संज्ञामूर्तिकॢप्तिस्तु त्रिवृत्कुर्वत उपदेशात् ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सञ्ज्ञामूर्दिक्ल्रुप्तिस्तु त्रिव्रुत्कुर्वद उबदेसात् ॥ २० ॥
नामरूपव्याकरणे जीवः कर्ताऽथवेश्वरः ॥
अनेन जीवेनेत्युक्तेर्व्याकर्ता जीव इष्यते ॥ १७ ॥
जीवान्वयः प्रवेशेन संनिधेः सर्वसर्जने ॥
जीवोऽशक्तः शक्त ईश उत्तमोक्तिस्तथेक्षितुः ॥ १८ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
–वैयासिक-न्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पॆयर् रूबम् इवैगळै तॆळिवाय् एऱ्पडुवदिल् सॆयल्बडुबवर् जीवऩा? अल्लदु ईसुवररा? “इन्द जीवऩाल्” ऎऩ्ऱु सॊल्लियिरुप्पदाल्, जीवऩ् ताऩ् अव्विदम् सॆय्बवर् ऎऩ्ऱु ऎण्णप्पडुगिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“जीवऩ्” ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऱ्कु अऩ्वयम् (सम्बन्दम्) पिरवेसम् ऎऩ्बदुडऩ्, अदुवे समीबत्तिलिरुप्पदाल्। मेलुम्,ऎल्लावऱ्ऱैयुम् स्रुष्टिक्किऱदु ऎऩ्ऱ विषयत्तिल् जीवऩ्सक्तियऱ्ऱवऩ्, ईसुवररोसक्तियुळ्ळवर्। अप्पडिये, पार्क्किऱवरुक्कु उत्तमबुरुषप्पिरयोगम् (“नाऩ्” ऎऩ्ऱु) सॊल्लियिरुक्किऱदु। (अदिलुम् ईसुवरर् ताऩ्)।
सत्प्रक्रियायां तेजोबन्नानां सृष्टिमभिधायोपदिश्यते — ‘सेयं देवतैक्षत हन्ताहमिमास्तिस्रो देवता अनेन जीवेनात्मनानुप्रविश्य नामरूपे व्याकरवाणीति ।’ (छा. उ. ६। ३। २) ‘तासां त्रिवृतं त्रिवृतमेकैकां करवाणीति’ (छा. उ. ६। ३। ३) । तत्र संशयः — किं जीवकर्तृकमिदं नामरूपव्याकरणम् , आहोस्वित्परमेश्वरकर्तृकमिति ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
(ईसुवरऩ् सूक्ष्ममाऩ ऐन्दु पूदङ्गळै सिरुष्टित्तबिऩ् पौदिगमाऩ नामरूबङ्गळै सिरुष्टित्तवऩ् जीवऩा, ईसुवरऩा ऎऩ्ऱु सन्देहम्। “जीव उरुविल् उळ्ळे पुगुन्दु नामरूबवियागरणम् सॆय्वेऩ्” ऎऩ्ऱु सान्दोक्य सुरुदियिल् कूऱियिरुप्पदाल् नामरूब सिरुष्टि सॆय्दवऩ् जीवऩ्दाऩ् ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
