न स्थानतोऽपि परस्योभयलिङ्गं सर्वत्र हि ॥ ११ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
न स्तानदोअबि परस्योबयलिङ्गम् सर्वत्र हि ॥ ११ ॥
ब्रह्म किं रूपि चारूपं भवेन्नीरूपमेव वा ॥
द्विविधश्रुतिसद्भावाद्ब्रह्म स्यादुभयात्मकम् ॥ ९ ॥
नीरूपमेव वेदान्तैः प्रतिपाद्यमपूर्वतः ॥
रूपं त्वनूद्यते भ्रान्तमुभयत्वं विरुध्यते ॥ १० ॥
–वैयासिकन्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पिरह्मम् रूबमुळ्ळदागवुम् रूबमऱ्ऱदागवुम् इरुक्किऱदा? अल्लदु रूबमऱ्ऱदु मात्तिरम्दाऩा? इरण्डु विदमागवुम् सुरुदिगळ् इरुप्पदाल् पिरह्मम् रण्डु विषयमायुमिरुप्पदाग आगुम्,
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अबूर्वमाऩदिऩाल् (वेऱु पिरमाणङ्गळिऩाल् अऱिय मुडियाददिऩाल्) उबनिषत्तुक्कळिऩाल् पिरदिबादिक्कप्पट्टि रुप्पदु रूबमऱ्ऱदु ताऩ्। पिरान्दियिऩाल् तोऩ्ऱुम् रूबमो अऩुवदिक्कप्पडुवदुदाऩ्। इरण्डु विदमागवुम् इरुप्पदु विरुत्तमागुम्।
येन ब्रह्मणा सुषुप्त्यादिषु जीव उपाध्युपशमात्सम्पद्यते, तस्येदानीं स्वरूपं श्रुतिवशेन निर्धार्यते। सन्त्युभयलिङ्गाः श्रुतयो ब्रह्मविषयाः — ‘सर्वकर्मा सर्वकामः सर्वगन्धः सर्वरसः’ (छा. उ. ३। १४। २) इत्येवमाद्याः सविशेषलिङ्गाः; ‘अस्थूलमनण्वह्रस्वमदीर्घम्’ (बृ. उ. ३। ८। ८) इत्येवमाद्याश्च निर्विशेषलिङ्गाः। किमासु श्रुतिषु उभयलिङ्गं ब्रह्म प्रतिपत्तव्यम् , उतान्यतरलिङ्गम्। यदाप्यन्यतरलिङ्गम् , तदापि सविशेषम् , उत निर्विशेषम् — इति मीमांस्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
(सिल सुरुदिगळ् पिरह्मत्तै सविसेषमागवुम्, वेऱु सुरुदिगळ् निर्विसेषमागवुम् कूऱुगिऩ्ऱऩ। इदऩ्बडि पिरह्मम् इरण्डुविदमागवुम् उळ्ळदा? अल्लदु एदावदु ऒरुविदमा? इरण्डावदु पक्षत्तिलुम् पिरह्मम् सविसेषमा, अल्लदु निर्विसेषमा ऎऩ्ऱु सन्देहम्। ऎल्ला सुरुदिगळुम् पिरमाणमाऩ पडियाल् सुरुदिगळिल् कूऱियबडि पिरह्मम् इरण्डुविदमॆऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु विरोदमाऩबडियाल् ऒरे पिरह्मवस्तु सविसेषम्, निर्विसेषम् ऎऩ्ऱ इरण्डुविदमाग इरुक्क मुडियादु। एदावदु ऒरुविदमागत्ताऩ् इरुक्कुम्। अदिलुम् पिरह्मम् सविसेषम् ऎऩ्बदै अऩुमाऩ पिरमाणत्तिलुम् अऱिन्दु कॊळ्ळ मुडियुमाऩबडियाल् इदु अबूर्वमल्ल। आदलाल् सुरुदि विसेषङ्गळैक् कूऱियिरुन्दालुम् अदिल् तात्पर्यमिल्लै। निर्विसेषमॆऩ्बदै सुरुदियैत् तविर वेऱु ऎन्द पिरमाणत्तिऩालुम् अऱिन्दु कॊळ्ळ मुडियादु। अदु अबूर्वमाऩदु। अदिल् ताऩ् सुरुदिक्कुत् तात्पर्यम्। आऩालुम् उबासऩत्तिऱ्काग विसेषत्तै पिरह्मत्तिल् कल्बित्तु सविसेषमाग कूऱुगिऱदु। इदुवुम् उबादिसम्बन्दत्तालेऱ्पट्टदे तविर पिरह्मस् वरूबत्तैच् चेर्न्दल्ल। उबादिगळ् पॊय्याऩदाल् अदऩाल् एऱ्पट्ट विसेषङ्गळुम् पॊय्दाऩ्। आगवे उण्मैयिल् पिरह्मस्वरूबम् निर्विसेषम्दाऩ् उबादियिऩ् मूलमाग पॊय्याग सविसेषमागवुम् तोऩ्ऱुगिऱदु। इदिल् विरोदमिल्लै ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सुषुप्ति मुदलिय अवस्तैगळिल् उबादिगळ् अडङ्गुवदाल् जीवऩ् ऎन्द पिरह्मत्तुडऩ् सेर्न्दु विडुगिऱदो, अन्द पिरह्मत्तिऩ् स्वरूबम् इप्पॊऴुदु सुरुदिप्पडिक्कु तीर्माऩिक्कप्पडुगिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“ऎल्ला कर्मावुमुडैयवर्, ऎल्ला काममुमुडै यवर्, ऎल्ला कन्दमुमुडैयवर्, ऎल्ला रसमुमुडैयवर्” (सान्।III;१४-२) ऎऩ्बदु मुदलाऩ विसेषत्तुडऩ् कूडिय लिङ्गमुळ्ळवैगळ्। “स्तूलमिल्लाददु, अणुवल्लाददु, कुट्टैयिल्लाददु, नीळमिल्लाददु” (पिरुहत्।III;८-८) ऎऩ्बदु मुदलाऩ विसेषमऱ्ऱदाय् काट्टुम् लिङ्ग मुळ्ळवैगळ्, ऎऩ्ऱु इरण्डुविद लिङ्गङ्गळोडुगूडिय पिरह्म विषयमाऩ सुरुदिगळ् इरुक्किऩ्ऱऩ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इन्द सुरुदिगळिल् इरण्डुविद लिङ्गमुळ्ळदाग पिरह्मत्तै अऱिय वेण्डुमा? अल्लदु इरण्डिऱ्कुळ् ऒरुविदमाऩ लिङ्गमुळ्ळदागवा? इरण्डिऱ्कुळ् ऒरुविद माऩ लिङ्गमाऩालुम्, अप्पॊऴुदुम् विसेषत्तुडऩ् कूडिऩदैया? विसेषमऱ्ऱदैया? ऎऩ्ऱु विसारिक्कप् पडुगिऱदु।
तत्र उभयलिङ्गश्रुत्यनुग्रहात् उभयलिङ्गमेव ब्रह्म इत्येवं प्राप्ते ब्रूमः — न तावत्स्वत एव परस्य ब्रह्मण उभयलिङ्गत्वमुपपद्यते। न हि एकं वस्तु स्वत एव रूपादिविशेषोपेतं तद्विपरीतं च इत्यवधारयितुं शक्यम् , विरोधात्। अस्तु तर्हि स्थानतः, पृथिव्याद्युपाधियोगादिति। तदपि नोपपद्यते — न हि उपाधियोगादप्यन्यादृशस्य वस्तुनोऽन्यादृशः स्वभावः सम्भवति। न हि स्वच्छः सन् स्फटिकः अलक्तकाद्युपाधियोगादस्वच्छो भवति, भ्रममात्रत्वादस्वच्छताभिनिवेशस्य। उपाधीनां च अविद्याप्रत्युपस्थापितत्वात् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: अङ्गु इरण्डुविद लिङ्ग सुरुदि युमिरुप्पदिऩाल् इरण्डुविद लिङ्गङ्गळैयुमुडैयदु ताऩ् पिरह्मम् ऎऩ्ऱु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: इप्पडि एऱ्पडुम्बोदु सॊल्गिऱोम्। परबिरह्मत्तिऱ्कु स्वबावत्तिऩालेये इरण्डुविद लिङ्गमुम् इरुक्कुम् तऩ्मै पॊरुन्दादु। ऒरे वस्तु स्वबावमागवे रूबम् मुदलाऩ विसेषत्तुडऩ् कूडियदायुम्, अदऱ्कु नेर् विरोदमायुम्, इरुक्कुम् ऎऩ्ऱु तीर्माऩिक्कमुडियादु, विरोदमिरुप्पदाल्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडियाऩाल्, “स्ताऩत्तिऩाल्” पिरुदिवी मुदलिय उबादिगळिऩ् सेर्क्कैयाल् (सविसेषमाग) इरुक्कट्टुमे? अदुवुम् पॊरुन्दादु। ऒरुविदमायुळ्ळ वस्तुविऱ्कु उबादियिऩ् सेर्क्कैयालुम्गूड वेऱु विदमाऩ स्वबावम् एऱ्पडादु अल्लवा? नऩ्गु तॆळिवायिरुक्कुम् स्पडिगम्, अरक्कु मुदलाऩ उबादियिऩ् सेर्क्कैयिऩाल् तॆळिविल्लाददाग आगिविडुवदु किडैयादे? तॆळिविल्लैयॆऩ्ऱु ऎण्णुवदु पिरमम् मात्तिरमायिरुप्पदाल् उबादिगळुम् अवित्यैयिऩाल् एऱ्पडुत्तप्पडुम् तऩ्मैयुडैयदाल्।
अतश्च अन्यतरलिङ्गपरिग्रहेऽपि समस्तविशेषरहितं निर्विकल्पकमेव ब्रह्म प्रतिपत्तव्यम् , न तद्विपरीतम्। सर्वत्र हि ब्रह्मस्वरूपप्रतिपादनपरेषु वाक्येषु ‘अशब्दमस्पर्शमरूपमव्ययम्’ (क. उ. १। ३। १५) , (मुक्ति. उ. २। १२) इत्येवमादिषु अपास्तसमस्तविशेषमेव ब्रह्म उपदिश्यते ॥ ११ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इदऩालेये इरण्डु लिङ्गङ्गळिल् ऒऩ्ऱै ऎडुत्तुक् कॊळ्वदाऩालुम् कूड सगलविद विसेष मिल्लाददाय् विगल्बत्तिऱ्कु विषयमागाददाय् इरुक्किऱदागवे पिरह्मम् अऱियप्पड वेण्डुम्। अदऱ्कु विबरीदमाग कूडादु। एऩॆऩ्ऱाल् “ऎङ्गेयुम्”, पिरह्मत्तिऩ् स्वरूबत्तै ऎडुत्तुक्काट्टुवदिल् मुऩैन्दिरुक्कुम् “सप्तमऱ्ऱदु, स्पर्समऱ्ऱदु, रूबमऱ्ऱदु, अऴिवऱ्ऱदु” (कडIII;१५;मुक्तिगो।II;७२) ऎऩ्बदु मुदलाऩ वाक्यङ्गळिल्, ऎल्लाविद विसेषमुम् अऱ्ऱदागवे पिरह्मम् उबदेसिक्कप्पडुगिऱदु।
