्बायै० ।
हृदयस्थोपरि । ४ चं० ४ श्यामाय बुध्याय श्यामज्ञानरूपाम्बायै० ।
कण्ठे ४ तं० ४ पीताय बृहस्पतये पीतशाङ्कर्य्यम्बायै० ।
हृदि ४ टं० ४ पाण्डुराय शुक्राय पाण्डुज्ञानरुपाम्बायै० ।
नाभौ ४ पं ४ धूम्रकृष्णाय शनैश्चराय धूम्रकृष्णशक्त्याम्बायै० ॥
मुखे ४ शं ३ कृष्णधूम्राय राहवे कृष्णधूम्र कृष्णाम्बांयै० ।
पादयोः ४ लं क्षं धूम्र धूम्राय केतवे धूम्राम्बायै नमः ।
इति ग्रहन्यासः ।

अथ नक्षत्रन्यासः ।

तत्र ध्यानम् ।

ज्वलत्कालाग्निसङ्काशा वरदाभयपाणयः ॥
नतिपाण्योश्विनीमुख्याः सर्वाभरणभूषिताः ॥ १ ॥

दक्षाधः करयोर्वराभये ऊर्ध्वयोर्नतिमुद्रे० ।
इत्यायुध ध्यानम् ॥

इति ध्यात्वा न्यसेत् ।
तद्यथा ।
ललाटे ४ अम् आम् अश्विन्यै नम० ।
दक्षनेत्रे ४ इं भरण्यै० ।
वामनेत्रे ४ ईम् उम् ऊं कृत्तिकायै० ।
दक्षणकणे ४ ऋं ॠम् ऌं ॡं रोहिण्यै० ।
वामकर्णे ४ एं मृगशिरसे० ।
दक्षनासायां ४ ऐम् आर्द्रायै० ।
वामनासायां ४ ॐ औं पुनर्वसवे० ।
कण्ठे ४ कं पुष्पायै० ।
दक्षस्कन्धं ४ खं गम् आश्लेषायै० ।
वामस्कन्धे ४ घं “नं मघायै० ।
दक्षकफोणौ ४ चं पूर्वफाल्गुन्यै० ।
वामकफोणौ ४ छं जम् उत्तराफाल्गुन्यै० ।
दक्षमणिबन्धे ४ झ ञं हस्तायै० ।
वाममणिबन्धे ४ टं ठं चित्रायै० ।
दक्षस्तने ४ डं स्वात्यै० ।
वामहस्तेये ४ ढं णं विशाखायै० ॥
नाभौ ४ तं थं दम् अनुराधायै न० ॥
दक्षकट्यां ४ धं ज्येष्ठायै० ।
वामकट्यां ४ नं पं फं मूलायै नमः ॥
दक्षोरौ ४ बं पूर्वाषाढायै० ।
वामोरौ ४ उत्तराषाढायै० ।
दक्षजानुनि ४ मं श्रवणायै० ।
वामजानुनि ४ यं रं धनिष्ठायै० ।
दक्षजङ्घायां ४ शतभिषायै न० ।
वामजङ्घायां ४ वं शं पूर्वभाद्रपदायै० ।
दक्षपादे ४ षं शं हम् उत्तराभाद्रपदायै० ।
वामपादे ४ लं क्षम् अम् अः ।

रेवत्यै नमः ॥
इति नक्षत्रन्यासः ।

अथ महायोगिनीन्यासः ॥

तत्र विशुद्धौ षोडशदलकमलकर्णिकायां त्वक् धातु देवतां डाकिनीं ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

रक्तां रक्त त्रिनेत्रां पशुजनभयकृछूलखट्वाङ्गहस्तां वामे खेटं दधानां चषकमपि सुरापूरितं चैकवक्त्राम् ॥
अत्युग्रासुग्रदंष्ट्रामरि कुलमथिनीं पायसान्ने प्रसक्तां कण्ठस्थानेऽमृताद्यैः परिवृतवपुषं भावयेज्जकिनीं ताम् ॥ १ ॥

दक्षोर्ध्वाधः शूलखट्वाङ्गे वामोर्ध्वाधः खेट चषके इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥ ४ डां डीं डूं डैं डौं डः डमलवयरंयूं डाकिनि मां रक्ष रक्ष मम त्वग् धातुं रक्ष रक्ष सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ आगछ इमां पूजां गृह्ण गृह्ण ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसे हें श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि देवि वरदे विच्चे अं १५ विशुद्ध पीठस्थे विशुद्ध डाकिनि विशुद्धनाथ देवयुग्म श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति मनसा कर्णिकायां विन्यस्य तदग्रादि परितस्तदावरणाक्षर शक्तीर्न्यसेत् ॥

तद्यथा ॥ ४ अम् अमृतायै नमः आम् आकर्षिण्यै० ४ इम् इन्द्राविण्यै० । ४ ईम् इशान्यै नमः ४ उम् उमायै० ।
ऊर्ध्वकेशिन्यै० । ४ ऋम् ऋद्धिदायै० । ४ ॡम् ऋषायै० । ४ ऌम् ऌकारायै० । ४ ॡम् ऌषायै न० । ४ एम् एकपादायै० । ४ ऐम् ऐश्वर्यात्मिकायै० । ४ ॐ ओङ्कारात्मिकायै० । ४ औम् औषधात्मिकायै० । ४ अम् अम्बिकायै० । ४ अः अक्षरात्मिकायै नमः ॥
इति प्रादक्षिण्येन न्यसेत् ॥
एताः शक्तयो डाकिनी वध्येयाः ॥
ततोऽनाहते द्वादशदलकमलकर्णिकायां रक्तधातु देवतां राकिनीं सावरणां ध्यात्वानस्येत् ॥
तद्यथा ॥

श्यामां शूलाब्जहस्तां डमरुकसहितां तीक्ष्णचक्रं वहन्तीं द्व्यास्यां रक्त त्रिनेत्रां भृकुटिवलिलसद्दष्टदन्तप्रभाभिः ॥
दीप्तास्यां देवदेवीं हृदयकमलगां रक्तधात्वैक नाथां शुद्धान्नेषु प्रसक्तां मधुमदमुदितां चिन्तयेद्राकिणीं ताम् ॥

दक्षाधः करमारभ्य दक्षोर्ध्व करपर्यन्तमायुधध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा तन्मन्त्रं कर्णिकायां न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ रां रीं रूं रैं रौं रंः ।
रमलवरयूं राकिणि मां रक्ष रक्ष मम रक्त धातूं रक्ष रक्ष सर्वसत्व

वशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूजां गृह्ण २ ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहैं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरिदेवि वरदे विच्चे कं ११ अनाहत पाठस्थे अनाहत राकिणि अनाहत नाथदेव युग्म श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति मनसा सम्पूज्य कर्णिकायां विन्यस्य० दलेषु परितस्तदावरणाक्षर देवता न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ कङ्कालरात्र्यै नमः ॥ ४ खं खार्तन्तायै० । ४ गं गायत्र्यै नमः । ४ घं घण्टाधारिणयै न० । ४ “नं “नार्णात्मिकायै० ४ चं चामुण्डायै० । ४ छं छायायै० । ४ जं जयायै० ।
झं झङ्कारिण्यै० । ४ ञं ञांर्णात्मिकायै० । ४ टं टङ्कहस्तायै० । ४ ठं ठङ्कारिण्यै० डं डंः ॥
इति द्वादशदलेषु विन्यस्यैता राकिनीव ध्येयाः ॥
ततो मणिपूरे दशदलकमल मांसधातु देवतां लाकिनीं सावरणां ध्यात्वा न्यसेत् तद्यथा ॥

कृष्णां देवीं त्रिवक्त्रां त्रिनयन लसितां दंष्ट्रियीमुग्ररूपां वज्रं शक्तिं च दण्डाभयवरददरान् दक्षवामेर्दधानाम् ॥
ध्यात्वा नाभिस्थ पद्मे दशदल विलसत्कर्णिके लाकिनीं तां मांसस्थां गौडभक्तोत्सुक हृदयवतीं विन्यसेत् साधकेन्द्रः ॥ १ ॥

दक्षाद्यूर्ध्वयोराद्ये तदाद्मधःस्थयोरन्ये तदाद्यधःस्थयोरपरे इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥

४ लां लीं लूं लैं लौं लः लमलवरयूं लकिनी मां रक्ष २ मम मांसधातुं रक्ष २ सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूजां गृह्ण गृह्ण ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहैं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरिदेवि वरदे विच्चे डम् । ९ मणिपूरक पीठस्थे मणिपूर कलाकिनिमपूरकनाथ देवयुग्म श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति कर्णिकायां मनसा सम्पूज्य विन्यस्य परितस्तदा वरणाक्षर देवता न्यसेत् ॥ ४ डं डामर्षे नमः । ४ ढं ढं कारिण्यै० । ४ णं णकारिण्यै० ॥ ४ तं तामस्यै नमः ॥
थं स्थानदेव्यै० । ४ दं दाक्षायिण्यै न० । ४ धं धात्र्यै० । ४ नं नन्दायै० । ४ पं पार्वत्यै नमः ।
फं फट्कारिण्यै नमः ॥
इति न्यसेत् ॥

एता लकिनीवत् ध्येयाः ॥
ततः स्वाधिष्ठाने षट्दलकमल कर्णिकायां मेदो धातु देवतां काकिनीं सावरणां ध्यात्वा न्यसेत् ।
तद्यथा ॥

स्वाधिष्ठानाख्य पद्मे रसदललसिते वेदवक्त्रां त्रिनेत्रां पीताम्भां धारयन्ती त्रिशिखगुणकपाला भयान् पात्तगर्वाम् ॥

मेदो धातु प्रतिष्ठामलिमदमुदितां बन्धिनीत्यादिवीतां दध्यन्ने सक्तचित्तामभिमत फलदां काकिनीं भावयेत् ताम् ॥ १ ॥

दक्षोर्ध्व करमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तम्मायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥ ४ कां कीं कूं कैं कौं कः कमलवरयूं काकिनि मां रक्ष २ मम मेदो धातुं रक्ष २ सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूज्यां गृह्ण २ ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहैं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि देवि वरदे विच्चे बं ५ स्वाधिष्ठान पीठस्थे स्वाधिष्ठान काकिनि स्वाधिष्ठाननाथ देव युग्म श्रीपादुकां पूजयामि नम ॥
इति कर्णिकायां मनसा सम्पूज्य विन्यस्य परितस्तद्दलेषु परिवाराक्षर देवता न्यसेत् ॥ ४ बं बन्धिन्यै नमः । ४ भं भद्रकाल्यै० । ४ मं महामायायै न० । ४ यं यशस्विन्यै० । ४ रं रमायै० । ४ लं लम्बोष्ठ्यै० । ४ इति विन्यस्यैताः काकिनीवत् ध्येयाः ॥

ततो मूलाधारे चतुर्दलकमलकर्णिकायाम् अस्थिधातु देवतां साकिनीं ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

देवीं ज्योतिः स्वरूपां त्रिनयन विलसत्पञ्चवक्त्रां सुदंष्ट्रां हस्ताम्भोजेक्षा चापं सृणिमपि दधतीं पुस्तकं ज्ञानमुद्राम् ॥

मूलाधारस्थ पद्मे निखिल पशु जनोन्मादिनीमस्थिसंस्थां मुद्गात्रे प्रीतियुक्तां मधुमदमुदितां चिन्तयेत् साकिनीं ताम् ॥ १ ॥

वामाद्यूर्ध्वयोराद्ये तदाद्यधस्थयोरन्ये इत्यायुध ध्यानम् ॥
अत्रेक्षु चापग्रहणात्तत्रैव पुष्पबाणानपि ध्यायेत् ॥
धनुर्बाणयोरत्यन्त साहचर्यात् ॥
इति ध्यात्वा तत्कर्णिकायां न्यसेत् ॥ ४ सां सीं व्यूं सैं सौ सः स्मल्वरयूं साकिनी मां रक्ष २ ममास्थि धातुं रक्ष २ सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूजा गृह्ण २ ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहैं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरिदेवि वरदे विच्चे वं ३ मूलाधारपीठस्थे मूलाधारसाकिनि मूलाधारनाथ देवयुग्म श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति तत्कर्णिकायां मनसा सम्पूज्य विन्यस्य तद्दलेषु परितस्तत्परिवाराक्षर देवता न्यसेत् ४ व वरदायै नमः । ४ शं शशिन्यै नमः । ४ षं षण्ढायै० । ४ सं सरस्वत्यै नमः ॥
इति विन्यस्यैताः साकिनीवत् ध्येयाः ॥

ततो भ्रूमध्ये आज्ञाचक्रे मज्जाधातु देवतां हाकिनीं ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

भ्रूमध्ये बिन्दुपद्मे द्विदलसुलसिते शुक्लवर्णां कराब्जै- र्बिभ्राणां ज्ञानमुद्रां डमरुकसहितामक्षमालां कपालम् ॥
षड्वक्त्रां मज्जसंस्थां त्रिनयनलसितां हंसवत्यादि युक्तां हारिद्रान्ने सक्तचित्तां सकलसुरनुतां हाकिनीं भावयेत् ताम् ॥ १ ॥

दक्षाद्यूर्ध्वयोराद्ये तदाद्यद्यधस्थयोरन्ये इत्यायुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥ ४ हां हीं हूं हैं हौं हः ।
हमलवरयूं हाकिनि मां रक्ष २ मम मज्जाधातुं रक्ष २ सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूजां गृह्ण २ ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एत्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहैं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरिदेवि वरदे विच्चे हं क्षम् आज्ञापीठस्थे आज्ञाहाकिनि आज्ञानाथ देवयुग्म श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति तद्दलकर्णिकायां मनसा सम्पूज्य विन्यस्य तद्दलयोः । ४ हं हंसवत्यै नमः । ४ क्षं क्षमावत्यै० ॥
इति विन्यस्य हाकिनीवत् ध्येयाः ॥
ततो ब्रह्मरन्ध्रे सहस्रदल

कमलकर्णिकायां शुक्रधातु देवतां सावरणां याकिनीं ध्यात्वा न्यसेत् ॥

मुण्डव्योमस्थ पद्मे सकलदलयुते याकिनी भैरवीं तां पक्षिण्याङ्ख्यां समस्तायुधलसितकरां सर्ववर्णां समष्टीम् ॥
डादीनां सर्ववक्त्रां सकलसुखकरीं सर्वधातु स्वरूपां सर्वान्ने सक्तचितां परशिवरसिकां भावयेत् सर्वरूपाम् ॥ १ ॥

इति ध्यात्वा तन्मन्त्रं कर्णिकायां न्यसेत् ॥ ४ यां यीं यूं यैं यौं यः यमलवरयूं याकिनि मां रक्ष २ ममशुक्रादि सर्वधातुन् रक्ष २ सर्वसत्ववशङ्करि देवि आगछ २ इमां पूजां गृह्ण २ ऐं घोरे देवि ह्रीं सः परमघोरे हूं घोररूपे एह्येहि नमश्चामुण्डे डरलकसहें श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि देवि वरदे विच्चे आदिक्षान्तं ५१ ब्रह्मरन्ध्रपीठस्थे ब्रह्मरन्ध्र याकिनि ब्रह्मरन्ध्रनाथ देव श्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
इति तत्कर्णिकायां मनसा सम्पूज्य विन्यस्य परितः पञ्चाशद्वर्णदेवताः न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ अम् अमृतायै नमः ॥ ४ आम् आकर्षण्यै नमः । ४ इम् इन्द्राण्यै नमः । ४ ईम् ईशान्यै नमः ॥ ४ उम् उमायै नमः ॥ ४

ऊम् ऊर्ध्वकेश्यै नमः ॥ ४ ऋम् ऋद्धिदायै नमः ॥ ४ ॠ ॠषायै नमः ॥ ४ ऌम् ऌकारायै नमः ॥ ४ ॡं ॡषायै नमः ॥ ४ एम् एकपादायै नमः ॥ ४ ऐम् ऐश्वर्यात्मिकायै नमः ॥ ४ ॐ ओङ्कारात्मिकायै नमः ॥ ४ औम् औंषधात्मिकायै नमः ॥ ४ अम् अम्बिकायै नमः ॥ ४ अः अक्षरात्मिकायै नमः ॥ ४ कं कालरात्र्यै नमः ॥ ४ स खं खातीतायै नमः ॥ ४ गं गायत्र्यै नमः ॥ ४ घं घटाधारिण्यै नमः ॥ ४ “नं “नार्णात्मिकायै नमः ॥ ४ चं चामुण्डायै नमः ॥ ४ छं छायायै नमः ॥ ४ जं जयायै नमः ॥ ४ झं झङ्कारिण्यै नमः ॥ ४ ञं ञार्णात्मिकायै नमः ॥ ४ टं टङ्कहस्तायै नमः ॥ ४ ठं ठङ्कारिण्यै नमः ॥ ४ डं डामर्यै नमः ॥ ४ ढं ढङ्कारिण्यै नमः ॥ ४ णं णकारिण्यै नमः ॥ ४ तं तामस्यै नमः ॥ ४ थं स्थानदेव्यै नमः ॥ ४ दं दाक्षायण्यै नमः ॥ ४ धं धात्र्यै नमः ॥ ४ नं नन्दायै नमः ॥ ४ पं पार्वत्यै० । ४ फं फट्कारिण्यै नमः । ४ बं बन्धिन्यै० । ४ भं भद्रकाल्यै० । ४ मं महामायायै० । ४ यं यशश्विन्यै० । ४ रं रमायै नमः । ४ लंव लम्बोष्ठ्यै० । ४ वं वरदायै० । ४ शं शशिन्यै नम० । ४ षं षण्ढायै० । ४

सं सरस्वत्यै० । ४ हं हंसवत्यै० । ४ क्षं क्षमावत्यै नमः ॥
इति महायोगिनीन्यासः ॥
इति विन्यस्य ॥

अथ राशिन्यासं कुर्यात् ॥

तत्र ध्यानम् ॥

रक्तं श्वेतं हरिद्वर्णं पाण्डुञ्चित्रं सितं स्मरेत् ॥
पिशङ्गपिङ्गलौबभ्रूकर्पूरारुणधूमकान् ॥ १ ॥

स्व स्वनामसमाकारास्तुलाकुम्भौ समा कृती इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
दक्षिण गुल्फे ४ अम् आम् इम् ईं मेषाय नमः । ४ दक्षिणजानुनि ४ उम् ऊं वृषाय नमः ।
दक्षवृषणे ४ ऋं ॠम् ऌं ॡं मिथुनाय न० ।
दक्षकुक्षौ ४ एम् ऐं कर्कटाय नमः ।
दक्षस्कन्धे ४ ॐ औं सिंहाय नमः ।
दक्षशिरोभागे ४ अम् अः शः षं सं हं कन्याराशये नमः ॥ ४ वामशिरोभागे ४ कं ४ तुलाराशये न० । ४ वामस्कन्धे ४ चं ४ वृश्चिकराशये नमः ।
वामकुक्षौ ४ टं ४ धनुषे नमः ।
वामवृषणे ४ तं ४ मकराय नमः ।
वामजानुनि ४ पं ४ कुम्भाय नमः ।
वामगुल्फे ४ यं रं लं वं लं क्षं मीनाय नमः ॥
इति राशिन्यासः ॥

अथ पीठन्यासः ॥

तत्र ध्यान ॥

सितासितारुणश्यामहरित्पीतान्यनुक्रमात् ॥
पुनः पुन क्रमाद्देवि पञ्चाशत् स्थान सञ्चये ॥ १ ॥

पीठानि संस्मरेद्विद्वान् सर्वकामार्थसिद्धये ॥
इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥

४ अं कामरूपपीठाय नमः ॥ ४ आं वाराणसीपीठाय नमः ॥ ४ इं नेपालपीठाय नमः । ४ ईं पौण्ड्रवर्द्धन पीठाय नमः ॥ ४ उं पुरस्थिरपीठाय नमः ॥ ४ ऊं कान्यकुब्जापीठाय नमः ॥ ४ ऋं पूर्णगिरिपीठाय नमः । ४ ॠ अर्बुदपीठाय नमः । ४ ऌम् आम्रातकेश्वरपीठाय नमः । ४ ऌ एकाम्रपीठाय नम ४ एं त्रिस्रोतःपीठाय० । ४ ऐं कामकोटपीठाय नम० । ४ ॐ कैलासपीठाय नम० । ४ औ भृगुनरपीठाय० । ४ अं केदारपीठाय० । ४ अः चन्द्रपुरपीठाय० । ४ कं श्रीपुरपीठाय० । ४ खम् ओङ्कारपीठाय० । ४ गं जालन्धरपीठाय नम० । ४ घं मालवपीठाय नम० । ४ “नं कुलान्तकपीठाय नमः ॥ ४ चं देवीकोटपीठाय० । ४ छं गोकर्णपीठाय० । ४ जं मरुतेश्वर पीठाय० । ४ झम् अट्टहासपीठाय० । ४ ञं विरजपीठाय० । ४ टं राजगृहपीठाय० । ४ ठं महापथपीठाय० । ४ डं कोलगिरिपीठाय नम० । ४ ढम् एलापुरपीठाय० । ४ णं कालेश्वरपीठाय० ४ तं जयन्तिकापीठाय० । ४ थम् उज्जयिनीपीठाय न० । ४

दं चरित्रपुरपीठाय० । ४ धं क्षीरिकपीठाय० । ४ नं हस्तिनापुरपीठाय० । ४ पम् उड्डीशपीठाय० । ४ फं प्रयागपीठाय० । ४ बं षष्ठीशपीठाय नम० । ४ भं मायापुरपीठाय न० । ४ मं जलेश्वरपीठाय० । ४ यं मलयगिरिपीठाय० । ४ रं हिरण्यपुरपीठाय० । ४ हं महालक्ष्मीपुरपीठाय० । ४ लम् उड्यानपीठाय० ४ क्षं छायाछत्रपीठाय नमः ॥
इति पीठन्यासः ।

एते पीठाः समुद्दिष्टामातृकारूपमास्थिताः ।

शुद्धमातृकास्थानेषु न्यसनीयाः ।
इति पूर्वषोढान्यासः ।
ज्ञानार्णवे ।

षोढान्यासस्त्वयं प्रोक्तः सर्वत्रैवापराजितः ॥
एवं योन्यस्त गात्रस्तु सपूज्यः सर्वयोगिभिः । १ ॥

नास्त्यस्य पूजो लोकेषु पितृमातृमुखोजनः ।
स एव पूज्यं सर्वेषां सः स्वयं परमेश्वरः । २ ॥

षोढान्यासविहीनं यं प्रणमेदेषः पार्वति ।
सोचिरान्मृत्युमाप्नोति नरकं च प्रपद्यते ॥ ३ ॥

षोढान्यासैर्न्यस्तमन्त्री यदि कुर्यान् नमस्क्रियाम् ॥
अपरीहार्यतः पूज्ये पित्रादौ विदधीतताम् ॥ ४ ॥

निजेष्ठ देवता बुध्या न तु मानुष बुद्धितः ।
क्रुद्धो भूत्वा न मेद्यंसोऽचिरान्मृत्युमवाप्नुयात् ॥ ५ ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धावत्षष्ठतरङ्गकः ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्द द्वन्द्वान्ते वासिना श्री श्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे षष्ठस्तरङ्गः ॥ ६ ॥
अथ योगपीठन्यासः ॥ १ ॥

श्रीविद्यया प्राणायाम त्रयं कृत्वा योगपीठन्यासं कुर्यात् ॥
तत्र प्राणायामविधिस्तु विहित पद्मासनो मूलाधारार्पित चित्तवृतिर्मूलविद्यां स्मरन् ईडया वायुमापूर्ये मूलाधारं प्रापय्याङ्गुष्ठानामीकनिष्ठाभिर्नासापुटौ विधृत्य तं वायुं कुम्भयित्वा कुम्भकसमये देवीं स्मरन् मूलविद्यां यथाशक्तिं जपित्वा पिङ्गलया शनैःशनैस्तं वायुं रेचयेदित्येकः प्राणायामः ।
पुनस्तथैव पिङ्गलया वायुमापूर्य तथैव कुम्भयित्वा तथैव रेचयेदित्यन्यः ।
एवं वैपरित्येन विशन्तिवारं षोडशद्वादशड्भिर्या यथाशक्ति जपादौ जपान्ते च प्राणायामाः कार्यः ॥
अत्र सर्वत्र प्राणायामे नैव सर्वेषां कर्माधिकारः ।

प्राणायामैर्विना यद्य कृतं कर्मतन्निरर्थकम् ।

अतो यत्नेन कर्त्तव्याः प्राणायामाः शुभार्थिभिः ॥ १ ॥

इत्यगस्त्य वचनेनाकरणे निन्दा श्रुतेरावश्यकोयमिति प्राणायामविधिः ।
इत्थं प्राणायामं विधाय मूलविद्याया ऋष्यादि न्यासान् कुर्यात् ।
तद्यथा ।
शिरशि ॐ ऐं ह्रीं श्रीं दक्षिणामूर्तये ऋषये नमः ।
मुखे ४ पङ्क्ति छन्दसे नमः ।
हृदये ४ श्रीत्रिपुरसुन्दर्य्यै देवतायै नमः ।
गुह्ये ४ ऐं बीजाय नमः ।
पादयोः ४ सौः शक्तये नमः ।
नाभौ ४ क्लीं कीलकाय नमः ।
इति विन्यस्य । ४ मम चतुर्विधपुरुषार्थ सिद्धये न्यासादौ विनियोगः ।
इति कृताञ्जलिर्वदेत् ।
ततः अङ्गुष्ठयोः । ४ ऐं हृदयाय नमः ।
तर्ज्जन्योः ४ क्लीं शिरसे स्वाहा ।
मध्यमयोः ४ सौः शिखायै वषट् ।
अनामिकयोः ४ ऐं कवचाय हुम् ।
कनिष्ठिकयोः ४ क्लीं नेत्रत्रयाय वौषट् ।
करतल करपृष्ठयोः ४ सौः अस्त्राय फट् इति तदुपरि पूर्वादि दिक्षु ॥ ४ आम् आत्मने न० । ४ अम् अन्तरात्मने० । ४ पं परमात्मने० । ४ ह्रीं ज्ञानात्मने० ।
कर्णिकायाश्चतुर्दिक्षु मध्ये च ४ ज्ञां ज्ञानतत्वात्मने० ४ मां मायातत्वात्मने० । ४ कं कलातत्वात्मने० । ४

विं विद्यातत्वात्मने० । ४ पं परतत्वात्मने० ।
इति पश्चिमादि प्रादक्षिण्येन विन्यस्य ॥
ततः केसरेषु ।
पूर्वाद्यष्ट दिक्षु मध्ये च प्रादक्षिण्येन श्रीचक्राधारपीठस्य नवशक्तीर्न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ दूतर्यम्बा श्रीपा० ४ सुन्दर्यम्बा श्रीपा० । ४ सुमुख्यम्बा० । ४ विरूपाम्बा० । ४ विमलाम्बा ४ अन्तर्यम्बा० । ४ बदर्यम्बा० । ४ पुरन्दर्यम्बा० ।
मध्ये कर्णिकायाम् ॥ ४ पुष्पमर्दिन्यम्बाश्री० । ४ एता वराभयधारिण्यो रक्तवर्णाध्येयाः ।
इति नवशक्तिर्विन्यस्य ॥ ४ क्लीं सर्वशक्ति कमलासनाय नमः ॥
इति व्यापकं विन्यस्य तन्मध्ये श्रीचक्रं विभाव्य ॥ ४ समस्त-प्रकट-गुप्त-गुप्ततर- सम्प्रदाय-कुलकौल-निगर्भ-रहस्य-परापररहस्य-परापराति-रहस्य- योगिनीचक्रे श्रीपादुकाभ्यो नमः ।
इति सर्वाङ्गे व्यापकं विन्यस्या ४ प्रथमकूटमुच्चार्य शरीरात्मने नमः ।
द्वितीय कूटमुच्चार्य ४ बुध्यात्मने नमः ।
तृतीय कूटमुच्चार्य ४ प्राणात्मने इति व्यापकत्वेन सर्वाङ्गे विन्यस्य हृदय त्रिकोणस्याग्र कोणे ४ ऐं मूलविद्याया वाग्भवकूटमुच्चार्य चतुरस्रपीतवर्णाय कामरूपपीठाय नमः ।

आग्नेय कोणे ४ क्लीं कामराजकूटमुच्चार्य अर्धचन्द्रनिभश्वेतवर्णाय जालन्धरपीठाय नमः ॥
ईशानकोणे ४ सौः तार्तीय कूटमुच्चार्य षट्बिन्दुलाञ्छित वृत्तधूम्रवर्णाय पूर्णगिरिपीठाय नमः ।
तन्मध्यस्थबिन्दौ ४ तुरीय विद्यामुच्चार्य महोज्यान पीठाय नमः ॥
इति पीठचतुष्टयं विन्यस्य ।
मध्यस्य बिन्दुचक्रे ४ हीरण्मय सहस्रदलकमलाय नमः ॥
इति विन्यस्य ॥
दक्षांस पृष्ठदक्ष कर्णपृष्ठ दक्ष ललाटभाग दक्षनेत्र भागदक्ष चिबुक भाग हृदय त्रिकोणेषु वक्ष्यमाण षडासनानि विन्यस्य ४ अं कं ३६ शिवशक्त्यादि पृथिव्यात्मने षट्त्रिंशत्तत्वरूपाय श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः योगपीठाय नमः ।
इति सर्वाङ्गे व्यापकं न्यसेत् ॥
ततो मूलविद्यामुच्चार्य श्रीमन्महात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पू० ।
प्रति षट्त्रिंशत्तत्वात्मके निजदेहमये महायोगपीठे निजेष्ठ देवतां हृदिन्यसेत् ॥
इति देहमये पीठे चिन्तयेत् परदेवताम् ॥
इति योगपीठ देवता न्यासः ॥

अथ श्रीचक्रन्यासः ॥

तत्र मूलविद्याया एव ऋष्यादिकरषडङ्गन्यासान् कृत्वा ध्यानं कुर्यात् ॥

तद्यथा ॥

शरं चिन्तयेदादौ निजं श्रीचक्ररूपकम् ॥
त्वगाद्याकार निर्मुक्तं ज्वलत्कालाग्नि सन्न्निभम् ॥ १ ॥

इति स्वशरीरं श्रीचक्ररूपं ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥
दक्षपादाङ्गुष्ठे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं लम् इन्द्राय नमः ॥
दक्षजानुनि ४ रम् अग्नये नमः दक्षिणपार्श्वे ४ टं यमाय० ।
दक्षिणांसे ४ क्षं निर्-ऋतये० ।
वामांसे ४ वं वरुणाय० ।
वामपार्श्वे ४ यं वायवे नमः ।
वामजानुनि ४ सं सोमाय नम० ।
वामपादाङ्गुष्ठे ४ हम् ईशानाय० ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ आं ब्रह्मणे० ।
मूलाधारे ४ ह्रीम् अनन्ताय नमः ।
वामजानुनि ४ गं गणेशाय नमः ॥
वामांसे ४ क्षें क्षेत्रपालाय० ।
दक्षजानुनि ४ बं बटुकाय न दक्षांसे ४ यां योगिनीभ्यो नमः । ४ अम् आं सौः त्रैलोक्यमोहन चक्राय नमः ॥
इति सर्वाङ्गे व्यापकत्वेन विन्यस्य ४ बाह्य चतुरस्ररेखायै नमः ।
इति च व्यापकं विन्यस्य ।
दक्षांस पृष्ठे ४ अणिमासिध्यै नमः ॥
दक्षिणकराग्रे ४ लघिमासिध्यै नमः ।
दक्षिणस्फिचि ४ महिमासिध्यै० ।
दक्षिणपादाग्रे ४ ईशित्व सिध्यै० ।
वामपादाग्रे ४ वशित्वसिध्यै० ।
वामस्फिचिप्राकाम्यसिध्यै० ।
वामकराग्रे ४ भुक्तिसिध्यै० ।
वामांसपृष्ठे ४ इच्छासिध्यै० ।
पृष्ठवंशे ४ प्राप्तिसिध्यै नम० ।
चूडाधः ४ सर्वकामसिध्यै० ।
इति दशसिद्धिर्विन्यस्य ॥ ४

चतुरस्रमध्यरेखायै नमः ।
इति व्यापकं कृत्वा ।
पादाङ्गुष्ठद्वये । ४ आं ब्राह्मै नमः ।
दक्षिणपार्श्वे ४ ईं माहेश्वर्यै नमः ।
मूर्द्ध्नि ४ ऊं कौमार्यै नमः ॥
वामपार्श्वे ४ ॠ वैष्णव्यै नमः ।
वामजानुनि । ४ ॡं वाराह्यै० ।
दक्षजानुनि० । ४ ऐम् इन्द्राण्यै० ।
दक्षिणांसे ४ औं चामुण्डायै० ।
वामांसे ४ अः महालक्ष्म्यै० ।
ततः । ४ अं तश्चतुरस्ररेखायै नमः ॥
इति व्यापकं कृत्वा ।
पादाङ्गुष्ठद्वये । ४ द्रां सर्वसङ्क्षोभिण्यै मुद्रायै० ।
दक्षपार्श्वे ४ द्रीं सर्वविद्राविण्यै मुद्रा० ।
मूर्द्ध्नि ४ क्लीं सर्वाकर्षिण्यै मुद्रा० ।
वामपार्श्वे ४ ब्लूं सर्ववश्यायै मु० ।
वामजानुनि ४ सः सर्वोन्मादिन्यै मु० ।
दक्षजानुनि ४ क्रों सर्वमाहाङ्कुशायै मुद्रा० ॥
दक्षांसे ४ हस्रैं हस्क्लीं हस्रौः सर्वत्रिखण्डायै मु० ॥
वामांसे ४ हस्रौं सर्वबीजमुद्रायै० ।
मूर्द्ध्नि ४ हख्फ्रें सर्वखेचर्यै मु० ॥
पादाङ्गुष्ठद्वये ४ ऐं योनिमुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ।
हृदये ४ अम् आं सौः ।
त्रिपुरा चक्रेश्वर्यै नमः ।
तस्या दक्षिणे ४ अणिमा सिध्यै० ।
तस्या वामे ४ द्रां सर्वसङ्क्षोभिणी मुद्रायै० ।
इति विन्यस्य । ४ एताः प्रकटयोगिन्यस्त्रैलोक्यमोहन चक्रे समुद्राः स सिद्धयः

सायुधाः स वाहनाः स परिवाराः सर्वोपचारैः सम्पूजिताः सन्तुष्टाः सन्तु नमः ।
इति व्यापकं न्यसेत् ।
द्रामिति सर्वसङ्क्षोभिणी मुद्रां प्रदर्शयेत् ॥
इति प्रथमावरणन्यासः ॥

ततः । ४ ऐं क्लीं सौः सर्वाशापरिपूरकं चक्राय नमः ॥
इति व्यापकं विन्यस्य ।
ततः षोडशदलकमल चक्राय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ॥
दक्षिण कर्ण पृष्ठे ४ अं कामाकर्षिणी नित्याकलायै नमः ।
दक्षिणांसे ४ आं बुध्याकर्षिणी नित्याकलायै० ।
दक्षिणकूर्परे ४ इम् अहङ्काराकर्षिणी नित्या कलायै० ।
दक्षिण करपृष्ठे ४ ईं शब्दाकर्षिणीनित्याकलायै० ।
दक्षिणोरौ ४ उं स्पर्शाकर्षिणी नित्याकलायै० ।
दक्षिण जानुनि ४ ऊं रूपाकर्षिणी नित्याकलायै दक्षगुल्फे ४ ऋं रसाकर्षिणी नित्याकलायै० ।
दक्षिणपादाग्रे ४ ऋं गन्धाकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामपादाग्रे ४ ऌं चित्ताकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामगुल्फे ४ ॡं धैर्याकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामजानुनि ४ एं स्मृत्याकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामोरौ ४ ऐं नामानाकर्षिणीनिकलायै० ।
वामकरपृष्ठे ४ ॐ बीजाकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामकूर्परे ४ औम् आत्माकर्षिणी नित्याकलायै० ।

वामांसे ४ अम् अमृताकर्षिणी नित्याकलायै० ।
वामकर्णपृष्ठे ४ अः शरीराकर्षिणी नित्याकलायै० ।
हृदये ४ ऐं क्लीं सौः त्रिपुरेश्वरी चक्रेश्वर्यै नमः ॥
तस्याः दक्षे ४ लघिमा सिध्यै नमः ।
तस्या वामे । ४ द्रीं विद्राविणी मुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य । ४ एताः गुप्तयोगिन्यः सर्वाशापरिपूरक चक्रे समुद्राः ससिद्धयः सायुधाः स वाहनाः स परिवाराः सर्वोपचारैः सम्पूजिताः सन्तुष्टात्यन्तु नमः इति व्यापकं न्यसेत् ।
द्रीमिति सर्वविद्राविणी मुद्रां प्रदर्शयेत् ।
इति द्वितीयावरणन्यासः ॥

ततः ४ ह्रीं क्लीं सौः सर्वसङ्क्षोभणचक्राय नमः ।
तते अष्टदलकमलाय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।
दक्षशङ्खे ४ कं ४ अनङ्गकुसुमायै नमः ।
दक्षजत्रुणि ४ चं ४ अनङ्गमेखलायै० ।
दक्षिणोरौ ४ टं ४ अनङ्गमदनायै० ।
दक्षिणगुल्फे ४ तम् अनङ्गमदनातुरायै० ।
वामगुल्फे ४ पं ४ अनङ्गरेखायै० ।
वामोरौ ४ यं ३ अनङ्गवेगिन्यै न० ।
वामजत्रुणि ४ शं ३ अनङ्गां कुशायै० ।
वामशङ्खे ४ लं क्षम् अनङ्गमालिन्यै नमः ।
हृदये ४ ह्रीं क्लीं सौः त्रिपुरसुन्दरी चक्रेश्वर्यै नमः ।

तस्याः दक्षिणे ४ महिमासिध्यै नमः ।
तस्या वामे ४ क्लीम् आकर्षिणी मुद्रायै नमः ॥
इति विन्यस्य ॥ ४ एताः गुप्ततरयोगिन्यः सर्वसङ्क्षोभणे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं कुर्यात् क्लीमित्या कर्षिणी मुद्रां दर्शयेत् ॥
इति तृतीयावरणन्यासः ॥

ततः ४ हैं हकलीं हसौः सर्वसौभाग्यदायकचक्राय नम इति व्यापकं विन्यस्य ।
लला दक्षपार्श्वे ४ कं सर्वसङ्क्षोभिणीशक्त्यै नमः ।
दक्ष कपोले ४ खं सर्वविद्राविणी शक्त्यै० ।
दक्षांसे ४ गं सर्वाकर्षिणी शक्त्यै० ।
दक्षपार्श्वे ४ घं सर्वाह्लादीनी शक्त्यै० ।
दक्षोरौ ४ “नं सर्वसम्मोहिनी शक्त्यै० ।
दक्षजङ्घायां ४ चं सर्वस्तम्भिनी शक्त्यै० ।
वामजङ्घायां ४ छं सर्वजम्भिनी शक्त्यै० ।
वामोरौ ४ जं सर्ववशङ्करिणी शक्त्यै० ।
वामपार्श्वे ४ झं सर्वरञ्जिनी शक्त्यै० ।
वामान्त्ये ४ ञं सर्वोन्मादानकारिणीशक्त्यै० ।
वामकपोले ४ टं सर्वार्थसाधिनी शक्त्यै० ।
ललाट वामपार्श्वे ४ ठं सर्वसम्पत्प्रपूरिणी शक्त्यै० ।
ललाटे ४ डं सर्वमन्त्रमयीशक्त्यै० ।
चूडाधः ४ ढं सर्वद्वन्द्वक्षयङ्करी शक्त्यै नमः ।
इति विन्यस्य ।
हृदये ४ हैं ह क्लीं हसौः त्रिपुरवासिनी चक्रेश्वर्यै नमः ॥
तस्या दक्षे ४ ईशित्वशिध्यै नमः ।
तस्या वामे ।
ब्लूं सर्ववस्य मुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ४ एताः सम्प्रदाययोगिन्यः

सर्वसौभाग्यदायके चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् ।
ब्लूम् इति सर्ववश्यमुद्रां प्रदर्शयेत् ॥
इति चतुर्थावरणन्यासः ।

ततः ४ हसैं हस्क्लीं हसौः सर्वार्थसाधक चक्राय नम इति व्यापकं विन्यस्य ।
ततो बहिर्दशार चक्राय नम इति व्यापकं विन्यस्य ।
दक्षनेत्रे ४ णं सर्वसिद्धिप्रदादेव्यै नमः ॥
नासामूले ४ तं सर्वसम्पत्प्रदादेव्यै० ।
वामनेत्रे ४ थं सर्वप्रियङ्करी देव्यै० ।
वामकुक्षेरुपरि ४ दं सर्वमङ्गलकारिणी देव्यै० ।
वामकुक्षेरधः । ४ धं सर्वकामप्रदादेव्यै० ।
वामजानुनि ४ नं सर्वदुःखविमोचिनी देव्यै० ।
दक्षजानुनि ४ पं सर्वमृत्युप्रशमनी देव्यै० ।
गुदे ४ फं सर्वविघ्नविनाशिनी देव्यै० दक्षकुक्षेरधः ४ बं सर्वाङ्गसुन्दरी देव्यै० ।
दक्षकुक्षेरुपरि । ४ भं सर्वसौभाग्यदायिनी देव्यै नमः ।
इति विन्यस्य० हृदये ४ हसैं ह्स्क्लीं हसौः त्रिपुराश्रीचक्रेश्वर्यै नमः ॥
तस्या दक्षे ४ वशित्व शिध्यै नमः ।
तस्या वामे । ४ सः सर्वोन्मादिनी मुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ॥ ४ एताः कुलकौल योगिन्यः सर्वार्थसाधके चक्रे समुद्रा इत्यादि ४ व्यापकं कुर्यात् ।
सः सर्वोन्मादिनिमुद्रां प्रद० ।
इति पञ्चमावरणन्यासः ॥

ततः । ४ ह्रीं क्लीं ब्ले सर्वरक्षाकर चक्राय नमः ॥
ततोन्तर्दशारचक्राय नमः इति व्यापकं विन्यस्य ॥

दक्षनासापुटे ४ मं सर्वज्ञा देव्यै नमः ।
दक्षसृक्किणि ४ यं सर्वशक्तिदेव्यैः ।
दक्षस्तने ४ रं सर्वैश्वर्य प्रदा देव्यै० ।
दक्षमुष्के ४ लं सर्वज्ञानमयी देव्यै० ।
सीवन्यां ४ वं सर्वव्याधिविनाशिनी देव्यै० वाममुष्के ४ शं सर्वाधारस्वरूपा देव्यै० ।
वामस्तने ४ षं सर्वपापहरा देव्यै० ।
वाम सृक्किणि ४ सं सर्वानन्दमयी देव्यै० वामनासापुटे ४ हं सर्वरक्षास्वरूपिणी देव्यै० ।
नासाग्रे ४ क्षं सर्वस्थित फलप्रदादेव्यै नमः ।
इति विन्यस्य ।
हृदये ४ ह्रीं क्लीं ब्लें त्रिपुरा मालिनीचक्रेश्वर्यै नमः ।
तस्या दक्षिणे । ४ प्राकाम्य सिध्यै नमः ।
तस्या वामे क्रों महाङ्कुशा मुद्रायै० ।
इति विन्यस्य । ४ एताः निगर्भयोगिन्यः सर्वरक्षाकरे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं कुर्यात् ॥
क्रोम् इत्यङ्कुश मुद्रां प्रदर्शयेदिति षष्ठावरणन्यासः ॥

ततः ४ ह्रीं श्रीं सौः सर्वरोगहरचक्राय नमः ततोऽष्टारचक्राय नमः इति व्यापकं विन्यस्य ॥
चिबुक दक्षपार्श्वे ४ अम् आं १४ ब्लूं वशिनी वाग्देवतायै नमः ।
कण्ठ दक्षभागे ४ कं ४ ब्लूं ह्रीं कामेश्वरी वागदेवतायै० ।
हृदय दक्षपार्श्वे ४ अम् आं १४ ब्लूं वशिनी वाग्देवतायै नमः ।
नाभेर्दक्षपार्श्वे ४ टं ४ य्लूं विमला वाग्देवतायै० ।
नाभेर्वामपार्श्वे ४ तं ४ ज्म्रीम् अरुणावाग्देवतायै० ।

हृदयं वामपाश्वे ४ पं ४ हसलव्यूं जयिनी वाग्देवतायै० ।
कण्ठ वामभागे ४ यं ३ झमरयीं सर्वेश्वरी वाग्देवतायै० ।
चिबुक वामभागे ४ शङ्क्ष्म्रीं कौलिनी वाग्देवतायै नमः ।
इति विन्यस्य ।
हृदये ४ ह्रीं श्रीं सौः त्रिपुरा सिद्धाचक्रेश्वर्यै० ।
तस्या दक्षे । ४ भुक्ति सिध्यै० ।
तस्या वामे ४ हसख्फ्रं खेचरीमुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ।

४ एता रहस्य योगिन्यः सर्वरोग हरे चक्रे समुद्रा इत्यादिव्यापकं कुर्यात् हसख्फ्रेम् इति खेचरी मुद्रां प्रदर्शयेदिति सप्तमावरण न्यासः ॥

ततः अन्तरालचक्राय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।
हृदय त्रिकोणस्य बहिर्दक्ष वाम वामदक्षेषु ४ द्रां द्रीं क्लीं ब्लूं सः ।
यां रां लां वां सां जम्भनेभ्यः कामेश्वर कामेरी बाणेभ्यो नमः ।
हृदयस्याग्नेये ॥ ४ धं थं मोहनाभ्यां कामेश्वर कामेश्वरी चापाभ्यां नमः ।
हृदयस्य ईशानभागे । ४ आ ह्रीं वशीकरणाभ्यां कामेश्वर कामेश्वरी पाशाभ्यां नमः ।
हृदय नैर्-ऋत्ये । ४ क्रों क्रों स्तम्भनाभ्यां कामेश्वर कामेश्वर्यं कुशाभ्यां नमः ।
हृदय वायव्ये ।
इति विन्यस्य । ४ हस्रैं हस्लीं हस्रौः सर्वसिद्धिप्रदचक्राय नमः । ४ त्रिकोणचक्राय नमः इति व्यापकं विन्यस्य ।
त्रिकोणस्याग्रकोणे ४ प्रथकूटमुच्चार्य अग्निचक्रे कामगिरिपीठे मित्रीशनाथात्मिके जगृद्दशाधिष्ठायके इछाशक्त्यात्मक रुद्रात्मशक्ति श्रीकामेश्वरी देव्यै नमः ।

