समाना चासृत्युपक्रमादमृतत्वं चानुपोष्य ॥ ७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
समाना साआस्रुत्युबक्रमादम्रुदत्वम् साऩुबोष्य ॥ ७ ॥
ज्ञान्यज्ञोत्क्रान्तिरसमा समा वा, न हि सा समा ॥
मोक्षसंसाररूपस्य फलस्य विषमत्वतः ॥ ७ ॥
आसृत्युपक्रमं जन्म वर्तमानमतः समा ॥
पश्चात्तु फलवैषम्यादसमोत्क्रान्तिरेतयोः ॥ ८ ॥
–वैयासिकन्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ञाऩि, अक्ञाऩि इरुवरुक्कुम् उत्किरान्दि (सरीरत्तै विट्टु वॆळिक्किळम्बुदल्) समाऩमायिल्लैया? अल्लदु समाऩम् ताऩा? मोक्षमागिऱबलऩुक्कुम्, संसारमा किऱबलऩुक्कुम् वित्यासमिरुप्पदाल् अदु समाऩमेयिल्लै।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मार्क्कत्तिऩ् आरम्बम् वरै इप्पॊऴुदुळ्ळ जऩ्मा ताऩ्। आगैयाल् (अदुवरै) समाऩम्। पिऱगो पलऩिल् वित्यासमिरुप्पदाल् इरुवर्गळ् उडैय उत्किरान्दियुम् वॆव्वेऱु।
सेयमुत्क्रान्तिः किं विद्वदविदुषोः समाना, किं वा विशेषवती — इति विशयानानां विशेषवतीति तावत्प्राप्तम्। भूताश्रयविशिष्टा ह्येषा। पुनर्भवाय च भूतान्याश्रीयन्ते। न च विदुषः पुनर्भवः सम्भवति; अमृतत्वं हि विद्वानश्नुते — इति स्थितिः। तस्मादविदुष एव एषा उत्क्रान्तिः ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
(निर्गुण पिरह्म ञाऩिक्कु ञाऩिक्कु उत्क्रान्दिये किडैयादु ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पोगिऱार्। सगुण पिरह्मोबासगऩुक्कुम्। अक्ञाऩिक्कुम् उत्क्रान्दि (सरीरत्तैविट्टु वॆळिक्किळम्बुदल्) ऒरे मादिरिया, अल्लदु वॆव्वेऱु विदमा ऎऩ्ऱु सन्देहम्। उबासगऩ् पिरह्मलोगत्तैयडैगिऱाऩ्। अक्ञाऩि संसारत् तैयडैगिऱाऩ्। ऎऩ्ऱिव्वाऱु पलऩिल् वेऱुबाडु इरुप् पदाल् इदऱ्कु सादऩमाऩ उत्क्रान्दि यिलुम् वेऱुबाडु उण्डु। साम्यम् किडैयादु ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
उबासगऩ् वॆळिक्किळम्बि सुषुम्ऩानाडियिल् नुऴैन्दु उत्तरमार्गत्तिल् सॆल्गिऱाऩ्। अक्ञाऩि वेऱु नाडियिल् नुऴैन्दु वेऱु मार्गत्तिल् सॆल्गिऱाऩ् ऎऩ्ऱु वऴि पलऩैयॊट्टि वॆव्वेऱाग इरुन्दालुम् वॆळिक् किळम्बुदल् इरुवरुक्कुम् ऒरे मादिरियागत्ताऩ्। वित्यासमिल्लै ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इव्विदम् उळ्ळ इन्द वॆळिक्किळम्बुदल् वित्वाऩ् वित्वाऩल्लादवऩ् इरुवरुक्कुम् समाऩमा अल्लदु विसेषमुण्डा ऎऩ्ऱु संसयप् पडुगिऱवर्गळुक्कु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: विसेषमुळ्ळदु ऎऩ्ऱु एऱ्पडुम्। एऩॆऩ्ऱाल् इदु पूदङ्गळिऩ् आसिरयत्तोडु कूडिऩदु। मऱुबिऱप्पुक्काग पूदङ्गळ् आसिरयिक्कप्पडुगिऩ्ऱऩ। वित्वाऩुक्को मऱुबिऱप्पु सम्बविक्कादु। मरणमिल्लात् तऩ्मैयै वित्वाऩ् अडैगिऱाऩ् ऎऩ्बदु पिरसित्तम्। आगैयाल् वित्वाऩल्लादवऩुक्कुत्ताऩ् वॆळिक् किळम्बुदल्।
ननु विद्याप्रकरणे समाम्नानात् विदुष एव एषा भवेत् — न, स्वापादिवत् यथाप्राप्तानुकीर्तनात्। यथा हि ‘यत्रैतत्पुरुषः स्वपिति नाम’ (छा. उ. ६। ८। १), ‘अशिशिषति नाम’ (छा. उ. ६। ८। ३) ,‘पिपासति नाम’ (छा. उ. ६। ८। ५) इति च सर्वप्राणिसाधारणा एव स्वापादयोऽनुकीर्त्यन्ते विद्याप्रकरणेऽपि प्रतिपिपादयिषितवस्तुप्रतिपादनानुगुण्येन, न तु विदुषो विशेषवन्तो विधित्स्यन्ते; एवम् इयमपि उत्क्रान्तिः महाजनगतैवानुकीर्त्यते, यस्यां परस्यां देवतायां पुरुषस्य प्रयतः तेजः सम्पद्यते स आत्मा तत्त्वमसि — इत्येतत्प्रतिपादयितुम्। प्रतिषिद्धा च एषा विदुषः — ‘न