जीवरूबमागप् पुगुन्दु ऎऩ्ऱु कूऱियिरुप्पदाल् पिरवेसम् ताऩ् जीवरूबमाग, वियागरणम् सॆय्वेऩ् ऎऩ्ऱु तादुविल् उत्तमबुरुष पिरयोगमिरुप्पदाल् त्रुविरुत्करणम् पण्णिऩ ईसुवरऩ्दाऩ् नाम रूब सिरुष्टि सॆय्गिऱाऩ्। मेलुम् मलै, नदि मुदलाऩ वस्तुक्कळै सिरुष्टिक्कवुम्, पॆयर् एऱ्पडुत्तवुम् ईसुवरऩुक्कुत् ताऩ् सक्ति उण्डु। जीवऩुक्कु सक्ति। किडैयादु। आगैयाल् ऎल्लावऱ्ऱैयुम् सिरुष्टित् तवऩ् ईसुवरऩ् ताऩ् ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सत्वस्तुवै सॊल्लुम् पिरगरणत्तिल् तेजस्, अप्पु, अऩ्ऩम् इवैगळिऩ् सिरुष्टियै सॊल्लि विट्टु, ‘अन्द इन्द तेवदै आलोसित्तदु इप्पॊऴुदु नाऩ् इन्द मूऩ्ऱु तेवदैगळैयुम् इन्द जीवात्मस्वरूबमाग उळ्ळे पिरवेसित्तु नामरूबङ्गळै वियागरणम् सॆय्वेऩ् (स्तूलमाक्कुवेऩ्) अवैग ळुक्कुळ् ऒव्वॊऩ्ऱैयुम् मूऩ्ऱु, मूऩ्ऱाग सॆय्वेऩ् ऎऩ्ऱु” (सान्।VI;३-२) ऎऩ्ऱु उबदेसिक्कप्पडुगिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अङ्गे, इन्द नामरूबङ्गळै स्तूलमाक्कुवदु जीवऩै कर्त्तावाग उडैयदा? अल्लदु परमेसुवरऩै कर्त्तावाग उडैयदा? ऎऩ्ऱु सन्देहम्।
तत्र प्राप्तं तावत् — जीवकर्तृकमेवेदं नामरूपव्याकरणमिति। कुतः ? ‘अनेन जीवेनात्मना’ इति विशेषणात् — यथा लोके ‘चारेणाहं परसैन्यमनुप्रविश्य सङ्कलयानि’ इत्येवंजातीयके प्रयोगे, चारकर्तृकमेव सत् सैन्यसङ्कलनं हेतुकर्तृत्वात् राजा आत्मन्यध्यारोपयति सङ्कलयानीत्युत्तमपुरुषप्रयोगेण; एवं जीवकर्तृकमेव सत् नामरूपव्याकरणं हेतुकर्तृत्वात् देवता आत्मन्यध्यारोपयति व्याकरवाणीत्युत्तमपुरुषप्रयोगेण। अपि च डित्थडवित्थादिषु नामसु घटशरावादिषु च रूपेषु जीवस्यैव व्याकर्तृत्वं दृष्टम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: अङ्गु इन्द नाम रूबङ्गळै एऱ्पडुत्तुवदु जीवऩै कर्त्तावाग उडैयदुदाऩ् ऎऩ्ऱु एऱ्पडुगिऱदु। ऎदऩाल्? “इन्द जीवात्मरूबमाग” ऎऩ्ऱु कुऱिप्पिट्टिरुप्पदाल्। उलगत्तिल् “सारऩ् मूलमाग नाऩ् ऎदिरि सैऩ्यत्तिल् नुऴैन्दु अऱिन्दुगॊळ्वेऩ्” ऎऩ्बदु पोलुळ्ळ पिरयोगत्तिल् सारऩाल् सॆय्यप् पडुवदागवेयिरुक्कुम् सैऩ्य विषयमाऩ अऱिदलै, सॆय्विक्किऱ मुऱैयाल् अरसऩ् अऱिन्दुगॊळ्वेऩ् ऎऩ्ऱु उत्तमबुरुष पिरयोगत्ताल् तऩ्ऩिडत्तिल् ऎप्पडि आरोबित्तुक् कॊळ्गिऱाऩो अव्विदम् जीवऩाल् सॆय्यप्पडुवदागवेयिरुक्कुम् नामरूब वियागरणत्तै, सॆय्विक्किऱवरायिरुप्पदाल् तेवदै वियागरणम् सॆय्वेऩ् ऎऩ्ऱु उत्तमबुरुष पिरयोगत्ताल् तऩ्ऩिडम् आरोबित्तुक्कॊळ्गिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम् टित्तऩ् टवित्तऩ् मुदलाऩ पॆयर्गळ् विषयत्तिलुम्, कुडम्, सरावम् मुदलाऩ उरुवङ्गळ् विषयत्तिलुम्, जीवऩुक्कुत्ताऩ् एऱ्पडुत्तुम् तऩ्मै काणप्पट्टिरुक्किऱदु।
