०८ आश्रमकर्माधिकरणम्

विहितत्वाच्चाश्रमकर्मापि ॥ ३२ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

विहिदत्वाच्चआच्रमगर्माबि ॥ ३२ ॥

विद्यार्थमाश्रमार्थं च द्विः प्रयोगोऽथवा सकृत् ॥
प्रयोजनविभेदेन प्रयोगोऽपि विभिद्यते ॥ १७ ॥
श्राद्धार्थभुक्त्या तृप्तिः स्याद्विद्यार्थेनाऽऽश्रमस्तथा ॥
अनित्यनित्यसंयोग उक्तिभ्यां खादिरे मतः ॥ १८ ॥
–वैयासिकन्यायमाला

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

वित्यैक्कागवुम्, आसिरमत्तिऱ्कागवुम् ऎऩ्ऱु इरण्डु तडवै पिरयोगमा? अल्लदु ऒरे तडवै ताऩा? पिरयो जऩम् वॆव्वेऱु आऩदिऩाल् पिरयोगमुम् वेऱुबडुम्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सिरात्तत्तिऱ्काग साप्पिडुवदिऩाल् तिरुप्तियुम् एऱ्पडुम्। अप्पडिये वित्यैक्काग सॆय्वदिऩाल् आसिरम तर्ममुम् सॆय्यप्पट्टदाग आगुम्। कादिर विषयत्तिल् इरण्डु वसऩङ्गळिरुप्पदाल् नित्यमाऩगर्मा नित्यमिल्लाद कर्मा इरण्डिऱ्कुम् सेर्क्कै सम्मदिक्कप् पट्टिरुक्किऱदु।

‘सर्वापेक्षा च’ (ब्र. सू. ३। ४। २६) इत्यत्र आश्रमकर्मणां विद्यासाधनत्वमवधारितम्; इदानीं तु किममुमुक्षोरप्याश्रममात्रनिष्ठस्य विद्यामकामयमानस्य तान्यनुष्ठेयानि, उताहो नेति चिन्त्यते। तत्र ‘तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति’ (बृ. उ. ४। ४। २२) इत्यादिना आश्रमकर्मणां विद्यासाधनत्वेन विहितत्वात् विद्यामनिच्छतः फलान्तरं कामयमानस्य नित्यान्यननुष्ठेयानि। अथ तस्याप्यनुष्ठेयानि, न तर्हि एषां विद्यासाधनत्वम् , नित्यानित्यसंयोगविरोधात् —

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

(उबनिषत्तिल् वित्यैक्कु सादऩमागक् कूऱप्पट्ट यक्ञम् मुलदाऩवैगळे कर्म काण्डत्तिल् आसिरम तर्ममाग विदिक्कप्पट्टुळ्ळऩ। इवऱ्ऱिऩ् पलऩ् इरण्डु विदमाग इरुप्पदाल् अऩुष्टाऩमुम् इरण्डु तडवै ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सिरात्त पोजऩत्ताल् तिरुप्तियुम् ताऩागवे एऱ्पडुवदुबोल वित्यैक्कागच् चॆय्युम् कर्माक्कळा लेये आसिरम तर्ममुम् सित्तिक्किऱदु। वित्यैक्कु सादऩमाऩ कर्मा काम्यम्, आसिरम तर्मम् नित्यम् ऒरे अऩुष्टाऩत्तिल् इरण्डुम् ऎप्पडि सेरुम् ऎऩ्ऱाल् इरण्डु वसऩङ्गळिरुप्पदाल् तोषमिल्लै। ऒरे यक्ञादिगर्मा वित्यासादऩमायुम् आसिरम तर्ममायुम् आगिऱदु। आगवे वित्यैयै विरुम्बुबवऩुम् यक्ञादि कर्माक्कळै ऒरु तडवै अऩुष्टित्ताल् पोदुम् इरुदडवै अऩुष्टिक्क वेण्डाम् ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

“ऎल्लावऱ्ऱिऱ्कुम् अबेक्षै” (सूत्रम्।III-४-२६) ऎऩ्गिऱविडत्तिल् आसिरम कर्माक्कळुक्कु वित्यैक्कु सादऩमायिरुक्कुम् तऩ्मै तीर्माऩिक्कप्पट्टदु। इप् पॊऴुदु मोक्षत्तै विरुम्बामल् आसिरम मात्तिरत्तिल् निलैत्तु वित्यैयै आसैप्पडामलिरुक्किऱवऩुक्कुम् कूड अवै अऩुष्टिक्कप्पड वेण्डियवैया, अल्लदु इल्लैया, ऎऩ्ऱु सिन्दिक्कप्पडुगिऱदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

