०२ मातरिश्वाधिकरणम्

एतेन मातरिश्वा व्याख्यातः ॥ ८ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

एदेन मादरिच्वा व्याक्याद: ॥ ८ ॥

वायुर्नित्यो जायते वा छान्दोग्येऽजन्मकीर्तनात् ॥
सैषाऽनस्तमिता देवतेत्युक्तेश्च न जायते ॥ ३ ॥
श्रुत्यन्तरोपसंहाराद्गौण्यनस्तमयश्रुतिः ॥
वियद्वज्जायते वायुः स्वरूपं ब्रह्म कारणम् ॥ ४ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

–वैयासिक-न्यायमाला

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

वायु नित्यमा? अल्लदु उण्डागिऱदा? सान्दोक् यत्तिल् पिऱप्पु सॊल्लप्पडाददिऩालुम्, “अन्द इन्द तेवदै नासमऱ्ऱदु” ऎऩ्ऱु सॊल् लियिरुप्पदिऩालुम् (वायु) उण्डावदिल्लै।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

वेऱु सुरुदियिलिरुप्पदैयुम् सेर्त्तुक् कॊळ्ळ वेण्डियिरुप्पदिऩाल् नासमऱ्ऱदॆऩ्ऱ सुरुदि कौणम् ताऩ्। आगासम् पोलवे वायुवुम् उण्डागिऱदु। आगास रूबमा यिरुक्कुम् पिरह्मम् अदऱ्कुक् कारणम्।

अतिदेशोऽयम्। एतेन वियद्व्याख्यानेन मातरिश्वापि वियदाश्रयो वायुर्व्याख्यातः। तत्राप्येते यथायोगं पक्षा रचयितव्याः — न वायुरुत्पद्यते, छन्दोगानामुत्पत्तिप्रकरणेऽनाम्नानादित्येकः पक्षः, अस्ति तु तैत्तिरीयाणामुत्पत्तिप्रकरणे आम्नानम् ‘आकाशाद्वायुः’ (तै. उ. २। १। १) — इति पक्षान्तरम्। ततश्च श्रुत्योर्विप्रतिषेधे सति गौणी वायोरुत्पत्तिश्रुतिः, असम्भवात् इत्यपरोऽभिप्रायः। असम्भवश्च ‘सैषानस्तमिता देवता यद्वायुः’ (बृ. उ. १। ५। २२) इत्यस्तमयप्रतिषेधात् अमृतत्वादिश्रवणाच्च। प्रतिज्ञानुपरोधाद्यावद्विकारं च विभागाभ्युपगमादुत्पद्यते वायुरिति सिद्धान्तः। अस्तमयप्रतिषेधोऽपरविद्याविषय आपेक्षिकः, अग्न्यादीनामिव वायोरस्तमयाभावात्। कृतप्रतिविधानं च अमृतत्वादिश्रवणम् ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

(मुऩ् अदिगरणत्तिल् आगासम् नित्यमल्ल, उण्डागिऱ वस्तु ऎऩ्बदऱ्कु ऎऩ्ऩ कारणङ्गळ् सॊल्लप्पट्टऩवो अदे कारणङ्गळैक् कॊण्डु इन्द अदिगरणत्तिल् वायुवुक्कु उत्पत्तियै तीर्माऩम् सॆय्वदाल् इदु अदिदेसादिगरणम्। ऐन्दु पूदङ्गळिल् इरण्डावदाऩ वायुवुक्कु उत्पत्ति उण्डा, इल्लैया ऎऩ्ऱु सन्देहम्। सान्दोक्य उबनिषत्तिल् वायु उण्डाऩदाग सॊल्लाददालुम्, ‘वायु नासमडैयाद तेवदै’ ऎऩ्ऱु वेऱु सुरुदियिल् सॊल्लियिरुप्पदालुम् वायुवुक्कु उत्पत्ति किडैयादु, नित्यम् ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

तैत्तिरीय च्रुदियिल् वायुवुक्कु उत्पत्ति कूऱियिरुक्किऱबडियाल् सान्दोक्य च्रुदियिलुम् इदै सेर्त्तुक् कॊळ्ळ वेण्डियदु अवसियमाऩबडियाल् वायुवुक्कुम्, आगासत्तैप्पोल् उत्पत्ति उण्डु, नित्यमल्ल। वायुवुक्कु वायुवुक्कु नासमिल्लै ऎऩ्ऱु सुरुदि सॊल्वदु कौणम्। अक्ऩियैप् पोल नासम् एऱ्पडुवदिल्लैयाऩदाल् पुगऴ्न्दु कूऱुगिऱदु। मऱ्ऱवै कळिलिरुन्दु पिरिन्दिरुप्पदालुम् उत्पत्ति उण्डु। प्रह्ममे वायुवुक्कुम् कारणम् ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