त्रिकोणस्य वामकोणे ४ द्वितीकूटम् उच्चार्य सूर्यचक्रे जालन्धरपीठे षष्ठीशनाथात्मिके स्वप्नदशाधिष्ठायके ज्ञानशक्त्यात्मक विष्णवात्मशक्ति श्रीवज्रेश्वरी देव्यै नमः ॥
दक्षकोणे ४ तृतीयकूटमुच्चार्य सोमचक्रे पूर्णगिरिपीठे उड्डीशनाथात्मिके सुषुप्तिदशाधिष्ठायके क्रियाशक्त्यात्मक ब्रह्मात्मशक्ति श्रीभगमालिनी देव्यै नमः ।
इति विन्यस्य ।
हृदये ४ हस्रैं हसकलरीं हस्रौः त्रिपुराम्बिका चक्रेश्वर्यै नमः ।
तस्यादक्षे ४ इछा सिध्यै नमः ।
तस्या वामे ४ हसौं सर्वबीज मुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ४ एताः परापररहस्य योगिन्यः सर्वसिद्धि प्रदे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं कुर्यात् हसौम् इति बीजमुद्रां प्रदर्शयेदिति अष्टावरणन्यासः ॥

ततः ४ तुरीयविद्यामुच्चार्य सर्वानन्दमयचक्राय नमः ।
बिन्दुचक्राय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।
हृदय त्रिकोणमध्यस्य बिन्दुमध्ये ४ तुरीय विद्यामुच्चार्य ब्रह्मचक्रे महोड्याणपीठे श्रीचर्यानाथात्मिके तुर्यतुर्य्यातीत दशाधिष्ठायके परब्रह्मात्म शक्ति श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै देव्यै नमः ।

हृदय एव ४ मूलपञ्चदशीमुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी चक्रेश्वर्यै नमः ।
तस्या दक्षे ४ प्राप्ति सिध्यै नमः ।
तस्या वामे । ४ ऐं योनिमुद्रायै नमः ।
इति विन्यस्य ४ एषा परापराति रहस्य योगिनीः सर्वानन्दमये महाचक्रे परब्रह्म स्वरूपिणी परामृतशक्तिः सर्वमत्रेश्वरी सर्वविद्येश्वरी सर्वपीठेश्वरी सर्ववीरेश्वरी सर्वयोगेश्वरि सर्ववागिश्वरि सर्वसिद्धेश्वरी सकल जगदुत्पत्ति मातृका सचक्रा सदेवता समुद्रा ससिद्धिः सायुधा सासना सवाहना सपरिवारा सालङ्कारा सर्वोपचारैः श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी परया चापरया परापरया च सपर्यया पूजिताः सन्तुष्टास्तु नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।

पुनर्हृदय एव मुलमुच्चार्य समस्तचक्रेश्वरी श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै देव्यै नमः ।
तस्या दक्षे ४ सर्वकामसिध्यै नमः ।
तस्या वामे । ४ हस्रैं हसकल्मी हस्रौः त्रिखण्डा मुद्रायै नमः ।

इति हृदय एव विन्यस्य ऐं योनिमुद्रां प्रदर्शयेत् ।
हृदय त्रिकोण एवाग्रादि वामावर्त्तेन प्रवत्रितारादि चतुर्थी नमों तत्तत्तन्नित्या नामां तत्तत्तन्नित्या विद्यया नित्याषोडशकं विन्यस्य हृदय त्रिकोणस्य पृष्ठभागे रेखात्रयं विभाव्य तत्र पूजा प्रकरणे वक्ष्यमाणं गुरुपङ्क्ति त्रयं न्यसेत् ।
ततो हृदय त्रिकोणस्याष्ट कोणस्य चान्तरालेषु पूजा प्रकरणे वक्ष्यमाण प्रकारेण षडङ्ग युवतिर्विन्यस्य बिन्दुचक्रमध्ये वक्ष्यमाण प्रकारेण पञ्चपञ्चक देवताः विन्यस्य दक्षांसपृष्ठ तत्कर्ण पृष्ठ तछङ्ख तद्भाल तद्दक्षिनासापुटचिबुक हृदयावधि च षट्दर्शण देवता विन्यस्य बिन्दुचक्र एव वक्ष्यमाण प्रकारेण चतुःसमय देवताः विन्यस्य तुरीय विद्यया सर्वाङ्गे व्यापकं विन्य * ततो मूलविद्यामुच्चार्य महोड्यानपीठनिलय सर्वचक्रेश्वरी ध्यात पञ्च श्रीपञ्चकोश पञ्चकल्पलता पञ्चकामदुघा पञ्चरत्न वृन्दमण्डितासन संस्थित सर्वदर्शनशेवित षडङ्ग युवतीस्तुत चतुःसमय देवता पूजित महासौभाग्य जनन महामोक्षप्रद शून्याशून्य विवर्जित सशक्ति सच्चिदानन्द परब्रह्म श्रीमन्महात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकायै नम

इति मूर्द्धादि पादपर्यन्तं त्रिर्व्यापकं न्यसेत् ।
ततो ब्रह्मरन्ध्रे स्वगुरुपादुका विन्यस्य मूलाधारे स्वगुरु कृत स्वनाम विन्यस्य तत्रैव महाकामकला ध्यानं कुर्यात् ॥
इति संहार श्रीचक्रन्यासः ॥

अथ सृष्टि श्रीचक्रन्यासः ॥

तत्र शिरसि ४ त्रिकोणं विभाव्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं तुरीयविद्यामुच्चार्य ।
सर्वानन्दमय महाचक्राय नमः ।
बिन्दुचक्राय नमः ॥
इति व्यापकं विन्यस्य ।

तत्र शिरस्त्रिकोणस्थ महाबिन्दौ तुरीयविद्यामुच्चार्य ब्रह्मचक्रे श्रीमहोड्याणपीठे इत्यादि पूर्ववद्विन्यस्य ।
भ्रूमध्ये मूलविद्याच्चार्य प्राग्वत् तामेव चक्रेश्वरीं विन्यस्य तद्दक्षिण वामपार्श्वयोः प्राप्ति सिद्धिं सर्वकामसिद्धिं योनिमुद्रां त्रिखण्डा मुद्रां प्राग्वत् विन्यस्य ४ एषा परापराति रहस्य योगिनीः सर्वानन्दमये महाचक्रे इत्यादि प्राग्वत् व्यापकं विन्यसेत् ऐं योनि मुद्रां द० इति बिन्दुचक्रन्यासः ॥

ततः शिरस्त्रिकोणस्य पृष्ठभागे रेखात्रयं विभाव्य तत्र पूजा प्रकरणं वक्षमाण गुरुपङ्क्ति त्रयं न्यस्येत् ।
ततो मातृकायाः षोडशस्वरन्यासस्थानेषु प्रणव त्रितारादि चतुर्थी नमों तत्तत्तन्नित्या नामान्त

तया तत्तन्नित्या विद्यया नित्या षोडशकं विन्यस्य ४ हस्रैं हसकलरीं हस्रौः सर्वसिद्धिप्रदचक्राय नमः ।
अन्तरालचक्राय नमः ॥
इति व्यापकं विन्यस्य ।
त्रिकोणाष्टकोणयोरन्तरालबुध्या प्रागुक्ता आयुध देवत्य न्यसेत् ।
तद्यथा ॥
दक्षनेत्रे । ४ द्रां द्रीं क्लीं ब्लूं सः जम्भनेभ्यः कामेश्वर बाणेभ्यो नमः ॥
वामने यां रां लां वां सां जम्भनेभ्यः कामेश्वरी बाणेभ्यो नमः ।
दक्षभ्रुवि ४ धं मोहनाय कामेश्वर चापाय नमः ।
वामभ्रुवि ४ थं मोहनाय कामेश्वरी चापा नमः ।
दक्ष कर्णे ४ आं वशीकरणाय कामेश्वर पाशाय नमः ।
वामकर्णे ४ ह्रीं वशीकरणाय कामेश्वरी पाशाय नमः ॥
दक्षनासायां ४ क्रों स्तम्भनाय कामेश्वरां कुशाय नमः ।
वामनासायां ४ क्रों स्तम्भनाय कामेश्वर्यं कुशाय नमः ।
इत्यायुध देवताः विन्यस्य त्रिकोणस्य कोणत्रये पूर्वोक्त कामेश्वर्यादि देवी त्रयं प्राग्वद्विन्यस्य ।
हृदये प्राग्वत् त्रिपुराम्बिका चक्रेश्वरीं विन्यस्य तद्वक्ष वामयोरिछासिद्धिं बीजमुद्रां च विन्यस्य ४ एताः परापर रहस्य योगिन्यः सर्वसिद्धिप्रदे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापक कुर्यात् । २ ततः ४ ह्रीं श्रीं सौः सर्वरोग हर चक्राय नमः ।
अष्टारचक्राय नमः ॥
इति व्यापकं विन्यस्य ।

शिरःपुरोभागमारभ्य मुण्डमाला क्रमेणष्टसु स्थानेषु पूर्वोक्त वशिन्यादि वाग्वे देवताष्टकं विन्यस्य ॥
मणिपूरक चक्रे पूर्वोक्तां त्रिपुरा सिद्धा चक्रेश्वरी विन्यस्य तदक्ष वामयोर्भुक्ति सिद्धिं खेचरी मुद्रां च विन्यस्य । ४ एताः रहस्य योगिन्यः सर्वरोग हरे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् । २

ततः ४ ह्रीं क्लीं ब्लें सर्वरक्षाकर चक्राय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।
दक्षनेत्र मूल तदपाङ्ग दक्षश्रोत्र तत्पृष्ठ चूडा कूपस्य दक्षपार्श्व वामपार्श्व वामश्रोत्रपृष्ठ वामश्रोत्र वामापाङ्ग वामनेत्र मूलेषु दसुस्थानेषु प्रागुक्त सर्वज्ञादि दशशक्तिर्विन्यस्य ।
स्वाधिष्ठाने चक्रे पूर्वोक्ताम् ।
त्रिपुरमालिनीं चक्रेश्वरीं विन्यस्य तदक्ष वामयोः प्राक्राम्य सिद्धिं महाङ्कुशा मुद्रां च प्राग्वद्विन्यस्य ४ एतानि गर्भ योगिन्यः सर्वरक्षाकरे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् ४ ततः ४ हसैं हस्क्लीं हसौः इति व्यापकं विन्यस्य ।
कण्ठे विशुद्धि चक्रे षोडश दलेषु एकस्मिन्नेकाशक्तिः त्रये दलेप्येकाशक्तिः इत्येवं क्रमे सप्तमी शक्ति पर्यन्तं विन्यस्यावशिष्टदलत्रये शेषशक्ति

त्रयं न्यसेदिति प्रादक्षिण्येन सर्वसिद्धि प्रदादि दशशक्तीर्विन्यस्य ।
मूलाधारे त्रिपुराचक्रेश्वरीं प्राग्वद्विन्यस्य तदक्ष वामयोर्वशित्व सिद्धिमुन्मादिनी मुद्रां च प्राग्वद्विन्यस्य ४ एताः कुलकौलयोगिन्यः सर्वार्थ साधक चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् । ४ हैं हक्लीं हसौः सर्वसौभाग्यदायक चक्राय नमः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।

हृदय अनाहत चक्रे द्वादशदलकमले दशदलेषु सर्वसङ्क्षोभण्यादि दशशक्तिर्विन्यस्यान्तिमदल द्वये प्रतिदलं शक्ति द्वयं शक्ति द्वयमिति शिष्टशक्ति चतुष्टयं न्यसेदिति चतुर्दशशक्तिर्विन्यस्य ।
ऊतद्वये पूर्वोक्तां त्रिपुरवासिनीं चक्रेश्वरीं प्राग्वद्विन्यस्य तद्दक्षवामयोरीशित्वसिद्धिं वश्यमुद्रां च प्राग्वद्विन्यस्य ४ एताः सम्प्रदाय योगिन्यः सर्वसौभाग्यदायक चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् ॥ ४ ततः ह्रीं क्लीं सौः सर्वसङ्क्षोभण चक्राय नमः इति व्यापकं विन्यस्य ।
पृष्ठवंश वामपार्श्वोदरयोर्मध्ये उदर दक्षिण पार्श्वेषु (र्मध्य दक्षिण पार्श्वपृष्ठवंशयोर्मध्ये) चतुष्ट स्थानेषु पूर्वोक्तानङ्ग कुसुमाद्याश्चतुःशाक्तीर्विन्यस्य पृष्ठवामपार्श्वयोर्मध्ये वामपार्श्वोदरयोर्मध्य उदर दक्षिण पार्श्वयोर्मध्ये दक्षिणपार्श्व

पृष्ठवंशयोर्मध्ये च स्थानचतुष्टये अनङ्गरेखादि चतुःशक्तीर्विन्यस्य ।
जानुद्वये पूर्वोक्तां त्रिपुरसुन्दरीं चक्रेश्वरीं पूर्ववद्विन्यस्य तद्दक्षवामपार्श्वयोर्महिमासिद्धिम् आकर्षणी मुद्रां च विन्यस्य ४ एताः गुप्ततर योगिन्यः सर्वसङ्क्षोभकरे चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् ॥ ९ ततः ४ ऐं क्लीं सौः सर्वाशापरिपूरकचक्राय नमः इति व्यापकं विन्यस्य ।
स्वाधिष्ठाने षट्दलकमले स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन पञ्चसु दलेषु प्रतिदलं शक्ति त्रयमन्तिमदले त्वेकां शक्तिमिति कामाकर्षिण्यादि षोडशशक्तीर्विन्यस्य ।
जङ्घयोः पूर्वोक्तां त्रिपुरेश्वरीं विन्य * तद्दक्ष वामयोर्लघिमासिद्धिं द्राविणी मुद्रां च विन्यस्य ४ एताः गुप्तयोगिन्यः सर्वाशापरिपूरके चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं न्यसेत् । ८ ।
ततः ४ अम् आं सौः त्रैलोक्य मोहचक्रायः ।
इति व्यापकं विन्यस्य ।
अन्तश्चतुरस्र रेखायै नम इति व्यापकं विन्यस्य ॥
मूलाधारे चतुर्दल कमलस्य दलचतुष्टये तदन्तराल चतुष्टये च पूर्वदलेशानान्तरालयोर्मध्ये पश्चिमदले नैर्-ऋत्यन्तरालयोर्मध्ये च पूर्वोक्त सर्वसङ्क्षोभण्यादि मुद्रादशकं न्यसेत् ।

ततः ४ चतुरस्र मध्यरेखायै नम इति व्यापकं विन्यस्य ।
दक्षजङ्घायां दिग्विदि क्रमेण पूर्वोक्ता ब्राह्म्याद्यष्टशक्तीर्न्यसेत् ।
ततः ४ बाह्य चतुरस्ररेखायै नम इति व्यापकं विन्यस्य ।
वामजङ्घायां दिग्विदि क्रमेण पूर्वोक्ताणिमादि सिध्यष्टकं विन्यस्य ।
दक्षपादे प्राप्ति सिद्धिं वामपादे सर्वकामसिद्धिं च विन्यस्य ।
पादद्वये प्राग्वत् त्रिपुरा चक्रेश्वरीं विन्यस्य तद्दक्षवामयोरणिमासिद्धिं सर्वसङ्क्षोभिणी मुद्रां च विन्यस्य ४ एताः प्रकट योगिन्यः त्रैलोक्य मोहने चक्रे समुद्रा इत्यादि व्यापकं विन्यस्य सरश्मिक श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्य भेदेन स्वात्मानं ध्यायेत् ॥
इति सृष्टि श्रीचक्रन्यासः ॥

अथ स्थिति श्रीचक्रन्यासः ॥

स च विद्याचक्र चक्रेश्वरीत्यङ्ग त्रयात्मकः ।
तत्र प्रथमं सम्प्रदायात् पूर्ववत् करशुद्धि विद्यया अम् आं सौः करशुद्धिं विधाय तथैवतां विन्यस्य तथैव ह्रीं क्लीं सौः आत्मरक्षां कृत्वा न्यासमारभेत् ।
तत्रादौ त्रिर्विध मूलविद्यान्यासः ।
स यथा ॥
मूर्द्ध्नि ४ प्रथमकूटं नमः ।
गुह्ये ४ द्वितीय कूटं नमः ॥
हृदये ४ तृतीय कूटं नमः ।
दक्षनेत्रे ४ प्रथम कू० ।
वामनेत्रे ४ द्वितीय कू० ।
भाले ४ तृतीय कू० ।
दक्षकर्णे ४ प्र० कू० ।

वामकर्णे ४ द्वि० कू० ।
मुखे ४ तृ० कु० ।
दक्षांसे ४ प्र० कू० ।
वामांसे ४ द्वि० ।
कू० ।
पृष्ठे ४ तृती० ।
कू० ।
दक्षजानुनि ४ प्र० ।
कू० ।
वामजानुनि ४ द्विती० ।
कू० ।
नाभौ ४ तृ० कू० ।
नमः ।
इति मूलविद्या कूटन्यासः ॥
मूर्द्ध्नि ४ कं नमः ।
गुह्यै ४ एं नमः ।
हृदये ४ ईं दक्षनेत्रे लं० । ४ वामनेत्रे ४ ह्रीं नमः ।
भालनेत्रे ४ हं नमः ॥
दक्षकर्णे ४ सं नमः वामकर्णे ४ कं नमः ।
मुखे ४ हं नमः ।
दक्षभुजे ४ लं नमः ।
वामभुजे ४ ह्रीं नमः ।
पृष्ठे ४ सं नमः ।
दक्षजानुनि ४ कं नमः ।
वामजानुनी ४ लं नमः ।
नाभौ ४ ह्रीं नमः ।
इत्यक्षरन्यासः ।
समस्त मूलविद्यां प्रणवतारादि नमोन्तां मूर्द्धादि नाभ्यन्त पञ्चदश पूर्वोक्तेषु प्रत्येकं २ न्यसेदिति त्रिविधः ।
पादयोः ४ अम् आं सौः नमः ।
जङ्घयोः ४ ऐं क्लीं सौः नमः ।
जन्वोः ४ ह्रीं क्ली सौः नमः ।
उर्वोः ४ हैं हस्क्लीं हसौः नमः ।
स्पिच्योः ४ हसैं हस्क्लीं हसौः नमः ।
लिङ्गाग्रे ४ ह्रीं क्लीं ब्लें नमः ।
मूलाधारे ४ ह्रीं श्रीं सौः ।
नमः ।
इति मूर्तिविद्यां विन्यस्य । २ हं क्ली २ अनाहते वा हस्रैं हस्क्लीं हस्रौः नम इत्या वाहनी वीद्यां विन्य * । ४ हसकलरडैं हसकलरडीं हसकलरडौः नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ।

ततो ४ मूलविद्याया मूर्द्धादि पादान्तं पादादि हृदयान्तं च व्यापकं न्यसेत् ॥
ततो मूलाधारे ४ ऐं क्लीं सौः ।

सर्वाशापरिपूरक चक्राय नमः स्वाधि ४ ष्ठाने । ४ ह्रीं क्लीं सौः ।
सर्वसङ्क्षोभणचक्राय नमः ॥
मणिपूरके ४ ४ है हक्लीं हसौः सर्वसौभाग्यदायक चक्राय नमः ॥
अनाहते ४ हसैं हस्क्लीं हसौः सर्वार्थसाधक चक्राय नमः ॥
विशुद्धिचक्रे ४ ह्रीं क्लीं ब्लें सर्वरक्षारचक्राय नमः ।
लम्बिकाग्रे ४ ह्रीं श्रीं सौः सर्वरोगहरचक्राय नमः ।
आज्ञाया ४ हस्रैं हस्क्लीं हस्रौः सर्वसिद्धिप्रद चक्राय नमः ।
बिन्दौ ४ मूल पञ्चदशाक्षरीमुच्चार्य सर्वानन्दमय श्रीमहाचक्राय नमः ॥
इति नवचक्राणि विन्यस्य नवचक्रेश्वरी न्यासं कुर्यात् ॥

तत्र मूलाधाराधः प्राक् न्यस्तत्रैलोक्य मोहनचक्रे ४ अम् आं सौः त्रिपुराचक्रेश्वर्यै नमः ।
मूलाधारस्थ सर्वाशापरिपूरकचक्रे ४ ऐं क्लीं सौः त्रिपुरेश्वरी चक्रेश्वर्यै नमः ।
स्वाधिष्ठान स्थित सर्वसङ्क्षोभण चक्रे ४ ह्रीं क्लीं सौः ।
त्रिपुरसुन्दरी चक्रेश्वर्यै नमः ।
मणिपूर स्थित सर्वसौभाग्यदायक चक्रे ४ है हक्लीं हसौः ।
त्रिपुरवासिनी चक्रेश्वर्यै नमः ॥
अनाहतस्थ सर्वार्थसाधकचक्रे ४ हसौं हस्क्लीं हसौः त्रिपुरा श्रीचक्रेश्वर्यै नमः ।
विशुद्धि स्थित सर्वरक्षाकर चक्रे ४ ह्रीं क्लीं ब्लें त्रिपुरमालिनीचक्रेश्वर्यै नमः ॥

लम्बिकाग्र स्थित सर्वरोगहर चक्रे ४ ह्रीं श्रीं सौः त्रिपुरा सिद्धा चक्रेश्वर्यै नमः ॥
आज्ञा चक्रस्थ सर्वसिद्धि प्रदचक्रे ४ हस्रैं हसकलरीं हस्रौः त्रिपुराम्बिका चक्रेश्वर्यै नमः ।
महाबिन्दुस्थ बिन्दुचक्रे ४ मुल पञ्चदशाक्षरीमुच्चार्य महात्रिपुरसुन्दरी महाचक्रेश्वरी श्रीपादुकायै नमः ॥
इति विन्य तत्तच्चक्रं परस्परसंलग्नं तत्तच्चक्रेश्वर्यधिष्ठितं सम्यक् ध्यात्वा पुनः करशुद्धि विधाय त्रिपुरसुन्दर्यात्म रक्षां कृत्वा पूर्वोक्त षडङ्गं विन्यस्य ४ वाग्भवं मूलाधारे ४ कामराजं हृदये ४ तृतीयं भ्रूमध्ये ४ तुरीय विद्यां ब्रह्मरन्ध्रे च विन्यस्य ४ समस्त प्रकट गुप्त गुप्ततर सम्प्रदाय कुलकौलनिगर्भरहस्य परापर रहस्य परापराति रहस्य श्रीचक्र योगिनी श्रीपादुकाभ्यो नम इति स्वशरीरं श्रीचक्ररूपं ध्यायन् ।
व्यापकं कुर्यात् ॥
इति श्री स्थिति श्रीचक्रन्यासः ॥

अथ श्रीचक्रन्यासफलम् ॥

तत्र रुद्रयामले ॥

य एवं विन्यसेद्देहे साधक स्थिर मानसः ।
विमुच्य मानुषं भावं ससद्यः शिवतां व्रजेत् ॥ १ ॥

त्रिकालं धारयेद् यस्तु तस्य सर्वाङ्गसङ्गतम् ॥
सततं भासते देवि समस्तं योगिनी पदम् ॥ २ ॥

धरणी क्षेत्रतां याति यावद् द्वादशयोजनम् ॥
एतत्ते कथितं भद्रे न्यासं त्रैलोक्य दुर्लभम् ॥ ३ ॥

शिष्याय भक्तियुक्ताय साधकाय प्रकाशयेत् ।
भ्रष्टेभ्यः साधकेभ्यो वा बान्धवेभ्यो न दर्शयेत् ॥ ४ ॥

दत्तं चेत्सिद्धि हानिः स्यादित्याज्ञा शाङ्करी मता ॥
मन्त्राः पराङ्मुखायान्ति क्रुद्धा भवति सुन्दरी ॥ ५ ॥

अशुभं च भवेत् तस्य तस्माद्यत्नेन गोपयेत् ॥

इति त्रिविध श्रीचक्रन्यासः ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयों प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गः सप्तमो गमत् ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथाचरणारंविन्दद्वद्वान्ते वाशिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेनविरचिते सौभाग्यरत्नाकरे सप्तमस्तरङ्गः ॥ ७ ॥

अथ करशुद्ध्यादिन्यासः ॥

तत्र प्रथमं प्रागुक्त प्रथम चक्रेश्वरी विद्यया प्राग्वत् करयोः स्थिति क्रमेण मध्यमादितलान्तं विन्यस्यासनं न्यासं कुर्यात् ॥
स च द्विविधः ॥
चतुरासन न्यासः षडासन न्यासश्चेति ॥
तत्रादौ चतुरासनन्यासः ॥
सयथा ॥
पादयोः ४ ह्रीं क्लीं सौः त्रिपुरसुन्दरी देव्यात्मासनाय नमः ।

जङ्घयोः ४ हैं हक्लीं हसौः त्रिपुरावासिनी सर्वचक्रासनाय नमः ॥
जान्वोः ४ हसैँ हसकलीँ हसौः त्रिपुरा सर्वमन्त्रासनाय नमः ॥
मूलाधारे ४ ह्रीँ क्लीँ ब्लेँ त्रिपुरमालिनी साध्यसिद्धासनाय नमः ॥
इति चतुरासनन्यासः ॥

अथ षडासनन्यासः ॥

तत्र पादयोः । ४ अँ आँ सौः त्रिपुरासुधार्णवासनाय नमः ।
जान्वोः । ४ एँ क्लीँ सौः त्रिपुरेश्वरी योताम्बुजासनाय नमः ॥
ऊर्वोः । ४ ह्रीँ क्लीँ सौः त्रिपुरसुन्दरी देव्यात्मासनाय नमः ॥
स्फिच्योः ॥ ४ हैं हक्लीँ हसौः त्रिपुरवासिनी सर्वचक्रासनाय नमः ॥
गुदे ४ हसैँ हस्क्लीँ हसौः त्रिपुरा श्रीसर्वमन्त्रासनाय नमः ॥
मूलाधारे ४ ह्रीं क्लीं ब्लें त्रिपुरमालिनी साध्यसिद्धासनाय नमः ।
इति षडासनन्यासः ।

अथ षडङ्गन्यासः ॥

स च त्रिविधः ।
रक्षाषडङ्गन्यासो मूलविद्या षडङ्गन्यासः षडङ्ग युवतीन्यासश्चेति ॥
तत्रादौ रक्षाषडङ्गन्यासः ॥
स यथा ॥ ४ एँ क्लीँ सौः नमस्त्रिपुरसुन्दरी मां रक्ष रक्ष हृदयाय नमः ।
एवं षडङ्गेषु तत्तन्मुद्रया सहतत्तन्मन्त्रेण सह न्यसेत् ॥

अथ मूल षडङ्गन्यासः ।

स च मूल कूटत्रयस्य द्विरावृत्या षडङ्गस्थानेषु प्राग्वन्यासो ज्ञेयः ॥

षोडशार्णो पासकैस्तु आद्यबीज पञ्चकेन हृदयम् ।
तदुत्तर बीज त्रयेण शिरः ।
तदूर्ध्वगत कूटत्रयेण शिखादि नेत्रान्तमङ्गत्रयम् ॥
अन्तिम बीजपञ्चकेनास्त्रमिति मूल षडङ्गन्यासः कार्यः ॥

अथ षडङ्गयुवतीन्यासः ॥

स च द्विविधः ।
बालामूल विद्ययोर्योग भेदात् ॥
तत्रादौ बालायोगन्यासः ।
तत्र ४ एँ सर्वज्ञायै हृदयाय नमः । ४ क्लीँ नित्यतृप्तायै शिरसे स्वाहा ॥ ४ सौः अनादिबोधायै शिखायै वषट् । ४ एँ स्वतन्त्रायै कवचाय हुम् ॥ ४ क्लीँ नित्यमलुप्तायै नेत्रत्रयाय वौषट् षट् ॥ ४ सौः अन्नन्तायै अस्त्राय फट् ।

अथ मूल षडङ्ग युवतीन्यासः ॥

तत्र ४ प्रथमकूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि सर्वज्ञता शक्तिधाम्ने हृदयाय नमः । ४ द्वितीय कूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि नित्यतृप्ति शक्तिधाम्ने शिरसे स्वाहा ॥ ४ तृतीय कूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि अनादि बोध शक्ति धाम्ने शिखायै वषट् । ४ पुनराद्यं कूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी स्वतन्त्रशक्तिधाम्ने कवचाय हम् ॥ ४ द्वितीय कूटम् ।
श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि नित्यमलुप्त शक्तिधाम्ने नेत्रत्रयाय वौषट् ४ तृतीय कूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि अनन्तशक्ति धाम्ने अस्त्राय फट् ॥

इति षडङ्ग युवतीन्यासः ॥

अथ कामकलापारम्पर्यन्यासः ॥

तत्र प्रथमं प्राग्वत् स्वशिरसि गुरु पादुकां ध्यात्वा सम्पूज्य प्रणम्य दक्षांसे ४ प्रथम कूटं हंसः प्रकाशचरणाभ्यां नमः ॥
वामांसे ४ द्वितीय कूटं सोहं विमर्श चरणाभ्यां नमः ।
हृदये ४ तृतीय कूटं हंसः सोहं प्रकाशविमर्शचरणाभ्यां नमः ॥
मूर्द्ध्नि ४ तुरीय विद्यामुच्चार्य हंसः शिवः सोहं निर्वाण चरणाभ्यां नमः ॥
इति कृताञ्जलिश्चरण चतुष्टयं प्रणम्य ॥
कामकलापारम्पर्यन्यासस्य । ४ कामेश्वर ऋषिः ४ पङ्क्तिछन्दः ४ परसंवित्कला श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी देवता० श्रीपरदेवता प्रसाद सिध्यर्थे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा विन्यस्य । ४ आमित्यादि षट्दीर्घस्वरैः करषडङ्गन्यासं कृत्वा प्रणवसम्पुटितया कामकलारूपया श्रीमूलविद्यव्यापकं विन्यस्य ध्यानं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

प्रकाश मध्य स्थित विश्वरूपां वराभये सन्दधतीं त्रिनेत्राम् ॥
सिन्दूर वार्णामति कोमलाङ्गीं मायामयीं तत्वमयीमुपासे ॥ १ ॥

इति ध्यात्वा मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं श्रीमूल पञ्चदशाक्षरी प्रागुक्त रूपां ध्यात्वा तस्या एकैकाक्षरलयेन तुर्यस्वर रूपामन्तिमकलां

ब्रह्मरन्ध्रगतामवशेषयेत् ।
ततस्तामेव पञ्चदशाक्षर गर्भां स्वात्मानुभवरूप सच्चिदानन्दरूपिणीं तुर्यस्वरत्वेन परिणतां कामकलां नाभौ ध्यायन्न्यसेत् ॥
तत्र नाभौ ४ ईं नमः ।
इत्यङ्गुष्ठ तर्जनी मध्यमा नामाभिर्न्यसेत् ।
ततो नाभेर्वामपार्श्वे ४ सच्चिदानन्द परमसंवित् ईँ नमः ।
नाभेर्दक्षे ४ सच्चिदानन्द परमसंवित् ईँ नमः ।
इत्येतद्वयं मध्यमानामाङ्गुष्ठैर्न्यसेत् ॥
ततश्चरण चतुष्टयं न्यासः ।
तत्र शिरसि त्रिकोणस्याग्रकोणे ४ ईँ प्रथम कूटं हंसः प्रकाशचरणाभ्यां नमः ।
वामकोणे ४ ईँ द्वितीय कूटं सोहं विमर्शचरणाभ्यां नमः ।
दक्षणे कोणे ४ तृतीय कूटं हंसः सोहं प्रकाशविमर्श चरणाभ्यां नमः ।
मध्ये ४ तुर्यविद्यामुच्चार्य हंसः शिवः सोहं निर्वाणचरणाभ्यां नमः ॥
इति चरण चतुष्टयं शिवशक्त्यात्मक दक्षिणवामकर धृतसङ्घट मुद्रया विन्य ततस्त्रिकोण पृष्ठरेखायां ४ सकलानन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि नमः । ४ निष्कलान्नन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि नमः । ४ नवात्मानन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि ४ अकूरानन्दनाथ श्रीपादुकां पू० ।
इति गुरु चतुष्टयं पङ्क्ति क्रमेण स्वदक्षिणादि वामान्तं विन्यस्य ।
शिरस्त्रिकोण मध्ये ४ ईँ परमसंवित्कला श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पू० ।
मुखमण्डले ४ ईँ सपरार्द्ध कलानन्दनाथोर्ध्व बिन्दुवक्राय नमः ।

स्तनद्वये ४ ईँ सपरार्द्ध कलानन्दनाथाधो बिन्दुद्वयस्तनाय नमः ॥
इत्येतद्वयमङ्गुष्ठमध्यमानामिकाभिर्विन्यस्य ।
योनिस्थाने ४ ईँ सपरार्द्ध कलानन्दनाथ व्यञ्जितरेखा योनये नमः ॥
इति योनिमुद्रयान्यसेत् ॥

ततः प्रागुक्त ऋष्यान्यासान् षडङ्ग कर ऋष्यादि क्रमेण वैपरीत्येन प्रथमं षडङ्गन्यासः पश्चात् करन्यासः पश्चादृष्यादिरिति विन्यस्य पूरोक्त भगवती रूपं स्वात्मानं ध्यात्वा यथाशक्ति वामकला विद्यां जपेदिति कामकला पारम्पर्य न्यासः ।

अथान्तः कामकलान्यासः ॥

स च परापश्यन्ती मध्यमा वैखरी भेदाच्चतुर्विधः ।
तत्रादौ परान्यासः ।
स यथा ॥
ब्रह्मरन्ध्रे अरुणाधो मुख सहस्रदलकमलकर्णिकायामरुणं पूर्णचन्द्रमण्डलं विभाव्य तन्मध्ये उद्यदादित्य सङ्काशं स्वशिखा मूलाग्रं शृङ्गाटं ध्यात्वा तदन्तर्गतमकथादि क्रमेण समस्ताक्षरमयमकुलासनं वाग्भवं ध्यात्वा तन्मध्ये हक्ष पाश्वमादि वर्णकदम्बकं दीप्तमवर्ण रूपमनुत्तर मनत्कन्तरहात्मकं विचिन्त्य तन्मध्यादुद्यन्तीं बिसतन्तु निभांसितां हार्द्ध कला रूपिणीमकुल कुण्डलिनीं मूल शृङ्गाटक

मध्य पर्यन्तमछिन्नां महाकामकलाममृतकुण्डलिनीं ध्यात्वा मुलाधारे चतुर्दल कमल कर्णिकायामपि वह्नि मण्डले त्रिकोणस्याग्रकोणाग्रं पूर्ववत् शृगाटं ध्यात्वा तदन्तः पूर्ववद्वाग्भवं कुलासनं विभाव्य तत्र पूर्वोक्त मनत्कं विविन्त्य तन्मध्यादुघन्तीं सपरार्द्ध कलामयीमग्निकुण्डलिनीं कामकलां ज्वलदग्निनिभां मध्यमार्गं प्रविश्य ग्रन्थि सञ्चयं भित्वा तद कुल पदावध्यूर्द्धं प्राप्तां ध्यात्वा अकुलां बुधि मध्यगत दण्डाकारतरदण्डलीङ्गेन प्रवेशयित्वा तयोरमृतानल कुण्डलिन्न्योर्योनिलिङ्गरूपयोर्मथनसम्भवैर्निरन्तरनिबिडस्रवदरुणा- मृतपूरैरात्मानं सिक्तं ध्यात्वा पूरयित्वा तयोः सामरस्यादेकनादरूपिणीं परांशक्ति आत्मानं च भावयेत् ॥
इति परान्यासः ॥
तरल क्षणं तु भैरवयामले ॥

तरस्थन्तरमध्यस्थन्तरस्थतरमध्यगम् ॥
तरन्तरण्डमध्यस्थं योजानाति सकैलिकः ॥ १ ॥

शीर्षपाणि चरणैर्विवर्जितं ह्यक्षरं भवरुजापहं परम् ॥
यस्य हृत्कुहरगं सुवर्तत्ते तेन मृत्युरपि भस्मसात्कृतः ॥ २ ॥

शैवं चैव तथा शाक्तं सामरस्यं तु मध्यमम् ॥
एकीभूतं यदा काले तदा तद्वर्णमुत्तमम् ॥ ३ ॥

शून्यात्प्रसरमुत्पन्नं प्रसरोत्थमकालकम् ॥
अकालात्तत्वमुत्पन्नं विश्वं यत् पञ्चधा स्थितम् ॥ ४ ॥

ध्यान स्थान विहीनो यो रूपोच्चारविवर्जितः ॥
अनाहतो नदत्यन्तर्मुखान्मुख पदे स्थितः ॥ ५ ॥

धाम त्रयाद्विरहितो योगेशीनां मुखे स्थितः ।
सत्यं तु कथितं ताभिः स्वयं मुच्चरते तु सः ॥ ६ ॥

शून्या छम्भुस्ततः शक्तिः शक्तेर्धाम त्रयात्मकम् ॥
प्रभवेच्च ततः सर्वमादिवर्णकदम्बकम् ॥ ७ ॥

अनुत्तरं तदेवोक्तं सद्यः कौलिक सिद्धिदम् ॥
तरहं च तदेवस्याच्चन्द्रमास्कर मध्यगम् ॥ ८ ॥

तकारः सोमधामस्याद्यो रेफः स तु भास्करः ।
दण्डवद्रमते वह्निरेकीभूतं तदात्मक ॥ ९ ॥
इति ॥

अथ पश्यन्ती न्यासः ॥

तत्र प्रागुक्ताकुलपद्मे ब्रह्मरन्ध्रे ब्रह्मरसभरितमाद्यवर्ण कदम्बकं ध्यात्वा तत्सामरस्यादेकादशरूपं पश्यन्ती रसभरितं स्मृत्वा न्यसेत् ॥

तत्र शिरसि स्वाभिमुखाग्रं त्रिकोणं विभाव्य तस्य अग्रादि वामावर्तेन वामरेखाग्रादि दक्षिणरेखाग्रपर्यन्तं त्रिकं पञ्चकम् ॥

इति क्रमेण वामाद्येकादश कलान्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ वामायै नमः ॥ ४ ज्येष्ठायै नमः । ४ रौद्र्यै नमः ॥
इति वामरेखायाम् ॥ ४ अम्बिकायै नमः । ४ इछायै नमः । ४ ज्ञानायै नमः । ४ क्रियायै नमः ॥ ४ शान्तायै नमः ।
इति पृष्ठरेखायाम् ॥ ४ अकारात्मिकायै नमः ।
हकारात्मिकायै नमः ।
अहरसात्मिकायै नमः ।
इति दक्षिणरेखायां न्यसेत् ।
इति पश्यती न्यासः ।

अथ मध्यमा न्यासः ॥

स च द्विविधः ।
सूक्ष्मस्थूल भेदात् ॥
तत्र ब्रह्मरन्ध्रे ४ अनत्कात्मने अविकृतनादाय नमः ॥
ललाटे ४ अकारात्मने शून्यनादाय नमः ॥
आज्ञाचक्रे ४ अं बिन्दुद्वयात्मन स्पर्शनादाय नमः ॥
लम्बिकाग्रे ४ षट्कोणात्मने नादनादाय नमः ॥
विशुद्धौ ४ अर्द्धचन्द्रात्मने ध्वनिनादाय नमः ॥
हृदये ४ वृत्तात्मने बिन्दुनादाय नमः ॥
नाभौ मणिपुरके ४ एकारात्मने शक्तिनादाय नमः ॥
स्वाधिष्ठाने ४ इन्द्वात्मने बीजनादाय नमः ॥
मूलाधारे ४ हंसात्मने अक्षरनादाय नमः ॥
इति सूक्ष्ममध्यमा न्यासः ।

अथ स्थूलमध्यमा न्यासः ॥

तत्र बह्मरन्ध्रे ४ अम् इम् उम् ऋम् ऌं नमः ।
ललाटे ४ एम् ऐं ॐ औं नमः ।
भ्रूमध्ये ४ हं यं रं वं लं नमः ।
लम्बिकाग्रे ४ “नं ञं णं नं मं नमः ।

विशुद्धौ ४ कं चं टं तं पं नमः ।
हृदि ४ खं छं ठं थं फं नमः ।
नाभौ ४ घं झं ढं धं भं नमः ।
स्वाधिष्ठाने ४ गं जं डं दं बं नमः ।
मूलाधारे ४ शं षं सं नमः ।
इति मध्यमा न्यासः ।

अथ वैखरी न्यासः ।

तत्र षडाधारं गुणत्रयेण त्रिधाविभज्य त्रिबीज सङ्गतं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥
यथोक्त रूपाणि मूलाधाराद्याज्ञान्तानि षट्चक्राणि ध्यात्वा ।
तत्र वसबलाब्जयोर्मूलविद्यायावाग्भवं विद्युत्प्रभं विचिन्त्य तद्दलेषु स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन तद्वर्णान् शिवशक्ति योगेन न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ वहसैँ नमः ॥ ४ श है सँ नमः ४ ष है सँ नमः । ४ स ह सैँ नमः ।
इति मूलाधारे ॥

ततः ४ ब ह सैँ नमः । ४ भहसैँ नमः ४ म ह सैँ नमः । ४ य ह सैँ नमः ॥ ४ र ह सैँ नमः । ४ ल ह सैँ नमः ॥
इति स्वाधिष्ठाने ॥

ततो ड फ कटाब्जयोः कामराजकूटं रक्तवर्णं ध्यात्वा तद्बलेषु तद्वर्णान् पूर्ववत् न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

मणिपूरे दशदलेषु पूर्वादि प्रादक्षिण्येन ४ डहसैँ नमः । ४ ढ ह सीँ नमः । ४ ण ह सीँ नमः । ४ त ह सीँ नमः ॥ ४ थ ह सीँ नमः । ४ द ह सीँ नमः । ४ ध ह सीँ नमः । ४ न ह सीँ नमः । ४ प ह सीँ नमः । ४ फ ह सीं नमः इति मणिपूरे

ततो अनाहते द्वादशदलेषु स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन ४ क ह सीँ नमः । ४ ख ह सीँ नमः ॥ ४ ग ह सीँ नमः ॥ ४ घ ह सीँ नमः । ४ “न ह सीँ नमः । ४ च ह सीँ नमः । ४ छ ह सीँ नमः । ४ ज ह सीँ नमः । ४ झ ह सीँ नमः । ४ ञ ह सीँ नमः । ४ ट ह सीँ नमः । ४ ठ ह सीँ नमः ।
ततो अवर्ग हक्षाब्जयोस्तार्तीय कूटं शुक्लवर्ण ध्यात्वा तद्बलेषु न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ अ ह सौः नमः । ४ आ ह सौः नमः । ४ इ ह सौं नमः । ४ ई ह सौः । ४ उ ह सौः नमः । ४ ऊ ह सौः नमः । ४ ऋ ह सौः नमः । ४ ॠ ह सौः नमः । ४ ऌ ह सौः नमः । ४ ॡ ह सौः नमः ॥ ४ ए ह सौः नमः । ४ ऐ ह सौः नमः । ४ ओ ह सौः नमः । ४ औ ह सौः नमः ॥ ४ अं ह सौः नमः । ४ अः ह सौः नमः ।
इति विशुद्धौ ततो भ्रूमध्ये आज्ञाब्जस्य दक्षवामदलयोः ४ ह ह सौः नमः । ४ क्ष ह सौः नमः ॥
इति वैख * न्यासं विधायान्तः सुधासिक्तं पद्मराग प्रभं वर्ण कदम्बकं ध्यायेत् ॥
इति वैखरी न्यासः ॥

अथ अन्तकामकाला न्यासः ॥

४ हस्रैँ ह स क्लीँ हस्रौः इति पञ्चकूट विद्यया त्रिखण्डामुद्रां बध्वा विन्यस्य चित्सुधा वृष्टिसेकादुज्वलितप्रभान् वर्णान् ध्यात्वा षडाधारेष्वेतैरन्तस्तमोदहन् इत्यावाह्य कामकलारूपां देवीमात्मनि भावयेत् ॥

इत्यन्तः कामकला न्यासः ।

अथ बहिः कामकला न्यासः ॥

तत्र कामकला मू * भूतस्य सबिन्दुतुर्यस्वरस्यादि बिन्दु देवी रूपस्यात्मनः केशनेत्रकर्णनासिकाद्यवयवसमेतं वक्त्रं परिकललय तस्याधो बिन्दुद्वय बाहु चतुष्टयाद्यवयव समेतं स्तनद्वयं ध्यात्वा तस्य हार्द्धकलां पादद्वयाद्यं वयवसमेतं योनि विचिन्त्य ४ वाग्भव कूटमूच्चार्य ईङ्कारस्योर्ध्व बिन्द्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः केशाद्यवयव सहित (स्तन द्वयाय नमः) वक्त्राय नमः ॥ ४ कामराजकूटमुच्चार्य ईँकारस्योधो बिन्दुद्वयात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः बाहुचतुष्टयाद्यवयव सहित स्तन द्वयाय नमः । ४ तार्तीय कूटमुच्चार्य ईङ्कारस्य हार्धकलात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः पादद्वयाद्यवयव सहित योनये नमः ॥ ४ इति मूर्द्धादि कण्ठपर्यन्तं कन्थादि नाभ्यन्तं नाभ्यादि पादाग्रपर्यन्तं च व्यापकत्वेन विन्यसे ४ मूलविद्यामुच्चार्य समस्त कामकलात्मक श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः सर्वावयवेभ्यो नमः ।