न भेदादिति चेन्न प्रत्येकमतद्वचनात् ॥ १२ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
न पेदादिदि सेन्न प्रत्येगमदत्वसनात् ॥ १२ ॥
अथापि स्यात् — यदुक्तम् , निर्विकल्पमेकलिङ्गमेव ब्रह्म नास्य स्वतः स्थानतो वा उभयलिङ्गत्वमस्तीति, तन्नोपपद्यते। कस्मात् ? भेदात्। भिन्ना हि प्रतिविद्यं ब्रह्मण आकारा उपदिश्यन्ते, चतुष्पात् ब्रह्म, षोडशकलं ब्रह्म, वामनीत्वादिलक्षणं ब्रह्म, त्रैलोक्यशरीरवैश्वानरशब्दोदितं ब्रह्म, इत्येवंजातीयकाः। तस्मात् सविशेषत्वमपि ब्रह्मणोऽभ्युपगन्तव्यम्। ननु उक्तं नोभयलिङ्गत्वं ब्रह्मणः सम्भवतीति; अयमप्यविरोधः, उपाधिकृतत्वादाकारभेदस्य। अन्यथा हि निर्विषयमेव भेदशास्त्रं प्रसज्येत — इति चेत् ,
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: इव्विदमिरुक्कलाम्। विगल्बमऱ्ऱदाय् ऒरे लिङ्गमायुळ्ळदुदाऩ् पिरह्मम्। इदऱ्कु ताऩागवो, स्ताऩत्तिऩालो इरण्डुविद लिङ्गमुळ्ळ तऩ्मै किडैयादु ऎऩ्ऱु ऎदु सॊल्लप्पट्टदो, अदु पॊरुत् तमागादु। एऩ्? “पेदत्तिऩाल्” ऒव्वॊरु वित्यैयिलुम् पिरह्मत्तिऩ् रूबङ्गळ् वॆव्वेऱागवे उबदेसिक्कप् पडुगिऩ्ऱऩ। नाऩ्गु पादङ्गळ् उळ्ळदु पिरह्मम्, पदिऩाऱु कलैगळैयुडैयदु पिरह्मम्, वामऩीत् तऩ्मै मुदलिय लक्षणत्तुडऩ्गूडियदु पिरह्मम् मूऩ्ऱु लोगङ्गळैयुम् सरीरमायुडैय वैसुवानरर् ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सॊल्लप्पडुगिऱवर् पिरह्मम् ऎऩ्ऱु इदु पोलुळ्ळवैगळ्। आगैयाल् पिरह्मत्तिऱ्कु विसेषत्तुडऩिरुक्कुम् तऩ्मैयुम् ऒप्पुक्कॊळ्ळ वेण्डियदे।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पिरह्मत्तिऱ्कु इरण्डुविदमाऩ लिङ्गमुडैय तऩ्मै सम्बविक्कादु ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टदे? ऎऩ्ऱाल् इदुवुम् ताऩ् विरोदमिल्लै। रूबत्तिलुळ्ळ वेऱ्ऱुमै उबादिगळाल् सॆय्यप्पडुवदाल्; अप्पडि इल्लैयाऩाल् वेऱ्ऱुमैयै सॊल्लुम् सास्तिरम् विषयमेयिल्लाददाग आगिविडुम्, ऎऩ्ऱाल्,
नेति ब्रूमः। कस्मात् ? प्रत्येकमतद्वचनात्। प्रत्युपाधिभेदं हि अभेदमेव ब्रह्मणः श्रावयति शास्त्रम् — ‘यश्चायमस्यां पृथिव्यां तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषो यश्चायमध्यात्मँ शारीरस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषोऽयमेव स योऽयमात्मा’ (बृ. उ. २। ५। १) इत्यादि। अतश्च न भिन्नाकारयोगो ब्रह्मणः शास्त्रीय इति शक्यते वक्तुम् , भेदस्य उपासनार्थत्वात् , अभेदे तात्पर्यात् ॥ १२ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: अप्पडियल्ल ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱोम्। एऩ्? “ऒव्वॊऩ्ऱिलुम् अबेदम् सॊल्लियिरुप्पदाल्” उबादिबेदम् सॊल्लुम् ऒव्वॊरु इडत्तिलुम् पिरह्मत्तिऱ्कु अबेदत्तैये सास्तिरम् सॊल्गिऱदु। “इन्द पिरुदिवियिल् ऎन्द इवर् तेजोमयराय् अमिरुद मयरायुळ्ळ पुरुषरो, इन्द सरीरत्तिल् सरीरत्तिलुळ्ळवराग ऎन्द इवर् तेजोमयराय् अमिरुदमयरायुळ्ळ पुरुषरो, ऎवर् इन्द आत्मावो, इवरे अवर्” (पिरुहत्।II;५-१) ऎऩ्बदु मुदलियऩ। आगैयाल् पिरह्मत्तिऱ्कु वॆव्वेऱु रूबङ्गळिऩ् सेर्क्कै सास्तिरत्तिल् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदॆऩ्ऱु सॊल्लमुडियादु। पेदम् उबासऩैक्काग विरुप्पदिऩाल्, अबेदत्तिलेये तात्पर्यमाऩदिऩाल्।
अपि चैवमेके ॥ १३ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अबि सैवमेगे ॥ १३ ॥
अपि चैवं भेददर्शननिन्दापूर्वकम् अभेददर्शनमेव एके शाखिनः समामनन्ति — ‘मनसैवेदमाप्तव्यं नेह नानास्ति किञ्चन ।’ (क. उ. २। १। ११) ‘मृत्योः स मृत्युमाप्नोति य इह नानेव पश्यति’ (क. उ. २। १। १०) इति। तथान्येऽपि — ‘भोक्ता भोग्यं प्रेरितारं च मत्वा सर्वं प्रोक्तं त्रिविधं ब्रह्म मे तत्’ (श्वे. उ. १। १२) इति समस्तस्य भोग्यभोक्तृनियन्तृलक्षणस्य प्रपञ्चस्य ब्रह्मैकस्वभावतामधीयते ॥ १३ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम्, इप्पडिये, पेदत्तै पार्प्पदिऩ् निन्दैयै मुऩ्ऩिट्टु अबेद पार्वैयैये, सिल वेदसागैयै सेर्न्दवर्गळ् सॊल्गिऱार्गळ्: “मऩसिऩा लेये इदु अडैयत्तक्कदु। इदिल् वेऱ्ऱुमै सिऱिदुम् किडैयादु; इदिल् ऎवऩ् पलबोल पार्क्किऱाऩो, अवऩ् मिरुत्युविलिरुन्दु मिरुत्युवै अडैगिऱाऩ्” (कडIV;११) ऎऩ्ऱु। अप्पडिये मऱ्ऱवर्गळुम् “अऩुबविक्किऱवऩ्, अऩुबविक्कप्पडुवदु, एवुगिऱवर् इवर्गळै विसारित्तु ऎऩक्कु सॊल्लप्पट्ट अन्द मूऩ्ऱुविदमाऩदु ऎल्लाम् पिरह्मम् (ऎऩ्ऱु अऱियवुम्)” (सुवेदा।I;१२) ऎऩ्ऱु, पोक्यम् पोक्ता नियन्दा ऎऩ्ऱ लक्षणमुडैय पूरा पिरबञ्जत्तिऱ्कुम् पिरह्मत्तुडऩ् ऒरे स्वबावमायुळ्ळ तऩ्मैयै सॊल्गिऱार्गळ्।
कथं पुनः आकारवदुपदेशिनीषु अनाकारोपदेशिनीषु च ब्रह्मविषयासु श्रुतिषु सतीषु, अनाकारमेव ब्रह्म अवधार्यते, न पुनर्विपरीतम् इत्यत उत्तरं पठति —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पिरह्म विषयमाऩ सुरुदिगळ् रूबमुळ्ळदै उबदेसिक्किऱवैगळुम् रूबमऱ्ऱदै उबदेसिक्किऱ वैगळुमाग इरुक्कैयिल्, पिरह्मम् रूबमऱ्ऱदुदाऩ्, माऱियिल्लै, ऎऩ्ऱु ऎप्पडि तीर्माऩिक्कप्पडुगिऱदु? इदऱ्कु पदिल् सॊल्गिऱार्:-
अरूपवदेव हि तत्प्रधानत्वात् ॥ १४ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अरूबवदेव हि तत्प्रदानत्वात् ॥ १४ ॥
रूपाद्याकाररहितमेव ब्रह्म अवधारयितव्यम् , न रूपादिमत्। कस्मात् ? तत्प्रधानत्वात्; ‘अस्थूलमनण्वह्रस्वमदीर्घम्’ (बृ. उ. ३। ८। ८) ‘अशब्दमस्पर्शमरूपमव्ययम्’ (क. उ. १। ३। १५) , (मुक्ति. उ. २। ७२) , ‘आकाशो वै नाम नामरूपयोर्निर्वहिता ते यदन्तरा तद्ब्रह्म’ (छा. उ. ८। १४। १) ‘दिव्यो ह्यमूर्तः पुरुषः सबाह्याभ्यन्तरो ह्यजः’ (मु. उ. २। १। २) ‘तदेतद्ब्रह्मापूर्वमनपरमनन्तरमबाह्यमयमात्मा ब्रह्म सर्वानुभूः’ (बृ. उ. २। ५। १९) इत्येवमादीनि वाक्यानि, निष्प्रपञ्चब्रह्मात्मतत्त्वप्रधानानि, न अर्थान्तरप्रधानानि — इत्येतत्प्रतिष्ठापितम् ‘तत्तु समन्वयात्’ (ब्र. सू. १। १। ४) इत्यत्र। तस्मादेवंजातीयकेषु वाक्येषु यथाश्रुतं निराकारमेव ब्रह्म अवधारयितव्यम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