तस्य प्राणा उत्क्रामन्ति’ (बृ. उ. ४। ४। ६) इति। तस्मात् अविदुष एवैषेति ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वित्यैयैप्पऱ्ऱि सॊल्लुम् पिरगरणत्तिल् इदु सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱबडियाल् इदु वित्वाऩुक्कुत् ताऩे ऎऩ्ऱाल् सरियल्ल। तूक्कम् मुदलाऩदैप्पोल ऎदु वन्ददो अदै सॊल्लियिरुक्किऱ पडियाल् अप्पडिये यल्लवा “ऎङ्गे इप्पडि पुरुषऩ् तूङ्गुगिऱाऩो”, “साप्पिड निऩैक्किऱाऩो”, “कुडिक्क निऩैक्किऱाऩो"(सान्।VI-८-१,३,५) ऎऩ्ऱु वित्याप्पिरगरणत्तिलुम्गूड सगल पिराणिगळुक्कुम् पॊदुवायुळ्ळ तूक्कम् मुदलियवै कळे सॊल्लप्पट्टिरुक्किऩ्ऱऩ? विळक्किच्चॊल्ल उत्तेसिक्कुम् विषयत्तै विळक्कुवदऱ्कु अऩुगुणमाग (सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदे तविर) वित्वाऩुक्काग तऩित्तु विदिक्क उत्तेसमिल्लै। इव्विदम् इन्द वॆळिक्किळम् पुदलुम् पॊदु जऩङ्गळिडमुळ्ळदुदाऩ् वर्णिक्कप् पट्टिरुक्किऱदु। ऎन्द मेलाऩ तेवदैयिल् पुऱप्पडुम् पुरुषऩुडैय तेजस् ऒडुङ्गुगिऱदो अदु आत्मा, अदु नी ऎऩ्ऱु विळक्किक्काट्टुवदऱ्काग इदु (वॆळिक्किळम् पुदल्) वित्वाऩुक्कु मऱुक्कप्पट्टिरुक्किऱदु। अवऩुडैय पिराणऩ्गळ् वॆळिक्किळम्बुवदिल्लै। (पिरुहत्।IV-४-६) ऎऩ्ऱु आगैयाल्, इदु वित्वाऩल्लादवऩुक्कुत्ताऩ् ऎऩ्ऱु।
एवं प्राप्ते, ब्रूमः — समाना चैषा उत्क्रान्तिः ‘वाङ्मनसि’ इत्याद्या विद्वदविदुषोः आसृत्युपक्रमात् भवितुमर्हति, अविशेषश्रवणात्। अविद्वान् देहबीजभूतानि भूतसूक्ष्माण्याश्रित्य कर्मप्रयुक्तो देहग्रहणमनुभवितुं संसरति, विद्वांस्तु ज्ञानप्रकाशितं मोक्षनाडीद्वारमाश्रयते — तदेतत् ‘आसृत्युपक्रमात्’ इत्युक्तम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: इव्विदम् वरुम् पोदु सॊल्गिऱोम्। “वाक् मऩसिल्" ऎऩ्बदु मुदलिय इन्द वॆळिक्किळम्बुदल् वित्वाऩुक्कुम् वित्वाऩल्लादवऩुक्कुम्, मार्क्कम् तुडङ्गुम् वरै समाऩमायिरुप्पदु ताऩ् न्यायम्, विसेषमऩ्ऩियिल् सॊल्लप्पट्टिरुप्पदाल्। वित्वाऩल् लादवऩ् (मऱु) तेहत्तिऱ्कु विदैयायुळ्ळ पूदसूक्ष् मङ्गळै आसिरयित्तु कर्माविऩाल् एवप्पट्टवऩाय् तेहम् ऎडुप्पदै अऩुबविप्पदऱ्काग संसरिक्किऱाऩ् (अलैगिऱाऩ्) वित्वाऩो ञाऩत्तिऩाल् पिरगासिक्कप् पट्ट मोक्ष नाडियिऩ् तुवारत्तै आसिरयिक्किऱाऩ्। आगैयाल् इदु मार्क्कम् तुडङ्गुंवरै ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टदु।
ननु अमृतत्वं विदुषा प्राप्तव्यम् , न च तद्देशान्तरायत्तम् , तत्र कुतो भूताश्रयत्वं सृत्युपक्रमो वेति ? अत्रोच्यते — अनुपोष्य च, इदम् , अदग्ध्वा अत्यन्तमविद्यादीन्क्लेशान् , अपरविद्यासामर्थ्यात् आपेक्षिकममृतत्वं प्रेप्सते, सम्भवति तत्र सृत्युपक्रमः भूताश्रयत्वं च — न हि निराश्रयाणां प्राणानां गतिरुपपद्यते; तस्माददोषः ॥ ७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मरणमऱ्ऱ तऩ्मैयल्लवा वित्वाऩाल् अडैय वेण्डियदु? अदु वेऱॊरु तेसत्तैप् पॊऱुत्तल्ल, अप्पडियिरुक्क पूदङ्गळै आसिरयिप्पदो, मार्क्कम् तुडङ्गुवदो एदु? ऎऩ्ऱाल् अङ्गु सॊल्गिऱोम्। इदु “पॊसुक्कामल्” ताऩ्, अवित्यै मुदलाऩ किलेसङ्गळै पूरावुम् ऎरित्तुविडामल्, अयरबिरह्मत्तिऩ् उबासऩै यिऩ् सामर्त्तियत्तिऩाल् ऒरुवाऱुळ्ळ अमिरुदत्तऩ्मै यैयडैय निऩैप्पवऩुक्कु, अङ्गु मार्क्कत्तिऩ् तुडक् कमुम् पूदङ्गळै आसिरयमायडैदलुम् सम्बविक्कुम् आसिरयमिल्लाद पिराणऩ्गळुक्कु पोवदु ऎऩ्बदु पॊरुत् तमागादु अल्लवा? आगैयाल् तोषमिल्लै।