तस्माज्जीवकर्तृकमेवेदं नामरूपव्याकरणमित्येवं प्राप्ते अभिधत्ते — संज्ञामूर्तिकॢप्तिस्त्विति। तुशब्देन पक्षं व्यावर्तयति। संज्ञामूर्तिकॢप्तिरिति — नामरूपव्याक्रियेत्येतत्। त्रिवृत्कुर्वत इति परमेश्वरं लक्षयति, त्रिवृत्करणे तस्य निरपवादकर्तृत्वनिर्देशात् — येयं संज्ञाकॢप्तिः मूर्तिकॢप्तिश्च, अग्निः आदित्यः चन्द्रमाः विद्युदिति, तथा कुशकाशपलाशादिषु पशुमृगमनुष्यादिषु च, प्रत्याकृति प्रतिव्यक्ति च अनेकप्रकारा, सा खलु परमेश्वरस्यैव तेजोबन्नानां निर्मातुः कृतिर्भवितुमर्हति। कुतः ? उपदेशात्; तथा हि — ‘सेयं देवतैक्षत’ इत्युपक्रम्य ‘व्याकरवाणि’ इत्युत्तमपुरुषप्रयोगेण परस्यैव ब्रह्मणो व्याकर्तृत्वमिहोपदिश्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आगैयाल् इन्द नामरूब वियागरणम् जीवऩै कर्त्तावाग उडैयदुदाऩ्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: ऎऩ्ऱु इव्विदम् एऱ्पडुम्बोदु सॊल्लुगिऱार्। “आऩाल् सम्ञामूर्त्तिगळै एऱ्पडुत्तुवदु” ऎऩ्ऱु। “आऩाल्” ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् (पूर्व) पक्षत्तै विलक्कुगिऱार् सम्ञामूर्त्तिगळै एऱ्पडुत्तुवदु ऎऩ्बदु नाम रूबङ्गळै वियागरणम् सॆय्वदु ऎऩ्ऱ इदु, “तिरिविरुत् सॆय्गिऱवऩुडैयदु” ऎऩ्ऱु परमेसुवरऩै कुऱिक्किऱार्, त्रिविरुत्ताग सॆय्गिऱ विषयत्तिल् अवरुक्कु मऱुक्क मुडियाद सॆय्युम् तऩ्मै कुऱिप्पिट्टिरुप्पदाल्। इन्द पॆयर् एऱ्पडुत्तुवदुम्, रूबम् एऱ्पडुत्तुवदुम्, अक्ऩि आदित्यऩ् सन्दिरऩ् मिऩ्ऩल् ऎऩ्ऱु, अप्पडिये कुसम्, कासम्, पलासम् मुदलिय वैगळिलुम् पसु, माऩ्, मऩुष्यर् मुदलियवैगळिलुम् ऒव्वॊरु जादियिलुम् ऒव्वॊरु वियक्तियिलुम् पलविदमाग उळ्ळदु। ऎदुवो, अदु तेजस्, अप्पु, अऩ्ऩम् इवैगळै उण्डु पण्णिऩ परमेसुवरऩु टैयवे सॆयलाग इरुप्पदु न्यायमल्लवा? एऩ्? “उबदेसिप्पदाल्” अप्पडिये “अन्द इन्द तेवदै आलोसित्तदु” ऎऩ्ऱु आरम्बित्तु “वियागरणम् सॆय्वेऩ्” ऎऩ्ऱु उत्तम पुरुष पिरयोगत्तिऩाल् परबिरह्मत्तिऱ्के वियागरणम् सॆय्युम् तऩ्मै इङ्गु उबदेसिक्कप्पडुगिऱदु।