इदु अदिदेसम्। “इदिऩाल्” आगास विषयमाऩ वियाक्याऩत्तिऩाल् “मादरिच्वा” आगासत्तै आच्रयमाग उळ्ळ वायुवुम्, वियाक्याऩम् सॆय्यप्पट्टुविट्टदु। अव्विषयत्तिलुम्गूड उसिदम्बोल् इन्द पक्षङ्गळै एऱ्पडुत्तिक्कॊळ्ळ वेण्डियदु। सन्दोगर्गळुडैय उत्पत्ति पिरगरणत्तिल् सॊल्लाददिऩाल् वायु उण्डा वदु इल्लै ऎऩ्ऱु ऒरु पक्षम् तैत्तिरीयर्गळुडैय उत्पत्तिप् पिरगरणत्तिल् “आगासत्तिलिरुन्दु वायु” (तैत्तिरीय।II।१)ऎऩ्ऱु सॊल्लियिरुक्किऱदेयॆऩ्ऱु वेऱु पक्षम्। अदिऩाल् सुरुदिगळुक्कुळ् विरोदमिरुप्पदाल् वायुविऱ्कु उत्पत्तियै सॊल्लुम् सुरुदि कौणम्, सम्बविक्काददिऩाल्, ऎऩ्ऱु वेऱु अबिप्रायम्। “वायु ऎऩ्बदु ऎदुवो अन्द तेवदै नासमडैवदिल्लै” (पिरुहत्। १।५-२२) ऎऩ्ऱु नासम् मऱुक्कप्पट्टिरुक्किऱ पडियालुम्, नासमऱ्ऱ तऩ्मै मुदलियदु सॊल्लप्पडुव तालुम्, उत्पत्तिक्कु सम्बवमिल्लै। पिरदिक्ञैक्कु विरोदमिल्लामल् इरुप्पदऱ्कागवुम्, अव्वळवु विगारत्तिऱ्कुम् पिरिवु ऒप्पुक्कॊळ्वदालुम्, वायु उत्पत्तियागिऱदु ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्। नासत्तै मऱुप्पदु अबरवित्याविषयम्, आबेक्षिगम्, अक्ऩि मुदलिय वैगळैप् पोल वायु नासम् अडैयाददिऩाल् नासमऱ्ऱ तऩ्मै मुदलियदु सॊल्लप्पडुवदु मुऩ्ऩमेये आबेक्षिगम् ऎऩ्ऱु समादाऩम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु।

ननु वायोराकाशस्य च तुल्ययोरुत्पत्तिप्रकरणे श्रवणाश्रवणयोरेकमेवाधिकरणमुभयविषयमस्तु किमतिदेशेनासति विशेष इति, उच्यते — सत्यमेवमेतत्। तथापि मन्दधियां शब्दमात्रकृताशङ्कानिवृत्त्यर्थोऽयमतिदेशः क्रियते — संवर्गविद्यादिषु ह्युपास्यतया वायोर्महाभागत्वश्रवणात् अस्तमयप्रतिषेधादिभ्यश्च भवति नित्यत्वाशङ्का कस्यचिदिति ॥ ८ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

उत्पत्तिप् पिरगरणत्तिल् वायु, आगासम् इरण्डिऱ्कुम् सॊल्लप्पडाददु सॊल्लप्पडुवदु ऎऩ्ऱ इरण्डुम् ऒरे विदमायिरुक्कैयिल्, इरण्डैयुम् विषयमायुळ्ळ ऒरे अदिगरणम् पोदुमे। वित्यास मिल्लामल् इरुक्कुम्बोदु अदिदेसम् ऎदऱ्काग ऎऩ्ऱाल् सॊल्गिऱोम्। इदु वास्तवमे। आऩालुम् मन्दमाऩ पुत्तियुळ्ळवर्गळुक्कु सप्तत्तै मात्तिरम् वैत्तुक् कॊण्डु एऱ्पडक्कूडिय आसङ्गैयै निविरुत्ति सॆय्वदऱ्काग इन्द अदिदेसम् सॆय्यप्पडुगिऱदु। संवर्क्क वित्यै मुदलाऩदुगळिल् उबासिक्कत्तक्क तऩ्मैयिऩाल् वायुवै पॆरिय महिमैयुळ्ळदागच् चॊल्लप्पट्टिरुप्पदालुम्, नासत्तै मऱुत्तल् मुदलिय वैगळालुम्, यारुक्केऩुम् नित्यम् ऎऩ्ऱ आसङ्गै एऱ्पडुम् ऎऩ्ऱु।