इति सर्वाङ्गे व्यापकं कृत्वा ॥

नासां ललाटं चक्षुषी कर्णौ वदनं च मुखबिन्दौ ॥
भुज चतुष्टयं वक्षो हृदयं स्तन बिदौ ॥
चरण द्वयं योनि बिन्दौ ध्यात्वा समष्टि कामकला भूत परमाक्षर मय सर्वावयव सम्पूर्णां परमसौन्दर्यवतीं कामेश्वराङ्क निलयां सर्वाभरणसम्पन्नां देवीं स्वात्मानं ध्यायेत् ॥
इति बहिः कामकला न्यासः ॥

अथायुधन्यासः ॥

तत्र स्वदक्षाधः करे ४ द्राँ द्रीँ क्लीँ ब्लूँ सः याँ राँ लाँ वाँ साँ जम्भनेभ्यः कामेश्वर कामेश्वरी बाणेभ्यो नमः ।
स्ववामाधः करे ४ धं थं मोहनाभ्यां कामेश्वर कामेश्वरी चापाभ्यां नमः ।
स्ववामोर्ध्व हस्ते ४ आँ ह्रीँ वशी * रणाभ्यां कामेश्वर कामेश्वरी पाशाभ्यां नमः ।
स्वदक्षोर्ध्व हस्ते ४ क्रोँ क्रोँ स्तम्भनाभ्यां कामेश्वर कामेश्वर्यं कुशाभ्यां नमः ॥
इत्ययं न्यासस्तत्तन्मुद्रया कार्यः ॥
इत्यायुधन्यासः ॥

अथाभूषणन्यासः ।

तत्र तत्तदङ्ग भूषणधिया मातृका वर्णान्वक्ष्यमाण स्थानेषु न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥
शिरसि ४ अं नमः ।
ललाटे ४ आं नमः ।
दक्षभ्रुवि ४ इं नमः ।
वामभ्रुवि ४ ईं नमः ।

दक्षकर्णे ४ उं वामकर्णे ४ ऊं दक्षनेत्रे ४ ऋं वामनेत्रे ४ ॠं नासायां ४ ऌम् ॥
दक्षगण्डे ४ ॡं वामगण्डे ४ एम् ओष्ठे ४ ऐम् अधरे ४ ॐ ऊर्ध्वदते ४ औम् अधोदन्ते ४ अं जिह्वायां ४ अः चिबुके ४ कं गले ४ खम् ॥
कण्ठे ४ गं दक्षपार्श्वे ४ घं वामपार्श्वे ४ “नं दक्षस्तने ४ चं वामस्तने ४ छं दक्षांसे ४ जं वामांसे ४ झं दक्षकूर्पर ४ ञं वामकूर्परे ४ टं करतलयोः । ४ ठं करपृष्ठयोः । ४ “नं (दक्षस्तने ४ चम् ।
वामस्तने) नाभौ ४ ढम् ।
लिङ्गे ४ णं दक्षोरौ ४ तंः वामोरौ ४ थं दक्षजानुनि ४ दं वामजानुनि ४ धं दक्षं जङ्घायां ४ नं वामजङ्घायां ४ पं दक्षस्फिचि ४ फं वामस्फिचि ४ बं दक्षपादतले ४ भं वामपादतले ४ मं दक्षपादाङ्गुष्ठे ४ यं वामपादाङ्गुष्ठे ४ रं कट्या ४ लं ग्रैवेयके ४ वं वलये ४ शं गुदे ४ लं हृदि ४ क्षं दक्षकुण्डले ४ षं वामकुण्डले ४ सम्मुकुटे ४ हं नमः ॥
इत्याभूषणन्यासः ॥

अथ कामरति न्यासः ॥

तत्र ध्यानं कुर्यात् ॥

अथ कामान् स्मरेद् देवि दाडिमी कुसुमोपमान् ॥
वामाङ्कशक्ति सहितान् पुष्पबाणेक्षु कामुकान् ॥ १ ॥

शक्तयः कुङ्कुम निभाः सर्वाभरणभूषिताः ॥
नीलोत्पल कराध्येयस्त्रैलोक्याकर्षण क्षमाः ॥ २ ॥

इति ध्यात्वा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

४ अस्याः कामरति मातृकायाः ब्रह्मा ऋषिः गायत्रीछन्दः परमात्मा देवता न्यासे विनियोगः ॥

बालया षडगं विधाय ॥ ४ अं कामाय रत्यै नमः । ४ क्लीम् आं कामदाय प्रीत्यै नम ४ इँ कान्ताय कामिन्यै नमः । ४ ईँ कान्तिमते मोहिन्यै नम० । ४ उँ कामगाय कमलायै । ४ ऊँ कामचाराय विलासिन्यै० । ४ ऋं कामिने कल्पलतायै० । ४ ॠं कामुकाय श्यामायै० । ४ ऌं कामवर्द्धनाय शुचिस्मितायै० । ४ ॡं वामाय विस्मिताक्ष्यै० । ४ एं रामाय विशालाक्ष्यै० । ४ ऐं रमणाय लेलिहानायै० । ४ ॐ रतिनाथाय दिगम्बरायै० । ४ औं रतिप्रियाय वामायै० । ४ अं रात्रिनाथाय कुब्जिकायै० । ४ अः रमाकान्ताय कान्तायै० । ४ कं रममाणाय नित्यायै० । ४ खं निशाचराय कल्पायै० । ४ गं नन्दकाय भोगिन्यै० । ४ घं नन्दनाय कामदायै० । ४ “नं नन्दिने सुलोचनायै० । ४ चं नन्दयित्रे सुलापिन्यै० । ४ छं पं च बाणाय मर्दिन्यै० । ४ जं रतिसखाय कलह प्रियायै० । ४ झं पुष्पधन्वने वराक्ष्यै० । ४ ञं महाधनुषे सुमुख्यै० । ४ टं भ्रामणाय नलिन्यै नमः । ४ ठं भ्रमणाय जयिन्यै० । ४ डं भ्रममाणाय पालिन्यै० । ४ ढं भ्रमाय शिवायै० । ४ णं भ्राताय मुग्धायै० । ४ तं भ्रामकाय रमायै० । ४ थं भृङ्गाय भ्रमायै० । ४

दं भ्रान्तचाराय लोलायैः । ४ धं भ्रमं वहाय चञ्चलायै० । ४ नं मोहनाय दीर्घजिह्वायै० । ४ पं मोहकाय रतिप्रियायै नमः । ४ फं मोहाय लोलाक्ष्यै नमः । ४ बं मोहवर्द्धनाय भृङ्गिण्यै० । ४ भं मदनाय पाटलायै० । ४ मं मन्मथाय मदनायै० । ४ यं मातङ्गाय मालायै नमः । ४ रं भृङ्गनायकाय हंसिन्यै० । ४ लं गायकाय विश्वतो मुख्यै० । ४ वं गीतिज्ञाय जगदानन्दिन्यै० । ४ शं नर्तकाय रमण्यै० । ४ षं खेलकाय कान्त्यै० । ४ सम् उन्मत्ताय कलकण्ठ्यै० । ४ हं मत्तकाय वृकोदर्यै० । ४ लं विलासिने मेघशामायै० । ४ क्षं लोभवर्द्धनाय झषोत्तमायै नमः ॥
इत्येक पञ्चाशन्मिथुनानि मातृका स्थानेषु न्यसेत् ॥
इति कामरति न्यासः ॥

अथ पञ्चाशत्त्रिपुरा न्यासः ।

तत्र ४ अं कामिनी त्रिपुरायै नमः । ४ ॐ मोदिनी त्रिपुरायै नमः । ४ इं मदना त्रि० । ४ ईम् उन्मादिनी त्रि० । ४ उं द्राविणी त्रि० । ४ ऊं खेचरी त्रि० । ४ ऋं घण्टिका त्रि० । ४ ॠं कलावती त्रि० । ४ ऌं क्लेदिनी त्रि० । ४ ॡं शिवदूती त्रि० । ४ एं सुभगा त्रि० । ४ ऐं भगा त्रि० । ४ ॐ विद्येशी त्रि० । ४ औं महालक्ष्मी त्रि० । ४ अं कौलिनी त्रि० । ४ अः सुखेश्वरी त्रि० । ४

कं कुलमालिनी त्रि० । ४ खं व्यापिनी त्रि० । ४ गं भगानन्दा त्रि० । ४ घं वागीश्वरी त्रि० । ४ “नं वषट्कारी त्रि० । ४ चं पिङ्गला त्रि० । ४ छं भगसर्पिणी त्रि० । ४ जं सुन्दरी त्रि० । ४ सं नीलपताका त्रि० । ४ ञं त्रिपुरा त्रि० । ४ टं सिद्धेश्वरी त्रि० । ४ ठम् अमोघा त्रि० । ४ डं रत्नमालिनी त्रि० । ४ ढं मङ्गला त्रि० । ४ णं भगमालिनि त्रि० । ४ तं नित्या त्रि० । ४ थ रौद्री त्रि० । ४ दं व्योमेश्वरी त्रि० । ४ धम् अम्बिका त्रि० । ४ नम् अट्टहासा त्रि० । ४ पम् आप्यायिनी त्रि० । ४ फं वज्रेश्वरी त्रि० । ४ बं क्षोभिणी त्रि० । ४ भं शाम्भवी त्रि० । ४ मं स्तम्भिनी त्रि० । ४ यम् अनामा त्रि० । ४ रं रक्ता त्रि० । ४ लं शुक्ला त्रि० । ४ वम् अपराजिता त्रि० । ४ शं संवर्त्तका त्रि० । ४ षं विमला त्रि० । ४ सं घोरा त्रि० । ४ हम् अघोरा त्रि० । ४ लं बिन्दुभैरवी त्रि० । ४ क्षं सर्वाकर्षणी त्रिपुरायै नमः ॥
इत्येता मातृका स्थानेषु न्यस्तव्याः ॥
इति पञ्चाशत्रिपुरान्यासः ॥

अथ षोडश कामकलान्यासः ॥

तत्र दक्ष पादे ४ क्लीम् अं सिद्धाकलायै नमः ।
दक्षजङ्घायां ४ क्लीम् आं प्रीतिकलायै० ।
दक्षजानुनि ४ क्लीम् इं रतिकलायै० ।
दक्षोरौ ४ क्लीम् ईं धृतिकलायै० ।
दक्षवक्षसि ४ क्लीम् उं कान्तिकलायै० ।
दक्षबाहुमूले ४ क्लीम् ऊं मनोरमा कलायै० ।
मुखदक्षे ४ क्लीम् ऋं मनोहरा कलायै० ।
दक्षमूर्द्ध्नि ४ क्लीं ॠं मनोभवा कलायै० ।
वामशिरोभागे ४ क्लीम् ऌं मदनोन्मादिनी कलायै० ।

मुखवामे ४ क्लीं ॡं मोहिनी कलायै० ।
वामबाहुमूले ४ क्लीम् ए दीपिनी कलायै० ।
वामवक्षसि ४ क्लीम् ऐं शोषिणी कलायै० ।
वामोरौ ४ क्लीं ॐ वशङ्करी कलायै० ।
वामजानुनि ४ क्लीम् औं रञ्जिनी कलायै० ।
वामजङ्घायां ४ क्लीम् अं सुभगा कलायै० ।
वामपादे ४ क्लीम् अः प्रियदर्शनी कलायै नमः ।
इति विन्यस्य एताः शुक्लवर्णाः सोत्पलकराध्येयाः ॥
इति षोडश कामकला न्यासः ॥

अथ षोडशसोमकलान्यासः ।

तत्र पृष्ठदक्षभागे ४ सम् अं पूषाकलायै नमः ॥
दक्षांसपृष्ठे ४ साम् आं वशाकलायै० ।
दक्षग्री पृष्ठे ४ सिम् इं सुमना कलायै० ।
दक्षकर्णे ४ सीम् ईं रतिकलायै नमः ॥
दक्षनेत्रे ४ सु उं प्रीतिकलायै० ।
दक्षनासायां ४ सूम् ऊं धृतिकलायै० ।
दक्षललाटे ४ सृम् ऋम् ऋद्धिकलायै० ।
दक्षमूर्द्ध्नि ४ सृं ॠं सौम्या कलायै० ।
वाममूर्द्धनि ४ स्तृम् ऌं मरीचिकलायै० ।
वामललाटे ४ सॄं ॡम् अंशुमालिनी कलायै० ॥
वामनासायां ४ सेम् ऐम् अङ्गिरा कलायै० ।
वामनेत्रे ४ सैम् ऐं शशिनी कलायै० ।
वामकर्णे ४ सों ॐ छायाकलायै० ।
वामग्रीवायै पृष्टे ४ सौम् औं सम्पूर्णमण्डला कलायै० ।
वामांसपृष्ठे ४ सम् अं तुष्टि कलायै० ।
पृष्टवामभागे सः अः अमृताकलायै नमः ॥
एताः शुभ्राः सोत्पला कराध्येयाः इति शोडश सोमकला न्यासः ॥

अथ वशिन्यादि वाग्देवताष्टकं न्यासः ॥

तत्र शिरसि ४ अम् आं १४ व्लू वशिनीवाग्देवतायै नमः ॥
ललाटे ४ कं ४ कलह्रीं कामेश्वरी वाग्देवतायै० ॥
भ्रूमध्ये ४ च० ४ न्व्लीं मोदिनी वाग्देवतायै० ।
कण्ठे ४ टं० ४ प्लूं विमलावाग्देवतायै० ।
हृदये ४ तं० ४ ज्म्रीम् अरुणा वाग्देवतायै न० ॥
नाभौ ४ पं ४ हसल्व्यूं जयिनी वाग्देवतायै० ।
मूलाधारे ४ यं ३ समरयूं सर्वेश्वरी वाग्देवतायै० ॥
मूलाधारादि पाद द्वयान्तं ४ शं ५ क्ष्म्रीं कौलिनी वाग्देवतायै नमः ॥
इति वाग्देवतान्यासः ॥

अथ चतुःपीठन्यासः ॥

तत्र मूलाधारे ४ प्रथमकूटमुच्चार्य अग्निचक्रे कामगिरीपीठे मित्रीशनाथात्मिके जागृद्वशाधिष्ठायके इछाशक्त्यात्मक रुद्रात्मशक्ति श्रीकामेश्वरी देव्यै नमः ॥
हृदये ४ द्वितीयकूटमुच्चार्य सूर्यचक्रे जालन्धरपीठे षष्ठीशनाथात्मके स्वप्नदशाधिष्ठायके ज्ञानशक्त्यात्मक विष्णवात्मक शक्ति श्रीवज्रेश्वरी देव्यै नमः ।
भ्रूमध्ये ४ तृतीयकूटमुच्चार्य सोमचक्रे पूर्णगिरिपीठे उड्डीशनाथात्मके सुषुप्ति दशाधिष्ठायके क्रियाशक्त्यात्मक ब्रह्मात्मशक्ति श्रीभगमालिनी देव्यै नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ तुर्यविद्यामुच्चार्य ब्रह्मचक्रे उड्याणपीठे श्रीचर्यानाथात्मके तुर्यतीतदशाधिष्ठायके

परब्रह्मात्मशक्ति श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी देव्यै नमः ॥
इति चतुःपीठन्यासः ॥

अथ कामेश्वर्यादि न्यासः ।

तत्र वामपादाङ्गुष्ठादि नाभिपर्यन्तं ४ ऐं प्रथमकूटे कामेश्वर्यै नमः ।
नाभेः कण्ठपर्यन्तं ४ क्लीं द्वितीकूटं वज्रेश्वर्यै नमः ।
कण्ठात् शिरः पर्यन्तं ४ सौः तृतीयकूटं भगमालिन्यै नमः ॥
इति वामभागे विन्यस्य दक्षपादाङ्गुष्ठान्नाभिपर्यन्तं ४ हसैम् आत्मतत्वाधिपतये ब्रह्मणे नमः ।
नाभेः कण्ठपर्यन्तं ४ हस्क्लीं विद्यातत्वाधिपतये विष्णवे नमः ।
कण्ठादि शिरोन्तं ४ हसौः शिवतत्वाधिपतये रुद्राय नमः ॥
इति तत्वदेवतान्यासः ।

अथ चतुस्तत्वन्यासः ॥

नाभ्यादि पादान्तं प्रथमकूटं ४ आत्मतत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ॥
कण्ठादि नाभ्यन्तं ४ द्वितीय कूटं विद्यातत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ।
मूर्द्धादि कण्ठान्तं ४ तृतीयकूटं शिवतत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ।
मूर्द्धादि पादपर्यन्तं ४ तुरीयविद्यामुच्चार्य ४ सर्वतत्वात्मने श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्यै नमः ।
इति व्यापकं कुर्यात् ।
इति चतुस्तत्वन्यासः ॥

अथ मूलविद्यान्यासः मूलाधारे ॥ ४ प्रथमकूटम् ।
हृदि ४ द्वितीयकूटं नमः ॥
भ्रूमध्ये ४ तृतीयकूटं नमः ॥
ब्रह्मरन्ध्रे ४

तरीयविद्यां च विन्यस्य प्राग्वत्समस्तविद्यां व्यापकत्वेन न्यसेत् ॥
इति मूलविद्यान्यासः ।
स च बालया एव कर्त्तव्यः ।
तद्यथा ॥
वामकर्णे ऐं नमः ।
दक्षकर्णे ४ क्लीं नमः ।
चिबुके ४ सौः नमः ।
एवं वामशङ्खे दक्षसङ्खे मुखे च द्वितीया योनिः ।
वामदक्षनेत्रयोर्नासायां च तृतीया वामदक्षांस हृदयेषु चतुर्थी ।
वामदक्षकूर्पर नाभिषु पञ्चमी ।
वामदक्षजानु लिङ्गेषु षष्ठी ।
वामदक्षपादगुदेषु सप्तमी ।
वामदक्षपार्श्ववक्षसी अष्टमी ।
वामदक्षस्तन कण्ठेषु नवमी ।
इति बहिर्नवयोनिन्यासः ॥

अथान्तर्नवयोनिन्यासः ॥

तत्र मूलाधारादि षट्चक्रललाट सीमन्त ब्रह्मरन्ध्रेषु नवस्थानेषु चतुरस्र वेष्टितानवयोनीः परिपकल्प्यता सुस्वाग्राद्यप्रादक्षिण्य क्रमेण प्रागुक्तबीजत्रयं मनसा ध्याय न्यस्येत् ॥
इत्यन्तर्नवयोनिन्यासः ।
अशृखलान्यासः ।
तत्र शिखायां ४ प्रथमकूटं नमः ।
एवं चिबुके ४ द्वितीयम् ।
मुखे ४ तृतीयम् ।
पुनर्मुखे ४ प्रथमम् ।
कण्ठे ४ द्वितीयम् ।
चिबुके ४ तृतीयम् ।
पुनश्चुबुके ४ प्रथमम् ।
हृदये ४ द्वितीयम् ।
कण्ठे ४ तृतीयं कुटम् ।
पुनः कण्ठे ४ प्रथमकूटम् ।
नाभौ ४ द्वितीयम् ।
हृदये ४ तृतीयम् ।
पुनर्हृदयें ४ प्रथमम् ।
स्वाधिष्ठाने ४ द्वितीयम् ।
नाभौ ४ तृतीयम् ।
पुनर्नाभौ ४ प्रथमम् ।

मूलाधारे ४ द्वीतीयम् ।
स्वाधिष्ठाने तृतीयम् ।
पुनस्वाधिष्ठाने ४ प्रथमम् ।
उर्वो ४ द्वितीयम् ।
मूलाधारे ४ तृतीयम् ॥
इति शृखलान्यासः ।

अप्रकटादि न्यासः ।

तत्र च मूलाधारे ४ अम् आं सौंः त्रैलोक्यमोहनचक्रस्थाभ्यः प्रकटयोगिनीभ्यो नमः ।
स्वाधिष्ठाने ४ ऐं क्लीं सौः सर्वाशापरिपूरक चक्रस्थाभ्यो गुप्तयोगिभ्यो नमः ।
मणिपूरके ४ ज्ञीं क्लीं सौः सर्वसङ्क्षोभ प चक्रस्थाभ्यो गुप्ततरयोगिनीभ्यो नमः ।
हृदये ४ हैं हकली हसौः सर्वसौभाग्यदायक चक्रस्थाभ्यः सम्प्रदाययोगिनीभ्यो नमः ।
विशुद्धौ ४ हंसै हसकलीं हसौः सर्वाथसाधक चक्रस्थाभ्यः कुलकौलयोगिभ्यो नमः ।
आज्ञायां ४ ह्रीं क्लीं ब्लें रर्व रक्षाकरचक्रस्थाभ्योनिगर्भयोगिनीभ्यो नमः ।
ललाटे ४ ह्रीं श्रीं सौः सर्वरोगहर चक्रस्थाभ्यो रहस्ययोगिनीभ्यो नमः ।
शिरसि ४ हसैं हसकलरीं हस्रौः सर्वसिद्धिप्रदचक्रस्थाभ्यः परापर रहस्य योगिनीभ्यो नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ मूलपञ्चदशीमुच्चार्य सर्वानन्दमय चक्रस्थाभ्यः परापराति रहस्य योगिनीभ्यो नमः ।
इति विन्यस्य ४ समस्त प्रकटेत्यादि योगिनी समष्टि विद्यया सर्वाङ्गे व्यापकं विन्यसेत् इति प्रकटादि न्यासः ।

अथ अमठन्यासः ।

तत्र शिरसि ४ ॐ सरस्वत्यै नमः ।
ललाटे ४ ह्रीं पार्वत्यै नः ।
दक्षनेत्रे ४ अं सवित्रे नमः ।
वामनेत्रे ४ अम् अग्नय नमः ।
मुखवृत्ते ४ ठं चद्रमसे नमः ।
मुखे ४ श्रीं श्रियै नमः ।
कपोलयोः ४ स्वां हां दन्तिने नमः ।
इत्यमठन्यासः ।

अथैतन्न्यासफलम् ॥

त्रिकालं यस्त्रिवारं वा पञ्चवारं च सप्तधा ॥
कुर्याद्वा दशधा वाथ श्रुणु तस्य फलं शिवे ॥ १ ॥

कान्तिर्मेधा यश सौख्यं सुखं श्रीस्तस्य जायत इति ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्य रत्नाब्धौ तरङ्गोगमदष्टमः ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्दद्वन्द्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरेऽष्टमस्तरङ्गः ॥ २ ॥

अथ फणान्यासः ।

आधारे चतुर्दलकमलकर्णिकायां स्वराब्जम् अवर्गाङ्कितं चिन्तयित्वा तत्र कुण्डलिनीं च फणान्वितां विचिन्त्य तेषु फणेषु ४ प्रथमकूटं पञ्चवर्णं मनसा विन्यस्य ॥

ततोऽ अनाहते द्वादशदलकमलकर्णिकायां तथैवाब्जं क वर्गाङ्कितं

विभाव्य तत्र ताम् ऋतुफणान्वितां विचिन्त्य तेषु फण रत्नेषु ४ द्वितीय कूटार्णान् विन्यस्य ।
ततो हक्षाब्जे तथैवाब्जं थ वर्गाङ्कितं विचित्य तत्र तां वेद पूनान्वितां ध्यात्वा ४ तत्र शक्तिकूटार्णान्विन्यस्य ।
ततः सहस्रदलकमलकर्णिकायां वर्णारविन्दं ध्यात्वा तत्र तां पञ्चदश फणान्वितां विचिन्त्य तत्र मूलार्णान्विन्यसेदिति फणान्यासः ॥

अथ सर्वसम्मोहनन्यासः ।

शिरसि ४ ऐं क्लीं सौः ह्रीं श्रीं नादनादाय नमः ।
ललाटे ४ ह्रीं श्रीं क्लीं हसकलरीं शून्य नादाय नमः ।
भ्रूमध्ये ४ ह्रीं श्रीं क ए इल्ह्रीम् अविकृतनादाय नमः ।
नासायां ४ ह्रीं श्रीं हसौं सकलह्रीं स्पर्शनादाय नमः ॥
मुखे ४ ह्सीं ह्रीं श्रीं ध्वनिनादाय नमः ।
हृदि ४ अम् आं सौम् ऐं ह्सौं ह्रीं श्रीं नादनादाय नमः ।
जठरे ४ ईहसकल्ह्रीं क ए इल् ह्रीम् ऐं क्लीं सौं ह्रीं श्रीं बिन्दुनादाय नमः ।
नाभौ ४ ईह सकल हीं श्रीं विकृतिनादाय नमः ।
मूले ४ ह्सौं सौं सकल ह्रीं ह्रीं श्रीं बीजनादाय नमः ॥
मूलाधारे ४ ॐ हं सः ह्रीं श्रीम् अक्षरनादाय नमः । ४ मूलेन सर्वशरीरे व्यापकं न्यसेदिति सर्वसम्मोहनन्यासः ॥

अथ गुह्य षोढान्यासः ॥

तद्यथा ॥
शङ्कर उवाच ॥

कलौ मन्त्रान सिध्यन्ति विना येन तदुच्यते ॥

अनेन मन्त्रतन्त्राणि सिध्यन्ति झटति ध्रुवम् ॥ १ ॥

पूर्वसा सन्ततो बीजं कृतं रावण राक्षसैः ॥
न्यासांश्चापि क्रमादेषां साधनानां क्रमादपि ॥ २ ॥

किन्तु विद्या महाविद्या गणेश मनवस्तथा ॥
हयग्रीवमनुश्चैव बीजमुक्तं महीतले ॥ ३ ॥

ॐ अस्य श्रीगुह्य षोढा श्रीमहाचक्रेश्वरी न्यासस्य दक्षिणामूर्ति ऋषिः अनुष्टूप्छन्दः ।
श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी देवता ॥
साङ्ख्यायन गोत्रम् ।
ऐं बीजम् ।
ह्रीं शक्तिः ।
क्लीं कीलकम् ।
श्रीगुरुदेवता प्रसाद सिध्यर्थे गुह्य षोढान्यासे विनियोगः । ४ ऐं मध्यमाभ्यां नमः । ४ ह्रीम् अनामिकाभ्यां नमः । ४ श्रीं कनिष्ठिकाभ्यां नमः । ४ ऐम् अङ्गुष्ठाभ्याम् । ४ ह्रीं तर्जनीभ्याम् । ४ श्रीं करतलकरपृष्ठाभ्याम् ।
एवं हृदयादि शडङ्गं विधाय ॥ ४ ऐं ह्रीं श्रीं ह्स्रैं हसकलीं ह्सौंः त्रिपुरायै नमः ।
इति शिखायाम् ॥ ४ ऐं क्लीं सौः बालात्रिपुरायै नमः मुखे ॥ ४ ऐं शारदा त्रिपुरायै नमः कण्ठे ॥ ४ क्ष्रौं श्रीं क्ष्रौ सिद्धेश्वर्यै नमः ।
ललाटे ॥ ४ हस्रौं हस्रक्लीं ह्स्रौः त्रिपुरासिद्धायै नमः भ्रूमध्ये ॥ ४ ह्स्रौं ह्स्क्लीं ह्स्रौः त्रिपुरा परमेश्वर्यै नमो गले ॥ ४

कामराजविद्या १५ राजराजेश्वर्यै नमो हृदये ॥ ४ नफक्ष्मलवयूं मालिनी त्रिपुरायै नमो हृदयोपरि ॥ ४ लोपामुद्रा विद्या १५ देवीत्रिपुरसुन्दर्यै नमो गुदोपरि ॥ ४ हसरीं हसरीं शृँ सुखदा त्रिपुरायै नमो मेढ्रे ॥ ४ क्लीं कामेश्वर्यै नमो गुह्ये ॥ ४ ह्रीं त्रिपुर भुवनेश्वर्यै नमो सर्वाङ्गे ॥ ४ हं सः निर्वाणसुन्दर्यै नमो नासारन्ध्रे ॥ ४ ह्रीं ह्स्रौं श्रौं हरिप्रिया परमार्यै नमो ब्रह्मरन्ध्रे ॥ ४ ऐं १५ पञ्चदशी नक्षत्रं वल्लभायै नमो ललाटे ॥ ४ कामराजकूटं क्लीं रतिप्रियायै नमो श्रोत्रयोः ॥ ४ ह्रीं श्रीं क्लीं शक्रं प्रियायै नमो घ्राणे ॥ ४ शक्ति कूं सौं शम्भुप्रियायै नमः ओष्ठो । ४ लोपामुद्राद्य कूटम् ऐं प्राणेश्वर्यै नमः दन्तपङ्क्त्योः ॥ ४ ऐं ह्रीं श्रीं सौः जीवेश्वर्यै नमः रसनायाम् ॥ ४ ह्रीं श्रीं ब्रह्माण्यै नमः कूर्परयोः ॥ ४ हंसः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं हूं सोहं परमात्मस्वरूपायै नमः पृष्ठे ॥
ॐ ३ ॐ सृं हृं सौः पृथ्वीरूपायै नमः सर्वाङ्गे ॥ ४ षोडशीमूच्चार्य ह्रीं हृल्लेखायै नमः हृदये ॥
ॐ ३ सौंः क्ली ३ भृगुप्रियायै नमस्तन्योः ॥ ४ क्रोधरूपायै नमः कुक्षौ ॥ ४ श्रीं ह्रीम् ऐं सः ।
विताका देव्यै नमः लिङ्गे ॥ ४ ह्रीं क्लीं भुवनेश्वर्यै नमः ।
शीर्षादि पादपर्यन्तम् ॥ ४

ऐं वाग्भैरव्यै नमः मूलाधारे ॥ ४ क्लीं कामरूपायै नम हृदयाधः ॥ ४ सौंः शक्तिटायै नमः अलके ॥
ॐ ३ समस्त मूलविद्यामुच्चार्य श्रीमन्महात्रिपुरसुन्दर्यै नमः सर्वाङ्गे व्यापकम् ॥
पुनः पूर्ववत्करषडङ्गानि कुर्यात् ॥

इमं न्यासं महेशानि यः करोति दिवानिशम् ॥
स तु सिद्धिमवाप्नोति मोक्षस्तस्य विनिश्चितम् ॥ १ ॥

न जरा न च मृत्युश्च न च राजभयादिकम् ॥
य इमं न्यसति न्यासं स मुक्तो नात्रसंशया ॥ २ ॥

द्वात्रिंशच्च महाविद्या उक्तस्थानेषु विन्यसेत् ॥
महाचक्रेश्वरी न्यासो देवानाम्मपि दु * र्भः ॥ ३ ॥

इति गुह्य षोढा महाचक्रेश्वरी न्यासः ॥

ततो गणेशपञ्चमी दुर्गाबटुक क्षेत्रपालान्नपूर्णा अश्वारूढा बाला कालसङ्कर्पण्यादि स्मरेत् ॥
तद्यथा ॥
ॐ वक्रतुण्डाय हूम् ॥ १ ॥
ॐ ह्रीं नमो भगवति वाराह्यघोरे स्वप्नं दद स्वाहा ॥ २ ॥
ऐं ह्रीं क्लीं चामुण्डायै विच्चे ॥ ३ ॥
ॐ ऐं क्लां क्लीं क्लूं ह्रां ह्रीं र्ह्रूं सः बाम् आपदुद्धारणाय अजामल बद्धाय लोकेश्वराय स्वर्णाकर्षण भैरवाय मम दारिद्र विद्वेषणाय ॐ श्रीं महाभैरवाय नमः ॥ ४ ॐ क्षेत्रपालाय स्वाहा ॥
ह्रीं सौः श्रीं क्लीं ॐ नमो भगवति

अन्न्नपूर्णे ममाभिलषितम् अन्नं देहि स्वाहा ॥ ६ ॥
ॐ ह्रीं फ्रें फ्रें सर्ववशङ्करि स्वाहा ॥ ७ ॥
ऐं क्लीं सौः ॥ ८ ॥
ख्फ्रें महाचण्डयोगेश्वरी ॥ ९ ॥
इति मन्त्र नवकं स्मृत्वा ॥
मूल वाग्भवमुच्चार्यन्तः स्थितं विषयं बहिर्भावयन् पूरयेत् ।
कामराजेन उपसंहरन्सभावयन् कुम्भयेत् शक्ति बीजेन रेचयेत् ॥
इति प्राणानायम्य लिङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
स यथा ॥ ४ ऐं स्वयम्भू लिङ्गाय नमो मूलाधारे ॥ ४ ईं बाणलिङ्गाय नमो हृदये ॥ ४ औः इतरलिङ्गाय नमो भ्रूमध्ये ॥ ४ ऐम् ईम् औः परलिङ्गाय नमो ब्रह्मरन्ध्रे ॥
कनक पाटलसितं तत्समष्टि रूपं तेजो विचित्यनासामार्गेण स्वकराञ्जलै सङ्क्रम्यय्य ।
अम् आं सौः ।
इति बीज मन्त्रयं मध्यमादि तलान्तं विन्यस्य करशुद्धिविधाय ऐं नाभ्नेरापादं क्लीं हृदोनाभिपर्यन्तम् ॥
सौः शिरसो हृत्पर्यन्ताम् ऐं क्लीं सौः ।
त्रिर्व्याकं सर्वाङ्गे च ॥
ह्रीं क्लीं सौः त्रिपुरसुन्दरि ममात्मानं रक्ष रक्ष हृदये इत्यात्मरक्षा न्यासः ॥

ततः मूलाधारे दशदलमण्डलं विभाव्यक ५ वह्निमण्डलाय नमः ॥
हृदये द्वादशदले ह ६ सूर्यमण्डलाय नमः ॥
भ्रूमध्ये षोडशदलं विभावा स० ४ सोम्ममण्डलाय नमः ॥

ब्रह्मरन्ध्रे क १५ परमण्डलाय नमः ।
क० ५ करमूले ।
ह ६ करमध्ये ।
स ४ कराग्रे ॥
एवं वामे करे ।
क० ५ मूलाधारे ।
हृदि ह ६ ।
स० ४ बिन्दौ भ्रूमध्ये ॥
क १३ ब्रह्मरन्ध्रे ॥

द्वादशान्तेन्दु विलसत् पीयूषेणात्मनस्तनुम् ॥
सम्प्लाव्य तन्मयो भूत्वा न्यसेत् पश्चात्र वासनम् ॥ १ ॥

अथ मू * विद्यानवासनन्यासः ॥

अम् आं सौः त्रिपुरा मृतार्णवासनाय नमः पादयोः ॥
ऐं क्लीं सौः त्रिपुरेश्वरी पोताम्बुजासनाय नमो जानुनि ॥
ह्रीं क्लीं सौः त्रिपुरसुन्दरी देव्यासनाय नम ऊरौ ॥
हैं हक्लीं ह्सौः ।
त्रिपुरवासिनी सर्वचक्रासनाय नमो जङ्घने ॥
ह्सौ ह्स्क्लीं हसौः त्रिपुरा श्रीसर्वमन्त्रासनाय नमो गुदे ॥
ह्रीं क्लीं ब्लें त्रिपुरमालिनी साध्य सिद्धासनाय नमो लिङ्गे ॥
ह्रीं श्रीं सौः त्रिपुरा सिद्धे सिद्धोद्धतासनाय नमो ४ नाभौ ॥
ह्स्रैं ह्स्क्लीं ह्स्रौः त्रिपुराम्बपर्यकपीठासनाय नमो हृदये ॥
हसकलरडैं हसलरण्डी हसकलरडौः ।
त्रिपुरभैरवी सदाशिव महाप्रेत पद्मासनाय नमो ब्रह्मरन्ध्रे ॥
इति नवासनन्यासः ॥

अथ महाशक्तिन्यासः ॥

तत्र प्रथमं जगछून्याकारं निरालम्बं ध्यात्वा ४ हूं पृथिव्यै नमः ।

इति स्वासनाधः पृथिवीं सम्पूज्य ।
स्वासनं वामहस्तेन स्पृशेत् ।
भुवनेश्वरी बीजं सप्तवारं जपित्वा ॥
ॐ ३ जयायै नमः । ४ विजयायै ४ ।
जयन्त्यै नमः । ४ अजितायै० । ४ अपराजितायै नम० । ४ सङ्गमायै० । ४ रम्भायै० ।
इति स्वासने सप्तसक्तीः सम्पूज्य मूलविद्यया प्राणायाम त्रयं कृत्वा ॥
अस्य श्रीमहाशक्ति न्यासस्य ४ परमशिव ऋषिः ४ अति जगती छन्दः ४ श्रीपराशक्तिर्देवता ४ ऐं बीजं ४ श्रीं शक्तिः ४ सौः कीलकं श्रीविद्याङ्गत्वेन महाशक्ति न्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्वा यथा विधि विन्यस्य त्रितारै द्विरावृत्या करषडङ्ग न्यासं विधाय न्यासं कुर्यात् ॥
तत्र योनौ ।
ॐ ३ ह्लां ह्लीं ह्लं नमः ललाटे ४ सां सीं सूं नमः कर्णयोः । ४ ह्रां ह्रीं ह्रूं नमः ।
ध्वजमूले । ४ द्रां द्रीं द्रूं नमः चिबुकाग्रै । ४ सौः श्रीं सौः नमः ब्रह्मरन्ध्रे । ४ ऐम् ईं सौः अं नमः ।
इति विन्यस्य अकारादि क्षकारान्तानां सर्वेषां वर्णानां मूलभूतमकारं सर्वेषु वर्णेषु दुग्धस्थ सर्पिवत्सूक्ष्मरूपेण स्थितं विभावयन् तन्मयानन्य वर्णान्वक्ष्यमाणेषु स्थानेषु न्यसेत् ॥

ब्रह्मरन्ध्रे ऐम् ई सौः ञं नमः तत्र तालु ४ ऐम् ईं सौः आं नमः ।
नासाग्रे ४ ऐम् ई सौः ईं नमः ।
पश्चिम लिङ्गे शीवन्यां मूलाधारगतज्योतिर्लिङ्गे ॥ ४ ऐम् ईं सौः ईं नमः ।
गुदे ४ । ३ उं नमः । ४ पृष्ठ मध्ये ४ । ३ ऊं नमः ॥
कटि सन्धौ ४ । ३ ऋं नमः ।
वृषणान्ते ४ । ३ ॠं नमः ।
पृष्ठमध्ये ४ । ३ ऌं नमः ।
लम्बिकास्थाने ४ । ३ ॡं नमः ।
सर्वाङ्गे ४ । ३ एं नमः ।
पुनर्बिन्दूपरिगतत्रिरेखायां योनौ न्यास भावनया सर्वाङ्गे ४ । ३ ऐं नमः ।
इति विन्यस्य ॥

योनिरित्युच्यते शक्तिरेषा ब्रह्माण्ड भेदिनी ॥
लयं चित्ता लये देहे रेतौ बिन्दुरिति स्मृतः ॥ १ ॥

द्वासप्तति सहस्रेषु नाडिभेदेषु पञ्जरे ॥
व्याप्यमाना महाशक्तिः कामिनीनाम् ऋतुक्रमे ॥ २ ॥

नाडिचक्रागतं रक्तं योनिमार्गे निपातयेत् ॥
पुष्पी भूते भगे पुष्पं मासपक्षादिषु क्रमात् ॥ ३ ॥

ऐङ्कारोपि स्वयं योनिर्नात्रकार्याविचारणा ॥
न्यस्तं चाप्यत्र देवेश त्रैलोक्यं स चराचरम् ॥ ४ ॥

इत्यन्तः श्लोक समुदाय स्यार्थ चिन्तयन् महाकाम कलायाम् ऌयं भावयित्वा ।
ब्रह्मदण्डे ४ । ३ ॐ नमः ।
नादमध्ये ४ । ३ औं नमः ।
नादान्ते ४ । ३ अं नमः ।
कण्ठे ४ ।
अः नमः ।

हृदि ४ । ३ कं नमः ।
मस्तके ४ । ३ खं नमः ॥
जङ्घयोः ४ । ३ गं नमः ।
स्तनयोः ४ । ३ घं नमः ।
नासिकान्ते ४ । ३ “नं नमः ।
आज्ञायां ४ । ३ चं नमः ।
वामकुक्षौ ४ । ३ छं नमः ।
दक्षकुक्षौ ४ । ३ जं नमः ।
ऊरुमूले ४ । ३ झं नमः ।
दन्तपक्तौ ४ । ३ ञं नमः ।
जिह्वाग्रे ४ । ३ टं नमः ।
मुखे ४ । ३ ठं नमः ।
कक्षयोः । ४ । ३ ड नमः ।
अस्थिसन्धिषु ४ । ३ ढं नमः ।
चित्ते ४ । ३ णं नमः ।
नाभौ ४ । ३ तं नमः ।
ललाटे ४ । ३ थं नमः ।
कर्णरन्ध्रयोः ४ । ३ दं नमः ।
कपोलमूलयोः ४ । ३ धं नमः ।
नयनयोः । ४ । ३ नं नमः ।
श्वेतसहस्रदलकमले ४ । ३ पं नमः ।
हृत्पद्मे ४ । ३ फं नमः ।
स्कन्धयोः ४ । ३ बं नमः ।
भ्रूद्वये ४ । ३ भं नमः ।
हनुमूले ४ । ३ मं नमः ।
तालुमूले ४ । ३ यं नमः ।
लिङ्गगुदयोर्मध्ये ४ । ३ रं नमः ।
जिह्वायां ४ । ३ लं नमः ।
सर्वाङ्गे ४ । ३ वं नमः ।
वामादि दक्षिणशिरः पर्यन्तमापादतलवेष्टकत्वेन ४ । ३ शं नमः ।
तालुमूले ४ । ३ षं नमः ।
सर्वाङ्गे ४ । ३ सं नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ । ३ हं नमः ।
हस्तपादयोः सर्वाङ्गुलिषु ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऐम् ईं सौः क्षं नमः ॥
प्रागुक्तमूलाधारस्थित कुण्डलिन्यां ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऐम् ईं सौः ॐ नमः ॥
इति विन्यस्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऐम् ईं सौः समस्तमातृकामुच्चरन्

तां कुण्डलिनीं सुषुम्णा वर्त्मना षत्चक्रभेदक्रमेण ब्रह्मरन्ध्रं नीत्वा तत्रस्था कुलसहस्रदलकमलकर्णिका मध्य स्थित परमात्मनि शिवे विलीनां विभाव्य ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऐम् ईं सौः ।

रक्ष रक्ष शूर्लिन हि त्रैलोक्यानन्ददायिनी ॥
रक्ष मां त्रिपुरे देवी रक्ष मां त्रिपुरेश्वरि ॥ १ ॥

रक्ष रक्ष महादेवि अस्मदीयमिदं वपुः ॥

४ ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः हस्रौः हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं श्रीसमयिनि मदिरानन्दसुन्दरि समस्तसुरासुरवन्दिते भुजंअगभूपालमालालङ्कृतचरणकमले विकटदन्तघण्टारोपनिवारिणि मदीयं शरीरं रक्ष रक्ष परमेश्वरि हूं फट् स्वाहा ॥
ॐ भूः स्वाहा ।
ॐ भुवः स्वाहा ।
ॐ स्वः स्वाहा ।
ॐ भूर्भुवः स्वः स्वाहा ।
नरान्त्रमालाभरणभूषिते महाकौलिनि महाब्रह्मवादिनि महाधनोन्मादनकारिणि महाभोगप्रदे अस्मदीयं शरिरं वज्रमयं कुरु कुरु दुर्जनान् हन हन दुष्टमहीपालान् भक्षय भक्षय परचक्रं भञ्जय भञ्जय जयङ्करि गगनगामिनि त्रैलोक्यस्वामिनि यमलवरयूं रमलवरयूं लमलवरयूं वमलवरयूं शमलवरयूं

श्रीभैरवि प्रसादय स्वाहा ॥

कुलाङ्गनाकुलं सर्वं मदीयं त्रिपुरेश्वरि ॥
देवी रक्षतु दिव्याङ्गी दिव्यात्मा भोगदायिनी ॥ १ ॥

रक्ष रक्ष महादेवि शरीरं परमेश्वरि ॥
मदीयं मदिरानन्दे आपादतलमस्तकम् ॥ २ ॥

त्रिपुराख्या महादेवी भुक्तिमुक्तिफलप्रदा ॥
न गुरोः सदृशं वस्तु न देवः शङ्करोपमः ॥ ३ ॥

न च कौलात्परो योगो न विद्या त्रैपुरी समा ।
दर्शनेषु समस्तेषु पाखन्देषु विशेषतः ॥ ४ ॥

जयन्ति कुलशक्तिर्महीतलपातालनिवासिनी कुलकौल विभेदिनी ॥
सकलजनमन आनन्दकारिणि करोतु मम चिन्तितं कार्यं शतमेकं पुनातु परमेश्वरी मदनमण्डलालम्बिनी सप्तकोटिसहस्राणां मन्त्राणां परमेश्वरि ॥
इति मन्त्रं सकृज्जपित्वा ॥

४ ॐ ऐं नमो भगवति त्रिकोणे त्रिधावर्त्ते महालिङ्गालङ्कृते त्रैलोक्योत्पत्ति स्थिति प्रलयकारिणि सहलह्रीं कन्दर्पानन्ददायिनि सहह्रीम् ॥
ब्रह्मदण्डरेखे सह ह्रौं चित्स्वरूपे पाशाङ्कुशालङ्कृते वद वद वाग्वादिनि श्रीं भ्रष्टमहीपालराज्यप्रदे ऐं वरदाश्रित हस्ते समस्तजनानन्दकारिणि क्लीं क्लीं कामराजबिजाश्रये द्रां द्रीं क्लीं ब्लूं सः क्षोभय २ क्षोभिणी हसौः हसः हसौः मथ २ अभय प्रदायिनि चतुर्भुजे त्रिनेत्रे प्रेतासनोच्चारिणि महाकपालमालालङ्कृते