ननु ‘जीवेन’ इति विशेषणात् जीवकर्तृकत्वं व्याकरणस्याध्यवसितम् — नैतदेवम्; ‘जीवेन’ इत्येतत् ‘अनुप्रविश्य’ इत्यनेन सम्बध्यते, आनन्तर्यात्। न ‘व्याकरवाणि’ इत्यनेन — तेन हि सम्बन्धे ‘व्याकरवाणि’ इत्ययं देवताविषय उत्तमपुरुष औपचारिकः कल्प्येत। न च गिरिनदीसमुद्रादिषु नानाविधेषु नामरूपेषु अनीश्वरस्य जीवस्य व्याकरणसामर्थ्यमस्ति। येष्वपि च अस्ति सामर्थ्यम् , तेष्वपि परमेश्वरायत्तमेव तत् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
‘जीवऩाल्” ऎऩ्ऱु कुऱिप्पिट्टिरुप्पदाल् वियागरणम् जीवऩै कर्त्तावाग उडैयदु ऎऩ्ऱु तीर्माऩिक्कप्पट्टदेयॆऩ्ऱाल्, इदु अप्पडियल्ल। “जीवऩाल्” ऎऩ्ऱ इदु “उळ्बुगुन्दु" ऎऩ्ऱदुडऩ् सम्बन्दप्पडुगिऱदु। अडुत्ताऱ् पोल् इरुप्पदाल्, “वियागरणम् सॆय्वेऩ्” ऎऩ्ऱदुडऩ् अल्ल। अदऩुडऩ् सम्बन्दमिरुन्दाल् “वियागरणम् सॆय्वेऩ्” ऎऩ्ऱु तेवदा विषयमायुळ्ळ उत्तमबुरुषऩ् उबसारमाग सॊल्लप्पट्टदॆऩ्ऱु कल्बिक्कवेण्डिवरुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम्, पलविदमायुळ्ळ मलै, नदि, समुत्तिरम् मुदलिय नामरूबङ्गळ् विषयत्तिल् ईसुवरऩल्लाद जीवऩुक्कु वियागरणम् सॆय्य सामर्त्तियमुम् किडैयादु। ऎवर्गळिडत्तिलेऩुम् सामर्त्तियम् इरुन्दाल्, अवर्गळिडत्तिलुम् अदु परमेसुवरऩुक्कु अदीऩमाग उळ्ळदु ताऩ्।
न च जीवो नाम परमेश्वरादत्यन्तभिन्नः — चार इव राज्ञः, ‘आत्मना’ इति विशेषणात् , उपाधिमात्रनिबन्धनत्वाच्च जीवभावस्य। तेन तत्कृतमपि नामरूपव्याकरणं परमेश्वरकृतमेव भवति। परमेश्वर एव च नामरूपयोर्व्याकर्तेति सर्वोपनिषत्सिद्धान्तः, ‘आकाशो वै नाम नामरूपयोर्निर्वहिता’ (छा. उ. ८। १४। १) इत्यादिश्रुतिभ्यः। तस्मात् परमेश्वरस्यैव त्रिवृत्कुर्वतः कर्म नामरूपयोर्व्याकरणम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मेलुम् अरसऩिडमिरुन्दु सारऩ्बोल, परमेसुवर ऩिडमिरुन्दु जीवऩ् पूरावुम् वेऱुबट्टवऩिल्लै। ‘आत्माविऩाल्’ ऎऩ्ऱु कुऱिप्पिट्टिरुप्पदाल् जीवऩायिरुक्कुम् तऩ्मै उबादियिऩाल् मात्तिरम् एऱ्पट्टदायिरुप्पदालुम्। अदिऩाल् अवऩाल् सॆय्यप्पडुम् नामरूब वियागरणमुम् परमेसुवरऩाल् सॆय्यप्पट्टदेयागुम्। नामरूबङ्गळै वियागरणम् सॆय्गिऱवर् परमेसुवरऩ् ताऩ् ऎऩ्बदु ऎल्ला उबनिषत्तुक्कळिऩ् सित्तान्दम्। “आगासम् ताऩ् (परमात्मादाऩ्) नाम रूबङ्गळै एऱ्पडुत्तुगिऱवर्” (सान्।