रूबम् मुदलिय आगारमऱ्ऱदागवे पिरह्मम् तीर्माऩिक्क वेण्डुम्। रूबम् मुदलियदुळ्ळदल्ल। एऩ्? ‘अदैये पिरदाऩमायुडैयदाल्” ‘परुमऩल्ल, सिऱियदल्ल, कुट्टै अल्ल, नीळमल्ल’ (पिरुहत्।३-८-८), “सप्तमऱ्ऱदु, स्पर्समऱ्ऱदु, रूबमऱ्ऱदु, अऴिवऱ्ऱदु” (कडIII;१५ ; मुक्तिगो-II-३२) “आगासम् ताऩ् नाम रूबङ्गळै वहिक्किऱदु। अवै ऎदऱ्कुळ्ळो अदु पिरह्मम्” (सान्।VIII;१४-१); “अन्द तिव्यबुरुषऩ् मूर्त्तियिल्लादवर्, वॆळियिलुम्, उळ्ळेयुम् उळ्ळवऩ्, पिऱप्पऱ्ऱवर्” (मुण्डग।II;१-२); “अन्द इन्द पिरह्मम् मुऩ्ऩऱ्ऱदु, पिऩ्ऩऱ्ऱदु, उळ्ळऱ्ऱदु, वॆळिअऱ्ऱदु, इन्द आत्मा पिरह्मम् ऎल्लावऱ्ऱैयुम् अऩुबविप्पदु” (पिरुहत्।II;५-१९) इवै मुदलाऩ वाक्कियङ्गळ् पिरबञ्जमऱ्ऱ पिरह्ममागिऱ आत्माविऩ् तत्वत्तै पिरदाऩमागवुडैयवैगळ्, वेऱु अर्त्तत्तै पिरदाऩ मागवुडैयवैगळल्ल ऎऩ्ऱ इदु “अदुवो ऒत्तिरुप् पदाल्” (सूत्रम्।I;१-४) ऎऩ्ऱविडत्तिल् स्ताबिक्कप्पट्टु विट्टदु। आगैयाल् इदु मादिरि उळ्ळ वाक्कियङ्गळिल् सॊल्लियिरुक्किऱबडि आगारमऱ्ऱदागवे ताऩ् पिरह्मम् तीर्माऩिक्कप्पड वेण्डुम्।
इतराणि तु आकारवद्ब्रह्मविषयाणि वाक्यानि न तत्प्रधानानि। उपासनाविधिप्रधानानि हि तानि। तेष्वसति विरोधे यथाश्रुतमाश्रयितव्यम्। सति तु विरोधे तत्प्रधानानि अतत्प्रधानेभ्यो बलीयांसि भवन्ति — इत्येष विनिगमनायां हेतुः, येन उभयीष्वपि श्रुतिषु सतीषु अनाकारमेव ब्रह्म अवधार्यते, न पुनर्विपरीतमिति ॥ १४ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आगारमुळ्ळदाग पिरह्मत्तै सॊल्लुम् मऱ्ऱ वाक्यङ्गळो अदै (पिरह्मत्तिऩ् तत्वत्तै) पिरदा ऩमाय् उडैयवैगळल्ल; अवैगळ् उबासऩैयै विदिप्पदै पिरदाऩमागवुडैयवैगळ्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अन्द वाक्कियङ्गळुक्कुळ् विरोदमिल्लैयाऩाल् सॊऩ्ऩबडिये ऎडुत्तुक्कॊळ्ळ वेण्डुम्। विरोदमि रुन् दालो, अदैप्पिरदाऩमागयुडैयदिल्लाद वाक्कि यङ्गळैविड अदैप् पिरदाऩमायुडैय वाक्कियङ्गळ् अदिग पलम् उळ्ळदाग इरुक्किऩ्ऱऩ ऎऩ्ऱु इदु तीर्माऩम् सॆय्दवऱ्कुक् कारणम्, ऎदिऩाल् इरण्डु विदमाग सुरुदिगळ् इरुन्दुम्गूड आगारमऱ्ऱदागवे पिरह्मम् तीर्माऩिक्कप्पडुगिऱदु। माऱियिल्लै, ऎऩ्ऱु।
का तर्ह्याकारवद्विषयाणां श्रुतीनां गतिः इत्यत आह —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडियाऩाल्, आगारमुळ्ळ पिरह्मत्तै विषयमायुळ्ळ सुरुदिगळुक्कु ऎऩ्ऩ पोक्कु? ऎऩ्बदऱ्काग सॊल्गिऱार्:-
प्रकाशवच्चावैयर्थ्यात् ॥ १५ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
प्रगासवच्चावैयर्त्यात् ॥ १५ ॥
यथा प्रकाशः सौरश्चान्द्रमसो वा वियद्व्याप्य अवतिष्ठमानः अङ्गुल्याद्युपाधिसम्बन्धात् तेषु ऋजुवक्रादिभावं प्रतिपद्यमानेषु तद्भावमिव प्रतिपद्यते, एवं ब्रह्मापि पृथिव्याद्युपाधिसम्बन्धात् तदाकारतामिव प्रतिपद्यते। तदालम्बनो ब्रह्मण आकारविशेषोपदेश उपासनार्थो न विरुध्यते। एवम् अवैयर्थ्यम् आकारवद्ब्रह्मविषयाणामपि वाक्यानां भविष्यति। न हि वेदवाक्यानां कस्यचिदर्थवत्त्वम् कस्यचिदनर्थवत्त्वमिति युक्तं प्रतिपत्तुम् , प्रमाणत्वाविशेषात् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सूर्यऩुडैयवो, सन्दिरऩुडैयवो पिरगासम् आगासत्तै वियाबित्तुक् कॊण्डिरुन्द पोदिलुम्, विरल् मुदलाऩ उबादिगळिऩ् सम्बन्दत्ताल्, अवै नेर् कोणल् मुदलाऩ तऩ्मैगळै अडैयुम्बोदु, अन्द तऩ्मैयै अडैवदुबोल इरुक्किऱदु। इव्विदमे पिरह्ममुम् पिरुदिवी मुदलाऩ उबादिगळिऩ् सम्बन्दत् ताल् अवैगळिऩ् आगारत्तैप्पोल् अडैगिऱदु, इदै वैत्तुक्कॊण्डु पिरह्मत्तिऱ्कु वॆव्वेऱु आगारङ्गळै उबदेसिप्पदु, उबासऩैक्कागयिरुप्पदु, विरोदप्पडादु। इव्विदम् आगारमुळ्ळ पिरह्मत्तै विषयमायुळ्ळ वाक्कियङ्गळुक्कुम्गूड पिरयोजऩमऱ्ऱ तऩ्मै एऱ्पडादु। वेद वाक्कियङ्गळिल् सिलदु पिरयोजऩमुळ्ळ तऩ्मैयुडऩ् कूडियदु। सिलदिऱ्कु पिरयोजऩमऱ्ऱ तऩ्मै ऎऩ्ऱु अऱिन्दु कॊळ्वदु, इरण्डिऱ्कुम् पिरमाणमायिरुक्कुम् तऩ्मैयिल् वित्तियासमिल्लाददिऩाल्, न्यायमिल्लैयल्लवा?
नन्वेवमपि यत्पुरस्तात्प्रतिज्ञातम् — नोपाधियोगादप्युभयलिङ्गत्वं ब्रह्मणोऽस्तीति, तद्विरुध्यते; नेति ब्रूमः — उपाधिनिमित्तस्य वस्तुधर्मत्वानुपपत्तेः। उपाधीनां च अविद्याप्रत्युपस्थापितत्वात्। सत्यामेव च नैसर्गिक्यामविद्यायां लोकवेदव्यवहारावतार इति तत्र तत्र अवोचाम ॥ १५ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इव्विदम् वैत्तुक्कॊण्डालुम्, उबादिसम् पन्दत्तिऩाल् कूड पिरह्मत्तिऱ्कु इरण्डुविद लिङ्गमुडैय तऩ्मै किडैयादु ऎऩ्ऱु ऎदु मुऩ्ऩाल् पिरदिक्ञै सॆय्यप्पट्टदो, अदु विरुत्तप्पडादा? ऎऩ्ऱाल् अप्पडियल्ल, ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱोम्। उबादियै निमित्तमायेऱ्पडुवदऱ्कु वास्तवत्तऩ्मै पॊरुन्दाद तिऩाल्, उबादिगळ् अवित्यैयिऩाल् एऱ्पडुत्तप्पट्टि रुक्किऱबडियाल्, स्वबावमायुळ्ळ अवित्यै इरुन्दु वरुगैयिल्दाऩ्, उलगत्तिलो वेदत्तिलो वियवहा रत्तिऱ्कु इडम् ऎऩ्ऱु अङ्गङ्गु सॊल्लि इरुक्किऱोम्।
आह च तन्मात्रम् ॥ १६ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आह स तन्मात्रम् ॥ १६ ॥
आह च श्रुतिः चैतन्यमात्रं विलक्षणरूपान्तररहितं निर्विशेषं ब्रह्म — ‘स यथा सैन्धवघनोऽनन्तरोऽबाह्यः कृत्स्नो रसघन एवैवं वा अरेऽयमात्मानन्तरोऽबाह्यः कृत्स्नः प्रज्ञानघन एव’ (बृ. उ. ४। ५। १३) इति। एतदुक्तं भवति — नास्य आत्मनोऽन्तर्बहिर्वा चैतन्यादन्यद्रूपमस्ति, चैतन्यमेव तु निरन्तरमस्य स्वरूपम् — यथा सैन्धवघनस्यान्तर्बहिश्च लवणरस एव निरन्तरो भवति, न रसान्तरम् , तथैवेति ॥ १६ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वेदम्, पिरह्मम् माऱाऩ वेऱु रूबमऱ्ऱु, ऎव्विद विसेषमुमऱ्ऱु, सैदऩ्यमाग मात्तिरम् इरुप्पदाग सॊल्लवुम् सॊल्गिऱदु। “ऎप्पडि उप्पुक्कट्टि उळ्ळे वॆळियिले वेऱाग इरामल् पूरावुम् रसगऩमाय् (उप्पागवे) इरुक्किऱदो, अव्विदमे इन्द आत्मा उळ्ळे वॆळियिले वेऱ्ऱुमै इल्लामल् पूरावुम् ञाऩगऩम् ताऩ्” (पिरुहत्।IV;५-१३) ऎऩ्ऱु। इदु सॊऩ्ऩदाग आगिऱदु। इन्द आत्माविऱ्कु उळ्ळेयो, वॆळियिलो सैदऩ्यत्तैत् तविर वेऱु स्वरूबम् किडैयादु; सैदऩ्यमेदाऩ् इडैवॆळियऩ्ऩियिल् इदऩ् स्वरूबम् उप्पुक्कट्टिक्कु उळ्ळेयुम्, वॆळि यिलुम् ऎप्पडि उप्पु, रसमे इडैवॆळियिल्लामलिरुक्कि ऱदो, वेऱु रसम् किडैयादो, अप्पडिये ऎऩ्ऱु।
दर्शयति चाथो अपि स्मर्यते ॥ १७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
तर्सयदि सादो अबि स्मर्यदे ॥ १७ ॥