चन्द्रकृतशेखरे त्रिपुरे भुक्तिमुक्तिफलप्रदे ॐ ऐं ॐ नमः सिद्धम् अकारादि ५१ क्षमित्यादि विलोमेन अकारान्तं ५१ द्धंसिमः न ॐ ऐं ॐ सर्वबीजमातः श्रीसमयिनि मम मनोरथं देहि २ स्वाहा ॥
एवं जपित्वा एम् ईं सौः श्रीमन्त्रराजाय नमः ॥
इति त्रैपुरमन्त्रस्य पूजां विधाय त्रिपुराद्य महानाम्ना त्रये दशमहाविद्याः पूजयत् ॥
तद्यथा ॥
ॐ ३ ऐं शौः सहलह्रीं शह्रौम् ऐं सहह्रीं सहह्रं कामत्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं ह्रीं क्लीं हसौः त्रिपुरभैरव्यै नमः ॥
ॐ ३ ऐं ह्रीं सः वाक् त्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं ह्रीं श्रीं सौः महालक्ष्म्यै त्रिपुरायै नमः ॥
ॐ ३ ऐं ह्रीं सौः वह्नि त्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं क्लीं मोहिन्यै त्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं क्लीं ब्लूं स्त्रीं भ्रामरी त्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं ह्रीं श्रीं फ्रें हसौः त्रैलोक्या स्वामिन्यै त्रिपुरायै नमः ।
ॐ ३ ऐं डां डीं डूं डैं डौं डः हंस्यै त्रिपुरायै नमः । ४ ऐम् ऐं सौः कौलिकायै त्रिपुरायै नमः ॥ ४ ऐम् ऐं सौः चण्डिकायै त्रिपुरायै नमः । ४ ऐम् ऐं सौः तालुमध्येमायै त्रिपुरायै नमः । ४ ऐम् ऐं सौः कपालाङ्कुर वासिन्यै त्रिपुरायै ठः ठः नमः १३ यथाशक्ति जपित्वा रक्तपुष्पैः स्वसिरसि ऐम् ईं सौः आत्मदेहाय नमः ॥

इति गन्धाक्षतैश्च सप्तधा सम्पूज्य धूपदीपौ निवेद्य तस्मिन् त्रैपुरे देहे ऐम् ईं सौः इति वनिता क्षोभकरीं महाकामकलां ध्यायेत् ॥
ततः शोलकशन्न्यासानुसन्धानेन पठेत् ॥
तत्र ॥

शक्ति रुद्र मयं देहं मदीयं त्रिपुरे कुरु ॥
देहि मे देव देवेशि नित्यं नित्यमभीप्सितम् ॥ १ ॥

मस्तकं मङ्गला देवी ललाटं कुलसुन्दरी ॥
नैत्रयुग्मं महाकाली कर्णौ रक्षतु कुण्डली ॥ २ ॥

कपाली कर्णगर्भं तु कपोलौ कमलावती ॥
दन्तान् रक्षतु चामुण्डा चिबुकं मेरुवासिनी ॥ ३ ॥

भ्रूमध्यं कण्ठदेशं च रक्षेन् मे भुवनेश्वरी ॥
जिह्वां सरस्वती रक्षेत् तालुकं तालुवासिनी ॥ ४ ॥

स्थातु मे कपिला स्कन्धे स्कन्धान्ते कुलमालिनी ॥
कुक्षौ विनायकी स्थातु जयानन्दा स्तनद्वये ॥ ५ ॥

कण्ठकूम्पे महालक्ष्मीर्हृदय चण्डभैरवी ॥
ब्रह्माणी नाभिदेशे तु स्थातु ज्वालावली गुदे ॥ ६ ॥

लिङ्गे लिङ्गप्रभा चैव मुण्डिनी मेदमण्डले ॥
नाडीचक्रे माहावेगा उद्भटा दक्षिणे करे ॥ ७ ॥

वामहस्ते महामाया विद्या हस्ताङ्गुलिषु च ॥
वैष्णवी वामपादे च स्थातु चक्रायुधान्विता ॥ ८ ॥

तथा दक्षिणपादान्ते एकपादा सुरेश्वरी ॥
पादाङ्गुलेषु कौबेरी रोमकूपे महोद्भवा ॥ ९ ॥

मण्डली नखमूलेषु वाराही मेदमण्डले ॥
जलन्धरी जलस्थाने कामाक्षी काममध्यगा ॥ १० ॥

उद्भटा नाभिलिङ्गाते नासाग्रे पूर्णपीठगा ॥
पृष्ठवंशे जया देवी अस्थिसन्धिषु चर्चिका ॥ ११ ॥

चर्मधारी त्वचायां तु स्थातु नित्यं महायशाः ॥
रक्तमध्ये मनोन्ते च स्थातु मे हंसिनी शुभा ॥ १२ ॥

महेश्वरी च कौमारी द्वे चैते स्थातु चाङ्गयोः ॥
वामदक्षिणयोश्चैव धीराली कटिसन्धिषु ॥ १३ ॥

देवी रक्षतु मे गात्रं मस्तकं कुलकामिनी ॥
पृथिव्यापस्तथा तेजो वायुराकाशमेव च ॥ १४ ॥

पञ्चभुतेषु भूतेशी सदारक्षतु मे कुलम् ॥
राज्ये रक्षतु मे चैन्द्री प्रजां चैव प्रजावती ॥ १५ ॥

माया ददातु मे नित्यं धनं धान्यं यशस्तथा ॥
रणे राजकुले चैव शत्रुमध्ये महावने ॥ १६ ॥

रक्तनेत्रा महादेवी करोतु मम चिन्तितम् ॥
समयासमयं रक्षेद्विद्यां विद्या कुलागमे ॥ १७ ॥

साधकानां जगन्नाथा भुक्तिमुक्तिफलप्रदा ॥
प्राणा करोतु मे सिद्धिं त्रैलोक्य विजया सुखम् ॥ १८ ॥

घण्टाली या महाविद्या सा मे यछतु मङ्गलम् ॥
सप्तकोटि सहस्राणां मन्त्राणां नायका तु या ॥ १९ ॥

सा मे सुरेश्वरी देवी ससिद्धिं च प्रयछतु ॥
उल्कामुखी मुखे स्थातु मार्जारी देह सन्धिषु ॥ २० ॥

भद्रकालि तु या विद्या सा मे स्थातु शिखामय ॥
त्रिकोणं च त्रिधावर्तं त्रैपुरं चक्रमुत्तमम् ॥ २१ ॥

मस्तके स्थातु मे नित्यं तस्यान्ते बहुरूपिणी ॥
पूर्वोक्ता त्रैपुरी शक्तिः स्थातु मे मन्मथोत्थिता ॥ २२ ॥

क्षोभयन्ती ज * त्सर्वं मदिरानन्द विह्वला ॥
निवासं कुरु मे देहे साम्प्रतं दिव्ययोगिनी ॥ २३ ॥

एह्ये हि त्वं महादेवी सिद्धियोगिनि मे कुले ॥
शत्रुणां घातनार्थाय जन्तुनां भोगदायिनी ॥ २४ ॥

महायौगिनि देहेस्मिन् सर्वदा निलयं कुरु ॥
माहेन्द्री च शिखा स्थातु योनिमध्ये गणेश्वरी ॥ २५ ॥

प्रेतासना सुविख्याता करोतु कुशलं मम ॥
डाकीनी पूर्वभागे च मम सौख्यं प्रयछतु ॥ २६ ॥

साकि पश्चिमाङ्गेषु दक्षिणे चापि राक्षसी ॥
वामभागे महामाया करोतु कुशलं मम ॥ २७ ॥

सा स्मदीयं शिरः स्थातु सदा तिष्ठतु भैरवी ॥
या विशाला विशालाक्षी निर्मला मलवर्जिता ॥ २८ ॥

सा योगिनी महायोगा स्थातु श्रीमस्तके मम ॥
या कालकल्पिता काली कालरात्रीति कथ्यते ॥
सा योगिनी माहायोगा स्थातु श्रीमस्तके मम ॥ २९ ॥

या निशाचरराजन्य पूजिता च निशाचरी ॥
सा योगिनी ॥ ३० ॥

या चोर्ध्वकेशिका नाम्नी मुक्तकेशी महाभया ॥
सा योगिनी० ॥ ३१ ॥

या वीरेति समाख्याता वीराणां जयदायिनी ॥
सा योगिनी ॥ ३२ ॥

या मालिनि समाख्याता नासाग्रे बिन्दुमालिनी ॥
सा योगिनी० ॥ ३३ ॥

या कङ्काल करालाङ्गी चण्डकङ्काल कुण्डला ॥
सा योगिनी० ॥ ३४ ॥

प्रचण्डा च विरूपाक्षी विरूपा विश्वरूपिणी ॥
सा योगिनी० ॥ ३५ ॥

खड्वाङ्गी कथ्यते या च रौद्री रुद्रेण पूजीता ॥
सा योगिनी० ॥ ३६ ॥

कलियोगि प्रसिद्धा च या लोके श्रूयते कलौ ॥
सा० ॥ ३७ ॥

प्रेताक्षी कथ्यते या च फेत्कारोत्कट गर्जिताः ॥
सा० ॥ ३८ ॥

धुम्राक्षी या समाख्याता शास्त्रेस्मिन् योगिनी मते ॥
सा० ॥ ३९ ॥

घोररुपा महादेवी कथ्यते या कुलागमे ॥
सा० ॥ ४० ॥

विश्वरूपा विशेषेण करोति च जगत्त्रयम् ॥
सा० ॥ ४१ ॥

भयङ्करी समादिष्टा या चोक्ता वै कुलागमे ॥
सा० ॥ ४२ ॥

कपालमालिका प्रौक्ता या देवी मुण्डधारिणी ॥
सा० ॥ ४३ ॥

भीषणा भैरवी नाम या देवी भीमविक्रमा ॥
सा० ॥ ४४ ॥

न्यग्रोधवासिनी या च कथ्यते च सुरार्चिता ॥
सा० ॥ ४५ ॥

भैरवी भीषया च भैरवाष्टक वन्दिता ॥
सा० ॥ ४६ ॥

प्रोच्यते दीर्घलम्बोष्ठी महामया महाबला ॥
सा० ॥ ४७ ॥

खड्वाङ्गी या महाशक्तिः संसारार्णवत्तारिणी ॥
सा० ॥ ४८ ॥

या समस्तेषु मन्त्रेषु प्रोच्यते मन्त्रवादिनी ॥
सा० ॥ ४९ ॥

कालघ्नी कथ्यते या च युगान्ते परमेश्वरी ॥
सा० ॥ ५० ॥

ग्राहिणीति समाख्याता सुरासुर महोरगैः ॥
सा० ॥ ५१ ॥

चक्रिणी गद्यते या च एकपादा त्रिलोचना ॥
सा० ॥ ५२ ॥

या विश्वबाहुका देवी विश्वनाथप्रिया सदा ॥
सा० ॥ ५३ ॥

दर्शनेषु समस्तेषु विदिता भुवनेश्वरी ॥
सा० ॥ ५४ ॥

कण्टकोछेदनार्थाय शास्त्रे या कण्टकी स्मृता ॥
सा० ॥ ५५ ॥

कीलकी कथ्यते या च सप्तहस्ता महाबला ॥
सा० ॥ ५६ ॥

सङ्ग्रामे या महादेवी महामारीति कथ्यते ॥
सा० ॥ ५७ ॥

यमदूतीति विख्याता या सुरासुरपूजिता ॥
सा० ॥ ५८ ॥

करालिनीति या देवी महामया महाबला ॥
सा० ॥ ५९ ॥

ललिताम्बा महाराजी सर्वं चक्रैक नायका ॥
सा० ॥ ६० ॥

नासाग्रे कौलिनी स्थातु मदनाक्षी तथा मुखे ॥
व्योमजङ्घे कपाले च तालुके चापि हारिणी ॥ ६१ ॥

द्राविणी क्षोभिणी चैव स्तम्भिनी मोहिनी तथा ॥
रौद्रकर्मा महाघण्टा डामरि त्वरिता मति ॥ ६२ ॥

देवी रक्षतु मे गात्रं मस्तकं कुलनायकी ॥
भूमिरापस्तथा तेजो वायुराकाशमेव च ॥ ६३ ॥

पञ्चभूतेषु भूतेशी सदारक्षतु मे कुलम् ॥
राज्यं ददातु मे चैन्द्री प्रजां चैव प्रजावती ॥ ६४ ॥

माया ददातु मे नित्यं धनं धान्यं यशस्तथा ॥
रणे राजकुले चैव शत्रुमध्ये महाब * ॥ ६५ ॥

रक्तनेत्रा महादेवी करोतु मम चिन्तितम् ॥
समयासमयं रक्षेद्विद्या विद्या कुलागमे ॥ ६६ ॥

साधकानां जगन्नाथ भुक्तिमुक्तिफलप्रदा ॥
द्विजटी त्रिजटी प्रोक्ता कन्दली दविताखिला ॥ ६७ ॥

गायत्री चाम्बिका तारा पार्वति कमला प्रभा ॥
मादिनी मदनोद्भावा मन्दारी मदनातुरा ॥ ६८ ॥

भीषणाभीषणी नाम प्रेतसिद्धा बिभीषणा ॥
क्षुधात्तृष्ठा तथा निद्रा कान्तिर्वृधिस्तथा द्युतिः ॥ ६९ ॥

प् ११०अ) सन्ध्याधृत्ती रत्तिः क्षान्तिर्ह्यनिशं परिपठ्यते ॥
सुरनाथेति विख्याता नगरे नरदेवता ॥ ७० ॥

ग्रा * देवी ह्यधिष्ठात्री पीठे पीठेश्वरीं विदुः ॥
कावेरी नर्मदा चैव गङ्गेति यमुनोच्यते ॥ ७१ ॥

गोदावरी महापुण्या प्रोच्यते चाप्यरुन्धतीम् ॥
त्रैलोक्येपि महादेवी स्त्री नाम्नी या प्रकाशिता ॥ ७२ ॥

सा देवी रूपलक्षे तु स्थातु श्रीहृदये मम ॥
सुवर्ण रेखिनी प्रोक्ता विद्या सा प्रोच्यते किल ॥ ७३ ॥

निर्मूलिनि भुजङ्गानां सा करोतु सुखं मम ॥
कुरु कुल्लेति विख्याता पक्षिराज मुखोद्भवा ॥ ७४ ॥

या विद्या सा महारूपा जिह्वाग्रे स्थातु मे सदा ॥
ओङ्कारिणीति विख्याता देहे स्थातु सदा मम ॥ ७५ ॥

विघ्नापहारिणी नाम कलिरूपविदारिणी ॥
भेतण्डा स्थातु मे कण्ठे तोतला स्थातु मस्तके ॥ ७६ ॥

यथा सुबलरेखापि मूले स्थातु सदा मम ॥
जाङ्गली विषनाशाय वाचां सिद्धिं करोतु मे ॥ ७७ ॥

सर्वसिद्धिकरी विद्या भुक्तिमुक्तिफलप्रदा ॥
अहं ब्रह्मा अहं विष्णुरहं देवो महेश्वरः ॥

सर्वभूतनिवासोहं लोकेश्री शक्तिचिन्तकंः ॥ ७८ ॥
शक्तिन्यासेन पूतेन शरीरेण सुरासुराः ॥

प्रदत्ता देशमात्रेण आज्ञां कुर्वन्तु मे सदा ॥ ७९ ॥

यत्किञ्चिद्योगिनीरूपं त्रैलोक्ये चापि शङ्कर ॥
तत्सर्वं तिष्ठते देहे शक्तिन्यासे उपासिते ॥ ८० ॥

कामिनी कुरुते चापि या न्यासं शक्तिनिर्मितम् ॥
तां देवीं दिव्यरुपस्थां संसारे त्रिपुरां विदुः ॥ ८१ ॥

नमोस्तु ते जन्मातर्नमोस्तु भुवनेश्वरी ॥
नमो भोगप्रदे देवि नमो देवि महेश्वरि ॥ ८२ ॥

प्रकटागोपिता सर्वा निर्वाणा भैरवी शिवा ॥
सम्भ्रमा विजया हंसा शुभा सा जलदेवता ॥ ८३ ॥

यक्षिणी चूडा कन्या च तथा चाकाशगामिनी ॥
भूचरी चरिता कुम्भिः सर्वागम निवाशिनी ॥ ८४ ॥

रङ्गिनी देवमैत्री च प्रसिद्धा मदिरालिका ॥
पूजिता सर्वसिध्यर्थं शास्त्रेऽस्मिन्योगिनी मते ॥ ८५ ॥

स्थायिनी कथ्यते सद्भिः सा नन्दा वनवासिनी ॥
चतुषष्ठ्या श्रयादेवी योगिन्यो येन चिन्तिताः ॥ ८६ ॥

आधारे लीयमानासु स योगी योगविद्भवेत् ॥
ललाटे मण्डला स्थातु विरजा स्थातु मस्तके ॥ ८७ ॥

यकाक्षी दक्षिणे स्कन्धे वामे चैव त्रिलोचना ॥
जयन्ती स्थातु मे कुक्षौ कट्यां कन्दर्प कुण्डली ॥ ८८ ॥

मालिनी लिङ्ग सन्धौ च हृदि स्थातु समाधिनी ॥

अम्बिका पृष्ठवंशे च पार्श्वयो स्थातु मेदिनी ॥ ८९ ॥

दिग्गजान्ती नराग्रे च नागेन्द्री नखसन्धिषु ॥
व्याघ्री चक्री च जङ्घायां स्थातु पादले मही ॥ ९० ॥

अमृता शङ्खिनी रन्ध्रे लोचने च विलासिनी ॥
कालिन्दी मूलजिह्वां च रक्तं रक्षतु रक्तिनी ॥ ९१ ॥

लाङ्गली जाङ्गलं रक्षेदस्थिनी चास्थिसन्धिषु ॥
मज्जिनी देहमज्जां तु शुक्रं शुक्रेश्वरी तथा ॥ ९२ ॥

त्वं च रक्षतु वेताली मम रोग प्रनाशिनी ॥
उद्भटा कुरुते शान्तिं सदैव मम विग्रहे ॥ ९३ ॥

पादापादतले स्थातु पथि रक्षतु पन्थिनी ॥
चौराग्नि राजसर्पेभ्यो भय रक्षतु भैरवी ॥ ९४ ॥

दुष्टानां दृष्टिबन्धं तु करोतु बन्धिनी सदा ॥
चापेटीनी मया विद्या मङ्गलं मे करोतु सा ॥ ९५ ॥

मर्कटीघण्टकर्णी च हनुमन्ती च रावणी ॥
घुर्घुरी कीर्ति विख्याता वन्दे विद्या चतुष्टयम् ॥ ९६ ॥

चेटका ज्ञानदा विद्या कौमारी चरणांवली ॥
विघ्नराजस्तुता नाम चतुष्टासन्तानरूपिणी ॥ ९७ ॥

मूलाकाश स्थिता हंसी पातकी दलनोद्धता ॥
दशैता मन्त्रविद्यास्तु तिष्ठन्तु मम मस्तके ॥ ९८ ॥

शुभामेग्रतः स्थातु लोहिता स्थातु दक्षिणे ॥

वामाङ्गे रतिकाले च पश्चिमे स्थातु शृङ्खला ॥ ९९ ॥

शिखायां शङ्खिनी रक्षेद्वस्त्रे वस्त्रवती शुभा ॥
कवचे कवचाङ्गी च नेत्रे नेत्र कृतोत्सवा ॥ १०० ॥

तिष्ठन्ति योगिनीरूपास्त्रैलोक्ये स चराचरे ॥
योगिन्यो या स्तुताः सर्वां गेहं कुर्वन्तु मे वपुः ॥ १०१ ॥

पुत्राणां च तथा देयं भक्तानां च विशेषतः ॥
शक्तिन्यासमिदं देयं न देवं यस्य कस्यचित् ॥ १०२ ॥

मनुष्याणां महीलोके चिन्तितार्थफलप्रदम् ॥
यः करोति मम न्यासं षोढान्यासादिकं प्रभो ॥ १०३ ॥

स जीवन् शक्तिरूपो वै त्रैलोक्योन्मूलनक्षमः ॥
शक्तिन्यास कृते जीवे यः कश्चिछेदको भवेत् ॥ १०४ ॥

कर्मणा मनसा वाचा तस्य तापो भविष्यति ॥
शक्तिन्यासमिदं प्रोक्तं तुभ्यं शङ्कर मे प्रियम् ॥ १०५ ॥

येन देह नियुक्तेन शक्तितुल्यो नरो भवेत् ॥
कुपितः कुरुते योगी त्रैलोक्यस्यापि पातनम् ॥ १०६ ॥

शक्तिन्यासयुतो वीरो नमस्कारेण शङ्कर ॥
स्फोटनं कुरुते साक्षात् पाषाण प्रतिमादिषु ॥ १०७ ॥

इति शक्ति न्यासः ॥

अथ श्रीषोडशार्णामूलविद्यान्यासः ॥

तत्र मन्त्रवर्णेभ्योऽमृतं स्रवन्तीं तेनामृतेन निजशरीरमाप्लावयन्ती दीपाकारां ब्रह्मरन्ध्रस्थां महासौभाग्यदां श्रीविद्यां ध्यात्वा

दक्ष हस्तस्य मध्यमानामिकाभ्यां ब्रह्मरन्ध्रे प्रणव त्रितारादि नमोन्तां मूलविद्यां न्यसेत् ॥ १ ॥

पुनस्तामुच्चार्य वामहस्तेन सौभाग्यदण्डिणीं मुद्रां बध्वा वामकर्णप्रदेशे भ्रामयित्वा महत्सौभाग्यं मे देहि परसौभाग्यं दण्डयामीति वामाङ्गदेशे मूर्द्धादि पादान्तं विद्यां तथैव न्यसेत् ॥ २ ॥

वामे मुष्टिं दृढं बद्ध्वा तर्जनीं प्रविसारयेत् ॥
भ्रामयेद्वामकर्णातं मुद्रा सौभाग्य दण्डिनी ॥ १ ॥

तथैव पुनस्तामुच्चार्य मम शत्रून्निगृह्णामीति मत्वा रिपु जिह्वाग्रहां मुद्रां दर्शयन् पादमूले न्यसेत् ॥ ३ ॥

अङ्गुष्ठगर्भितं मुष्टिं बध्नीयाद्वामपाणिना ॥
रिपु जिह्वाग्रहाख्येयं मुद्रोक्ता शत्रुनाशिनी ॥ १ ॥

तथैव तामुच्चार्य त्रैलोक्यस्याहं कर्त्तेति ध्यायंस्त्रिखण्डा मुद्रया ललाटे तिलकत्वेन न्यसेत् ॥ ४ ॥
तथैव तामुच्चार्य वदने वेष्टनत्वेन विन्यसेत् ॥ ५ ॥
तथैव ताम् उ० ।
दक्षिणकर्णादि वामकर्णान्तं वेष्टनत्वेन मुखे विन्यसेत् ॥ ६ ॥
पुनस्तथैव ताम् उ० ॥
कण्ठादि मुखान्तं विन्यसेत् ॥ ७ ॥
पुनस्तथैव ताम् उ० ॥

प्रणवसम्पुटितामापादतलम् ॥ ८ ॥
मस्तकात् पादादि हृदयान्तं च विन्यस्य ॥ ९ ॥
योनिमुद्रां बध्वा मूलविद्यया मुखे क्षिप्त्वा ॥ १० ॥
तथैव प्रणमेत् ॥ ११॥
इति श्रीविद्यापूर्णजगद्वशीकरन्यासः ॥

अ * सम्मोहनन्यासः ॥

तत्र श्रीषोडशार्णां स्मरन् देवी कान्त्या त्रैलोक्यमरुणवर्णं ध्यायत्रनामिकां मूर्द्धानं परितो भ्रमयित्वा विन्यस्य ॥ १ ॥

श्रीषोडशार्णां तारादि नमोन्तामङ्गुष्ठानामिकाभ्यां ब्रह्मरन्ध्रे विन्यस्य ॥ २ ॥
मणिबन्ध द्वये पृथक् ।
विन्यस्य ॥ ४ ॥
ललाटे च अनामिकेन विन्यसेत् ॥ ५ ॥
इति सम्मोहनन्यासः ॥

अथ श्रीषोडशार्णा वर्णैः संहारन्यासः ॥

तत्र पादयोः ४ प्रथम बीजं नमः ॥
जङ्घयोः ४ द्वितीयं नमः ॥
जान्वोः ४ तृतीयं नमः ॥
कटयोः ४ चतुर्थं नमः ॥
लिङ्गे ४ पञ्चमं नमः ।
पृष्ठे ४ षष्ठं नमः ।
नाभौ ४ सप्तमं० ।
पार्श्वयोः ४ अष्टमम् ॥
स्तनयोः ४ नवमम् ॥
अंसयोः ४ दशमम् ॥
कर्णयोः ४ एकादशम् ॥
ब्रह्मरन्ध्रे ४ द्वादशम् ॥
वदनें ४ त्रयोदशम् ॥
लिङ्गे ४ चतुर्दशम् ।
कर्णशष्कुल्यों समिपे ४ पञ्चदशम् ।
कर्णवेष्टनयोः ४ षोडशं बीजं नमः ॥

इति षोडशार्णैः संहारन्यासः ॥

अथ षोडशार्णैः सृष्टिन्यासः ॥

तत्र ब्रह्मरन्ध्रे । ४ प्रथमं बीजं नमः ॥
ललाटे ४ द्वितीयम् ।
नेत्रयोः ४ तृतीयम् ।
कर्णयोः ४ चतुर्थम् ।
घ्राणयोः ४ पञ्चमम् ।
ओष्ठयोः ४ षष्ठम् ।
दन्तातरयोः ४ सप्तमम् ।
दन्तोर्ध्वे ४ अष्टमम् ॥
जिह्वायां ४ नवमम् ।
मुखान्तरे ४ दशमम् ।
पृष्ठे ४ एकादशम् ।
सर्वाङ्गे ४ द्वादशम् ।
हृदये ४ त्रयोदशम् ।
स्तनयोः ४ चतुर्दशम् ।
कुक्षौ ४ पञ्चदशम् ।
लिङ्गे ४ षोडशं बीजं नमः ।
इति वर्णान्विन्यस्य समस्त सोडशार्णाविद्ययाव्यापकं विन्यसेत् ॥
इति सृष्टिन्यासः ॥

अथ स्थितिन्यासस्तद्वर्णैः ॥

तत्र करद्वयाङ्गुष्ठयोः ४ प्रथमं बीजं नमः ।
एवं तर्जन्योः ४ द्वितीयम् ।
मध्यमयोः ४ तृतीयम् ।
अनामिकयोः ४ चतुर्थम् ।
कनिष्ठयोः ४ पञ्चमम् ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ षष्ठम् ।
मुखे ४ सप्तमम् ।
हृदि ४ अष्टमम् ।
नाभ्यादि पादान्तं ४ नवमम् ॥
कण्ठादिनाम्भ्यन्तं ४ दशमम् ।
ब्रह्मरन्ध्रादि कण्ठातं ४ येकादशम् ॥
पादाङ्गुष्ठयोः ४ द्वादशम् ।
तर्जन्योः ४ त्रयोदशम् ॥
तन्मध्यमयोः ४ चतुर्दशम् ।
तदनामयोः ४ पञ्चदशम् ।
तत् कनिष्ठयोः ४ षोडशबीजं नमः ॥
इति स्थितिन्यासः ॥

अथ श्रीषोडशार्णायांः पञ्चविधवर्णन्यासः ॥

त्र शिरसि ४ प्रथमं बीजं नमः ॥
एवं मुखे ४ द्वितीयं नमः ॥
दक्षनेत्रे ४ तृतीयम् ।
वामनेत्रे ४ चतुर्थम् ।
दक्षकर्णे ४ पञ्चमम् ।
वामकर्णे ४ षष्ठम् ।
दक्षनासापुटे ४ सप्तमम् ।
वामनासापुटे ४ अष्टमम् ।
दक्षगण्डे ४ नवमम् ।
वामगण्डे ४ दशमम् ।
ओष्ठे ४ एकादशम् ।
अधरे ४ द्वादशम् ।
मुखाभ्यन्तरे ४ त्रयोदशम् ।
ऊर्ध्वदन्ते ४ चतुर्दशम् ।
अधो दन्ते ४ पञ्चदशम् ।
वदने ४ षोडशं बीजं नमः ॥
इत्येकः प्रकारः ॥

तत्र सिरसि ४ प्रथमं बीजं नमः ।
सीमन्ते ४ द्वितीयम् ।
भाले ४ तृतीयम् ।
भ्रूद्वये ४ चतुर्थम् ।
नासायाम् । ४ पञ्चमम् ।
वदने ४ षष्ठम् ।
दक्षबाहुमूले ४ सप्तमम् ।
तन्मध्यसन्धौ ४ अष्टमम् ।
तन्मणिबन्धे ४ नवमम् ।
तदङ्गुलिमूले ४ दशमम् ।
तद्दग्रे ४ एकादशम् ।
वामबाहुमूले ४ द्वादशमम् ॥
तन्मध्ये ४ त्रयोदशम् ।
तन्मणिबन्धे ४ चतुर्दशम् ।
तदङ्गुलिमूले ४ पञ्चदशम् ।
तदग्रे ४ षोडशं बीजं नमः ॥
इति द्वितीयः प्रकारः ।
ततः ।
शिरसि ४ प्रथमम् ।
एवं ललाटे ४ द्वितीयम् ।
दक्षनेत्रे ४ तृतीयम् ।
वामने * ४ चतुर्थम् ।
मुखे ४ पञ्चमम् ।
जिह्वाग्रे ४ षष्ठम् ।
दक्षोरुमूले ४ सप्तमम् ।
जानुनि ४ अष्टमम् ॥
तद्गुल्फे ४ नवमम् ।
तदङ्गुलि मूले ४ दशमम् ।
तदङ्गुल्यग्रे ४ एकादशम् ॥
वामोरुमूले ४

द्वादशम् ।
तज्जानुनि ४ त्रयोदशम् ।
तद्गुल्फे ४ चतुर्दशम् ।
तदङ्गुलिमूले ४ पञ्चदशम् ।
तदङ्गुल्यग्रे षोडशं बीजं नमः ॥
इति तृतीय प्रकारः ॥

तत्र शिरसि ४ प्रथमम् ।
मुखवृत्ते द्वितीयम् ।
दक्षनेत्रे ४ तृतीयम् ।
वामे ४ चतुर्थम् ।
दक्षकर्णे ४ पञ्चमम् ।
वामकर्णे ४ षष्ठम् ।
दक्षघ्राणे ४ सप्तमम् ।
वामघ्राणे ४ अष्टमम् ।
दक्षगण्डे ४ नवमम् ।
वामगण्डे ४ दशमम् ।
ओष्ठे ४ एकादशम् ।
अधरे ४ द्वादशम् ।
ऊर्ध्व दन्ते ४ त्रयोदशम् ।
अधोदन्ते चतुर्दशम् ।
मूर्ध्नि ४ पञ्चदशम् ।
जिह्वायां ४ षोडशं नमः ॥
इति चतुर्थ प्रकारः ॥

अथ ललाटे ४ प्रथमम् ।
गले ४ द्वितीयम् ।
हृदि ४ तृतीयम् ।
नाभौ ४ चतुर्थम् ।
मूलाधारे ४ पञ्चमम् ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ षष्ठम् ।
हृदि ४ सप्तमम् ।
मूलाधारे ४ अष्टमम् ।
पुनर्मूलाधारे नवमम् ॥
हृदि ४ दशमम् ।
ब्रह्मरन्ध्रे ४ एकादशम् ।
दक्षकरतले ४ द्वादशम् ।
कामकरतले ४ त्रयोदशम् ।
दक्षपादे चतुर्दशम् ।
वामपादे ४ पञ्चदशम् ।
हृदये ४ सोडशं नमः ॥
इति पञ्चम प्रकारः ॥

ईथं न्यासं विधाये प्रणवसम्पुटितां श्रीषोडशार्णां सर्वाङ्गे व्यापकत्वेन विन्यस्य पुनस्तथा विद्यां तां विद्यां हृदये न्यसेत् ॥
एते न्यासाः षोडशार्णोपासकैरेव कार्यः ।

नान्यैरिति गुरुशासनम् ॥
इति करशुध्यादयो न्यासाः ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रिय सूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गो नवमो गमत् ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चितानन्दनाथचरणारबिन्दद्वद्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे नवमस्तरङ्गः ॥ ९ ॥
अथोर्ध्वाम्नाय न्यासः ॥

स च त्रिविधाः ॥
महाषोढान्यासः ।
शञ्चरणादि षोडशमूलविद्या षडाधारमूलविद्यान्यासः ।
षडन्वयशाम्भवन्यासश्चेति ॥

तत्र पराप्रासादेनोर्ध्वाम्नाय दीक्षितानां महाषोढान्यासमात्रे अधिकारः ॥
चरणादि विद्यादीक्षितानां तदादि न्यासेष्वेवाधिकारः ।
न तु माहाषोढान्यासे ।
उभयविध दीक्षितानां सर्वत्रैवाधिकार इति ॥

तत्रादौ महाषोढान्यासः ।

तत्र अस्य श्रीमहाषोढान्यासस्य ब्रह्मा ऋषिः जगतीछन्दः ।
श्रीमदर्द्धनारो देवता श्रीविद्याङ्गत्वेन न्यासे विनियोगः ।
इति ऋष्यादिकं स्मृत्व्यमूर्द्धादिषु विन्यस्य ।
अङ्गं न्यासं कुर्यात् ।
अङ्गन्यासा तु

अङ्गुली देहवक्त्रात्मकः ॥

तत्रादावङ्गुलिन्यासः ।

तत्राङ्गुष्ठयोः ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौः शौंः होम् ईशानाय नमः ॥
तर्जन्योः । ४ । २ हें तत्पुरुषाय नमः ।
मध्यमयोः ४ । २ हुम् अघोराय नमः ।
अनामिकयोः ४ । २ हीं वामदेवाय नमः ।
कनिष्ठिकयोः ४ । २ हं सद्योजाताय नमः ॥ १ ॥

मूर्ध्नि ४ । २ होम् ईशानाय नमः ।
मुखे ४ । २ हें तत्पुरुषाय नमः ।
हृदये ४ । २ हुम् अघोराय नमः ।
गुह्ये ४ । २ हिं वामदेवाय नमः ।
पादयोः ४ । २ हं सद्योजाताय नमः ॥ २ ॥

मूर्ध्नि ४ । २ होम् ईशानाय ऊर्ध्ववक्त्राय नमः ।
मुखे ४ । २ हें तत्पुरुषाय पूर्ववक्त्राय नमः ।
दक्षकर्णे ४ । २ हूम् अघोराय दक्षीणवक्त्राय० ।
वामकर्णे ४ । २ हीं वामदेवायोत्तरवक्त्राय नमः ।
चोरकूपे ४ । २ हं सद्योजाताय पश्चिमवक्त्राय नमः ।
इति अङ्गन्यासः ॥

अयं पञ्चवक्त्रन्यासः क्रमेणाङ्गुष्ठादि पञ्चाङ्गुलिभिरेकैकाङ्गुलिनेकैकवक्त्रे न्यस्तव्याः ॥
इति अङ्गन्यासम् ।
विद्याय ततो हसां हसीमित्यादिभिः करशडङ्गन्यासं कृत्वा वक्ष्यमाणरूपं देवं हृदये ध्यात्वा न्यसेत् ॥

तत्रादौ प्रपञ्चन्यासः ।

तद्यथा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः अं प्रपञ्चरूपायै श्रियै नमः ।
एवं सर्वत्र ॥ ६ ॥

आं द्वीपरूपायै मायायै० । ६ इं जलधिरूपायै कमलायै० । ६

ईं गिरिरूपायै विष्णुवल्लभायै० । ६ उं पत्तनरूपायै पद्मधारिण्यै नमः । ६ ऊं पीठरूपायै समुद्रतनयायैः० । ६ ऋं क्षेत्ररूपायै लोकमात्रे० । ६ ॠं च न रूपायै कमलवासिन्यै नमः ॥ ६ ऌम् आश्रमरूपायै इन्दिरायै० । ६ ॡं गुहारूपायै मायायै० । ६ एं नदीरूपायै रमायै० । ६ ऐं चत्वररूपायै पद्मायै० । ६ ॐ उद्भिज्जरूपायै नारायणप्रियायै० । ६ औं स्वेदजरूपायै सिद्धलक्ष्म्यै० । ६ अम् अण्डजरूपायै राजलक्ष्म्यै० । ६ अः जरायुजरूपायै महालक्ष्म्यै नमः । ६ कं लवरूपायै आर्यायै० । ६ खं त्रुटिरूपायै उमायै० । ६ गं कलारूपायै चण्डिकायै० । ६ घं काष्ठारूपायै दुर्गायै० । ६ “नं निमेषरूपायै शिवायै० । ६ चं श्वासरूपायै अपर्णायै० । ६ छं घटिकारूपायै अम्बिकायै० । ६ जं मूहूर्त्तरूपायै सत्यै० । ६ झं प्रहररूपायै ईश्वर्यै० । ६ ञं दिनरूपायै शाम्भव्यै० । ६ टं सन्ध्यारूपायै ईशान्यै० । ६ ठं रात्रिरूपायै पार्वत्यै० । ६ डं तिथिरूपायै सर्वमङ्गला० । ६ ढं वाररूपायै दाक्षायण्यै० । ६ णं नक्षत्ररूपायै हैमवत्यै० । ६ तं योगरूपायै महामायायै० । ६ थं करणरूपायै माहेश्वयै० । ६ दं पक्षरूपायै मृडान्यै० । ६

धं मासरूपायै रुद्राण्यै० । ६ नं राशिरूपायै शर्वाण्यै० । ६ पम् ऋतुरूपायै परमेश्वर्यै न० । ६ फम् अयनरूपायै काल्यै० । ६ बं संवत्सररूपायै कात्यायिन्यै० । ६ भं युगरूपायै गौर्य्यै० । ६ मं प्रलयरूपायै भवान्यै० । ६ यं पञ्चभूतरूपायै ब्राह्मै० । ६ रं पञ्चतन्मात्ररूपायै वागीश्वर्यै० । ६ लं पञ्चकर्मेन्द्रियरूपायै वाण्यै० । ६ वं पञ्चज्ञानेन्द्रियरूपायै सावित्र्यै० । ६ शं पञ्चप्राणरूपायै सरस्वत्यै० । ६ षं गुणत्रयरूपायै गायत्र्यै० । ६ सम् अन्तःकरणचतुष्टयरूपायै वाक्प्रद्दायै० । ६ हम् अवस्थात्रयरूपायै शारदायै० । ६ लं सप्तधातुरूपायै भारत्यै० । ६ ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः क्षं दोषत्रयरूपायै विद्यात्मिकायै नमः ॥
इत्येकपञ्चाशछक्तिर्मातृकास्थाने विन्यस्य

ततः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः अकारादि क्षकांरान्तां मातृकामुच्चार्य सकलप्रपञ्चाधिदेवतायै श्रीपराम्बा देव्यै नमः ।
शौंः हसौंः श्री ह्रीम् ऐं ॐ सर्वाङ्गे व्यापकं कुर्यात् ॥
इति प्रपञ्चन्यासः ॥

अथ भुवनन्यासः ॥

तत्र पादयोः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौः शौंः अम् आम् इम् अतललोकनिलये शतकोटि गुह्याख्ययोगिनीमूलदेवता युताधारशक्त्यम्बा देव्यै नमः ॥
पादयोः ६ ईम् उम् ऊं वितललोकलोकनिलयशतकोटिगुह्यतरानन्तयोगिनी मू० ।

जङ्घयोः ६ ऋं ॠम् ऌं सुतललोकनिलयशतकोटि अतिगुह्याचिन्त्ययोगिनि मू० । ६ जान्वोः ६ ॡम् ऐम् ऐं महातललोकनिलयशतकोटिमहागुह्य स्वतन्त्रयोगिनी मू० ।
ऊर्वोः ६ ॐ औं तलातललोकनिलयशतकोटिपरमगुह्येछायोगिनी मू० ।
स्फिच्योः । ६ अम् अः रसातललोकनिलयशतकोटिरहस्य ज्ञा * योगिनी मू० ।
मूलाधारे ६ कं खं गं घं “नं पाताललोकनिलये शतकोटिरहस्यतरक्रियायोगिनी मू० ।
स्वाधिष्ठाने ६ चं० ४ भूर्लोकनिलयशतकोटि अतिरहस्य डाकिनी योगिनी मू० ।
मणिपूरके ६ टं० ४ भुवर्लोकनिलयशतकोटि महारस्य राकिनी योगिनी मू० ।
अनाहते ६ तं० ४ स्वर्लोकनिलयशतकोटिपरमरहस्य लाकिनी योगिनी मू० ।
विशुद्धौ ६ पं० ४ महर्लोकनिलयशतकोटिगुप्ततर काकिनी योगिनी मू० ।
आज्ञायां ६ यं० ३ जनलोकनिलयशतकोटिगुप्ततरसाकिनी योगिनी मू० ।
ललाटे ६ शं० ३ तपोलोकनिलयशतकोटि अतिगुप्तहाकिनी योगिनी मू० ।
ब्रह्मरन्ध्रे ६ लं क्षं सत्यलोकनिलल्ये

शतकोटिमहागुप्तयाकिनी योगिनी मूलदेवता युताधारशक्त्यम्बा देव्यै नमः ॥
इति विन्यस्य ।

६ समस्तमातृकामूच्चार्य सकलभुवनाधिरूपायै श्रीपराम्बा देव्यै नमः शौंः हसौंः श्रीं ह्रीम् ऐं ॐ इति व्यापकं कुर्यात् ॥
इति श्रीभुवन्यासः ॥

अथ मूर्तिन्यासः ॥

तत्र शिरसि ॐ ऐं ह्रीं हसौंः शौंः अङ्केशवायाक्षरशक्त्यै नमः ।
शिरसि ।
मुखे ६ आं नारायणायाद्या शक्त्यै० ।
दक्षिणासे ६ इं माधवायेष्टदायै० ।
वामांसे ६ ईं गोविन्दाय शान्तायै० ।
दक्षपार्श्वे ६ उं विष्णवे उग्रायै० ।
वामपार्श्वे ६ ऊं मधुसूदनायोर्ध्व नयनायै० ।
दक्षकट्यां ६ ऋं त्रिविक्रमाय ऋध्यै० ।
वामकट्यां ६ ॠं वामनाय रूपिण्यै० ।
दक्षोरौ ६ ऌं श्रीधराय लुप्तायै नमः ।
वामोरौ ६ ॡऋ हृषिकेशाय लूनदोषायै० ।
दक्षजानुनि ६ एं पद्मनाभायैक नायिकायै० ।
वामजानुनि ६ ऐं दामोदरायै कारिण्यै० ।
दक्षजङ्घायां ६ ॐ वासुदेवायौघवत्यै० वामजङ्घायां ६ औं सङ्कर्षणायौर्वकायै० ।
दक्षपादे ६ अं प्रद्युम्नायाञ्जनप्रभायै० ।
वामपादे अः अनिरुद्धायास्थिमालाधरायै० ।
दक्षपादाग्राद्यू *? मूलपर्यन्तं ६ कं भवायकरभद्रायै० ॥

वामपादाग्राद्यूरू मूलपर्यन्तं ६ खं बं शर्वाय खगबलायै० ।
दक्षपार्श्वे ६ गं फं रुद्राय गरिमादिफलप्रदायै० ।
वामपार्श्वे ६ घं पं पशुपतये घोरपादायै० ।
दक्षदोर्मूले ६ “नं नम् उग्राय पङ्क्तिनासायै० ।
वामदोर्मूले ६ चं धं महादेवाय चन्द्रार्धधारिण्यै० ।
कण्ठे ६ छं दं भीमाय छन्दोमय्यै० ।
वदने ६ जं थम् ईशानाय जगत्स्थानायै० ।
दक्षकर्णे ६ झं तं तत्पुरुषाय झङ्कृत्यै० ।
वामकर्णे ६ ञं णम् अघोराय ज्ञानदायै नमः ।
भाले ६ टं ढं सद्योजाताय टङ्कढक्वधरायै० ।
शिरसि ६ ठं डं वामदेवाय ठं प्रकृति डामर्यै० ।
मूलाधारे ६ मयं ब्रह्मणे यक्षिण्यै० ।
स्वाधिष्ठाने ६ रं प्रजापतये रञ्जिन्यै० मणिपूरके । ६ लं वेधसे लक्ष्म्यै० ।
अनाहते ६ वं परमेष्ठिने वज्रिण्यै० ।
विशुद्धौ ६ शं पितामहा यशशिधरायै० ।
आज्ञायां ६ षं विधात्त्रे षडाधारालयायै० ।
अर्द्धेन्दौ ६ सं विरिञ्चये सर्वनायिकायै० ।
भालान्ते ६ हं स्रष्ट्रे हसिताननायै० ।
नादे ६ लं चतुराननाय ललितायै० ।
नादान्ते ६ क्षं हिरण्ण्यगर्भाय क्षमायै नमः इति विन्यस्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः सहौंः सकलमातृकामुच्चार्य सकलत्रिमूर्त्यात्मिकायै

श्रीपराम्बा देव्यै नमः शौंः हसौंः श्रीं ह्रीम् ऐं ॐ इति व्यापकं कुर्यात् ॥
इति मूर्तिन्यासः ॥

अथ मन्त्रन्यासः ॥

तत्र मूलाधारे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः अम् आम् इम् एकलक्षकोटिभेदप्रणवाद्येकाक्षरात्मिकाखिलमन्त्राधिदेवतायै सकलफलप्रदायै एककूटेश्वर्यम्बा देव्यै नमः ।
स्वाधिष्ठाने ६ ईम् उम् ऊं द्विलक्षकोटिभेद हंसादि द्व्यक्षरात्मकाखिलमन्त्राधिदेवतायै सकलफलप्रदायैं त्रिकूटेश्वर्यम्बा देव्यै नमः ।
अनाहते ६ ॡम् एम् ऐं चतुर्लक्षकोटिभेद चन्द्रादि चतुरक्षरात्मकाखिलमन्त्राधिदेवतायै चतुःकूटेश्वर्यम्बा देव्यै नमः ॥
विशुद्धौ ६ ॐ औम् अम् अः पञ्चलक्षकोटिभेद सूर्यादि पञ्चाक्षरात्मिकाखिल० पञ्चकूटेश्व० ।
आज्ञायां ६ कं खं गं षट्लक्षकोटिभेद स्कन्दादि षडक्षरात्मकाखिल० षट्कूटेश्व० ।
इं बिदौ ६ घं “न चं सप्तलक्षकोटिभेदगणपत्यादि सप्ताक्षरात्मकाखिल० सप्तकूटेश्व० ।
अर्द्धेन्दौ ६ छं जं सम् अष्टलक्षकोटिभेद बटुकाद्यष्टाक्षरात्मकाखिल० अष्टकूटेश्व० ।
रोधिन्यां ६ ञं टं ठं नवलक्षकोटिभेद ब्रह्मादि नवाक्षरात्मकाखिल० नवकूटेश्व० ।