VIII;१४-१) ऎऩ्बदु मुदलाऩ सुरुदिगळिऩाल्। आगैयाल् त्रिविरुत्करणम् सॆय्गिऱ परमेसुवरऩुडैय कार्यम्दाऩ् नामरूबङ्गळै वियागरणम् सॆय्वदु।
त्रिवृत्करणपूर्वकमेवेदम् इह नामरूपव्याकरणं विवक्ष्यते, प्रत्येकं नामरूपव्याकरणस्य तेजोबन्नोत्पत्तिवचनेनैवोक्तत्वात्। तच्च त्रिवृत्करणमग्न्यादित्यचन्द्रविद्युत्सु श्रुतिर्दर्शयति — ‘यदग्ने रोहितँ रूपं तेजसस्तद्रूपं यच्छुक्लं तदपां यत्कृष्णं तदन्नस्य’ (छा. उ. ६। ४। १) इत्यादिना। तत्राग्निरिति इदं रूपं व्याक्रियते, सति च रूपव्याकरणे विषयप्रतिलम्भादग्निरिति इदं नाम व्याक्रियते। एवमेवादित्यचन्द्रविद्युत्स्वपि द्रष्टव्यम् ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गे इन्द नामरूब वियागरणम् त्रिविरुत् करणत्तै मुऩ्ऩिट्टे सॊल्ल विरुम्बप्पडुगिऱदु, तेजस्, अप्पु, अऩ्ऩम् इवैगळिऩ् उत्पत्तियैच् चॊल्वदिऩालेये तऩित्तऩिये (महाबूदङ्गळिऩ्) नामरूब वियागरणम् सॊल्लिविट्टबडियाल् अङ्गे अक्ऩि आदित्यऩ् सन्दिरऩ् मिऩ्ऩल् इवैगळिल् अन्द त्रिविरुत्करणत्तै सुरुदि काट्टुगिऱदु। “अक्ऩियिऩु टैय सिवप्पु रूबम् ऎदुवो, अदु तेजसिऩ् रूबम् ; वॆळुप्पु ऎदुवो, अदु जलत्तिऩ् ; करुप्पु ऎदुवो, अदु अऩ्ऩत्तिऩ्” (सान्।VI।४-१) ऎऩ्बदु मुदलियदाल्, अङ्गे, “अक्ऩि” ऎऩ्ऱु इन्द रूबम् वियागरणम् सॆय्यप्पडुगिऱदु। (तॆळिवुबडुत्तप्पडुगिऱदु); रूब वियागरणमाऩाल् विषयम् तॆरिवदाल् “अक्ऩि” ऎऩ्ऱ इन्द पॆयर् वियागरणम् सॆय्यप्पडुगिऱदु। इव्विदमे आदित्यऩ्, सन्दिरऩ्, मिऩ्ऩल् इवैगळिलुम् अऱिय वेण्डुम्।
अनेन च अग्न्याद्युदाहरणेन भौमाम्भसतैजसेषु त्रिष्वपि द्रव्येष्वविशेषेण त्रिवृत्करणमुक्तं भवति, उपक्रमोपसंहारयोः साधारणत्वात्। तथा हि — अविशेषेणैव उपक्रमः — ‘इमास्तिस्रो देवतास्त्रिवृत्त्रिवृदेकैका भवति’ (छा. उ. ६। ३। ४) इति, अविशेषेणैव च उपसंहारः — ‘यदु रोहितमिवाभूदिति तेजसस्तद्रूपम्’ (छा. उ. ६। ४। ६) इत्येवमादिः, ‘यद्वविज्ञातमिवाभूदित्येतासामेव देवतानाँ समासः’ (छा. उ. ६। ४। ७) इत्येवमन्तः ॥ २० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इन्द अक्ऩि मुदलाऩदै ऎडुत्तुच् चॊऩ्ऩदाल् पिरुदिवी, अप्पु, तेजस् इवैगळाल् एऱ्पट्ट मूऩ्ऱु तिरवियङ्गळिलुमे वित्तियासमऩ्ऩियिल् त्रिविरुत् करणम् सॊल्लप्पट्टदाग आगिऱदु। आरम्बमुम्, मुडिवुम् समाऩमायिरुप्पदाल्, अप्पडिये वित्तियासमऩ्ऩियिल् “इन्द मूऩ्ऱु तेवदैगळुम् ऒव्वॊऩ्ऱुम् मूऩ्ऱु मूऩ्ऱाग इरुक्किऱदु” (सान्।VI;३-४) ऎऩ्ऱु आरम्बम् ; मुडिवुम् वित्तियासमऩ्ऩियिलेये “ऎदु सिवप्पुबोल इरुन्ददो अदु तेजसिऩ् रूबम्” ऎऩ्ऱिव्विदम् आरम्बित्तु “ऎदु अऱियप्पडाददु पोल् इरुन्ददो अदु इदे मूऩ्ऱु तेवदैगळुक्कुम् पॊदुवाऩदु” ऎऩ्ऱिव्विद मुडिवुवरै उळ्ळदु।
तासां तिसृणां देवतानाम् , बहिस्त्रिवृत्कृतानां सतीनाम् , अध्यात्ममपरं त्रिवृत्करणमुक्तम् — ‘इमास्तिस्रो देवताः पुरुषं प्राप्य त्रिवृत्त्रिवृदेकैका भवति’ (छा. उ. ६। ४। ७) इति। तदिदानीम् आचार्यो यथाश्रुत्येवोपदर्शयति, आशङ्कितं कञ्चिद्दोषं परिहरिष्यन् —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वॆळियिल् त्रिविरुत्करणम् सॆय्यप्पट्ट वैगळाग इरुक्कुम् अन्द मूऩ्ऱु तेवदैगळुक्कुम् अत्यात्ममाग त्रिविरुत्करणम् ‘“इन्द मूऩ्ऱु तेवदैगळुम् पुरुषऩै (सरीरत्तै) अडैन्दु ऒव्वॊऩ्ऱुम् मूऩ्ऱु, मूऩ्ऱाग आगिऱदु” (सान्।VI;४-७) ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। अदै इप्पॊऴुदु, सन्देहिक्कक्कूडिय ऒरु तोषत्तै परिहरित्तुक् कॊण्डु, सुरुदियिल् उळ्ळबडिये ऎडुत्तुक्काट्टुगिऱार्-
मांसादिभौमं यथाशब्दमितरयोश्च ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मांसादिबौमम् यदासप्तमिदरयोच्च ॥ २१ ॥
भूमेस्त्रिवृत्कृतायाः पुरुषेणोपभुज्यमानाया मांसादिकार्यं यथाशब्दं निष्पद्यते। तथा हि श्रुतिः — ‘अन्नमशितं त्रेधा विधीयते तस्य यः स्थविष्ठो धातुस्तत्पुरीषं भवति यो मध्यमस्तन्माँसं योऽणिष्ठस्तन्मनः’ (छा. उ. ६। ५। १) इति। त्रिवृत्कृता भूमिरेवैषा व्रीहियवाद्यन्नरूपेण अद्यत इत्यभिप्रायः। तस्याश्च स्थविष्ठं रूपं पुरीषभावेन बहिर्निर्गच्छति; मध्यममध्यात्मं मांसं वर्धयति; अणिष्ठं तु मनः। एवमितरयोरप्तेजसोर्यथाशब्दं कार्यमवगन्तव्यम् — मूत्रं लोहितं प्राणश्च अपां कार्यम् , अस्थि मज्जा वाक् तेजसः — इति ॥ २१ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पुरुषऩाल् पुजिक्कप्पडुगिऱ त्रिविरुत्किरुदमाऩ पिरुदिवीयिलिरुन्दु मांसम् मुदलिय कार्यम् उण्डा किऱदु ऎऩ्ऱु सप्तम् सॊल्लियबडि तॆरिगिऱदु। अप्पडिये सुरुदि “साप्पिडप्पडुम् अऩ्ऩम् मूऩ्ऱुविदमागच् चॆय्यप् पडुगिऱदु। अदिऩुडैय मिगवुम् स्तूलमाऩ अंसम् ऎदुवो, अदु पुरीषमाग आगिऱदु। ऎदु नडुत्तरमो अदु मांसम्; ऎदु मिगवुम् सूक्ष्ममो अदु मऩस्" (सान्।VI;५-१) ऎऩ्ऱु। त्रिविरुत्किरुदमायुळ्ळ इन्द पिरुदिवीदाऩ् नॆय्, यवम् मुदलाऩ अऩ्ऩरूबमाग साप्पिडप्पडुगिऱदु ऎऩ्ऱु अबिप्पिरायम्। अदऩुडैय मिगवुम् स्तूलमाऩ रूबम् पुरीषमाग वॆळियिल् पोय्विडुगिऱदु। नडुत्तरम् सरीरत्तिलुळ्ळ मांसत्तै विरुत्ति सॆय्गिऱदु। मिगवुम् सूक्ष्ममाय् इरुप्पदो मऩसै। (विरुत्ति सॆय्गिऱदु)।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इव्विदमे मऱ्ऱ अप्पु, तेजस् इरण्डिऱ्कुम्, सुरुदियिल् सॊल्लियबडि, कार्यम् अऱियप्पडवेण्डुम्। अप्पिऩ् कार्यम् मूत्तिरम्, रत्तम्, पिराणऩ्; तेजसिऩ् कार्यम् ऎलुम्बु, मज्जै, वाक्कु ऎऩ्ऱु।
अत्राह यदि सर्वमेव त्रिवृत्कृतं भूतभौतिकम् , अविशेषश्रुतेः — ‘तासां त्रिवृतं त्रिवृतमेकैकामकरोत्’ इति, किंकृतस्तर्ह्ययं विशेषव्यपदेशः — इदं तेजः, इमा आपः, इदमन्नम् इति, तथा अध्यात्मम् — इदमन्नस्याशितस्य कार्यं मांसादि, इदमपां पीतानां कार्यं लोहितादि, इदं तेजसोऽशितस्य कार्यमस्थ्यादि इति ? अत्रोच्यते —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इङ्गु सॊल्गिऱाऩ् “अवैगळिल् ऒव्वॊऩ् ऱैयुम् मूऩ्ऱु मूऩ्ऱाग सॆय्दार्” ऎऩ्ऱु वित्तियास मऩ्ऩियिल् पॊदुवागच् चॊल्वदाल् पूदम्, पौदिगम् ऎल्लामे मूऩ्ऱागच् चॆय्यप्पट्टदु ऎऩ्ऱाल्, अप्पॊऴुदु “इदु तेजस्, इदु अप्पु, इदु अऩ्ऩम्” ऎऩ्ऱु कुऱिप्पिट्टुच् चॊल्वदु ऎदऩाल् एऱ्पट्टदु? अप्पडिये सरीरत्तिल् साप्पिट्ट अऩ्ऩत्तिऩुडैय कार्यम् इन्द मांसम् मुदलियदु, कुडित्त जलत्तिऩ् कार्यम् इन्द रत्तम् मुदलियदु, साप्पिट्ट तेजसिऩ् कार्यम् इन्द ऎलुम्बु मुदलियदु, ऎऩ्बदुम् ऎदिऩाल् एऱ्पट्टदु? इव्विषयत्तिल् सॊल्लप्पडुगिऱदु-
