अग्निहोत्रादि तु तत्कार्यायैव तद्दर्शनात् ॥ १६ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अक्निहोत्रादि तु तत्कार्यायैव तत्तार्सनात् ॥ १६ ॥
नश्येन्नो वाऽग्निहोत्रादि नित्यं कर्म, विनश्यति ॥
यतोऽयं वस्तुमहिमा न क्वचित्प्रतिहन्यते ॥ २३ ॥
अनुषक्तफलांशस्य नाशेऽप्यन्यो न नश्यति ॥
विद्यायामुपयुक्तत्वाद्भाव्यश्लेषस्तु काम्यवत् ॥ २४ ॥
–वैयासिकन्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अक्ऩिहोत्रम् मुदलाऩ नित्य कर्मा नसिक्कुमा? अल्लदु नसिक्कादा? वस्तुविऩ् महिमै ऎऩ्गिऱ इदु ऎङ्गेयुम् तडैबडादु ऎऩ्बदिऩाल् नसिक्कुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पलऩिल् अदुवाग वरुगिऱ अंसत्तिऱ्कु नासमिरुन् दालुम् कूड मऱ्ऱॊरु अंसम् नसिप्पदिल्लै। वित्यैयिल् उबयोगप्पट्टुविट्ट पडियाल् पिऩ्ऩाल् एऱ्पडुवदऱ्को काम्यम् पोल ऒट्टात्तऩ्मै ताऩ्।
पुण्यस्याप्यश्लेषविनाशयोरघन्यायोऽतिदिष्टः। सोऽतिदेशः सर्वपुण्यविषय इत्याशङ्क्य प्रतिवक्ति — अग्निहोत्रादि त्विति। तुशब्द आशङ्कामपनुदति। यन्नित्यं कर्म वैदिकमग्निहोत्रादि, तत् तत्कार्यायैव भवति; ज्ञानस्य यत्कार्यं तदेव अस्यापि कार्यमित्यर्थः। कुतः ? ‘तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति यज्ञेन दानेन’ (बृ. उ. ४। ४। २२) इत्यादिदर्शनात् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
(अक्ऩिहोत्रम् मुदलाऩ नित्यगर्मा ञाऩत्ताल् अऴियुमा, अऴियादा ऎऩ्ऱु सन्देहम्। अगर्त्तावाऩ आत्म स्वरूब ञाऩत्तिऩ् सक्तिक्कुम् ऎङ्गुम् तडैयिल्लाददाल् अदऩ् पलत्ताल् ञाऩत्तिऱ्कु मुऩ् इप्पिऱवियिलुम्, मुऱ्पिऱविगळिलुम् सॆय्यप्पट्ट नित्यगर्मावुम् अऴिन्दु पोगुमॆऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
नित्यगर्मा स्वर्गादि पलऩै कॊडुप्पदु सित्तसुत्तियै कॊडुप्पदु ऎऩ्ऱु इरण्डुविदम्। स्वर्गत्तै कॊडुप्पदु ऎऩ्ऱ अंसम् पोऩालुम् सित्त सुत्तियैक् कॊडुक्कुम् अंसम् अदै कॊडुत्तु ञाऩत्तिल् उबयोगमागिविट्टदाल् अदऱ्कु नासमिल्लै। साप्पिट्टु तीर्न्दुबोऩ नॆल्लै नासमडैन्ददाग यारुम् ऎण्णुवदिल्लै। ञाऩत्तिऱ्कुप् पिऱगु