नादे ६ डं ढं णं दशलक्षकोटिभेद विष्णवादि दशाक्षरात्मकाखिल० दशकूटे० ।
नादान्ते ६ तं थं दम् एकादशलक्षकोटिभेद रुद्राद्येकादशाक्षरात्मकाखिल० एकादशकूटेश्व० ।
शक्तौ ६ धं नं पं द्वादशलक्षकोटिभेदवाण्यादिद्वादशाक्षरात्मकाखिल० द्वादशकूटेश्व० ।
व्यापिकायां ६ फं ब मं त्रयोदशलक्षकोटिभेद लक्ष्म्यादि त्रयोदशाक्षरात्मकाखिल० त्रयोदशकूटेश्व० ।
समनास्थाने ६ मं यं र।
ं चतुर्दशलक्षकोटिभेदगौर्यादि चतुर्दशाक्षरात्मकाखि० चतुर्दशकूटेश्व० ।
उन्मन्यां ६ लं वं शं पञ्चदशलक्षकोटिभेद दुर्गादिपञ्चदशाक्षरात्मकाखिल० पञ्चदशकूटेश्व० ।
ध्रुवमण्डले ६ षं सं हं लं क्षं षोडशलक्षकोटिभेद त्रिपुरादिषोडशाक्षरात्मकाखिलमन्त्राधिदेवतायै सकलफलप्रदायै षोडशकूटेश्वर्यम्बा देव्यै नमः ।

ततः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः कलमातृकामुर्च्चार्य सकलमन्त्राधिदेवतायै श्रीपराम्बा देव्यै नमं शौंः ह्सौंः श्रीं ह्रीम् ऐं ॐ इति व्यापकं कुर्यात् ॥
इति मन्त्रन्यासः ।

अथ दैवतन्यासः ॥

तत्र दक्षपादे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः अम् आं

सहस्रकोटि ऋषिकुलसेवितायै निवृत्यम्बा देव्यै नमः ॥
वामपादे ६ इम् ईं सहस्रकोटियोगिनी कुलसेवितायै प्रतिष्ठाम्बा देव्यै० ।
दक्षगुल्फे ६ उम् ऊं सहस्रकोटितपस्विकुलसेवितायै विद्याम्बा देव्यै० ।
वामगुल्फे ६ ऋं ॠं सहस्रकोटिशान्तकुलसेवितायै शान्त्यम्बा देव्यै नमः ।
दक्षजङ्घायां ६ ऌं ॡं सहस्रकोटिमुनिकुलसेवितायै शात्यतीताम्बां देव्यै० ।
वामजङ्घायां ६ ऐम् ऐं सहस्रकोटिदैवतकुलसेवितायै हृल्लेखाम्बा देव्यै० ।
दक्षजानुनि ६ ॐ औं सहस्रकोटिराक्षसकुलसेवितायै गगनाम्बा देव्यै० ।
वामजानुनि ६ अम् अः सहस्रकोटि विद्याधरकुलसेवितायै रक्ताम्बा देव्यै० ।
दक्षोरौ ६ कं खं सहस्रकोटिसिद्धकुलसेवितायै महोछुष्माम्बा देव्यै० ।
वामोरौ ६ गं घं सहस्रकोटिसाध्यकुलसेवितायै करालिकाम्बा देव्यै० ।
दक्षोरुमूले ६ “नं चं सहस्रकोटि अप्सरः कुलसेवितायै जयाम्बा देव्यै० ।
वामे ६ छं जं सहस्रकोटिगन्धर्वकुलसेवितायै विजयाम्बा देव्यै० ।
दक्षपार्श्वे ६ झं ञं सहस्रकोटिगुह्यकुलसेवितायै अजिताम्बा देव्यै० ।
वामपार्श्वे ६ टं ठं सहस्रकोटि यक्षकुलसेवितायै अपराजितापराम्बा देव्यै० ।
दक्षस्तने

६ डं ढं सहस्रकोटिकिन्न्नरकुलसेवितायै वामाम्बा देव्यै० ।
वामस्तने ६ णं तं सहस्रकोटिपन्नगकुलसेवितायै ज्येष्ठाम्बा० ।
दक्षदोर्मूले ६ थं दं सहस्रकोटिपितृकुलसेवितायै रौद्र्यम्बा दे० ।
वामदोर्मूले ६ ध नं सहस्रकोटिगणेश्वरकुलसेवितायै मायाम्बा० ।
दक्षभुजे ६ पं फं सहस्रकोटिभैरवकुलसेवितायै कुण्डलिन्यम्बा० ।
वामभुजे ६ बं भं सहस्रकोटिबटुककुलसेवितायै काल्यम्बा० ।
दक्षांसे ६ मं यं सहस्रकोटिक्षेत्रेशकुलसेवितायै कालरात्र्येम्बा० ।
वामांसे ६ रं लं सहस्रकोटिप्रथमकुलसेवितायै भगवत्यम्बा० ।
दक्षकर्णे ६ वं शं सहस्रकोटि ब्रह्मकुलसेवितायै सर्वेश्वर्यम्बा० ।
वामकर्णे ६ षं सं सहस्रकोटिविष्णुकुलसेवितायै सर्वज्ञाम्बा० ।
भाले ६ हं लं सहस्रकोटिरुद्रकुलसेवितायै सर्वकर्त्र्यम्बा दे० ।
ब्रह्मरन्ध्रे ६ क्षं सहस्रकोटिचराचरकुलसेवितायै कुलशक्त्यम्बा देव्यै नमः ।

ततः ६ सकलमातृकामुच्चार्य समस्तदैवताधिरूपायै श्रीम्पराम्बा देव्यै नमः शौंः हसौंः श्री ह्रीम् ऐं ॐ इति व्यापकं कुर्यात् ॥
इति दैवतन्यासः ॥

अथ मातृकान्यासः ॥

तत्र मूलाधारे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः कं० ४ अनन्तकोटिभूचरीकुलसहितायै आं क्षां मङ्गलाम्बा देव्यै० ।
आं क्षां ब्रह्माण्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिभूतकुलसहिताय अं क्षं मङ्गलनाथाय अं क्षम् असिताङ्गभैरवाय नमः ॥
स्वाधिष्ठाने ६ चं० ४ अनन्तकोटिखेचरीकुलसहितायै ईं लां चर्चिकाम्बा देव्यै ईं लां माहेश्वर्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिवेतालकुलसहिताय इं लं चर्चिकनाथाय इं लं रु रु भैरवाय नमः ।
मणिपूरके ६ टं० ४ अनन्तकोटिपातालचरीकुलसहितायै ऊं हां योगेश्वर्यम्बा देव्यै ऊं हां कौमार्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिपिशाचकुलसहिताय उं हं योगेश्वरनाथाय उं हं चण्डभैरवाय नमः ॥
अनाहते ६ तं० ४ अनन्तकोटिदिक्चरी कुलसहितायै ॠं सांहरसिद्धाम्बा देय्वै ॠं सां वैष्णव्यम्बा देव्यै अनन्तकोटि दिकचरकुलसहिताय ऋं सं हरसिद्धनाथाय ऋं सं क्रोधभैरवाय नमः ।
विशुद्धौ ६ पं० ४ अनन्तकोटि सहचरी कुलसहितायै ऌं षां भट्टिन्यम्बा देव्यै ॡ षां वाराह्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिब्रह्मराक्षसकुलसहिताय ऌं षं भट्टिनाथाय ऌं षम् उन्मत्ते

भैरवाय नमः ॥
आज्ञायां ६ यं ३ अनन्तकोटिगिरिचरीकुलसहितायै ऐं शां किलि किलाम्बा देव्यै ऐ शाम् इन्द्राण्ण्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिचेटककुलसहिताय एं शं किलि किलनाथाय एं शं कपालभैरवाय नमः ॥
भाले ६ शं ३ अनन्तकोटिवनचरीकुलसहितायै औं वां कालरात्र्यम्बा देव्यै औं वा चामुडाम्बा देव्यै अनन्तकोटि प्रेतकुलसहिताय ॐ वं कालरात्रिनाथाय ॐ वं भाषणभैरवाय नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ६ लं क्षम् अनन्तकोटिजलचरीकुलसहितायै अः लां भीषणाम्बा देव्यै अः लां महालक्ष्म्यम्बा देव्यै अनन्तकोटिकूष्माडकुलसहिताय अं लं भीषणनाथाय अं लं संहारभैरवाय नमः ॥

ततः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसौंः शौंः अम् आं ५१ समस्तमातृका भैरवादि देवतायै श्रीपराम्बा देव्यै नमः शौंः हसौंः श्रीं ह्रीम् ऐं ॐ इति व्यापकं कुर्यात् ॥
इति मातृकान्यासः ॥

इति महाषोढान्यासः ॥

प्रपञ्चो भुवनो मुर्तिन्मन्त्रः दैवत मातरः ॥
महाषोढाहुयो न्यास सर्वन्यासो तमोतमः ॥

ततः पूर्वोक्तैः हसां हसीम् इत्यादिभिः करषडङ्गन्यासं विधाय देवं ध्यायेत् तद्यथा ॥

प्। १२१अ) अमृतार्णव मध्योद्यत्स्वर्ण द्वीपे मनोरमे ॥
कल्पवृक्षवनान्तस्थै नवमाणिक्यमण्डपे ॥ १ ॥

नवरत्नमय श्रीमत्सींहासनगताम्बुजे ॥
त्रिकोणान्तः समासीनं चन्द्रसूर्यशतप्रभम् ॥ २ ॥

अर्द्धाबिका समायुक्तं प्रविभक्तविभूषणम् ॥
कोटिकन्दर्पलावण्यं सदाषोडशवार्षिकम् ॥ ३ ॥

मन्दस्मित मुखो भोजं त्रिनेत्रं चन्द्रशेखरम् ।
दिव्याम्बर स्रगालेपं दिव्याभरणभूषितम् ॥ ४ ॥

पानपात्रं च चिन्मुद्रां त्रिशूलं पुस्तकं करैः ॥
विद्यां संसदि बिभ्राणं सदानन्दमुखे क्षणम् ॥ ५ ॥

महाषोढोदिता शेष देवतागणसेवितम् ॥
एवं चित्ताम्बुजे ध्यायेदर्द्धनारीश्वरं शिवम् ॥ ६ ॥

पुं रूपं वा स्मरेद् देवि स्त्रीरूपं वा विचिन्तयेत् ॥
अथवा निष्कलं ध्यायेत् सच्चिदानन्दलक्षणम् ॥ ७ ॥

सर्वन्तेजो मयं ध्यायेत् स चराचर विग्रहम् ॥

इति स्वाभेदेन ध्यात्वा योनिलिङ्गधेनुकपालज्ञानत्रिशूलपुस्तकवनमाला नमस्कार महामुद्रा इति दशमुद्रा विरच्य शिरसि श्रीगुरुं ध्यायेत् ॥
यथा ॥

सहस्रदलपङ्कजे सकलसीतरश्मिप्रभं

वराभयकराम्बुजं विमलगन्धपुष्पाम्बरम् ॥
प्रसन्नवदने क्षणं सकलदेवतारूपिणं स्मरे छिरशि सन्ततं तदभिधानपुर्वं गुरुम् ॥ १ ॥

इति श्रीगुरु ध्यात्वा ॥

तद्विद्यया तत्पादुकां शिरसि विन्यस्य प्रणम्य स्वगुरुकृतं स्वनाम स्वमूलाधारे स्मृत्वा शिवरूपं स्वात्मानं ध्यायेत् ॥

अथ महाषोढान्यासफलम् ॥

श्रीकुलार्णवे ॥

एवं न्यासे कृते देवि साक्षात् परशिवो भवेत् ॥
मन्त्री न चात्रसन्देहो निग्रहानुग्रहे क्षमः ॥ १ ॥

महाषोढा ह्वयन्न्यासं यः करोति दिने दिने ॥
देवाः सर्वे नमस्यन्ति तन्त्रमामि न संशयाः ॥ २ ॥

महाषोढा ह्वयन्न्यासं यत्र मन्त्री न्यसेत् ततः ॥
दिव्यक्षेत्रं समुद्दिष्टं समताद्दशयोजनम् ॥ ३ ॥

कृत्वान्यासमिमं देवि यत्र गछति मानवः ॥
तत्र श्रीर्विजयो लाभः समान्यः पुरुषः प्रियो ॥ ४ ॥

महाषोढा कृतन्यासस्त्वदीक्षायाभि वन्दते ॥
समासान् मृत्युमाप्नोति यदि शता शिवः स्वयम् ॥ ५ ॥

वज्रपञ्जरनामानमेनं न्यासं करोति यः ॥
दिव्यान्तरिक्षभूशैल्य जलारण्यनिवासिनः ॥ ६ ॥

उद्दण्डभूतवेताल देवरक्षोग्रहादयः ॥
भयग्रस्तेन मनसा नेक्षन्ते साधकं प्रिये ॥ ७ ॥

महाषोढा ह्वयं न्यासं ब्रह्मविष्णु शिवादयः ॥
देवा सर्वे प्रकुर्वन्ति ऋषयश्च मुनीश्वराः ॥ ८ ॥

बहुनोक्तेन किं देवि सुशिष्याय प्रकाशयेत् ॥
अक्षयां लभते सिद्धिं रहसि न्यासमाचरेत् ॥ ९ ॥

अस्मात् परतरः साक्षाद् देवता भाव सिद्धिदः ॥
लोके नास्ति न सन्देहो सत्यं सत्यं न संशयः ॥ १० ॥

उर्ध्वाम्नाय प्रवेशश्च पराप्राप्तादचिन्तनम् ॥
महाषोढा परिज्ञानं नाल्पस्य तपसः फलम् ॥ ११ ॥

इत्थं महाषोढा न्यासं विधाय चरणादि दीक्षायुक्तश्चेत् तद्विषयकं न्यासं कुर्यात् ॥
तत्रादौ बिश्रां चरणन्यासन्तत्र शिरसि ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हं सः शिवः हसौंः सोहं तुरीय विद्यामुच्चार्य सच्चिदानन्दज्योतिरहम् ॥
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हं सः शिवः हसौंः सोहं तुरीय विद्यामुच्चार्य सच्चिदानन्दज्योतिरहमेव ॥
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हं सः शिवः हसौंः सोहं तुरीय विद्यामुच्चार्य सच्चिदानन्दज्योतिरहमेवास्मि ॥
इति चरचरण त्रयं सङ्घट्टमुद्रया विन्यस्य क्षणं विश्रम्य ॥

अथ शम्भुचारणन्यास कुर्यात् ॥

तत्र शिरसि ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ॐ योहमस्मि ब्रह्मौ वाहमस्मि सोहं स्वछप्रकाश

परिपूर्णपरापर महाप्रकाशपरिपूर्णानन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
इति सङ्घट्टमुद्रया विन्यस्य स्वात्मानं सकलप्रपञ्चोत्तीर्णं संविदेक स्वभावं सच्चिदानन्दमयं विचित्य पञ्चाम्बान्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

तत्र शिरसि ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् आदिनाथव्योमातीताम्बा श्रीपादुकां पू० ॥ ४ अनादिनाथव्योमेश्वर्यम्बाश्री ॥ ४ अनामयनाथव्योमगाम्बाश्री० ॥ ४ अनन्तानन्दनाथव्योमचारिण्यम्बाश्री० ॥ ४ चिदाभासानन्दनाथव्योमस्थाम्बाश्री० ॥ ४ इति पञ्चाम्बान्यासः ॥

अथ नवाकाशनाथन्यासः ॥

तत्र शिरसि ४ हम् उन्मनाकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ सं समथाकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ क्षं व्यापकाकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ मं शक्त्याकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ लं ध्वन्याकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ वं ध्वनिमात्राकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ रम् अनाहताकाशानन्द * थश्री० ॥ ४ यम् इन्द्वाकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ ऊं बिन्द्वाकाशानन्दनाथश्री० ॥ ४ हसक्षमलवरयूं समस्ताकाशानन्दनाथश्री० ॥
इति नवाकाशनाथन्यासः ॥

अथात्मानन्दादि नवनाथन्यासः ॥

त्तत्र शिरसि ४ आत्मानन्दनाथश्री० । ४ परमात्मानन्दनाथश्री० ।

४ (चिदानन्दनाथश्री० । ४) शाम्भवानन्दनाथश्री० । ४ चिन्मुद्रानन्दनाथश्री० । ४ वाग्भवानन्दनाथश्री० । ४ लीलानन्दनाथश्री० । ४ सम्भ्रमानन्दनाथश्री० । ४ चिदानन्दनाथश्री० । ४ प्रसन्नविश्वानन्दनाथश्री० । ४ आत्रोर्ध्वाम्नाये पञ्चाबा दिव्यौघाः ।
नवाकाशनाथाः सिद्धौघः ।
आत्मानन्दनाथादयो मानवौघाः ॥
इति गुरुपङ्क्तिन्यासः ॥

सङ्घट्टमुद्रया शिरस्येव न्यसनीयाः ॥

अथ स्वपारम्पर्यन्यासः ॥

तत्र ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हीं श्रीं यज्ञेश्वरानन्दनाथ सौः संविदानन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि नमः । ६ स्वात्मानन्दनाथ सौः सच्चिदानन्दनाथश्री० । ६ चिदानन्दनाथ सौः संविदानन्दनाथश्री० । ६ ब्रह्मानन्दनाथ सौः सच्चिदानन्दनाथश्री० । ६ पूर्णानन्दनाथ सौः संविदानन्दनाथश्री० । ६

ततः स्वगुरुपादुकां प्राग्वत् न्यसेत् ॥
इति स्वपारम्पर्यन्यासः ॥

अथ षोडशमूलविद्यान्यासः ॥

तत्र शिरसि ४ स्वछप्रकाशपरिपूर्णपरापर महासिद्धविद्याकुलयोगिनी ह्रीं कुलयोगिनी पञ्चविंशार्णामूलविद्या श्रीपादुकां पूजयामि । ४ हसौंः आत्मानं बोधय

बोधय शौंः एकादशाक्षरी प्रासादे पराम्बा मूलविद्या श्री ४ ऐं ब्लूं क्लिन्ने क्लेदिनि महामदद्रवे क्लीं क्लेदय क्लेदय क्लां क्लीं मोहय मोहय क्लीं नमः स्वाहा त्रयश्त्रिंशदक्षरा अतिरहस्य योगिनी मूलविद्याश्री० ॥ ४ हं सः स्वछानन्द परमहंसपरमात्मे स्वाहा सह क्ष्रौम् एकविंशदक्षरा शाम्भवी मूलविद्याश्री० ॥ ४ ह्रीं नित्यस्फुरत्ता चैतन्यानन्दमयी महाबिन्दु व्यापक मातृस्वरूपिणी ऐं ह्रीं श्रीम् ईं ३० । ४ त्रिंशदक्षरा चिद्धृल्लेखा मूलविद्याश्री० । ४ ऐं ह्रीं श्रीं स्वछप्रकाशात्मिके ह्रीं कुलमहामालिनि ऐं कुलगर्भमातृके ह्रीं लं समयविमले श्रीं समयविमलामूलविद्याश्री० । ४ हं सः नित्यप्रकाशात्मिके कुलकुण्डलिनि आज्ञासिद्धि महाभैरवि आत्मानं बोधय बोधय अम्बे भगवति ह्रीं हूं परबोधिनि मूलविद्याश्री० ॥ ४ ॐ मोक्षं कुरु कुलपञ्चाक्षरी मूलविद्याश्री० ॥ ४ लोपामुद्रा पञ्चदशाक्षरीमुच्चार्य चैतन्यत्रिपुरा मूलविद्याश्री० ॥ ४ ऐं शुद्धसूक्ष्मनिराकार निर्विकल्प परब्रह्मस्वरूपिणि क्लीं परानन्दशक्ति सौः शाम्भवानन्दनाथ अनुत्तरकौलिनी

मूलविद्याश्री० ॥ ४ हं सः सोहं स्वछानन्दपरहंस परमात्मने स्वाहा गुरूत्तम विमर्शिनी मूलविद्याश्री० ॥ ४ अनामाख्या व्योमातीतनाथपरापरव्योमातीतव्योमेश्वरी अम्बा अनामाख्यमूलविद्याश्री० ॥ ४ ऐम् इम् ईम् ऊं सङ्केतसारामूलविद्याश्री० ॥ ४ ह्रीं भगवति विच्चै वाग्वादिनि ह्रीं क्लीं महाह्रद महामातङ्गिनि ऐं क्लिन्ने ब्लूं स्त्रीम् अनुत्तर वाग्वादिनि मूलविद्याश्री० ॥ ४ हस्रैं ख्फ्रें हस्क्लें हस्रौः अनुत्तरशाङ्करी मूलविद्याश्री० ॥ ४ तुरीयविद्यामुच्चार्य सर्वानन्दमये महाचक्रे बैदवे परब्रह्मस्वरूपिणी परामृतशक्तिः सर्वमन्त्रेश्वरी सर्वविद्येश्वरी सर्वपीठेश्वरी सर्वविरेश्वरी सर्वयोगेश्वरी सर्ववागीश्वरी सर्वसिद्धेश्वरी सकलजगदुत्पत्तिमातृकाः सचक्राः सदेवताः समुद्राः ससिद्धाः सायुधाः सवाहनाः सपरिवाराः सशक्तिकाः सालङ्काराः सर्वोपचारैः सम्पूजिताः सन्तु शून्याशून्यविवर्जितशक्ति श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी मूलविद्या श्रीपादुकां पूजयामि १६ इति चरणादि षोडशविद्यान्ताः सङ्घट्टमुद्रया शिरस्येव न्यसेत् ।
सङ्घट्टमुद्रा तु शिवशक्त्यात्मक

दक्षिणवामकरयोः पृथक् पृथक् कनिष्ठारहिताङ्गुलिचतुष्ठयाग्र योगरुपा युगपदधोमुखं शिरसि निहिता भवति ।
इति षोडसमूलविद्यान्यासः ॥

अथ षडाधारविद्यान्यसः ॥

तत्र मूलाधारे ४ हं सः स्वानन्दविभूत्यै स्वाहा मूलाधारविद्याश्री पा० ।
इत्यादि १ ॥
स्वाधिष्ठाने ४ सोहं परमहंसविभूत्यै स्वाहा स्वाधिष्ठानविद्याश्रीपा० ॥ २ ॥
मणिपूरके ४ हं सः सोहं स्वछानन्दपरमहंसपरमात्मने स्वाहा मणिपूरकविद्याश्री० ॥ ३ ॥
अनाहते ४ हं सः स्वात्मानं बोधय बोधय स्वाहा परात्मानन्दनाथ अनाहतविद्याश्री० ॥ ४ ॥
विशुद्धौ ४ सोहं परमात्मानं बोधय स्वाहा २ स्वात्मानन्दनाथविशुद्धविद्याश्री० ॥ ५ ॥
आज्ञायां ४ हं सः सोहं स्वाछानन्दनाथ चित्प्रकाशामृत हेतवे स्वाहा आज्ञाविद्या श्रीपादुकां पूजयामि ॥ ६ ॥
इति षडाधारमन्त्रान् त्तत्तच्चक्रे मनसा विन्यस्य पुनः सङ्घट्टमुद्रया शम्भुचरणमात्रं विन्यस्य स्वात्मानं शिवरूपं ध्यायेत् ॥
इति चरणादिन्यासः ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गो दशमोगम्मत् ॥ १ ॥

१२५अ) इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्दद्वन्द्वाते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे दशमस्तरङ्गः ॥ १० ॥

अथ षडन्वयशाम्भवदीक्षायुक्तश्चेत्तत्तन्त्रोक्त न्यासान् कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः हसक्षमलवंरयूं सहक्षमलवरयीं श्री-अमुकानन्दनाथ हसौः हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं ॐ श्रीपादुकां पूजयामि० ॥
इति शाम्भवतन्त्रोक्त गुरुपादुका विद्यया श्रीगुरुपादुकां शिरसि सङ्घटमुद्रया विन्यस्य ध्यात्वा गधादिभिः सम्पूज्य ॥ ६ दक्षिणांसे ऐं ह्रीं श्री हस्फ्रें हसौः ग्लौं हसौः हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं हेरम्बाय नमः ॥
वामांसे ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः उं हसौः हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं दुर्गायै नमः ॥
दक्षोरौ ५ बं ५ बटुकभैरवाये नमः ॥
वामोरौ ५ सं ५ सरस्वत्यै नमः ॥
हृदये ५ ह्रीं हुं हं क्षं ज्वालामुखभैरवाज्ञया मांसावृद्रक्ष रक्ष हूं स्वाहा ५ क्षेत्रपालाय नमः ॥
मुखे ५ पं ५ परमात्मने नमः ॥
इति विन्यस्य पूजयित्वा बाह्य ५ ॐ नमो भगवति नीलवज्रासने मम शरीर रक्ष रक्ष हूं फट् स्वाहा ५ आत्मासनाय नमः ।
इति स्वासनं पूज्य ॥

दक्षवामहस्तौ शिवशक्त्यात्मकौ ध्यात्वा सहस्रः फः अस्त्राय फट् इति मन्त्रेण तालत्रयं दशदिग्बन्धनमग्निप्राकारं न्व कृत्वा कनिष्ठयोः ५ ग्लूं गगनरत्नाय ग्लूं ५ नमः ॥
अनामयोः ५ स्लूं स्वर्गरत्नाय स्लूं ५ नमः ॥
मध्यमयोः ५ म्लूं मर्त्यरत्नाय म्लूं ५ नमः ॥
तर्जन्योः ५ प्लूं पातालरत्नाय प्लूं ५ नमः ॥
अङ्गुष्ठयोः ५ न्लूं नागरत्नाय न्लूं ५ नमः ॥
करतल करपृष्ठयोः ५ ग्लूं स्लूं म्लूं प्लूं न्लूं पञ्चरत्नाय ५ नमः ॥
इति पञ्चरत्नन्यासः ॥

ततः ५ सहस्रौम् ऐं फें ५ इति परमेश्वर परमेश्वरी विद्याभ्यां करयोर्व्यापकं कृत्वा मूर्द्धादि पादान्तं सर्वाङ्गव्यापकं कुर्यात् ॥
ततः ५ सहस्रां फां ५ हृदयाय नमः ॥ ५ सहस्रीं फीं शिरसे स्वाहा ॥ ५ सहस्रुं फूं ५ शिखायै वषट् ॥ ५ सहस्रैं फैं ५ कवचाय हुम् ॥ ५ सहस्रौं फौं ५ नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ५ सहस्र फः ५ अस्त्राय फट् ॥
इति कनिष्ठादितलान्तं करयोर्विन्यस्य हृदयादिषु च न्यसेत् ॥

अथ वक्त्रन्यासः ॥

तत्र चूडाधः ५ शस्त्रौं फां ५ पश्चिमवक्त्राय नमः ॥
वामकर्णे ५ श्स्रीं फीं ५ उत्तरवक्त्राय नमः ।
दक्षकर्णे ५ श्स्रुं फूं ५ दक्षिणवक्त्रायः ॥
मुखे ५ श्स्रैं फैं पूर्ववक्त्राय नमः ।

शिरसि ५ श्स्रौं फौं ५ ऊर्ध्ववक्त्राय नमः ।
ब्रह्मरन्ध्रे ५ सहस्रः फः ५ परवक्त्राय नमः ॥
इति त्र्यङ्गन्यासः ॥

अथ बीजषोढान्यासः ॥

तत्र कलिमूले ५ स्जूं ५ नमः ।
ब्रह्मरन्धे ५ ह्रूं ह्रं ५ ह्रूं ५ नमः ।
भाले ५ रखटसहघरयूं ५ नमः ।
दक्षशङ्खे ५ सहक्षरयूं ५ नमः वामशङ्खे ५ क्ष्रूं ॐ नमः ।
दक्षभ्रुवि ५ श्फ्रें ५ नमः ।
वामभ्रुवि ५ श्रूं ५ नमः ।
भ्रुवोर्मध्ये ५ स्रूं ५ नमः ।
जिह्वायां ५ श्रीं ५ नमः ।
तालुनि ५ क्षर क्ष्रूं ५ नमः ।
दक्षकर्णे ५ फटः ५ नमः ।
वामकर्णे ५ श्रं ५ नमः ।
चोरकूपे ५ लमयरूं ५ नमः ।
गलकाण्डे ५ हस्रुं ५ नमः ।
कण्ठगर्त्ते ५ डरयूं ५ नमः ।
दक्षस्तनो ५ जू य रू औं ५ नमः ।
वामस्तनोपरि ५ डयरूं ५ नमः ।
दक्षस्तन मण्डले ५ हसैं ५ नमः ॥
वामस्तनमण्डले ५ जूं नमः ।
दक्षकक्षे ५ स क ल्रीं ५ नमः ।
वामकक्षे ५ ऐँ नमः ।
नाभौ ५ हसौं ५ नमः ।
दक्षपाणितले ५ फः ५ नमः ।
वामपाणितले ५ फ्रें ५ नमः ।
लिङ्गाग्रे ५ श्रीं ५ नमः ।
लिङ्गमूले ह्रौं ५ नमः ।
मेदसि ५ भ्रें ५ नमः ।
दक्षांसे ५ फ्रें ५ नमः ।
वामांसे ५ सहक्षमलवयंरूं ५ नमः ।
ब्रह्मसूत्रे ५ हं ५ नमः ।
पायौं ५ ह स फ र यूं ५ नमः ।
गुददक्षिणे ५ ह स फ रूं ५ नमः ।
गुदवामे ५ हस्रौं ५ नमः ।
पायुमार्गे ५ ह्रौं ५ नमः ।

दक्षजानुचक्रे ५ क्रां ५ नमः ।
वामजानुचक्रे ५ रूं ५ नमः ।
दक्षजङ्घायां ५ डहु औं ५ नमः ।
वामजङ्घायां ५ सहरस्रूं ५ नमः ।
दक्षगुल्फे ५ ब्रं ५ नमः ।
वामगुल्फे ५ य्रं ५ नमः ।
दक्षगुल्फाधः ५ ह्रक्ष फट् ५ नमः ।
वामगुल्फाधः ५ अं ५ नमः ।
दक्षयमद्वारे ५ नफयरीं ५ नमः ।
यमद्वारमिति पादाङ्गुष्ठाभ्यन्तरस्थ निम्नप्रदेशः ॥
वामयमद्वारे ५ जसक्षह्रौं ५ नमः ।
दक्षपादतले ॥
हस्रूं ५ नमः ।
वामपादतले ५ हर फट् ५ नमः ।
पृष्ठवंशे ५ चलमहीं ५ नमः ।
दक्षपार्श्वे ५ जसहसजूं ५ नमः ।
वामपार्श्वे ५ क्षं ५ नमः ।
दक्षकूर्परे ५ ह्रः फट् ५ नमः ।
वामकूर्परे ५ शीं ५ नमः ।
दक्षमणिबन्धे ५ ग स म य न लूं ५ नमः ।
वाममणिबन्धे ५ लवरयहसूं ५ नमः ।
दक्षांसे ५ हस्फ्रें ५ नमः ।
वामांसे ५ क्ष फट् क्ष रूं ५ नमः ।
दक्षचिबुके ५ फ्रें ५ नमः ।
वामचिबुके ५ क्ष्म्य्रूं ५ नमः ।
दक्षनेत्रे ५ ह र फट् फ्रीं ५ नमः ।
वामनेत्रे क्ष्रौं ५ नमः ।
नासाग्रें ५ ह यूं ५ नमः ।
दक्षतर्जन्यङ्गुष्ठसन्धौ ५ ह्रीं ५ नमः ।
वामतर्जन्यङ्गुष्ठसन्धौ ५ ह स क ल ह्रीं ५ नमः ।
दक्षानामिकायां ५ ह्रीं ५ नमः ।
वामानामिकायां ५ स क ल्ह्रीं ५ नमः ।
इति विन्यस्य मूर्द्धादि पादान्तं पादादि मूर्द्धान्तं च व्यापकं त्वेन पञ्चप्रणवपुटि-

तैरकारादिक्षकारान्तेर्मातृकाक्षरैः सकृन्यसेत् ॥
इति बीजषोढान्यासः ॥

अथ मालिन्यादिषोढान्यासः ॥

तत्र प्रथमो मालिनी न्यासः ॥
शिखायां ५ नं नादिन्यै ५ नमः पश्चिमोस्ये ५ ऋ निवृत्यै ५ नमः ।
उत्तरास्ये ५ ॠं प्रतिष्ठायै ५ नमः दक्षिणासे ५ ऌं विद्यायै ५ नमः ।
पूर्वास्ये ५ ॡं शान्त्यै ५ नमः ।
ऊर्ध्वास्ये ५ थं ग्रंसिन्यै ५ नमः ।
नेत्रयोः ५ धं प्रियदर्शिन्यै ५ नमः ।
नासायां ५ ईं गुह्यशक्त्यै ५ नमः ।
उर्ध्वनेत्रे ५ चं चामुण्डायै ५ नमः ।
वदने ५ वं वैज्रिण्यै ५ नमः ।
दक्षोर्ध्वदन्तपङ्क्तौ ५ कं कराल्यै ५ नमः ।
वामोर्ध्वदन्तपङ्क्तौ ५ खं कपालिन्यै ५ नमः ।
ऊर्ध्वशूले ५ गं शिवायै ५ नमः ।
अधः शूले ५ घं घोषायै ५ नमः ।
दंष्ट्रायां ५ वं वीरायै ५ नमः ।
जिह्वायां ५ इं मायायै ५ नमः ।
वाचि ५ अं वागीश्वर्यै ५ नमः ।
कर्णयोः ५ णं नारायण्यै ५ नमः ।
दक्षकर्णबिले ५ उ मोहिन्यै ५ नमः ।
वामकर्णबिले ५ ऊं प्रज्ञायै ५ नमः ।
कण्ठे वँ ५ शिखिवाहिन्यै ५ नमः ।
दक्षांसे ५ भं भीषण्यै ५ नमः ।
वामांसे ५ यं वायुवेगायै ५ नमः ।
दक्षभुभे ५ “नं भीमायै ५ नमः ।
वामजे ५ टं विनायक्यै ५ नमः ।
दक्षपाणौ ५ ठं पूर्णायै ५ नमः ।
वामपाणौ ५ लं शक्त्यै ५ नमः ।
दक्षकराङ्गुष्ठे ५ झं झङ्कार्यै ५ नमः ।
वामकराङ्गुष्ठे ५ ञं कूर्दिन्यै ५ नमः ।

दक्षकर शूलदण्डे ५ ढं कालिकायै ५ नमः ।
वामकर शूलदण्डे ५ रं दीपिन्यै ५ नमः ।
शूलाग्रे ५ जं जयन्त्यै ५ नमः ।
हृदये ५ पं पावन्यै ५ नमः ।
उदरे ५ बं लम्बिन्यै ५ नमः ।
नाभौ ५ क्षं संहारिणै ५ नमः ।
दक्षस्तने ५ छं छागल्यै ५ नमः ।
वामस्तने ५ लं पूतनायै ५ नमाः ।
दक्षस्तनोपरि ५ आम् आमोदायै ५ नमः ।
वामस्तनोपरि ५ सं परमशक्त्यै ५ नमः ।
प्राणे ५ हम् अम्बायै ५ नमः ।
चित्ते ५ अः इछाशक्त्यै ५ नमः ।
नितम्बद्वये ५ मं महाकाल्यै ५ नमः ।
गुह्ये ५ शं पुष्पास्त्रायै ५ नमः ।
शुक्रे ५ अं सूक्ष्मायै ५ नमः ।
ऊरुद्वये ५ तं तारायै ५ नमः ।
दक्षजानुनि ५ एं ज्ञानशक्त्यै ५ नमः ।
वामजानुनि ५ ऐं क्रियाशक्त्यै ५ नमः ।
दक्षजङ्घायां ५ ॐ गायत्र्यै ५ नमः ।
वामजङ्घायां ५ औं सावित्र्यै ५ नमः ।
दक्षपादे ५ दं वहन्यै ५ नमः ।
वामपादे ५ फं फट्कार्यै ५ नमः ।
ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः नं फां ह्रां ह्रीं मालिनीं सर्वाङ्गेषु पूजयामि ५ नमः ।
इति सर्वाङ्गे व्यापकं कुर्यात् ।
इति मालिनी न्यासः ॥

अथ शब्दराशिन्यासः ॥

स तु प्रागुक्त श्रीकण्ठादि न्यास एव तत्र प्रीक्ततार्तीय बीजमपहाय पच-

प्रणवसम्पुटितः कार्यः ।
तत्र ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः अं श्रीकण्ठेशाय पूर्णोदर्यै हसौः हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं नम इत्यादि ॥
इति शब्दराशिन्यासः ॥

अथ त्रिविद्यान्यासः ॥

नाभौ ऐं ह्रीं श्रीं हस्फ्रें हसौः ऐं ह्रीम् अघोरे ह्रीं सः हसौ हस्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं नमः ।
हृदये ५ परमघोरे हूं घोररूपे हसौः घोरमुखि भीषणे वम वम पिब रहः हें रुरु रर ह्रीं ह्रूं फ्रें हसौः ५ नमः ।
भ्रुमध्ये । ५ स्फ्रं ५ नमः ।
इति त्रिविद्यान्यासः ॥

अथ अघोरिकाष्टकन्यासः ॥

तत्र शिरसि ५ ऐं ह्रीं घोरे ह्रीं सः अघोरायै ५ नमः ।
भाले ५ परमघोरे हूं परमघोरायै ५ नमः ।
भ्रुमध्ये ५ घोररूपे हसौ घोररूपायै ५ नमः ।
मुखे ५ घोरमुखि सः घोरमुख्यै ५ नमः ।
कण्ठे ५ भीमे सः भीमायै ५ नमः ।
हृदये ५ भीषणे सः भीषणायै ५ नमः ।
उदरे ५ वमसः वमन्यै ५ नमः ।
नाभौ ५ पिबसः पिबन्यै ५ नमः ।
इत्यघोरिकाष्टकं न्यासः ॥

अथ द्वादशाङ्गन्यासः ॥

तत्र पादयोः ५ श्रें सिध्यै ५ नमः ।
जान्वोः श्रेम् ऋध्यै ५ नमः ।
ऊर्वोः ५ श्रें द्युत्यै ५ नमः ।
गुह्ये ५ श्रें लक्ष्म्यै ५ नमः ।
नाभौ ५ श्रें कान्त्यै ५ नमः ।
हृदये ५ शिवायै ५ नमः ।
कण्ठे ५ श्रे सुमुखायै ५ नमः ।
मुखे ५ श्रें मालिन्यै ५ नमः ।
कर्णयोः ५ श्रें नन्दायै ५ नमः ।
नेत्रयोः ५ श्रें हयवेगायै ५ नमः ।
भाले ५ श्रें महामुखै ५ नमः ।
शिरसि ५ श्रें विश्वेशायै ५ नमः ।
इति द्वादशाङ्गन्यासः ॥

अथ षडङ्गन्यासः ॥

तत्र हृदि ५ श्रां सर्वज्ञतायै ५ हृदयाय नमः । ५ श्रीम् अमृततेजो ज्वालामिलिनि ५ नित्य तृत्यायै ५ शिरसे स्वाहा ॥ ५ श्रूं वेदवेदिनि अनादिबोधायै ५ शिखायै वषट् ॥ ५ श्रैं वह्निवज्रधराय स्वाहा स्वतन्त्रतायै ५ कवचाय हूम् ॥ ५ श्रौं नित्यमलुत्यशक्तये ५ नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ५ श्रः अनन्तशक्तियुक्ताय पाशुपतास्त्राय हूं फट् ५ अस्त्राय फट् ॥
इति शडङ्गन्यासः ॥

स्तत्तन्मुद्रया कार्यः ॥
इति मालिन्यादिषोढान्यासः ॥

अथ पञ्चमहारत्नन्यासः ॥

तत्र आज्ञाचक्रे ५ ग्लूं गगनरत्न गगनपीठ गगनलोकगर्भगामिनी गगननाथगगनाम्बा गगनेश्वरि चतुःषष्ठिलक्षकोटियोगिन्यम्बा ग्लूं ५ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
विशुद्धिचक्रे ५ स्लूं स्वर्गरत्न स्वर्गपीठ स्वर्गलोकगर्भगामिनि स्वर्गनाथस्वर्गाम्बा स्वर्गेश्वरी द्वात्रिंशल्लक्षकोटियोगिन्यम्बा स्लूं ५ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
(विशुद्धिचक्रे ५ स्लूं स्वर्गरत्नस्वर्गपीठ स्वर्गलोक) अनाहतचक्रे ५ म्लूं मर्त्यरत्न मर्त्यपीठ मर्त्यलोक गर्भगामिनि मर्त्यनाथमर्त्याम्बा मत्येश्वरी षोडशलक्षकोटि-

योगिन्यम्बा म्लूं ५ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
मणिपूरके चक्रे ५ प्लूं पातालरत्न पातालपीठ पाताललोक गर्भगामिनि पातालाम्बा पातलेश्वरी अष्टलक्षकोटियोगिन्यम्बा प्लूं ५ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥
स्वाधिष्ठाने चक्रे ५ न्लूं नागरत्न नागपीठ नागलोक गर्भगामिनि नागनाथ नागाम्बा नागेश्वरी तुर्लक्षकोटियोन्यम्बा न्लूं ५ श्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
इति पञ्चमहारत्नन्यासः ॥

अथ परादित्रिविधन्यासः ॥

तत्र अङ्गुष्ठयोः ५ ऐं परायै ऐं ५ नमः ।
तर्जन्योः ५ ह्रँ इछायै ह्रूं ५ नमः ।
मध्यमयोः । ५ ऐं ज्ञानायै ऐं ५ नमः ।
अनामयोः । ५ श्रीं क्रियायै श्रीं ५ नमः ।
कनिष्ठयोः । ५ ह्रीं कुण्डलिन्यै ह्रीं ५ नमः ।
करतले करपृष्ठयोः ५ फ्रें मातृकायै फ्रें ५ नमः ।
इति करन्यासः ।

अथ हृदयादि षडङ्गेष्वेभिरेव मन्त्रैः सजातिभिर्न्यसेत् ॥

ततः पश्चिमवक्त्रे । ५ ऐं परायै ऐं ५ नमः ।
उत्तरवक्त्रे ५ ह्रूम् इछायै ह्रूं ५ नमः ।
दक्षिणवक्त्रे ५ ऐं ज्ञानायै ऐं ५ नमः ।
पूववक्त्रे ५ श्रीं क्रियायै श्रीं ५ नमः ।
उध्ववक्त्रे ५ ह्रीं कुण्डलिन्यै ह्रीं ५ नमः ।
परवक्त्रे ५ फ्रें मातृकायै फ्रें ५ नमः ।
इति परादि त्रिविधन्यासः ॥

अथ गुरुपारम्पर्यन्यासः ॥

तत्र शिरसि ५ हसक्षमलवरयूं सहक्षमलवरयीं श्री-अमुकानन्दनाथ ५ श्रीपा० ॥
इति सङ्घट्टमुद्रया स्वगुरुपादुकां विन्यस्य ।
ब्रह्मरन्ध्रे ५ अः हं सः सोहम् अः शौं सौः ज्योतिः पराम्बानिर्वाणानन्दनाथ सौः शौम् अः सोहं सः अः ५ निर्वाणचरण श्रीपा० ।
इति सङ्घट्टमुद्रयैव न्यसेत् ॥

ब्रह्मरन्ध्रे ५ हसक्षमलवरयूं (सहक्षमलवरयीं श्री- अमुकानन्दनाथ ५) श्रीपरपावक श्रीपा० ।
इति सङ्घट्टमुद्रयान्यसेत् ।

तत्रैव ५ ॐ ह्रीं कामदुघे अमोघे वरदे विच्चे स्फुर स्फुर श्रीं श्रीं ५ कुलकामधेनु श्रीपा० ।
ततस्तत्रैव दक्षभागे ५ हस्लौं शुक्लनति महापीठ महाप्रकाशानन्दनाथ हस्रौं ५ शुक्लचरण श्रीपा० ।
वामभागे ५ सह्रौं रक्तविद्यामहापीठ रक्तपुष्पमहापीठ रक्तमण्डलमहापीठ रक्तचरुकमहापीठ रक्तदीपमहापीठ रक्तमुद्रामहापीठ रक्तनतिमहापीठ महाप्रकाशिनी पराम्बा श्रौं ५ रक्तचरण श्रीपा० ।
ब्रह्मरन्ध्रमध्ये ५ हस्रौं श्रौं मिश्रविद्यामहापीठ मिश्रपुष्पमहापीठ मिश्रमण्डलमहापीठ मिश्रचरुकमहापीठ मिश्रमन्त्रमहापीठ मिश्रदीपमहापीठ मिश्रमुद्रामहापीठ मिश्रनतिमहापीठ

महाप्रकाश महाप्रकाशिनी सामरस्यानन्दनाथ मिश्रपाद श्रौं हस्रौं ५ मिश्रचरणश्रीपादुकां पूजयामि ॥
इति सङ्घट्टमुद्रया न्यसेत् ॥
इति चरणत्रयं न्यासः ॥

अथ दिव्यौघादिगुरुपङ्क्तित्रयन्यासः ॥

तत्र शिरसि ५ लं ब्रह्ममहाप्रेतपद्मासनाय नमः लं ५ ब्रह्म श्रीपादुका० ।
तत्रैव ५ वं विष्णुमहाप्रेतपद्मासनाय नमः ।
वं ५ विष्णु श्री० । ५ रं रुद्रमहाप्रेतपद्मासनाय नमः ।
रं ५ रुद्र श्रीपा० । ५ यम् ईश्वरमहाप्रेतपद्मासनाय नमः यं ५ ईश्वर श्रीपा० । ५ हं सदाशिवमहाप्रेतपद्मासनाय नमः हं ५ सदाशिव श्री० ।
सं हेमगर्भमहाप्रेतपद्मासनाय नमः सं ५ हेमगर्भ श्री० । ५ ऐं परायै ऐं ५ पराम्बा श्री० । ५ ह्रूम् इछायै ह्रूम् इछाम्बा श्री० । ५ ऐं ज्ञानायै ऐं ५ ज्ञानाम्बा श्रीपा० । ५ श्रीक्रियायै श्रीं ५ क्रियाम्बा श्रीपा० । ५ ह्रीं कुण्डलिन्यै ह्रीं ५ कुण्डलिन्यम्बा श्रीपा० । ५ फ्रें मातृकायै फ्रें ५ मातृकाम्बा श्रीपा० ।
इति दिव्यौघाः ॥