पूर्वबक्षम्: अङ्गु “अन्द इवरै वेदाऩु वसऩत्तिऩाल् पिराह्मणर्गळ् अऱिय विरुम्बुगिऱार्गळ्” (पिरुहत्।IV-४-२२) ऎऩ्बदु मुदलियदाल् आसिरम कर्माक्कळ् वित्या सादऩमाग विदिक्कप्पट्टिरुप्पदाल्, वित्यैयै इच्चिक्कामल् वेऱु पलऩै विरुम्बुगिऱवऩुक्कु नित्य कर्माक्कळ् अऩुष्टिक्कप्पड वेण्डियदिल्लै अल्लदु, अवऩुक्कुम्गूड अऩुष्टिक्क वेण्डियदु ऎऩ्ऱाल् अप्पॊऴुदु इवैगळुक्कु वित्यासादऩत्तऩ्मै किडैयादु। नित्यम् नित्यमिल्लाददु इरण्डैयुम् सेर्प्पदु विरोदमाऩदिऩाल् ऎऩ्ऱु।

इत्यस्यां प्राप्तौ, पठति — आश्रममात्रनिष्ठस्याप्यमुमुक्षोः कर्तव्यान्येव नित्यानि कर्माणि, ‘यावज्जीवमग्निहोत्रं जुहोति’ इत्यादिना विहितत्वात्; न हि वचनस्यातिभारो नाम कश्चिदस्ति ॥ ३२ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सित्तान्दम्: इव्विदम् वरुम्बोदु सॊल्लुगिऱार्; आसिरम मात्तिरत्तिल् निलैत्तु मोक्षत्तै विरुम्बाद वऩुक्कुम्गूड नित्य कर्माक्कळ् अऩुष्टिक्क वेण्डिय वैगळे, “उयिरुळ्ळवरै अक्ऩिहोत्रम् सॆय्य वेण्डुम्” ऎऩ्बदु मुदलियदाल् विदिक्कप्पट्टिरुप्प ताल् वसऩत्तिऱ्कु अदिग पारम् ऎऩ्ऱु ऎदुवुम् किडैयादल्लवा?

अथ यदुक्तम् — नैवं सति विद्यासाधनत्वमेषां स्यादिति, अत उत्तरं पठति —

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

इप्पडियिरुन्दाल् वित्यासादऩत्तऩ्मै इवैग ळुक्कु किडैयादु ऎऩ्ऱु ऎदु सॊल्लप्पट्टदो, अदऱ्कु पदिल् सॊल्गिऱार्:-

सहकारित्वेन च ॥ ३३ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सहगारित्वेन स ॥ ३३ ॥

विद्यासहकारीणि च एतानि स्युः, विहितत्वादेव ‘तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति’ इत्यादिना; तदुक्तम् — ‘सर्वापेक्षा च यज्ञादिश्रुतेरश्ववत्’ (ब्र. सू. ३। ४। २६) इति। न चेदं विद्यासहकारित्ववचनमाश्रमकर्मणां प्रयाजादिवत् विद्याफलविषयं मन्तव्यम् , अविधिलक्षणत्वाद्विद्यायाः, असाध्यत्वाच्च विद्याफलस्य। विधिलक्षणं हि साधनं दर्शपूर्णमासादि स्वर्गफलसिषाधयिषया सहकारिसाधनान्तरम् अपेक्षते, नैवं विद्या। तथा चोक्तम् — ‘अत एव चाग्नीन्धनाद्यनपेक्षा’ (ब्र. सू. ३। ४। २५) इति। तस्मादुत्पत्तिसाधनत्व एव एषां सहकारित्ववाचोयुक्तिः ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

इवै वित्यैक्कु उदवियायुमिरुक्कुम्। “अन्द इवरै वेदाऩुवसऩत्तिऩाल् पिराह्मणर्गळ् अऱिय विरुम्बुगिऱार्गळ्" (पिरुहत्।IV-४-२२) ऎऩ्बदु मुदलियदाल् विदिक्कप्पट्टिरुप्पदिऩालेये “ऎल्लावऱ्ऱिऱ्कुम् अबेक्षैयुम् यक्ञम् मुदलाऩ सुरुदियिऩाल्, कुदिरै पोल” (सूत्रम्।III-४-२६) ऎऩ्ऱु अदु सॊल्लप्पट्टदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