दर्शयति च श्रुतिः पररूपप्रतिषेधेनैव ब्रह्म — निर्विशेषत्वात् — ‘अथात आदेशो नेति नेति’ (बृ. उ. २। ३। ६) ‘अन्यदेव तद्विदितादथो अविदितादधि’ (के. उ. १। ४) ‘यतो वाचो निवर्तन्ते अप्राप्य मनसा सह’ (तै. उ. २। ४। १) इत्येवमाद्या। बाष्कलिना च बाध्वः पृष्टः सन् अवचनेनैव ब्रह्म प्रोवाचेति श्रूयते — ‘स होवाचाधीहि भो इति स तूष्णीं बभूव तं ह द्वितीये तृतीये वा वचन उवाच ब्रूमः खलु त्वं तु न विजानासि। उपशान्तोऽयमात्मा’ इति। तथा स्मृतिष्वपि परप्रतिषेधेनैवोपदिश्यते — ‘ज्ञेयं यत्तत्प्रवक्ष्यामि यज्ज्ञात्वामृतमश्नुते। अनादिमत्परं ब्रह्म न सत्तन्नासदुच्यते’ (भ. गी. १३। १२) इत्येवमाद्यासु। तथा विश्वरूपधरो नारायणो नारदमुवाचेति स्मर्यते — ‘माया ह्येषा मया सृष्टा यन्मां पश्यसि नारद ।’ (म. भा. १२। ३३९। ४५) ‘सर्वभूतगुणैर्युक्तं नैवं मां ज्ञातुमर्हसि’ (म. भा. १२। ३३९। ४६) इति ॥ १७ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
विसेषत्तऩ्मैयऱ्ऱदिऩाल् पिरह्मत्तै वेऱु रूबत्तै मऱुप्पदु मूलमागवे वेदम् काट्टुगिऱदु। “पिऱगु इदु अल्ल इदु अल्ल ऎऩ्ऱु उबदेसम्” (पिरुहत्।II;३-६);“अदु अऱियप्पट्टदिलिरुन्दु वेऱुदाऩ्, अप्पडिये अऱियप्पडाददिलिरुन्दुम् वेऱु” (केऩ।I;३); “ऎदिलिरुन्दु वाक्कुगळ् मऩसुडऩ्गूड अडैयामल् तिरुम्बुगिऩ्ऱऩवो”(तैत्तिरीय।II;४-१), ऎऩ्बदु मुदलाऩदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पाष्कलियिऩाल् केट्कप्पट्ट पात्वर् वार्त्तै सॊल्लामले पिरह्मत्तै सॊऩ्ऩार् ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱदु। ‘अवर् (पाष्कलि) उबदेसम् सॆय्युङ्गळ् ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩार्; अवर् (पात्वर्) मौऩमाग इरुन्दार्। इरण्डावदिलो, मूऩ्ऱावदिलो अवरैप्पार्त्तु वार्त्तै सॊऩ्ऩार् -नाम् सॊल्लिक्कॊण्डु ताऩे इरुक्किऱोम्। नीदाऩ् अऱिन्दुगॊळ्ळविल्लै। इन्द आत्मा ऎल्लाम् अडङ्गिऩवर्” ऎऩ्ऱु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडिये स्मिरुदिगळिलुम् मऱ्ऱदै मऱुप्पदु मूलमागवे उबदेसिक्कप्पडुगिऱदु। “अऱियवेण्डियदु ऎदुवो ऎदै अऱिन्दाल् मरणमऱ्ऱ तऩ्मैयै अडैवाऩो, अदैच् चॊल्गिऱेऩ्। आदियुळ्ळदल्ल, मेलायुळ्ळदु पिरह्मम्। अदु सत् इल्लै असत् इल्लै ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱदु” (कीदैXIII;१२) ऎऩ्बदु पोलुळ्ळवैगळिल्,
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडिये विसुवरूबत्तै तरित्तुक्कॊण्डिरुन्द नारायणर् नारदरिडम् “ऎदिऩाल् ऎऩ्ऩै सर्व पूदङ्गळु टैय कुणङ्गळुडऩ् सेर्न्दिरुप्पदागबार्क्किऱायो। हे नारदा, अदु ऎऩ्ऩाल् स्रुष्टिक्कप्पट्ट मायैये ऎऩ्ऩै इव्विदम् ऎऩ्ऱु नी अऱिन्दुविडक्कूडादु” ऎऩ्ऱुम् स्मरिक्कप्पट्टिरुक्किऱदु।
अत एव चोपमा सूर्यकादिवत् ॥ १८ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अद एव सोबमा सूर्यगादिवत् ॥ १८ ॥
यत एव च अयमात्मा चैतन्यरूपो निर्विशेषो वाङ्मनसातीतः परप्रतिषेधोपदेश्यः, अत एव च अस्योपाधिनिमित्तामपारमार्थिकीं विशेषवत्तामभिप्रेत्य जलसूर्यकादिवदित्युपमा उपादीयते मोक्षशास्त्रेषु — ‘यथा ह्ययं ज्योतिरात्मा विवस्वानपो भिन्ना बहुधैकोऽनुगच्छन्। उपाधिना क्रियते भेदरूपो देवः क्षेत्रेष्वेवमजोऽयमात्मा’ इति, ‘एक एव हि भूतात्मा भूते भूते व्यवस्थितः। एकधा बहुधा चैव दृश्यते जलचन्द्रवत्’ (ब्र. बिं. १२) इति चैवमादिषु ॥ १८ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ऎदऩाल् इन्द आत्मा सैदऩ्य स्वरूबर्। विसेषमऱ्ऱवर्। वाक्कुक्कुम्, मऩसुक्कुम् ऎट्टादवर्। मऱ्ऱदै मऱुप्पदिऩाल् उबदेसिक्कत्तगुन्दवराग इरुक्किऱारो, अदिऩालेये ताऩ् इवरुक्कु उबादियै निमित्तमायुळ्ळ विसेषमुडैयदाऩ तऩ्मै वास्तवमल्ल ऎऩ्बदै अबिप्पिरायप्पट्टु जलत्ति लुळ्ळ सूर्यबिरदिबिम्बम् मुदलियदुबोल ऎऩ्ऱु मोक्ष सास्तिरङ्गळिल् उबमाऩम् कॊडुक्कप्पडुगिऱदु। “इन्द पिरगास स्वरूबमायिरुक्कुम् ऒरे सूर्यऩ् पलविदमाय् वेऱुबट्टिरुक्कुम् जलङ्गळै अऩुसरित्तवऱाग उबादियिऩाल् वेऱुबट्ट रूबत्तुडऩ् इरुक्किऱार् ऎऩ्बदु ऎप्पडियो, अप्पडिये स्वयम् पिरगासमाय् पिऱप्पऱ्ऱवरा युळ्ळ इन्द आत्मा तेहङ्गळिल् उबादियिऩाल् वेऱु पट्ट रूबत्तुडऩ् इरुप्पदागच् चॆय्यप्पडुगिऱार्” ऎऩ्ऱु; “पिराणिगळुक्कु आत्मावायिरुप्पवर् ऒरुवरेदाऩ्। अन्दन्द पिराणियिल् इरुक्किऱार्। जलत्तिल् तोऩ्ऱुम् सन्दिरबिम्बम्बोल ऒऩ्ऱागवुम्, पलवागवुम् काणप्पडु किऱार्” ऎऩ्बदु मुदलियवैगळिल्,
अत्र प्रत्यवस्थीयते —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गु आक्षेबिक्कप्पडुगिऱदु।
अम्बुवदग्रहणात्तु न तथात्वम् ॥ १९ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अम्बुवदक्रहणात्तु न तदात्वम् ॥ १९ ॥
न जलसूर्यकादितुल्यत्वमिहोपपद्यते, तद्वदग्रहणात्। सूर्यादिभ्यो हि मूर्तेभ्यः पृथग्भूतं विप्रकृष्टदेशं मूर्तं जलं गृह्यते। तत्र युक्तः सूर्यादिप्रतिबिम्बोदयः। न तु आत्मा मूर्तः, न चास्मात्पृथग्भूता विप्रकृष्टदेशाश्चोपाधयः, सर्वगतत्वात् सर्वानन्यत्वाच्च। तस्मादयुक्तोऽयं दृष्टान्त इति ॥ १९ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: जलत्तिलुळ्ळ सूर्यबिम्बम् मुदलाऩदु पोलिरुक्कुम् तऩ्मै इङ्गे पॊरुन्दादु, अदैप्पोल किरहिक्कप्पडाददिऩाले। रूबमुडैय सूर्यऩ् मुदलियदिलिरुन्दु वेऱाय् तूरदेसत्तिल् रूबमुडैय जलम् किरहिक्कप्पडुगिऱदु; अङ्गे सूर्यऩ् मुदलियदिऱ्कु पिरदिबिम्बम् एऱ्पडुवदु न्यायम्। आत्मा वो, रूबमुळ्ळदिल्लै, अदिलिरुन्दु वेऱाग तूरदेसत्ति लिरुप्पवैगळुमल्ल उबादिगळ्, (आत्मा) ऎङ्गुमिरुप्प तिऩालुम्, ऎल्लावऱ्ऱैयुम् विड वेऱिल्लाददिऩालुम्। आगैयाल् इन्द तिरुष्टान्दम् उसिदमिल्लै ऎऩ्ऱु।
अत्र प्रतिविधीयते —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गु पदिल् सॊल्लप्पडुगिऱदु:-
वृद्धिह्रासभाक्त्वमन्तर्भावादुभयसामञ्जस्यादेवम् ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
व्रुत्तिह्रासबाक्त्वमन्दर्बावादुबय सामञ्जस्यादेवम् ॥ २० ॥
युक्त एव तु अयं दृष्टान्तः, विवक्षितांशसम्भवात्। न हि दृष्टान्तदार्ष्टान्तिकयोः क्वचित् कञ्चित् विवक्षितमंशं मुक्त्वा सर्वसारूप्यं केनचित् दर्शयितुं शक्यते। सर्वसारूप्ये हि दृष्टान्तदार्ष्टान्तिकभावोच्छेद एव स्यात्। न चेदं स्वमनीषया जलसूर्यकादिदृष्टान्तप्रणयनम्। शास्त्रप्रणीतस्य तु अस्य प्रयोजनमात्रमुपन्यस्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: सॊल्ल उत्तेसिक्कुम् अंसम् सम्बविप् पदिऩाल् इन्द तिरुष्टान्दम् उसिदमेदाऩ्। तिरुष्टान्दत्तिऱ्कुम्, तार्ष्टान्दिगत्तिऱ्कुम् ऒरु इडत्तिल् सॊल्ल उत्तेसिक्कुम् एदो ऒरु अंसत्तै विट्टुविट्टु, ऎल्ला अंसङ्गळिलुम् समाऩमाऩ रूबमायिरुक्कुम् तऩ्मै यारालुम् काट्टमुडियादु; ऎल्ला अंसङ्गळिलुम् समाऩ रूबमायिरुक्कुम् तऩ्मैयिरुन्द तेयाऩाल् तिरुष्टान्द तार्ष्टान्दिगत्तऩ्मैये पोय्विडुम् अल्लवा?