अथ सिद्धौघः ।

५ आम् आदिनाथानन्द आदिपराम्बा आं ५ श्रीपा० ॥ ५ अम् अचिन्त्यानन्दनाथ अचिन्त्यपराम्बा अं ५ श्रीपा० । ५ अम् अव्यक्तानन्दनाथ अव्यक्तापराम्बा अं ५ श्रीपा० । ५ कुं कुलेश्वरानन्दनाथ कुलेश्वरी पराम्बा कुं ५ श्रीपा० ।
इति सिद्धौघाः ॥

अथ मानवौघः ॥

५ चं चर्यातूष्णीशानन्दनाथसिद्धापराम्बा सिण्टीशापराम्बा ५ श्रीपा० । ५ चिञ्चिणी-

मित्रीशानन्दनाथ कुब्जिकापराम्बा ५ श्री० । ५ गगनानन्दनाथ वाटुलीलावली पराबा ५ श्री० । ५ चन्द्रगर्भानन्दनाथ बलिभागी पराम्बा ५ श्री० । ५ मुक्तानन्दनाथ महिलापराबा ५ श्री० । ५ ।
ललितानन्दनाथ शङ्खापराम्बा करुणापराम्बा ५ श्री० । ५ ऐं श्रीकण्ठानन्दनाथ श्रीकण्ठापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ परेश्वरानन्दनाथ परेंश्वरी पराम्बा ५ श्री० ॥ ५ कुमारानन्दनाथ सहजापराम्बारत्नादेवीपराम्बा ५ श्री० । ५ रत्नानन्दनाथ ज्ञानादेवी पराम्बा ५ श्री० ॥ ५ ब्रह्मानन्दनाथनादिनी पराम्बा ५ श्री० ॥ ५ अजेशानन्दनाथ महिलापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ प्रतिष्ठानन्दनाथ सहजापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ शिवानन्दनाथ प्रतिभापराम्बा श्री० ॥ ५ चिदानन्दनाथ सहजापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ श्रीकण्ठानन्दनाथ विद्याशक्तिपराम्बा ५ श्री० ॥ ५ शिवानन्दनाथ सहजापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ सोमानन्दनाथ सहजापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ संविदानन्दनाथ सहजापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ विबुधानन्दनाथ विबुधापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ भैरवानन्दनाथ भैरवीपराम्बा ५ श्री० ॥ ५ आनन्दानन्दनाथ आनन्दापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ कामेश्वरानन्दनाथ कामेश्वरी पराम्बा ५ श्री० ॥ ५ कमलानन्दनाथ सहजापराम्बा श्री० ॥
इति गुरुपङ्क्तित्रयं ब्रह्मरन्ध्र एव सङ्घट्टमुद्रया विन्यस्य पुनः शाम्भवप्रकरणोक्त गुरुपादुका-

विद्यया स्वगुरुपादुकां विन्यस्य स्वगुरु कृत स्वनाममूलाधारे स्मरेदिति गुरुक्रम्यन्यासः ॥

अथ षडन्वयमन्त्रन्यासः ॥

आज्ञायां ५ श्रौम् ऐं फ्रें श्रीपरमेश्वरानन्दनाथ परेश्वरी पराम्बा ५ श्री० ॥
विशुद्धौ ५ ह्स्रूं? ऐं कुब्जि फ्रें श्रीविच्चेश्वरानन्दनाथ विच्चेश्वरीपरां ५ श्री० ॥
अनाहते ५ ह्स्फ्रेम् ऐं कुब्जिकायै ह्स्फ्रें विच्चे हंसेश्वरानन्दनाथ हंसेश्वरीपराम्बा ५ श्री० ॥
स्वाधिष्ठाने ५ ह्रां ह्रूं ह्रीं ह्स्रां ह्स्रां ह्स्रूं ह्स्रीं क्ष्रां क्ष्रूं क्ष्रीं किणि किणि ह्स्फ्रां ह्स्फ्रां ह्स्प्रूं ह्स्प्रीं विच्चे ह्रौं हससह्स्प्रें हसक्षमलवयरूम् औं हसक्षमलवयरीं हसक्षमलवयरूं हसक्षमलवयरीम् ऐं ह्स्रीं ह्स्रूं ह्स्रां ह्रीं ह्रूं ह्राम् ऐं नित्ये भगवति ह्स्फ्रें कुलेश्वरी ह्रां ह्रूं ह्रीं ह्लां ह्रीं ह्रूं ह्यैं हौ “न ञ ण न मे क्ष्रां क्ष्रूं क्ष्रीं क्ष्रः क्ष्रं श्रीं फट् ह्स्रौं फ्रेम् अघोरमुखी कुब्जिकायै छ्रां छ्रूं छ्रीं घोरे अघोरे यं रं लं व हं सं किणि किणि महाकिणि विच्चे संवर्त्तेश्वरानन्दनाथ संवर्त्तेश्वरी पराम्बा ५ श्रीपा० ॥
मणिपूरके ५ हृ स ब्रूम् ऐं रिङ्गटि पिङ्गटि कण्टपि विच्चे द्विपेश्वरानन्दनाथ द्वीपेश्वरीपराम्बा ५ श्री० ॥
मूलाधारे ५ हसक्षमलवरयूं नमो भगवति ह्स्फ्रें कुब्जिकायै ह्रां ह्रूं ह्रीं “न ञ ण न मे अघोरमुखि छ्रां छ्रीं किणि किणि विणि विणि विच्चे नवात्मेश्वरानन्दनाथ नवात्मेश्वरीपराम्बा ५ श्री० ॥
इति षडन्वयमन्त्रन्यासः ॥

ततः परेश्वर परेश्वरीमूल-

विद्यया व्यापकं न्यासं कृत्वा देवं हृदये ध्यायेत् ॥
तद्यथा ॥

सहस्रसूर्यसङ्काशो महादीप्तिघरो गुरुः ॥
षडन्वयेश्वरः श्रीमान् परशम्भु रजो व्ययः ॥

षडानन स्फुरन्नेत्र त्रय षट्क समन्वितः ॥
द्वीपिचर्मकटिस्फार मुण्डमालाविभुषणः ॥

नरास्थिरल पारिजातपुष्पमालासमावृत्तः ॥
ब्रह्मनाभिक गताङ्गुष्ठो दंष्ट्राविस्तृतलापनः ॥

विचित्राभरणैर्युक्तः सर्ववि पशुपाश हृत् ॥
शूलासीषु शक्तिसृणि वरधारी महातनुः ॥

कपालफल चापारिणशाभयकराम्बुजः ।
देवावृतः पितृवने क्रिडाकृन्मारसोत्तरे ॥

एवं परेश्वरीं ध्यायेत् स्तनभारविराजिताम् ॥
मानसं शाम्भवं ज्ञात्वा जपेद्विद्यामनन्यधीः ॥

दक्षोर्ध्वकरमारभ्य दक्षाधः करपर्यन्तं वामोर्ध्वकर मर्मभ्यं वामाधः करपर्यन्तम् आयुध ध्यानम् ॥
इति ध्यात्वाभि सम्पूज्य मूलविद्या द्वयं पुनः ॥
समभ्यस्य समर्प्याथ चरण द्वितयं स्मरेदिति स्वैक्येन ध्यात्वा मानसैः पूजयित्वा पञ्चप्रणव सम्पुटितं परेश्वरबीजं यथाशक्ति जपित्वा तथैव परेश्वरी मन्त्रं जपित्वा देवाय जपं समर्प्य षडन्वय शाम्भवाधिदेवतां ललितां स्वात्मानं ध्यायेत् ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रिय सूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गो रुद्र सङ्ख्यकः ॥ ११ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्दद्वद्वातेवासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन कृते सौभाग्यरन्ताकरे एकादशस्तरङ्गः ॥

इति न्यासं कृत्वा षडन्वय शाम्भवरश्मिस्मरणं कुर्यात् ॥
तत्र प्रथमं मानसपरेश्वर क्रमः ।

तत्र आज्ञाचक्रे ५ हिरण्यगर्भं षडाननं स्वर्णवर्णं शवासनं ध्यात्वा तस्य नाभि ५ प्रकर्णिकायां श्स्रौम् इति परेश्वरकूटं बालार्कवर्णं ध्यात्वा तदुद्भवं ध्यानोक्तरूपं परेश्वरं देवमात्मानं ध्यात्वा तं सर्वगुरुस्वरूपं सशवासनं परेश्वरं ब्रह्मरन्ध्रे सञ्चित्यमूलाधारे वाग्भवोत्थां परेश्वरीं ध्यानोक्तरूपां पञ्चदशफणायुक्ता हीन्द्रस्य मध्यफणा स्थितां ध्यात्वा पुनस्तां तेजोरुपां ब्रह्मरन्ध्रपर्यन्तं ध्यात्वा तेन तेजसा सावय विकृत्य परेश्वरेण संयोज्य न्यासोक्तेनैकीकृतेन मन्त्रेण देवं देवी मानसैरुपचारैः पूजयेत् ॥
ततस्तं परितः शिरसि षट्कोणं विभाव्य तस्य कोणेषु ईषानादि वायव्यां तेषु चतुष्कादि क्रमेण प्रादक्षिण्येन द्वात्रिंशद्रश्मयो मिथुनरूपाः पूज्याः ॥

तत्रैशानकोणे ॥

प्रथमं मिथुनचतुष्करङ्क्तवर्णं ध्यात्वा ऐं ह्रीं श्रीं ह्स्फ्रें ह्स्रौः ऐं परानन्दनाथ परापराम्बा ऐं ह्सौः ह्स्फ्रें श्रीं ह्रीम् ऐं श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥ ५ ऐं भानन्दनाथ भापराम्बा ऐं ५ श्रीपा० । ५ ऐं चिदानन्दनाथ चित्पराम्बा ऐं ५ श्री० । ५ ऐं महामायानन्दनाथ महामायापराम्बा ऐं ५ श्री० ॥
इति चतुष्के ॥

अथ पूर्वकोणे ॥

मिथुनपञ्चकं शुक्लवर्णं ध्यात्वा ५

ह्रम् इछानन्दनाथेछापराम्बा ह्रूं ५ श्री० । ५ ह्रूं सृष्ट्यानन्दनाथसृष्टिपराम्बा श्री० ॥
ह्रूं स्थित्यानन्दनाथस्थितिपरा ह्रूं ५ श्री० । ५ ह्रूं निरोधानन्दनाथ निरोधापराम्बा ह्रूं ५ श्री० । ५ ह्रूं मुक्त्यानन्दनाथ मुक्तिपराम्बा ह्रूं ५ श्री० । ५

अथाग्नेयकोणे ॥

मिथुनचतुष्कं धूम्रवर्णं ध्यात्वा ५ ऐं ज्ञानानन्दनाथज्ञानापराबा ऐं ५ श्री० । ५ ऐं सत्यानन्दनाथ सतीपराम्बा ऐं ५ श्री० । ५ ऐम् असत्यानन्दनाथ असतीपराम्बा ऐं ५ श्री० । ५ ऐं सदसत्यानन्दनाथ सदसतीपराम्बा ऐं ५ श्री० ।

अथ नैर्-ऋतिकोणे ।

मिथुन सप्तकं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ५ श्रीक्रियानन्दनाथ क्रियापराम्बा श्री ५ श्री पा० । ५ श्रीम् अत्मवत्यान्दनाथ आत्मवतीपराम्बा श्रीं ५ श्री० । ५ श्रीम् इन्द्रियानन्दनाथ इन्द्रियापराम्बा श्रीं ५ श्री० । ५ श्रीं गोचरानन्दनाथ गोञ्चरीपराबा श्रीं ५ श्री० । ५ श्रीं लोकमुखानन्दनाथ लोकमुख्यापराम्बा श्रीं ५ श्री० । ५ श्रीं वेदान्नन्दनाथ वेदापराम्बा श्री ५ श्री० । ५ संविदानन्दनाथ संवित्पराम्बा श्रीं ५ श्री० ।

ततः पश्चिमकोणे मिथुनचतुष्कं पीतवर्णं ध्यात्वा ५ ह्रीं कुण्डल्यानन्दनाथ कुण्डलीपराम्बा ह्रीं ५ श्री० । ५ ह्रीं सुषुम्णानन्दनथ सुषुम्णापराम्बा ह्रीं ५ श्री० । ५ ह्रीं प्राणसूत्रानन्दनाथ प्राणसूत्रापराम्बा ह्रीइं ५ श्री० । ५ ह्रीं स्यन्दानन्दनाथ स्यन्दापराम्बा ह्रीं ५ श्री० ।

ततो वायव्यकोणे

मिथुनाष्टकं पितवर्णं ध्यात्वा ५ फ्रें मातृकानन्दनाथ मातृकापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें शब्दानन्दनाथ शब्दापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें वर्णानन्दनाथ वर्णापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें स्वरोद्भवानन्दनाथ स्वरोद्भवापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें वर्णजानन्दनाथ वर्णजापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें वर्गजानन्दनाथ वर्गजापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें संयोगानन्दनाथ संयोगापराम्बा फ्रें ५ श्री० । ५ फ्रें मन्त्रविग्रहानन्दनाथ मन्त्रविग्रहापराम्बा फ्रें ५ श्री० ।
इति रश्मिक्रमं सम्पूज्य विन्यस्य पुनर्देवदेव्यौ पूजयेदिति मानसपरेश्वरक्रमः ॥

अथ नाभसविच्चेश्वरक्रमः ॥

तत्र विशुद्धिचक्रे ह्स्राम् इति विच्चेश्वरबीजं शुद्धस्फटिकसङ्काशं ध्यात्वा तदुद्भवं देवमात्मानम् ॥

शुद्धस्फटिकसङ्काशं षट्चक्रे द्वादशाङ्घ्रिकम् ॥
भैरवाभं शूलचक्राङ्कुशपाशं शरान्वरम् ॥

दक्षे च वामके तद्वछङ्खध्वजा हि नृमुखम् ॥
चापाभये च बिभ्राणं तद्वतीं च कुलेश्वरीम् ॥

दक्षोर्ध्व वामोर्ध्व क्रमेणायुधक्रमः ॥

इति सदाशिव प्रेतासनस्थं विच्चेश्वररूपमात्मानं ध्यात्वा ५ ह्स्रां ५ हृदयाय नमः । ५ ह्स्रीं शिरसे स्वाहा ॥
एवं षट् दीर्घयुक्तबीजेन करषडङ्गचक्रन्यासं प्राग्वद्विधाय मूलाधारे

देवी मन्त्रस्यान्तिमं फेमिति बीजं शुद्धस्फटिकसङ्काशं ध्यात्वा तदुद्भूतां देवी विच्चेश्वर सदृशीं ध्यात्वा षट्दीर्घयुक्त फेमिति बीजेन पञ्चप्रणवसम्पुटितेन प्राग्वत् करषडङ्गवक्त्रन्यासान् कृत्वा विच्चेश्वरीं तेजोरूपां मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं ध्यात्वा विशुद्धौ विश्राम्य पुनः सावयवां तां विच्चेश्वरेण संयोज्य देवदेवी रूपमात्मानं ध्यायन् पञ्चप्रणवसपुटित बीजद्वयेन पुनः प्राग्वत् अङ्गन्यासं कृत्वा पूर्वोक्तविद्यया देवदेव्यौ मानसौपचारैः सम्पूज्य पुनर्ब्रह्मरन्ध्रे ध्यात्वा मानसं पूजयित्वा देवं परितः षट्कोणं विभाव्य तस्य पूर्वादि ईशानान्तकोणेषु षट्क षट्कक्रमेण षट्त्रिंशद्रश्मि मिथुनानि न्यसेत् ॥
तत्र पूर्वकोणे मिथुनषट्कं शुक्लवर्णं ध्यात्वा ५ हं हृदयानन्दनाथकौलीनीपराम्बा हं ५ श्री० । ५ धं धरानन्दनाथ धात्रीपराम्बा धं ५ श्री० । ५ भां भावानन्दनाथ विच्चेश्वरी पराम्बा भां ५ श्री० । ५ भं भवानन्दनाथयोगिनीपराम्बा भं ५ श्री० । ५ मं महानन्दनाथ ब्रह्मधारापराम्बा मं ५ श्री० । ५ सं सर्वानन्दनाथ शाम्भवीपराम्बा सं ५ श्री० ॥

अथाग्नेयकोणे द्वितीय षट्कं

रक्तं ध्यात्वा ५ इन्द्रवानन्दनाथं कालिकापराम्बा इं ५ श्री० ॥ ५ वं वसानन्दनाथ दुष्टचण्डालीपराम्बा वं ५ श्री० ॥ ५ मों मोहानन्दनाथ घोरेशीपराम्बा मों ५ श्री० ॥ ५ मं मनोभवानन्दनाथ हेलापराम्बा मं ५ श्री० ॥ ५ सें सेकानन्दनाथ महारक्तापराम्बा सें ५ श्री० ॥
ज्ञां ज्ञानानन्दनाथ कुब्जिकापराम्बा ज्ञां ५ श्री० ॥

अथ नैर्-ऋतिकोणे मिथुनषट्कं श्यामवर्णं ध्यात्वा ५ खें खेटानन्दनाथ डाकिनीपराम्बा खें ५ श्री० । ५ ज्वां ज्वालानन्दनाथ राकिनीपराम्बा ज्वां ५ श्री० । ५ मं महाङ्कुशानन्दनाथ लाकिनीपराम्बा मं ५ श्री० । ५ श्रीं श्रियोज्वलानन्दनाथ काकिनीपराम्बा श्रीं ५ श्री० । ५ तें तेजीशानन्दनाथ साकिनीपराम्बा तें ५ श्री० । ५ मूं मूर्द्धानन्दनाथ हाकिनीपराम्बा मूं ५ श्री० ॥

ततः पश्चिमकोणे धूम्रवर्णं मिथुनषट्कं ध्यात्वा ।

५ वां वायव्यानन्दनाथ पद्मापराम्बा वां ५ श्री० । ५ कुं कुलानन्दनाथ सिंहापराम्बा कुं ५ श्री० ।
सं संहारानन्दनाथ कुलेश्वरीपराम्बा सं ५ श्री० । ५ विं विश्वम्भरानन्दनाथ क्रमापराम्बा विं ५ श्री० । ५ कुं कुटिलानन्दनाथ कूर्मपराम्बा कुं ५ श्री० । ५ गां गालवानन्द कलिनीपराम्बा गां ५ श्री० ॥

ततो वायव्यकोणे मिथुनषट्कम् अरुणवर्णं ध्यात्वा ॥ ५

व्यों व्योमानन्दनाथ व्योमापराम्बा व्यों ५ श्री० । ५ श्वं श्वसनानन्दनाथ नादापराम्बा श्वं ५ श्री० । ५ खें खेचरानन्दनाथ महिमापराम्बा खें ५ श्री० । ५ बां बाहुलानन्दनाथ महामायापराम्बा बां ५ श्री० । ५ ज्ञां ज्ञानानन्दनाथ कुण्टलीपराम्बा ज्ञां ५ श्री० । ५ विं विश्वानन्दनाथ कुलेश्वरीपराम्बा विं ५ श्री० ॥

तत ईशानकोणे मिथुनषट्कं स्फटिकवर्ण ध्यात्वा ॥

५ आम् आज्ञानन्दनाथ सिद्धापराम्बा आं ५ श्री० । ५ मं मदनानन्दनाथ द्वीपिकापराम्बा मं ५ श्री० । ५ यं यशानन्दनाथ रेचिकापराम्बा यं ५ श्री० । ५ शं शङ्खानन्दनाथ मोचिकापराम्बा शं ५ श्री० । ५ पं परानन्दनाथ परापराम्बा पं ५ श्री० । ५ वं वरानन्दनाथ चितिपराम्बा वं ५ श्री० ॥
इति रश्मिक्रमं विन्यस्य देवदेव्यै ।
तदेक विद्मया पुनर्विन्यस्य मानसं सम्पूज्य वायव्यक्रममारभेत् ॥
इति नाभस विच्चेश्वर क्रमः ॥

अथ वायव्यहंसेश्वर क्रमः ॥

तत्र अनाहतचक्रे ह्स्फ्रम् इति हंसेश्वर बीजं धूम्रवर्णं विचिन्त्य तदुद्भवं देवं धूम्रवर्णं षण्मुखं द्वादशबाहुं हेमपात्र शूलचक्राङ्कुशबाणवरान् शङ्खध्वजसर्पनृशिरश्चापा भयानि च दक्षवामयोरूध्वादि क्रमेण विभ्राणं

द्वादशपादं भैरवरूपमीश्वर प्रेतासनस्थं हंसेश्वरं तन्मयमात्मानं च ध्यात्वा ५ ह्स्फ्रा ५ हृदयाय नमः ।
इत्यादि षट् दीर्घभाजा हंसेश्वर बीजेन करषडङ्गवक्त्रन्यासान् विधाय देवीमन्त्रस्य ह्स्रूमिति षष्ठं बीजं मूलाधारे धूम्रवर्णं ध्यात्वा तदुद्भवां धूम्रवर्णां हंसेश्वरीं हंसेश्वरसमानरूपां ध्यात्वा देवी विद्या षष्ठबीजेन प्राग्वत् अङ्गन्यासं विधाय हृदये देवदेव्यौ ध्यात्वा मानसैरुपचारैः पूजयित्वा शिरः पीठं पूजार्थं चरणद्वयमध्यस्य ब्रह्मरन्ध्रे यथोक्त रूपौ ध्यात्वा तयोरेकविद्यया सम्पूज्य शिरसि षट्कोणं विभाव्य तस्याग्नेयकोणे प्रथमचतुष्कं पीतवर्णं ध्यात्वा ५ लमयरूं खगेश्वरानन्दनाथ भद्रापराम्बा लमयरूं ५ श्री० । ५ लमयरूं कूर्मानन्दनाथ माधविकापराम्बा लमयरूं ५ श्री० ॥ ५ लमयरूं मेषानन्दनाथ कोशापराम्बा लमयरूं ५ श्री० ॥ ५ लमयरूं मानानन्दनाथ मल्लिकापराम्बा लमयरूं ५ श्री० ।

अथ नैर्-ऋत्ये पञ्चकं श्यामवर्णं ध्यात्वा ५ वमयरूं ज्ञानानन्दनाथ विमलापराम्बा ५ वमयरूं ५ श्री० । ५ वमयरूं महानन्दनाथ शाबरीपराम्बा वमयरूं ५ श्री० । ५ वमयरूं

तीव्रानन्दनाथ लीलापराम्बा वमयरूं ५ श्री० । ५ वमयरूं प्रियानन्दनाथ कुमुदापरां वमयरूं ५ श्री० । ५ वमयरूं कौलिकानन्दनाथ मेनकापराम्बा वमयरूं ५ श्री० ॥

ततः पश्चिमकोणे मिथुनषट्कं रक्तवर्णं ध्यात्वा ५ रमययूं डामरानन्दनाथ डाकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० । ५ रमरयूं रामानन्दनाथ राकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० । ५ रमरयूं लामरानन्दनाथ लाकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० । ५ रमरयूं कामरानन्दनाथ काकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० । ५ रमरयूं सामरानन्दनाथ साकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० । ५ रमरयूं हामरानन्दनाथ हाकिनीपराम्बा रमरयूं ५ श्री० ॥

ततः वायव्यकोणे तुरीयं मिथुनचतुष्कं धूम्रवर्णं ध्यात्वा ५ यमयरूं कूरङ्गीशानन्दनाथ कुलापराम्बा यमयरूं ५ श्री० । ५ यमयरूं मदघ्नीशानन्दनाथ कुब्जिकापराम्बा यमयरूं ५ श्री० ।

अथ ईशानकोणे मिथुनपञ्चकं शुक्लवर्ण ध्यात्वा ५ हमयरूं हृदीशानन्दनाथ कमलापराम्बा हमयरूं ५ श्री० । ५ हमयरूं सिरसानन्दनाथ कुलदीपिकापराम्बा हमयरूं ५ श्री० ॥ ५ हमयरूं शिखीशानन्दनाथ बर्बरापराम्बा हमयरूं ५ श्री० ॥

५ हमयरूं वर्मानन्दनाथ बहूरूपापराम्बा हमयरूं ५ श्री० ॥
हमयरूम् अस्त्रानन्दनाथ महत्तरीपराम्बा हमयरूं ५ श्री० ॥

ततः पूर्वे कोणे मिथुनत्रटाम्बालार्कवर्णं ध्यात्वा ५ समयरूं परगुर्वानन्दनाथ मङ्गलापराम्बा समयरूं ५ श्री० ॥
समयरूं पराधिकारगुर्वानन्दनाथ कौशलापराम्बा समयरूं ५ श्री० ॥
समयरूं पूञ्ज्यगुर्वानन्दनाथ समानापराम्बा समयरूं ५ श्री० ॥

इति वायव्यक्रमरश्मीन्विन्यस्य पुनरेक विद्यया देवदेव्यौ विन्यस्य सम्पूज्य स्वाधिष्ठाने तैजस क्रममारभेत् ॥
इति वायव्य हंसेश्वरक्रमः ॥

ननु अनाहतचक्रे वायव्य हंसेश्वरक्रममभिधायक्रम प्राप्तं मणिपूरकचक्रं विहाय स्वाधिष्ठानचक्रेऽतैजससंवर्तेश्वर रश्मि स्मरणं कुर्यादिति यदुक्तं तत्कमुपपन्नमिति चेत् ॥
सत्यम् ॥
अनाहतचक्रानन्तरं मणिपूरकचक्रमेव क्रमप्राप्तं भवति ॥
महीं मूलाधारेकमपि मणिपूरे हुतवहं स्थितं स्वाधिष्ठाने इति स्वाधिष्ठानचक्रमेव वह्निस्थानत्वेन प्रतिपाद्यान्यत्रापि तव स्वाधिष्ठाने हुतवहमधिष्ठाय

निरतं तमीडे संवर्तं जननिमहन्ती तां च समयामिति सौन्दर्यलहर्यां श्रीशङ्कराचार्यैः षडन्वय शाम्भवक्रम कथनेपि समाम्नातत्वात् ॥
भूतक्रमेण चक्रक्रमे बाधित इति ॥

अथ तैजससंवर्तेश्वरक्रम ॥

तत्र स्वाधिष्ठानं चक्रे संवर्तेश्वरमन्त्रस्य क्ष्रामिति सप्तमं बीजं बालार्कनिभं ध्यात्वा तदुद्भवं भिन्नाञ्जनप्रभं पञ्च * क्त्रं पञ्चदशनेत्रं दशचरणं दशभुजं भूचक्रधवजवर ब्रह्मकपालानि पारिजातपुष्पजपमालापुस्तकाभयटङ्कांश्च दक्षिणवामकरेषु दक्षोर्ध्ववामोर्ध्वादिक्रमतो दधानं दंष्ट्राकरालं वेषविसेषायबद्धोर्ध्वकेशं षोडशवर्षीयं रत्नसर्पास्थिभूषणं सर्वालङ्कारशोभितं पञ्चवक्त्रे रुद्रप्रेतासने एकपादेन स्थितं तस्य वह्निस्वरूपनाभिपद्मप्राप्तपादाङ्गुलीयकं मुण्डमालायुक्तम् आन्त्रनिबन्द्धशवकरसङ्घातरचितमेखलं देवं स्वात्मानं ध्यात्वा ॥
करतलयोः ५ हं व्योमानन्दनाथरजनीपराम्बा हं ५ श्री० ॥
करपृष्ठयोः । ५ सं संविदानन्दनाथ चितिपराम्बा सं ५ श्री० ॥
अङ्गुष्ठयोः ५ क्षम् अहङ्कारानन्दनाथ क्रोधिनीपराम्बा क्षं ५ श्री० ॥
तर्जन्योः ५ मं बुध्यानन्दनाथ कुलवागीश्वरीपराम्बा मं ५ श्री० ॥
मध्यमयोः ५ लम् ऋध्यानन्दनाथ मातृकापराम्बा लं ५ श्री० ॥
अनामिकयोः ५ वम् अमृतानन्दनाथ देवद्रवीपराम्बा वं ५ श्री० ॥
कनिष्ठिकयोः ५ यम् अचलानन्दनाथ चलाम्पराम्बा यं ५ श्री० ॥
करतलयोः ५ रं दीप्तानन्दनाथ ज्वालिनीपराम्बा रं ५ श्री० ॥
करपृष्ठयोः ५ ऊं प्रकृतीशानन्दनाथ प्रकृतिपराम्बा ऊं ५ श्री० ॥
इति करन्यासः ॥

अथ षडङ्गन्यासः ॥

तत्र ५ हं सं विशुद्धानन्दनाथ शङ्खिनीपराबा हं सः ५

हृदयाय नमः ॥ ५ क्षं मं प्राणानन्दनाथ योगेश्वरीपराम्बा मं क्षं ५ शिरसे स्वाहा ॥ ५ लं वं ज्ञानानन्दनाथ बिदुम्पराम्बा वं लं ५ शिखायै वषट् ॥
यं रं व्यापकानन्दनाथ इन्धिकापराम्बा रं यं ५ कवचाय हुम् ॥ ५ ऊं सुरानन्दनाथ प्रीतवतीपराम्बा ऊं ५ नेत्रत्रयाय वौषट् ॥ ५ अम् अघोरानन्दनाथ अघोरेश्वरीपराम्बा अं ५ अस्त्राय फट् ॥
इति षडङ्गन्यासः ॥

अथ वक्त्रन्यासः ॥

तत्र पश्चिमवक्त्रे ५ हं सं ५ कालवक्त्रानन्दनाथ कालरात्रीपराम्बा सं हं ५ श्री० ॥
उत्तरवक्त्रे ५ क्षं मं रौद्रवक्त्रानन्दनाथ संहारिणीपराम्बा मं क्षं ५ श्री० ॥
दक्षिणवक्त्रे ५ लं वं विश्वविग्रहानन्दनाथ दहनीपराम्बा वं लं ५ श्री० ॥
पूर्ववक्त्रे ५ यं रं प्रकाशानन्दनाथ ज्योतिःपराम्बा रं यं ५ श्री० ॥
उर्ध्ववक्त्रे ५ ऊं हर्षानन्दनाथ अमृतवाहिनीपराम्बा ऊं ५ श्री० ॥
परवक्त्रे ५ अम् अमरानन्दनाथ चितिपराम्बा अं ५ श्री० ॥
इति वक्त्रन्यासः ॥
इति शैवं न्यासं विधायशाक्तन्यासं कुर्यात् ॥

मूलाधारस्थ योनिमध्ये ।
ह्स्फेमिति चतुर्थं प्रणवं रक्तवर्णं विचिन्त्य तत्प्रभापटलसमुद्भूतां देवीं रक्तवर्णां हास्ययुक्त षड्वक्त्रां द्वादशभुजां दश * क्त्रां विंशन्तिभुजां वा विशन्तिवक्त्रां चत्वारिंशद्भुजां वा शतवक्त्रां द्विशतभुजां वा प्रतिवक्त्रं स्फुरदादित्य सकाशलोचनत्रय भूषितां शूलकपालबाणचापखट्वाङ्गाङ्कुशपाशशङ्खचक्रगदारत्न-खड्ग डिण्डिमडमरुवज्रघण्टात्रिखण्डशक्तिशल्पकुन्त सर्पजपमालाख्यान्यायुधानि यथायथं दधानां संवर्त्तेश्वरीं स्वाभेदेन ध्यात्वा ॥

कनिष्ठयोः ॥

५ ऐं नित्ये भगवति ह्स्फ्रें कुलेश्वरी० ५ नमः ॥
अनामयोः ॥ ५ ह्रां ह्रूं ह्रीं ह्वां ह्वीं ह्रूं ह्यै हौं “न ञ न ण मे ५ नमः ॥
मध्यमयोः ५ क्ष्रां क्ष्रूं क्ष्रीं क्ष्रः श्रीं फट् ह्स्रौं फ्रें ५ नमः ॥
तर्जन्योः ५ अघोरमुखी कुब्जिकायै ५ नमः ॥
अङ्गुष्ठयोः ५ ख्त्रां छ्रूं छ्रीं घोरे अघोरे ५ नमः ॥
करतलकरपृष्ठयोः ५ यं रं लं वं हं सं किणि किणि महाकिणि किणि विच्चे० ॥
नमः ॥
इति करन्यासः ॥

अथ तैरेवमन्त्रैः षडङ्गन्यासः पुनरेतैरेव मन्त्रैः पश्चिमादिवक्त्रन्यासः ॥

अथ दशवक्त्रन्यासः ॥

तत्र पश्चिमवक्त्रे ५ ऐं नित्ये भगवति ५ नमः ।
उत्तरवक्त्रे ५ ह्स्फें कुलेश्वरी ५ नमः ॥
दक्षिणे ५ ह्रां ह्रूं ह्रीं ह्लां ह्वीं ह्रूं ह्यैं हौं ५ नमः ॥
पूर्ववक्त्रे ५ “न ञ ण न मे ५ नमः ॥
वायव्ये ५ क्ष्रां क्ष्रूं क्ष्रीं क्ष्रः क्ष्रं श्रीं फट् ह्स्रौं फ्रें ५ नमः ॥
नैर्-ऋतिवक्त्रे ५ अघोरमुखी कुब्जिकायै ५ नमः ।
ईशानवक्त्रे ५ छ्रां छ्रूं छ्रीं ५ नमः ॥
आग्नेये ५ घोरे अघोरे ५ नमः ॥
उर्ध्ववक्त्रे ५ यं रं लं वं हं सं ५ नमः ॥
परवक्त्रे ५ किणि किणि महाकिणि विच्चे ५ नमः ॥

अथ विशन्तिवक्त्रन्यासः ॥

तत्र पश्चिमाद्यवक्त्रे ५ ऐं नित्ये ५ नमः ।
द्वितीयवक्त्रे ५ भगवति ५ नमः ॥
उत्तराद्यवक्त्रे ५ ह्स्फ्रे ५ नमः ॥
द्वितीय ५ कुलेश्वरी ५ नमः ॥
दक्षिणाद्यवक्त्रे ५ ह्रां ह्रूं ह्रीं ह्लां ५ नमः ॥
द्वितीय ५ ह्वीं ह्रूं ह्यैं हौं ५ नमः ॥
पूर्वाद्यवक्त्रे ५ “न ञ ण ५ नमः ।
द्वितीय ५ नमे ५ नमः ॥
वायव्याद्यवक्त्रे ५ क्ष्रां क्ष्रुं क्ष्रीं क्ष्रः क्ष्रं श्रीं ५ नमः ॥
द्वितीये ५ फट् ह्स्रौं फ्रें ५ नमः ।
नैर्-ऋत्याद्यवक्त्रे ५ अघोरमुखि ५ नमः ।
द्वितीये ५ कुब्जिकायै ५ नमः ॥

ईशाव्रवक्त्रे ५ छ्रां छ्रूं ५ नमः ॥
द्वितीये ५ छ्रीं ५ नमः ॥
आग्नेयाद्यवक्त्रे ५ घोरे ५ नमः ॥
द्वितीये ५ अघोर ५ नमः ॥
ऊर्ध्वाद्यवक्त्रे ५ यं रं लं ५ नमः ॥
द्वितीये ५ वं हं सं ५ नमः ॥
पराद्यवक्त्रे ५ किणि किणि नमः ॥
द्वितीये ५ महाकिणि विच्चे ५ नमः ॥
इति विंशतिवक्त्रन्यासः ॥

अथ शतवक्त्रन्यासः ॥

तत्र दशवक्त्रोक्तन्यासपदान्येव दशवक्त्रन्यासस्थानेषु दश कृत्वः पुनन्यसेदिति शतवक्त्रन्यासः ॥

अथ मूलादिब्रह्मरन्ध्रान्तं तत्तेजोरूपां संवर्त्तेश्वरीं ध्यात्वा पूर्ववद्देवेन सह संयोज्वशिरः पीठे मानसोपचारैः सम्पूज्य ततस्तं परितः शिरसि षट्कोणं विभाव्य तस्य नैर्-ऋत्यकोणे रश्मिमिथुनपञ्चकं पीतवर्णं ध्यात्वा ५ सह्लां ५ परापरानन्दनाथखेचरी पराम्बा स ह्लां ५ श्रीपादुकां० ॥ ५ स ह्लां परानन्दनाथो छुष्मापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ सह्लां परमानन्दनाथ गुह्यकाली पराम्बा स ह्लां ५ श्री० ॥ ५ स ह्लाम् अपरानन्दनाथ संवर्त्तापराम्बा स ह्लां ५ श्री० ॥ ५ स ह्लां चिदानन्दनाथ नीलकुब्जिकापराम्बा स ह्लां ५ श्री० ॥

ततः पश्चिमकोणे मिथुन न पञ्चकं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ॥
स ह्रीम् अघोरानन्दनाथ गन्धापराम्बा श्वीं ५ श्री० ॥ ५ श्वीं डामराघोरानन्दनाथ रसापराम्बा श्वीं ५ श्री० ॥ ५ श्वीं ललितानन्दनाथ रूपापराम्बा श्वीं ५ श्री० ॥ ५ श्वीं स्वस्थानन्दनाथ स्पर्शापराबाम्बा श्वीं ५ श्री० ॥ ५

ततो वायव्यकोणे मिथुनषट्कं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ५ श्रूम् आनन्दानन्दनाथ कृष्ण डाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥ ५ श्रूम् अरण्यानन्दनाथ रक्तडाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥
श्रूं प्रभ्वानन्दनाथ चक्रडाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥ ५ श्रूं योगानन्दनाथ पद्मडाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥ ५ श्रूम् अतीतानन्दनाथ कुब्जडाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥ ५ श्रूं पादानन्दनाथ प्रचण्डडाकिनीपराम्बा श्रूं ५ श्री० ॥
अथैशानकोणे मिथुनचतुष्करक्तवर्णं ध्यात्वा ५ श्यैं योगेश्वरानन्दनाथ चण्डीपराम्बा श्यैं ५ श्री० ॥ ५ श्यै पीठेश्वरानन्दनाथ कौलिनीपराम्बा श्यैं ५ श्री० ॥ ५ श्यैं कुलकौलेश्वरानन्दनाथ पावनीपराम्बा श्यैं ५ श्री० ॥ ५ श्यैम् अजकुब्जेश्वरानन्दनाथ महासमयापराम्बा सह्यैं ५ श्री० ॥

अथ पूर्वकोणे मिथुनपञ्चकं शुक्लवर्णं ध्यात्वा ५ शौं श्रीकण्ठानन्दनाथ कामाम्पराम्बा शौं ५ श्री० ॥ ५ शौम् अनन्तानन्दनाथ चर्चिकापराम्बा शौं ५ श्री० ॥ ५ शौं शङ्करानन्दनाथ ज्वालापराम्बा शौं ५ श्री० ॥ ५ शौं पिङ्गलानन्दनाथ करालीपराम्बा शौं ५ श्री० ॥ ५ शौं सदानन्दनाथ कुब्जिकापराम्बा शौं ५ श्री० ॥

अथाग्नेयकोणे मिथुनषट्कं स्फटिकवर्ण ध्यात्वा ५ श्रः कालगुर्वानन्दनाथपरापराम्बा श्रः ५ श्री० ॥ ५ श्रः सिद्धगुर्वानन्दनाथ शान्त्यतीतापराम्बा श्रः ५ श्री० ॥ ५ श्रः रत्नगुर्वानन्दनाथ शान्तिपराम्बा श्रः ५ श्री० ॥ ५ श्रः शिवगुर्वानन्दनाथ विद्यापराम्बा श्रः ५ श्री० ॥ ५ मैनाकगुर्वानन्दनाथ प्रतिष्ठापराबा श्रः ५ श्री० ॥ ५ श्रः समयगुर्वानन्दनाथ निवृत्तिपराम्बा श्रः ५ श्री० ॥
इति रश्मिक्रमं विन्यस्य पुनर्देवदेव्यौ मध्ये तदेक विद्यया सम्पूज्याप्यक्रमद्वीपेश्वर रश्मि स्मरणं कुर्यात् ॥

तं मणिपूरकचक्रे हसब्रूम् इति द्विपेश्वर कूटं शुक्लवर्णं ध्यात्वा तदुद्भवं देवं श्यामवर्णं द्वादशभुजं वा बाणचापशुलचक्रखड्वाङ्कुशवरान् खट्वाङ्गपरशुगदापाशाभयानि दक्षिणवामबाहुभिर्दधानं बाहुद्वयेन गजचर्म च बिभ्राणं विष्णुमहाप्रेतासनस्थं दंष्ट्राकरालं भयानकाभरणं द्वीपेश्वरं स्वाभेदेन ध्यायेत् ॥

अत्र बाणचापावेकहस्ते वरशब्दोकुश विशेषणं द्वादशभुजत्वादिति ॥

अथ अङ्गन्यासः ॥

तद्यथा ॥
कनिष्ठयोः ५ ह्स्व्रां हृदयाय नमः ॥
अनामिकयोः ५ ह्स्व्रां शिरसे स्वाहा ॥

मध्यमयोः ५ ह्स्व्रूं ५ शिखायै वषट् ।
तर्जन्योः ५ ह्स्व्रैं ५ कवचाय हुम् ॥
अङ्गुष्ठयोः ५ ह्स्व्रौं ५ नेत्रत्रयाय वौषट् ॥
करतलकरपृष्ठयोः ५ ह्स्व्रंः ५ अस्त्राय फट् ॥
इति करन्यासः ॥

अथैतैरेवमन्त्रैर्हृदयादिषडङ्गन्यासः ॥

पुनः पश्चिमवक्त्रे ५ ह्स्व्रां ५ नमः इत्यादि वक्त्रषट्केपि प्राग्वन्यसेत् ॥

ततो मूलाधारे देवीमन्त्रस्य चतुर्थमक्षरं टिकारं शुक्लवर्णं विभाव्यतदुद्भूतां देवी श्यामवर्णां विष्णुशवासनस्थाम् अष्टभुजां शङ्खचक्रगदापद्मशूलपाशवराभयानिदथतां द्वीपेश्वरीं स्वाभेदेन ध्यात्वा कनिष्ठयोः ५ टां ५ हृदयाय नमः ॥
इत्यादि तलान्तं प्राग्वत् षट्दीर्घयुक्त टकारेण करन्यासं कृत्वा हृदयादि षडङ्गेष्वपि टां टीम् ।
इत्यादि षड्भिः षडङ्गन्यासं विद्याय तथैवक्त्रन्यासं च कृत्वा मूलाधारादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं तेजोरूपां देवीं ध्यायंस्तत्तेजोमणि पूरके स्थिरीकृत्य सावयवा देवीं देवेन सहसंयोज्य देवदेवीरूपमात्मानं ध्यायन् युगपत् ५ ह्स्व्रां टाम् इत्यादि प्राग्वत्करषडङ्गवक्त्रन्यासान् कृत्वा ब्रह्मरन्ध्रें पुनर्देवदेव्यौ ध्यात्वा

सिरशि तं परितः षट्कोणं विभाव्य तस्य पश्चिमकोणे रश्मि मिथुनचतुष्कं पीतवर्णं ध्यात्वा ५ लं सत्यानन्दनाथ निवृत्तिपराम्बा लं ५ श्री० ॥
लं वामानन्दनाथ श्रीपराम्बा लं ५ श्री० ॥ ५ लम् अघोरानन्दनाथ पद्मापराम्बा लं ५ श्री० ॥ ५ लं पुरुषानन्दनाथाम्बिका पराम्बा लं ५ श्री० ॥

ततः वायव्यकोणे रश्मिमिथुनचतुष्कं श्यामवर्णं ध्यात्वा ५ वम् अनन्तानन्दनाथ निवृत्तिपराम्बा वं ५ श्री० ॥ ५ वम् अनाथानन्दनाथ प्रतिष्ठापराम्बा वं ५ श्री० ॥ ५ वम् अनाश्रितानन्दनाथ विद्यापराम्बा वं श्री० ॥ ५ वम् अचिन्त्यानन्दनाथ शातिपराम्बा वं ५ श्री० ॥

तत ईशानकोणे मिथुनषट्क रक्तवर्णं ध्यात्वा ५ रं खेचरानन्दनाथामापराम्बा ५ श्री० ॥ ५ रं तीव्रानन्दनाथ गङ्गापराम्बा रं ५ श्री० ॥ ५ रं मणिवहानन्दनाथ सरस्वतीपराम्बा रं ५ श्री० ॥ ५ रं ज्वालेश्वरानन्दनाथ यमुनापराम्बा रं ५ श्री० ॥ ५ रम् अम्बुवाहानन्दनाथ कमलापराम्बा रं ५ श्री० ॥ ५ रं तेजीशानन्दनाथ पार्वतीपराम्बा रं ५ श्री० ॥

ततः पूर्वकोणे मिथुनचतुष्कं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ५ यं विद्यावागीश्वरानन्दनाथ चित्रापराम्बा यं ५ श्री० ॥ ५ यं चतुर्विधेश्वरानन्दनाथ कमलापराम्बा यं ५ श्री० ॥ ५ यम् उमागङ्गेश्वरानन्दनाथ मन्मथवेगापराम्बा यं ५ श्री० ॥ ५

यं श्रीकृष्णेश्वरानन्दनाथ रसापराम्बा यं ५ श्री० ॥

ततः आग्नेयकोणे मिथुनपञ्चकं शुक्लवर्णं ध्यात्वा ५ हं श्रीकण्ठानन्दनाथ लयापराम्बा हं ५ श्री० ॥ ५ हम् अनन्तानन्दनाथ वसन्तापराम्बा हं ५ श्री० ॥ ५ हं शङ्करानन्दनाथ रत्नमेखलापराम्बा हं ५ श्री० ॥ ५ हं पिङ्गलानन्दनाथ यशोवतीपराम्बा हं ५ श्री० ॥ ५ हं सदाख्यानन्दनाथ हंसापराम्बा हं ५ श्री० ॥

