अतश्चायनेऽपि दक्षिणे ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अदच्चायनेअबि तक्षि णे ॥ २० ॥
अयने दक्षिणे मृत्वा धीफलं नैत्यथैति वा ॥
नैत्युत्तरायणाद्युक्तेर्भीष्मस्यापि प्रतीक्षणात् ॥ २१ ॥
आतिवाहिकदेवोक्तेर्वरख्यात्यै प्रतीक्षणात् ॥
फलैकान्त्याच्च विद्यायाः फलं प्राप्नोत्युपासकः ॥ २२ ॥
–वैयासिकन्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
तक्षिणायऩत्तिल् इऱन्दाल् उबासऩैयिल् पलऩै अडैवदिल्लैया? अल्लदु अडैगिऱाऩा? “उत्तरायणम्” (वडक्कु मार्क्कम्) ऎऩ्बदु मुदलाऩदु सॊल्लप्पट्टिरुप् प तालुम् पीष्मर् कात्तुक् कॊण्डिरुन्ददालुम्, अडैवदिल्लै।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आदिवाहिग (अऴैत्तुक् कॊण्डु पोगिऱ) तेवर्गळे सॊल्लप्पडुवदालुम् (तऩक्कुळ्ळ) वरऩै वॆळिप्पडुत्तवे पीष्मर् (उत्तरायणत्तै) ऎदिर्बार्त्तिरुन्द तिऩालुम्, उबासऩैक्कु पलऩ् अवसियम् एऱ्पट्टाग वेण्डिय तागैयालुम्, उबासगऩ् पलऩै अडैगिऱाऩ्।
अत एव च उदीक्षानुपपत्तेः, अपाक्षिकफलत्वाच्च विद्यायाः, अनियतकालत्वाच्च मृत्योः, दक्षिणायनेऽपि म्रियमाणो विद्वान् प्राप्नोत्येव विद्याफलम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
(तक्षिणायऩत्तिल् इऱन्द उबासगऩुक्कु पलऩ् उण्डा, इल्लैया ऎऩ्ऱु सन्देहम्। अर्सिरादि मार्क्कत्तिल् उत्तरायणम् सॊल्लप्पट्टिरुप्पदालुम् उत्तरायणत्तै सिऱन्ददाग स्मिरुदि कूऱुवदालुम् पीष्मर् उत्तरायणत्तै ऎदिर्बार्त्तदालुम् तक्षिणा यऩत्तिलिऱन्द उबासगऩुक्कु उत्तमलोगम् किडैयादु ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्। उत्तरायणबदम् आगिवाहिग तेवदैयै कुऱिक्किऱदु कालत्तैयल्ल। पिदा कॊडुत्तवरत्तिऱ्काग पीष्मर् उत्तरायणत्तै ऎदिर्प् पार्त्तार्। उत्तरायणम् सिऱन्ददु ऎऩ्बदु अक्ञाऩिगळुक् कुत्ताऩ्। आगैयाल् तक्षिणायऩत्तिल् इऱन्द उबासगऩुम् कट्टायम् उत्तम लोगत्तैयडैवाऩ्। उबासऩम् कट्टायम् पलऩैक्कॊडुक्कुम् ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इदिऩालेये, “ऎदिर्बार्प्पदु न्यायमिल्लाद तिऩालुम्, वित्यैक्कु पक्षबादत्तुडऩ् पलऩ् कॊडुक्कुम् तऩ्मै इल्लाददिऩालुम्, मरणत्तिऱ्कुvतीर्माऩमाऩ कालमिल्लाददिऩालुम्, तक्षिणायऩत्तिलुम्” इऱक्कुम् वित्वाऩ् वित्यैयिऩ् पलऩै अडैयवे अडैगिऱाऩ्।
उत्तरायणमरणप्राशस्त्यप्रसिद्धेः, भीष्मस्य च प्रतीक्षादर्शनात् , ‘आपूर्यमाणपक्षाद्यान्षडुदङ्ङेति मासाँस्तान्’ (छा. उ. ४। १५। ५) इति च श्रुतेः, अपेक्षितव्यमुत्तरायणम् — इतीमामाशङ्काम् अनेन सूत्रेणापनुदति। प्राशस्त्यप्रसिद्धिः अविद्वद्विषया। भीष्मस्य तूत्तरायणप्रतिपालनम् आचारपरिपालनार्थं पितृप्रसादलब्धस्वच्छन्दमृत्युताख्यापनार्थं च। श्रुतेस्तु अर्थं वक्ष्यति ‘आतिवाहिकास्तल्लिङ्गात्’ (ब्र. सू. ४। ३। ४) इति ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
उत्तरायणत्तिल् मरणम् सिलाक्कियमॆऩ्ऱु पिरसित्तियिरुप्पदिऩालुम्, पीष्मर् अदै ऎदिर्बार्त्तिरुन् ददागक् काण्बदिऩालुम् “सुक्लबक्षत्तिलिरुन्दु ऎन्द मासङ्गळिल् वडक्के पोगिऱारो अन्द मासङ्गळै” (सान्।IV-१५-५) ऎऩ्ऱ वेद वाक्कियत्तिऩालुम्, उत्तरा यणम् ऎदिर्बार्क्कवेण्डियदु, ऎऩ्ऱ इन्द सन्देहत् तै इन्द सूत्तिरत्तिऩाल् विलक्कुगिऱार्। सिलाक्किय मॆऩ्ऱ पिरसित्ति वित्वाऩल्लादवऩ् विषयम्। पीष्मर् कात्तिरुन्ददु आसारत्तै परिबालिप्पदऱ्कागवुम्, तऩ् तगप्पऩारुडैय पिरसादत्ताल् किडैत्त इष्टप्पडि सागलामॆऩ्ऱुळ्ळ तऩ्मैयै वॆळिप्पडुत्तुवदऱ् कागवुम्। सुरुदियिऩ् “अर्त्तत्तै आदिवाहिगर्गळ् अदऩ् लिङ्गमिरुप्पदाल्” (पि।सू४-३-४) ऎऩ्ऱु सॊल्लप् पोगिऱार्।