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम् इन्द जलसूर्यगम् मुदलाऩ तिरुष्टा न्दत्तैच् चॊल्वदु तऩ् इष्टप्पडि सॊऩ्ऩदु इल्लै। सास्तिरत्तिल् कण्ड इन्द तिरुष्टान्दत्तिऱ्कु पिरयोजऩम् मात्तिरम् ऎडुत्तुक्काट्टप्पडुगिऱदु।
किं पुनरत्र विवक्षितं सारूप्यमिति, तदुच्यते — वृद्धिह्रासभाक्त्वमिति। जलगतं हि सूर्यप्रतिबिम्बं जलवृद्धौ वर्धते, जलह्रासे ह्रसति, जलचलने चलति, जलभेदे भिद्यते — इत्येवं जलधर्मानुविधायि भवति, न तु परमार्थतः सूर्यस्य तथात्वमस्ति। एवं परमार्थतोऽविकृतमेकरूपमपि सत् ब्रह्म देहाद्युपाध्यन्तर्भावात् भजत इवोपाधिधर्मान्वृद्धिह्रासादीन्। एवमुभयोर्दृष्टान्तदार्ष्टान्तिकयोः सामञ्जस्यादविरोधः ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गे सॊल्ल उत्तेसिक्कप्पट्ट समाऩ रूबम् ऎदु? अदु सॊल्लप्पडुगिऱदु: “वळर्दल्, कुऱैदल् ऎऩ्बदैयुडैयदऩ्मै” ऎऩ्ऱु। जलत्तिलुळ्ळ सूर्य पिरदिबिम्बम् जलम् विरुत्तियागुम् पोदु विरुत्तियडै किऱदु, जलम् कुऱैन्ददाल् कुऱैगिऱदु, जलम् असैन्दाल् असैगिऱदु, जलम् वेऱुबट्टाल् वेऱुबडुगिऱदु, ऎऩ्ऱु इव्विदम् जलत्तिऩ् तर्मत्तै अऩुसरित्तु एऱ्पडुगिऱदु; सूर्यऩुक्कु वास्तवमाग अत्तऩ्मै किडैयादु। इप्पडिये वास्तवमाग माऱुदलडैयाददाय् ऒरे स्वरूबमाग इरुन्द पोदिलुम् पिरह्मम्, तेहम् मुदलाऩ उबादिगळुक्कुळ् इरुप्पदाल् उबादिगळिऩ् तर्मङ्गळागिय वळर्दल्, कुऱैदल् मुदलियवैगळै अडैवदुबोल् तोऩ्ऱुगिऱदु। इव्विदम् तिरुष्टान्दम्, तार्ष्टान्दिगम् आगिय इरण्डिऱ्कुम् पॊरुत्तमिरुप् पदाल् विरोदमिल्लै।
दर्शनाच्च ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
तार्सनाच्च ॥ २१ ॥
दर्शयति च श्रुतिः परस्यैव ब्रह्मणो देहादिषूपाधिष्वन्तरनुप्रवेशम् — ‘पुरश्चक्रे द्विपदः पुरश्चक्रे चतुष्पदः। पुरः स पक्षी भूत्वा पुरः पुरुष आविशत्’ (बृ. उ. २। ५। १८) इति; ‘अनेन जीवेनात्मनानुप्रविश्य’ (छा. उ. ६। ३। २) इति च। तस्माद्युक्तमेतत् ‘अत एव चोपमा सूर्यकादिवत्’ (ब्र. सू. ३। २। १८) इति। तस्मात् निर्विकल्पकैकलिङ्गमेव ब्रह्म, न उभयलिङ्गं विपरीतलिङ्गं वा इति सिद्धम् ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
परबिरह्मत्तिऱ्के तेहम् मुदलिय उबादिगळुक् कुळ्ळे पिरवेसित्तलै सुरुदियुम् काट्टुगिऱदु। इरण्डु कालुळ्ळ सरीरङ्गळै स्रुष्टि सॆय्दार्। नाऩ्गु कालुळ्ळ सरीरङ्गळै स्रुष्टि सॆय्दार्। ऎङ्गुम् निऱैन्द अवर् मुदलिल् पक्षियाग आगि सरीरङ्गळिल् नुऴैन्दार् (पिरुहत्।II;५-१८), ऎऩ्ऱु; “इन्द जीवात्मावाग पुगुन्दु” (सान्।VI;३-२) ऎऩ्ऱुम्। आगैयाल् “आगैयिऩालेये उबमाऩम् सुर्यगम् मुदलियदैप्पोल” ऎऩ्ऱ इदु उसिदम्। आगैयाल् विगल्बमऱ्ऱदॆऩ्ऱ ऒरे लिङ्गत्तै युडैयदु ताऩ् पिरह्मम्। इरण्डु लिङ्गमुळ्ळदु मिल्लै। विबरीदमाऩ लिङ्गमुळ्ळदुमिल्लै। ऎऩ्बदु सित्तम्।
अत्र केचित् द्वे अधिकरणे कल्पयन्ति — प्रथमं तावत् किं प्रत्यस्तमिताशेषप्रपञ्चमेकाकारं ब्रह्म, उत प्रपञ्चवदनेकाकारोपेतमिति। द्वितीयं प्रत्यस्तमितप्रपञ्चत्वे किं सल्लक्षणं ब्रह्म, उत बोधलक्षणम् , उत उभयलक्षणमिति। अत्र वयं वदामः — सर्वथाप्यानर्थक्यमधिकरणान्तरारम्भस्येति। यदि तावदनेकलिङ्गत्वं परस्य ब्रह्मणो निराकर्तव्यमित्ययं प्रयासः, तत् पूर्वेणैव ‘न स्थानतोऽपि’ इत्यनेनाधिकरणेन निराकृतमिति, उत्तरमधिकरणम् ‘प्रकाशवच्च’ इत्येतद्व्यर्थमेव भवेत् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गु सिलर् इरण्डु अदिगरणङ्गळ् ऎऩ्ऱु कल्बिक्किऱार्गळ्। मुदलावदु - पिरह्मम् ऎल्ला पिरबञ्जमुम् विलगिऩदाय् ऒरे स्वरूबत्तुडऩ् कूडियदा? अल्लदु पिरबञ्जत्तैप्पोल पलविद रूबत्तुडऩ् कूडियदा? ऎऩ्ऱु। इरण्डावदो - ऎल्ला पिरबञ्जमुम् विलगिऩदायिरुन्दालुम् पिरह्मम् सत् इरुप्पै लक्षणमाग उडैयदा? अल्लदु अऱिवै लक्षणमाग उडैयदा? अल्लदु इरण्डैयुम् लक्षणमाग उडैयदा? ऎऩ्ऱु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इव्विषयत्तिल् नाम् सॊल्गिऱोम्। अदिगमाग इऩ्ऩॊरु अदिगरणत्तै आरम्बिप्पदु ऎम्मुऱैयिलुम् पिरयोजऩमऱ्ऱदु ऎऩ्ऱु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
परबिरह्मत्तिऱ्कु अनेग लिङ्गमुळ्ळ तऩ्मै निरागरिक्कप्पड वेण्डुमॆऩ्बदऱ्काग इन्द पिरयासम् ऎऩ्ऱाल्, अदु “स्ताऩत्तिऩालुम् इल्लै” ऎऩ्ऱ इन्द मुऩ् अदिगरणत्तिऩालेये निरागरिक्कप्पट्टु विट्टदु ऎऩ्बदिऩाल् ‘पिरगासम् पोलवुम् ऎऩ्ऱु मेल् अदिगरणम् वीणागवेयिरुक्कुम्।
न च सल्लक्षणमेव ब्रह्म न बोधलक्षणम् — इति शक्यं वक्तुम् , ‘विज्ञानघन एव’ इत्यादिश्रुतिवैयर्थ्यप्रसङ्गात्। कथं वा निरस्तचैतन्यं ब्रह्म चेतनस्य जीवस्यात्मत्वेनोपदिश्येत। नापि बोधलक्षणमेव ब्रह्म न सल्लक्षणम् — इति शक्यं वक्तुम् , ‘अस्तीत्येवोपलब्धव्यः’ (क. उ. २। ३। १३) इत्यादिश्रुतिवैयर्थ्यप्रसङ्गात्। कथं वा निरस्तसत्ताको बोधोऽभ्युपगम्येत। नाप्युभयलक्षणमेव ब्रह्म — इति शक्यं वक्तुम् , पूर्वाभ्युपगमविरोधप्रसङ्गात्। सत्ताव्यावृत्तेन च बोधेन बोधव्यावृत्तया च सत्तया उपेतं ब्रह्म प्रतिजानानस्य तदेव पूर्वाधिकरणप्रतिषिद्धं सप्रपञ्चत्वं प्रसज्येत। श्रुतत्वाददोष इति चेत् , न, एकस्य अनेकस्वभावत्वानुपपत्तेः ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम्, सत् ऎऩ्ऱ लक्षणत्तैयुडैयदुदाऩ् पिरह्मम्। ञाऩत्तै लक्षणमागवुडैयदऩ्ऱु ऎऩ्ऱु सॊल्ल मुडियादु, “ञाऩगऩमे” ऎऩ्बदु मुदलाऩ सुरुदिगळुक्कु पिरयोजऩमऱ्ऱ तऩ्मै एऱ्पडुमाऩदि ऩाल्। सैदऩ्यमिल्लाद पिरह्मम् सेदऩऩाऩ जीवऩुक्कु आत्मावॆऩ्ऱु ऎप्पडित्ताऩ् उबदेसिक्कमुडियुम्?
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ञाऩत्तै लक्षणमागयुडैयदे पिरह्मम्। सत् ऎऩ्बदै लक्षणमाग उडैयदऩ्ऱु ऎऩ्ऱुम् सॊल्ल मुडियादु। “इरुक्किऱदु ऎऩ्ऱे अऱिय वेण्डुम्” (कड।VI;१३)ऎऩ्बदु मुदलाऩ सुरुदिगळुक्कु पिरयोजऩमऱ्ऱ तऩ्मै एऱ्पडुमाऩदिऩाल्। इरुप्पे यिल्लाद ञाऩम् ताऩ् ऎप्पडि ऒप्पुक्कॊळ्ळ मुडियुम्?