आसिरम कर्माक्कळुक्कु वित्यैक्कु उदवियायि रुक्कुम् तऩ्मै, पिरयाजम् मुदलियदैप्पोल, वित्यै यिऩ् पलऩै विषयमायुळ्ळदु ऎऩ्ऱु ऎण्णिविडक् कूडादु। वित्यैक्कु विदियॆऩ्ऱ लक्षणमिल्लाददिऩाल्; वित्यैयिऩ् पलऩ् सादिक्कक्कूडियदु (उण्डाक्कक् कूडियदु) इल्लाददिऩालुम् तर्स पूर्ण मासम् मुदलाऩ विदि लक्षणमुडैय सादऩमल्लवा स्वर्क्कमागिऱ पलऩै सादित्तुक् कॊडुप्पदऱ्काग उदवियाग वेऱु सादऩत्तै अबेक्षिक्किऱदु! वित्यै अव्विदम् अल्ल। अप्पडिये “अदिऩालेये अक्ऩि इन्दऩम् मुदलियदिऩ् अबेक्षै किडैयादु” (सूत्रम्।III-४-२५) ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टदु। आगैयाल् (वित्यै) उण्डावदऱ्कु सादऩमायिरुक्किऱदॆऩ्बदिल्दाऩ् इवैगळुक्कु उदवि सॆय्वदु ऎऩ्ऱ वार्त्तैयिऩ् पॊरुत्तम्।

न च अत्र नित्यानित्यसंयोगविरोध आशङ्क्यः, कर्माभेदेऽपि संयोगभेदात्। नित्यो हि एकः संयोगो यावज्जीवादिवाक्यकल्पितः, न तस्य विद्याफलत्वम्। अनित्यस्तु अपरः संयोगः ‘तमेतं वेदानुवचनेन’ (बृ. उ. ४। ४। २२) इत्यादिवाक्यकल्पितः, तस्य विद्याफलत्वम् — यथा एकस्यापि खादिरत्वस्य नित्येन संयोगेन क्रत्वर्थत्वम् , अनित्येन संयोगेन पुरुषार्थत्वम् , तद्वत् ॥ ३३ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

नित्यमुम्, अनित्यमुम् सेरुवदु विरोदमॆऩ्ऱु सन्देहिक्कवेण्डाम्, कर्माविल् पेदमिल्लैयाऩालुम् सेर्क्कैयिल् पेदमिरुप्पदाल्। “उयिरुळ्ळवरै” मुदलिय वाक्कियत्तिऩाल् कल्बिक्कप्पडुम् नित्यमाऩ सेर्क्कै ऒऩ्ऱु; अदऱ्कु वित्यैयै पलऩायुडैय तऩ्मैगिडैयादु। “अन्द इवरै वेदाऩु वसऩत् तिऩाल्” ऎऩ्बदु मुदलाऩ वाक्कियत्तिऩाल् कल्बिक्कप् पडुगिऱ नित्यमिल्लाद सेर्क्कैयो वेऱु; अदऱ्कु वित्यैयै पलऩायुडैय तऩ्मै उण्डु। ऎप्पडि कादिरम् ऒऩ्ऱायिरुन्दबोदिलुम् नित्यमाऩ सेर्क्कै यिऩाल् यागार्त्तमागवुम्, नित्यमिल्लाद सेर्क्कैयि ऩाल् पुरुषार्त्तमागवुम् आगिऱदो अदैप्पोल।

सर्वथापि त एवोभयलिङ्गात् ॥ ३४ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सर्वदाअबि त एवोबयलिङ्गात् ॥ ३४ ॥

सर्वथापि आश्रमकर्मत्वपक्षे विद्यासहकारित्वपक्षे च, त एव अग्निहोत्रादयो धर्मा अनुष्ठेयाः। ‘त एव’ इत्यवधारयन्नाचार्यः किं निवर्तयति ? कर्मभेदशङ्कामिति ब्रूमः। यथा कुण्डपायिनामयने ‘मासमग्निहोत्रं जुह्वति’ इत्यत्र नित्यादग्निहोत्रात्कर्मान्तरमुपदिश्यते, नैवमिह कर्मभेदोऽस्तीत्यर्थः ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

“ऎव्विदमाऩालुम्”, आसिरम कर्मावॆऩ्ऱ पक्षत्तिलुम्, वित्यैक्कु उदवियॆऩ्ऱ पक्षत्तिलुम्, अदे अक्ऩि होत्रम् मुदलाऩ धर्मङ्गळ् ताऩ् अऩुष्टिक्क वेण्डियवै। “अवैदाऩ्” ऎऩ्ऱु तीर्माऩिक्कुम् आसार्यार् ऎदै विलक्कुगिऱार्? वेऱु कर्मा ऎऩ्ऱ सन्देहत्तै ऎऩ्गिऱोम्। कुण्डबायिगळुडैय अयऩत्तिल् “मासम् अक्ऩिहोत्रम् सॆय्गिऱाऩ्” ऎऩ्ऱविडत्तिल् नित्यमाऩ अक्ऩिहोत्तिरत्तिऱ्कु वेऱाग ऎप्पडि वेऱु कर्मा उबदेसिक्कप्पडुगिऱदो, अव्विदम् इङ्गे वेऱु कर्मा इल्लै ऎऩ्ऱु अर्त्तम्।