ननु च ‘यत्र काले त्वनावृत्तिमावृत्तिं चैव योगिनः। प्रयाता यान्ति तं कालं वक्ष्यामि भरतर्षभ’ (भ. गी. ८। २३) इति कालप्राधान्येन उपक्रम्य अहरादिकालविशेषः स्मृतावनावृत्तये नियमितः। कथं रात्रौ दक्षिणायने वा प्रयातोऽनावृत्तिं यायात् — इत्यत्रोच्यते —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
योगिगळ् ऎन्दक्कालत्तिल् सॆल्गिऱवर्गळाय् तिरुम्बिवराददैयुम्, तिरुम्बि वरुवदैयुम् अडैवार् कळो अन्द कालत्तैच् चॊल्गिऱेऩ्, हे अर्जुऩा (कीदै।VIII-२३) ऎऩ्ऱु कालत्तिऱ्कु पिरदाऩमायिरुक्कुम् तऩ्मैयैक् कॊडुत्तु आरम्बित्तु पगल् मुदलाऩ कालविसेषमाऩदु तिरुम्ब वरामलिरुप्पदऱ्कु स्मिरुदि यिल् कुऱिप्पिडप्पट्टिरुक्किऱदे; रात्तिरियिलो तक्षिणाय ऩत्तिलो पोगिऱवऩ् तिरुम्बि वराददै अडैवाऩ् ऎऩ्बदु ऎप्पडि? इव्विषयत्तिल् सॊल्लप्पडुगिऱदु।
योगिनः प्रति च स्मर्यते स्मार्ते चैते ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
योगिन: प्रदि स स्मर्यदे स्मार्दे सैदे ॥ २१ ॥
योगिनः प्रति च अयम् अहरादिकालविनियोगः अनावृत्तये स्मर्यते। स्मार्ते चैते योगसाङ्ख्ये, न श्रौते। अतो विषयभेदात् प्रमाणविशेषाच्च नास्य स्मार्तस्य कालविनियोगस्य श्रौतेषु विज्ञानेषु अवतारः। ननु ‘अग्निर्ज्योतिरहः शुक्लः षण्मासा उत्तरायणम् ।’ (भ. गी. ८। २४) ‘धूमो रात्रिस्तथा कृष्णः षण्मासा दक्षिणायनम्’ (भ. गी. ८। २५) इति च श्रौतावेतौ देवयानपितृयाणौ प्रत्यभिज्ञायेते स्मृतावपीति, उच्यते — ‘तं कालं वक्ष्यामि’ (भ. गी. ८। २३) इति स्मृतौ कालप्रतिज्ञानात् विरोधमाशङ्क्य अयं परिहारः उक्तः। यदा पुनः स्मृतावपि अग्न्याद्या देवता एव आतिवाहिक्यो गृह्यन्ते, तदा न कश्चिद्विरोध इति ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पगल् मुदलाऩ इन्द काल विनियोगमाऩदु योगिगळै उत्तेसित्तुत्ताऩ् तिरुम्बि वरामलिरुप् पदऱ्काग स्मरिक्कप्पट्टिरुक्किऱदु। इन्द योगमुम्, साङ्ग्यमुम् स्मार्त्तङ्गळ् ताऩ्, वेदत्तैच् चेर्न्ददिल्लै। आगैयाल्, विषयम् वेऱुबडुवदालुम्, पिरमाऩम् वित्यासप्पडुवदिऩालुम्, स्मिरुदि सम्बन्द मागवुळ्ळ इन्द कालविनियोगत्तिऱ्कु वेद विहिदमाऩ उबासऩैगळिल् इडम् इल्लै।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
‘अक्ऩि, ज्योदिस्, पगल्, सुक्लबक्षम्, आऱुमास उत्तरायणम्; पुगै, रात्तिरि, अप्पडिये किरुष्णबक्षम्, आऱुमास तक्षिणायऩम्’ (कीदै।VIII-२४-२५) ऎऩ्ऱु वेदत्तिलुळ्ळ इन्द तेवयाऩम् पित्रुयाणम् इवैगळे स्मिरुदियिलुम्गूड ञाबगप्पडुत्तप्पडुगिऩ् ऱऩवे ऎऩ्ऱाल्, सॊल्गिऱोम्। “अन्द कालत्तैच् चॊल्गिऱेऩ्” (कीदै।VIII-२३) ऎऩ्ऱु स्मिरुदियिल् कालविषयमाऩ पिरदिक्ञैयिरुप्पदिऩाल् विरोदमिरुप् पदाग सङ्गित्तु परिहारम् सॊल्लप्पट्टदु। स्मिरुदियि लुम्गूड अक्ऩि मुदलाऩवैगळ् आदिवाहि कर्गळाऩ (अऴैत्तुक् कॊण्डु पोगिऱवर्गळाऩ) तेवदैगळ् ऎऩ्ऱे किरहिक्कप्पट्टदेयाऩाल् अप्पॊऴुदु ऎव्विद विरोदमुमिल्लै।
इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यस्य श्रीगोविन्दभगवत्पूज्यपादशिष्यस्य
श्रीमच्छङ्करभगवतः कृतौ शारीरकमीमांसासूत्रभाष्ये
चतुर्थाध्यायस्य द्वितीयः पादः ॥
நான்காவது அத்யாயத்தில்
இரண்டாவது பாதம் முற்றும்.