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इरण्डुविद लक्षणत्तैयुमुडैयदु पिरह्मम् ऎऩ्ऱुम् सॊल्लमुडियादु, मुऩ्ऩाल् ऒप्पुक्कॊण्डदऱ्कु विरोदम् एऱ्पडुमाऩदिऩाल्। सत्तैक्कु वेऱाऩ ञाऩत्तुडऩुम्, ञाऩत्तिऱ्कु वेऱाऩ सत्तैयुडऩुम् सेर्न्दिरुक्कुम् पिरह्मम् ऎऩ्ऱु सॊल्ल वरुगिऱवऩुक्कु, मुऩ् अदिगरणत्तिल् मऱुक्कप्पट्टिरुक्किऱ विसेषत् तऩ्मै ऎदुवो अदुवे एऱ्पट्टदाग आगुम्। सॊल्लि यिरुप्पदाल् तोषमिल्लै ऎऩ्ऱाल्। अप्पडियल्ल, ऒरु वस्तुविऱ्कु पलविद स्वबावमिरुक्कुम् तऩ्मै पॊरुत्तमिल्लाददिऩाल्।
अथ सत्तैव बोधः, बोध एव च सत्ता, नानयोः परस्परव्यावृत्तिरस्तीति यद्युच्येत, तथापि किं सल्लक्षणं ब्रह्म, उत बोधलक्षणम् , उतोभयलक्षणम् — इत्ययं विकल्पो निरालम्बन एव स्यात्। सूत्राणि त्वेकाधिकरणत्वेनैवास्माभिर्नीतानि। अपि च ब्रह्मविषयासु श्रुतिषु आकारवदनाकारप्रतिपादनेन विप्रतिपन्नासु, अनाकारे ब्रह्मणि परिगृहीते, अवश्यं वक्तव्या इतरासां श्रुतीनां गतिः। तादर्थ्येन ‘प्रकाशवच्च’ इत्यादीनि सूत्राण्यर्थवत्तराणि सम्पद्यन्ते ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडियाऩाल् सत्तैये ञाऩम्, ञाऩमे सत्तै, इव्विरण्डिऱ्कु ळ् ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु वेऱ्ऱुमैयिल्लै, ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩाल्, अप्पॊऴुदुम् पिरह्मम् सत्तैयै लक्षणमागवुडैयदा, अल्लदु ञाऩत्तै लणमागवुडैयदा, अल्लदु इरण्डैयुम् लक्षणमागवुडैयदा ऎऩ्ऱ इन्द विगल्बम् आलम्बऩमऱ्ऱदागवेयिरुक्कुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सूत्तिरङ्गळो ऒरे अदिगरणमागवे नम्माल् सेर्न्दु सॊल्लप्पट्टऩ। मेलुम्, पिरह्म विषयमा युळ्ळ सुरुदिगळ्, आगारमुळ्ळदैयुम्, आगारमऱ्ऱदैयुम् पिरदिबादऩम् पण्णियिरुप्पदाल्, सन्देगमुळ्ळदाग इरुक्कुम्बोदु आगारमऱ्ऱदाग पिरह्मत्तै एऱ्ऱुक् कॊण्डाल् मऱ्ऱ सुरुदिगळुक्कु अवसियम् पोक्कु सॊल्लियाग वेण्डुम्। ‘पिरगासत्तैप् पोलवुम्’ ऎऩ्बदु मुदलाऩ सूत्तिरङ्गळ् अव्विदम् अर्त्त मुळ्ळदिऩाल् मिगवुम् अर्त्तमुळ्ळदाग आगिऩ्ऱऩ।
यदप्याहुः — आकारवादिन्योऽपि श्रुतयः प्रपञ्चप्रविलयमुखेन अनाकारप्रतिपत्त्यर्था एव, न पृथगर्था इति, तदपि न समीचीनमिव लक्ष्यते। कथम् ? ये हि परविद्याधिकारे केचित्प्रपञ्चा उच्यन्ते, यथा — ‘युक्ता ह्यस्य हरयः शता दशेति। अयं वै हरयोऽयं वै दश च सहस्राणि बहूनि चानन्तानि च’ (बृ. उ. २। ५। १९) इत्येवमादयः — ते भवन्ति प्रविलयार्थाः; ‘तदेतद्ब्रह्मापूर्वमनपरमनन्तरमबाह्यम्’ (बृ. उ. २। ५। १९) इत्युपसंहारात्। ये पुनरुपासनाधिकारे प्रपञ्चा उच्यन्ते, यथा — ‘मनोमयः प्राणशरीरो भारूपः’ (छा. उ. ३। १४। २) इत्येवमादयः — न तेषां प्रविलयार्थत्वं न्याय्यम्; ‘स क्रतुं कुर्वीत’ (छा. उ. ३। १४। १) इत्येवंजातीयकेन प्रकृतेनैव उपासनविधिना तेषां सम्बन्धात् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आगारत्तै सॊल्लुम् सुरुदिगळुम्गूड पिरबञ्जत्तै लयप्पडुत्तुवदु मूलमाग आगारमऱ्ऱदै अऱिवदऱ्कागत्ताऩ्, वेऱु तात्पर्यमिल्लै ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩार्गळेयाऩाल्, अदुवुम् सरियागत् तोऩ्ऱ विल्लै। एऩ्? परवित्यैयै सॊल्लुमिडत्तिल् ‘इवऩुक्को इन्दिरियङ्गळ् नूऱु, पत्तु ऎऩ्ऱिरुक्किऩ्ऱऩ। इवऩे पत्तु, आयिरम्, पल ऎल्लैयऱ्ऱवैगळ्’ (पिरुहत्।११;१५-१९) ऎऩ्बदु मुदलाऩ विस्तारङ्गळ् ऎवै सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱऩवो, अवै लयत्तै पिरयोजऩ मागवुडैयवैगळ्, “अन्द इन्द पिरह्मम् मुऩ् अऱ्ऱदु, पिऩ् अऱ्ऱदु, उळ् अऱ्ऱदु, वॆळि अऱ्ऱदु” (पिरुहत्।II;५-१९) ऎऩ्ऱु मुडित्तिरुप्पदिऩाल्, उबासऩैयै विदिक्कुम् इडत्तिल् “मऩोमयऩ् पिराणऩै सरीरमायुडैयवऩ्, पिरगासस्वरूबऩ्” (सान्।III;१४-२) ऎऩ्बदु मुदलाऩ विस्तारङ्गळ् ऎवै सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱऩवो, अवैगळुक्कुम् लयत्तै पिरयोजऩमागयुडैय तऩ्मै ऎऩ्बदु न्यायमागादु। ‘अवऩ् तियाऩम् सॆय्यवेण्डुम्’ (सान्।III;१४-१) ऎऩ्बदुबोलुळ्ळ पिरगिरुदमाऩ उबासऩै विदियुडऩेये अवैगळुक्कु सम्बन्दमिरुप्पदाल्।
श्रुत्या च एवंजातीयकानां गुणानामुपासनार्थत्वेऽवकल्पमाने न लक्षणया प्रविलयार्थत्वमवकल्पते। सर्वेषां च साधारणे प्रविलयार्थत्वे सति ‘अरूपवदेव हि तत्प्रधानत्वात्’ (ब्र. सू. ३। २। १४) इति विनिगमनकारणवचनम् अनवकाशं स्यात्। फलमप्येषां यथोपदेशं क्वचिद्दुरितक्षयः, क्वचिदैश्वर्यप्राप्तिः, क्वचित्क्रममुक्तिरित्यवगम्यत एव — इत्यतः पार्थगर्थ्यमेव उपासनावाक्यानां ब्रह्मवाक्यानां च न्याय्यम् , न एकवाक्यत्वम् ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम् सुरुदियिऩाल् इदुमादिरियुळ्ळ कुणङ्ग ळुक्कु उबासऩैक्काग ऎऩ्बदु पॊरुन्दुम्बोदु लक्षणैयाल् लयत्तिऱ्काग ऎऩ्बदु पॊरुन्दादु। ऎल्ला वाक्कियङ्गळुक्कुमे लयत्तिऱ्काग ऎऩ्बदु पॊदुवाग इरुन्दाल्, “रूबमऱ्ऱदुदाऩ्, अदु पिरदाऩमाऩदिऩाल्” (सूत्रम्।III;२-१४) ऎऩ्ऱु मुडिवु सॆय्वदऱ्कुक् कारणम् सॊल्लियिरुप्पदऱ्कु इडमिल्लामल् पोय्विडुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम् इन्द उबासऩावाक्यङ्गळुक्कु उबदेसित्तिरुक्किऱबडि सिलविडङ्गळिल् पाबनिविरुत्ति, सिलविडङ्गळिल् ऐसुवर्यबिराप्ति, सिलविडङ्गळिल् किरममुक्ति ऎऩ्ऱे पलऩ् अऱियप्पडुगिऱदॆऩ्बदिऩालुम्, उबासऩा वाक्यङ्गळुक्कुम् पिरह्म वाक्यङ्गळुक्कुम् तऩियाऩ पिरयोजऩमुळ्ळ । तऩ्मैदाऩ् ऒरे वाक्कियमायिरुक्कुम् तऩ्मै न्यायमल्ल।
कथं च एषामेकवाक्यतोत्प्रेक्ष्यत इति वक्तव्यम्। एकनियोगप्रतीतेः, प्रयाजदर्शपूर्णमासवाक्यवदिति चेत् , न, ब्रह्मवाक्येषु नियोगाभावात् — वस्तुमात्रपर्यवसायीनि हि ब्रह्मवाक्यानि, न नियोगोपदेशीनि इत्येतद्विस्तरेण प्रतिष्ठापितम् ‘तत्तु समन्वयात्’ (ब्र. सू. १। १। ४) इत्यत्र। किंविषयश्चात्र नियोगोऽभिप्रेयत इति वक्तव्यम्। पुरुषो हि नियुज्यमानः ‘कुरु’ इति स्वव्यापारे कस्मिंश्चिन्नियुज्यते। ननु द्वैतप्रपञ्चप्रविलयो नियोगविषयो भविष्यति — अप्रविलापिते हि द्वैतप्रपञ्चे ब्रह्मतत्त्वावबोधो न भवत्यतो ब्रह्मतत्त्वावबोधप्रत्यनीकभूतो द्वैतप्रपञ्चः प्रविलाप्यः —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इवैगळुक्कु ऒरे वाक्कियमायिरुक्कुम् तऩ्मै ऎन्द कारणत्ताल् कल्बिक्कप्पडुगिऱदॆऩ्ऱु सॊल्ल वेण्डुम्। पिरयाजम्, तर्सबूर्णमासम् इवैगळैक् कुऱिक्कुम् वाक्कियङ्गळिल् पोल। ऒरे नियोगम् (कट्टळै)तॆरिवदाल्, ऎऩ्ऱाल् सरियल्ल। पिरह्म वाक्कि यङ्गळिल् नियोगमिल्लाददिऩाल् पिरह्म वाक्कियङ् गळो वस्तु (तत्वत्तै सॊल्वदिल्) मात्तिरम् मुडिवुळ्ळवै। नियोगत्तै उबदेसिक्किऱ वैयल्ल, ऎऩ्ऱु इदु। “अदुवो ऒत्तिरुप्पदाल्” (सूत्रम्।I;१-४) ऎऩ्ऱ इडत्तिल् विस्तारमाग स्ताबिक्कप्पट्टदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
तविरवुम्, इङ्गे ऎऩ्ऩ विषयमाऩ नियोगम् अबिप्पिरायप्पडुगिऱदॆऩ्ऱु सॊल्ल वेण्डुम्। एवप्पडुगिऱ पुरुषऩ् एदो ऒरु तऩ् कारियत्तिल् ‘सॆय्’ ऎऩ्ऱु एवप्पडुगिऱाऩ्, इरण्डावदायुळ्ळ पिरबञ्जत्तिऩ् लयम् एवुदलुक्कु विषयमागलामे? इरण्डावदायुळ्ळ पिरबञ्जम् लयमागाद पोदु पिरह्म तत्वक्ञाऩम् एऱ्पडादु ऎऩ्ऱ कारणत्तिऩाल् पिरह्म तत्वञाऩत् तिऱ्कु ऎदिरिडैयायुळ्ळ पिरबञ्जम् लयिप्पक्क वेण्डियदु।
यथा स्वर्गकामस्य यागोऽनुष्ठातव्य उपदिश्यते, एवमपवर्गकामस्य प्रपञ्चप्रविलयः; यथा च तमसि व्यवस्थितं घटादितत्त्वमवबुभुत्समानेन तत्प्रत्यनीकभूतं तमः प्रविलाप्यते, एवं ब्रह्मतत्त्वमवबुभुत्समानेन तत्प्रत्यनीकभूतः प्रपञ्चः प्रविलापयितव्यः — ब्रह्मस्वभावो हि प्रपञ्चः, न प्रपञ्चस्वभावं ब्रह्म; तेन नामरूपप्रपञ्चप्रविलापनेन ब्रह्मतत्त्वावबोधो भवति — इति। अत्र वयं पृच्छामः — कोऽयं प्रपञ्चप्रविलयो नाम ? किमग्निप्रतापसम्पर्कात् घृतकाठिन्यप्रविलय इव प्रपञ्चप्रविलयः कर्तव्यः, आहोस्विदेकस्मिंश्चन्द्रे तिमिरकृतानेकचन्द्रप्रपञ्चवत् अविद्याकृतो ब्रह्मणि नामरूपप्रपञ्चो विद्यया प्रविलापयितव्यः — इति ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
स्वर्क्कत्तै विरुम्बुगिऱवऩुक्कु यागम् अऩुष् टिक्क वेण्डियदाग ऎप्पडि उबदेसिक्कप्पडुगिऱदो, अप्पडिये मोक्षत्तै विरुम्बुगिऱवऩुक्कु पिरबञ्ज लयम् उबदेसिक्कप्पडुगिऱदु। इरुट्टिलिरुक्किऱ कुडम् मुदलिय तत्वत्तै अऱिय विरुम्बुगिऱवऩाल् अदऱ्कु ऎदिरिडैयायिरुक्किऱ इरुट्टु ऎप्पडि पोक्कप्पडुगि ऱदो, अप्पडिये पिरह्म तत्वत्तै अऱिय विरुम्बुगिऱवऩाल् अदऱ्कु ऎदिरिडैयायुळ्ळ पिरबञ्जम् पोक्कडिक्क वेण्डियदु। पिरह्मत्तैये स्वबावमाग उळ्ळदु पिरबञ्जम्; पिरह्मम् पिरबञ्जत्तै स्वबावमाग उळ्ळदु अल्ल। आगैयाल्, नामरूब पिरबञ्जत्तै लयप्पडुत्तुवदिऩाल् पिरह्म तत्वत्तिऩ् ञाऩम् एऱ्पडुम्, ऎऩ्ऱु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गु नाम् केट्किऱोम्। पिरबञ्ज लयम् ऎऩ्ऱ इदु ऎऩ्ऩ? नॆरुप्पिऩुडैय सूडु पडुवदिऩाल् नॆय्यि ऩुडैय कॆट्टियायिरुक्कुम् तऩ्मै पोय्विडुगिऱदे अदेबोल पिरबञ्जत्तै लयम् सॆय्य वेण्डुमा? अल्लदु, ऒरे सन्दिरऩिल् तिमिररोगत्तिऩाल् तोऩ्ऱुम् अनेग सन्दिरऩागिय पिरबञ्जत्तैप् पोल पिरह्मत्तिल् अवित्यैयिऩाल् एऱ्पट्टिरुक्कुम् नामरूब पिरबञ्जत्तै वित्यैयिऩाल् लयम् सॆय्य वेण्डुमा?