वैशेष्यात्तु तद्वादस्तद्वादः ॥ २२ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
वैसेष्यात्तु तत्वादस्तत्वाद: ॥ २२ ॥
तुशब्देन चोदितं दोषमपनुदति; विशेषस्य भावो वैशेष्यम् , भूयस्त्वमिति यावत्। सत्यपि त्रिवृत्करणे क्वचित्कस्यचिद्भूतधातोर्भूयस्त्वमुपलभ्यते — अग्नेस्तेजोभूयस्त्वम् , उदकस्याब्भूयस्त्वम् , पृथिव्या अन्नभूयस्त्वम् इति। व्यवहारप्रसिद्ध्यर्थं चेदं त्रिवृत्करणम्। व्यवहारश्च त्रिवृत्कृतरज्जुवदेकत्वापत्तौ सत्याम् , न भेदेन भूतत्रयगोचरो लोकस्य प्रसिध्येत्। तस्मात्सत्यपि त्रिवृत्करणे वैशेष्यादेव तेजोबन्नविशेषवादो भूतभौतिकविषय उपपद्यते। ‘तद्वादस्तद्वादः’ इति पदाभ्यासः अध्यायपरिसमाप्तिं द्योतयति ॥ २२ ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“आऩाल्” ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सॊऩ्ऩ तोषत्तै विलक्कुगिऱार्, विसेषत्तिऩ् तऩ्मै वैसेष्यम्। अदिगमायिरुक्कुम् तऩ्मै ऎऩ्ऱु तात्पर्यम्। त्रिविरुत्करणम् सॆय्दबोदिलुम् “अक्ऩिक्कु तेजस् अदिगमाय् इरुक्कुम् तऩ्मै, जलत्तिऱ्कु अप्पु अदिगमायिरुक्कुम् तऩ्मै, पिरुदिवीक्कु अऩ्ऩम् अदिगमायिरुक्कुम् तऩ्मै” ऎऩ्ऱु सिल विडत्तिल् सिल पूद तादुविऱ्कु अदिगमायिरुक्कुम् तऩ्मै काणप्पडुगिऱदु। इन्द मूऩ्ऱागच् चॆय्वदु व्यवहारम् सित्तिप्पदऱ्काग, मूऩ्ऱागच् चॆय्यप्पट्ट कयिऱु पोल ऒऩ्ऱु सेर्न्दिरुक् कुमाऩाल् मूऩ्ऱु पूदङ्गळैयुम् विषयमायुळ्ळ व्यवहारम् वेऱ्ऱुमैयुडऩ् उलगत्तिल् सित्तिक्कादु। आगैयाल् त्रिविरुत्करणम् इरुन्दबोदिलुम्, अदिगमायिरुक्कुम् तऩ्मैयिऩालेये तेजस्, अप्पु, अऩ्ऩम् ऎऩ्ऱु विसेषमाग सॊल्वदु पूदबौदिग विषयमाय् पॊरुन्दुगिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“अव्विदम् सॊल्वदु, अव्विदम् सॊल्वदु” ऎऩ्ऱु वार्त्तैगळै तिरुम्बच् चॊल्वदु अत्यायत्तिऩ् मुडिवैक् काट्टुगिऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इरण्डावदु अत्यायत्तिऩ् नाऩ्गावदु पादम् मुऱ्ऱुम्। इरण्डावदु अत्यायम् मुऱ्ऱुम्।
इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यस्य श्रीगोविन्दभगवत्पूज्यपादशिष्यस्य श्रीमच्छङ्करभगवतः कृतौ शारीरकमीमांसासूत्रभाष्ये द्वितीयोऽध्यायः ॥