सॆय्युम् नित्यगर्मा इवऩिडम् ऒट्टुवदिल्लै ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पुण्णियत्तिऱ्कुम्गूड ऒट्टामै नासम् उण्डॆऩ्बदिल् पाबत्तिऱ्कुळ्ळ नियायत्तै इऴुत्तुच् चॊल्लप्पट्टदु। अव्विदम् सॊऩ्ऩदु ऎल्लाविद पुण्णियत्तैयुम् विषयमायुळ्ळदु ऎऩ्ऱु सङ्गित्तु पदिल् सॊल्गिऱार्। “अक्ऩि होत्रम् मुदलियदो” ऎऩ्ऱु, “तु” ऎऩ्ऱ सप्तम् सङ्गैयै पोक्कडिक्किऱदु।अक्ऩिहोत्रम् मुदलिय ऎन्द नित्यमाऩ वैदिगगर्मा वुण्डो, अदु “अदऩ् कार्यत्तिऱ्कागवे” एऱ्पडुगिऱदु। ञाऩत्तिऱ्कु ऎदु कार्यमो अदुवे इदऱ्कुम् कार्यम् ऎऩ्ऱु अर्त्तम् ऎप्पडि? अन्द इवरै पिराह्मणर्गळ् वेदत्तैत् तिरुम्बच्चॊल्वदिऩालुम्, यक्ञत्तिऩालुम् ताऩत्तिऩालुम् अऱिय विरुम्बुगिऱार्गळ्। (पिरुहत्।IV-४-२२) ऎऩ्बदु मुदलियदु काणप्पडुवदाल्,
ननु ज्ञानकर्मणोर्विलक्षणकार्यत्वात्कार्यैकत्वानुपपत्तिः — नैष दोषः, ज्वरमरणकार्ययोरपि दधिविषयोः गुडमन्त्रसंयुक्तयोस्तृप्तिपुष्टिकार्यदर्शनात् , तद्वत् कर्मणोऽपि ज्ञानसंयुक्तस्य मोक्षकार्योपपत्तेः। ननु अनारभ्यो मोक्षः, कथमस्य कर्मकार्यत्वमुच्यते ? नैष दोषः, आरादुपकारकत्वात्कर्मणः। ज्ञानस्यैव हि प्रापकं सत् कर्म प्रणाड्या मोक्षकारणमित्युपचर्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ञाऩमुम् कर्मावुम् वेऱुबट्ट कार्यङ्गळै युडैय तऩ्मैयुळ्ळवैगळादलाल्, ऒरे कारियत्तै उडैयदाग इरुप्पदु पॊरुन्दादेयॆऩ्ऱाल्, इदु तोषमागादु। ज्वरत्तैयुम् मरणत्तैयुम् कारियमा युडैय तयिरुम्, विषमुम् (मुऱैये) वॆल्लम् मन्दिरम् इवैगळुडऩ् सेर्क्कप्पट्टु, तिरुप्ति पुष्टि ऎऩ्ऱ कार्यम् काणप्पडुवदाल्, अदैप्पोल ञाऩत्तुडऩ् इसैन्द कर्माविऱ्कुम्, मोक्षमॆऩ्ऱ कार्यम् पॊरुत्तमागक्कूडियदाल्,
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मोक्षम् उण्डाक्कप्पडुवदिल्लैये, अदऱ्कु ऎप्पडि कर्माविऩ् कार्यमायिरुक्कुम् तऩ्मै सॊल्लप् पडुगिऱदु? इदु तोषमिल्लै। कर्मा तूरविरुन्दु उबगारम् सॆय्वदाल्। ञाऩत्तैये अडैविक्किऱ नल्ल कर्मा अदऩ् वऴियाग (ञाऩत्तिऩ् मूलमाग) मोक्षत् तिऱ्कुक् कारणम् ऎऩ्ऱु उबसारमागच् चॊल्लप् पडुगिऱदु?