तत्र यदि तावद्विद्यमानोऽयं प्रपञ्चः देहादिलक्षण आध्यात्मिकः बाह्यश्च पृथिव्यादिलक्षणः प्रविलापयितव्य इत्युच्यते, स पुरुषमात्रेणाशक्यः प्रविलापयितुमिति तत्प्रविलयोपदेशोऽशक्यविषय एव स्यात्। एकेन च आदिमुक्तेन पृथिव्यादिप्रविलयः कृत इति इदानीं पृथिव्यादिशून्यं जगदभविष्यत् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अवैगळिल्, तेहम् मुदलिय लक्षणमुडैय आत्यात्मिगम्, पिरुदिवी मुदलिय लक्षणमुडैय वॆळियिलुळ्ळदु, ऎऩ्ऱु उळ्ळदाऩ इन्द पिरबञ्जम् पोक्कडिक्क वेण्डियदु ऎऩ्ऱु सॊल्वदायिरुन्दाल्, अन्द पिरबञ्जम् ऎन्द पुरुषऩालेयुम् पोक्कडिक्क मुडियाद कार्यम् ऎऩ्बदाल् अव्विद लयत्तै उबदे सिप्पदुम् मुडियाददै विषयमुळ्ळदाग आगुम्। मेलुम् मुदलिल् मुक्तियडैन्दिरुक्कुम् ऒरुवऩालेये पिरुदिवी मुदलियवैगळुक्कु लयम् एऱ्पट्टिरुक्कुमाऩदिऩाल्, इप्पॊऴुदु जगत् पिरुदिवी मुदलियदिल्लामले इरुक्क वेण्डुम्।
अथ अविद्याध्यस्तो ब्रह्मण्येकस्मिन् अयं प्रपञ्चो विद्यया प्रविलाप्यत इति ब्रूयात् , ततो ब्रह्मैव अविद्याध्यस्तप्रपञ्चप्रत्याख्यानेन आवेदयितव्यम् — ‘एकमेवाद्वितीयं ब्रह्म’ ‘तत्सत्यँ स आत्मा तत्त्वमसि’ (छा. उ. ६। ८। ७) इति — तस्मिन्नावेदिते, विद्या स्वयमेवोत्पद्यते, तया च अविद्या बाध्यते, ततश्च अविद्याध्यस्तः सकलोऽयं नामरूपप्रपञ्चः स्वप्नप्रपञ्चवत् प्रविलीयते — अनावेदिते तु ब्रह्मणि ‘ब्रह्मविज्ञानं कुरु प्रपञ्चप्रविलयं च’ इति शतकृत्वोऽप्युक्ते न ब्रह्मविज्ञानं प्रपञ्चप्रविलयो वा जायते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अल्लदु ऒऩ्ऱायिरुक्कुम् पिरह्मत्तिल् अवित्यै यिऩाल् एऱ्पट्टिरुक्किऱ इन्द पिरबञ्जम् वित्यैयिऩाल् पोक्कडिक्क वेण्डियदु, ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩाल्, अप्पॊऴुदु अवित्यैयिऩाल् एऱ्ऱप्पट्टिरुक्कुम् पिरबञ्जत्तै मऱुप्पदिऩाल् पिरह्मम्दाऩ् तॆरियप्पडुत्त वेण्डिय तागुम्। “ऒऩ्ऱु ताऩ् इरण्डावदऱ्ऱदु पिरह्मम्”, “अदु सत्यम्, अदु आत्मा, नी" (सान्।VI;८-७) ऎऩ्ऱु अदु तॆरिविक्कप् पट्टदुम् वित्यै ताऩागवे एऱ्पडुगिऱदु। अदिऩाल् अवित्यैयुम् पादिक्कप्पट्टुविडुगिऱदु अदिऩाल् अवित्यैयिऩाल् एऱ्पट्टिरुक्कुम् इन्द ऎल्ला नामरूब पिरबञ्जमुम्, स्वप्ऩ पिरबञ्जम्बोल, लयत्तै अडैन्दुविडुगिऱदु। पिरह्मत्तैत् तॆरियप्पडुत्ता मलो “पिरह्मञाऩत्तै सॆय् पिरबञ्ज लयत्तैयुम् सॆय्” ऎऩ्ऱु नूऱु तडवै सॊऩ्ऩालुम्गूड, पिरह्म ञाऩमो, पिरबञ्ज लयमो एऱ्पडादु।
नन्वावेदिते ब्रह्मणि तद्विज्ञानविषयः प्रपञ्चविलयविषयो वा नियोगः स्यात्; न, निष्प्रपञ्चब्रह्मात्मत्वावेदनेनैव उभयसिद्धेः — रज्जुस्वरूपप्रकाशनेनैव हि तत्स्वरूपविज्ञानम् अविद्याध्यस्तसर्पादिप्रपञ्चप्रविलयश्च भवति। न च कृतमेव पुनः क्रियते ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पिरह्मम् तॆरिविक्कप्पट्टबोदिलुम्, अदै अऱिय वेण्डिय विषयमागवो, पिरबञ्जत्तै लयम् सॆय्य वेण्डिय विषयमागवो नियोगम् (एवुदल्) इरुक्कलामे ऎऩ्ऱाल्, सरियल्ल। पिरबञ्जमऱ्ऱ पिरह्मत्तिऱ्कु आत्मत्तऩ्मैयै तॆरिविप्पदिऩालेये इरण्डुम् सित्तित्तु विडुगिऱबडियाल्, कयिऱ्ऱिऩ् स्वरू पत्तैक्काट्टुवदिऩालेये अदऩ् स्वरूब ञाऩम्, अऱियामैयाल् एऱ्पट्टिरुन्द सर्प्पम् मुदलाऩ पिरबञ् जत्तिऱ्कु लयम्, इरण्डुम् एऱ्पडुगिऩ्ऱऩ अल्लवा? सॆय्यप्पट्टिरुप्पदैये मऱुबडियुम् सॆय्वदिल्लै।
नियोज्योऽपि च प्रपञ्चावस्थायां योऽवगम्यते जीवो नाम, स प्रपञ्चपक्षस्यैव वा स्यात् , ब्रह्मपक्षस्यैव वा। प्रथमे विकल्पे निष्प्रपञ्चब्रह्मतत्त्वप्रतिपादनेन पृथिव्यादिवत् जीवस्यापि प्रविलापितत्वात् कस्य प्रपञ्चप्रविलये नियोग उच्येत कस्य वा नियोगनिष्ठतया मोक्षोऽवाप्तव्य उच्येत ? द्वितीयेऽपि ब्रह्मैव अनियोज्यस्वभावं जीवस्य स्वरूपम् , जीवत्वं तु अविद्याकृतमेव — इति प्रतिपादिते ब्रह्मणि नियोज्याभावात् नियोगाभाव एव ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पिरबञ्ज निलैयिल् एवप्पडुगिऱवऩाय् जीवऩ् ऎऩ्ऱु ऎवऩ् अऱियप्पडुगिऱाऩो, अवऩ् पिरबञ्ज पक्कत्तैये सेर्न्दवऩा अल्लदु पिरह्मत्तिऩ् पक्कत् तैये सेर्न्दवऩा? मुऩ् विगल्बमाऩाल्, पिरबञ्जमऱ् ऱदाग पिरह्मत्तै पिरदिबादऩम् पण्णुवदाल्, पिरुदिवी मुदलियवैगळुक्कुप्पोल, जीवऩुक्कुम्गूड लयम् सॆय्यप्पट्ट तऩ्मैयुळ्ळदाऩदिऩाल् पिरबञ्ज लय विषयत्तिल् नियोगम् यारुक्कु? अन्द नियोगत्तिल् निलैत्तिरुन्दु वरुवदु मूलमाग मोक्षम् ताऩ् यारुक्कु अडैय वेण्डियदु ऎऩ्ऱु सॊल्लमुडियुम्?