ततो नै-ऋत्यकोणे मिथुनत्रयं रक्तवर्णं ध्यात्वा ५ सं परदिव्यौघानन्दनाथ वामापराम्बा सं ५ श्री० ॥ ५ सं परदिव्यौघानन्दनाथ ज्येष्ठापराम्बा सं ५ श्री० ॥ ५ सं पीठौघानन्दनाथ रौद्रीपराम्बा सं ५ श्री० ॥

ततः मध्ये देव देव्योरेक विद्ययातौ मानसैरुपचारैः सम्पूज्य तन्मयं स्वात्मानं ध्यायेदित्याप्यद्वीपेश्वर क्रमः ॥

अथ पार्थिवनवात्मेश्वर क्रमः ॥

तत्र मूलाधारे हसक्षमलवरयूम् इति नवात्मेश्वर कूटं रक्तवर्णं ध्यात्वा तदुद्भवं देवं भिन्नाञ्जन च यं प्रभं पञ्चवक्त्रं त्रिनेत्रं दशचरणं दशभुजं शूलचक्रध्वजवर ब्रह्मकपालानि पारिजातपुष्प जपमाला पुस्तकाभय टङ्कांश्च दक्षवामयोर्दधानं दंष्ट्राकरालं वेष विशेषायबद्धोर्ध्वकेशं षोडशवार्षिकं रत्नसर्पास्थि भूषणं ब्रह्मप्रेतासनस्थं नवात्मेश्वरं स्वाभेदेन ध्यात्वा तद्बीजाक्षरैस्त्र्यङ्गन्यासं कुर्यात् ॥
तद्यथा ॥

कनिष्ठयोः । ५ हं सं हृदयाय नमः ॥
अनामयोः ।
क्षं मं ५ शिरसे स्वाहा ॥
मध्यमयोः ५ लं वं ५ शिखायै वषट् ॥
तर्जन्योः ५ रं यं ५ कवचाय हुम् ॥
अगुष्ठयोः ५ ऊ ५ नेत्राय वौषट् ॥
करतलकरपृष्ठयोः ५ अं ५ अस्त्राय फट् ॥
इति करन्यासः ॥

एतैरेवमन्त्रैः प्राग्वत् षडङ्गवक्त्रन्यासौ कुर्यात् ॥

ततो देवीमन्त्रस्य सप्तमं बीजं ह्स्फ्रेमिति चतुर्थ प्रणवात्मकं कूटं मूलाधारे रक्तवर्णं ध्यात्वा तदुद्भूतां देवीं नीलवर्णां कुब्जरूपां पश्चिमोत्तरदक्षिणपूर्वेशानोर्ध्वगत पीतशुक्लकृष्ण कृष्णशुक्लरक्तवर्ण षड्वक्त्रां द्वादशभुजां शूलचक्रवज्राङ्कुशशरकर्त्तरीः स पङ्कजनीलोत्पलं समुण्डखट्वाङ्गं घटाम्पुस्तकं धनुः कपालं च दक्षवामेषु करेषुरेदनां प्रतिमुखं दंष्ट्राकरालां सर्पास्थि रत्नभूषितां मुण्डमालाधरां रौद्ररूपामष्टाविंशति वर्षीयां बद्धोर्ध्वकेशीं व्याघ्रचर्मपरीधानां सिंहचर्मोत्तरीयां दिव्याम्भरणभूषितां महाट्टहासां ब्रह्मप्रेतासनस्थां देवीं स्वाभेदेन ध्यात्वा कनिष्ठयोः ५ ह्स्फ्रां नमो भगवती कमलायै हसफ्रां ५ हृदयाय नमः ॥
अनामिकयोः ५ ह्स्फ्रीं कुब्जिकायै कुलदीपिकायै ह्स्फ्रीं ५ सिरसे स्वाहा ॥
मध्यमयोः ५ ह्स्फ्रूं ह्रां ह्रूं ह्रीं बर्बरायै ह्स्फ्रूं ५ शिखायै वषट् ॥
तर्जन्योः ५ ह्स्फ्रैं “न ञ ण न मे

अघोरमुखी बहुरूपायै ह्स्फ्रैं ५ कवचाय हुम् ॥
अङ्गुष्ठयोः ५ ह्स्फ्रौं छ्रां छ्रुं छ्रीं महातारायै ह्स्फ्रौं ५ नेत्राय वौषट् ॥
करतलपृष्ठयोः ५ ह्स्फ्रः किणि किणि विणि विणि विच्चे ह्स्फ्रः ५ अस्त्राय फट् ॥
एवं प्राग्वत् षडङ्गवक्त्रन्यासौ कृत्वा देवीं तेजोरूपां मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं ध्यात्वा देवेन संयोज्य देवदेवीरूपमात्मानं ध्यायन् पञ्चप्रणवपुटितैर्हसक्षमलवरयां ह्स्फ्राम् इत्यादि षट्दीर्घजनितैर्बीजद्वयस्य षड्भिर्मन्त्रैः करषडङ्गवक्त्रन्यासान्विधाय मूलाधारे देवदेव्यौ ध्यात्वा ५ शिरः पीठे चरणद्वयमध्येपि पुनर्देवदेव्यौ ध्यात्वा तौ परितः षट्कोणं विभाव्य तस्य वायव्यकोणे मिथुनचतुष्कं पीतवर्णं ध्यात्वा ५ लमयरूम् ओड्याणमहापीठ उड्डेश्वरानन्दनाथ उड्डेश्वरीपराम्बा लमयरूं ५ श्री० ॥
वमयरूं जालन्धरमहापीठ जालेश्वरानन्दनाथ जालेश्वरीपराम्बा वमयरूं ५ श्री० ॥ ५ रमयरूं पूर्णगिरिमाहापीठ पूर्णेश्वरानन्दनाथ पूर्णेश्वरीपराम्बा रमयरूं ५ श्री० ॥ ५ यमयरूं कामरूपमहापीठ कामेश्वरानन्दनाथ कामेश्वरीपराम्बा यमयरूं ५ श्री० ॥

तत ईशानकोणे मिथुनपञ्चकं श्याम ध्यात्वा ५ ग्लूं श्रीकण्ठानन्दनाथ गगनापराम्बा ग्लूं ५ श्री० ॥ ५ स्लूम् अनन्तानदनाथ

स्वर्गापराम्बा स्लूं ५ श्री० ॥ ५ म्लूं शङ्करानन्दनाथ मर्त्यापराम्बा म्लु ५ श्री० ॥ ५ प्लूं पिङ्गलानन्दनाथ पातालपराम्बा प्लूं ५ श्री० ॥ ५ न्लूं सद्योजातानन्दनाथ नागापराम्बा न्लूं ५ श्री० ॥

अथ पूर्वकोणे मिथुनषट्कं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ५ डमयरूम् आनन्दानन्दनाथ डाकिनीपराम्बा डमयरूं ५ श्री० ॥ ५ रमयरूम् आवल्यानन्दनाथ राकिनीपराम्बा रमयरूं ५ श्री० ॥ ५ लमयरूं प्रज्ञानन्दनाथ लाकिनीपराम्बा लमयरूं ५ श्री० ॥ ५ कमयरूं योगानन्दनाथ काकिनीपराम्बा कमयरूं ५ श्री० ॥ ५ समयरूम् अतीतानन्दनाथ साकिनीपराम्बा समयरूं ५ श्री० ॥ ५ हमयरूं पादानन्दनाथ हाकिनीपराम्बा हमयरूं ५ श्री० ॥

ततोग्निकोणे मिथुनचतुष्कं रक्तवर्णं ध्यात्वा ५ लम् आधारारीशानन्दनाथ रक्तापराम्बा लं ५ श्री० ॥ ५ वं चक्रीशानन्दनाथ चण्डीपराम्बा वं ५ श्री० ॥
रं कुरङ्गीशानन्दनाथ करालापराम्बा रं ५ श्री० ॥ ५ यं मदङ्घ्रीशानन्दनाथ महोछुष्मापराम्बा यं ५ श्री० ॥

ततो नैर्-ऋतिकोणे मिथुनपञ्चकं कृष्णवर्णं ध्यात्वा ५ गं विमलानन्दनाथ मातङ्गीपराम्बा गं ५ श्री० ॥
सं सर्वज्ञविमलानन्दनाथ पुलिन्दीपराम्बा सं ५ श्री० ॥ ५ मं योगविमलानन्दनाथ शबरीपराम्बा मं ५ श्री० ॥ ५ पं सिद्धिविमलानन्दनाथ

चम्पकपराम्बा पं ५ श्री० ॥ ५ नं समयाविमलानन्दनाथ कुलाकिकापराम्बा नं ५ श्री० ॥

ततः पश्चिमकोणे मिथुनचतुष्कं सूर्यप्रभं ध्यात्वा ५ लमयरूं मित्रीशानन्दनाथ कुब्जिकापराम्बा लमयरूं ५ श्री० ॥
वमयरूम् उड्डीशानन्दनाथ लघ्वीपराम्बा वमयरूं ५ श्री० ॥ ५ रमयरूं षष्ठीशानन्दनाथ कुलेश्वरीपराम्बा रमयरूं ५ श्री० ॥ ५ यमयरूं चर्यानन्दनाथ कुब्जेश्वरीपराम्बा यमयरूं ५ श्री० ॥
इति षडन्वय शाम्भवरश्मिक्रमः ॥

अत्र षडन्वयरश्मयः सर्वे वराभयकरा मदाघूणितलोचनाध्येयाः ॥

ततो मध्ये देवदेव्यौरेकविद्यया तौ मानसैरुपचारैः सम्पूज्य तदात्मानम्मात्मानं ध्यात्वा षडन्वय शाम्भवाधिदेवता श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीरूम्पं निजवपुर्ज्योतिमयं ध्यायेदिति शाम्भवाख्योर्ध्वाम्नाय न्यासः ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रिये सूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गो ॥ १२ ॥
द्वादशोगमत् ॥ १ ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारविन्दद्वन्द्वान्ते वासिना श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे द्वादशस्तरङ्गः ॥ १२ ॥

इत्थं षष्ठ्युत्तरत्रिशत शाम्भवरश्मीन्विन्यस्य मूलाधाराद्याज्ञापर्यन्तेंषु पृथिव्यादि मानसान्तेषु षट्सु चक्रेषु शाम्भवादिभ्यः सारतरायाः श्रीविद्यायाः षष्ठ्युत्तरं त्रिशतं रश्मीन्मनसा भावयन् न्यसेत् ॥

तत्र मूलाधारे पार्थिवचक्रे मूलविद्यां तेजोरूपां विभाव्य पुनर्मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं तथैव ध्यात्वा ब्रह्मरन्ध्रे चरणद्वयमध्ये लयम् ।
नीत्वा चरणद्वय सामरस्यरूपनिर्वाण चरणोद्भवानन्द तेजोमयी ध्यानोक्तरूपां श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी ध्यात्वा आज्ञाचक्रं समानीय तत्र मानसदेवता परेश्वर परेश्वरीरूपत्वेन ध्यात्वा पञ्चतारसम्पुटित मूलविद्यामुच्चार्य परेश्वरपरेश्वरीरूप श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजयामीति मन्त्रेण मानसैरूपचारैः सम्पूज्य पुनस्तन्मिथुनमेव सकामेश्वर श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीरूपेण ध्यात्वा केवलमूलविद्यया सम्पूज्य पुनः कण्ठविशुद्धिचक्रमानीय तत्र तद्देवतात्मकत्वेन ध्यात्वा पूर्ववत्सम्पूज्यानाहत चक्रं नीत्वा तत्रापि त्तद्देवतारूपेण ध्यात्वा मानसैरुपचारैः सम्पूज्य ॥

ध्यात्वा मानसैरुपचारैः सम्पूज्य ॥

ततः स्वाधिष्ठानचक्रं नित्वा तत्रापि तथैव ध्यात्वा सम्पूज्य पुनर्मणिपूरकचक्रं नीत्वा तत्रापि तथैव ध्यात्वा सम्पूज्य ततो मूलाधारचक्रं नीत्वा तत्रापि तथैव ध्यात्वा सम्पूज्य पार्थिवचक्राधिदेवतायाः श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याःस्तनुसम्भवाः षट्पञ्चाशद्देवताः पार्थिवचक्रे मनसा भावयन्न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥

मूलाधारे चतुरस्रं पीतवर्णं लं बीजयुक्तम् अष्टवज्रोपेतं पृथिवीमण्डलं ध्यात्वा तत्र षट्पञ्चाशद्दलमण्डितं सरोरुहं विचिन्त्य तन्मध्ये देवीं ध्यायन् पूर्वदलादि प्रादक्षिण्येनोद्वाममणिभूषितान् मूलदेवीवर्णान् चतुर्भुजांस्त्रिपुरसुन्दर्यादि चर्यानाथां तान्न् षट्पञ्चाद्रश्मीन् भावयन्न्यसेत् ॥
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं त्रिपुरसुन्दरी श्रीपादुकां पूजयामि नमः ॥ ४ त्रिपुरसुन्दर श्री० ॥ ४ हृदयदेवी श्री० ॥ ४ हृदयदेव श्री० ॥ ४ शिरोदेवी श्री० ॥ ४ शिरोदेव श्री० ॥ ४ शिखादेवी श्री० ॥ ४ शिखादेव श्री० ॥ ४ कवचदेवी श्री० ॥ ४ कवचदेव श्री० ॥ ४ नेत्रदेवी श्री० ॥ ४ नेत्रदेव श्री० ॥ ४ अस्त्रदेवी श्री० ॥ ४ अस्त्रदेव श्री० ॥ ४

४ कामेश्वरी श्री० ॥ ४ कामेश्वर श्री० ॥ ४ भगमालिनी श्री० ॥ ४ भगमाली श्री० ॥ ४ नित्यक्लिन्ना श्री० ॥ ४ नित्यक्लिन्न श्री० ॥ ४ भेरुण्डा श्री० ॥ ४ भेरुण्ड श्री० ॥ ४ वह्निवासिनी श्री० ॥ ४ वह्निवासी श्री० ॥ ४ महावज्रेश्वरी श्री० ॥ ४ महावज्रेश्वर श्री० ॥ ४ शिवदूती श्री० ॥ ४ शिवदूत श्री० ॥ ४ त्वरिता श्री० ॥ ४ त्वरित श्री० ॥ ४ कुलसुन्दरी श्री० ॥ ४ सर्वमङ्गल श्री० ॥ ४ ज्वालामालिनी श्री० ॥ ४ जालामाली श्री० ॥ ४ चित्रा श्री० ॥ ४ चित्र श्री० ॥ ४ महानित्या श्री० ॥ ४ महानित्य श्री० ॥ ४ परेश्वरी श्री० ॥ ४ परेश्वर श्री० ॥ ४ मित्रीशमयी श्री० ॥ ४ मित्रीशमय श्री० ॥ ४ षष्ठीशमयी श्री० ॥ ४ षष्ठीशमय श्री० ॥ ४ उड्डीशमयी श्री० ॥ ४ उड्डीशमय श्री० ॥ ४ चर्यानाथमयी श्री० ॥ ४ चर्यानाथमय श्री० ॥
इति पार्थिवरश्मीन्मनसा विस्य मणिपूरकचक्रे जलमण्डलं शुक्लवर्णम् अर्द्धचन्द्राकारं वं बीजयुक्तं पद्मलाञ्छितं ध्यात्वा तन्मध्ये द्विपञ्चाशद्दलमण्डितं पद्मं विभाव्य तत्कर्णिकायां श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी ध्यायन् जलचक्रेश्वर्यास्तस्या देहोद्भूतास्तत्समानरूपाश्चतुर्भुजालोपामुद्रामय्यादि महेश्वरां ता द्विपञ्चाशद्देवता पूर्वदलादि प्रादक्षिण्येन मनसा न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ लोपामुद्रामयी श्री० ॥ ४ लोपामुद्रामय श्री० ॥ ४ अगस्त्यमयी श्री० ॥

४ अगस्त्यमय श्री० ॥ ४ कालतापनमयी श्री० ॥ ४ कालतापनमय श्री० ॥ ४ धर्माचार्यमयी श्री० ॥ ४ धर्माचार्यमय श्री० ॥ ४ मुक्तकेशीश्वरमयी श्री० ॥ ४ मुक्तकेशीश्वरमय श्री० ॥ ४ दीपकलानाथमयी श्री० ॥ ४ दीपकलानाथमय श्री० ॥ ४ विष्णुदेवमयी श्री० ॥ ४ विष्णुदेवमय श्री० ॥ ४ प्रभाकरदेवमयी श्री० ॥ ४ प्रभाकरदेवमय श्री० ॥ ४ तेजोदेवमयी श्री० ॥ ४ तेजोदेवमय श्री० ॥ ४ मनोजदेवमयी श्री० ॥ ४ मनोजदेवमय श्री० ॥ ४ कल्याणदेवमयी श्री० ॥ ४ कल्याणदेवमय श्री० ॥ ४ श्री० ॥ ४ रत्नदेवमयी श्री० ॥ ४ रत्नदेवमय श्री० ॥ ४ वासुदेवमयी श्री० ॥ ४ वासुदेवमय श्री० ॥ ४ श्रीरामानन्दमयी श्री० ॥ ४ श्रीरामानन्दमय श्री० ॥ ४ अणिमासिद्धि श्री० ॥ ४ अणिमासिद्ध श्री० ॥ ४ लघिमासिद्धि श्री० ॥ ४ लघिमासीद्ध श्री० ॥ ४ महिमासिद्धि श्री० ॥ ४ महिमासिद्ध श्री० ॥ ४ ईशत्वसिद्धि श्री० ॥ ४ ईशित्वसिध श्री० ॥ ४ वशित्वसिद्धि श्री० ॥ ४ वशित्वसिद्ध श्री० ॥ ४ प्राकाम्यसिद्धि श्री० ॥ ४ प्राकाम्यसिद्ध श्री० ॥ ४ भुक्तिसिद्धि श्री० ॥ ४ भुक्तिसिद्ध श्री० ॥ ४ इछा * द्धि श्री० ॥ ४ इच्छासिद्ध श्री० ॥ ४ प्राप्तिसिद्धि श्री० ॥ ४ प्राप्तिसिद्ध श्री० ॥

४ सर्वकामसिद्धि श्री० ॥ ४ सर्वकामसिद्ध श्री० ॥ ४ ब्राह्मी श्री० ॥ ४ ब्राह्म श्री० ॥ ४ माहेश्वरी श्री० ॥ ४ माहेश्वर श्री० ॥
इति जलरश्मिक्रमः ॥

अथ स्वाधिष्ठानचक्रे वह्निचक्रं त्रिकोणं स्वस्तिकलाञ्छितं रँ बीजयुक्तं कालाग्निकोटिसदृशं विभाव्य तन्मध्ये द्वाषष्ठिदलमण्डितं सरोरुहं ध्यात्वा तत्कर्णिकायां यथोक्तरूपां देवीं विभाव्यतां परितः पूर्वादि प्रादक्षिण्येन दलेषु तदङ्गत्यं भवाः कौमार्यादिबीजाकर्षणपर्यन्ताद्वाषष्ठिदेवताः न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ कौमारी श्री० ॥ ४ कौमार श्री० ॥ ४ वैष्णवी श्री० ॥ ४ वैष्णव श्री० ॥ ४ वाराही श्री० ॥ ४ वाराह श्री० ॥ ४ माहेन्द्री श्री० ॥ ४ माहेन्द्र श्री० ॥ ४ चामुण्डा श्री० ॥ ४ चामुण्ड श्री० ॥ ४ महालक्ष्मी श्री० ॥ ४ महालक्ष्म श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभिणी श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभण श्री० ॥ ४ सर्वविद्राविणी श्री० ॥ ४ सर्वविद्रावण श्री० ॥ ४ सर्वाकर्षिणी श्री० ॥ ४ सर्वाकर्षण श्री० ॥ ४ सर्ववशीकरणी श्री० ॥ ४ सर्ववशीकरण श्री० ॥ ४ सर्वोन्मोदिनी श्री० ॥ ४ सर्वोन्मादन श्री० ॥ ४ सर्वमहाङ्कुशा श्री० ॥ ४ सर्वमाहाङ्कुश श्री० ॥ ४ सर्वखेचरी श्री० ॥ ४ सर्वखेचर श्री० ॥ ४ सर्वबीजा श्री० ॥

४ सर्वबीज श्री० ॥ ४ सर्वयोनि श्री० ॥ ४ सर्वयोनि श्री० ॥ ४ सर्वत्रिखण्डा श्री० ॥ ४ सर्वत्रिखण्ड श्री० ॥ ४ त्रैलोक्यमोहनचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ त्रैलोक्यमोहनचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ प्रकटयोगिनी श्री० ॥ ४ प्रकटयोगी श्री० ॥ ४ कामाकर्षिणी श्री० ॥ ४ कामाकर्षण श्री० ॥ ४ बुध्याकर्षिणी श्री० ॥ ४ बुध्याकर्षण श्री० ॥ ४ अहङ्काराकर्षिणी श्री० ॥ ४ अहङ्काराकर्षण श्री० ॥ ४ शब्दाकर्षिणी श्री० ॥ ४ शब्दाकर्षण श्री० ॥ ४ स्पर्शाकर्षिणी श्री० ॥ ४ स्पर्शाकर्षण श्री० ॥ ४ रूपाकर्षिणी श्री० ॥ ४ रूपाकर्षण श्री० ॥ ४ रसाकर्षिणी श्री० ॥ ४ रसाकर्षण श्री० ॥ ४ गन्धाकर्षिणी श्री० ॥ ४ गन्धाकर्षण श्री० ॥ ४ चित्ताकर्षिणी श्री० ॥ ४ चित्ताकर्षण श्री० ॥ ४ धैर्याकर्षिणी श्री० ॥ ४ धैर्याकर्षण श्री० ॥ ४ स्मृत्याकर्षिणी श्री० ॥ ४ स्मृत्याकर्षण श्री० ॥ ४ नामाकर्षिणी श्री० ॥ ४ नामाकर्षण श्री० ॥ ४ बीजाकर्षिणी श्री० ॥ ४ बिजाकर्षण श्री० ॥ ४ ॥
इति वह्निचक्रे द्वाषष्ठि रश्मिक्रम न्यासः ॥

ततो ऽनाहते वायुचक्रं कृष्णवर्ण षट्कोणाकारं बीजाधिष्ठीतं ध्यात्वा तन्मधे चतुःपञ्चाशद्दलमण्डितं कमलं विचित्य तत्कर्णिकायां देवीं ध्यात्वा तां परितः पूर्वादि प्रादक्षिण्येन देवी समानरूपा आत्माकर्षिण्यादि

सर्वसम्पत्तिपूरणपर्यन्ताः चतुःपञ्चाशदेवताः न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ आत्माकर्षिणी श्री० ॥ ४ आत्माकर्षण श्री० ॥ ४ अमृताकर्षिणी श्री० ॥ ४ अमृताकर्षण श्री० ॥ ४ शरीराकर्षिणी श्री० ॥ ४ शरीराकर्षण श्री० ॥ ४ सर्वाशापरिपूरकचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वाशापरिपूरकचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ गुप्तयोगिनी श्री० ॥ ४ गुप्तयोगी श्री० ॥ ४ अनङ्गकुसुमा श्री० ॥ ४ अनङ्गकुसुम श्री० ॥ ४ अनङ्गमेखला श्री० ॥ ४ अनङ्गमेखल श्री० ॥ ४ अनङ्गमदना श्री० ॥ ४ अनङ्गमदन श्री० ॥ ४ अनङ्गाङ्कुशा श्री० ॥ ४ अनङ्गाङ्कुश श्री० ॥ ४ अनङ्गमालिनी श्री० ॥ ४ अनङ्गमाली श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभणचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभणचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ गुप्ततरयोगिनी श्री० ॥ ४ गुप्ततरयोगी श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभिणी श्री० ॥ ४ सर्वसङ्क्षोभण श्री० ॥ ४ सर्वविद्राविणी श्री० ॥ ४ सर्वविद्रावण श्री० ॥ ४ सर्वाकर्षिणी श्री० ॥ ४ सर्वाकर्षण श्री० ॥ ४ सर्वाह्लादिनी श्री० ॥ ४ सर्वाह्लादी श्री० ॥ ४ सर्वसम्मोहनी श्री० ॥ ४ सर्वसम्मोहन श्री० ॥ ४ सर्वस्तम्भिनी श्री० ॥ ४ सर्वस्तम्भ श्री० ॥ ४ सर्वजम्भिनी श्री० ॥ ४ सर्वजम्भन श्री० ॥ ४ श्री० ॥ ४ सर्ववशङ्करी श्री० ॥ ४ सर्ववशङ्कर श्री० ॥ ४ सर्वरञ्जनी श्री० ॥ ४ सर्वसम्पत्तिपुरणी श्री० ॥ ४

सर्वसम्पत्तिपुरण श्री० ॥
इति वायुचक्रे चतुःपञ्चाशद्रश्मिन्यासः ॥

अथ विशुद्धिचक्रे कण्ठदेशे वृत्ताकारं स्वछं हं बीजाधिष्ठितम् आकाशमण्डलं विचिन्त्य तन्मध्ये द्वासप्ततिदलं कमलं विभाव्य तत्कर्णिकायां प्राग्वद्देवीं ध्यात्वा तद्दलेषु प्रागादिपरितः सर्वमन्त्रमय्यादि कौलिपर्यन्ताः द्वासप्ततिदेवताः मूलदेव्याकाराः ध्यायन्न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ सर्वमन्त्रमयी श्री० ॥ ४ सर्वमन्त्रमय श्री० ॥ ४ सर्वद्वन्द्वक्षयङ्करी श्री० ॥ ४ सर्वद्वन्द्वक्षयङ्कर श्री० ॥ ४ सर्वसौभाग्यदायक चक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वसौभाग्यदायकचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ सम्प्रदाययोगिनी श्री० ॥ ४ सम्प्रदाययोगी श्री० ॥ ४ सर्वसिद्धिप्रदा श्री० ॥ ४ सर्वसिद्धिप्रद श्री० ॥ ४ सर्वसम्पत्प्रदा श्री० ॥ ४ सर्वसम्पत्प्रदा श्री० ॥ ४ सर्वसम्पत्प्रद श्री० ॥ ४ सर्वप्रियङ्करी श्री० ॥ ४ सर्वप्रियङ्कर श्री० ॥ ४ सर्वमङ्गलकारिणी श्री० ॥ ४ सर्वमङ्गलकारी श्री० ॥ ४ सर्वकामप्रदा श्री० ॥ ४ सर्वकामप्रद श्री० ॥
सर्वदुःखं विमोचन श्री० ॥ ४ सर्वमृत्युप्रशमनी श्री० ॥ ४ सर्वमृत्युप्रशमन श्री० ॥
सर्वविघ्ननिवारिणी श्री० ॥ ४ सर्वविघ्ननिवारण श्री० ॥ ४

सर्वाङ्गसुन्दरी श्री० ॥ ४ सर्वाङ्गसुन्दर श्री० ॥ ४ सर्वसौभाग्यदायिनी श्री० ॥ ४ सर्वसौभाग्यदायी श्री० ॥ ४ सर्वार्थसाधकचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सवार्थसाधकचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ कुलोत्तीर्णयोगिनी श्री० ॥ ४ कुलोत्तीर्णयोगी श्री० ॥ ४ सर्वज्ञा श्री० ॥ ४ सर्वज्ञ श्री० ॥ ४ सर्वशक्ति श्री० ॥ ४ सर्वशक्त श्री० ॥ ४ सर्वैश्वर्यप्रदा श्री० ॥ ४ सर्वैश्वर्यप्रद श्री० ॥ ४ सर्वज्ञानम्यी श्री० ॥ ४ सर्वज्ञानमय श्री० ॥ ४ सर्वव्याधिविनाशिनी श्री० ॥ ४ सर्वव्याधिविनाशन श्री० ॥ ४ सर्वाधारस्वरूपा श्री० ॥ ४ सर्वाधारस्वरूप श्री० ॥ ४ सर्वपापहरा श्री० ॥ ४ सर्वपापहर श्री० ॥ ४ सर्वानन्दमयी श्री० ॥ ४ सर्वानन्दमय श्री० ॥ ४ सर्वरक्षास्वरूपिणी श्री० ॥ ४ सर्वरक्षास्वरूपी श्री० ॥ ४ सर्वेप्सितफलप्रदा श्री० ॥ ४ सर्वेप्सितफलप्रद श्री० ॥ ४ सर्वरक्षाकर चक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वरक्षाकर चक्रस्वामी श्री० ॥ ४ निगर्भयोगिनी श्री० ॥ ४ निगर्भयोगी श्री० ॥ ४ वशिनी श्री० ॥ ४ वशी श्री० ॥ ४ कामेश्वरी श्री० ॥ ४ कामेश्वर श्री० ॥ ४ मोदिनी श्री० ॥ ४ मोदी श्री० ॥ ४ विमला श्री० ॥ ४ विमल श्री० ॥ ४ अरुणा श्री० ॥ ४ अरुण श्री० ॥ ४ जयिनी श्री० ॥ ४ जयी श्री० ॥ ४

सर्वेश्वरी श्री० ॥ ४ सर्वेश्वर श्री० ॥ ४ कौलिनी श्री० ॥ ४ कौली श्री० ॥
इत्याकाशचक्रे द्वासप्ततिरश्मिन्यासः ॥

ततो भ्रूमध्ये मानसं चक्रबिन्दुरूपं तडित्कोटि समप्रभं ध्यात्वा तत्र चतुःषष्ठिदलमण्डितं कमलं ध्यात्वा तत्कर्णिकायां श्रीपरदेवतां परितस्तद्दलेषु प्रागादिप्रादक्षिण्येन तवङ्गसम्भूतास्तत्समाकाराः सर्वरोगहरचक्रस्वामिन्यादि महामहाशयान्ताः चतुःषष्ठिदेवताः न्यसेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ सर्वरोगहरचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वरोगहरचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ रहस्ययोगिनी श्री० ॥ ४ रहस्ययोगी श्री० ॥ ४ बाणिणी श्री० ॥ ४ बाणी श्री० ॥ ४ चापिनी श्री० ॥ ४ चापी श्री० ॥ ४ पाशिनी श्री० ॥ ४ पाशी श्री० ॥ ४ अङ्कुशिनी श्री० ॥ ४ अङ्कुशी श्री० ॥ ४ महाकामेश्वरी श्री० ॥ ४ महाकामेश्वर श्री० ॥ ४ महावज्रेश्वरी श्री० ॥ ४ महावज्रेश्वर श्री० ॥ ४ महाभगमालिनी श्री० ॥ ४ महाभगमाली श्री० ॥ ४ महात्रिपुरसुन्दरी श्री० ॥ ४ महात्रिपुरसुन्दर श्री० ॥ ४ सर्वसिद्धिप्रदचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वसिद्धिप्रदचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ अतिरहस्ययोगिनी श्री० ॥ ४ अतिरहस्ययोगी श्री० ॥ ४ श्रीश्रीमहाभट्टारिका श्री० ॥ ४ श्रीश्रीमहाभट्टारक श्री० ॥ ४ सर्वान्नन्दमयचक्रस्वामिनी श्री० ॥ ४ सर्वान्नन्दमयचक्रस्वामी श्री० ॥ ४ परापररहस्ययोगिनी श्री० ॥ ४ परापररहस्ययोगी श्री० ॥

४ त्रिपुरा श्री० ॥ ४ त्रिपुर श्री० ॥ ४ त्रिपुरेश्वरी श्री० ॥ ४ त्रिपुरेश्वर श्री० ॥ ४ त्रिपुरसुन्दरी श्री० ॥ ४ त्रिपुरसुन्दर श्री० ॥ ४ त्रिपुरवासिनी श्री० ॥ ४ त्रिपुरवासी श्री० ॥ ४ त्रिपुराश्री श्री० ॥ ४ त्रिपुरश्री श्री० ॥ ४ त्रिपुरश्री श्री० ॥ ४ त्रिपुरमालिनी श्री० ॥ ४ त्रिपुरमाली श्री० ॥ ४ त्रिपुरासिद्धा श्री० ॥ ४ त्रिपुरसिद्ध श्री० ॥ ४ त्रिपुराम्बा श्री० ॥ ४ त्रिपुराम्ब श्री० ॥ ४ महात्रिपुरसुन्दरी श्री० ॥ ४ महात्रिपुरसुन्दर श्री० ॥ ४ महामहामहेश्वरी श्री० ॥ ४ महामहामहेश्वर श्री० ॥ ४ महामहाराज्ञी श्री० ॥ ४ महामहाराज श्री० ॥ ४ महामहाशक्ति श्री० ॥ ४ महामहाशक्त श्री० ॥ ४ महामहागुप्ता श्री० ॥ ४ महामहागुप्त श्री० ॥ ४ महामहानन्दा श्री० ॥ ४ महामहानन्द श्री० ॥ ४ महामहास्कन्दा श्री० ॥ ४ महामहास्कन्द श्री० ॥ ४ महामहाशया श्री० ॥ ४ महामहाशय श्री० ॥
इति आज्ञायां चतुःषष्ठिरश्मिन्यासः ॥

इत्थ षष्ठ्युत्तरं त्रिशतं मयूखजालं विन्यस्य तेषां सर्वेषामुपरिद्वादशान्ते च चरणद्वयं न्यसेत् ॥
तत्र ब्रह्मरन्ध्रस्थ सहस्रदलकमलकर्णिकांयां श्रीपरदेवतां ध्यात्वा तस्यामेव श्रीश्रीमन्महाश्रीचक्रनगररसाम्राज्ञी

रक्त श्रीपादुकां पूजयामि नम इति ब्राह्मरन्ध्रस्य दक्षिणभागे विन्यस्य वामभागे ४ श्रीश्रीमन्महाश्रीचक्रनगरसम्राटशुक्ल श्रीपादुकां पूजयामि नम इति पादाम्बुजयुगं न्यसेत् ॥
इति श्रीश्रीविद्यासम्भवषष्ठ्युत्तरत्रिशतरश्मिक्रम न्यासः ॥

अत्र न्यासे सप्ताक्षर्यन्ते नमोन्तता ॥
मानसपूजायां तु सप्ताक्षरीमात्रमेव अत्र केचित् ॥
न्यासे प्रोक्तरश्मीनां तत्तन्नामचतुर्थी नमोन्ततेत्याहुः ॥
यथा गुरूपदेशं कार्यम्मिति ॥
एवं रश्मिक्रमं कुर्वन्साधके विजितेन्द्रियेः ॥
धनधान्यायुरारोग्यभोगमोक्षफलं भवेत् ॥ १ ॥

अथ ऋष्यादिकरषडङ्गन्यासान्विधाय शिवोहमिति भावयन् वक्ष्यमाण सङ्क्षोभणादि नवमुद्राः पाशादिचतुर्मुद्राश्च बध्वा सर्वावयवभावेन कामकलारूपमात्मानं ध्यात्वा शक्त्युत्थापनमुद्रां बध्वा प्रातःस्मरण प्रोक्तप्रकारेण मूलाधारात्कुण्डलिनीं सुमुत्थाप्य तथैव षट्चक्रभेदन क्रमेण ध्यायन्नन्तर्याङ्गं विधायतेत्तेजसापरिणतां श्रीपरदेवतां हृदयकमलगतसिंहासने श्रीचक्रराजे कामेश्वरां कस्थां सर्वावरणयुक्तां त्रिखण्डा

मुद्रामुद्रितकरो ध्यायेत् ॥

श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥
कृते सौभाग्यरत्नाब्धौ तरङ्गो त्रयोदशः ॥

इति श्रीसच्चिदानन्दनाथचरणारबिन्दद्वन्द्वान्तेवाशि श्रीश्रीविद्यानन्दनाथेन विरचिते सौभाग्यरत्नाकरे त्रयोदशस्तरङ्गः ॥

ततो ध्यानम् ॥

तत्र श्रीवामकेश्वरतन्त्रे ॥

उद्यच्चन्द्रोदयक्षुब्धरक्तपीयुषवारिधेः ॥
मध्ये हेममयीं भूमिं स्मरेन्माणिक्यमण्डिताम् ॥ १ ॥

तन्मध्ये नन्दनोद्यानं मदनोन्मादनं महत ॥
त्रिसाभ्युदितपूर्णेन्दुज्योस्नाजालविराजितम् ॥ २ ॥

सदासह वसन्तेन कामशो देवेन रक्षितम् ॥
कदम्बचूतपुन्नागनागकेसर चम्पकैः ॥ ३ ॥

बकुलैः पारिजातैश्च सर्वर्त्तु कुसुमोज्वलैः ॥
झङ्कारमुखरैर्भृङ्गै कूजद्भिः कोकिलैः शुकैः ॥ ४ ॥

नानावर्णैरथान्यैश्च द्विजसङ्घैर्निषेवितम् ॥
शखीकारण्डहंसाद्यैर्नानापक्षिमिंरावृतम् ॥ ५ ॥

नानापुष्पलताकीर्णैर्मिन्त्तं वृक्षखण्डकैः ॥
पर्यन्तदीर्घिकोत्फल्लकमलोत्पलसम्भवैः ॥ ६ ॥

रजोभिधूसरैः सम्यक् सेवितं मलयानिलैः ॥
ध्यात्वैवं नन्दनोद्यानं ततदः प्राङ्गणं स्मरेत् ॥ ७ ॥

शुद्धकाञ्चनसङ्काशं वसुधाभिरलङ्कृतम् ॥

प्राङ्गणं चिन्तयित्वेस्थं सुरसिद्ध निषेवितम् ॥ ८ ॥

तन्मध्ये मण्डपं ध्यायेद् व्याप्तब्रह्माण्डमण्डलम् ॥
सहस्रादित्यसङ्काशं चतुरस्रं सुशोभनम् ॥ ९ ॥

रत्नतेजः प्रभापुञ्ज पिञ्जरीकृत दिङ्मुखम् ॥
मध्यस्तम्भविनिर्मुक्तं कोणस्तम्भसमन्वितम् ॥ १० ॥

महामाणिक्यवैडुर्यरत्नकाञ्चनभूषितम् ॥
मुक्तादामवितानाढ्यं रत्नसोपानमण्डितम् ॥ ११ ॥

मन्दवायुसमाक्रान्तं गन्धधूपतरङ्गितम् ॥
रत्नचामरघण्टादि विमाने रुपशोभितम् ॥ १२ ॥

जातीचम्पकपुन्नागकेतकी मल्लिकादिभिः ॥
रक्तोत्पलसिताम्भोजमाधवीभिः सुपुष्पकैः ॥ १३ ॥

बद्धाभिश्चित्रमालाभिः सर्वत्र समलङ्कृतम् ॥
तीर्यगूर्ध्वलसद्रत्नपुतली कोटिमण्डितम् ॥ १४ ॥

नानारत्नादिभिर्दिव्यैर्निर्मितं विश्वकर्मणा ॥
तन्मध्ये विपुलां ध्यायेद्वेदिकां शतयोजनाम् ॥ १५ ॥

सहस्रादित्यसङ्काशां कोटिमाणिक्यमण्डिताम् ॥
चतुर्द्वारसमोपेतां माणिक्यद्वारतोरणाम् ॥ १६ ॥

प्रदीपैः पूर्णकुम्भैश्च सर्वतः समलङ्कृतम् ॥
हैमीभिः पालिकाभिश्च साङ्कुराभिरलङ्कृताम् ॥ १७ ॥

रत्नपीठस्थितैर्दिव्यैरागमैः परिशोभिताम् ॥

तदन्तरान्तरा प्रोद्यन्मणिदर्पणमङ्गलाम् ॥ १८ ॥

मधुरोद्गारविविधगान्धर्वस्तोत्र बृंहिताम् ॥
शृङ्गाररससनद्धैर्नवयौवनलम्पटैः ॥ १९ ॥

अमरीनिकरैर्नानामणिभूषणभूषितैः ॥
वीणावेणुमृदङ्गादि वादनेन च नृत्यकैः ॥ २० ॥

प्रीणयद्भिर्महादेवीं परीतां परितः सदा ॥
रत्नसिंहासनं तस्या वेद्यामध्ये स्मरेछुभम् ॥ २१ ॥

विरञ्चि विष्णुरुद्रेशरुपपादचतुष्टयम् ॥
सदाशिवमयं साक्षात्तस्मिन्परशिवात्मकम् ॥ २२ ॥

पुष्पपर्यङ्कमाश्चर्यं तत्र श्रीचक्रनायकम् ॥
तन्मध्ययोनिमध्यस्थे श्रीमदोद्यापीठके ॥ २३ ॥

पर्यङ्कबन्धविलसत्स्वस्तिकासनशालिनी ॥
ध्यायेत्परशिवाङ्कस्थां पद्ममध्योब्जलाकृतिम् ॥ २४ ॥

ततो ध्यानं प्रवक्ष्यामि त्रिदत्रौः सेवनीयकम् ॥
ततः पद्मनिभां देवी बालार्ककिरणारुणाम् ॥ २५ ॥

जपाकुसुमसङ्काशां दाडिमी कुसुमोपमाम् ॥
पद्मरागप्रतीकाशां कुङ्कुमोदक सन्निभाम् ॥ २६ ॥

स्फुरन्मुकुटमाणिक्य किकिणीजालमण्डिताम् ॥
कालालिकुलसङ्काशकुटिलालकपल्लवाम् ॥ २७ ॥

प्रत्यग्रारुणसङ्काश वदनाम्भोजमण्डलाम् ॥
किञ्चिदर्द्धेदु कुटिलललाटमृदुपट्टिकाम् ॥ २८ ॥

पिनाकधनुषाकार भ्रूलतां परमेश्वरीम् ॥
आनन्दमुदितोल्लोललीलान्दोलितलोचनाम् ॥ २९ ॥

स्फुरन्मयूखसङ्घातविलसद्धेमकुण्डलाम् ॥
सुगण्डमण्डलाभोगजितेन्द्वमृतमण्डलाम् ॥ ३० ॥

विश्वकर्मादिनिर्माणसूत्रसुस्पष्टनासिकाम् ॥
ताम्रविद्रुमबिम्बाभ रक्तोष्ठी अमृतोपमाम् ॥ ३१ ॥

दाडिमीबीजवज्राभ दन्तपङ्क्तिविराजिताम् ॥
स्मितमाधुर्य विजितमाधुर्यरससागराम् ॥ ३२ ॥

अनौपम्यगुणोपेत चिबुकोदेशशोभिताम् ॥
कम्बुग्रीवां महादेवीं मृणालललितैर्भुजैः ॥ ३३ ॥

मणिकङ्कणकेयूर भारखिन्नैः प्रशोभिताम् ॥
रक्तोत्पलदलाकार रक्तसुकुमार कराम्बुजाम् ॥ ३४ ॥

कराम्बुजनखज्योतिर्वितानितनभस्तलाम् ॥
मुक्ताहारलतोपेत समुन्नतपयोधराम् ॥ ३५ ॥

त्रिवली वलनायुक्त मध्यदेश सुशोभिताम् ॥
लावण्यसरिदावर्त्तीकारनाभिविभूषिताम् ॥ ३६ ॥

अनर्घ्यरत्नघटितकाञ्चीयुतनितम्बिनी ॥
नितम्बबिम्बद्विरदरोमराजिवराङ्कुशाम् ॥ ३७ ॥

कदली ललितस्तम्बसुकुमारोतमीश्वरीम् ॥
लावण्यकदलीतुल्य जङ्घायुगुलमण्डिताम् ॥ ३८ ॥

गूढगुल्फपदद्वन्द्वप्रपदाजिताकछपाम् ॥

ब्रह्मविष्णुशिरोरत्ननिघृष्ठचरणाम्बुजाम् ॥ ३९ ॥

तनु दीर्घाङ्गुलीभास्वन्नखचन्द्रविराजिताम् ॥
शीतांशुशकाशसतकान्तिसन्तानहासिनी ॥ ४० ॥

लौहित्यजितसिन्दूर जपादाडिमरागिणीम् ॥
रक्तवस्त्रपरीधानां पाशाङ्कुशकरोद्यताम् ॥ ४१ ॥

रक्तपुष्पनिविष्टां च रक्ताभरणमण्डिताम् ॥
चतुर्भुजां त्रिनेत्रां च पञ्चबाणधनुधराम् ॥ ४२ ॥

कर्पूरशाकलोन्मिश्रताम्बूलापूरिताननाम् ॥
महामृगमदोदामकुङ्कुमारुणविग्रहाम् ॥ ४३ ॥

सर्वशृङ्गारवेषाढ्यां सर्वालङ्कारभूषिताम् ॥
जगदाह्लादजननीं जगद्रञ्जनकारिणी ॥ ४४ ॥

जगदाकर्षणकरी जगत्कारणरूपिणीम् ॥
सर्वमन्त्रमयीं देवीं सर्वसौभाग्यसुन्दरीम् ॥ ४५ ॥

इति स्वैक्येन ध्यात्वा मूलविद्यया स्वशिरसिपुष्पाञ्जलि दत्वा पुनर्हृदयकमले यथोक्तरूपां भगवतीं साङ्गा वरणां ध्यात्वा वक्ष्यमाणप्रकारेण पीठपूजादिपूर्वकं साङ्गा सावरणां देवीं मानसैरुपचारैः सम्पूज्य नैवेद्यं दत्वा भोजनावसरेत वैश्वदेवं कुर्यात् ॥