कुतः ? उभयलिङ्गात् — श्रुतिलिङ्गात्स्मृतिलिङ्गाच्च। श्रुतिलिङ्गं तावत् — ‘तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति’ (बृ. उ. ४। ४। २२) इति सिद्धवदुत्पन्नरूपाण्येव यज्ञादीनि विविदिषायां विनियुङ्क्ते, न तु ‘जुह्वति’ इत्यादिवत् अपूर्वमेषां रूपमुत्पादयतीति। स्मृतिलिङ्गमपि — ‘अनाश्रितः कर्मफलं कार्यं कर्म करोति यः’ (भ. गी. ६। १) इति विज्ञातकर्तव्यताकमेव कर्म विद्योत्पत्त्यर्थं दर्शयति । ‘यस्यैतेऽष्टाचत्वारिंशत्संस्काराः’ (गौ. ध. सू. १। ८। २५) इत्याद्या च संस्कारत्वप्रसिद्धिः वैदिकेषु कर्मसु तत्संस्कृतस्य विद्योत्पत्तिमभिप्रेत्य स्मृतौ भवति। तस्मात्साध्विदम् अभेदावधारणम् ॥ ३४ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

ऎदिऩाल्? “इरण्डुविद लिङ्गमिरुप्पदाल्”, सुरुदि लिङ्गत्तिऩालुम् स्मिरुदि लिङ्गत्तिऩालुम्। सुरुदि लिङ्ग मो, “अन्द इवरै वेदाऩु वसऩत्तिऩाल् पिराह्म णर्गळ् अऱिय विरुम्बुगिऱार्गळ्” (पिरुहत्।IV;४-२२) ऎऩ्ऱु सित्तम् पोल उण्डाऩ स्वरूबङ्गळैयुडैय (एऱ्कॆऩवे विहिदमाऩ) यक्ञम् मुदलियवैगळै अऱियविरुम्बुवदिल् विनियोगम् सॆय्गिऱदु; “होमम् सॆय्गिऱार्गळ्” ऎऩ्बदु मुदलियदैप् पोल इवैग ळुक्कु पुदिदाग स्वरूबत्तै उण्डाक्कविल्लै ; ऎऩ्ऱु। स्मिरुदि लिङ्गमुम् “कर्मबलऩै आसिरयिक्कामल् सॆय्य वेण्डिय कर्मावै ऎवऩ् सॆय्गिऱाऩो" (कीदै।V-१) ऎऩ्ऱु सॆय्यप्पड वेण्डियदाग अऱियप्पट्टिरुक्कुम् कर्मावैये ञाऩमेऱ्पडुवदऱ्कागक् काट्टुगिऱदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

“ऎवऩुक्कु इन्द नाऱ्पत्तॆट्टु संस्कारङ्गळुम्” ऎऩ्बदु मुदलाऩ संस्कारमॆऩ्ऱ पिरसित्ति वैदिगमाऩ कर्माक्कळिल् अन्द संस्कारत्तैयडैन् दवऩुक्कु वित्यै उण्डावदै अबिप्पिरायप्पट्टु स्मिरुदियिल् इरुक्किऱदु। आगैयाल् वित्तियासमिल् लामल् ऒऩ्ऱाग तीर्माऩित्त इदु सरिये।

अनभिभवं च दर्शयति ॥ ३५ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अनबिबवम् स तर्सयदि ॥ ३५ ॥

सहकारित्वस्यैव एतदुपोद्बलकं लिङ्गदर्शनम्। अनभिभवं च दर्शयति श्रुतिः ब्रह्मचर्यादिसाधनसम्पन्नस्य रागादिभिः क्लेशैः — ‘एष ह्यात्मा न नश्यति यं ब्रह्मचर्येणानुविन्दते’ (छा. उ. ८। ५। ३) इत्यादिना। तस्मात् यज्ञादीन्याश्रमकर्माणि च भवन्ति विद्यासहकारीणि चेति निश्चितम् ॥ ३५ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

उदवियायिरुक्कुम् तऩ्मैक्के पक्कबलमाग इन्द लिङ्गम् काण्बदु। “ऎदै पिरह्मसर्यत्तिऩाल् अडैगि ऱाऩो अन्द आत्मा नसिक्किऱदिल्लै” (सान्।VII-५-३) ऎऩ्बदु मुदलियदाल् पिरह्मसर्यम् मुदलाऩ सादऩङ्ग ळोडुगूडियवऩुक्कु रागम् मुदलाऩ किलेसङ्गळाल् ताक्कुदलिल्लै ऎऩ्ऱु सुरुदि काट्टुगिऱदु। आगैयाल् यक्ञम् मुदलाऩ आसिरम कर्माक्कळुम् वित्यैक्कु उदवि सॆय्गिऱवैगळाग इरुक्किऩ्ऱऩ ऎऩ्बदुम् निच्चयम्।