अत एव च अतिक्रान्तविषयमेतत्कार्यैकत्वाभिधानम्। न हि ब्रह्मविद आगाम्यग्निहोत्रादि सम्भवति, अनियोज्यब्रह्मात्मत्वप्रतिपत्तेः शास्त्रस्याविषयत्वात्। सगुणासु तु विद्यासु कर्तृत्वानतिवृत्तेः सम्भवति आगाम्यपि अग्निहोत्रादि। तस्यापि निरभिसन्धिनः कार्यान्तराभावाद्विद्यासङ्गत्युपपत्तिः ॥ १६ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इदिऩालेये इन्द ऒरे कार्यत्तऩ्मैयॆऩ्ऱु सॊऩ्ऩदु मुऩ् सॆय्यप्पट्ट कर्मावैये विषयीगरिक् कुम्। पिरह्म ञाऩिक्कु पिऩ्ऩाल् अक्ऩिहोत्रम् मुदलियदु सम्बविक्कादल्लवा? एवमुडियाद पिरह्ममे आत्मावॆऩ्ऱ ञाऩमिरुप्पदाल्, सास्तिरत्तिऱ्कु विषयमागमाट्टाऩ् ऎऩ्ऱ कारणत्तिऩाल्,
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सगुण पिरह्म विषयमाऩ उबासऩैगळिलो, कर्त्तावॆऩ्ऱ तऩ्मै विलगामलिरुप्पदाल्, पिऩ्ऩालुम् कूड अक्ऩिहोत्रम् मुदलियदु सम्बविक्कुम्। अवऩुक्कुम्गूड ऎव्विद पऱ्ऱदलुमिल्लाददिऩाल् वेऱु पलऩ् इल्लाददिऩाल् आत्मञाऩत्तुडऩ् सेरक्कूडियदु न्यायमे।
किंविषयं पुनरिदम् अश्लेषविनाशवचनम् , किंविषयं वा अदो विनियोगवचनम् एकेषां शाखिनाम् — ‘तस्य पुत्रा दायमुपयन्ति सुहृदः साधुकृत्यां द्विषन्तः पापकृत्याम्’ इति ? अत उत्तरं पठति —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इन्द ऒट्टामै, विनासम् ऎऩ्ऱु सॊल्लियिरुप्पदु ऎदैप्पऱ्ऱियदु, अवऩुडैय पिळ्ळैगळ् सॊत्तै अडैगिऱार्गळ्। नण्बर्गळ् नल्ल कर्मावै अडैगि ऱार्गळ्। विरोदिगळ् पाब कारियत्तै ऎऩ्ऱु सिल सागिगळु टैय अन्द (कर्माक्कळिऩ्) विनियोग वार्त्तै ऎदैप् पऱ्ऱियदु ऎऩ्ऱाल् अदऱ्कु पदिल् सॊल्गिऱार्:-
अतोऽन्यापि ह्येकेषामुभयोः ॥ १७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अदोअन्याबि ह्येगो षमुबयो: ॥ १७ ॥
अतोऽग्निहोत्रादेर्नित्यात्कर्मणः अन्यापि ह्यस्ति साधुकृत्या, या फलमभिसन्धाय क्रियते, तस्या एष विनियोग उक्तः एकेषां शाखिनाम् — ‘सुहृदः साधुकृत्यामुपयन्ति’ इति। तस्या एव च इदम् अघवदश्लेषविनाशनिरूपणम् — इतरस्याप्येवमसंश्लेष इति। एवंजातीयकस्य काम्यस्य कर्मणो विद्यां प्रत्यनुपकारकत्वे सम्प्रतिपत्तिः उभयोरपि जैमिनिबादरायणयोराचार्ययोः ॥ १७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“अदैविड” अक्ऩिहोत्रम् मुदलाऩ नित्य कर्मावैविड वेऱागवुम् ऎदु पलऩै उत्तेसित्तु सॆय्यप्पडुगिऱदो अन्द नल्ल कर्मा इरुक्किऱदेअदऱ्कु वेद सागैगळिल् “नल्ल कार्यङ्गळै सुह्रुत्तुक्कळ् अडैगिऱार्गळ्” ऎऩ्ऱु इन्द विनियोगम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। अदऱ्कुत्ताऩ् इन्द पाबम्बोल् ऒट्टामै नासमॆऩ्ऱु निरूबणम्, मऱ्ऱ तऱ्कुम् इव्विदमे ऒट्टामै ऎऩ्ऱु, अदु मादिरियुळ्ळ कार्य कर्माविऱ्कु ञाऩविषयमाय् उबगारम् सॆय्युम् तऩ्मैयिल्लै ऎऩ्बदिल् जैमिऩि पादारायणर् इरु आसार्याक्कळुक्कुम् ऒऱ्ऱुमैदाऩ्।