तत्र मूलाधारे आत्मान्तरात्मापरमात्मज्ञानात्मेत्यात्मचतुष्टयं कॢप्तं चतुरस्रं कुण्डल्यग्निसमुज्वलं कुण्डं ध्यात्वा तत्र श्रीपरदेवतां ध्यात्वा तन्मुखे मूलविद्यान्ते आहं तां जुहोमि स्वाहा ॥
इत्यादि अहन्तां सप्तकैशून्य कामक्रोधलोभमोहमदमात्सर्याणि सुषुम्णास्रुग्युक्तमनःस्रुवेण प्रत्येकं हुत्वा पुनः हृदयकमले भुक्तवतीं देवीं ध्यात्वा उत्तरापोतानादि सर्वोपचारैराराध्यमूलविद्यां यथाशक्तिं जपित्वा प्राणायामादिपूर्वकं वक्ष्यमाणविधिना जपं समर्प्य श्रीगुरुं प्रणम्य स्वदेहं गन्धादिभिरलङ्कृत्य अर्घ्यादिपात्र स्थापनं कुर्यात् ॥
तत्र स्ववामाग्रे वक्ष्यमाणविशेषार्घमण्डलवन्मण्डविरच्य तथैव सम्पूज्य तत्र वक्ष्यमाणविधिना प्रक्षालितमाधारं संस्थाप्यत तथैव सम्पूज्य सुवर्णादिरचितं कजशधूपवासितं हुं हुं ब्रह्माण्ड चषकाय स्वाहेति वामकरेण प्रक्षालितम् ऐँ सन्दीपनि ज्वालामालिनी ह्रीम् इति सन्दीपनी विद्यया योनिमुद्रया सन्दीपितं कवचेनावगुण्ठितं ॐ नमः ।
ह्रीँ नमः ।
ह्रँ क्ष्रुँ नमः ।
हं नमः ।
सः नमः ।

इति विन्यस्त पञ्चमन्त्रं ४ श्रीमहात्रिपुरसुन्दर्याः महाकलशं स्थापयामीति तत्र कलशं संस्थाप्यत् तत्र वक्ष्यमाणविशेषार्घपात्रवत्पूर्यकलान्तं प्रपूज्य तत्र वक्ष्यमाण विधिनैव कर्पूरादि सुवासिता पर्युषित पारिस्रुतपयंः समापूर्य तत्राब्जादिकं निक्षिप्य तन्मध्ये विशेषार्घो वक्ष्यमाणं मण्डलं विभाव्य वक्ष्यमाणविधिना सोमकलान्तं सम्पूज्य तच्चतुरस्रं परितः ४ हृ सू ख फ्रें पथिक देवताभ्यो हूं फट् स्वाहा नमः । ४ हसखफ्रेम् आचण्डालिनी ह्रं फट् स्वाहा नमः ।
हसखफ्रें क्रोधचण्डालिनि हुं फट् स्वाहा नमः । ४ हसखफ्रें दृष्टिचण्डालिनी हुं फट् स्वाहा नमः ॥ ४ हसखफ्रें स्पर्श चं० । ४ हसखफ्रें सृष्टि चं० । ४ हसखफ्रें घट चं० । ४ हसखफ्रें तपनवेध चं० । ४ हसखफ्रें निर्दय चं० । ४ हसखफ्रें सर्वजनदृष्टिस्पर्शदोष चं० । ४ हसखफ्रें पशुपाशा चं० ।
इति स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येण सम्पूजयेदिति दशदोषान्न्निरस्य ॥ ४ कां कीं कूं कैं कौं कः विकारशोषिणि अस्य विकारान् हनहन स्वाहा इति हेतु मध्ये सम्पूज्य ॥

स्वादिष्टयादिभिः पूर्वम् ऋग्भिः पञ्चभिरायतः ॥
विष्णुर्योनिं त्रयेणैव त्रिभिष्ट्वादि त्रयेण चम् ॥

इमं मे च इति द्वाभ्यां तामन्देत्येकया तथा ॥
श्रीणामेकेति चैकेन शुत्रशापं विमोचयेत् ॥

इति कुलार्णव वचनात् ॥

उक्तं पञ्चदशमन्त्रैः सकृत्सत्कृदभिमन्त्रयेत् ॥
मन्त्रा ऋग्वेदे यथा ॥
स्वादिष्ठयामदिष्ठया पवस्व सोमधारया ॥
इन्द्राय पातवे सुतः ॥
इत्यादि इदोत्वेन आशसः ॥
इत्यन्तं वर्गं पठित्वा ॥
विष्णुर्योनिकल्पयतु त्वष्टारूपाणि पिंशतु ॥

असिञ्चतुप्रजापतिर्धाता गर्भं दद्यातु ते ॥
गर्भं धेहिसिनी वालि गर्भं धेहि सरस्वति ॥
गर्भं ते अश्विनौ देवा वाधत्तां पुष्कर स्रजा ॥
हिरण्मयी अरणी यन्निंर्यथतो अश्विना ॥
तं ते गर्भं हवामहे दशमे मासि सूतव ॥ ३ ॥

त्रिभिष्ट्वं देवसवितुर्वर्षिष्ठैसोमधामभिः ।
अग्ने दक्षैः पुनी हिनः ।
पुनन्तु मां देवजनाः पुनं तु वसवो धिया ॥
विश्वे देवाः पुनीत मा जातवेदः पुनीहि मा ॥
प्रप्याय स्वप्रस्यन्दस्वसोमविश्वेभिरं शुभिः ।
देवेभ्यः त्तमं हविः ॥

इमं मे गङ्गे यमुने सरस्वति शुतुद्रि स्तोमं सचतापरुष्ण्या ॥
असिक्न्यमरुद्दृधे वितस्तयार्जीकीये श्रुणुह्यासुषोमया ॥
सितासिते सरिते यत्र सङ्गथे तत्राप्लुतासो दिवमुत्पतन्ति ॥

ये वै तन्व १ विसृजन्ति धीरास्तेजनासो अमृतत्वं भजन्ते ॥
ता मन्दसानामनुषोदुरोण आधत्तंरयीं सहवीरं च चस्यवे ॥
कृतं तीर्थं सुप्रपाणं शुभस्यती स्थाणुं पथेष्ठामवदुर्मतिं हतम् ॥ ३ ॥

श्रोणामेक उदकं गामवाजति मांसमेकः पिंशति सुनया भृतम् ॥

आ निम्रुचः शकदेको अपाभरत् किंस्वित् पुत्रेभ्यः पितरा उपावतु ॥

इत्यभिमन्त्र्य ४ ह्वां ह्वीं ह्वू ह्वै ह्वौ ह्वः मृते अमृतोद्भवे अमृतेश्वरी अमृतवर्षिणि अमृतस्वरूपिणि अमृतं स्रावयशुक्रशापात्सुधां मोचय मोचय मोचिकायै नमः ।
ॐ जूं सः स्वाहा इति विद्यया अष्टवारम् अभिमन्त्र्य ४ सिद्धायै नमः । ४ रक्तायै नमः । ४ शुक्लायै० । ४ उत्पलायै० ।
इति चतुरस्तस्य चतुर्दिक्षु प्रादक्षिण्येन स्वाग्रादितः सम्पूज्य तन्मध्ये त्रिकोणं विशेषार्घे वक्ष्यमाणरूपं विभाव्य ४ हसक्षमलवरयूम् आनन्दभैरवाय वौषट् ॥
आनन्दभैरव श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः ॥
एवं सर्वत्र ४ हसक्षमलवरयूं सुरानन्दे भैरवाय वौषट् सुरानन्दनाथ श्री० । ४ सहक्षमलवरयीं सुरानन्दभैरव्यै वषट् सुरानन्दभैरवी श्री० ॥ ४ हसक्षमलवरयूम्

अमृतानन्दभैरवाये वौषट् अमृतभैरव श्री० । ४ सहक्षमलवरयीम् अमृतभैरव्यै वट् अमृतभैरवी श्री० ॥ ४ हसक्षमलवरयूं तरुणानन्दभैरवाय वौषट् तरुणानन्दभैरव श्री० । ४ सहक्षमलवरयीं तरणानन्दभैरव्यै वट् तरणानन्दभैरवी श्री० ॥ ४ हसक्षमलवरयूम् उन्मतानन्दभैरवाय वौषट् उन्मतानन्दभैरव श्री० ४ सहक्षमलवरयीम् उन्मत्तानन्दभैरव्यै वट् उन्मत्तानन्दभैरवी श्री० । ४ हसक्षमलवरयूं ज्ञानान्नन्दभैरवाय वौषट् ज्ञानानन्दभैरव श्री० । ४ सहक्षमलरयीं ज्ञानानन्दज्ञानानन्दभैरव्यै वषट् ज्ञानानन्दभैरवी श्री० । ४ हसक्षमलवरयूं मुक्त्यानन्दभैरवाय वौषट् मुक्त्यानन्दभैरव श्री० । ४ सहक्षमलरयीं मुक्त्यानन्दभैरव्यै वषट् मुक्त्यानन्दभैरवी श्री० । ४ हसक्षमलवरयूं परमानन्दभैरवाय वौषट् परमानन्दभैरव श्री० । ४ सहक्षमलवरयीं परमानन्दभैरव्यै वषट् परमानन्दभैरवी श्री० । ४ हसक्षमलवरयूं कालभैरवानन्दाय वौषट् कालभैरवानन्द श्री० । ४ सहक्षमलवरयीं कालभैरव्यै वषट् कालभैरवी पादुका पू० तर्प० नमः ।
इति भैरवमिथुन नवकं मध्ये अष्टदिक्षु च सम्पूज्य सन्तर्प्य मूलविद्यया

विक्षणमुद्रया संवीक्ष्य अस्रमन्त्रेण प्रोक्ष्य अस्रमन्त्रेण कुशैस्त्रिः सन्ताडयकवचमन्त्रेण अभ्युक्ष्य आघ्राय वामनासारन्ध्रेण प्रविश्य ब्रह्मरन्ध्रं गत्वा तत्रस्थ चिच्चन्द्रमण्डलमध्यगत परमामृतवारिधौ मिलित्वा तन्मयेन राजदन्तविवरान्नेत्रमार्गेण विनिर्गतं जलं विभाव्यसंरोधनमुद्रया संरुध्यकवचमन्त्रेण अवगुण्ठनमुद्रया अवगुण्ठ्य वमिति धेनुमुद्रया अमृतीकृत्य परमीकरणमुद्रया परमामृतीकृत्य तत्र देवीं ध्यात्वा गन्धपुष्पादिभिः सम्पूज्य मूलविद्यामष्टवारमभिमन्त्र्य ४ नमो भगवती ग्रासे (महे)श्वरि वारुणी जलमूर्त्तय ऊर्ध्वबिन्दुग्राहिणि महालक्ष्मीश्वरी परमधाम्नि परमाकाशभासुरि सोमसूर्याग्निभक्षणि आगछ विश विश स्वभोगद्रव्यं गृह्ण गृह्ण स्वाहा ।
इति तत्कलशाद्बिन्दुं वामाङ्गुष्ठानामिकाभ्यां धृतद्वितीयखण्डे नादायोर्ध्वमुत्क्षिप्येत् ततः कलशवदनं पात्रान्तरेण आछादद्य उद्धरणपात्रमादाय वामकरे निधाय ४ अमोघायै नमः ॥ ४ सूक्ष्मायै नमः ॥ ४ आनन्दायै नमः । ४ शान्त्यै नमः ।
इति शक्तिचतुष्टयं करस्थमात्रोपरिसम्पूज्य कुम्भस्याछादनपात्रस्योपरिस्थापयेदिति

कलशस्थापनम् ।
विधाय ततः कलशदक्षिणभागे शुद्धोदकेन चतुरस्रवृत्तत्रिकोणात्मकं मण्डलं चन्दनालिप्तभूमौ वहन्नासाकारोर्ध्वपुटाभ्यां कराभ्यां त्रितारमुच्चरन् निर्माय प्रणव त्रितारादि नमोन्त्तया मूलविद्यया त्रिकोणमध्यं सम्पूज्य कूटत्रयेण त्रिषु कोणेषु स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन सम्पूज्य चतुरस्रे अग्नीश निर्-ऋति वायुकोणेषु हृदयाद्यङ्ग चतुष्टयं मध्ये नेत्रं प्रागादिचतुर्दिक्ष्वस्त्रमिति षडङ्गमन्त्रैः सम्पूज्य तत्र मूलेन क्षालितमाधारं संस्थाप्य ४ प्रथमकुटमुच्चार्य मं वह्निमण्डलाय धर्मप्रददशकलात्मने श्रीपरदेवतायाः सामान्यार्घाधाराय नम इति सम्पूज्य तत्र वक्ष्यमाणप्रकारेण वह्नेर्दशकलाः पूजयित्वा तत्रास्त्रेण क्षालितं शङ्खं निधाय ४ द्वितीयकूटम् अर्कमण्डलायार्थप्रद द्वादशकलात्मने श्रीपरदेवतायाः सामान्यार्घ्य पात्राय नम इति सम्पूज्य तत्र वक्ष्यमाणप्रकारेण सूर्यस्य द्वादशकलाः सम्पूज्यगन्धादि सुवासितशुद्धतोयेन प्रणवत्रितारमूलविद्यान्ते विलोम मातृकामुच्चरन् तत्पात्रमापूर्य

४ तृतीयकूटं ॐ उं सोममण्डलाय कामप्रद षोडशकलात्मने परदेवतायाः सामान्यार्घामृताय नमः ॥
इति जलं सम्पूज्य तत्र वक्ष्यमाणप्रकारेण सोमस्य षोडशकलाः सम्पूज्य तत्र प्राग्वत्सवितृमण्डलात्तीर्थमावाह्य कलशामृतबिन्दुं दत्वा तत्र मूलेन गन्ध * ष्पादिकं निक्षिप्य प्राग्वत् षडङ्गैः सम्पूज्य ४ हसक्षमलवरयूं सहक्षमलवरयीम् इति नवात्मकमिथुनमन्त्रेण त्रिरभिमन्त्र्य ह्सौं वरणाय नमः ।
शौं वारुणि देव्यै नम इति वरुणमिथुनमन्त्रे च त्रिरभिमन्त्र्य मूलेनाष्टधाभिमन्त्र्य धेनुयोनिमुद्रे प्रदर्शयेदिति सामान्यार्घं विधाय तत्समीपे सामान्यार्घ जलेन यक्षकर्दमादि गन्धमिश्रितेन भुमिं विलिख्य तत्र वहछ्वासोर्ध्यपुट हस्ताभ्यां चतुरस्र वृत्त षट्कोणात्मं मण्डलं विधाय तन्मण्डलं शङ्खमुद्रामुद्रित वामकरेण अवष्टभ्य तन्मध्य त्रिकोणमध्ये सबिन्दुतुर्य स्वररूपां कामकलां विलिख्य ४ श्रीपरदेवतायाः विशेषार्घाधारमण्डलाय नमः ।
इति मण्डलं सम्पूज्य ४ नमोन्त मूलेन त्रिकोणमध्यं सम्पूज्य त्रिकोणाग्रकोणे ४

प्रथमकूटं नमः ।
वामे ४ द्वितीयं नमः ।
दक्षिणे ४ तृतीयं नमः ।
इति त्रिकोणं प्रादक्षिण्येन सम्पूज्य षट्कोणेषु प्रादक्षिण्येन स्वाग्रमारभ्य मूलकूट त्रयस्य द्विरावृत्या पूज्ययित्वा चतुरस्रे प्राग्वत् षडङ्गानि सम्पूज्य चतुरस्रे स्वाग्रादि चतुर्दिक्षुमध्ये च प्रादक्षिण्येन ४ ग्लूं गगनरत्नाय नमः । ४ स्लूं स्वर्गरत्नाय नमः । ४ म्लूं मर्त्यरत्नाय नमः । ४ प्लूं पातालरत्नाय नमः । ४ न्लूं नागरत्नाय नमः ।
इति पञ्चरत्नानि सम्पूज्य पुनः षट्कोणेषु स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन न्यासोक्त सुधार्णवासनाय नमः पोताम्बुजासनाय नमः ।
आत्मासनाय० ।
सर्वचक्रासनाय० ।
सर्वमन्त्रासना० ।
साध्यसिद्धासनाय० । ५ सम्पूज्य चतुरस्रवृत्त षट्कोण त्रिकोणेषु ४ कामरूपपीठा नमः । ४ जालन्धरपीठाय नमः । ४ पूर्णगिरिपीठाय नमः । ४ उड्याणपीठाय नमः ।
इति पीठचतुष्टयं सम्पूज्य ।

शाम्भवदीक्षावांश्चेत् चतुरस्रे स्वाग्रादि चतुर्दिक्षुमध्ये च पञ्चप्रणवपुटितैः प्रणवपञ्चकैः पूजयेत् ।
तद्यथा ॥
ऐं ह्रिं श्रीं ह्स्फ्रें ह्सौः ऐं ह्सौँ ह्स्फें श्रीं ह्रीम् ऐं नमः ॥
एवं ५ ह्रीं ५ नमः ५ श्रीं ५ नमः ५ ह्स्फें ५ नमः ह्सौंः ५ नमः ॥
इति सम्पूजयेत ।
ततः ४ मूलं सर्वशक्तिमयी श्रीपरदेवतायाः पीठचतुष्टयात्मकार्घमण्डलाय नमः ।

इति समस्तमण्डलं सम्पूज्य तत्र मूलेन क्षालितमाधारं गृहीत्वा ४ श्रीपरदेवताया विशेषार्घाघारंस्थापयामीति मण्डलोपरिसंस्थाप्य ४ प्रथमकूटमुच्चार्य मं वह्निमण्डलाय धर्मप्रद दशकलात्मने श्रीपरदेवताया विषार्घपात्राधाराय नमः ॥
इत्याधारं सम्पूज्य तदुपरिस्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन वह्नेर्दशकलाः समावाह्यतासां प्राणप्रतिष्ठां कुर्यात् ॥

तत्र पूर्वोक्त प्राणप्राणप्रतिष्ठा मन्त्रे मम पदस्थाने धुम्रार्चिरादि नामिति पदं निक्षिप्य प्राणप्रतिष्ठामन्त्रं धारं स्पृशन् पठेदिति प्राणप्रतिष्ठाविधाय ४ यं धुम्रार्चिषे नमः । ४ रम् उष्मायै नमः । ४ लं ज्वलिन्यै० । ४ वं ज्वालिन्यै० । ४ शं विस्फुलिङ्गिन्यै० । ४ षं सुश्रियै न० । ४ सं सुरूपायै० । ४ हं कपिलायै० । ४ लं हव्यवाहायै० । ४ क्षं कव्यवाहायै नमः ॥
इति ताः सम्पूज्य स्वर्णादि रचितं पात्रमस्त्रेणप्रक्षाल्य श्रीपरदेवतायाविशेषार्घपात्रं संस्थापयामीति तत्र संस्थाप्य ४ द्वितीयकूटमुच्चार्य अम् अर्कमण्डलायार्थ प्रद द्वादशकलात्मने श्रीपरदेवतायाः विशेषार्घ पात्राय नम इति पात्रमध्ये

सम्पूज्य तत्र पूर्वोक्तं मण्डलं विभाव्य पूर्ववत्पञ्चरत्नानि सम्पूज्य तथैव पञ्चप्रणवैरभ्यर्च्य तत्र सूर्यस्य द्वादशकलाः समावाह्य प्राग्वत्तन्नाम पुरःसरं तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय वृत्ताकारेण प्रादक्षिप्येन ताः पूजयेत् ॥
तद्यथा ॥ ४ कं भं तपिन्यै नमः ॥ ४ खं बं तापिन्यै० । ४ गं फं धूम्रायै० । ४ छं पं मरिच्यै० । ४ “नं नं ज्वालिन्यै० । ४ चं धं रुव्यै० । ४ छं दं सुषुम्णायै० । ४ जं षं भोगदायै० । ४ झं तं विश्वायै० । ४ ञं णं बोधिन्यै० । ४ टं ढं धारिण्यै० । ४ ठं डं क्षमायै० ॥
इति सम्पूज्य कलशस्थं जलम् उद्धरणपात्रेणोधृत्य मूलविद्यान्ते विलोममातृकामुच्चार्य तत्पात्रमापूर्य तत्रापि अब्जादिकं निक्षिप्य ऐम् इति अङ्गुष्ठानामिकाभ्यां पुष्पेण तत्पात्रस्थं जलमालोड्य तत्पुष्पं निरस्य क्लीमिति चन्दनागुरुकर्पूरचोरकुङ्कुमरोचना जडामांसी शिलारसात्मकगन्धाष्टकपङ्कलोलितं चन्दनादि पङ्कलोलितं वा पुष्पं निक्षिप्यसौरितिगालिनिमुद्रया निरीक्ष्य ४ तृतीय कूटम् उं सोममण्डलाय कामप्रदषोडशकलात्मने श्रीपरदेवताया विशेषार्घामृताय नमः ।
इति पात्रस्थ हेतुमध्ये

सम्पूज्य तत्र पूर्वोक्तं मण्डलं विभाव्य पूर्ववत् पञ्चरत्नान्तं सम्पूज्य शाम्भवदीक्षायुक्तस्थैस्तथैव पञ्चप्रणवैः पूजयेत् ॥
ततस्तत्र सोमस्य षोडशकलासमावाह्य प्राग्वतन्नाम पुरःसरं तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय वृत्ताकारेण स्वाग्रादि प्रादक्षिण्येन ताः पूजयेत् ॥
तद्यथा ४ अम् अमृतायै नमः । ४ आं मानदायै० । ४ इं पूषायै० । ४ ईं तुष्ट्यै० । ४ उं पुष्प्यै न० । ४ ऊं रत्यै नम० । ४ ऋं धृत्यै० । ४ ॠं शशिन्यै० । ४ ॡं चन्द्रिकायै० । ४ ॡं कान्त्यै० । ४ एं ज्योत्स्नायै० । ४ ऐं श्रियै० । ४ ॐ प्रीत्यै० । ४ औम् अङ्गदायै० । ४ अं पूर्णायै न० । ४ अः पूर्णामृतायै० ।
इति सम्पूज्य पूर्वपूजितमन्दलमध्यत्रिकोणमकथादि त्रिरेखं विभाव्ये तत्कोणत्रये मुलविद्यायाः कूटत्रयं मध्यस्य बिन्दौ कामकलां तत्पार्श्वयोः सबिन्दुंहक्षौ तत्पृष्ठे लकारं तत्पार्श्वेयोर्हंसवर्णौ विभाव्यपुष्पाक्षतगर्भितां योनिमुद्राबध्वा गुरुपदिष्टप्रकारेण मुलाधारात्कुण्डलिनीमुत्थाप्य षट्च्क्रभेदनक्रमेण सुषुम्णावर्त्मना ब्रह्मरन्ध्रस्थ चिच्चन्द्रमण्डलं नीत्वा तत्र स्थित परमशिवे संयोज्य तयोः शिवशक्त्यौः सामरस्य सुखानुभवगलितामृतधारां

सञ्चित्य राजदन्तविवरान्तयनवर्त्मना निःसृतां योनिमुद्रोल्लसितेन करेणानीय ४ मूलविद्यान्ते

ब्रह्माण्डखण्डसम्भूतमशेषरससम्भृतम् ॥
आपूरितं महापात्रं पीयूषरसमावहे ॥ १ ॥

ऐँ प्लुँ झ्रौं जूं सः अमृते अमृतोद्भवे अमृतेश्वरी अमृतवर्षिणी अमृतं स्रावय स्रावय स्वाहा इति तस्मिन्नर्घामृते पुष्पाक्षतप्रक्षेपेण तदमृतधारां संयोज्यवमिति धेनुमुद्रां प्रदर्श्य ॐ ह्रीं हं सः सोहं स्वाहा इत्यात्माष्टाक्षरं मन्त्रेणत्रिरभिमन्त्र्य पुनरुच्चार्य आत्मशक्ति श्रीपादुकां पूजयामिति हेतुमध्ये सम्पूज्य पुनः प्रणवेन त्रिरभिमन्त्र्य पुनः प्रणवमुच्चार्य परं निष्क शाम्भवी श्री० ।
इति हेतुमध्ये सम्पूज्य पुनः हं सः इति मन्त्रेण त्रिरभिमन्त्र्य हं सः अजपाशक्ति श्री० ।
इति सम्पूज्यमातृकया प्रत्यक्षरं बिन्दुरहितया त्रिरभिमन्त्र्य पुनस्तामुच्चार्य मातृका सरस्वती श्री० ।
इति हेतु मध्ये सम्पूज्य मूलतार्तीयकूटेन दशधाभिमव्यपुनस्तार्तीय कूटमुच्चार्य त्रिपुरामृतेश्वरी श्री० ।
इति हेतुमध्य सम्पूज्य । ४ हसहक्षमलवरयूं सहक्षमलवरयीम् इत्यानन्दभैरवमिथुनविद्याभ्यां त्रिरभिमन्त्र्य हसक्षमलवरयूम् आनन्दभैरवाय वौषट्

आनन्दभैरव श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामी नम इति त्रिः सन्तर्प्य ४ सहक्षमलवरयीं सुधादेव्यै वट् सुधादेवी श्री० ।
इति त्रिः सम्पूज्य सन्तर्प्य ह्सौँ वरुणाय नमः ।
शौं वरुणा देव्यै नमः ।
इति वरुणमिथुनविद्याभ्यां त्रिरभिमन्त्र्य ४ पुनः पृथगुच्चार्य वरुण श्री० ।
वारुणीदेवी श्रीपादुकां पूजयामीति सम्पूज्य सन्तर्प्य ततो बालया वक्षमाणनित्या षोडशमन्त्रैश्च सकृत्सकृदभिमन्त्र्य ।
तद्दिन नित्या विद्यया तत्तिथि नित्याविद्यया च पृथक् त्रिस्त्रिरभिमन्त्र्य पराप्रासाद प्रासादपरमन्त्राभ्याम् उर्ध्वाम्नाय दिक्षितश्चेत् ह्सौँः शौँः इति मन्त्राभ्यां त्रिरभिमन्त्र्य ततश्चरणदिन्दीक्षीतश्चेत् चरणकुलयोगिनी विद्याभ्यां त्रिस्त्रिरभिमन्त्र्य ततः सौः इत्यनुतरपराविद्ययादीक्षितश्चेत् तया त्रिरभिमन्त्र्य पूर्णाभिषिक्तश्चेत् कामकलाविद्यया त्रिरभिमन्त्र्य षडन्वय शाम्भवदीक्षा युक्तश्चेत् तद्विद्याभिस्त्रिस्त्रिरभिमन्त्र्यतते विक्ष्यमाण पाञ्चभौतिक मन्त्रैस्त्रिस्त्रिरभिमन्त्र्य सृष्ट्यादि दशकला हेतुमध्ये समावाह्य प्राग्वतन्नामपुरःसरं तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय ॐ हं सः शुचि षद्वसुरन्तरिक्ष

सद्धोतां वेदिषदतिथिर्दुरोणसत् ॥
नृषद्वरसदृतसव्योमसदज्बागोजा ऋतजा अद्रिजा ऋतं बृहत् ॥
अनया ऋचा सकृदभिमन्त्र्यपुनरुच्चार्य ब्रह्मणे नम इति हेतुमध्ये सम्पूज्यकं सृष्ट्यै नम इत्यादि प्रागुक्तकला मातृकान्यासोक्तप्रकारेण कचवर्गकलाः सम्पूज्य ततः टतवर्गोत्थ जरादि दशकलाः समावाह्य प्राग्वत् तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय ॥
प्रतद्विष्णुस्तवते वीर्येण मृगो न भीमः कुचरोगिरिष्ठाः ॥
यस्योरुषु त्रिषु विक्रमणेष्वधिक्षियन्ति भुवनानि विश्वा ॥
अनया ऋचा सकृदभिमन्त्र्य पुनरुच्चार्य विष्णुवे नम इति सम्पूज्य टं जरायै नम इत्यादिताः सम्पूज्य पयवर्गोत्थ कलास्तीक्ष्णाद्याः समावाह्य ॥
प्राग्वत् तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय ॥

त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिपुष्टिवर्द्धनम् ॥
उर्वारुकमिव बन्धनान्मृत्योमृक्षीय मामृतात् ॥

इत्यभिमन्त्र्य पुनरुच्चार्य रुद्राय नम इति सम्पूज्य पं तीक्ष्णायै नम इत्यादिभिः सम्पूज्य पुनः षकारादि क्षकारान्त पञ्चवर्णोत्थाः पीतादि पञ्चकलाः समावाह्य प्राग्वत् तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय गायत्र्याभिमन्त्र्य पुनरुच्चार्य इश्वराय नम इति सम्पूज्य षं पीतायै नम

इत्यादिताः सम्पूज्य ततः स्वरोत्थानि निवृत्यादि षोडशकलाः समावाह्य प्राग्वत् तासां प्राणप्रतिष्ठां विधाय ॥
विष्णुर्योनिं कल्पयस्विति मन्त्रस्य त्वष्टा गर्भकर्ता ऋषिः अनुष्टूप्छन्दः श्रीविष्णुर्देवता श्रीसदाशि * पूजार्थे जपे विनियोगः ॥
विष्णुर्योनिं कल्पयतु त्वत्वष्टारूपाणि पिंशत् ॥
आसिञ्चतु प्रजापतिर्धाता गर्भं दधातु ते ॥
इत्यभिमन्त्र्य पुनरुच्चार्य सदाशिवाय नम इति हेतुमध्ये सकृत्सम्पूज्य अं निवृत्यै नम इत्यादिताः सम्पूज्य मातृकया द्विरभिमन्त्र्य पुनरभिमन्त्र्य मातृका सरस्वती श्री० इति सम्पूज्य ॥

ऐम् अखण्डै करसानन्दकरे परसुधात्मनि ॥
स्वछन्दस्फुरणामत्र निधे ह्यकुलरूपिणि ॥

इत्यनेन त्रिरभिमन्त्र्य ॥

क्लीम् अकुलस्थामृताकारे सिद्धिज्ञानकरे परे ॥
अमृतत्वं निधे ह्यस्मिन् वस्तुनि क्लिन्नरूपिणि ॥ १ ॥

इति च त्रिरभिमन्त्र्य सौः त्वद्रूपेणैकरस्य त्वं दवार्घ्ये तत्स्वरूपिणि ॥
भूत्वा परामृताकारामयि च स्फुरणं कुरु ॥
इति च त्रिरभिमन्त्र्य ॥
ऐँ प्लुं जूं सः अमृते अमृतोद्भवे अमृतेश्वरी अमृतवर्षिणी अमृतं स्रावय स्रावय स्वाहा ॥
इति अमृतेश्वरी

विद्यया चतुर्वारमभिमन्त्र्य ।
पुनस्तामुच्चार्य अमृतेश्वरी श्री० ।
इति सकृत्सम्पूज्य ततः ऐं वद वद वाग्वादिनि ऐं क्लीं क्लिन्ने क्लेदिनि क्लेदय महाक्षोभं कुरु कुरु क्ली सौः मोक्षं कुरु कुरु सौः ह्सौः ॥
इति दीपनी विद्यया पञ्चवारमभिमन्त्र्य ततस्तत्र मूलविद्यामष्टधा जपित्वा तन्मध्ये चतुरस्रं पश्चिमद्वारं विचिन्त्य तद्वारपार्श्वयोः कुलबटुकनाथ तद्वल्लभां वा श्री० ॥
कुलगणपतिनाथ तद्वल्लभां वा श्री० ॥
इति दक्षिणवामयोः सम्पूज्य तदन्तः प्राग्वत् षडासनानि सम्पूज्य तन्मध्यत्रिकोणमध्यस्थ बिन्दुमध्ये कामकलायां वक्ष्यमाणप्रकारेण देवीमावाह्य ध्यात्वा षडङ्गन्यासयोगेन सकलीकृत्य गन्धादिभिः सम्पूज्य वक्ष्यमाण विधिना देव्यङ्गे लयाङ्गं सम्पूज्य तिथि नित्याषोडशनित्यागुरुपङ्क्तित्रयं षडङ्गयुवतीश्च सम्पूज्य वक्ष्यमाण समष्टि योगिनी मन्त्रेण त्रिः सकृद्वा पुष्पाञ्जलिं दत्वा धूपदीपौ निवेद्य योनि धेनु महायोगिनि त्रिशिखापद्मसङ्क्षोभ द्रावणाकर्षवश्योन्मादमहाङ्कुश खेचरी बीजयोनि पाशाङ्कुशधनुर्बाणाख्या अष्टादशमुद्राः प्रदर्श नमस्कार मुद्रया प्रणमेत् ॥

अत्र एतावत् कतुमशक्तश्चेत् अभिमन्त्रण पूजनयोरन्यतमं कुर्यात् ।
तत्रापि असक्तश्चेत् आत्माष्टाक्षरपूजां तं कृत्वा आनन्दभैरवमिथुनं सम्पूज्य सन्तर्प्य सृष्ट्यादि कलापूजामारभ्य शेषं प्राग्वत्समापयेदिति ॥

विशेषार्घस्थपनविधिः ॥

ततस्तत्परतस्तेनैव विधिना श्रीपात्राख्यं पात्रान्तरं स्थापयेत् तेन मूलदेव्यतिरिक्तावरणदेवतास्तर्पयेत् ॥
पूजासमर्प्यादिकं मूलदेव्यास्तर्पणं च विशेषार्घेणैव ॥
तत्र अनङ्गकुसुमादि पर्यन्तमावरण त्रयं पूजा समर्पणमर्घदानं च सामान्यार्घ जलैरेव कुर्यात् ॥
इति श्रीपात्रस्थापनविधिः ।

ततस्तदनुक्रमेणैव तदधः पङ्क्याकारेण पाद्याचमनीय मधुपर्कार्थं पात्रत्रयं सामान्यार्घविधिनैव स्थापयेत् ॥
तदशक्तौ त्रिकोणमण्डल त्रये साधारं प्रात्र त्रयं निधाय तत्र पात्र द्वयं शुद्धजलेनापूर्य तृतीयं मधुपर्कद्रवेणापूर्य तेषु विशेषार्घजलं किञ्चिदत्वा मूलविद्यया पृथक् पृथक् अष्टवार अभिमन्त्रयेत् ॥
मधुपर्के तु काश्यपात्रं प्रशस्तम् ॥
ताम्रवर्जमन्यतरं

वा पात्रान्तरेणाछादितं कुर्यात् ॥
गन्धपुष्पाक्षतकुशाग्रतिलसर्षपदूर्वाः सामान्यार्घे निक्षिपेत् ॥
पाद्यपात्रे श्यामाकतन्दुलदूर्वाकमुलापराजितापुष्पोशीररोचनाख्य द्रव्याष्टकं निक्षिपेत् ॥
आचमनीय पात्रे जातीफललवङ्गकं कोलचूर्णानि निक्षिपेत् ॥
उक्त द्रव्यालाभे तत्तद्वस्तु भावनया तदुलन्निक्षिपेत् ॥
मधुपर्कपात्रे दधिमधुघृतानि निक्षिप्युविशेषार्घ बिन्दुना संस्कुर्यात् ॥
दध्याद्यलाभे जनेनैव तद्भावनया पूरयेत् ॥

ततः स्वदक्षिणाग्रे पाद्यादि पात्रविधानेनैव पुनराचमनीय पात्रं प्रोक्षणी पात्रं च स्थापयेत् ॥
अत्राप्यशक्तौ पाद्यादि त्रयमेकस्मिन्नेव पात्रे दद्यात् ॥

ततः गुरुमुखादवगत विनियोग विधौ पात्र चतुष्टयं सामान्यार्घ विधिना प्रोक्षणीपात्रात् परतः स्थापयेत् ॥
तेषां नामानि तु गुरुपात्रं शक्तिपात्रं बटूकपात्रम् आत्मपात्रं चेति ।
गुरुपादुका विद्यया गुरुपात्रम् ।
बालविद्यया शक्तिपात्रम् ॥
बटूकपात्रं तन्मन्त्रेण आत्मपात्रमात्माष्टाक्षरमन्त्रेण चेति तत्तन्मन्त्रे ततत्पात्रमष्टधाभिमन्त्रयेत् ।
ततः प्रोक्षणीपात्रोदकेन

पात्रान्तरोद्धृतेन ॐ ऐं ह्रीं श्रीम् ऐं प्रथमकूटमुच्चार्य आत्मतत्वात्मने नमः । ४ क्लीं द्वितीयं विद्यातत्वात्मने नमः ॥ ४ सौः तृतीयं शिवतत्वात्मने नमः ।
ततः ४ ऐं क्लीं सौः समस्तमुच्चार्य सर्वतत्वात्मने नमः ॥
इति स्वात्मानं प्रोक्ष्य पुनर्मुलेन यागभूमिं यागोपकरणानि च श्रीचक्रं प्रोक्ष्यसवं वस्तुषु धेनुमुद्रां प्रदर्शयेत् ॥
इति अर्घ्यादि स्थापनविधिः ॥

अत्र श्रीपात्रस्थापनाशक्तौ विशेषार्घेणैव प्रोक्त पूजादिकं कुर्यादिति ॥

अथात्मपूजा ॥

तत्र स्वपुरतस्त्रिकोणमण्डले साध्यारं पात्रं संस्थाप्य कलशोदकेनापूर्य विशेषार्घबिन्दुं दत्वा स्वदेहं चन्दनादि रक्तोपचारैरलङ्कृत्यात्मानमिष्टदेवतारूपं ध्यायन् गुरुगणपति परदेवताः प्रणम्य मूलाधारादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं बिसतन्तुं तनीयंसी चन्द्रकोटि प्रभाद्रवां कुण्डलीनीं मनोलय पर्यन्तं ध्यात्वा परमानन्दनिर्भरस्तदात्मकत्वेन मूलविद्यामपि मूलादि ब्रह्मरन्ध्रान्तं तेजोमयीं विभाव्य तत्तेजसापरितं स्वेष्टदेवतारूपं स्वदेहं भावयन्नात्मपूजां कुर्यात् ।
(ततस्तत्र सोमस्य षोडशकलासमावाह्य प्राग्वतन्नामपुरःसरं तासां प्राण) ॥

तद्यथा ॥

तत्र प्रागुक्त योगपीठन्यास प्रकरणोक्त प्रकारेण स्वदेहं सिंहासनत्वेन परिकल्प्य प्रथमं शिरसि प्रणव त्रिताराढ्यां श्रीगुरुपादुका विद्यामुच्चार्य श्री-अमुकानन्दनाथ श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नम इति सम्पूज्य सन्तर्प्य मूलाधारे गं गणपति श्रीपादुकां पू० ॥
त० ।
नम इति सम्पूज्य सन्तर्प्य प्रागुक्त योगपीठन्यासक्रमेण मण्डूकाद्यान्मूलाधारादिन् तत्स्थानेषु प्रणव त्रितार चतुर्थ्यं ततत्तन्नामभिर्नमोन्तैः सिंहासनां तं सम्पूज्य दक्षिणां सवामां सवामोरु दक्षिणोरु सर्वाङ्गेषु वक्ष्यमाण पञ्चप्रेतासनं सम्पूज्य दक्षिणांसादि स्थानेषु धर्मादि चतुष्टयं मुखादि स्थानेषु अधर्मादि चतुष्टयं च तथैव सम्पूज्य पुनर्हृदय कमल एव माया विद्ये सम्पूज्य मध्ये पञ्चदशफणान्वितमनन्तं ध्यात्वा तन्मध्यफणायामष्टदलकमलं कामेश्वरी पीठं ध्यात्वा नन्तपद्मादि परतत्वान्तं सम्पूज्य तत्केसरेषु प्रागादि प्रादक्षिण्येन ४ मोहिनी श्री० । ४ क्षोभिणी श्री० । ४ वशिनी श्री० । ४ स्तम्भिनी श्री० । ४ आकर्षणी श्री० । ४ द्रावणी श्री० । ४ आह्लादनी श्री० ।

४ क्लिन्ना श्री० । ४ इति सम्पूज्य मध्ये ४ क्लेदिनी श्रीपादुकां पूजयामि इति सम्पूज्य क्लीं सर्वशक्ति कमलासनाय नम इति योगपीठत्वेन पुष्पाञ्जलिना समस्तं देहं सम्पूज्य तन्मध्यकर्णिकायां श्रीचक्रं विभाव्य ४ समस्तप्रकटेत्यादि योगिनी समष्टि विद्यया त्रिः समस्तं देहं सम्पूज्य प्रागुक्त योगपीठन्यासक्रमेण षडासन पर्यन्तं प्राक् न्यस्तस्थानेषु सम्पूज्य दक्षिणां सपृष्ठदक्ष कर्णपृष्ठदक्ष शङ्खदक्ष ललाटदक्ष नेत्रदक्ष नासापुटदक्ष चुबुकहृदय त्रिकोण तन्मध्येषु ४ नादशक्ति श्री० । ४ बिन्दुशक्ति श्री० । ४ कलाशक्ति श्री० । ४ ज्येष्ठाशक्ति श्री० । ४ रौद्रीशक्ति श्री० । ४ वामाशक्ति श्री० । ४ विषघ्निशक्ति श्री० । ४ दूतशक्ति श्री० । ४ सर्वां नन्दाशक्ति श्री० ।
इति सम्पूज्य ॥

अं कं ३६ इत्यादि शिवशक्ति सदाशिवेत्यादि न्यासोक्त समष्टि पीठमन्त्रेण सर्वाङ्गं सम्पूज्य हृदयकमले यथोक्तरूपां भगवतीं ध्यायन् तत्तेजसा व्याप्तं स्वदेहं श्रीभगवतीरूपं विचिन्त्य मूलमुच्चार्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी श्रीपा० ।
त० ।
नम

इति शिरसि त्रिःपुष्पाञ्जलिभिः सम्पूज्य पुरःस्थापित पात्रोदबिन्दुम्भिः सन्तर्प्य पुनः प्राग्वन्मुलेन शिरोहृदयगुह्यपादद्वय सर्वाङ्गेषु पञ्चपुष्पाञ्जलिभिः सम्पूज्य सन्तर्प्य हृदय त्रिकोणे शिरस्त्रिकोणे वा वक्ष्यमाणप्रकारेण लयाङ्गतिथि नित्याषोडश नित्यागुरुपङ्क्ति त्रय षडङ्गयुवतीस्तत्तत्स्थानेषु वक्ष्यमाणप्रकारेण सम्पूज्य सन्तर्प्य हृदय त्रिकोण पूजायां संहार श्रीचक्रोक्तन्यासप्रकारेण नवावरणशक्तिः पूजयेत् ॥
शिरस्त्रिकोण पूजाचेत् सृष्टि श्रीचक्रन्यासक्रमेण नवावरणशक्तीश्चक्रेश्वरीश्च पूजयित्वा तर्पयेत् ॥
एतावत् कर्तुमशक्तौ षडङ्गयुवतीपूजान्ते समस्तप्रकटेत्यादि समष्टि विद्यया त्रिः सम्पूज्य सन्तर्प्य चतुःसमयचतुराम्नाय षट् दर्शनदेवताश्च वक्ष्यमाण श्रीचक्रपूजाक्रमेण पूजयेत् ॥
उर्ध्वाम्नाय दीक्षितश्चेन्महाषाढान्यासोक्तरूपं स्वात्मानं ध्यात्वा तद्विद्यया वक्ष्यमाणप्रकारेण त्रिःसम्पूज्य शक्तश्चेन्माहाषोढोक्त देवतास्तन्यासस्थानेष्वेव सम्पूज्य सन्तर्प्य शिरसि परापादस्य गुरुपङ्क्ति त्रयं पूजयेत् ॥

ततश्चरणदिक्षितश्चेत् प्रागुक्तचरणादि विद्याभिस्तन्यासस्थानेषु सम्पूज्य तर्पयेत् ॥

ततः पूर्णाभिषिक्तश्चेद्वक्ष्यमाणप्रकारेण शिरसिकामकलापारम्पर्येण सम्पूज्य सन्तर्प्यशांवदीक्षायुक्तश्चेत् तन्मिथुनषट्कं तद्गुरुक्रमं तद्रश्मिक्रमं च प्रागुक्तन्यासस्थानेषु सम्पूज्य तर्पयेत् ।
अत्र सर्वत्रात्मपूजायां विस्ताराशक्तौ तत्तन्मूलदेवतास्तत्तद्गुरुक्रमं च सम्पूज्य सन्तर्पयेदिति सङ्क्षेपः ॥

ततः पूर्ववत् पुष्पाञ्जलि पञ्चकं स्वदेहे समस्तकादिषु प्रागुक्तस्थानेषु विधायधूपदीपौ निदेद्य अन्तर्हवनं कुर्यात् ॥

तत्र मूलाधारे त्र्यस्रं कुण्डं विभाव्य तन्मध्यस्थ कालाग्निमेव कामाग्निं वासनारूपे साधन प्रज्वलितं प्राणादि पञ्चवायुभिः संराङ्क्षितं कुण्डलिनीरूप परदेवताधिष्ठितं चिदग्निमण्डलं विभाव्य प्रणव त्रितारादि मूलविद्यान्ते धर्माधर्म हवि दीप्ते आत्माग्नौ मनसा स्रुच ।
सुषुम्णावर्त्मना नित्यमक्ष वृत्तिर्जुहोम्यहम् इदं जुहोमि स्वाहा ॥
इति पुण्यपापकृत्याकृत्य सङ्कल्पविकल्प धर्मात्मकं हविः सप्तकं सप्ताहुत्या हुत्वा

ततः प्रणवत्रितारादि मूलविद्यान्ते प्रकाशामर्श हस्ताभ्यामवलंव्योन्मनी सुचम् ।
धर्माधर्मकलास्तेहं पूर्णवह्नौ जुहोम्यहम् अधर्मं जुहोमि स्वाहेति पूर्णाहुति हुत्वा निरस्तनिखिलप्रपञ्चो निष्कलब्रह्मरूपः साधकः कियत् क्षण तिष्ठेत् ॥

ततो देवीरूपमात्मानं ध्यात्वा श्रीगुरुपादुकां प्रणम्य शिरसि अन्नपूर्णां ध्यात्वा तन्मन्त्रेण वक्ष्यमाण पूजाप्रकारेण तां सम्पूज्य सन्तर्प्य पूजाशिष्टं तत्पात्रस्थमुदकं गुरुपादुका मूलविद्याभ्यां कुण्डल्यात्मक श्रीपरदेवता मुखे जुहोमीति धिया प्राश्य श्रीपरदेवतारूपमात्मानं ध्यायन्प्राणायाम ।
ऋष्यादि करषडङ्गं न्यासपूर्वकं मूलविद्यामष्टोत्तरशतवारं जपित्वा पुनः प्राणायामपूर्वकं जपं समर्प्य स्तुत्वा प्रणमेदिति आत्मपूजा ॥


श्रीविद्यानन्दनाथेन शिवयोः प्रियसूनुना ॥

ए-तेxत्स् मय् बे विएwएद् ओन्ल्य् ओन्लिने ओर् दोwन्लोअदेद् फ़ोर् प्रिवते स्तुद्य्।