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इरण्डावदु विगल्बमाऩालुम्, एवमुडियाद स्वबा वत्तैयुडैय पिरह्ममे जीवऩुडैय स्वरूबम्, जीवऩायिरुक्कुम् तऩ्मैयो अवित्यैयिऩालेये एऱ्पट्टदु ऎऩ्ऱु पिरह्मम् पिरदिबादिक्कप्पडुगिऱबडियाल्, एवप्पडुगिऱवऩिल्लाददिऩाल्, एवुदले इरुक्कमुडियादु।
द्रष्टव्यादिशब्दा अपि परविद्याधिकारपठिताः तत्त्वाभिमुखीकरणप्रधानाः, न तत्त्वावबोधविधिप्रधाना भवन्ति। लोकेऽपि — इदं पश्य, इदमाकर्णयेति च एवंजातीयकेषु निर्देशेषु प्रणिधानमात्रं कुर्वित्युच्यते, न साक्षाज्ज्ञानमेव कुर्विति। ज्ञेयाभिमुखस्यापि ज्ञानं कदाचिज्जायते, कदाचिन्न जायते। तस्मात् तं प्रति ज्ञानविषय एव दर्शयितव्यो ज्ञापयितुकामेन। तस्मिन्दर्शिते स्वयमेव यथाविषयं यथाप्रमाणं च ज्ञानमुत्पद्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
परवित्यैयैच् चॊल्लुम् पिरगरणत्तिल् सॊल्लप् पट्टिरुक्किऱ “पार्क्कप्पडवेण्डियदु" मुदलाऩ सप्तङ्ग ळुम्गूड तत्वत्तिल् नोक्कुम्बडि सॆय्वदै पिरदाऩमाग उडैयवैगळे तविर, तत्वत्तै अऱिवदु विषयमाऩ विदियै पिरदाऩमाग उडैयवैगळल्ल। उलगत्तिलुम् कूड “इदैप्पार्, इदैक्केळ्” ऎऩ्बदु पोलुळ्ळ एवुदल्गळिल् “कवऩत्तै मात्तिरम् सॆय्” ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱदेदविर नेराग “अऱिवदै सॆय्" ऎऩ्बदैयल्ल। अऱियवेण्डिय विषयत्तिऱ्कु मुऩ् इरुप्पवऩुक्कुम्गूड सिल समयम् अऱिवु एऱ्पडुगिऱदु, सिल समयम् एऱ्पडुवदिल्लै, आगैयाल् अवऩै उत्तेसित्तु अऱिविक्क विरुम्बुगिऱवऩाल् अऱिविऱ्कु विषयमायिरुप्पदुदाऩ् काट्टप्पड वेण्डियदु। अदु काट्टप्पट्टुविट्टाल्, विषयम् ऎप्पडियिरुक्किऱदो, पिरमाणम् (अऱियुम् करुवि) ऎप्पडियिरुक्किऱदो, अदऱ्कुत्तक्कबडि अऱिवु ताऩागवे उण्डागुम्।
न च प्रमाणान्तरेण अन्यथाप्रसिद्धेऽर्थे अन्यथाज्ञानं नियुक्तस्याप्युपपद्यते। यदि पुनर्नियुक्तोऽहमिति अन्यथा ज्ञानं कुर्यात् , न तु तत् ज्ञानम् — किं तर्हि ? — मानसी सा क्रिया। स्वयमेव चेदन्यथोत्पद्येत, भ्रान्तिरेव स्यात्। ज्ञानं तु प्रमाणजन्यं यथाभूतविषयं च। न तत् नियोगशतेनापि कारयितुं शक्यते, न च प्रतिषेधशतेनापि वारयितुं शक्यते। न हि तत् पुरुषतन्त्रम् , वस्तुतन्त्रमेव हि तत्। अतोऽपि नियोगाभावः ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वेऱु पिरमाणत्तिऩाल् ऒरुविदमाग पिरसित् तमायिरुक्किऱ ऒरु विषयत्तिल् वेऱुविदमाऩ ञाऩम् एवप्पट्टवऩुक्कुम् एऱ्पडादु। अवऩ् “नाऩ् एवप्पट्टि रुक्किऱेऩ्” ऎऩ्ऱु वेऱु विदमाग अऱिन्दाऩेयाऩाल्, अदुवो अऱिवेयागादु। मऩसिऩाल् सॆय्यप्पडुम् ऒरु वियाबारम् ताऩ् अदु। ताऩागवे (एवप्पडामले) वेऱु विदमाग एऱ्पट्टाल् अदु पिरान्दियेयागुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ञाऩमो पिरमाणत्तिऩाल् एऱ्पडुवदु, विषयम् उळ्ळ पडिये एऱ्पडुवदु अदै नूऱु कट्टळै कळालुम् कूड सॆय्दु वैक्क मुडियादु। नूऱु तडुत्तल्गळालुम् तडुक्कवुम् मुडियादु। अदु पुरुषऩुक्कु उळ्बट्ट तिल्लैये; वस्तुविऱ्कुत्ताऩ् अदीऩमायिरुक्कुम् अदु। आगैयिऩालुम् नियोगम् किडैयादु।
किञ्चान्यत् — नियोगनिष्ठतयैव पर्यवस्यत्याम्नाये, यदभ्युपगतम् अनियोज्यब्रह्मात्मत्वं जीवस्य, तत् अप्रमाणकमेव स्यात्। अथ शास्त्रमेव अनियोज्यब्रह्मात्मत्वमप्याचक्षीत, तदवबोधे च पुरुषं नियुञ्जीत, ततो ब्रह्मशास्त्रस्यैकस्य द्व्यर्थपरता विरुद्धार्थपरता च प्रसज्येयाताम्। नियोगपरतायां च, श्रुतहानिः अश्रुतकल्पना कर्मफलवन्मोक्षस्यादृष्टफलत्वम् अनित्यत्वं च — इत्येवमादयो दोषा न केनचित्परिहर्तुं शक्याः। तस्मादवगतिनिष्ठान्येव ब्रह्मवाक्यानि, न नियोगनिष्ठानि। अतश्च एकनियोगप्रतीतेरेकवाक्यतेत्ययुक्तम् ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वेऱॊरु विषयम्: वेदम् नियोगत्तिल् निलैत् तिरुप्पदऩुडऩेये मुडिन्दुविडुमाऩाल्, जीवऩुक्कु नियोगत्तिऱ्कु विषयमल्लाद पिरह्म स्वरूबत्तऩ्मै ऎऩ्ऱु ऎदु ऒप्पुक्कॊळ्ळप्पट्टदो अदु पिरमाणमऱ्ऱ तॆऩ्ऱे एऱ्पट्टुविडुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम्, सास्तिरमे नियोगत्तिऱ्कु विषय मिल्लाद पिरह्म स्वरूबत्तऩ्मैयै सॊल्गिऱदु, अदै अऱिवदिल् पुरुषऩैयुम् एवुगिऱदु, ऎऩ्ऱाल् अप्पॊऴुदु ऒरे पिरह्म विषयमाऩ सास्तिरत्तिऱ्कु इरण्डु अर्त्तत्तिल् तात्पर्यम् ऎऩ्ऱुम् ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु विरोदमायुळ्ळ अर्त्तत्तिल् तात्पर्यम् ऎऩ्ऱुम् (तोषङ्गळ्) एऱ्पडुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
नियोगत्तिल् तात्पर्यम् ऎऩ्ऱाल्, सॊल्लि यिरुप्पदै विडुवदु सॊल्लामलिरुप्पदै कल्बिप्पदु, कर्माक्कळिऩ् पलऩैक् पोल मोक्षत्तिऱ्कुम् अदिरुष्टबलऩायिरुक्कुम् तऩ्मै। अनित्यत्तऩ्मै ऎऩ्बदु मुदलाऩ तोषङ्गळै ऎवरालुम् परिहरिक्क मुडियादु। आगैयाल् पिरह्म वाक्कियङ्गळ् अऱिविल् तात्पर्यमुळ्ळवैगळे तविर नियोगत्तिल् तात्पर्य मुळ्ळवैगळ् अल्ल
अभ्युपगम्यमानेऽपि च ब्रह्मवाक्येषु नियोगसद्भावे, तदेकत्वं निष्प्रपञ्चोपदेशेषु सप्रपञ्चोपदेशेषु च असिद्धम्। न हि शब्दान्तरादिभिः प्रमाणैर्नियोगभेदेऽवगम्यमाने, सर्वत्र एको नियोग इति शक्यमाश्रयितुम्। प्रयाजदर्शपूर्णमासवाक्येषु तु अधिकारांशेनाभेदात् युक्तमेकत्वम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इदिऩाल् ऒरे नियोगम् तोऩ्ऱुवदाल् ऒरे वाक्कियत्तऩ्मै ऎऩ्बदुम् युक्तमिल्लै। पिरह्म वाक्कि यङ्गळिल् नियोगम् उण्डु ऎऩ्ऱु ऒप्पुक्कॊण्डालुम् कूड पिरबञ्ज मऱ्ऱदै उबदेसिक्कुम् वाक्कियङ्गळिलुम्; पिरबञ्जत्तुडऩ् सेर्त्तु उबदेसिक्कुम् वाक्कियङ्गळिलुम् अन्द नियोगम् ऒऩ्ऱु ऎऩ्बदु सित्तिक्कादु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वॆव्वेऱु सप्तम् मुदलिय पिरमाणङ्गळाल् नियोगत्तिल् वेऱुबाडु तॆरियुम्बोदु, ऎङ्गुम् ऒरे नियोगम्दाऩ् ऎऩ्ऱु एऱ्ऱुक्कॊळ्ळमुडियादु। पिरयाजम् तर्सबूर्णमासम् इवैगळै सॊल्लुम् वाक्कियङ् गळिलो, अदिगार (पल कामऩै) अंसत्तिल् पेदमिल्ला तदिऩाल्, ऒऩ्ऱायिरुप्पदु न्यायम्।
न त्विह सगुणनिर्गुणचोदनासु कश्चिदेकत्वाधिकारांशोऽस्ति। न हि भारूपत्वादयो गुणाः प्रपञ्चप्रविलयोपकारिणः, नापि प्रपञ्चप्रविलयो भारूपत्वादिगुणोपकारी, परस्परविरोधित्वात्। न हि कृत्स्नप्रपञ्चप्रविलापनं प्रपञ्चैकदेशापेक्षणं च एकस्मिन्धर्मिणि युक्तं समावेशयितुम्। तस्मात् अस्मदुक्त एव विभागः आकारवदनाकारोपदेशानां युक्ततर इति ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गेयो, सगुण निर्गुणङ्गळै सॊल्लु मिडत्तिल्, ऒऩ्ऱॆऩ्बदऱ्कु अदिगार अंसम् ऎदुवुम् इल्लै। पिरगास रूबत्तऩ्मै मुदलाऩ कुणङ्गळ् पिरबञ्ज लयत्तिऱ्कु उदवुबवैयल्ल पिरबञ्ज लयमुम् पिरगास रूबत्तऩ्मै मुदलाऩ कुणङ्गळुक्कु उदवुबवैयल्ल। ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु विरोदियायिरुप्पदाल्, पूरा पिरबञ्जत्तैयुम् लयम् सॆय्वदु, पिरबञ्जत्तिऩ् ऒरु पागत्तै अबेक्षिप्पदु, इव्विरण्डैयुम् ऒरे तर्मियिडत्तिल् (पदार्त्तत्तिल्) वैप्पदु युक्तमागादु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आगैयाल् आगारमुळ्ळदु, आगारमऱ्ऱदु, ऎऩ्ऱ उबदेसङ्गळुक्कु नाम् सॊल्लियिरुक्किऱ विबागम्दाऩ् मिगवुम् युक्तमाऩदु।